DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BERICHT.
Na den oorlog.
No. 277
Honderd en twintigste Jaargang.
1918.
HnmeientsDiijs bii ToorBitletaling l i maanden 11,65, Ir. p. jostl 1,90. Bcwilsnmsn S ct Idyertentieniis 15 ct. j. regel, poolen letten naar jljjtstelmte. Br. fr. 8.1. Boek- ee Bendelsdrekkerii Bern. Cesier i Zo., looiden C 9, Tel. 3
MAAN 11 Ab 25 NOVEMBER.
Binnenland,
Nieuw».
Donderdag a s. zal ons blad
NIET verschijnen.
Onze adverteerders gelieven
hiermede rekening te houden.
Advertiëu geilere men Tédr dcg
morgens 11 nar In te Eenden, daar
wij anders roor de opname niet In
staan. DE DIRECTIE.
Ia Berlijn blijft het een strijd om de macht
tusschen de meerderheidspartijen en de meer
onafhankelijke groepen, waardoor de vraag
of de Constituante al dan niet spoedig moet
worden uitgeschreven, heftige debatten en
talrijke moties in het leven roept.
Zaterdag heeft dé regeering een bespreking
gehouden met het uitvoerend comité van den
Berlijnschen raad van arbeiders en soldaten
waarin men overeenkwam, dat de uitvoerende
macht voortaan geheel in handen der regee
ring berust terwijl het uitvoerend' comité con->
tröieorgaan zal blijven
De raden van arbeiders en soldaten in ge
heel Duitschland zullen m December een ver
gadering van vertegenwoordigers houden om
een centraien raad te kiezen, die dan. weer het
uityoerend tomité voor het geheele rijk aan
wijst.
Intusschen blijkt meer ent meer, dat de sol-
datenraden op andere plaatsen zich los willen
maken van het oppergezag van den Berlijn
schen raad. Volgens de Vorwarts hebben de
soldatenraden van Frankfort a.d. Main, Ko
ningsberger en Baden en die van het 4e leger
zich, in tegenstelling met den Berlijnschen
arbeidsraad, onomwonden vóór dé bijeenroe
ping der Constituante uitgesproken.
De soldatenraad van Kofno zond een reso
lutie aan Scheidemann in Berlijn waarin ver
klaard wordt, dat de raad niet wenscht, dat
een dictatuur over het lot des volks beslissen
zal en er op staat, dat de Constituante spoe
dig bijeenkomt.
Tegen het bosjewisme wordt inmiddels
krachtiger stelling genomen naarmate de be
volking door het terugtrekken der troepen een
gevoel van groorter militair veiligheid krijgt.
Juist de vdn het front terug gekeerde soldaten
zijn te zeer aan orde en tucht gewend om zich
de zegeningen van het bolsjewisme te laten
welgevallen*
Na de soldatenraden te Berlijn en Ham
burg heeft thans die in Bremen stelling geno
men tegenover dé tegen de Constituante geno
men besluiten.
Daarbij komt, dat wanneer men in Berlijn
dé Constituante onmogelijk zou willen maken,
er groot gevaar dreigt voor afscheiding der
Zuid-Duitsche sltaten als Beieren en Hessen.
De Hessisch staatsminister heeft geprotes
teerd tegen, de poging om de afzonderlijke
staten uit te schakelen en het veronrtachtzamen
daarvan door wetten en besluiten.
Daarop heeft de volkscommissaris Ebert
geantwoord1, dat de regeering door hare uiit-
noodiging aan de afzonderlijke staten om
aan een Berlijnsche conferentie deel te nemen,
getoond heeft, dat zij de meest nauwe samen
werking met hen wenscht voor den wederop
bouw van het rijk. Zij ziert, aldus Ebert, in de
Nationale vergadering eveneens het voor
naamste middél tot het bereiken, van dit doel.
