VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 28 November. 8ïer Dlrdeoren: YAN NIENES Jr. ei D. SCHENK. No. 281 Honderd en twintigste Jaargang. 1918. AhoDDementsinis bij Yoornitbefallng; p. 3 maanden f 1.85. fr. p. postf 1.90. Bewiisnnmmers 5 ct AdYertentieariis 15 ct. p. regel, grootere letters naar nlaatsrnimte. Br. fr. H.T. Boek- en Handelsdrukkerij flerms. Coster fi Zn., Yoordam C 9, Tei. 3 ZATEÏU'. At, 30 NOVEMBER. Yan ZUIVER CITROENZUUR vervaardigd, Siaipaclit. J. B. ACKERMAHX. Til (38 %$ank"$2ssooiatio Kantoor ALKMAAR ALLE Bankzaken. Binnenland. Provinciaal Nieuws. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. De dag van 28 November, door de regee- ring aangewezen: als die waarop het Neder landsche volk in de bedehuizen van alle ge zindten in stille overpeinzing, zou neerzitten, die-dag heeft, mede door de daaraan verbon den Oranje-hulde, een bijzondere beteekenis gekregen. Het wds een van die dagen, die ons doen beseffen, dat wij, ondanks alle partijgeschil- ien en alle kleinzielige godsdiensttwisten, ten slotte toch één zijn, één in ons nationaal ge voelen en in het besef, dat wij bij elkaar be- hooren en in de ure des gevaars naast elkan der voor het behoud van onze hoogste goede ren zullen strijden. In dieze bewogen tijden, in deze dagen van beroering dringt het gevoel van onze saam hoorigheid sterker dan ooit tot ons doot en als onmiddellijk gevolg daarvan richt zich aller oog op het vorstenhuis, op de Oranje's, die in onze vaderlandsche geschiedenis steeds de staatshoofden zijn geweest naar wie het Ne- derlandsche volk in de uren des gevaars als naar de verpersoonlijking van zijn nationale gevoelens heelt opgezien'. Wij weten, dat er in deze fel bewogen tij den, in deze dagen waarin, zooals men het in den Duitschen Rijksdag heeft uitgedrukt, de kronen over de straat rollen, partijen, groepen en .groepjes in ons land zijn, die in hun zucht tot navolging van het buitenlandsche voor beeld, ook in Nederland het maatschappelijk gebouw tegen' den grond willen werpen om op de oude fundamenten een bouwwerk van in hun oogen solider constructie te doen ver rijzen. Maar hetzij1 mem een president, een dictator o fwien dan ook aan het hoofd van onzen staat stelt, wij durven met zekerheid voorspel len, dat de liefde van ons volk tot het staats hoofd nimmer zoo worden zal als de liefde tot het oude vorstenhuis, waarvan de laatste dagen zoo treffend hebben blijk gegeven. En dit kan niet anders omdat de Oranje's reeds eeuwen lang, van geslacht op geslacht, aan het hoofd van onzen staat hebben ge staan en omdat wij' daardoor in onze vorstin niet alleen de koningin zien maar ook de af stammeling van het oude geslacht dat met ons volk eeuwen lang geleden en gestreden heeft en waaronder dit volk vrij en onafhan kelijk is gewordem. In de ure des gevaars en zooals dezer dagen in de- ure der beroering voelt het Nederlandsche volk behoefte om zijn aanhan kelijkheid' aan ons vorstenhuis te toonen. Wij1 willen één gemeenschappelijk pand van liefde en verknochtheid hebben en dit is als vanzelfsprekend het Huis der Oranje i Er zijn de laatste weken ontelbare oties van itrouw aan dit vorstenhuis verzonden, er is in woord en geschrift van de liefde aan vorstin en vaderland' getuigd' en dit heeft sterker dan eenige andere gebeurtenis ons het besef van eenheid en saamhoorigheid ge geven. Na vier jaren van oorlog, na jaren van leed die in alle moties nadrukkelijk op den voor grond gesteld zijn. En dit doei ons te meer beseffen hoe onze verknochtheid aan het Oranjehuis onverbreek baar- gepaard gaat met de liefde voor ons vaderland, met het besef, dat wij' Holland voor ons willen houden, dat wij een vrij en onafhankelijk volk willen blijven, dat geen vreemde