t.
Honderd en Twlnstlgsto Jaargang.
Woensdag 18 Sept.
Stadsnieuws.
étfï
i
1*1».
VEREENIGING TOT ONTWIKKELING
VAN DEN LANDBOUW IN
HOLLANDS NOORDERKARTIER.
In de Unie werd gisteren een druk bezochte
buitengewone vergadering gehouden van de
Vereen, tot Ontw. van den Landbouw in Holl.
Noorderkwartier.
De voorzitter, de heer Jongej ans, sprak een
speciaal woord van welkom tot den heer Zijp,
lid van Gedep. Staten en tot de leden van de
Provinciale Commissie. Spr. uitte den wensch,
dat de beraadslagingen mogen strekken tot
zoodanige wijzigingen in het ontwerp van
Gedep. Staten, dat er meer eenheid in het ge
dachte Hoogheemraadschap kwam.
Prof. M. F. Visser te Wageningen hield
hierop een inleiding over het beheer der zee
dijken' in N.-Holl. in verband met de voorstel
len van Gedep. Staten en over het ontwerp-
reglement van bestuur voor het Hoogheem
raadschap Holl. Noorderkwartier. Spr. had
de telegrafische uitnoodiging telegrafisch
aanvaard, omdat het onderwerp hem altijd
verbazend geboeid heeft en ornaat hij door de
uitnoodiging de ervaring opdeed, dat N.
Holl. hem nog niet vergeten had.
Spr. wensch te zijn inleiding in vier gedeel
ten' te geven.
Conclusies der Commissie uit het bestuur
van H. N. Kwartier benoemd, medegedeeld
in atg. vergadering van 26 Nov. 1917, te
Schagen gehouden.
1. Het beheer van de geheele Zeewering
van de Provincie Noord-Holland behoort
zooveel mogelijk in handen te komen van één
Hoogheemraadschap, bestaande uit een Dijk
graaf en Hoogheemraden, door de Koningin
benoemd, op aanbeveling van Ged. Staten,
die op hun beurt een aanbeveling ontvangen
van het Hoogheemraadschap en Hoofdinge
landen door de belanghebbenden gedaan.
'2. Voor de bestrijding der kosten van het
beheer moeten ook de gebouwde eigendom
men door billijkheid worden belasit.
3. Etoor de Provincie behoort als medebe
langhebbende bij een deugdelijk beheer in de
kosten te worden bijgedragen.
4. Het toezicht op de binnendijken óf twee
de waterkeeringen, die bij de doorbraak van
een buitendijk groote oppen/lakten tegen
overstrooming kunnen beveiligen, behoort
bij hetzelfde Hoogheemraadschap te berusten.
5. De vergaderingen van het College moe
ten in het openbaar worden gehouden.
Deze punten sloegen alleen op het toekom
stige beheer, de betaling der gemaakte kosten
ging hier buiten om. Daarover gaf de Com
missie wel als haar meening aan, dat Pro
vincie en Rijk het leeuwendeel der gemaakte
kosten zou moeten betalen.
Op bovengenoemde "vergadering te Scha-
■en werden alleen de eerste twee punten be
andêld en beide met groote meerderheid
aangenomen. Hollands Noorderkwartier
van t recht om den eigendom daarvan weer
over te dragen. Veracheidene dezer molen
sluizen zouden veel van hun gevaar verliezen
indien de tusschen de sluis en het gemaal
zich bevindende kolk van dijken of muren
voorzien werd ter gelijke hoogte als de Zee
dijk- Ware dat b.v. het geval geweest aan de
Westerkogge, dan had men het dorp Berk
hout enz. met rust kunnen laten bij een on
gelukje aldaar aan de sluis. De overstroo
ming in 1825 heelt geleerd, dat men met
kunstwerken in den dijk voorzichtig moet
zijn.
Het derde verschilpunt is de begrenzing
van het Hoogheemraadschap. Ged. Staten be-
Ealen zich tot het vaste land van Noord-
lol land ten noorden van Noorder IJdijk en
St. Aagtendijk, Hollands Noorderkwartier
sprak zich uit voor een Hoogheemraadschap
voor geheel Noord-Holland. Ik blijf van over
ig, zei spr., dat dit, ook afgezien van de
kostenbetaling, het meest gewenschte is. Het
noordelijk gedeelte kan nu zeer zeker een
goed technisch beheer krijgen, maar waarom
moet nu voor dit kleine zuidelijk gedeelte
weer een afzonderlijk beheer komen?