Zij streeft niet naar de dictatuur van een stad
of een bondstaat, docji naar de solidaire de
mocratie van een één geheel vormend
Duitschland. i
Veldmaarschalk Hindenburg heeft een tne-
dedeeling gedaan, die er wellicht toe kan bij
dragen wat ordê in den chaos lc scheppen
De wapenstilstandscommissie, aldus Hin
denburg, meldt, dat de houding van de xijan-
delijke leden der commissie, vooral van de
Fransche' stellig weigerachtig is, dat de te-
Ï;enstanders onmogelijke eiscnen blijven stél
en en het niet uitgesloten is, dat de Fran-
schen een voorwendsel zoeken om de vijande
lijkheden te hervatten. Ik moet er met nadruk
op wijzen, dat het Duitsche leger wegens de
gestrengheid der wapenstilstandsvoorwaar
den en onder invloed der gebeurtenissen bin
nen de grenzen' den strijd onmogelijk weer
op kan nemen. Zelfs tegen het Fransche le
ger alleen zou strijd onmogelijk zijn.
Ik acht het mijn plicht, dit ook daarom in
het licht te stellen, daar uit vijandelijke bla
den blijkt, dat de vijandelijke regeeringen
slechts met een Duitsche regeering, die op de
meerderheid van het volk steunt, vrede zullen
sluiten.
Het uitvoerend comité van den Soldaten-
raad van Groot-Berlijn publiceert een oproep
aan de Arbeiders- en Soldatenraden van
Duitschland, waarin o. a. gezegd wordt:
Wij dringen er op aan zoo snel mogelijk
een conferentie van gedelegeerden te Berlijn
te doen plagts hebben. Wij stellen voor de
vergadering van gedelegeerden niet later dan
16 December a.s. te doen bijeenkomen. Haar
taak zou zijn een voorloopigen centraien raad
uit de A.- en S.-raden van Duitschland te kie
zen, een voor alle A.- en S'.-raden geldend
verkiezingssysteem uit te werkeneep besluit
te nemen over de toekomstige wetgevende
.vergadering en haar standpunt, teo opzichte
van andere politieke kwesties vast te stellen.
Het uitvoerend comité van den soldaten-
raad >ij het opperste legerbestuur heeft in-
Eudóda een oproep tot die arixzlera- <e& sol
datenraden in Duitschland gericht, waarin
gevraagd wordt om de terugkeerende troepen
op hartelijke wijze te ontvangen. Verder
wordt er in gezegdDe troepen van het front
steunen onvoorwaardelijk de uif de politieke
omwenteling te voorschijn getreden regee
ring Ebert—Haase. Ook het leger te velde
wil de democratiseering en socialiseering van
het land. Derhalve protesteert het echter ten
krachtigste tegen, alle pogingen, die beoogen
het tot stand komen van de nationale verga
dering te beletten.
Het veldleger wil medezeggingschap over 't
lot des land, het w,il vrede en een geordende
rganisatie van het nieuwe rijk --en wijst het
denkbeeld af een overwinning over de vroe
gere dictators te misbruiken voor het instel
len van een nieuwe dictatuur, ómdat daar
door de vrede verijdeld en het Duitsche volk
aan den hongerdood prijsgegeven zou kun
nen worden.
Kameraden en Arbeiders! Het veldleger
dankt u voor hetgeen gij in het vaderland
verricht hebt. Waar echter gepoogd mocht
worden met uitschakeling van het veldleger
en de door het geheele arbeidende volk ver
langde démocratie, over het lot des vader
lands te beslissen, verzoeken wij u. u tegen
dit streven mej alle middelen te verzetten.
De arbeidersministers treden thans uit het
ministerie, zoodat de coalitie gedeeltelijk
reeds uiteenvalt. Slechts Barnes, die zich van
de arbeiderspartij heeft afgescheiden, blijft in
de regeering zitting houden.
Volgens de verklaring van den uitgetreden
minister Clynes is diens houding niei alleen
een gevolg van het besluit der arbeiderspar
tij, maar ook ten gevolge van de regeerings-
politiek tegenover Ierland.
Ook Lord Robert Cecil, is, zooals wij reeds
kortelings meldden, uit het ministerie getre
den. Hij kon zich niet vereenigen met de re-
geeringspolitiek inzake de scheiding van
kerk en staat in Wales.
En dus verliest het kabinet daardoor een
hoofd van het departement van buitenland-
sche zaken, die in de oorlogsjaren getoond
heeft de rechte man op de rechte plaats te
zijn.