inmenging in eigen staatshuishou ding zal dulden. Een spontane uiting van liefde voor het vorstenhuis is het bewijs van ons sterk natio naal éénheidsgevoel en het draagt juist daar om een zoo bijzonder treffend karakter. Na vier jaren van oorlog na jaren van leed en onderdrukking is naast ons vaderland' het Belgische volk vrij en onafhankelijk uit het strijdperk getreden. België is weer het onbetwiste land der Vla mingen en Walen. Men gevoelt in deze tijden geen verdeeldheid, men kent geen partijtwis ten meer, men voed zich als Belgen een on verbreekbare eenheid tusschen de Europeesche volksgroepen en het besef van die eenheid en saamhoorigheid uitte zich in een geestdriftige ovatie aan vorst en vorstin die met dit volk en voor dit volk geleden en gestreden hebben. Toert het Belgische vorstenpaar onder groote "geestdrift der samengepakte toeschou wers dezer dagen door de straten der bevrijde hoofdstad reed, toen heeft geheel België, ko ningsgezind of niet, gevoeld, dat dit een his torisch moment in de vaderlandsche geschie denis is geweest. En toen in ons eigen vaderland dezer da gen na het eindigen van den imnioreelen we- reldstrijd en na het onderdrukken der revolu tiepogingen het Nederlandsche volk spontaan van zijn, liefde tot het vorstenhuis blijk 'gaf, toen was dit niét alleen een sympathiebewijs aan het hoofd van den staat, maar tevens een uit'ng van gemeenschappelijke verknochtheid aan alles wat wij Nederlanders ons specifiek eigene kunnen noemen. Voor zulke uitingen als bewijs, dat het we reldgebeuren ons saamhoorigheidsgevoel en onaangetast heeft gelaten, mogen wij dankbaar zijn. De 28e November zal als een mooie dag in het boek.van onze vaderlandsche geschie denis gememoreerd worden. Nederland is ons eigen bezit, wij allen, van welk geloof, van welke politieke overtuiging ook wij laten de revolutionnair. elementen thans buiu beschouwing willen ons Ne derland in de zee der internationale verwar ring als een sterke rots doen staan, waarop ée ga-.vsa ém revolutie te pkriex kepm In alle kerken heeft het Nederlandsche volk in den morgen van 28 November in stille overpeinzing neergezeten en heeft het dankbaar herdacht, dat de vlammen' van den wereldbrand onzen: bodem onaangetast heb ben gelaten. Holland is nog het oude vaderland, zooals wij het altijd gekend hebben, onze geboorte grond, dien wij liefhebben met de volle kracht van ons sterk nationaliteitsgevoel.. En met die gedachte in ons, hebben' wij behoefte gevoeld uiting te geven aan onze liefde voor het erf onzer vaderen en het rood, wit en blauw is naast het oranje als bij toor verslag te voorschijn gekomen. Het rood, wit en blauw, als symbool van onze vaderlandsliefde en het oranje daarnaast als symbool van onze verknochtheid aan het vorstenhuis, dat wij met dit vaderland onver breekbaar verbonden weten. Wij hebben op den 28en November onze "partijtwisten verbeten, wij hebben het gods dienstverschil op zij gezet en wij hebben als burgers van Alkmaar, als Nederlanders in de allereerste plaats, getuigd van wat er in ons aller harten in deze dagen is omgegaan In de Hervormde kerk heeft een der predi kanten hulde aan de Katholieke arbeiders ge bracht en in den gemeenschappèlijken op tocht hebben mannen en vrouwen van veler lei gezindte zich aaneengesloten tot één groo te schare van geestdriftige vaderlanders. De burgerij van Alkmaar heeft zich in de ze dagen van onrust en spanning één in toe wijding en liefde voor ons hoogste nationaal bezit getoond. En de uiting van dit saamhoorigheidsge voel, het uit den weg ruimen van alle gods dienstige en politieke hindernissen, die ons in groepen en partijen splitsten, het besef, dat wij. in den storm die over Europa gaat hand aan hand en schouder