En op welks wijze moet nu het dijksbe-
heer op de eilanden ingericht worden? Als
motiveering geven Ged. Staten aan, dat het
Noordelijk deel een duidelijk gemeenschappe
lijk belang heeft bij den gebeelen Zuidarzee-
dijk, terwijl het Zuidelijk gedeelte alleen be
lang heeft bij den Zeedijk van ai Amsterdam
tot de hooge gronden bij Naarden. Ged. Sta
ten wenschen als 't ware uitsluitend bij el
kaar te brengen de gronden met dezelfde be
langen. Daartegen zijn echter bezwaren m te
brengen en wel dat het zeer moeielijk zal zijn
om ten Zuiden een dergelijk complex in éen
Hoogheemraadschap te vereenigen, aangezien
dat zich dan zou moeten uitstrekken tot de
Maas, IJsel en Lek. want tusschen de Zuider
zee IJ-dijk en die lijn bevinden zich geen wa
terkeeringen van hooge kracht dan de oude
Zeedijken vaa Noorderkwartier, welke blijk
baar niet van voldoende kracht geacht wor
den om de belangen te scheiden. Bovendien
kan dat geheele complex van Maas tot IJ
evengoed uit het Zuiden bedreigd worden
door dijkbreuk der rivieren. Indien Ged. Sta
ten werkelijk kans zagen tqt de oprichting
van een Hoogheemraadschap voor dat ge
deelte complex, waardoor ook de moeielijk-
heid van Delfland met zijn dure zeewering
voor elkaar kon komen, dan zou er iets voor
te zeggen zijn. Dit kan echter niet de bedoe
ling zijn en.dan blijf ik volhouden, zei spr,
dat men eveögoed dit zuidelijk deel er bi;
had kunnen betrekken. Ged. Staten zeggen bij
den dijk tusschen Amsterdam en Naarden
heeft slechte het zuidelijk deel belang, maar
men kan evengoed zeggen dat West-rriesland
alleen belang heelt bij zijn eigen dijken. Al
leen dan indien men denkt over het laten
zwemmen van polders, kan dat belang groq-
ter worden, maar dit geldt ook voor net zui
delijk deel. Amsterdam is evengoed slechte
door één Slaperdijk gedekt bij een doorbraak
van den Noorder IJ- of Zeedijk. Dit geldt
ook voor de IJpolders, welke nu als toeval
lig tusschen de twee oude dijken liggende,
vrij uitgaan.
Als vierde en voornaamste geschilpunt
van het dijkherstel en
k eerst wij
van de Ver
sprak zich toen duidelijk uit voor het in één I eeniging van den Noorder IJ- en ZeedijL Ge
hand brengen van het beheer van zoo moge- lijk vroeger aangegeven bestaat er een
lijk de geheele Provincie en eveneens voor de
medebetaling van den gebouwden eigendom.
Over de verdere punten is geen uitspraak ge
vallen en bestaan dus alleen de conclusies der
Commissie.
Hierna besprak spreker het voorstel van
Ged. Staten en kwam tot de vraag in hoever
re dit voorstel met de wenschen van Hollands
Noorderkwartier overeen kwam en op welke
punten het afweek.
Overeenstemming. -. De hoofd wensch, het
beheer zooveel mogelijk in, één hand, is
grootendeels vervuld.
2. de oprichting van een Hoogheemraad
schap en de benoeming van het bestuur even
eens.
3. de medebetaling van den gebouwden ei
gendom niet alleen aan het dijksherstel maar
ook aan het toekomstig onderhoud is ook tot
uitdrukking gekomen.
4. openbaarheid der vergaderingen.
Het schijnt mij dus toe, vervolgde spr,
dat wij in hoofdzaak kunnen tevreden zijn
Ged. Staten geven in art. 1 uitdrukkelijk het
recht aan het Hoogheemraadschap om water
keeringen aan te leggen en verder te onder
houden. Hier komt juist een der groote voor
deden van het Hoogheemraadschap uit, op
deze wijze is een tweede waterkeering achter
den Zuiderzeedijk bijv. van Buiksloot tot
Edam en van Edam tot den Oudendijk moge
lijk en de kosten dadelijk verhaalbaar. Even
eens kan dan dadelijk de waterkeering van
Wervershoof naar Hoorn in orde gebracht
worden en die van de Langerijs naar Rusten
burg-
Toch zijn er nog eenige voorname verschil
punten en wel lo. de commissie heeft zich
uitgesproken voor het recht van toeziéht
door het Hoogheemraadschap op de bin-
nendijken of tweede waterkeeringen, die
bij doorbraak van een buitendijk groote op
pervlakten tegen overstroomingen kunnen
beveiligen. Ged. Staten wenschen ook deze
binnendijken onder eigen beheer van
het Hoogheemraadschap en zelfs moet niet
alleen van de Zeedijken maar ook van deze
binnendijken zoo spoedig mogelijk desnoods
langs den weg der onteigening, het eigendom
aan het Hoogheemraadschap komen. Dit nu,
vind ik, zei spreker, schromelijk overdreven
De oude Zeedijken zijn, beschouwd als twee
de waterkeering, zoo enorm zwaar gebouwd,
zoo veel zwaarder als daartoe noocfig is, dat
het toezicht op die dijken om op te passen
dat deze niet worden weggegraven, meer dan
voldoende schijnt. Ik vrees bovendien, zei
spr., dat de onteigening dezer dijken tot
groote moeilijkheden aanleiding zal geven en
verbazend duur zal zijn.