Nn dé vredesbesprekingen aan de orde ko
men en Amerika maatregelen heeft getroffen
in de naastie toekomst over een geweldige
vloot te. beschikken, treedt het vraagstuk van
de hegemonie ter zee meer dan ooit op den
voorgrond. In 1920 zal de vloot'macht der
Ver. Staten twee maal zoo groot zijn als in
1917, en zal de Amerikaansche vloot uit 600
schepen bestaan.
De voortzetting in Amerika van het pro-
ram voor drie jaar vlootbouw brengt de Ver.
Staten dicjit bij Li geiand' als de eerste ma-
rinemogendheid iter wereld.
De Amerikaansche marine-minister Da-
niêls vestigde den druk, dat .de taak van de
verzekering van d. veiligheid ter zee onder
den voorgestelden volkenbond op Engeland
en de Ver. Staten zon vallen.
Er is menteel niemand in de Vei Staten,
die op eenig gezag aanspraak mag maken of
hij erkent de diepe beteekenis van de overgave
der Duiitsche vloot.
Nu Wilson voor het vredescongres persoon
lijk naar Europa komt, zaï hij ongetwijfeld
zijn inv oed ten gunste van een vrijheid der
zee aanv^ndfen.
De Dó y News schrijft, dat er een volledige
en kalme gedachtenwisselmg moet volgen,
waarin als voorwaarde geldt, dat men nu in
de bewoordingen van de nieuwe en niet van
de oude ereld spreekt
Wann- r, aldus het blad', tot een volkeren
bond ber. toten wordt, dan komt de leer van de
vrijheid der zeeën met al het overige op haar
plaats.
In vredestijd zijn de zeeën vrij, nu en altijd
zullen zij vrij zijn. De moeil-kheden, die ui
oorlogstijd rijzen, zullen zich niet langer
voordoen, als er niet langer oorlog zhl' zijn
tusschen twee of meer oorlogvoerenden,
waarbij de overige wereld onzijdig i.rijït,
maar tusschen een georganiseerd verbond en
een, misschien twee of drie weerbarstige na
ties.
De leer van de vrijheid der zeeën is ten be
hoeve van d'e neutralen opgesteld .en indien en
wanneer hei voikenverbond werkelijkheid ts,
zullen er gun neutralen zijn. Ais onze tegen
woordige vij .en, aldus het blad, geduchte
vloten hadden, zou het vraagstuk heel anders
zijn clan nu. Het verbond met de volstrekte
macht om dé vrijheid der zeeën te handhaven
is reeds in wording.
Alleen is het noodig om het nu op ^egel-
matigen grondslag-te plaatsen en tot een be
stendige instelling te maken.
De sovjetregeering in Rusland ziet zich
steeds ernstiger bedreigd en het is de groote
Vraag of zij zich op den duur zal kunnen
handhaven.
Het Salonikileger, bestaande uit Er.gel-
schen, Italianen, Franschen en Serviërs teza
men 710.000 man, is N. O.-waarts op marsch
gegaan. Roémeensche troepen hebben zich bij
hen' aangesloten. De voorhoeden bereikten
reeds Bessarabië, op zich zelf staande afdee-
'oepen
forceerde marschen op Kief aan. Generaal
irabie. op
linger; Odessa. Andere tr
rukken in ge-
Bertholot, die de expeditie moet leiden is in
Roemenië aangekomen. In verband met liet
optreden van witte garden van Pskof en En-
gelschen van dé Moermankust komt wellicht
ook een aanval van den noordelijken oever
van de Finsche Golf af' in aanmerking.
De vooruitzichten voor de Sovjetregeering
zijn zeer sober. En haar moeilijke positie
zaHniet nalaten in den Duitschen buurstaat
den noodigei. invloed uit te oefenen.
In onze stad-éditie hebben wij Zaterdag
avond nog een en ander over de verdere ge
beurtenissen bij de intocht van Koning Albert
in Brussel medegedeeld.
Voor het Kamergebouw stónden de veree-
nigingen met hun vaandels. Op het plein defi
leerden de troepen, die het laatste offensief
onder aanvoering van den Koning hadden
ondernomen. Toen de koninklijke familie de
Kamer binnenkwam, werd zij met een onbe
schrijflijk gejuich begroet, ook de socialisten
applaudiseerden. De Koning las de troonre
de, waarin hulde aan de geallieerde legers
wordt gebracht.