aan schouder staan, dit heeft ons een gevoel van kracht en zelfbewust zijn gegeven. Ons volk is sterker dan ooit uit de jaren der beproeving te voorschijn getreden. In dankbare herinnering blijve ons steeds de dag van den 28en November, toen aan on ze ongebroken volkskracht op zoo spontane wijze werd uiting gegeven. VERLANGT GIJ vraagt dan nltslnitend ona iabrieastj hetwelk onder voortdurende controle staat van de Firma BROM WANNA alhier. Het Duitsche slaatsscheepje dobbert nog altijd op de ongewisse baren der revolutie en de stuurlieden zijn het er onderling nog niet over eens welken koers zij definitief zullen in slaan. Zelfs de onafhankelijke socialisten veran deren voortdurend van meening. De vorige week spraken eenige van hun leiders zich nog tegen het bijeenroepen van de Nationale Ver gadering uit, thans wenschen zij ze allen al tracht m de zaak dan ook op de lange baan te schuiven. Meer en meer openbaart zich de onwil der soldaten om zich .te onderwerpen aan de be velen des unafhankelijken van het Berlijnsche uitvoerend comité en men wenscht algemeen spoedig een congres van arsolraden te be leggen, Dat het gevaar voor een contra-revolutie nog niet geweken is, blijkt we! uit de houding door verscheidene hooggeplaatste officieren tegen de arsolraden ;ngenomea. Daarbij wor den de moeilijkheden ver/root door de verwij dering welke tusschen den staatssecretaris van Buitenlandsche Zaken dr. Solf en den onafhankelijken vleugel der regeeringspartii- en ontstaan is. Men verwacht dat dr. Solf wel, spoedig tot heengaan zal worden ge dwóngen. Inmiddels hebben: in het Rijksdaggebouw de vertegenwoordigers oer Qroot Berlijnsche soldatenraden vergaderd en met groote meer derheid een motie aangenomen, die aanbe veelt ten spoedigste een nieuwe vergadering te beleggen waarin een uit zeven leden be staande commissie rapport moet uitbrengen over net materiaal, dat tegen het uitvoerend comité te berde gebracht is. Volgens de Lokal Anzeiger heeft de Rijks- regeering in een langdurige vergadering de beraadslaging over het ontwerp tot vaststel ling van de verkiezing voor de Constituante voortgezet. De regeering besloot den datum- van de verkiezingen in het ontwerp op 2 Fe bruari bepaald, wat later te stellen. - De staatssecretaris van binnenlandsche zaken heeft de Voss. Ztg. medegedeeld:, dat de beraadslaging over de kieswet in het kabi-_ net goede vorderingen maakt en dat het af-' handelen van het ontwerp in de eerstvolgende .dagen te verwachten is. Men begint toch wel in te zien, dat de Con stituante onvermijdelijk is. De Duitsche regeering blijft zich met pro testen, wenken en waarschuwingen tot de En tente richten. Thans heeft zij1 weer voorgesteld dat een neutrale commissie tot het nagaan van de kwestie der sehuld aan cfen oorlog zal worden ingesteld. Deze commissie zou uit mannen ipoet ja wier karakter ea politieke er varing voor een rechtvaardige uitspraak in staan. De regeeringen van alle oorlogvoerende rijken zouden zich bereid moeten verklaren, zoo'n commissie hun heele oorkondenmateri- aal ter beschikking te stellen. De commissie behoort bevoegd te zijn allen te hooren, die ten tijae'dat de oorlog uitbrak, het lot der ver schillende landen bepaalden zoomede alle ge tuigen, wier verklaring voor de levering van het bewijs van beteekenis zou kunnen zijn. Het is te verwachten, dat een dergelijke commissie tot voor Duitschland onaangena me conclusies zou komen. «Terwijl de Duitsche oorlogsschepen wor den uitgeleverd, haalt de Entente ook in Oost Europa zijn oorlogsbuit binnen. Een eskader der Geallieerden, bestaande uit 18 schepen, is onder bevel van den opperbevelhebber der Britsche strijdkrachten in de Middellandsche Zee naar Sebastopol vertrokken waar de Rus