Proclamatie van de Regeering.
N OMSTREKEN.
im
15 E 0 TIM BEE.
ng.
Dlaatsrnïmts. Br. fr. O. Bost-ii BigÉkirali&rli lans* Cöit&f k. 'tmm 0 S, TsL i
Binnenland.
©emeiïgd MiauwBv
Een drmqena beroep op steun en medewerking aan alle burgers
Maatregelen n t belang van levensmiddelenvoorziening en kleeding
Schikking niet het buitenland.
Gezag en orde zullen worden gehandhaafd
Door de Regeering is uitgevaardigd eene door alle Ministers onderteekende procla
matie van den volgenden inhoud
In deze meer dan ooit moeitevolle tijden, ziet de Regeering zich genoopt een dringend
beroep te doen j3p de medewerking en den steun van alle medeburgers.
De oorlog behoort tot het verledene, maar hersteld is nog allerminst de ontwrichting
van het economische leven.
Alleen met inspanning van alle krachten zal het tijdperk, waarvoor wij thans staan,
voorbijgaan, zonder de meest ernstige rampen met zich te brengen.
Mochten onlusten of erger den richtigen gang van zaken belemmeren, dan moet het
ergste worden gevreesd.
Het voorbtel! van Rusland is een onmiskenbare baken.
Last tot demo bi li-a tie, voor zooveel zulks slechts eenigszins mogelijk is, werd reeds
gegeven.
Zorg is gedragen, dat de gewezen soldaten niet broodeloos zullen zijn.
De militaire voorraden worden ter beschikking van de burgers gesteld. Daardoor
zullen tal van hchtlooze gezinnen in het bezit van petroleum worden gesteld
Vijfhonderd duizend paar militaire schoenen komen ter beschikking
Goedkooper onder- en bovenkleeren worden dezer dagen op groo'e schaal verstrekt
Het broodrantsoen wordt over eenige dagen van 200 tot 280 gram verhoogd. Kwa
liteit en voedingswaarde zullen verbeteren.
Vet- en koloniale waren worden uit Indië spoedig verwacht.
In ruime mate zal afdacknng van paaiden en schapen ten behoeve van de vleesch-
voorziening plaats vinden.
De handelsvloot is op het punt van uit te varen.
ben voorloopige beschikking met de geallieerden waarborgt ons de spoedige levering
o.a. van 50.000 ton tarwe2000 ton cacao, 6000 ton petroleum, ,000 ton benzine 1700
ton soda en zeep3000 ton looistoffen, 4000 ton katoen, 1000 ton wol.
Uit Amerika kunnen bovendien 40.000 ton graan, uit Engeland wollen en katoenen
garens en goederen worden aangevoerd.
Alle schikkingen met het buitenland worden op losse schroeven gezet, als het wettig
gezag wordt aangetast.
Moge het gezond verstand van de overgroote meerderheid onzer bevolking en vooral
de minder bedeelden bewaren voor de naamlooze ellende, welke haar deel zal "zijn, als de
geregelde gang van zaken wordt verstoord.
Volk van Nederland, gij hebt uwe positie zelf in handen
Tegenover de aan kondigingdat eene minderheid naar ae macht zal qrijpenheeft
de Regeemng besloten in 't belang van de rechten en vrijheden van het oansche volk het
qezag en de orde te handhaven.
biet Bestuur van de R. K. Volksbond.
Christelijke Bestuurdersbond.
Middenstands vereenigingde Hanze"
Katholiek Sociale Actie.
R- K. Kiesvereeniging.
Anti-Revolutionaire Kiesvereeniging'
Christel ijk-Historische Kiesvereen.
R R Handelsreizigersvereeniging
R. K. A mbtenarenvereeniging.
R- K- Propagandaclub,
R- RLand- en I uinbouwbond.
Ue Uitvoerenae Kaaa van aroeiaers va sol
daten heeft besloten niet tot haar oorspronke
lijk voornemen tot vorming van een roode
garde over te gaan.
De Duitsche militairen zijn te zeer gewend1
aan orde en discipline, dan, dit zij thans zou
den toestaan^ dat onverantwoordelijke drij
vers de stemming in Duitschland ten eigen
bate zouden exploiteeren.
