DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
IÏ8I.
No.' 283
1918.
Honderd en twintigste Jaargang.
Abosienentsgrlis bit vloilrtbetaHis t. maanden f1.65. h. g. last11.90- Bewiissnmmert 5 tt UierteiMs 15 ct. j. regel, graotere letters naar jlaatsraluta. Br. Ir. KI. Boek- en Baadelsdrnkkerii Berms; Coaler J Zo., ïoardam E 9, Tel. 3
DIHSDA® 3 DECEMBER.
Binnenland.
«Éememgid Nieuws. v
President Wilson had het voornemen in
zijn adres aan het Congres een- schets te geven
van de vredesbepalingen, die hij op de confe
rentie zal voorsitaan.
Bij den senaat zou een voorstel verdedigd
worden, dat er vier Republikeinsehe en vier
Democratische senatoren naar Parijs zullen
aan als vertegenwoordigers van den Senaat
ij de vredesconferentie.
In Amerika vinden zeer vele vrienden1 van
den president het van groot belang, dat dfeze
persoonlijk aan de vredesbesprekingen deel
neemt om Ihet oordeel van Amerika aan
de Fransche eni Engelsche afgevaardigden
kenbaar te maken.
Men vreest, dat zonder Amerikaansche in
menging de Geallieerden, in hun overwin
ningsroes vele beginselen van den volkeren
bond over boord' zullen gooien en bovendien
een politiek zullen1 volgen1, die voor het bewa
ren van een definitievem vrede niet aan te
bevelen is.
Volgens den correspondent te Washington
van de Morning Post is er behalve den vol
kenhond en) de vrije zee waarover wellicht een
scherp meeningsverschil tusschen Wilson en
de Geallieerden zal ontstaan, nog een andere
zaak die tot uitvoerige discussie kan leiden,
ami. de bestraffing van den gewezen keizer en
andere voor den oorlog verantwoordelijke
personen1.
Wilson is tegen bestraffing, daar zij van
oordeel is, dat het rgcht 'dient getemperd te
worden door genade.
Menf vermoedt, dat Wilson de. instelling
van een internationaal1 hooggerechtshof zal
bepleiten1, welks gezag moet worden gehand
haafd door een internationale vloot, die feite
lijk zou bestaan uit een1 Engelsch-Amerikaan-
sche vloot vermeerderd1 met de schepen, die
andere leden van den volkenbond daarvoor
zouden willen aanwijzen1. Men is er van over
tuigd dat de president voor de onverwijlde
toelating van Duitschland is eni zich zal ver
zetten1 tegen elk voorstel om Duitschland eco
nomisch te boycotten1.
Zoo zou dus Duitschland, dat door dte in
menging van Amerika den oorlog verloren
heeft, door de hulp van zijn voorn aamsten
vijand weer gelegenheid krijgenl een nieuw
en beter leven te beginnen.
Volgens de Daily News wil men in Parijs
de Oostelijke en Westelijke grenzen van
Duitschland zoo gauw mogelijk vaststellen1 en1
verlangt bovendien vergoeding voor door de
Duitschers moedwillig aangerichte schade.
Frankrijk zou op volledig herstel willen aan
dringen en wat voor Frankrijk zal gelden zal
ook van toepassing zijn op België, Servië en1;
Roemenië.
Het bezoek door Clemeneeau, Foch en Or
lando aan Londen zou thans ten) doel hebben
de hoofdlijnen vast te stellen van de procedu
re van klé conferentie waarin over de voorloo-
pige vredesvoorwaarden beraadslaagd, zal
worden, zich over een gemeenschappelijk'poli
tiek te verstaan en tot gemeenschappelijke af
spraken te komen. Reeds zijn zij te Londen in
vergadering bijeen geweest.
Zoowel de .waarschuwing der Entente als
die der Russische sovjet-regeering oefenen1
invloed! uit op de houding der Berlijnsche
machthebbers.
Men erkent dat de bolsjewiki grooten In
vloed op het uitbreken van de Duitsche revo
lutie gehad hebbeni maar zou hen, nu deze re
volutie eenmaal achter den rug is, liever niet
meer ontmoeten. De Vorwarts en1 verscheide
ne andere bladen wijzen op het ongewenschite
van verdere betrekkingen1.
