DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De strijd in en buiten Europa. >o. 253 Honderd en twintigste Jaargang 1818 Deze Conrant wordt eiken avondy behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs by vooruitbetaling per 8 maanden voor Alkmaar f L65, franco door het ge- heele Rijk f 1.90. Afzonderlijke en bewijsnummers 5 Cents. MAANDAG Prijs der gewone Advertentiën Per regel f 0.15. B|] groote contracten rabat, Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.Y. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9. 28 OCTOBER Binnenland. Gemengd Nieuws. Telefoonnummer 3. Konden wij Zaterdag mededeelen, dat Duitschland waarschijnlijk op de laatste nota van Wilson zou antwoorden en dat het ant woord in tegemoetkomende bewoordingen zou zijn vervat, reeds gisteravond is de tekst ervan bekend gemaakt, luidende als volgt: ,pe Duitsche regeering heeft kennis geno men van het antwoord Van den president der Vereenigde Staten. De president kent de diepingrijpende ver anderingent welke in 't Duitsche constitutió- neete teven plaats vónden en nag plaats vin den. De vredesonderhandelingen worden door een volksregepring gevóerd, in wier handen de beslissende gezagsbAvóegdheid feitelijk en volgens de grondwet berust. Ook tiet militair gezag is aan haar ondergeschikt. De Duitsche regeéring ziet thans de voor stellen tot een wdpenstilstand, tegemoet, die den vrede der Rechtvaardigheid inleidt, zoo- ais de President die in zijn Verklaringen heeft gekenschetst." Het stuk was geteekend door Dr. Soil, staatssecretaris van buitenlandsche zaken. Zopals men ziet, blijft de Duitsche regee ring de eenmaal aangenomen lijn volgen en geeft zij geen rechtstreeksch antwoord op Wilson's nota. Zij wijst op de wijzigingen, die reeds plaats vonden In den Duitschen re geer ingsvorm en op die, welke nog in het plan liggen. Dat de Duitsche regeering een geheel anderen koers uitgaat, daaromtrent is wel geen twijfel meer mogelijk, vooral nu het militaire gezag erg gekortwiekt is en aan de burgerlijke regeering zoo graag reeds thans 'n volksregeering genoemd is onder geschikt gemaakt. Dit is wel een der grootste slagen, die het tot voor kort nog zoo alver mogende Duitsche militairisme kon worden toegebracht. Hoe weinig weken is het nog ge leden, dat de ministers en geheel het Duitsdie civiele bestuur de instructies kreeg uit het Duitsche hoofdkwartier. En nu? De rollen zijn omgekeerd en dat heeft generaal Luden- dorff reeds zijn positie gekost. Hij zou vol gens de Frankforter Ztg. aan de vredespoli tiek van den Rijksdag afbreuk hebben gedaan en daarom op initiatief van den rijkskanselier van zijne functie zijn ontheven. Een Wolff-te- legram uit Berlijn giet het bericht in een an deren vorm en zegt, dat het ontslag l u- dendorff op diens verzoek is verleend door den Keizer, maar de opvatting van de Frankf. Ztg. kan zeer wel de juiste zijn, al is het ook nog mogelijk dat de in den Rijksdag en de Duitsche pers in den laatsten tijd tegen hem gerichte aanvallen voor Ludendorff aanlei ding waren voor zijn ontslagaanvrage. Wat ook de oorzaak van zijne verwijdering uit het leger zij, zeker is zij een harde «lag voor de al-Duitschers, want als militair en politicus was hij hun groote man. Hij toon de dit metterdaad door zijn agitatie tegen het vredesbesluit van den Rijksdag, terwijl hij het toch was, die den vrede van Brest Litowsk doordreef en hij tevens een openlijke verkla ring omtrent België zoo lang heeft tegenge houden. Een als militair zeer hoog staande figuur gaat het Duitsche leger thans verlaten en het zal niet gemakkelijk vallen zijne plaats door een ander te doen innemen. Wie zou Hinden burg nu moeten terzijde staan, Mackenaen