2o. de s 1 u i z e n in de Zeedijken. Hierover
heeft het Hoogheemraadschap toezicht, maar
geen beheer. Dit valt te betreuren; er zijn
nog verschillende molensluizen die gevaar
kunnen veroorzaken. Minstens genomen zou
volgens spr. dit toezicht uitgebreid moeten
worden tot het recht om voor te schrijven op
welke wijze deze sluizen gebouwd of ver
bouwd moeten worden.
Men had ten opzichte der schutsluizen of
voorname, in goede handen zich bevindende
uitwateringssluizen, gebruik kunnen maken
over
eenkomst tusschen de Vereeniging van den
Noorder IJ- en Zeedijk en de Provincie,
waarbij de kosten boven de lOO.OGO zouden
gedekt worden door subaidiën, hetzij van
de Provincie, hetzij van het Rijk, hetzij van
beiden. Dit contract wordt echter door Ged
Staten geheel en al geregeerd. Er wordt een
voudig gedian of er nooit een besluit van 12
Februari 1918 bestaan heeft. Of dit in de ver
houding van publiekrechtelijke lichamen mo
gelijk is, weet ik niet, zei spr., in ieder geval
vind ik het zeer vreemd. Gaat men overigens
de behandeling na van Noorder IJ- en Zee
dijk, dan kan ik niet andera verklaren, aldus
spr., dan dat de Vereeniging er vrij goed af
komt. Zij heeft n.l. te betalen 94500 of wel
1.80 per H.A. Deze 04,500 staan gelijk i
met een aandeel in de kosten vaa 1.4 sbü-
lioen. In werkelijkheid is er echter verwerkt
9.& millioen. Rekent mes de 5 pd. over het
ongebouwde mee, dan is het totale aandeel
in de kosten 3,86 millioen, De verdeeliag de
zer 94.500 over de contribuanten van Noor
der IJ negeert ieder oud beginsel. Het wordt
eenvoudig H. A.-gewijs omgeslagen, onver
schillig of het van ouds dijkplichtigen, het
overige oude land, de 2e categorie, of de
drooggemaakte meren betreft. Ged. Staten
verdedigen dit door te zeggen dat de belan
gen der tegenwoordige deel gen ooten in de
belangengemeenschap van den Noorder ÏJ-
en Zeedijk feitelijk geheel gelijkwaardig zijn.
Dit kan men nu wel zeggen en er aan toevoe
gen „dat dit werkelijk het geval is", maar
daardoor z,al toch niemand gelooven dat het
belang bij den Zeedijk van den duinkavel of
van de Beemster even groot is al* van Kat-
woud.
Het bedrag per H.A. is voor de landen der
Vereeniging 1.80 en vermeerderd met de 5
pet. omslag over het ongebouwd ongeveer
f 5. In de rij van de van ouds dijkplichtigen
springt Waard en Groet «terk te voorschijn,
n.l. met een lastenverkaveling van 13.80 p.
H.A. Dit eveneen* vermeerderd met de 5 pet.
wordt 17. Dit wil zeggen, dat de Waard en
Groet bijna de helft van het verwerkte voor
eigen rekening krijgt. Hoewel ik wil toege
ven zeide spr., dat de Waard' en Groet dit
wel zal kunnen betalen, meen. ik toch dat dit
geen reden mocht zijn om dezen polder zoo
bovenmate zwaarder te belasten dan de an
dere, te meer niet waar het betrekkelijk klein
aantal H. A. toch maakt, dat deze opoffering
weinig aan het totaal afdoet. Gelijk reeds
hiervoor betoogd is, aldus spr., had de Com
missie destijds alleen een schema gegeven
voor het toekomstig onderhoud, maar daar
bij toch zeer sterk al* hare meening uitge
sproken dat het leeuwendeel der kosten door
Provincie en Rijk betaald zou moeten wor
den. Nu is dus de vraag of dit het geval is.