In de vergadering van den Berlijnschen
arsolraad is een telegram van Tsjitserin voor
gelezen waarin de aankomst aangekondigd
wordt van drie gedelegeerden en vijf hulp
krachten als vertegenwoordigers der Russi
sche sovjets op de •bijeenkomst der Duitsche
arsolraden op 16 December.
Om zoo spoedig mogelijk met de Entente
over vrede te kunnen onderhandelen, aldus de
Deutsche Allg. Ztg., moet in elk opzicht naar
hmnen eni naar buiten afkeer van het bolsje
wisme getoond worden.
De stakingen in de kolenmijnen doen zich
in geheel Duitschland hinderlijk gevoelen.
In Opper-Silezië is de toestand nog niet nor
maal en1 heeft wederom sabotage plaats ge
had. Ook in de Rührstreek is de toestand
niet bevredigend. In het algemeen kan nog
niet van verbetering gesproken worden.
Volgens de Duitsche Allg. Ztg. zou in Bei
eren, Wanneer in. het gebrek aan kolen niet
spoedig verbetering komt, een algemeene eco
nomische katastrofe niet uit kunnen- blijven.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de afstands
proclamatie van 'keizer Wilhelm onvoldoende
geacht wordt, daar deze niet hef geheele ge
slacht) Hohenzollem betreft. Bovendien blijft
voor de Fransche openbare meening het
vraagstuk van de verantwoordelijkheid geheel
bestaan. Het vraagstuk van de uitlevering
van den keizer en zijn verschijnen voor een,
hooggerechtshof blijft dan ook naar Fransche
opvatting geheel bestaan.
Kurt Eisner, die de Duitsche regeering de
handhaving van voor den oorlog verant
woordelijke elementen verweten heeft, wordt
thans door de meerderheidssocialisten krach
tig aangepakt en men1 verwijt hem o.a. dat hij
reeds in 1912 voor het aanvallend oorlogs-
crediet heeft gewerkt. Volgens het Berliner
Tageblatt neemt ook de oppositie in Beieren
tegen Eisner and toe en verwacht men, dat
hij niet lang meer gelegenheid zal hebben als
Beiersch minister-president de Rijkseenheid
te verstoren.
Verscheidene Engelsche bladen veroordee-
len het samengaan in den verkiezingsstrijd
tusschen Lloyd1 George en Bonar Law. De
eerste minister, aldus de Daily Mail, zal
voor vijf jaar aan handen en voeten aan de
Engelsche jonkers gebonden zijn. Het blad
besluit met Lloyd George uit te dagen zijn
onafhankelijkheid van de Unionistische partij
te toonen, door enkele reactionaire unionis
ten1 over boord te gooiem
Volgens die Homme Libre hebben de troe
pen der Geallieerden Duitsch gebied bezet
om verder vernielingswerk te voorkomen en
den vijand zich rekenschap van zijn neder
laag te doen geven. De bezetting, aldus het
.blad van Clemeneeau, zal voor de Duitschers
een les zijn en hen doen nadenken over den
juisteni zin dier oorlogswetten en him ver
waandheid en onbeschaamdheids niet doen.
Vier jaren lang hebben- de Duitsche officie
ren) in België de bevolking als minderwaardi
ge individuen behandeld en- het is, hoewel-
niet verdedigbaar, toch begrijpelijk, dat Bel
gische officieren in dê in Duitschland -bezette
plaatsen thans op hun eigen wijze daarover-
wraak nemen. Ook zijl gaan thans van het
standpunt uit, dat de overwinnende partij de
eenige is waarmede rekening dient gehouden
te worden.
Wij laten ter illustratie van iet bovenstaan
de een1 kreine beschrijving volgen van het op
treden der Belgen in Aken, zpoals een cor
respondent der N. K Ct. dat aan zijn blad
gemeld heeft.
Hedenmiddag, zoo meldt deze correspon
dent, keerde <k met moeite uit, Aken terug,
waar gisteravond een gedeelte van de Belgi
sche bezettingstroep®! binnen1 waren geko
men (anderen volgden nu.)