De nieuwe Pruisische regeering heeft een
oproep aan het Pruisische volk gericht, waar
in zij mededeelt, dat de taak der nieuwe Duit
sche landsregeering is het oude reactionaire
Pruisen zoo spoedig mogelijk in een volko
men democratisch bestanadeel der volksrepu
bliek te veranderen. Over de toekomstige
staatsinrichtingen van Pruisen, zijne betrek
kingen tot het rijk en andere Duitsche staten
zal een wetgevende vergadering beslissen en
de verkiezingen van de vergadering zullen
geschieden op den grondslag van het gelijke
kiesrecht voor alle mannen en vrouwen en
volgens het stelsel der evenredige vertegen
woordiging. Tot aan de bijeenkomst dezer
vergadering leidt de voorloopige regeering,
die steunen kan op het vertrouwen der arbei
ders- en soldatenraden, de zaken. Zij be
schouwt het als hare eerste taak om in nauwe
samenwerking met de rijksregeering te zor
gen voor de orde en veiligheid des lands en
voor de volksvoeding.
Alle tot het Pruisische kroondomein be-
hoorende goederen (en voorwerpen) worden
hierbij in beslag genomen. De niet tot het
kroondomein behoorende vermogens, welke
het eigendom zijn van den koning en andere
leden der koninklijke familie, vallen niet on
der dit besluit.
Met verzekert, dat de nieuwe Pruisische re
geering voornemens is, om, zoodra zij voor
goed is samengesteld, het Huis van Afgevaar
digden te ontbinden en het 'Heerenhuis af te
schaffen.
ue neer ue uecr ru.-n.ji uuiuuguc, utu
de dag van den vrede geheel anders is ge
weest dan wij ons hebben voorgesteld. Nie
mand had haast kunnen geloovea dat Neder
land buiten den oorlog'zou blijven. Nu is de
wapenstilstand onverwacht gekomen, maar
een jubeldag, is hef niet geworden. Het is een
lust om te leven, een tijd van idealen. Maar in
plaats daarvan gaat men dat groote geluk
vergallen; nu gaat men kerven in eigen
lichaam, nu werpen wij de brandende fakkel
in eigen huis. Spr. zeide dit met droefheid,
want hij zag slechts menschelijke verblinding
zonder eenige denkbare aanleiding. Het eeni
ge wat men aanvoert als argument, is dat er
in Duitschland ook revolutie is. En dat eenige
argument is niet houdbaar.
Spr. wees op de redevoeringen van Vlie
gen, Polak,en Albarda, waaruit blijkt dat zij
geen geweld beoogen. De heer Albarda heeft
zelfs gevraagd den soldatenboel achterwege
te laten, omdat dat geweld provoceert. De,
heer Heykoop heeft echter gezegd, dat de „lei
ding" zal ingrijpen, gesteund door politie en
militairen. Dat maakt toch noodzakelijk dat
de regeering bedacht is op het gebeurde.
Maar uit de woorden blijkt duidelijk, dat de
l>eer Albarda niet het recht had te zeggen
dat de regeering provoceert.
Vervolgens wees spr. op den inval in Bel
gië in 1914. Als België toeliet zou er niets ge
beuren; zal men nu zeggen dat België is be
gonnen met geweld, omdat het zich verzette?
België mocht niet toegeven. Welnu, onze re
geering mag ook niet toegeven. Wist zij dat
bij wettige capitulatie orde en rust verzekerd
waren, dan kon zij misschien er over denken1.
Maar dit kon niet zoo zijn. Wat zou er ge
beuren wanneer er een nog kleinere groep
kwam, die' weer het gezag wilde overnemen
Wanneer het rechtmatig gezag capituleerde,
zou het eind weg zijn van een voortdurend
onrechtmatig optreden.
Spr. wees op den schoolstrijd, die door
De heer Hermans (R.-K.) verklaarde dat
de Katholieken zich krachtig zullen verzetten
tegen het drijven van den heer Troelstra en
de zijnen. Hij betoogde dat nu 't verkeerde is
gebleken, dat aan de politiek de vakvereeni-
ging zit vastgekoppeld.
De Regeering zal bijzondere maatregelen
moeten treffen, terwijl men demobilisatie
wenschtmen wenscht betere levensmiddelen
voorziening, doch stuurt ze in de war door
revolutie. Spr. hoopte dat de heeren nog tot
bezinning zouden komen en dat zij met de
rechterzijde zullen meewerken aan de sociale
hervormingen, die de regeering heeft toege
zegd.