Men zou daarop bevestigend kunnen ant
woorden, indien het Hoogheemraadschap
over de geheele Provincie zich uitstrekte,
want dan zou 40 pet. door de Provincie
rechtstreeks worden behaald en nog onge
veer 40 pet. uit den omslag over gebouwd en
ongebouwd eveneens over de geheele Pro
vincie. Ongeveer 20 pet. alleen door de van
ouds dijkplichtigen. Nu echter heit Hoog
heemraadschap zich niet verder uitstrekt,
valt deze tweede 40 pet. voor een groot deel
op dezelfde personen en indien wij er dan
nog aan toevoegen, zei spr., dat zij evengoed
hun aandeel zullen moeten dragen in de 40
pet. van de Provincie, dan wordt zij, alle* te
zamen, toch wel zwaar belast. Nu verdedigen
Ged. Staten dit voortdurend door voor alle
{ronden binnen de grenzen van het nieuwe
hoogheemraadschap geheel gelijke belangen
bij de Zeedijken aan te nemen. Dit gaat ech
ter niet op, zei spr., er is zeer zeker groot
verschil in belang, hoewel men door de
iondsbossche er bij te betrekken, wel egali
seerend heeft gewerkt.
Toch heb ik mij, zei spr., ook altijd voor
gelijke laStenheffing verklaard, maar op een
geheel ander motief, n.l. op de overweging
dat de geheele Provincie als zoodanig be
hoort op te komen voor hare Zeewering,
Voor mijn gevoel behoort, om een voor
beeld te noemen, de Anna Paulownapolder
tot de Provincie en mag het behoud niet al
hankelijk zijn van de toevallige eigenaars.
Dit motief bracht mij in de Commissie er
toe om te zeggen dat het leeuwenaandeel der
kosten door de Provincie moet worden be
taald. Wil men dit door een Hoogheemraad
schap laten innen, goed, maar dan moet het
Hoogheemraadschap werken over de geheele
Provincie. Door de verdeeling van Noord-
Holland in twee deelen, een verdeeling welke
tamelijk willekeurig is, bevoordeelt men hd
zuidelijk gedeelte in sterke mate boven
noordelijk deel. Dit noordelijk deel heeft een
enorm langen dijk langs de Zuiderzee en bo
vendien nog de Hondsbossche tot zijn last
en begint met 60 pet. X 20 millioen schuld
Het zuidelijk deel heeft een kort stukje langs
de Zuiderzee, geen Zeewering lang6 de
Noordzee en begint met misschien 2 mil
lioen schuld. Daarbij komt, dat het gebouw
de en ongebouwde te zamen voor dit Zuide
lijk gedeelte zeker veel meer bedraagt dan
voor het noordelijk deel. Indien het zuidelijk
deel alsnog bij het Hoogheemraadschap
werd geveegd, aldus besloot spreker, zouden
m. i. twee groote voordeelen worden verkre
gen, n.l. dat de geheele Zeewering van
Noord-Holland in één hand zou komen en
de verdeeling der lasten rechtvaardiger over
de geheele Provincie zou verdeeld zijn.
De heer K. Breebaart g<ng de raming van
de kosten voor de verschillende polders na.
Spr. vroeg, hoe het te rijmen was, dat men
die kosten aldus had aangegeven. Spr. oor
deelde, dat het de tijd nog niet was om het
percentage voor de polders aan te geven.
Voor Drechterland zullen de kosten we!
h 5 millioen hooger worden Spr. vindt het
waagd van Gedep. Staten, can te zeggen,
de kosten niet meer dan 20 millioen zullen
bedragen. Het kan ook wel eens op 30 milli
oen, uitïoopen. De waterschappen moeten
daarvan in verhouding zooveel meer bijdra
gen. De Waard- en Groetpolder zai nu reeds
17 per H.A. hebben te betalen m voor elk
millioen, dat bet werk meer kost, worden die
kosten met 85 cent per H.A. verhoogd. Een
bevoorrechting van het eene waterschap boven
het andere kwam volgens spr. allerminst te
pas. Waarom moeten andere waterschappen
3.15 minder per H.A. betalen dan de
Waard- en Groetpolder? Spr. vraagt voorts
hoe men de onteigening van de dijken denkt te
regelen. Het schijnt in de bedoeling te liggen
om te onteigenen tegen de waardeering van
de jaarlijksche opbrengst. Spr. dacht echter,
dat de dijken dienden getaxeerd te worden als
zeewering. Spr. meent, dat het standpunt
van Gedep. ëtaten niet te pas komt.
Prof. Visser kan met gelooven dat de kosten
voor Dreïhterland alleen al met 5 millioen
verhoogd zuilen worden Spr. wijst er op, dal
de begrooting ettelijke rai'hoener. voor reserve
bevat. Komen de kosten boven de 20 millioen,
dan zullen die z.i. gedragen moeten worden
uti het gewone onderhoud en verder uit een
zeker percentage over het gebouwd en het on
gebouwd eigendom. De van ouds onderhoud-
piichiigsn vallen daarbuiten.
