DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. CBMP.-PILÏ i UB Speciaal adres mor aanleg ran Tuinen, Boomgaarden en Frulltulnen. GOEDKOOPE J.Heitkönig im De strijd in en buiten Europa. ZATERDAG 2 HOVESBKB* Honderd en twintigste! Jaargang. Abonnementsprlïs bii voornïtbetaling p. 3 maandes 11,65, Ir. p. post 11,90- Bewijsnummers 5 cl Advertentieprijs 15 gL p. ripl postere letters naar plaatsruimte. Br. Il EX Boek? es HasMakkerij Hengi, üslfgr ft» Més Z1, Tos. I Tin ZPER CITROENZEIS irndM. Baangracht <t B. ACKEEMAiü. Tel- 536- teiitenUftd 1ste klas snoeiwerk. Binnenland. Gedurende No* 258 Dit nummer bestaat uit 3 bladen. mram Na het buiten den strijd plaatsen van Turkije als onmiddellijk gevolg van het suc ces der Engelsche wapenen, zullen de over winningen der geallieerden in Italië eenzelfde gevolg hebben voor Oostenrijk. Op hetzelfde terrein, waar verleden jaar in de eerste dagen van November de Italianen door een geweldi gen aanval der centralen tot een terugtocht, die meer een vlucht geleek, werden gedwon gen, moeten thans de Oostenrijkers wijken voor de onstuimig opdringende geallieerden. De Italiaansche generaal Diaz heeft niet tever geefs zijne troepen ten aanval geleid en hij zegt dan ook met dankbaarheid in een procla matie aan zijn soldaten, dat deze overwinning de smart van verleden jaar heeft uitgewischt Hij wekt hen in geestdriftige woorden op verder voorwaarts te stormen, opdat eeuwen lange wenschen in vervulling zullen kunnen komen. Lang zal hun opmarsch echter waarschijn lijk niet meer behoeven te duren, daar Oos tenrijk den wapenstilstand wil tot eiken prijs. Men verwacht dat heden of morgen de on derhandelingen zullen beginnen. De gealli eerden, die een 50.000 man van 't Oostenrijk sdie leger gevangen namen en een zeer groo- ten buit maakten, zouden zeker nog wel meer successen willen behalen, maar ook zelfs in het geval, dat de hun vijandelijke legermacht er in slaagt verder zonder veel verliezen op eigen bodem terug te komen, zal de verslagen tegenstander in vrijwel alle te stellen eischen moeten toestemmen. Immers, nu reeds ko men er berichten van ontbinding van het Oostenrijksche leger, waarvan vele soldaten, heele regimenten, naar huis terug zijn ge gaan. En ook de toestand in het binnenland, die langzamerhand wel wat Russisch gaat worden, wettigt het vertrouwen dat de strijd zal moeten worden gestaakt. Gevraagd mag worden met wie de gealli eerden zullen moeten onderhandelen, zeker niet met een regeering van Oostenrijk-Hon- ^■arije, want de dubbelmonarchie bestaat niet meer. In Hongarije is de republiek uitgeroe pen en in Weenen zal wel iets dergelijks ge beuren. Keizer Karei, die eerst Weenen verliet om in Hongarije veiligheid voor zich en zijn troon te zoeken, is weer naar deze stad terug gekeerd, maar of hij als Keizer daar nog lang zal vertoeven, is aan gerechten twijfel onder hevig. De dubbel-monarchie, zoo lang met vaste hand bijeen gehouden, schudt en kraakt op hare grondvesten en stort ineen. Groote deelen van het samengestelde rijk scheuren zich los en gaan hun eigen weg. Dalmati'ë wenscht zich onder Italië te plaatsen en ko ning Emanuel heeft op een vfaag dienaan gaande geantwoord dat die wensch door hem en zijn heele volk gedeeld wordt; van het reeds in opstand zijnde Kroatië, dat een eigen regeering heeft uitgeroepen, verwacht men dat het met de Serviërs en geallieerden, die steeds dichter de grenzen naderen, gemeene zaal zal maken; de Duitsch-Ooétenrijkm, die eveneens een eigen regeering hebben ge kozen met den soc.