De heer Ko Ithek (S.-P.) besprak nog
eens zijn motie in zake vrijstelling van straf
voor dte muitere in de Harekamp. De regee
ring Verschuilt zich achter formalisme, dat in
dezen tijd weinig passend is.
Hij verklaarde dat hij het geweld aan
vaardt in den strijd van de arbeiders. De heer
Troelstra legde spr.'s woorden echter ver
keerd uit.
Hij sloot zich aan bij: den heer Troelstra,
wat de telling en weging der stemmen betreft
en hij verwierp de meerderheidstheorie. Heel
veel in de geschiedenis is tot stand gekomen
zonder dat er een meerderheid vodr was. Als
dat niet gebeurd was, waren wij nog veel ver
der achter. 1
Spr. betoogde dat men met een burgerlijke
democratie niet tevreden is. Zonder revolutie
komt men er niet. Men wil een economische
democratie. De christelijke partijen wenschen
nu ook hervormingen, nu het gevaar voor re
volutie dreigt. Als dat gevaar weer voorbij
zou zijn, zouden zij wel een toontje lager
zingen.
De heer Dresselhuys (V.L.) betoogde
dat de heer Kolthek gelijkt op den man die
roept: hou me vast of ik bega een moord.
Spr. wees op den grooten ernst van het ge-
euren, van de groote tragiek van dezen tijd.
Vervolgens kwam hij cy tegen het verwijt
an den heer Troelstra dat hij de incarnatie
an het imperialistische groot-kapitaal is. Hij
rotesteerde daartegen dat bij persoonlijk
iet een dergelijke kwalificatie wordt voor-
Len, die volkomen onwaar is.
Wanneer de heer Troelstra zich beroept op
e noodzakelijkheid, dan, denkt spr. weer san
e leuze: „Not kennl kein Gebot". Diezelfde
[gevaardigde heeft gejuicht over de grond
wetsherziening, maar nu is die ganïoae wet
en vodje papier.
Ten slotte bestreed hij den heer Kolthek.
Toen spreker het woord staatsgreep daaï-
ij gebruikte voor hetgeen de heer Troelstra
an plan was, zei de heer Troelstra: Ik
eb het woord „staatsgreep" nooit gebruikt
n ik heb herhaaldelijk gezegd dat ik geen ge
reld wil. De heeren hebben zich dagen lang
pgewonden over woorden die ik nooit ge-
ruikt heb. (Ontroering). Van de gereserveer-
le tribune werd geroepen „Lafaard", waarop
Ie voorzitter dreigde de tribune fa ortrui-
ïen).
Spreker verklaarde zich bereid voor de mo
te-Rink te zullen stemmen.
Met kracht kwam hii op tegen de ontkefe-
ling van het. woedende beest der revolutie,
,die gisteravond al 5 deoden heeft geëischt",
foe kan een vrouw willen da+ er Slachtoffers
uilen vallen. A
Mevrouw Groene weg: Dat wil ik
liet.
De heer Dresseïhujrs (V.L.): Bef 1$
en verluchting da'i gij da£ ssgt, maas
iet dan luide en buiten de Kasrsf,
De heer Schapet (S. D.) vroeg o! de
jeering bereid is den Duitschee keizer een
venk te geven om ons land te verlaten als het
>lijkt dat andere mogendheden liever willen
lat hij niet hier blijft. Spr. hoopte dat moeil
ijkheden zullen achterwege blijven.
Spreker brak zijn rede af.
Spreker brak zijn
Heden 1 uur voortzetting.
BIDDAG.
De minister van binnenlaudsche zaken1 deelt
n de Staatsct. het volgende mede:
De regeering gevoelt, met het oog! op de
ijdsomstandigheden. baioefte om, in overleg
net de kerkgenootschappen, een algemeenen
üdstond te houden. De nood der Öjdea, die
tich ook in ons land zoozeer doet gevoelen,
iringt in het bijzonder tot vero&iBiïaediging
aa tot het inroepen van Gods hulp,
Zij, gaf, nadat haar was" gebleken dat haar
voornemen bij de kerkgenootschappen groote
instemming had gevonden en zij op den steun
!?an deze kan rekenen, aan de verschillende
kerkgenootschappen in overweging om, zo©
mogelijk, op Donderdag 28 November e.k. in
den> voormiddag zoodanigen biddag of bid
stond! te doen houden.
GRAAN, VETTEN EN KATOEN UIT
AMERIKA.