Inzake de onteigening van de dijk» staat
spr. geheel aan den kant van Gedep. Staten.
Z.i. moet alleen vergoed worden datgene, wat
die difr.es aan grasgewa» opbrengen. Een
volgaas ussiït Ago «1 is» pwL
jpê kundM»' dat de polder» jpld we «rsspi
Jkr. Mr. F vaa Foseesf aas adh atei fa
details verdiepen. Spr, vmtsdite jneer_w het
algemeen ie spreken over het ingediende plan
van Ged. St. In tegenstelling met der. voor
zitter kon spr. absoluut niet mqsgaan tmï het
ontwerp. Spr. hoopte dan ook, dat de verga
dering zich in tegenovergestelden zin dan
door den voorzitter gewenscht werd, zou uit
spreken. Hetgeen de inleider als wenschelijk
en goed voorstelt, is geheel iets anders dan
hetgeen door Ged. St. wordt voorgesteld.
Wanneer inleiders wenschen verwezenlijkt
worden, dan krijgt men een geheel anderen
toestand dan hetgeen Ged. St wenschen.
Spr. heeft de overtuiging, dat de meerderheid
van Prov. Staten, die, nu wei vóór het ontwerp
zullen zijn, omdat een groot deel van de be-
langhebenden buiten schot blijft, het ontwerp
wel zullen afstemmen, als het wordt, zooals
de inleider dat wensch te. Toen spr. de stukken
in handen- kreeg, had hij een oogenblik het ge
voel van een nachtmerrie. Spr. stelde zich
voor, dat hij van uit het goede N. Holland
was overgeplaatst in een staat gelijk aan Rus
land, waar de Bolsjewiki met een. pennestreek
de heele boel veranderen-.
De dijk-colleges en Besturen in N.-Holl&nd
hebben tot nog toe op voortreffelijke wijze de
waterkeering geregeld. Verscheidene j^ren
geleden maakte spr. een tocht in N. Holl. mei
een- deskundige uit Engeland uit de buurt
van Cambridge Vier dagen- lang werden de
sterdam, de heer Visser heeft zoo juist gezegd,
dat het verder moest zijn, want dat ee:e deel
van Amsterdam ook onder dat gebied iigt en
wanneer de waterstaatsluis niet met alle
cracht was opgestopt en voorzien, dan zou
ook Amsterdam geleden hebben van de door
waak in Waterland, alles in één hand kom«-
Spr. vraagt, of de voorzitter zich een vta»rait
ing van de werkkring en de moeilijkhetli -
voor het College en Heemraden voor zoo'a
Heemaardschap kan voorstellen? Een regee
ring van bureaucratie zal daarvan het gevolg
zijn. Niet de eigenlijk verantwoordelijke raen-
schen als Dijkgraaf en Heemraden zullen de
macht in handen hebben, maar die zal komen
in handen van ambtenaren en dan zal de zui
nigheid, diq noodig is, niet in alle opzichten
worden behartigd. Spr. wil -die zuinigheid niet
te ver drijven. Men den droogmaker vaa den
Anna Paulownapolder is spr, het eens. dat
hij, die waken wil tegen de zee, waken moet te
en een St. Elizabethtvloed. Spr. wil dus ook
e dijken zoo sterk mogelijk maken, doch heeft
de vaste overtuiging, dat de ingenieur?- met
plannen zullen komen, veel duurder ett om
slachtiger dan noodig is. Reeds nu doet men
langs de Zuiderzee veel overbodig werk. Ge
heel Andijk wordt onteigend, om de dfjk a*m
den- binnenkant te verzwaren. De kruin van
den dijk wordt verhoogd, de rijweg er af ge&o*
men, er beneden naast gemaakt «tt eat Item-
sloot dicht gemaakt. Dit test »!llio6a«. Met
Breebaart gelooft spr.. dat er op dm; vfae
ettelijke miïueanaa bijkomt. Dat het goedig
is, om alle bestaan-de besturen- zonder vorm
van proces af te zetten, betwist. spr. Wordt het
plan, zooals het wordt voorgesteld, cao-
men, dan begaat met, zooals de heer
hand. Uitvoerig betoogt apr., waarom de in-
zijn. WetenscLappelijte sta-
genieura noodig
aie van de zaken is nocdig.
Mea gaat au
««ws-sew
terecht o-
genover
omdat hm®
overtuigd, dat
toestand- zal ontstaan «a dat koster, daov
het bureaucratisch beheer ©mjoodig verteeer-
derd zulten worden.Spr, hoopt, dat «de ver
gadering zich in groote meerderheid za' uit
spreien voor het afwijzen van het doof Ged.