Tot dat tijdstip was alles rustig in Aken
men: hoopte geen- Belgische bezetting te zul-
leif betamen waarschijnlijk bevreesd voor
meer, wraak.
Hedenmorgen' was overal ongeveer het vol
gende in het Jransch en Duitsch aangeplakt
Tot nader orde is alle verkeer op straat tus
schen- 7 uur 's avonds eni 5 uur 's morgens
Belgische tijd verboden.
De cafë's, theaters, enz. blijven tot nader
orde gesloten.
Alle vervoer van personen of goederen in
de stad, per rijtuig of wagen is verboden
uitgezonderd de trams.
Alle verzamelingen op straat van menschen
is verboden zal eventueel met gebruik van
wapens uit elkaar gejaagd worden.
Voor hedenavond 1 Dec. moeten alle wa
pens ingeleverd zijn.
Huiszoekingen kunnen ten allen tijde'plaats
hebben.
Bij ontmoeting op straat mét Belgische
officieren, moeten de burgers van het trottoir
gaan en net hoofo ontblooten. r
Mij werd door 2 officieren de hoed afge
rukt, niettegenstaande ik zeide Hollander te
zijg. Terwijl met de rijzweep andere de hoe
den werden afgeslagen.
Het verschijnen, verkoopen etc. van couran
ten of drukwerk is verboden.
Niemand mag Aken- verlaten of er binnen
komen. Tusschen 4 uur 's avonds en 8 uur
's avonds moet licht branden in de parterres
van alle huizen.
Bij-' overtredingen) van bovenstaande arti
kelen zal men op staande voet doodgeschoten
worden.
De stf. wordt direct een boete opgelegd.
Tien^ gijzelaars moeten steeds op het stad
huis zijn. om de 24 uur worden zij door 10
andere afgelast.
Deze aanplakbiljètteni waren onderteekend
door den Belgischen militairen commandant
„Gracia."
In mijn hotel kwamen hedenmorgen in
Aken een Belgisch geestelijke met twee Bel
gische militairen. De geestelijke trad1 zeer
ruw op tegen eeni Duitsch logé, die vroeger
beweerd zou hebben, dat België Duitsch zou
blijven1.
Het is de Belgen na alles wat zijl te verdu
ren1 hebben gehad werkelijk niet kwalijk te
nemen, dat zij, nu de bordjes verhangen zijn,
als overwinnaars erkend en gevreesd, willen
worden.
KORTE BERICHTEN.
Masarijk, geïnterviewd door Reuter,
zei, dat 'voor de Tsf echo-Slow akische repur
bliek financheele hulp in de eerste plaats noo-
dig was, eni dat op de vredesconferentie de
grenzen moesten vastgesteld worden om im
perialistische aanspraken van Duitschers en
Magyaren te niet te doen.
Er is een Duitsche commissie benoemd',
die een onderzoek zal instellen inzake de be
handeling van krijgsgevangenen in Duitsch
land.
In Engeland neemt de oppositie tegen
de coalitie-regeering toe.
In een vergadering van arbeiders te
Londenwaar Ramsay Macdonald sprak, is
in een motie de instelling van een- volkeren
bond, ontwapening, zelfbeschikkingsrecht
voor Ierland en de anderen en ontruiming
van Rusland dloor de geallieerden geeischt.
De Independent Labour Party, de Bri
tish Socialist Party en de Socialist Labour
Party hebben1 een vereegigd verkiezingsma-
J \en gunste van de inier-
De moordenaars van den Duitschen ge
zant te Moskou werden veroordeeld tot tucht
huisstraf.
Volgens de Daily News zal het Brit-
scke parlemen teerst na de vredesconferentie
worden bijeengeroepen.
De Roemeensche sociaal-democraten
hebben geprotesteerd- tegen de Roemeensche
inmenging in Zevenburgen.
Er is besloten- dat Mackenseris leger
niet geïnterneerd mag worden maar onmid
dellijk naar Duitschland moet terugkeeren.
Havas zendt berichten- de wereld in dat
het met den voedselnood in Duitschland zoo
erg niet is.