Het stoomschip Almelo van de Koninklijke
Nederlandsehe Stoombootmaatschappij, met
een kubieke laadruimte van 15.000 ton van
40 fcub. voet, zal door de regeering1 gevorderd
worden om in ballast naar .Amerika te ver
trekken teneinde aldaar voor Nederland in
te nemen een1 volle lading graan, vetten en
katoen1.
De reederij' beeft opdracht gekregen het
schip zoo spoedig mogelijk zeeklaar te ma
ken. Ook het stoomschip Minerva van dezelf
de reederij is gevorderd om eert volle lading
graan voor ons land uit Noord-Amerika te
Halen.
OVERLEG MET DE MILITAIRE VER-
EENIGINGEN.
Binnenkort is te verwachten een regeling,
door den minister van Oorlog vast te stellen
inzake het overleg door de troepencomman-
danten te houden met de vertegenwoordigers
van besturen van militaire vereenigingen en
bonden, met betrekking tot de wenschen enz.
door de leden dier boaden bij hun bestuur
kenbaar gemaakt.
DE RECHTSPOSITIE DER ONDER-
OFFICIEREN.
De minister van oorlog zal' Dinsdag a*,
een door hem, onder voorzitterschap van den
gepensionneerden kolonel der infanterie Jhr.
L. M. Alton von Smidt. ingestelle commissie
installeeren betreffende de regeling der
rechtspositie voor de onderofficieren, waarin
ook vertegenwoordigd zijn de vereeniging
„Ons Belang", de „Nationaal Christelijke
Onderofficieren-Vereeniging", de „R. K.
Bond1 van Onderofficieren" en de Vereeniging
van Marechaussees beneden den rang van
officier
OPHEFFING DER SCHOENRANT-
SOENEERJNG..
In verband met de beschikbaarstelling van
een groot aantal militaire schoenen voor de
burgerbevolking en de vooruitzichten op aan
voer van looistoffen van overzee, overweegt
de regeering de opheffing der bestaande
schoenrantsoeneering, terwijl ook de rantsoe
neering van schoenreparatie aanmerkelijk kan
worden verzacht. Wat dit laatste betreft ligt
het ia de bedoeling terug te keeren tot het
stelsel dat reeds vóór dezen gold, te weten de
distributie van goedkoop raparatieleder.
Overwogen wordt daarbij of het mogelijk is
goedkoop reparatieleder op iets ruimer schaal
verkrijgbaar te' stellen dan voorheen.
(Onderstaande berichten werden reeds in
een deel onfer vorige oplaag opgenomen.)
MET ONBEPAALD (KLEIN) VERLOF.
De minister heeft bepaald, dat de land
storm jaarklasse 1917 en militie 1917 1ste en
2de ploeg, kustwacht ipfeegrepes, m 7' Na
vemSer of zooveel eerder als mogelp «al Mg»
ken, met onbepaald (klein) verlof xuUet
den- gezonder..
Uitgezonderd! rij* feite®". a$. «5? H
oefmingstijd rag nie* fsd&gê waHaarfafi.
AFSCHAFFING MILITAIREN 0800»,
Naar wij vernemen heeft 'act Tweede Ka
merlid, de heer Wijk, auw oorlog
gevraagd of deze bereid' ia het
den mmiairen groei, hei: saioestiffi. af
schaffen' of belangrijk te b^psrteai, m én gefit*
taire eerbewijzen, zcsala zit thans vonr vel
schillende gevalles zijn soorgeadir©®^ ie
wijzigen.
GEEN INTERVENT/E VAN OEALL5-
EERDE TROEPEN BIJ EEN
REVOLUTIE.
Het bericht uit den Haag, wasria üp
mogelijkheid gezinspeeld wordt van een in
terventie door de troepen der Entente, ingeval
er in Nederland eert revolutie zal uitbrd.eE,
heeft ie Londen groote bevreemding verwekt
In bevoegde kringel acht men een zooda
nig optreden geheel in strijd1 met de principes
en tradities, waardoor de politici der geas
socieerde mogendheden is geïnspireerd as
waarender zeier niet inmenging ia de binnen-
landsch" aangeleg«nhedsai van een ymsnds
staat behoort.
