DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Na den oorlog.
FIRM HERB JE RUT,
N o 275
1918
22 NO YE MB EB
Honderd en twintigste «Jaargang
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling
per 8 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het ge
heele Rijk f 1.90.
Afzonderlijke en bewijsnummers 5 Cents.
Y RIJ D A t,
Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.T. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Binnenland.
Gtraeiigd Nieuws.
Dit dammer bestaat uit 2 bladen.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Wij wezen er reeds op, dat het nog lang
niet zeker is dat Duitschland door de Entente
aan voldoende voedsel wordt geholpen.
Het Engelsche levensmiddelenbureau deelt
althans mede, dat de voedselraad van de Ge
allieerden niets afweet van eene mededeeling
in een telegram uit Berlijn aan het blad
Berlingske Tidende volgens welk telegram
de Geallieerden met de Duitschers schikkin
gen hebben getroffen waardoor Duitschland
belangrijke hoeveelheden voedsel zou ontvan
gen. Men zal niet toelaten, dat voorraden
naar Duitschland gezonden worden voor de
raad zich vergewist heeft van den toestand
daar te lande.
Wellicht wil de Entente, zooals wij reeds
vroeger opmerkten, door het voedselvraagstuk
een, wapen' in de hand houden om invloed uit
te oefenen op het iristellen van een langs wet-
telijken weg en door het geheele volk goedge
keurde regeering, waardoor voorkomen zou
worden, dat in Duitschland bolsjewiksche
toestanden ontstaan.
De Geallieerden zullen een bolsjewistisch
Duitschland niet steunen en zij zullen even
min een. toenadering tusschen Duitschland en
een bolsjewistisch Rusland rustig gadeslaan.
Die druk van buiten zal op den loop van
zaken in Duitschland zonder twijfel' invloed
uitoefenen en er toe medewerken dat het spoe
dig tot het bijeenroepen van een' Constituante
komt.
Verscheidene door de meerderheids sociaal
democraten te Berlijn belegde vergaderingen
hebben zich reeds voor de spoedige bijeenroe
ping dezer Constituante uitgesproken.
De vrijzinnige volkspartij en een aanzien
lijk deel van de nationaal liberalen hebben
zich met de onderteekenaars van dea demo-
kratischen* oproep op de beginselen van dien
oproep vereenigd. Daarmee is een groote de-
mokratische partij1 in het leven geroepen. Zij
zal den naam dragen Duitsche demokra-
tische partij. Het voorloopig bestuur zal eer
lang worden bekend gemaakt.
Zoodra de verkeerstoestanden het toelaten
zal' een congres van gedelegeerden uit alle
deelen des lands worden bijeengeroepen', om
de statuten van de partij vast te stellen.
De regeering heeft uit alle deelen des
rijks alsmede uit de kwartieren der Duitsche
troepen in het voormalige bezette gebied te
legrafische betuigingen ontvangen, waaruit
blijkt dat de groote meerderheid der raden
van A. en' S. op het standpunt staat, dat de
verkiezingen voor de Constituante zoo spoe
dig mogelijk moeten worden gehouden en el
ke vorm van dictatuur moet worden bestreden.
Uit Washington wordt gemeld, dat het
Amerikaansche vlootprogram voor de volgen
de drie jaar in den bouw van 10 superdread-
noughts, 6 slagkruisers en 140 andere oor
logsschepen' voorziet.
Van eenige beperking in den aanbouw van
oorlogsmateriaal valt hier dus nog niets te
constateeren. Engeland en Amerika zullen
in de toekomst de zee beheerschen en het is
begrijpelijk, dat er dezer dagen in de Ameri
kaansche pers beschouwingen verschijnen
over een mogelijk samenwerken van de vloten
van beide mogendheden.
De Amerikaansche regeeringsgezinde pers
pleit voor een hervatting der tusschen' Enge
land en de Ver. Staten aanhangige diploma
tieke onderhandelingen, die zoo plotseling
waren afgebroken doordien de V. St. met
Duitschland in oorlog geraakten.