of Hoffmann De Duitsche Keizer heeft een eigenaardige hulde gebracht aan de verdiensten van den thans afgetreden generaal. Het Nederrijn- sche fuseliersregiment no. 39, aan welks hoofd hij lang heeft gestaan, zal voortaan den naam van „Generaal Ludendorff" dragen. De al-Duitschera zijn, zooals trouwens te begrijpen is, allesbehalve te spreken over den nieuwen koers, waarvan de voorstellen tot grondwetswijziging een bewijs zijn. Hunne bladen bevatten de heftigste uitingen van spijt. Over het jongst gevallen besluit aan gaande het ondergeschikt maken van het mili taire gezag aan 't burgerlijke schrijft de Berl. Tageszeitung o. m., dat het wezen, de ziel van het Duitsche leger er door wordt vernie tigd. „Hindenburg wordt aan den spot en den triomf van den vijand overgegeven", enz. De Duitsche Ztg. heeft eveneens krachtige termen gevonden en zegt o. a.„Wat eenige weken geleden nog geheel onmogelijk scheen, is thans blijkbaar een feit: de grondwettige vaststelling van de opmerkelijke ondankbaar heid der Duitsche democratie." De Kreuzztg. is bang dat het bedoelde punt door den vijand als zwakte zal worden be schouwd, terwijl de Post zich als volgt uit laat: „De democratie heeft altijdi wel gebeten, dat de dag waarop den Keizer het bevelvoe rend gezag wordt ontnomen, tevens de onbe perkte heerschappij der democratie vestigt Is deze moeilijkste hinderpaal eenmaal overwon nen, dan bestaat er niets, waarvoor zij nog zou kunnen terugschrikken. Wij vreezen, dat het Duitsche rijk eerst weerloos gemaakt en daarna aan de raadstafel geleid wordt, waar onze democraten zullen ervaren, dat hun hoop op Wilson's rechtvaardigheidsgevoel bedriegelijk was." Wat Oostenrijk zal antwoorden op Wil son's nota, is nog niet bekend, alleen is mede gedeeld, dat het zeer tegemoetkomend zal zijn. Vandaag uiterlijk zou de nota van ant woord worden verzonden, wij hebben dus niet lang meer te wachten. Terwijl wij dit schrijven, ontvangen wij het volgende telegram: De Oostenrijk-Hongaarsche regeering heeft de volgende nota aan president Wilson gericht: ln antwoord op de 18 October f.l. aan Se O. H. regeering. door president Wilson, ge richte nófq, m in dm geest van het bestuit van president Wilson om met O. H. afzonder lijk over Hei vraagstuk „Wapenstilstand" en den vreês besprekingen te vómm, heeft O. 'ff. de eer te werktenen, dat sif, gelijk met vroegere verklaringen vm president Wilson, ook in stemt met rijn in zijn klotste nota neergeleg de opvattingen aver de rechten der volken van Oóstenrijk-Hongdrijê, speciaal mer die der Tjecko-SL'iVaken en Ztdd-Slaven. Daar Oos- tenrijk-Hmgarije das alle voorwaarden heeft aangenomen waarvan de president het begin nen der onderhandelingen over den wapen stilstand en de/l vrede afhankelijk hééft go- maakt, te er volgem de opinie der O.-H. re geering niets meer, êai het beginnen dier on derhandelingen in den weg staat. De O.-H. regeering verklaart zich derhalve bereid zon der den uitslag van andere onderhandelingen af te wachten, besprekingen over den vrede van O.-H. en de Staten die tegenover O.-H. staan, en over een dadelijken wapenstilstand op alle O.-H. fronten te onderhandelen, en verzdfkt president Wilson de hieruit voort- vlópiende voorbereidende stappen te willen doenL Het nieuwe Oostenrijksche ministerie schijnt in elkaar gezet te zijn, vrijwel alle vo rige ministers hebben er weer een plaats in. Lammasch heeft zijne besprekingen met de politieke leiders voortgezet. Men verwacht dat hij reeds morgen met een program voor het Huis van Afgevaardigden zal verschijnen. In Roemenië schijnt de oorlogspartij aan kracht te winnen. Het heeft er allen schijn van, dat zij de regeering van Marghlloman zal