sische Zwarte Zeevloot zal worden uitgele verd. Koning George van Engeland is in Frank rijk te gast. Een groote menigte heeft hem te Parijs geestdriftig toegejuichd. Koning George droeg de Engelsche gene raalsuniform; (hij nam met Poincaré in het eerste rijtuig van den stoet plaats, dan volgde een rijtuig met de twee prinsen, ia het derde rijtuig zaten Clemenceau en Pichon. Aan het feestmaal op het Elysee ter eere van den koning gegeven hield Poincaré een rede welke door koning George werd beant woord. Lord George is op zijn verkiezingsreis. Te Newcastle heeft bjj voor een zeer groote menigte een rede gehouden. Hij beloofde een nieuwe interessante rede waarin hij de oorlogs-schadevergoeding en de kwestie der persoonlijke verantwoordelijkheid van den keizer voor den oorlog benevens an dere daarmede in verband staande punten zou behandelen. Dan zal ook het verblijf van den ex-keizer hier te lande zeker wel aan de ordè .gesteld worden. DE POGROMS TE LEMBERG. De Berl. Ztg. a. M. bevat een uitvoerig be richt v^n haar net uit Lemberg lerggekeerden medewerker Max Reiner over de pogroms te Lemberg. Van één tot 24 dezer was hij daar ingesloten. Reeds in de, eerste uren na den in tocht der Polen op den 22sten begonnen in de jodenwijk plunderingen. Winkels werden door legioensoldaten opengebroken en leeggestolen. Niet alleen joden, andere Duitsch sprekenden werden eveneens midden op straat uitge schud. De plunderingen werden hoe langer hoe ruwer. Zonder dat het Poolsche komman- do t.r zich mee bemoeide maakten de mannen van hun wapens een onbarmhartig gebruik. Het is onbetwistbaar, dat plunderingen en jodenmoorden door de Poolsche aanvoering niet alleen werden goedgekeurd, maar zelfs op touw gezet, want openlijk volgde men het wachtwoord, dat geen Oekrainsche winkel ge plunderd, geen Oekrainer mishandeld mocht worden. Des te beestachtiger gingen de legi oensoldaten tegen de weerlooze en niet bewa pende joodsche bevolking te keer. De Polen ontwapenden onmiddellijk na hun intocht de joodsche militie. Poolsche patroelies en offi cieren van het Poolsche legioen drongen in particuliere woningen en roofden onder be dreigingen met den dood geld en dingen van waarde. De uitspattingen werden voortdu rend wilder. De plunderaars waren in wijn kelders gedrongen en hadden zich bedronken^ Indezen toestand werden ze telkens bloeddor stiger. In dc jodenwijk werden de menschen in menigte vennoord. Ten slotte vergenoegden de Poolsche legioensoldaten er zich mee, door op straat de op hun eentje loopende joden te vellen. Later begonnen ze de joden in dc huizen bijeen te jagen en familiesgewijze te vermoor den. Eenige honderden joden vluchtten in doodsangst in de synagoge en verschansten zich daar. De Poolsche legioensoldaten om singelden het„oude bedehuis en staken het in brand. Toen het brandde, trachtten tal van joden uit de ramen, te springen, maar wie dat probeerde werd door de legioensoldaten die beneden stonden neergeschoten. Het bedehuis ing geheel in de vlammen op; meer dan onderd joden kwamen er in op. Dit optreden hebben de Polen op groote schaal herhaald. De Poolsche legioensolda ten omsingelden de heele jodenwijk, zetten de straten af en staken stelselmatig huis aan huis in brand. Uit de brandende huizen vluchtten, jammerend om genade, mannen, vrouwen en kinderen de straat op. Zij werden netsteken en geweerschoten gedood of in door de legioensoldaten met kolfslagen, bajo- lood of in de brandende huizen teruggejaagd. 