Indien men de persuitlatingen hierover te
rechtstreeks opvatte, zouden zij, naar men in
Amerika meent, in Engeland kwaad bloed
zetten; doch in deze zaak, evenals in andere
zaken, moeten de V. St. zich tot Engeland
wenden' met een onpartijdig gebaar, teneinde
geen voedsel te geven aan mogelijke jaloesie-
en, gewekt door het verwonderlijke Britsche
prestige onder de volken.
Engeland kan niet verwachten, dat de we
reld, zonder geschokt te worden, ziet, hoe de
Britsche vloot het zonder slag of 6toot heeft
vermeesterd'.
De vloten van Engeland en1 de Ver. Staten
beheerschen thans het lot van vrede of oorlog.
Het heele vraagstuk zal zijn opgelost, indien
die vloten onderworpen zijn aan een verbond
dee1 mmA<kka.é.
Aan de Dwina zijn de Geallieerde strijd
krachten in hevig gevecht met de troepen der
Bolsjewiki. Deze vielen de Geallieerden in het
front en' op de flank aan en drongen op een
gegeven oogenblik door in dorpen achter het
front en tot in de artillerie-stellingen. Een
goed uitgevoerde tegenaanval van de Ameri
kaansche en Engelsche infanterie dreef hen
met zeer zware verliezen terug.
Den volgenden' dag werd de aanval her
nieuwd, maar ook toen werden de Bolsjewiki
met zware verliezen teruggeslagen.
Zij zullen evenals de Duitschers wel onder
vinden, dat het tegen de Geallieerden kwaad
vechten is.
De Ententetroepen in het Westen zetten hun
opmarsch steeds voort. De Amerikanen zijn
Luxemburg binnemgHrokkea en generaal
Pershing heeft een bezoek aan de groother
togin gebracht.
Generaal Pershing richtte in het Duitsch
en het Fransch een proclomatie tot de bevol
king, waarin de noodzakelijke doortocht der
Amerikaansche troepen in Luxemburg wordt
aangekondigd, overeenkomstig de bepalingen
van den wapenstilstand. De tucht der Ameri
kaansche troepen en hun welwillendheid te
genover de bewoners worden gewaarborgd
en den steun van de bevolking van het groot
hertogdom wordt gevraagd.
De Franschen trokken het bekende Zabern
binnen, waar de geheele bevolking hen geest
driftig toegejuichd heeft.
Het meest moeilijke voor de Duitschers in
het wapenstilstandsverdrag is ongetwijfeld de
uitlevering van 5000 locomotieven, daar het
verkeer en voornamelijk een geregelde voed
selvoorziening van Duitschland daardoor
dreigen spaak te loopen.
Het Duitsche legerbestuur heeft nu voorge
teld 3000 locomotieven in het bezette gebied
in het Westen over te geven en daar nog
2000 Duitsche locomotieven bij te voegen,
die momenteel nog in andere landen zijn en
gedeeltelijk reeds ter* behoeve der Geallieer
den' dienst doen.
Het is voor Duitschland te hopen, dat de
Entente, die bij een noodlijdend Duitschland
geen belang heeft, zich met deze schikking
tevreden zal stellen.
KORTE BERICHTEN.
De Britsche verkiezingen zullen 14 De
cember plaats hebben.
Oal'cië en DuitschrOostenrijk zijn het
eens- geworden over de regeling hunner be
trekkingen.
Een Engelsche vloot van ongeveer 200
oorlogss. epen stak in zee om de Duitsche
te ontmoeten en de overgave te doen plaats
hebben.
De voormalige koning Lode wijk van
Beieren heeft, nadat de a, en s. r. hem den
terugkeer in Beieren had toegestaan, met zijn
familie het kasteel Wildenwart aan hei
Chiemmeer betrokken.
Duitsche politici en parlementsleden
drngen aan op een onpartijdig onderzoek van-
de legen Duitschland ingebrachte beschuldi
gingen van wreedheid.
In Amerikaansche scheepsvaartkringen
wenscht men dat Engeland de Amerikaan
sche loonstandaard en arbeidsvoorwaarden
voor zeelieden zal invoeren, teneinde de Ame
rikaansche koop vaart niet te zware concur
rentie aan ie doen.