wippen en Bratianu weer aan het bewind zal helpen. Men weet, dat deze oud-minister den vrede van Brest-Litowsk niet erkent, en dat deze partij thans sterker staat dan een paar maanden geleden. Immers via Bulgarije komen nu dagelijks Fransche en Engelsche troepen naar Bessarabië. Als nu van Roe- meenschen kant weer oorlog driegt, zal het er voor de Donau-mooarchie nog niet beter op worden I Een zoo juist ontvangen telegram uit Wee- nen deelt mede, dat de Roemeniërs de Do- broedsja zijn binnengevallen. De nationalis ten beheerschen den toestand, wordt er aan toegevoegd. Een tweede telegram luidt: De Rpemeensdte troepen zijn de Dobroed- sja binnengerukt. Roemenië ts besloten zijn laatste troef uit ie spelen De veranderingen in Oostenrijk en de afscheidingsplannen in Hóngdpije zullen, naar men in Roemenië ge looft, de geboorte van een Qroot-Raemenië verhaasten. Het verschijnen der geallieerde troepen aan de Roemeensdie grens, heeft zelfs de be zonnen elementen hiertoe aangespoord. Van de gevechtsterreinen komt geen be langrijk nieuws. De Franschen berichten de verovering van eenige dorpen en Duitsche steunpunten, alsmede van den heuvel 117. Het aantal gevangenen nam nog toe, Duitsche tegenaanvallen bij Le Quesnoy werden afge slagen. Ook het Amerikaansche communiqué spreekt van afgeslagen aanvallen des vijands ten noorden van Verdun. Het Duitsche legerbericht klaagt over de vernieling van Belgische plaatsen achter het front door de geallieerden en zegt, dat de in kelders gevluchte bevolking van Oteghem en Ingoyghem grootendeels omkwam. Verder spreekt het bericht over afgeslagen aanvallen van de Franschen en met succes bekroonde tegenaanvallen der Duitschers op verschillen de deelen van het front De Engelschen blijven vorderen in Syrië en hebben Aleppo bezet. GRAAN UIT ARGENTINIë. De „Delfland" en de „Kenneinerhmd" van de Kon. Holl. Lloyd zullen heden of morgen van Amsterdam naar Amerika vertrekken. De onderhandelingen te Londen over de uitvaart der Nederlandsche stoomschepen, bestemd om in Argentinië graan te halen voor de Nederlandache regeering, zijn tot een gunstig einde gebracht. De zes voor deze vaart bestemde stoomschepen zullen, indien de noodige passen bijtijds in órde zijn, zoo spoedig mogelijk uit Rotterdam vertrekken. De «iepen varen niet in konvooi. De réis heen en weer plus het oponthoud in Buenos Ayres, zal vermoedelijk vier maanden duren, zoodat, onvoorziene omstandigheden voorbe houden, de toegezegde 40,000 ton graan in Maart hier kunnen aankomen. dag op Zaterdag bleef het rustig. Zaterdagochtend begaf zich een deputatie uit de muiters naar overste Jeekel, en gaf aan dezen te kennen, dat de soldaten eenige grie ven hadden, welke echter niet tegen de officie ren, doch tegen de regeering gericht waren. Deze grieven waren voornamelijk: te gering voedsel en de intrekking der verloven. Wat de eerste grief betreft: soldaten deel den ons mede, dat zij Vrijdag een zeer langen marsch hadden gemaakt, en dat er bij hun terugkomst te weinig voedsel was. Wat de tweede grief aangaat: deze schijnt voor verre weg de meesten het zwaarst te wegen. De ont stemming over de intrekking der verloven is zeer groot en hieruit is het mede te verklaren dat de ongeregeldheden zulk een emstigen vorm aannamen op Zaterdag, den dag dat de meesten met verlof plegen te gaan Zaterdagmorgen had het onderzoek plaats naar de ongeregeldheden van dcc ïorigen avond, hoofdzakelijk naar de personen, die met steenen naar de officieren nadden ge gooid. De dienst had1 verder zijn gewonen gang. Langzamerhand begon het echter opnieuw rumoerig te worden,. Tegen half 3 herhaalden zich de samenscholingen van den vorigea dag, en de ontevreden stemming