's Middags van den 23sten was het groot ste deel van de jodenwijk al in een puinhoop herschapen. Ongeveer 1100 menschen moe ten hij deze pogrom omgekomen zijn. De Poolsche bevolking van Lemberg heeft ze met onverholen voldoening begroet. Met nadruk moet men erop wijzen, dat de plunde ringen en de moorden uitsluitend door de le den van het Poolsche legioen, onder leiding van hun officieren zijn bedreven, dat het Poolsche kommando van cjg, gruwelen zeer nauwkeurig op de hoogte was en niet tusschen beide wilde komen. Had men dezen moord op groote schaal willen verhinderen, dan was het voldoende geweest als twee dagen na de ver overing van de stad het standrecht afgekon digd ware. Dit is opzettelijk nagelaten want dc legioensoldaten was vroeger beloofd, dat "cO" ettlCeïm cits, t&S-i m% Gtcdietucteeniyinjp. 1&S3. BREEDSTRAAT 11. i VERHUREN VAN SAFELOKETTEN. zij na de verovering van Lemberg 48 uren lang imsfde jodenwijk zouden mogen plunde ren. KORTE BERICHTEN. Gemeld wordt uit Boedapest, dat Mac- kertsens leger geïnterneerd wordt. Volgens de Frankf. Ztg. heeft men den indruk, aai Foc heen voorwendsel zoekt om het wapenstilstandsverdrag niet Duitschland op te zeggen. Een nieuw Chileensck kabinet is ge vormd. SUeziê zou in een ultimatum! onmiddel lijke verkiezingen voor de constituante verlan gen-en anders met afschaffing dreigen. De partijcommissie van de soc.-dem. partij van Duitschland heeft een motie aan genomen, gericht tegen het besluit van de uitvoerende commissie van den A. en S. R. te Munch en inzake de riiksregeering. Er wordt gewerkt voor een Fransch- Italiaansch verbond buiten het kader van den Volkerenbond. Een telegram uit Londen meldt, dat de vredesconferentie vermoedelijk einde Janttari zal bijeenkomen. Volgens de Matin zal geen eigenlijke vredesconferentie worden gehouden, de geallieerden zullen de voorwaarden publi- ceeren, waaronder zij bereid zijn den vrede te onderteekenen. In een vergadering te Trier werd' ver langd, dat Rijnland Duitsch zal blijveti. De regeeringscontróle op sommige tak ken der Engelsche industrie zal voorloopig nog voortduren. Volgens Orlando houdt de conferentie te Versailles zich met de Russische kwestie bezig. Uit Weenen; méldt men dat de, Tsjechen de Duitsche stad Briiunn in Moravië zijn binnengetrokken Als opvolgers van Spahn zijn benoemd Kurt Rosenfeld en Wolfgang Heine. In de Italiaansche Kamer is een motie van vertrouwen in de regeering aangenomen. De Belgen zullen Keulen bezetten. DE HOOIVORDERING. De Min. v. landbouw brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de maatregelen, geno men in verband met de hooidistributie, op nieuw onder het oog zijn gezien naar aan leiding van de verminderde behoefte van het leger na de ingetreden gedeeltelijke demobili satie. De hoop, dat thans de druk der hooi- vordering aanzienlijk zou worden verlicht, kan helaas niet worden vervuld. Na de oprichting der Hooibureaux moest tril spoedigste een raming worden gemaakt omtrent de hoeveelheid hooi, die benoodigd zou zijn voor veehouders, die zelf geen vee- voedsel produceeren. Opgemerkt wordt, dat ook het Kon. Ned. Landbouw Comité de opvatting huldigt, dat trots alle bezwaren de hooidistributie onver anderd en met spoed voortgang moet hebben SLAOLIE. Het Bureau voor Mededeelingen inzake de Voedselvoorziening vestigt er de aandacht op dat yerbruikers die slaolie wenschen te ont vangen ad 2,75 de flesch, rechtstreeks bij de Fransch-Hollandsche Oliefabrieken, voor heen Calvé Delft, te Delft moeten bestellen met opgave van den winkelier, door, wiens tusschenkomst zij de olie wenschen te ontvan gen. De bestelling kan niet door bemidde ling van den winkelier geschieden. UIT HEILOO. De verkiezing voor den gemeenteraad, opengesteld door de vacature van wijlen den heer H. Mulder, zal plaats hebben op 14 De cember a.s. Mogelijke stemming en herstemming zijn bepaald op 24 December en 4 Januari d.a.v. Men schrijft ons: Voor rekening van een ingezetene dezer ge meente wondt bij de