Algemeen gelijk mannenkiesrecht voor alle
meerderjarigen werd toegezegd. Dank werd
gebracht aan den steun van Amerika, Spanje
en Nederland, voor de lévensmiddelenvoor-
ziening;. Een eerlijk verbond tusschen arbeid
en kapitaal wordt noodig geoordeeld. Op
taalgebied werd gelijkheid toegezegd, de
grondslag voor een Vlaamsche Hoogeschool
te Gent zal gelegd worden, de rechterlijke
macht zal hervormd worden.
Generaal Leman werd door het volk ge
huldigd, eveneens kardinaal Mercier voor
wien het volk spontaan knielde.
Ook aan burgemeester Max werd een ova
tie gebracht.
De verdragen, die de Belgische neutraliteit
garandeeren, worden niet vernieuwd. België
zal handelsovereenkomsten met de groote ver
bonden rijken sluiten.
Het was een blijde dag voor de hoofdstad
en daardoor voor gehee' België, het land, dat
de zegeningen van den vrede na de geweldige
gebeurtenissen der laatste jaren dubbel en
dwars verdiend heeft.
KORTE BERICHTEN.
hemberg is weer geheelin Poolsche
handen.
Japan mobiliseert volgens Fransche
bladen vijf nieuwe lichtingen voor de expedi
tie in Rusland.
In de Humanité zet Sembat, volgens
Wolff, uiteen, dat Duitschland in sociaal-po
litiek opzicht Frankrijk verre vooruit is. Als
Elzas-Lotharingen Fransch wordt, dan moe
ten de arbeiders daar anders behandeld wor
den bij de sociale wetgeving; men mag hun
dóór hen verworven rechten niet verkorten.
De Fransche pers was nog zoo gekneveld,
dat niet eens het vraagstuk der arbeiders na
den oorlog goed' besproken kon worden.
De soldatenraad in Brunne, uit Duitsch-
Oostenrijksche soldaten gevormd, is door de
Tsjechen met geweld, ontruimd, meldt het
Weensche Kórr. Bur.
De Duitsch-Oostenrijksche regeering,
heeft besloten niet actief op te treden in zake
de Duitsche comitaten in West-Hongarije. De
ze kwestie moet op dé vredesconferentie en bij
de vrije keuze der Pressburgers enz. geschie
den'. Aldus meldt het Korr. Bur.
In Duitschland wordt aan alle politieke
misdadigers amnestie verleend.
Volgens een1 telegram uit Brussel aan
het Belg. Dagbl. zouden vijfhonderd Luxem-
burgsche notabelen zich naar Brussel hebben
begeven om er, krachtens het zelfbeschik-
kings der volkeren, de vereertiging van het
groothertogdom met België te vragen.
De groothertogin zou zich gereed maken
Luxemburg te verlaten om zich in' Duisch-
land' op een harer kasteelen terug te trekken.
Dit zou gebeuren onder den zachten drang
van de Luxemburgers.
Wilson komt 12 Dec .in Frankrijk ctan.
De Duitsche wapenstilstand-commissie
heeft volgens Wolff die wapenstilstand-com
missie der "Entente gewezen' op de storingen,
die in hel Luxemburgsche en Lotharingsche
gebied zullen ontstaan in het economische
leven door gebrek aan toevoer voor de in
dustrie, wa,t onlusten tengevolge moet hebben.
Aangedrongen wordt daarom op een verlen
ging mei 15 dagen van- den termijn der ont
ruiming. Zoodoendé zou werkloosheid1 en
rustverstoring worden vermeden, wat ook in
het belang is der bezettende mogendheden.
- De economische toestand in Duitschland
wordt hoe langer hoe ernstiger.
Politiken te Stockholm deelt mede, dat
de Scandinavische regeeringen gemeenschap
pelijk overleg er over plegen de diplomatieke
betrekkingen met Rusland af te breken.
Koning Albert en generaal Foch hebben
met de Fransche troepen hun intocht in
Straatsburg gedaan.
De leidér der Kroatische boerenpartij,
Sabor, heeft voor een republiek geageerd, het
geen, volgens het Praagsche Korr. Bur., tot
relletjes van de tegenstanders aanleiding gaf.
Een manifest der Iersche nationalisten
aan Wilson vraagt hulp, om. de beginselen
van het zelfbeschikkingsrecht ook op Ierland
toe te passen.