-dem. Adler als minister van buitenlandsche zaken, zoeken aansluiting met Duitschland; in Zuid Tyrol en Triëst heerscht opstand. Enkele steden van het (vroegere) keizerrijk (Laibach, Fiume en Triëst) zijn door vreemde troepen bezetLai bach en Triëst door de Engelscheu en Ameri kanen, Fiume door de Italianen. In Boedapest heerscht groote vreugde over de omwenteling. De gevangenen, die zich in de kazernes bevonden, zijn in vrijheid gesteld, evenals de politieke gevangenen, w. o. de da der van den aanslag op graaf Tisza. De mi nister Wekerlé moet op last van den Nationa- len Raad zijn gearresteerd. Ook in Bosnië en Herzegowina zijn de ge vangenissen geopend. Onder de vrijgelaten gevangenen bevonden zich de deelnemers aan den moord op aartshertog Franz Ferdinand. Zij, die de onmiddelijke aanleiding tot den wereldbrand waren, hebben zeker niet kun nen denken dat zij als een gevolg van dien- zelden oorlog de vrijheid zouden herkrijgen. Naar verluidt, is de vrijlating'van Friedrich Adler, den moordenaar van wijlen den mi nister graaf Stürghk, spoedig te wachten. „De koningskronen rollen over de straat", zei onlangs' een der leden van den Rijksdag. Het schijnt waar te zijn ook ten opzichte van die van Bulgarije. Een bericht uit Weenen aan het Berl. Tageblatt deelt mede, dat de Bulgaarsche gezant te Kief een telegram uit Sofia ontving, meldende den troonsafstand van den jongen koning Boris en het uitroepen van de republiek te Kimowe op 25 October. Aan het hoofd van de republikeinsche bewe ging siaat de boerenleider Stamboulinski, die een leger van 40.000 man zou hebben bijeen gebracht. Wij hebben nog geen bevestiging van dit bericht gezien, maar waarom zou het niet waar kunnen zijn? Door het terugtrekken van de Duitsche le gers aan den Donau is de Servische hoofd stad Belgrado weer bevrijd. De Serviërs heb ben hunne hoofdplaats dus eerder weer in handen dan de Belgen de hunne, al schieten ook zij mooi in de richting. „De weg is lang", zei koning Albert reeds, maar bij stuk jes en brokjes leggen zijne dapperen dien af. De ten noorden van den spoorweg Kortrijk Oudenaarde strijdende Duitsche troepen werden gisteren, naar het stafbericht meldt, „voor het bewaren van de aansluiting bij de naast hen staande troepen", op de heuvels aan weerszijden van Nokere teruggenomen. Ook de Engelschen zijn aan het Westelijk front weer wat opgeschoten, ondanks de ter reinmoeilijkheden door de vele- riviertjes en talrijke dorpen, en hunne drie legers komen steeds verder in de richting van Bergen. Ge neraal Rawlinson is aan de randen van het Mormal-bosch gekomen en het is waarschijn lijk, dat hij verder door de „trouée" van de Sambre in de richting van Maubeuge zal trachten op te rukken. Generaal Byng ope reert met het derde Engelsche leger tussehen genoemd bosch en de Schelde. Hij is vlak bij le Quesnoy gekomen en heeft de toegangen van Valenciennes bereikt. Generaal Home be reikte op den linkeroever van de Schelde de streek van Condé. De verschillende op het Westelijk front staande legers hebben gisteren weer een le- vendigen geschutstrijd gevoerd.' VERLANGT GIJ -vraagt das cltalnit«nd cai t»brlea*t, hetwelk ®wd»r voortdurende controle staat va* de Firma BROM WANNA alhier. DE WAPENSTILSTAND MET TURKIJE. Volgens een Reuter-bericht zijn de voor waarden, waarop de wapenstilstand met Turkije werd gesloten, de volgende; 1. Ginning van de Dardanellen en den Bosporus an toegang tot de Zwarte Zee; be zetting door de Geallieerden van de forten aan de Dardanellen en den Bosporus. 2. De ligging van alle mijnvelden, tor pedobuizen en andere hindemissen in de Turksche wateren moet worden opgegeven en hulp verleend voor het opruimen of verwij deren daarvan, als dit gewaagd mocht wor den. 3. Alle nuttige inlichtingen betreffende de mijnen in de Zwarte Zee moeten worden ver strekt. 