Naar f/ij vernemen, is het nieuwe Bel
gische ministerie als volgt samengesteld: vi
ce-president De la Croix, buitenlandsche za
ken Paul Hijmans, justitie van der Velde,
binnen landsche zaken de Brocqueville,
kunsten en wetenschappen Jasper, kolopiën
Franck, economie Harmignies, industrie An-
seele, spoorwegen Renair, voeding Wouters,
oorlog Janson.
Volgens een Wolff-telegram hebben op
een' vergadering van den A. S. R. te Frank
fort een Fransch en een Engelsche socialist
gesproken.
Volgens Wolff is in Posen de toestand
rustig; er is geen reden tot bezorgdheid.
De socialisten der Boven Rijnprovincies
vreezen een gevaar voor de revolutie van het
opkomend nationalisme.
De Britsche regeering zal de aanspra
ken der Doimnions inzake de kwestie der
Duitsche koloniën op de vredesconferentie
steunen.
In Jekaterinodar (in het Koebangebied,
O. van de Zwarte Zee) hebben de contra-re-
volutionnairen een regeering gevormd, waar
toe o.a. Sassonof, de oud-minister van Bui
tenlandsche Zaken behoort.
De beperkingen op de verschepingen
van katoen zijn in de Ver. Staten opgeheven,
behalve voor verschepingen naar Duitsch
land, Noord-Rudand m ie neutralen.
In het Zuidelijk Oeral-gebied ageert
het roode legre met succes. De verovering van
Orenburg is aanstaande.
Polen en Oekrajiners hebben Zondag
te Lemberg een wapenstilstand van 48 uren
gesloten.
Karolyi hiel deen rede voor de leden zij
ner partij om den toestand uiteen te zetten.
Orlando herdacht de overwinning in de
Italiaansche Kamer.
Lenin heeft op het congres der vrouwe
lijke arbeiders in Rusland over de bevrij
ding" der vrouwen gesproken.
Het Vaticaan heeft te kennen- gegeven,
dat het aan tut rvedescongres zal deelnemen.
In Fiume heerscht steeds spanning tus
schen Italinden en Joego-Slaven.
Snatert Generaal.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren betuigden de hee-
ren van Nierop, van der Does de Willebols,
't Hoofd, De Vos van Steenwijk en Van Emb-
den namens liberalen, katholieken, anti-revo-
lutionnairen eni christ.-historischen instem
ming met de door den voorzitter Dinsdag
aan koningin, regeering en leger en- vloot ge
brachte hulde en verklaarde zich bereid mede
te werken tot de maatschappelijke en staat
kundige hervormingen die de veranderde
tijdsomstandigheden eischen.
De heer K a p p e ij n e had afgezien van
zijn voornemen tot een interpellatie ter be
spreking van den toestand aan te vragen, na
het verschijnen van de proclamatie der ko
ningin en na de afkeuring van den heer van
Kol va nhet revolutieplan in een interview met
het Correspondentiebureau. Hij protesteerde
tegen de wijze waarop de heer Visser van
IJzendoorn in de Tweede Kamer sprak over
de afschaffing van de Eerste Kamer.
De heer Vliegen meende dat de inter
pellatie tegen de S. D. A P. was gericht. Hij
hield echter vol, dat de S. D. A. P. als zoo
danig niets heeft gedaan, waaruit blijkt dat
zij den grondwettelijken weg wil verlaten. De
regeering moet zijn bij hen, die haar langs
wettigen weg hebben verkregen. (Bravo's.)
Spr. hoopte dat de regeering met kracht her
vormingen zal ter hand nemen.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken dankte voor de waardeerende woorden en
voor den steun uit alle kringen van het volk
ondervonden. De regeering heeft geen oogen
blik gewanhoopt, omdat zij vertrouwde op
God en het volk. Spr. deed een beroep op volk
en volksvertegenwoordiging om steun bij het
totstandbrengen van hervormingen.
Een aantal wetsontwerpen werden zonder
stemming aangenomen, w.o. dat tot verkrij
ging van meer ruimte voor gevangenen.
TWEEDE KAMER.
De heer Lohman stelde gisteren voor de
debatten over de militaire interpellaties te
heropenen, daar ook hij een motie wilde in
dienen.