Foch heeft tot de Duitsche commissie
voor den wapenstilstand een ultimatum ge
richt, in zake de levering van locomotieven.
Op 15 December zal te Philadelphia
een Am. Joodsch congres gehouden worden.
Naar Wolff seint, heeft in Warschau
een vijandig» betooging plaats gehatf tegen
het Duitsche gezantschap.
De Duitsche centrale raad aan het oos
telijk front spreekt ongunstige verklaringen
over den toestand daar tegen.
Op een- Zweedsch stoomschip is bolsje
wistische agitatie-literatuur in de Engelsche,
Fransche en Duitsche taal gevonden.
De Italiaansche Kamer heeft de voor-
loopige begrooting goedgekeurd en- het- ont
werp aangenomen, waarhij het kiesrecht
wordtverleend aan alle kiezers, dlie hun
diensten bewegen in het leger.
DE VAART OP OOST-INDIë.
Het vertrek van het stoomschip Insulinde
is bepaald1 op 14 December, dat van de Tam-
bora op 11 Januari as.
Beide schepen zullen zoowel passagiers als
lading vervoeren.
De voorbereidende maatregelen1 voor een
spoedig vertrek naar Nederl.-Indië eveneens
via het Suez-kanaal van de reeds lang bela
den liggende vrachtbooten Medan, Menado
en Garoet wordenl thans getroffen.
DE RUSSISCHE STAATSSCHULDEN.
De Russische legatie deeldt het volgende
mede
De Russische zaakgelastigde, de heer
Bach heeft aan de Nederlandsche regeering
den yolgenden teks overgebracht:
„Een telegram van de voorloopige Russi
sche regeering te Omsk, overiyegenae, dat de
Russische staaf steeds zijn verbintenissen
trouw is nagekomen tegenover de eigen me
deburgers en de natie met welke hij verdra
gen had gesloten heat de voorloopige regee
ring van Rusland bij monde van haar. hpofd,
admiraal Koitsjak in een onderhoud van 21
November verklaard, dat zij alle verbintenis
sen van de Russische schatkist op zich néémt
te weten: de betaling van de procenten, de af-,
lossing van de binnenlandsche en buitenland-
sche staatsleeningen, alle betalingen in over
eenstemming met gesloten verdragen, de/be
zoldiging van ambtenaren, beambten en pen
sioentrekkers en alle andere uitbetalingen,
waartoe de Russische schatkist tegenover wie
ook, door de wet aangegane verbintenissen;
ook op andere wettelijken grondslag, ver
plicht is.
De tenuitvoerlegging van die bepalingen
zal gelijken tred'houden met de hereeniging
van het Russische gebied.
De regeering van Omsk verklaart al de da
den der sovietregeering op het gebied van het
Rsusische geldwezen voor nietig en van on
waarde en afkomstig van muiters.
STEUN AAN GEDEMOBILISEERDEN.
Het Koninklijk Nationaal Steuncomité heeft
zich bereid verklaard, onder den een of ande
ren vorm financieele hulp te verleenen aan
verlofofficieren, vaandrigs en kornetten, die
tengevolge van hun verblijf onder de wape
nen onoverkomelijke moeilijkheden ondervin
den bij hun terugkeer in de burgermaat
schappij.
Zi], die vermeenen hiervoor in de termen te
vallen, wórden uitgenoodigd een met. rede
nen omkleed verzoek (ongezegeld) te richten
tot den minister van oorlog.
Reeds aangevraagde hulp aan het Rijksbu
reel „Bemiddeling voor Verlofsofficieren"
behoeft geen beletsel te zijn om vóór «hulp
door het K. N. S. C. in aanmerking te komen.