Wed. Boet electrisch licht aangelegd. Wie helpt nu haar oude buur vrouw er aan? UIT EO MOND AAN ZEE. Gisteren werd hier feest gevierd ter huldi ging van het vorstenhuis. Om 12 uur werden de klokken geluid, half twee openingsrede van den burgemeester, daarna zang, tractatie aan alle schoolkinderen, optocht met muziek, vertooning van lichtbeelden, enz. EL: gas leef tot één uur branden. De I stemming was zeer opgewekt. In de raadsvergadering werd o.a. me degedeeld, dat Oed. St. de wijze van aflos sing eener leening niet goed gevonden heb ben. Zij willen 1000, 2300, 2300 en verder 2200. Hiertoe werd besloten. Aan den heer J. de Wit is op diens ver zoek eervol ontslag verleend als gemeente veldwachter. De commissie voor gas en waterleiding heeft de boeken nagezien en in orde bevon den. Zij wenscht echter splitsing. Voorts dringt zij aan op het plaatsen van een electriscne proeflantaam bij den dokter. Ingek aen v en o.a nog: een schrijven van den heer Iksschaart, inzake de salaris regeling, v£ den heer Half' over de rooilijn van zijn nieuw te bouwen huis en een ver zoek om straah rlichtis Voorloopig ird dit laatste als kennrigeving aangenomen. Msj, wed Vuil v schte op het Vlak een stukje grond te koopen. Hierop werd afwijzend beschikt. Aan den heer C. Klijn werd op d'-rni ver zoek tegen 1 Maart 1919 of zooveel eerder als mogelijk is, eervol ontslag verleend als onderwijzer. Daarna was aan de orde de benoeming van een gemeente-secretaris. De raad ging in comité en na heropening werd uit 19 candrdaten een voordracht opge maakt van 2 perso i, n.l.: - J. W. Bouwmeester, gem.-secretari? te Herwenen en Zee. J' j. W. v. d. Heuvel te Egmond aan De beer Snoeks vroeg of no. 2 geschikt is voor de betrekking. Na bevestigend ant woord, ging men t(stemming over en ver kreeg no. 1 twee stemmen en no. 2 vijf stem men. Alzoo is de heer v. d. Heuvel benoemd, die, na de mien afgelegd te hebben, door den Raad werd geluk gêv/enscht. Nu stelden B. en W voor het salaris van den machinist van de waterleiding met 100 te verhoogen. J Nadat gebleken was, dat dit 650 is, werd met algemeene stemmen de verhooging goedgekeurd. Daarna was aan de orde de verhootdng van het salaris van den directeur der gas fabriek. Hierover hadden de 6temmen ge staakt. De heer Snoeks verklaarde zieh sterk tegen de verhooging. Waar het aanvangssalaris van de onderwijzers op 800 moei blijven, moet men iemand die 2500 .verdient niet meer geven.. Hij wilde zelfs dat het onder werp niet behandeld werd. De vqorzitter zcide, dat de directeur méér dan 2500 verdjent. Na nog eenige discussiën werd de verhoo- ing rnef algemeene stemmen verworpen. Daarna werd besloten met 5 stemmen voor en 2 tegen om den onderwijrer. die plaats vervangend hoofd iS, een belooning te geven van 100 per jaar. Op het verzoek van der heer K. Wijker, om den grond naast Vendel te mogen koopen voor 2,75 per vierk. nieter, v ra afwijzend beschikt. B. en W. hebben bezwaar, om electrische lantaarns op straat te laten branden. Het bespreking werd hiertoe besloten. Vervolge eenige érvolgens moesten benoemd worden twee onderwijzeressen voor het berhalingsonder- wijh. Mej. de Boer verkreeg 5 stemmen. Mej. Wisse 6 en Mej. de Haan 3 st. Alzoo werden mej. de Boer en mej. Wisse benoemd. Naar wij uit goede bresn verr. -acr. heeft de beer KI. Wijker van de gemeente ongeveer 1700 vierk. meter grand gekocht tegenover het station,' tegen 3 gulden per vierk. meter. UIT BARSINGERHORN. Tot molenmeester van den Schrinkkaagpol- der is verkozen de heer D. van der Oord al hier. UIT VEENHUIZEN. Tengevolge van de verandering in de post bestellingen zijn de buslichtingen na 1 De- cssfear als wlgte ALKMAARS OURANT. I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1