De heer Visser van IJ zendoorn
ried intrekking van alle moties aan.
De heer Rink kon zijn motie niet intrek
ken.
Het voorstel-Lohman werd aangenomen
met 57 tegen 24 stemmen.
De heer Lohman diende een motie in,
waarin wordt toegejuicht de wijze waarop de
regeering op de bres staat tegen de terroristi
sche bedreigingen van onze democratische in
stellingen! en waarin wordt verklaard dat on
danks de gebezigde dreigementen dringende
hervormingen, die een eisch des tijds zijn,
behooren te worden doorgezet
Deze motie Zal worden gedrukt en rondge
deeld. In verband daarmede zijn de behande
ling en ook stemming over andere moties uit
gesteld tot morgen.
Aan de orde was daarna het ontwerp voor
een geldleening van 350 millioen.
De heer Oud meende, dat we niet kunnen
ontkomen aan kapitaalheffing.
Spr. kon echter goedvinden, dat daarmede
wordt gewacht totdat het bedrag der crisis
uitgaven vaststaat en dat inmiddels zooveel
mogelijk wordt gedelgd uit belastingen. Hij
had bezwaar tegen een verplichte leening als
stok achter de deur. Niettemin wilde hij het
ontwerp aanvaarden.
De heer J. TerLaan bestreed de lee-
ningspolitiek der regeering die in het voor
deel van het groot kapitaal is. Hij wilde tegen
het ontwerp stemmen ten einde de regeering
te prikkelen tot delging der schuld door aan
zienlijke neffing van vermogens, groote inko
mens en grondbezit.
De heer Kolkman was voorstander van
de theorie „in eens eraf', doch eerst moet het
bedrag der cri&isuitgaven vast staan. De be
dreiging met een gedwongen leening achtte
hij verkeerd, die is ten nadecle van de con-
scieritieuse menschenhij wilde voortaan een
stok in de hand in plaats van achter de deur.
De heer K r u y t wilde heffing ineens.
De heer Visser van IJzendoorn
achtte wijziging van de heffingsschaal der ge
dwongen leening gewenscht.
De heer Heemskerk was het met den
heer Kolkman eens.
De heer Van Doorn vroeg ol met leenen
niet kon wordep gewacht totdat de crisisuit
gaven zijn tè overzien, daar thans de tijd
voor leenen niet gunstig is.
De heer De Geer betoogde, dat de kwes
tie van heffing ineens geen vraagstuk van so
cialen aard is, doch alleen van technische eco
nomische beteekenis.
.DeMinistervan Financiën be
toogde, dat leenen noodig is, omdat anders
niet met betalen kan worden doorgegaan. Er
is voor 400 millioen aan schatkistbiljetten uit
gegeven. Bij volgende gelegenheid zal de Mi
nister overwegen of hetzij een geheel vrijwil
lige, hetzij eeni zuiver gedwongen leening
wenschelijk is.
De heer Marchant betoogde, dat de
methode van den heer ter Laan zou voeren
tot een financieele débacle.
Het ontwerp werd aangenomen met 49 te
gen 16 stemmen; tegen de sociaal-democra
ten en de heeren Wijnkoop en Kruyt.
Aan de orde kwam vervolgens de aanvrage
om 2 millioen voor subsidie en rentelooze
voorschotten aan stoomtramwegen.
De heer N i e m e y e r verdedigde een
amendement om bij toekenning het kolenver-
bruik over 1918 als maatstaf te nemen en al
leen hulp te ver leenen in den vorm van subsi
dies.
De heer Groenendael hoopte, dat in
verband met steun de dienstvoorwaarden van
het personeel zullen worden verbeterd.
De heer Oudegeest drong eveneens
aan op positieverbetering van het tramperso
neel. Hij wenschte daarom overal exploitatie
door de provincie of door groote spoorwegr
maatschappijen.
De heer Van de Laar bepleitte op zijn
beurt positieverbetering voor het tramweg
personeel door duurtetoeslagen.
De heer Kuiper pleitte ook voor het per
soneel.
De heer Van Rijckevorssel achtte
hulp dringend noodig met het oog op het
personeel.
Te 6 uur werd de beraadslaging verdaagd
tot heden 1 uur.