Een dusdanige polities aaï SnJ Set Eisg®l»
sche wik zriccr geen' populariteit vmrervea,
Dat ml het fntrisisB «aa tm i&ztmÉ waar
bij ös$ •••»aeer4m niet m fis wfe&fcsW
sffiiSs!? -dat de gmjMm
les. tot jSKhteaarésge veréselisg fessasi,
entente-zijde et zeker niet aan jpdadit stal
worden den uitvoer van levensmiddelen wort
te zetten, behoeft geea* nader betoog,
DE REVD.LUTIONNAIRE BEWEGEND
IN ONS LAND.
Dé ttetmgitigen te Amsterdam.
Het ia &ann gebleken, dat er tijdens de po
gingen om het nek van de cavalerie-kazeraa
mei een bijl te opoaen, met een handgranaat
is geworpen, die, oisi zij entpjoft Was, aa zees
groot onheil had kunnen veroorzaken. De
met-ontplofte granaat ia bij de politk gedepo
neerd.
Een der gewonden in het militair hospitaal
is met goed gevolg geopereerd.
Het Landelijk revoluüoonalr 'boptó heeft
een telegram aan den minister van oorlog ge
zonden, "waarin gezegd wordt, dat militairen
zonder seexnatie hebben geschoten, waardoor
3 dooden es 8 gewonden vielen. Opsporing ea
directe bestraffing van de daders wordt ga»
eischt
Gisteren heeft de heer Wijnkoop rich als
vertegenwoordiger van den soldatenraad aan
het Binnengasthuis aangemeld, ten einde eaa
hmrfk fe feaagSQ aan ae gewonden.
Ds düseetear mx bet Binnengasthuis wel-
daar hij cea
gsjfe ibas toegang,
soldatenraad niet wilde erkencen, en dua
nog minder een vertegenwoordigd van een
dergelijke raad erkennen1 kon.
Van verschiilende zijden gaan stemmen' op
tegen den over ons land gaanden revolution-
nairen stroom. In een spoedvergadering be
sloten het hoofdbestuur en afgevaardigden
van de algemeene Staatspartij, gelijkwij
reeds in een deel onzer vorige oplaag mem-
den, alles te doen om de revolutie tegen te
gaas, rif alleen in het nadeel der gemeen
schap is. Een telegram in dezen geest werd
aan de regeering gezonden'.
Te Sittard werd een vergadering gehouden,
uitgeschreven door den Boerenbond en den
Arbeidérsbond, waarin besloten werd een
burgerwacht op te richten. Een telegram weTd
aan de regeering gezonden, waarin steun
wordt aangeboden. Alle plaatsen in Limburg
werden uitgenoodigd dergelijke vergaderin
gen te houden, ten einde een centrale vereeni
ging op te richten'. (Ook dit bericht deelden
wij in een deel van onze vorige oplaag mede.)
In alle bioscopen en theaters, waar projec
ties gegeven worden, door geheel Nederland,
wordt vanwege de Neutrale Partij en den
Economischen Bond de volgende bekendma
king op het doek geprojecteerd Een kleine
minderheid! der bevolking stuurt aan op re
volutie. Laat u daardoor niet opwinden.
Wnaneer gij uw kahnfe bewaart en niet uit
nieuwsgierigheid revolutionnaire volksverga
deringen bezoekt of naar straatbetoogingen
aar voor ernstige
weest niet zenuw
achtig,
Van gezaghebbende zijde wordt een even»
tueele spoorwegstaking der meest onverstan
dige zet genoemd, die men doen kan, omdat
dan in weinige dagen de groote steden, waar
juist de aanhangers der revolutionnaire
denkbeelden het grootst in aantal zijn, van
den toevoer van levensmiddelen zullen
gaat kijken, is er geen geva
rustverstoring. Blijft kalm,
afgesneden.
zijn
tges
Te Zaandam wordt een krachtige actie op
touw gezet tegen het streven' der socialistische
partijen om door het verwekken van een revo
lutie zich in het bezit der regeermacht te
stellen.
Het Prov. Comité van anti-revolutionnairo
kiesvereenigingen in de provincie Zuid-Hol
land, heeft in een te Rotterdam gehouden ver
gadering met algemeene stemmen en langdu
rige toejuichingen een motie aangenomen,
waarin o.a. gezegd wordt, dat de geheele
Anti-Rev. partij in de hoogst ernstige dagen
onwrikbaar staat aan de rijde van het wettig
gezag.
Door den R. K Volksbond en de Propa-
gaada-cld» De Katholieke Garde, rijn op een
CIBRAMT.