uitte zich toen het eerst tegen, den pachter van de solda- tencantine, tegen wien de soldaten de grief hadden, dat hij te hooge prijzen rekende. „O. W. maakte," zooals zij meenea. Een troep mannen trok naar deze cantine, haalde alles weg wat er zich bevond sigaren, sigaret- po; Ige ten, koek, speculaas, ftessdhen port, een vaatje vervolgens den boel MUITERIJ INi DE HARSKAMP. Zaterdag heeft er in het legerkamp ,4e Harskamp" ernstige muiterij: plaats gehad, die zijn oorzaak vond in de vermindering van de rantsoenen voor de soldaten. Meldden de Zondagochtend,bladen, dat er 10-tallen van dooden te betreuren zijn, in het Maandagochtendblad lezen' wij, dat er geluk kig geen enkele doode te betreuren valt. De materieele schade is wel groot. Hef 'le gerkamp is zoo 'goed als plat gebrand. Onze oud-stadgenoot, de heer M. Vonk, heeft zich als luitenant verdienstelijk ge maakt, door de muiterij te bedwingen. Aan zijn tactvol optreden danken wij hei, dat er geen dooden vallen te betreuren. De speciale verslaggever van „Het Maan dagochtendblad" schrijft: De materieele schade is zeer aanzienlijk. Vier van de zestien soldatenbarakken en de soldatencantine zijn volmaakt afgebrand. Toen wij er gisteren kwamen kijken, lagen er op de plaats waar die barakken hadden ge staan, nietB dan wat dakpannen en een laat ste restje smeulend hout. Van de offideren- cantine zijn de meeste ruiten ingegooid. Omtrent de aanleiding tot en het verloop van de gebeurtenissen hebben wij, na zoowel met de officieren, als met de manschappen' te hebben gesproken, den volgenden indruk ge kregen: Vrijdag hebben zich de eerste symptomen van de opgewonden stemming voorgedaan. Tegen half 5, toen de officieren in hun canti ne zaten te dineeren, werden er onder de sol daten kreten als „Honger!" en dergelijke aangeheven. De hoofdofficieren en kapiteins kregen dit te hooren en hebben zich toen on der de soldaten begeven, om met hen te praten en hen tot kalmte te brengen. Zoolang er met hen gesproken werd, bleven de mannen kalm, maar ternauwernood hadden' de officieren zich omgewend of er steeg weer gemompel uit den troep op. Ook werd er gescholden en met steenen naar de officieren geworpen, groote kiezelsteenen, waarmee de hoofdwegen gepla veid zijn, en klinkers uit de paden rondom de barakken. 'Een luitenant en een kapitein wer den door de steenworpen licht gewond. Een der officieren heeft toen, blijkbaar uit zelfver dediging, zijn revolver getrokken, en een schot op de oproerlingen gelost. Daardoor groeide hun verzet nog aan. Denzelfden avond, tegen half 9, trok een groep mannen, gewapend met geweren, knup pels en messen, naar de officierscantine, en gooide er alle ruiten in. Op dat oogenblik be vonden zich 4 of 5 officieren ongewapend in de cantine; zij kozen den verstandigsten weg en verdwenen door een achterdeur. Twee offi cieren weken naar den zolder en wachtten daar tot de muiters waren verdwenen. Daarmee liep het Vrijdagavond af. Bij het avondappèl om 10 uur stuitte men niet op moeilijkheden, en ook in den nacht van Vrij- ge Mi cognac, enz. kort en klein en staken de cantine in brand, Zij brandde tot den grond' af. Eenige mannen zijn, volgens hetgeen ons is medegedeeld, door het verzwelgen van den geroofden drank in beschonken toestand geraakt. Het is natuurlijk niet te zeggen, in hoever dit htm verdere handelingen heert beheeracht, doch ook hetgeen Zaterdagavond geschiedde, is zeer ernstig geweest. Na de soldatencantine gingen de vier sol datenbarakken er aan; ook deze barakken, die vol lagen met licht-brandbare stof, als dekens, stroo, enz., stonden weldra in ikhtelaoie. Aanvankelijk hadden de kampautoriteiten geen bevel tot schieten gegeven, maar