4. Alle geallieerde krijgsgevangenen en Armenische geintemeerde personen en ge vangenen moeten worden bijeengebracht in Constantinopel en onvoorwaardelijk aan de Geallieerden uitgeleverd. 5. Onmiddellijke demobilisatie van het Turksche leger met uitzondering van die troepen, welke gerequireerd zijn voor de be waking der grenzen en voor de handhaving der binnenlandsche orde. De sterkte dezer strijdkrachten en hun aanwending zal later door de Geallieerden na raadpleging van de Turksche Regeering worden vastgesteld. 6. Overgave van alle oorlogsbodems in de Turksche wateren of in de wateren, welke door Turkije bezet zijn. Deze schepen moe ten worden geintemeerd in die Turksche of andere havens, wtlke daartoe zullen worden aangewezen, met uitzondering van de kleine schepen, welke gerequireerd zijn voor bewa kingsdiensten en dergelijke doeleinden in de Turksche territoriale wateren. 7. De Geallieerden hebben het recht alle strategische punten te bezetten ingeval er een toestand intreedt, welke de veiligheid der Geallieerden bedreigt 8. Vrii gebruik door de schepen der Geal- Beleefd aanbevelend, P. vAN BODEGRAVEN, Heap, Schapen. en lieerden van alle havens en ankerplaatsen, welke nu door de Turken bezet worden ge houden en beslissing over hun gebruik door den vijand onder gelijke voorwaarden als gelden voor de demobilisatie van het leger. 9. Gebruik van alle reparatie-inrichtingen van schepen in alle Turksche havens en tuig huizen. 10. De Geallieerden oefenen controle uit op de spoorwegen. 11. De Geallieerden bezetten Batoem Bakoe. 12. De Geallieerden zeggen hoe over de uitrusting der gedemobiliseerde legers zal worden beschikt. 13. Alle. Duitschers en Oostenrijkers moe ten de Turksche bezittingen binnen een maand ontruimen. 14. De Turksche gevangenen blijven ter beschikking van de Geallieerden. 15. De Turken trekken zich uit Perzië en een deel van Trans-Kaukasië terug. DE VOORWAARDEN VOOR OOSTENRIJK-HONGARIJE. In Zuid-Slavische politieke kringen, wier vertegenwoordiger, de afgevaardigde Karo- ser, zooals bekend is, te Genève vertoetf, meent men, dat een wapenstilstand op de volgende grondslagen verkregen zou kun nen worden: Ophouden met den strijd; constitueering van een Tsjechische en van eai Zuid-Slavi sche nationale commissie als nationale regee ring; terugroeping van de Slavische troepen van'het front; bezetting van de gebieden, waarover getreden wordt, doof Imernaitio- nale troepen; zending van levensmiddelen door de geallieerdennet zenden van em bij zondere commissie voor de politieke en eco nomische liquidatie de vroegere gemeen schappelijke aangelegenheden; benoeming van gedelegeerden voor den vrede; verkie zing van een constituante. KORTE BERICHTEN. In Zuid-Slavische politieke kringen ver luidt dat bij de voorwaarden door de gealli eerden aan Oostenrük-Hongarije te stellen behoor): het bezé*ten door internationale troepen van die gebieden, welke de naties elkander betwisten. De Britsehe conservatieve en North- cliffe-pers legt er den nadruk ©p, dat Tar- kije's val gevolg is van de Britsehe succes sen in Palestina en Mesopotamia. De Voss Ztg, meldt dat Delbrück, chef van het ciyiele kabmet? met een gewich tige opdracht van den Rijkskanselier naar het front zal vertrekken, Roosevelt en Taft hebben gezamenlijk een manifest geteekend, waarin wordt aange drongen op de verkiezing van een republi keinsche meerderheid. Hun programpunten bevatten o.a. onderwerping van Duitsch land. Zij zijn tegen de 14 punten van Wil