St. voorgestelde ontwerp. Mocht dat ontwerp
slechts een stap verder oc den Langen we*
van het dijkbeheer. Aan de hand van de hie.
torie gaat spr. na, hoe iedere stap op he; gift-
bied van dat beheer steeds weerstand oudera
vond. Ook nu weer weerstand van ramschflB
die zeggen: „Waarvoor ia dat noodig?"
Het is noodig, omdat het beter ia. Men
moet nu niet zeggen mat een groote steoep:
„we zijn er tegen zonder moer. Het la ver
standiger on; veranderingen voor te stelten.
De vroegere uitspraak van Hollands Noor
derkwartier, alsmede die van WeftTriesiasx
blijft.
De heer Kaaij (Hauwert) herinnert er aan,
dat hij ook reeds vroeger opponeerde iegro
het beheer in één hand, Spr. «*-. het u.u j
hear Van Foreest ems m te* door
ingediend bezwaarschrift Ged. Staten
voor. In het ontwerp van G 4- -Staten lig» *«n
democratische lijn, wear gr- u wufte,
ieder in de gelegenheid atv -<Jn, ons -u
te wezen, Daartegenover vU iw aute.v a-
sche lijn, waar Ged. Staten hei «fan? wtr
ien benoemen. Spr. meent tx>k, c i het om
werp niet moet worden tuurg-cn '.rteste
Hierna werd tot twee uur gevvre' *«rd.
Na dé pauze voerde «JJmerst >ud»
heusdvn uit Benningbtojdt hef werV. Spr.
kwam het voor, dat d<? regelmg va» viwi Sta
ten niet dé instemming kan '<m
de landeigenaren benoorden fast JL LM
wordt, de medezeggingstjiap ov< - 'r-
"ming van hun landerijen ontaoteteb
moeten zij alleen betalen. Ook tan wtjftï
de gebrekkige ccmtróle, die Ged.
rej-
oversLroommg op het fa-hera' r*R at
ir hebben uitgeoefend. Spr. meent, fiiti
xaentair voorgeschreven roeadcM ?•<--
t.orttefi uitgeoefend m Lte fe-v.
tegei van ambtenaren, dat hte ontw -sife r.»
Ged. Staten met zich zal brengen, da*, v.
bodig. Het ambtenaren beheer zei wtwo-.m
duur worden en spr. meent daarom, d;.>
heel Noord-Holland nioct protesteera* tegsi
het ontwerp. {Applaus),
op geheel andere wijze geschoeid worden mei 8 Den heer Krüsemaa kwam het voor, mi -d
instandhouding van de verschil lende dijAbo-1 behalve bezwaren, ook voordeelen sa» aan
sturen, -die to
zee is
.iter
-.frighrid g
vnj«
't a mi
;s«
ije f
dijken in oogenschopw genomen en bij het af-
icheid zeide de Engelschman:
„Wat moeten
dat kerels geweest zijn, die de zaken zoo ge
maakt, georganiseerd en onderhouden heb
ben. 't Is alles beter dan bij ons."
Waarom moet men nu al de oude rechten
met één pennestreek vernietigen? En alles
in één hand geven Omdat er een doorbraak
is geweest op een plaats in onze zeedijken?
Men- moet de boel zoo sterk "mogelijk maken,
maar de Franschman zegt: „Wat onmogelijk
is, kan niet voorkomen worden."
Ged. St. zeggen in hun toelichting, dat het
beter is, alles in één hand te brengen, omdat
er dan' beter toezicht kan ziiet, welk toezicht
tot heden heeft ontbroken. Maar de Prov. Wa
terstaat had dat toezicht, maar heeft zich er
nooit eenigszins mee bemoeid. Spr. heeft dit
zelf 24 jaar lang als dijkgraaf ondervonden.
Volgens het plan van Gea. St zal, het beheer
voor alle zeedijken, zoowel voor Noord- als
Zuiderzee, van den Arum Paulowo» tot Am-
al tijd naar plicht ec ge. den
hun taak hebben vervuld dan zal apr, «kar
toi zekere hoogte mee kunnen gaas, tiaar
■zooais het voorstel nu luidt is spr. absoluut er
tegen. (Krachtig applaus!)
De voorzitter zegt, dat het de bedoeling
van Hollands Noorderkwartier slechte te, om
de zaak in goede banen te leiden.
De heer C. Nobel meende, dat het gespro
kene van den heer Van Foreest eea veraeai-
ding van het ontwerp was. De heer Vaa Fo
reest heeft gezegd, dat het beheer op het
oogenblik uitstékend is. Het doorbreken van
de dijken wijst niet op een uitstekend beheer.