VRIJGEGEVEN.
Blijkens door de N. O. T. uit Londen ont
vangen bericht zijn de hieronder volgende,
hier te lande liggende goederen, welke gerui-
men tijd waren vastgehouden, onvoorwaarde
lijk vrij gegeven: 82 ton lijnzaad; 875 tierces
premier jus; 25 ton vet; 150 balen wol; en
onder zekere voorwaarden: 440 ton stijfsel en
333 ton looistoffen.
UITVOER UIT DUITSCHLAND.
De uitvoer van borstel- en mandenwerk,
glas en glaswaren, aardewerk, horloges,
speelgoed, vlechtwerk en vaartuigen uit
Duitschland naar Nederland is toegestaan.
Binnenkort zijn faciliteiten voor den uit
voer van ijzerwaren, machines, chemicaliën
en textielproducten uit Duitschland naar Ne
derland te verwachten.
ZEEP.
De Minister van Landbouw heeft met in
gang van heden ingetrokken de in de beschik
king van zijn ambtsvoorganger van 15 Aug.
vastgestelde maximumprijzen' voor toiletzeep
De maximumprijzen voor scheerzeep blijven
vooralsnog ongewijzigd van kracht.
De verbodsbepalingen, gesteld op de afle
vering en het vervoer van harde zeep en zeep
poeder, zijn tot nadere aankondiging niet van
toepassing op toiletzeep.
KOSTWINNERSVERGOEDING.
Aan de verwanten van den dienstplichtige,
die van onbepaald (klein) verlof is terugge
keerd om onder de wapenen te komen bij den
vrijwilligen landstorm, wordt, ongeacht het
tijdstip, waarop genoemd verlof inging en
ongeacht den duur van de dienstvervulling
bij den vrijwilligen landstorm, nog geduren
de dertig dagen na den dag waarop die
dienstvervulling is geëindigd de kostwinners
vergoeding uitgekeerd voor welke die ver
wanten in" aanmerking zijn gekomen tijdens
zijn bedoelde dienstvervulling.
IN HET WATER GEVALLEN HULDE-
BETOOGING.
Ter gelegenheid van de komst van prins
Hendrik zou Woensdag een huldebetooning
plaats hebben. Geheel Apeldoorn was in vlag-
gentooi en bijna iedereen had zich met de
oranjekleur gesierd.
Aan het station zou de prins verwelkomd
worden door den bur gem. en de Apeldoorn?
sche padvinders, waarna door de versierde
straten naar het Marktplein zou worden gere
den, waar muziekkorpsen waren opgesteld! ter
verhooging van de feestvreugde. Op de Loo-
laan zouden vervolgens de paarden van het
prinselijk rijtuig worden gespannen, waarna
door menschenkracht naar Het Loo zou wor
den gereden.
Omstreeks 11 uur kwam echter het bericht,
dat de prins naar Hamont was vertrokken, in
verband met de daar plaats gehad hebbende
ramp^en dus niet in Apeldoorn zou verschij
nen. Binnen eenige dagen echter komt de ko
ningin en dan zal de voorgenomen huldebe
tooning geacht**».
HOOGSTRAAT 6, TELEFOON 491.
ARMBANDSCHOENTJES,
ONZE VISSCHERSVLOOT NAAR
ENGELAND.
Eenige leden van de Vereeniging van Ree-
ders van Visschersvaartuigen te IJmuiden
hebben aan het bestuur verzocht bij onze re
geering stappen te doen', teneinde bespoedi
ging te verkrijgen van het vertrek van stoom-
visschersvaartuigen naar Fleetwoud.
Zij meenen dat het vertrek van een dertigtal
stoomtreilers naar buitenlandsche havens tot
voordeel kan strekken van de reederijen, wel
ke hare schepen in Nederland doen markten.
Daar door nonoodig talmen der betrokken
autoriteiten de visscherij reeds lang onnoeme
lijke schade is toegebracht, schijnt den aan
vragers een krachtig optreden zeer gewenscht.
Aan de kolenvoorzening der visscherssche-
n verleent, naar men meent, het Rijkskolen-
jureau alle mogelijke medewerking voor hei
bunkeren. Er moet reeds een groot kwantum
kolen voor dit doel zijn toegezegd.