toen de duisternis begon te vallen en de opstand voortduurde, werd aan de officieren bevel ge- even, de muiters uit het kamp te verdrijven, "et behulp van de wacht en van een patrouil le, die het terrein doorkruiste, werden de op roerlingen tusschen de barakken „uitgescho ten." Vijfhonderd man, de goeden met de kwaden, want er waren onaer die 500 naar schatting eigenlijk slechts 100 h. 150 muiters werden daardoor genoodzaakt, tot de borst in het water wadend door de gracht, achter de legerplaats gelegen, te retireeren. Gemakkelijk ging deze uitdrijving niet, want de oproerlingen hadden hun uitrusting van het veldleger, bestaande uit hun geweer en 120 patronen bij zich, en de kogels floten weldra door de lucht Zooals wij boven reeds zeiden, is het dan ook zeer te verwonderen, dat de fusilade zon der persoonlijke ongelukken is afgeloopen. Het schieten duurde ook nog voort, toen de mannen waren verdreven; uit de verte, van dei, waarop ze rondzwierven, knalden nu en dan nog eenzame schoten, die onbeantwoord bleven. Verschillende personen hebben zich te mid den van de vreeselijke consternatie zeer ver dienstelijk gemaakt. De lste-luitenant Veder bracht 80 paarden in veiligheid naar een na bijgelegen boerderij. Luitenant Verveen, re serve-officier van gezondheid 2e klasse, nam, toen de brand begon te woeden, onmiddellijk de noodige maatregelen om de zieken in vei ligheid te brengen. Er zijn in het kamp twee ziekenverblijven, een houten voor de lichte en een steenen voor de ernstige zieken. De licht zieken werden, gedeeltelijk per brancard, ge deeltelijk loopend, naar Otterloo vervoerd, waarzij in de school werden ondergebracht, de ernstigste zieken onder hen werden bij de andere ernstige patiënten in de steenen ba rak geborgen. Dit reddingswerk, dat nu en dan onder een waren kogelregen plaats had, geschiedde in volmaakte orde; het personeel van den Geneeskundigen Dienst heeft zijn taak plichtsgetrouw vervuld. Ook werden maatregelen genomen om het mogelijk te ma ken, dat de ernstige patiënten eveneens kon den worden weggevoerd. Uit Arnhem werden twee ziekenauto's ontboden, welke de zes erastigst-zieken daarheen brachten. De pa tiënten, die naar Otterloo waren vervoerd, zijn gisteren intusschen teruggekeerd, aange zien de toestand weer normaal is geworden. Onze tocht bracht ons ook te Amersfoort, waar een paar honderd man uit den trein wa ren gehaald en onder gewapend geleide naar de Vlasakkers" waren gebracht, vanwaar zij heden naar de Harskamp zouden terugkee- ren. Te Amersfoort had de rebellie aanstekelijk gewerkt. Een aantal mannen van het 1ste re giment, (hetzelfde dat in de Harskamp aan t muiten sloeg) die te Amersfoort vertoeven voor de opleiding, heeft gistermorgen in de infanieriekazeme de keuken bestormd. Zij namen ex boter, brood en vlecsch en toen de sergeant-majoor Wegeling, di« juist Zaterdag adjudant-onderofficier van de week was geworden, zich jnct eenige anders onderofficieren daartegen vejzettej werd hij zóó getrapt en geslagen, dat nij zich, deerlij# toegetakeld, onmiddellijk te bed moest begè- vln. Later op den dag is echter ook te Amen* foort de rust weergekeerd. Een ooggetuige deelt ons omtrent 't trans port van gevluchte muiters van Amersfoort naar de Vlasakkers nog het volgende mede: Te Amersfoort wilden de manschappen dea trein nemen in de richting Groningen, waaj het meerendeel hunner woonachtig is. Inmiddels waren op het station Amersfoort maatregelen getroffen o. a_ door kennisgeving aan de militaire autoriteiten, zoodat af spoe dig een vijftigtal gewapende militairen aan wezig waren om een oogje in heft zeil te hou den. De trein naar Groningen bood heiaas niet voldoende plaats en de