(Gemompel). De heer Van Foreest weascht
den toestand te behouden, d. w. z. het toe
zicht uitgeoefend door de provincie. Daar
naast, zegt hij, dat hij van dii toezicht nooit
iets heeft gemerkt. Dat toezicht is dus niet
in orde. E>e heer Van Foreest zegt, dat er bij
de verbetering van den Drechterhuiiiscnen
dijk onnooaig hooge kosten worden gvm**lr,
maar dit geschiedt onder het lï V> 'y
reglement en wijst er dus op, dat net noodig
is, dat het toezicht in één haiui komt. Nu is
er van eenheid geen sprake. Alles geschiedt
iiaar een plaatselijke opwelling en daarom
wordt alles duurder dan noodig is.
De heer Van Foreest kwam legen het be
toog van den heer Nobel op. Spr. is er geen
voorstander van om de tegenwoordige dijk
colleges alle rechten te ontnemen, Spr. is
wel voor een regeling zooais in Rijnland,
waar het de regeling v;,a Fe* peil van het wa
ter betreft, maar dit ia ets andere dan het
ontnemen van alk. zeggm gschap aan de pol
derbesturen. Het doorbreken van de dijken
was njet de schuld van de polderbesturen,
maar een gevolg van een samen ioop van om
standigheden, zcoals nog nooit op
voorgekomen.
Spr. wijst op fert,rapport r»r
staat. Ged. Eixtea ï-xfecu ay a
voeid en sta^vea »«i
<2t müUöqEe». Ijk ïugtsuénr u-
tend gekrég!*.» ufi dew heUt, w.
ttfe-'fft te '«AK ?8*k «séwt-Sfife
met tic schuH ui om da&raK te
cm. om «teretensp. Er bestek pv-r t «e»
biiliikhee»ew o,.'. •«chtvaardighrden o'j de
verdeeling van de testen bij Hondsbos
sche. Spr. wees Ged. Staten dsarop reeds ja
ren geleden. Toen was het antwoord„Daar
kunnen we niets aan doen; dat zijn oude, ver
kregen rechten. Die kunnen we zoo maar niet
veranderen",
Ged. Staten veranderen nu aiies, mar la
ten de onbillijke regeling van de lasten bij
de Hondsbossche bestaan. Spr. durft de
woorden van Ged. Staten, in hu» nota gé
schreven, dat de dijken niet deugen bij de
Hondsbossche,. ais reu pertinente onwaar
heid signaleerm. Die dijk henit tot oog toe
nog nooit een schade vari eenige r*-toekenis
gehad. Tte hoofden van de dijken hebben al
leen meer te verdragen, omdat ze dieper ko
men te liggen, doordat het strand lager
wordt, omdat de duinen achteruit gaan. Ook
dat weik hedt de Hondsbossen: steeds on
derhouden. Spr. bied ten slotte bij djn con
clusie.
Prof. Visser had weinig over het beheer in
één hand gezegd, omdat ait idee er Lu dc vo
rige ycrgadcripg met vlag en wimpel door
kwam. Spr. verdedigde hét beheer in één
hand verder uitvoerig. Van een verwerping
van het ontwerp geloofde api. niets. M.et na
druk gaf spr. daarom in overweging, te wer
ken. voor veranderingen, in de richting, door
hem aangegeven.
Dat oordeel van dien Engelschman hing' af
van den man, die rondleidde. Spr. neemt aan,
om met hem cm rondgang te doen en te be
reiken, dat hij daarna zijn ontevredemieid uit
spreekt. Deskundigen uit andere provincies
hebben hunne ontevredenheid over de Zui-
derzeedijk uitgesproken. Spr. is ook van mee
ning, dat er door Drechterland bij den Noor
derzeedijk met geld. gesmeten is. De heer Van
Foreest gooit daarmee echter zijn eigen gla
zen in, want die plannen zijn uitgegaan van
het bestuur vati Drechterland. Spr. wijst er
voorts op, dat het door den heer Van Fo
reest genoemde Rijnland een eigen ingenieur
heeft en stelt daar tegenover, dat men in
Noord-Hoiland meent, dat mén alles zelf kan
doen.