UIT DUITSCHLAND TERUO.
Te Zevenaar kwamen Dinsdagavond1
Woensdagochtend meer dan duizend Engel-
schen aan uit Friedrichsfeld, waarvan er ve
len erbarmelijk uitzagen. De ontvangst was
uitstekend geregeld.
Woensdagmorgen arriveerden troepjes Ne
derlanders die geruimen tijd in Duitsche ge
vangenkampen te Lichtenhorst hadden door
gebracht. ZTij verklaarden dat velen hunner
van ontbering waren bezwekeni. Enkelen wer
den zelfs doodgeschoten.
De treinen uit Holland brengen' te Zeve
naar honderd» Oostenrijksche deserteurs
aan, op weg naar hun vaderland. Aan ecni-
gen werd te El ten den doorgang belet, zij
moesten weer terug. Dinsdagavond passeerde
uit Duitschland eene missie van twee Russi
sche officieren, waaronder een- stafarts, om
in Den Haag over uitwisseling der, Russische
krijgsgevangenen te confereer».
Tal van Hollanders kwamen schamel ge
kleed uit Duitschland te Zevenaar aan, na
dat hen alles ontstolen was.
Het reizigersverkeer met Duitschland is
Woensdag zeer toegenomen en zoo cosmopo-
litish mogelijk.
Doetinchem is aangewezen als centraal
verzamelpunt voor de binnenkomende Engel
sche krijgsgevangenen. Voor de regeling zijn
twee Engelsche officieren en zes Engelsche
onderofficieren daar ter stede gestationneerd.
HET LEGER EN REVOLUTIE.
Met algemeene stemmen hebben de militai
ren uit het kantonnement Breda een motie
aangenomen, waarin zij protesteeren tegen de
verklaring van den voorzitter van den Bond
van Nederlandsche Dienstplichtigen, dat het
leger achter de revolutie staat, en diepe hulde
brengen -aan het Hoofd van het Doorluchtig
Oranjehuis.
De te Tiel ingekwartierde militairen heb
ben hulde gebracht 'aan de koningin. Een
optocht werd' gevormd, met nationale- en
oranjevlaggen, waaronder met het opschrift
„Leve de Koningin". Op een met groen' en
vlaggen versierden wagen werd de Ievens-
groote buste van H. M. medegevoerd. Dui
zenden waren op de been en volgden de wan
deling door de stad, onder het zingen van na
tionale liederen. Er heerschte veel geestdrift.
1*
ONGEREGELDHEDEN IN HET KAMP
TE WOLFHEZE.
Zaterdag en Zondag zijn in het internee-
ringskamp in Wolfheze relletjes,geweest.
Een aantal Duitsche mariniers, die uit Bel
gië over onze grens waren gekomen, protes
teerden er tegen dat in verschillende lokalen
portretten van den keizer hingen. Zij keerden
die om of haalden ze weg, wat verzet uitlokte
van de kampbewoners. Het gevolg was ruzie
tusschen beide groepen. Nederlandsche mili
tairen maakten er een eind aan door de geïn
terneerde z.g. Bolsjewikische mariniers uit
het kamp te verwijderen.
SPOORWEGONGEVAL TE
ZAANDAM.
Gistermiddag zijn bij het rangeeren op het
stationsemplacement te Zaandam vier wag
gons ontspoord.
De schade is vrij aanzienlijk. Persoonlijke
ongelukken zijn niet voorgekomen. Het ver
keer naar Enkhuizen en Alkmaar moest
enkel spoor plaats hebben.
EXTRA-BRANDSTOF VOOR
PREDIKANTEN.
He hoofdbesuur van den Bond van Neder
landsche Predikanten hëeft zien naar aanlei
ding van ontvangen kladden omtrent niet
toekenning aan predikanten van het extra
rantsoen voor studeer- en leeskamer, gewend
tot de Rijkskolendistributie. Dit heeft geant
woord, 4M bat wal dsgeliiV op bet standpunt
op
SOnOKHHANDEL. -
SCHOENMAKERIJ.
HAK LOUIS XV, LAATSTR MODE.