spoorwegacibto. naren te Amersfoort wisten de vluchtelingen tevreden te stellen mei het vooruitzicht 03 een extratrein, die hen gezssmlgk ome Gro ningen zou vervoeren. Deze toezegging werd asei hMflMPV&B ontvangen! Nadat de gewone trein aldus ongehinderd vertrokken was, reed inderdaad de extra- trein voor. De Harskampers stapten vrooliji ni en bemerkten niet, dat de locomotief in middels omreed om hen niet naar Groningen, doch naar de Vlasakkers;, de groote legen- plaats in Amersfoort, te voeren, waar de go» fopte haasje» een onverwacht onderdak voor den. De Apeldoorn scfea correspondent vm iel blad schrijft om. Toen de verwarring het hevigst was, nam de le-ltsitenant Vctó, die buitengewoon kor» daat is opgetreden, het commando, bijgestaan door den 2e-luitenant Evers en de vaandrigs Reienga en Thijssen. Met 20 man van de op» leiding trachtten zij: het kamp schoon te ve» gen door geweervuur te richten op de plunde raars, dié probeerden de telefoondraden doos te knippen Ten slotte gelukte het aan deze kleine seheaar, hei kamp te zuiveren. Todd was het gevaar nog met geweken, want da plunderaars trachtten herhaaldelijk het kamp weer binnen te dringen. Daarom werden al lerwegen wachtposten uitgezet om het kamp van de gevluchte oproerLingen te isoleeren. Onder de mannen, die de posten betrokken, heerschte een zenuwachtige spanning; de an ders zoo rustige heide om de Harskamp leek een slagveld, waar in den laten avond' de vlammen nog oplaaiden. Omstreeks halftien was men den toestand meester, al electriseerde nog een geweldige emotie de gemoederen. Hier en daar knetter den nog schoten, maar het gevaar voor her nieuwde ongeregeldheden was omstreeks halt tien vrijwel geweken. Dat er bij de muiterij geen enkel slachtoffer is gevallen is te danken aan het feit, dat de heldhaftige eerste-luitenant Vonk zijn man nen bevel gaf, in de lucht te schieten. De oproerige Drentenaren waren buitenge woon slechte schutters. Bovendien weigerde, toen de verwarring het grootst was, de motoï, die het kamp van electrisch licht voorziet. Een groot gedeelte der omgeving, waar geen brand woedde, was zoodoende in diepe auis-, terais gehuld, waardoor het onmogelijk werd, zuiver te richten. Ware het licht blijven branr den, dan zou het aantal slachtoffer» waar- sdujnlijfc legio zijn geweest. SCHIETEN OP DEN OPENBAREN WEO. Te Nijmegen is eens weer door een militair re patrouille op den ojwnbaren weg ge schoten, waarbij passeerendie burgers en spe lende schoolkinderen in ernstig gevaar heb ben verkeerd, terwijl een kogel door de ruit van een wou mg sloeg. De patrouille schoot, omdat een infanterist, die een aanslag had ge pleegd op een officier, welke arrestant zij moesten overbrengen, kans had gezien te ont vluchten uit de kazerne. De man werd getrof fen in de zij, maar liep toch door, totdat hij door een politie-agent werd gegrepen, dia daarmede een einde maakte aan net schieten. De vluchteling werd overgebracht naar het hospitaal, waar bleek, dat de kogel onder de linker long in het licnaam was gedrongen. Zijn toestand is ernstig, doch niet levensge vaarlijk RIJWIELDIEFSTALLEN. Diefstal van rijwielen is ook in de West- landsche dorpen aan de oitie van den dag Te Naaldwijk werden er de vorige week ver scheidene ontvreemd; deze week, bij een fees telijke herdenking in de Ger. kerk misten een 7-tal bezoekers hun fiets. 'Bij verscheidene ontvreemdingen is reeds geconstateerd, dat er militairen die hand in hebben gehad. SPAANSCHE GRIEP. In de Wiener Reichspost schrijft dr. Joseph Hausle, van Feldkirch „Roode bieten zijn1 een zeer eenvoudig, maar goed middel tegen de Spaansche ziekte. AIKMAARSCIB COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1