Officiéél wordt aangekondigdIn de pe
riode van den oorlog van 6 April 1917 tot 11
November 1918 hebben de. Ver. Staten 2985
koopvaardijschepen gebouwd.
De Nederlandsche regeering heeft in de
Temps een verklaring gepubliceerd, betreffen
de den ex-keizer en den doortocht van Duit
sche troepen dOor Limburg.
De Nation aal-liberalen partij heeft be
sloten, zelfstandig aan den verkiezingsstrijd
deel te nemen en daartoe een program vast
gesteld'.
De Zionisten deden een dringend ver
zoek aan de Entente om levens- en transport
middelen naar Duitschland te voeren, ten
einde hongersnood en anarchie te voorkomen.
Hoover, de Amerikaansche levensmid
delenregelaar, is heden in Engeland aangeko
men.
KAAS.
De minister van landbouw, heeft nieuwe
prijzen vastgesteld' voor jonge en belegen
kaas. De inkoopprijzen voor gemeenten zijn
voor jonge kaas aanmerkelijk verhoogd als
gevolg van de omstandigheid, dat 1 Novem
ber j.l. de winterprijzen voor melk in werkin,
zijn getreden, waaraan uit den aard der zaal
een verhoogde kaasprijs beantwoordt.
Niettegenstaande de verhooging van.' de
inkoopprijzen heeft de minister geen aanlei
ding kunnen vinden de verkoopprijzen te ver-
hoogen; met het oog op het lage vetrantsoeh
moest voorkomen worden, dat een deel der be
volking niet fn staat zou zijn zich kaas met
een hoog vetgehalte aan te schaffen en aldus
eenigermate het vetrantsoen aan te vullen.
De prijzen van belegen kaas zijn 15 cents
fer K.G. hooger gesteld dan die voor jonge
aas in verband' met de omstandigheid, dat
deze belegen kaas meer is ingedroogd en dus
per K.G. een hooger gehalte aan voedings
middelen bezit dan jonge kaas.
De inkoopprijzen voor jonge kaas treden
in werking met ingang van 1 December e.k.
en die van belegen kaas zijn gisteren geldig
geworden.
REPARATIELEDER.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening meldt:
Naar het schijnt, bestaat hier en daar mis
verstand ten aanzien van het reparatieledei
Men ipeent, dat reparaties met zeg.n. rijksle
der (gestempeld leder) vrij zijn. Dit is niet het
geval. Dit gestempeld rijksleder is uitsl ui
tend beetemd voor reparaties op bons op
gelijke wijze als vóór October het geval was.
De gemeenten krijgen dus weder een zekere
hoeveelheid gestempeld reparatieleder en stel
len bons beschikbaar voor hen, die in aan
merking komen voor goedkoope reparatie.
Voor deze soort reparaties geldien de vastge
stelde maximumprijzen.
Reparaties zonder bons zijn geheel vrij.
DE NIEUWE BROODKAART.
De aandacht wordt er op gevestigd dat de
nieuwe broodkaart, die; Maandag aanvangt,
tien- dagen geldig is en- dat de bons de dub
bele waarde bezitten, die er op staat aange
geven. Op een bom van 100 gram krijgt men
dus 200 gram brood.
MILITAIRE VOORRADEN VRIJGE-
LATEN.
Door de verschillende rijkskantoren zullen
de volgende voorraden, uit de stelling Am
sterdam afkomstig, in handen van de distri
butiekantoren worden gegeven': ongeveer
110,000 K.G. kaarsen, 100.000 K.G. petro
leum, 200 000 K.G. gasolie, 360,000 K.G.
benzine, 200.000 K.G. carbid, 3,300,000
K.G. gedeeltelijk ongeraffineerd zout, 22,000
ton steenkolen, 1'9,000 ton briketten en 13000
ton cokes, benevens 1,170,000 K.G, ruwe kof
fie en 11,000,000 K.G. lijnkoeken.