son. In de wetgevende vergadering in Au stralië werd een motie ingediend, waarin (nabij het station Driessen in de Mark) zijn 20 menschep gedood, 30 zwaar en 15 licht gewond. De Zionistische organisatie te Londen heeft een proclamatie uitgevaardigd om 2 Nov. als een Zionistischen gedenkdag te be schouwen. De Voss. Ztg. verneemt uit Kief: Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de bewe ging tot herstel van het oude Russische rijk onder invloed van de jongste wereldgebeur tenissen voortdurend veld wint. De beweging steunt op de Entente. Een bericht uit Moskou zegt: De com missaris aan het Zuidelijk front stuurde een officiéél bericht, waarin hij den trcurigen toestand aan het Z. front schildert bij Wo- ronisj, waar Sovjettroepeq tegen Krasnof opereeren. De tucht in het roode leger was zoodanig verslapt, dal troependeeien zich van het leger afscheidden en bijzondere korpsen vormden; een korps onder Sacharof verklaart alleen Lenin en Trotzki te willen gehoorzamen. voor Australië bij den vrede vergoeding van Duitschland w oorlogskosten. Duitschland wordt verlang voor de gemaakte Het voorstel van graaf York, dat ver trouwen uitspreekt in den koning van Prui sen, is door het Heerenhuis aangenomen. Triëst zal, naar uit Laibach gemeld wordt, door de Amerikaansche oorlogsvloot worden bezet. De Poolsche minister-president heeft het programma der nieuwe regeering mede gedeeld. De democratische Polen eischen een Poolsche volksrepubliek met eigen zeekust. Volgens de Weensche avondbladen be vindt zich het keizerlijk echtpaar te Weenen. Volgens een bericht aan de Morning Post stemde $e regeering van Zuid China toe in een wapenstilstand met die te Peking. Een Wolff-telegram dreigt met dwang maatregelen tegen ae teruggekeerde Belgi sche dienstplichtigen, omdat deze zich met geweld tegen de ontruiming verzetten. Afgevaardigden der Duitsch-Oosten- rijkers en van officieren en soldaten kwamen bijeen om te beraadslagen over de organisa tie van het leger. Duitsch-Oostenrijkers stellen voor om Andrassy vanwege zijn nota aan Wilson u' Duitsch-Oostenrijk te verbannen. De Duitsch-Oostenrijksche staatsraad besprak o.a. den militairen toestand toestan den in Duitsch-Bohemen en de oprichting van soldatenraden. Voorts werd een embleem voor Duitsch-Oostenrijk vastgesteld. De Italiaansche vloot is Woensdag avond Fiume binnengeloopen. In Duitschland werd nog geen offici- eele mededeeling van den wapenstilstand tussehen Turkije en de geallieerden ontvan gen. Oeneraal Groener heeft generaal Lu- dendorff als eerste generaal-kwartienneester voor het Duitsche leger opgevolgd. Bij een spoorwegongeluk met een trein met militaire verlofgangers in Duitschland MAXIMUMPRIJZEN VOOR POOT AARDAPPELEN, De minister van landbouw heeft voor poot- aardappelen de maximumprijzen voor leve ring in het najaar 1918 vastgesteld: I. Bij den verkoop door den verbouwer: A. Poters van kleigrond per 100 Kg. 11,50, 10,50 en 10,—. B. Peters van zandgrond 10,en 9,C. Poter* van veengrond 10,cn 9,—. (Vai$ I Januari 1919 af zullen deze prijzen met 1,50 per 100 Kg', worden verhoogd). D. Poters van vroege soorten, a, voor dg soorten- Due of York, Kokslanen en Ninety-fold 10,— per 100 Kg., b. voor de overige soorten 12^- por 100 Kg. II. Voor den verkoop aan den verbouwer afnemer zijn d emaximumprijzem gelijk aan de maximumprijzen vastgesteld bij den verkoop door den verbouwer, vermeerderd met IpO per 100 Kg. voor partijen van 2500 Kg. en grooter, en vermeerderd niet 2,per 10Ü Kg. voor kleinere partijen. AANVULLINGSBROODKAART. De minister van landbouw heeft bepaald, dat aan de lagere politie-beambten