Spr. geeft toe, dat het toezicht slecht ge
weest is, maar het toezicht alteen kan nooit
goed zijn. Daarom vraagt spr. beheer «in één
het stelsel. Spr. oordeelde het juist, dat het
voor een aantal personen, die sinds oaheuge>
Hike jaren, bezig zijn geweest in eigen krrag
dijken te makea, met aangenaam ifl, wanneer
hun het werk wordt ontnomen. Spr. te het
met den heer Van Foreest niet'eess, dat het
onderhoud altijd goed is geweest» al wil MJ
niet beweren, dat de personen, die de laatste
15 jaren voor het werk zorgen, dat werk
hebben verwaarloosd. Spr. weet een plaats k
den Zuiderzeedijk, waarin 3 Meter iagektet
puin zit. Dit puin wordt er nu uitgehaald t&
aangevuld met klei. Spr, meent, dat het vol
komen rationeel is, dat Ged. Stalen zeggen
„aan een dergelijk onderhoud moet een ém
komen". Mogelijk is, dat er nu wat te hard is
ingegrepen'mogelijk is, dat men'geM had
kunnen besparen, maar ?!a de menscnen
schrikken, dan zijn ze altijd narder daa x»
anders zijn. Spr. wijst er nog op. nat net
ontwerp het verkeerde systeem vaa de .ver
keerde omslagregeliag bij de Watcr«ciapö«,
me. verbetert. Juist dat groote punt moet de
vergadering onder de oogeai zien. Ook komt
het spr. verdei" voor, dat de vrecjüag vaa
de lasten niet goed overdacht is. Spr. wijst
op een toestand bij een eventueels afsluiting
van den ZuiderzeedijL De van oinJ?. dijk-
pHcrei-gen komea dan geheel voor tobbes
te steau en zoo'n oplcesing is allerminst bil
lijk. Spr. stelt voor, om een Commissie k be-
noeaser>, die een rapport over puntos
mod Jc reugen, om daarna «a nieuwe v«r-
gadcrirr.* beleggen en aan de liana van val
rappor- Li reglement van de Provincie te be-
sprekrea.
De heer Kwantes, dijkgraaf van de Noor-
der 1 Zeedijk, stelde aa een uitvoeng ke-
toog 4en motie, waarin wordt voorgesteld, te
F ^Tuiten, aan Ged. St. te verzoekt®feet thaw
iaffüdiatïde ontwerp terug te oen**.
De voorzitter zegt, dsi het Bestuur voor hft
m vaa de Commissie ia tn du*
Si. W|*
k"
no
bikaci' M feK
lilt h
zijo La
zoove.
ten wot
Jh.
dat hn
om te -
dat dit de
de volg u
De
Ontw. 'J.
kwarts-.::
werp 11.
een v
hei. U
sies, ><•-
geven, -
werp J'-."
zoekt,
den kt'ti
ontwer,- li
josber wilde Ocife:
i-, M stnpim te dow.
<vnii h ïl-Vter- t
z.to'aci «eteogtk. (iwftSi 'h*
kwestie vaa het
•-•art de kosMa,
kan vóór het behert te- teh dm*
ikertijd meenen» dat de koste
k door Rijk en Provinde moe»
t/agen.
voo Foreest was van meeaing,
:m taak was van de vergadering
hoe het we! moet en betoogde
liht was van Gedep, St. Spr. stelt
tot
Vereer liriag
landbouw in Holl. Noordep-
De
raadde
voelde hz
heer KfS
;dng, van de
'<sn lan,
,;«i het ingediende concept-oni-
U-p. St. inzake de oprichting VS®
rraadschap voor N. Holl. bovsa,
i dc daar-ver gevoerde discus.-
■ils haar meening te te
- met het thans Ingediende ost-
-ï meegaan m Oedep. St. ver-
-r haar meening verandering ia
uood-'g is, met een geheel nieuw
l.otnen. Applou*.
r ;naendijk, lid van Prov. St. eni-
if,!i»;(ning van deze motie. Spr. ge-
1 „-wsert voor het voorstel van de®
an en meende, dat Gedep. St.
zich. motie als door den heer Van
Foreest rit voorgeteld, niets zou aantrek-
T>, heer F reehaart waarschuwde tvmeep»
tegsn de. n-edt. Spr. oordeelde het ook betes,
om nu te trachten, verbeteringen te verkrij*
*Prof Viteer sloot zich bi}; deze zienswijze
i> h«f Wijdenea Spaan# deed dit evenees*
en deelde mode, van een hoofdambtenaar op
het Provinciaal Bureau vernomen te hebbes»
dat het nfat de bedoeling was; dat het ost-
werp er door meeat, zozals het er ligt. Gede^-
hebfren a|la» getracht iet» goed* te vertrij-
geo W1 doe» dus goed, onze op- «6 aanrnef-
kingen l» te dienen, spr. la# het
Aana Paulownapolder ingediende
schrift voor.
De heer Kaay vreesde, dat de aas- ate'
groot genoeg zou zijn om het aantal ambte
naren te bevatten, die de wetwordmg va» het
ontwerp met. zich zou brengen.
De veiligheid zal daaronder iljdsn-
is tegci hei reff.tuiiMoriaal van
door dis»
bezwaar*
W SI*.
m w
of-
'ut:
.Jfliaiv u UCC.vVd.lCU, vu 'v YW1UCV1AU
JWllC
fUjWW