VERBOD OF BEPERKING VAN VER
BOUW
Bij kon. besluit ts de mimister van Land
bouw gemachtigd, indien naar zijn oordeel
de verbouw van andere gewassen van meer
belang voor de voeding van mensch en dier
is, het verbouwen van de volgende gewassen
in het algemeen- of in bepaalde gedeelten des
lands te verbieden, te beperken of niet dan
voorwaardelijk toe te staan bruin mosterd
zaad, geel mosterdzaad, karwijzdhd, zaad
van voederbieten en mangelwortelen, blauw-
maanzaad, kanariezaad, naijszaad, zaaiuien,
Westerwoldsch raygraszaad en andere ge
wassen voor zaadwinning, koolrapenzaad,
knollenzaad, cichoreizaad, peenzaad, pastina-
kenzaad1, uienzaad, spinaziezaad, alle groen
tezaden voor zoover mi dit besluit nog niet
genoemd, suikerbieten, vlas, hennep, cichorei,
tabak, pootuiem, kool, penen, koolrapen, knol-
ien, pastinaken.alle soorten groenten voor
zoover in dit besluit nog niet genoemd, zaad
van Oost-Indische kers, zonnebloemen, aard
beziën, bloembollen, vruchtboomen en vrucht
struiken, griend- of wishout, boomkweekerij-
gewaasem, bloemisterijgewassen, vroege aard
appelen, ngeeeskrachtige kruiden.
DE SCHEEPVAART HERLEEFT.
Er werden in de afgeloopem week negen
tien zeeschepen, uit en naar zee 'door de
Noordzcesluizen te IJnruiden geschut, waar
uit valt op te maken, dat het scheepvaartver
keer op het Noordzeekanaal van meer betee
kenis wordt.
DOOR HET ENGELSCH KANAAL.
Het Nederlandsche stoomschip Noord,
van Amsterdam naar Amerika vertrokken
om een lading graan voor onze regeering te
halen, zal de route „om de Zuid", dus door
het Emgelsche Kanaal, volgen.
Dit is het eerste stoomschip dat van Am
sterdam uit deze route neemt, die de reis ten
minste zes dagen korter maakt.
DE KONINGIN TE HAARLEM.
Te Haarlem wapperde Vrijdag in elke straat,
ook in de buitenwijken, de vlaggen. Vele rren-
schen droegen oranje. De winkels hadden met
bijzondere zorg geëtaleerd. Men vierde het
einde van den oorlog en het wijken van het
gevaar voor de binnenlandsche omwenteling.
Het personeel ,der verschillende fabrieken
en inrichtingen was vanaf 12 uur vrij. Er
heerschte een echte feeststemming.
Aan den optocht in den middag namen
125 particuliere en militaire vereenigingen
deel met vaandels en banieren, en eenige mu
ziekkorpsen deel.
Ta 3 uur arriveerde de Koningin, vergezeld
vaa de Koningin-Moeder. Zij werd aan hét
station door den burgemeester ontvangen. De
tocht van het station naar het stadhuis wa»
een jubeltocht.
Van het bordes af sloegen H.H. M.M. den
stoet gade.
Te 5 uur vertrokken de vorstelijke gasten
weer.
Des avonds was- er muziek, bioscoopvoor
stelling en vuurwerk.
DE NATIONALE BETOOGING TB
AMSTERDAM.
't Was Zaterdag als een Koninginnedag
vóór den oorlog, of neen, het was eigenlijk
veel meer, deze dag van de „Nationale betoo
ging" in de hoofdstad des lands..
Nog nooit hebben wij zooveel rood, wit,
blauw of oranje gezien. In sommige straten
woeien de vlaggen huis aan huis en waren
bovendien nog de balkons met de Holland-
sche kleuren gedrappeerd. Wie na deze lange
oorlogsjaren geen vlag meer bezat, had ge
zorgd, dat zijn kinderen tenminste een paar
kleine vlaggetjes uitgestoken hadden. In de
nieuwe buurten waren vaak smaakvolle ver
sieringen aangebracht, die in navolging van
het buitenland van de balkons of uit de ra
men hingen. Een feestelijk gezicht was medé,
dat de trams de vlaggetjes aan den beugel
hadden wapperen.
Op jassen en mantels van duizenden Am
sterdammers prijkte het oranje in groot of
klein formaat. De een had een „reuzen-bioem"
en de ander een meer bescheiden knoopje.
Sommigen droegen zelfs oranje-dassen o!
sjerpen wij zagen soldaten met linten in die
kleur om hun kepi's.