tot en met den rang van brigadier, voor zoover deze beamb ten nachtdienst verrichten, een derde aanvul lingsbroodkaart kan worden uitgereikt Politie-beambten, die uitsluitend kantoor- arbeid verrichten, vallen niet onder de hier bedoelde categorie. DE VLUCHTELINGEN. De minister van binnenlandsche zaken is voornemens een bezoek te brengen aan het vluchtelingenkamp te Zeist, welk lamp dezer dagen ook is bezocht door tnr. J. B. Kan, se cretaris-generaal in algemeenen dienst. Op 31 October zijn over de grens geko men: Te Iittervoort 685 vluchtelingen, waar van 671 Franschen, 12 Belgen en 2 Italianen; te Stramproy 746, waarvan 714 Franschen, 31 Belgen en 9 Italianen; te Valkenswaard 1013, waarvan 1004 Franschen en 9 Belgen; te Reusel 360 Franschen; te Baarle-Nassau 385, waarvan 367- Franschen en 18 Belgen. Niet 792 doch 292 Franschen kwamen Woensdag te Eijsden over de grens. MELK. Het Bureau voor Mededeelingen inzake de voedselvoorziening meldt: De melkrantsoeneering, die met 1 Novem ber in werking is getreden, omvat zoowel volle- als tapte- ea karnemelk en geconden- ceerde melk, de laatste- als aanvulling der inderdaad kleine hoeveelheid volle melk, die ter beschikking der gewone verbruikers kan worden gesteld. Men weet, dat het wegens de heerschende vetschaarscnte noodzakelijk is zooveel mogelijk boter te produceeren, waar door vanzelf weinig volle melk voor directe consumptie overblijft. De gemeenten kunnen dan ook over niet meer dan '/io L. volle melk per hoofd der be volking beschikken; hebben zij meer, dan moet ook dit meerdere worden gekarnd en de boter aan het Rijk geleverd. Wanneer nu van die L. eerst de zieken en kinderen hun portie ontvangen, blijft er voor den gewonen verbruiker slechts Vio L. per hoofd en per dag over. Intusschen zal zooveel mogelijk gezorgd worden, dat dit zeer bescheiden rantsoen wordt aangevuld met tapte- of (en) karne melk, waarvan a/io L. per hoofd en per dag mag worden verstrekt, waarbij komt dan nog per week een pond gecondenseerde tapte melk, voor elk pond zijn ongeveer Wt L. taptemelk en een kwart pond suiker verwerkt, zoodat dit product, dat bijv. in koffie en bij de bereiding der spijzen zeer wel de gewone melk kan vervangen, eene hooge voedings waarde vertegenwoordigt. Trouwens, ook de taptemelk, waartegen bij sommigen nog een vooroordeel bestaat, heeft een hoog v< gehalte, evenals karnemelk. Deze rantsoeneering behoort streng te worden doorgevoerd. De bedoeling is, dat de gemeenten alleen op bons of melto 'rtea melk doen verstrekken. Geschiedt dit niet of zorgen zij er niet voor, dat een mogelijk te veel aan melk tot botfi wordt vet *t-. kt ea aan de regeering geleverd, dan ge:'. het nik geen bijslag op de melk, zoodat èf de ge meente een aanzienlijk bedrag moet bijpassen èf wel de verbruikers een boogeres prijs gal len te betalen hebben. Dit zou te erger zijn, cetiaf m jpjriSf da volle melk wegens de hooge produc&löststt en ondanks den rijksbijslag, toch cp niet min der dan 2 c. per L. kan worden gesteld Daarentegen zal voor tapte- en karaemelli niet meer dan 7 c. per L. in rekening wor den gebracht. De gecondenseerde taptemelk, die het vorig jaar 1.