In dé hoofdstraten en ook in de buurt van
't Concertgebouw, het brandpunt van de
feestviering in de ochtenduren, klonk het
„Oranje Nationaal". Een paar dozijn koop
lieden hadden zich bij het Concertgebouw
opgesteld. Zij maakten daar goede zaken,
want alle bezoekers dezer vergadering, of het
geestelijken, verpleegsters, studenten, jonge
meisjes of autoriteiten waren, moesten met
oranje getooid zijn.
Op straat was het buitengewoon druk, im
mers velen hadden een vrijen dag en op straat
was het immers zoo gezellig vol op dezen
mooien, zonnigen Novemberdag Heele troep
jes schooljongens en meisjes trokken in blijde
feeststemming door de stad en overlegden
samen, waar zij de Koningin, zouden zien en
waar den optocht.
Al vroeg in den morgen speelden de ver
sierde orgels en de muzikanten vaderlandlsche
liederen.
Zoo ving 's ochtends déze dag al met veel
feestvreugde aan, om later op den middag
zijn hoogtepunt te bereiken
Om 9 uur begaven zich heden troepjes In
de richting van het Concertgebouw. Lang
zaam vude zich de groote zaal met autoritei-
ten en afgevaardigden van tal van vereenigin-
Ondér hen merkten wij op prof. Ba-
Staalman,
gen
op prof.
vinck, lid der Eerste Kamer, A. P. StaaL
lid der Tweede Kamer, majoor Benning, aal
moezenier, prof. Diepenhorst, prof. Fabius,
generaal Ophorst, prof. de Gróót, wethouder
de Vlucht en vele raadsleden. Inmiddels ver
schenen de minivers Ruys de Beerenbrouck
en de Vries onde rtocjuichingen op het po
dium.
De voorzitter van het Comité van Actie en
Voorbereiding, de heer van Lingen, opende
de vergadering. Spr. hette den ministers wel
kom en dankte hen voor hunne komst. Verder
riep spr. allen het welkom toe en zegde toe
een motie van vertrouwen aan de vergadering
te zullen voorleggen.
Hierop trad de minister van binnenlandsche
zaken naar voren- voor het uitspreken van een
rede.
Begrijpelijk is het, zei spreker, dat de orga
nisatie van verschillende groepen des volks
behoefte hebben gevoeld iets te zeggen tot
hen, die in deze tijden geroepen werden om
de regeering des lands te aanvaarden. In de
eerste plaats dank ik u voor de gebleken
trouw aan het Vorstenhui» en het vaderland
en den eerbied voor orde en gezag, betoond
in deze dagen. Orde en gezag moeten mede
steunen op de organisaties, op de natuur, en
zijn haar element van orde. Organisatie is het
tegendeel van anarchie. Organisatie betee-
kent opbouw en niet afbreken. Organisatie
veronderstelt gezag en gehoorzaamheid., Or
ganisatie streeft naar vrijheid en gezonde de
mocratie. De gevaren zijn nog niet geweken.
Binnenlandsche onrust en buitenland&che
troebelen bedreigen nog het land.
Deze poging is niet bedoeld als contra-
manifestatie tegen revolutionnaire elementen,
maar vooral als opbouw voor de toekomst en
daarbij kan men rekenen op den krachtigen
steun van de regeering, die vertrouwen stelt
in de eenheid en de kracht van het Nederland
sche volk.
De rede van den minister werd steeds on
derbroken door applaus.
Minister de Vries werd, evenals de minis
ter-president, bij het verschijnen geestdriftig
toegejuicht. Wel zijn er, aldus spr., eenige
soldaten geweest, d'ie in het begin wankelden,
maar het is thans genoegzaam gebleken, dat
alle soldaten dé Koningin zijn trouw geble
ven. Evenmin is het zeker, dat de Nederland
sche politie-agenten den eed van trouw
wenschten te schenden. 1
Allen die den Christus belijden, hebben in
deze tijden getoond één te zijn.
Het vertrouwen is wederkeerig. Gij hebt
het vertrouwen in de regeering gehad, ook
wij hebben het in u en hopen het vertrouwen
niet te beschamen.
Een motie werd aangenomen, die luidde
als volgt; de Katholieken- en Christelijke ar-
ÜOUR/NT.