— kostte, zal au voos slechts 60 c. per K.G. worden verkocht en is ook verkrijgbaar voor 65 c. per fk-sch van J K.G. en 33 c, per flesch van V» K.G. Het is echter, met het oog op 'a rijks finan ciën, zeer gewenscht, dat zij, die daartoe ia staat zijn, den vollen kostenden prijs beta len. Zij krijgen daartoe de gelegenheid door dat ook blikjes taptemelk met suiker tegen 45 c. worden verkrijgbaar gesteld. De hoeveelheid gecondenseerde taptemelk, waarover de regeermg beschikt, zal, naar ge hoopt wordt, in de behoefte kunnen voorzien. In den vcrigen winter werd van de rsserra van 5 millioen K.G. slechts een zeer klein winstmarge toegestaan, om én Mud vorderen Toch mag verwacht vsrdsa, dat, aangezien niet iedereen zijn volle ranteaea zal gebruiken, üe.thans beschikbare rts&rve var n millioen K.G. vddsaade zal blijken te zijE. Met 1 Jastiari zal bovendien oog mtójg* baar worée&gesèeld taptemeikpocda, waar van het rantsoen 1 ons per week zal bedra gen. De prijs is gesteld op 15 c. pgr om In dien er gemeenten zijn, die aki wktasde taptemelk ontvangen, zal daar heen ©ok v&k 1 Jamum reeds tapte sssik- poedex ter aanvullpg worden gezoedoa. Waaneer er niet voldoende volle melk is, kan oék volle-mslhpoeder worden aange vraagd, waarvan da prijs op 20 cis. per ons m gesteld. Wat da zieken en kinderen benetim 3 jaar betreft voor hen wordt allereerst gezorgd uit de '/to L. volle melk, die elke gemeente per hoofd harer bevolüug ontvangt. Deze zieken- en kiadermelk zal voor 10 c. (vroeger 11 c) per L. worden verkrijgbaar gesteld. Het is echter zeer aanbevelenswaardig, dat zij. dis financieel daartoe in staat zijn, den vollen melkprijs betalen; daardoor (oen zal weder 's lands kas worden ontlast. Voorts zal voor ziekenhuizen en buiszieken nog verkrijgbaar zijn volle-melkpoeder en gecondenceerde volle melk in blik tegen 55 c. voor suikerzieks» bovendien geconden seerde volle melk zonder suiker; tegen 50 c. per blik. GEBRUIK VAN ONZE SCHEEPS- RUIMTE. Naar wij vernemen heeft het Tweede Ka merlid de heer Kolthek, zich met de volgende vragen tot den minister van landbouw, nij verheid en handel gewend: 1. Heeft de minister reeds maatregelen ge nomen om de heropening van de vaart op Scandinavië ten spoedigste dienstbaar te ma ken aan den aanvoer van calcium carbid1 uit Noorwegen, waaraan hier te lande zoo groo te behoefte bestaat als middel tot huisverlichr ting op het platteland? 2. Zoo neen, is de minister dan bereid die maatregelen zoo spoedig mogelijk te nemen? 3. Js de minister voorts bereid om ten spoedigste maatregelen te nemen tot het aan voeren van petroleum, teneinde aan het groo te en tot allerlei misstanden leidende gebrek aan verlichtingsmiddelen op het platteland, op doeltreffende wijze tegemoet te komen, dan door het verstrekken van het tegenwoor dig rantsoen van kaarsen en calcium carbid ofschoon waardevolle hulpmiddelen op zichzelf tegemoet te komen? 4. Is de minister van plan maatregelen te nemen, die tot gevolg zullen hebben, dat de scheepsruimite, waarover ons land te beschik ken heeft, ook inderdaad aliaan» voorloopig, wordt gebruikt ter voorziening in de meesi dringende behoefte van ons volk, dus ter voor koming van een toestand, waarin de scheep»- ruimte op de vrije markt; zal worden gewor pen, waardoor de mogelijkheid wordt gescha pen dat ze wordt dienstbaar gemaakt aan den aanvoer van artikelen, die uitsluitend particuliere of groepsbelangen ten goede ko men, doordat de belanghebbenden bij1 den aanvoer van de artikelen den hoogsten prijs voor de scheepsruimte betalen? Is de minister ook van plan oml de In vraag 4 bedoelde rantsoeneering van scheeps ruimte vergezeld! te doen gaan van een maxi mumprijs, om te voorkomen dat de reederijen, die reeds zulke enorme winsten hebben ge maakt in de oorlogsjaren, ook in 't vervolg zuil enprofiteeren van het groote gebrek aan scheepsruimte, ten nadeele van bet geheele Nederlandsche volk? bij AMSTERDAM, Danastr. 1. UTRECHT, Heiugsweg 60. ALRMAABSCHE G06RANT. >i November Aanbieding in MANTELS

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1