DE SCHOENENPRIJZEN;
Naar wij vernemen, zegt de Tel., heeft er
een bespreking plaats gehad van de ridectie
van het Rijkskantoor voor Huiden en Leder
en een deputatie vdn winkeliers in luxe
schoenwerk, in welke conferentie ter sprake
kwam de mogelijkheid van gedeeltelijke op
heffing van het uitvoerverbod voor schoen
werk. De winkeliers zitten n.l. met voorra
den (sommigen zelfs met groote voorraden)
zeer duur luxe-schoenwerk, tot-prijzen, va-
rieerend van 40 tot 70 gulden. Toen n.l. des
tijds het uitvoerverbod voor schoenen af
kwam, hadden de schoenfabrikanten in ons
land beduidende posten loopen in het buiten
land, welke koopers zich echter beriepen op
hunne contracten, zoodat de'fabrikanten, naar
men ons verzekerde,, in vele gevallen verplicht
waren schadevergoeding uit te betalen. Deze
meerdere kosten zijn op het schoenwerk ge
legd, hetwelk onze winkeliers, destijds be
vreesd voor totaal schoengebrek, ook tot de
zoozeer verhoogde prijzen inkochten. Nu de
toestanden plotseling zoo verminderd zijn,
wil men echter van koopeds zijde niet zoo
gaarne de hooge prijzen uitleggen, waarom
de houders een ander afzetgebied trachten te
bekomen en daarom aan de regeering gedeel
telijke ontheffing van het uitvoerverbod vroe
gen.
Naar ons werd medegedeeld, zouden reeds
stappen gedaan zijn om ook ten opzichte van
het buitenland hieromtrent tot overeenstem
ming te geraken. Wat overigens de prijzen
der betere kwaliteiten schoenen betreft, wij
zen de omstandigheden er wèl op, dat aan
lage prijzen vooralsnog niet gedacht behoeft
te worden. Een der grootste Engelsche fir
ma's deelde ons o. a. mede, dat in 't eerste
jaar uit Engeland geen schoenen voor Neder
land te wachten zouden zijn. Als reden daar
voor voert men aan, dat ook de Engelsche fa
brikanten hun schoenwerk daar plaatsen,
waar de beste prijzen te maken rijn en al
dus voegde men er aan toe dat is in den
regel niet in Holland, waarbij thans nog de
zéér nijpende behoefte in de overige landen
van Europa haar invloed doet gelden.
VRAQEN AAN MINISTERS.
Op de vragen van den heer Kruyt betref
fende de uitzetting van den emeritus-predi
kant B. de Ligt uit het in staat van beleg ver
klaarde gebied tenl zuiden van de Waal. heeft
de minister van Oorlog geantwoord, cfat hij
die uitzetting pp grond van den inhoud eener
rede van den' heer tie L. gerechtvaar digd acht.
Als dezè toestemming tot terugkeer vraagt,
heeft de minister geen bezwaar dat verzoek in
te willigen. -
De heer Duys heeft/den minister van land
bouw, of het juist- is dat dfen ex-kroonprins
een groote hoeveelheid petroleum (men zegt
1000 L.) is toegewezen-, terwijl de lichtlooze
gezinnen op Wieringen slechts één pak kaar
sen per maand krijgen, of een vert- ül :m be
handeling tusschen den ex-kroonprins en de
Nederlandsche bevolking ook ten aanzien van
andere artikelen is te constateeren, entof daar
aan dan geen eind dient te komen.
De heer van Zadelhoff heeft den minister
van- binnenlandsche zaken gevraagd1 of het
uitvoerverbod van nieuwe kleedmgstulcken,
wollen goe4 nieuwe schoenen enz. ook van
toepassing is ten aanzien van de hid te lande
vertoevende vluchtelingen en) geïnterneerden,
dan wél of voor dezen een uitzondering ge
maakt wordt.
De heer Kleerëkoper heeft den minister van
Buitenkandsche Zaken gevraagd of hij bereid'
is, stappen the doen, om namons de Neder-
lahdische regeering aan. te dringen bij de re
geering der Poolsche republiek, om door on
verwijld' ingrijpen voortzetting of herhalin,
van de in Oud- en Nieuw-Polen plaats geha
hebbende jondenslachtingen en plunderingen
te voorkomen.
Op de vragen van- den heer Kolfhek, betref
fende den aanvoer van calcipm-carbid en van
•petroleum, het gebruik van de voor ons land
beschikbare scheepsruimte en regeling der
vrachtprijzen, heeft de minister van Land
bouw geantwoord, dat het Rijkskantoor voor
Verlichtings- en aanverwante producten alle
pogingen doet om den aanvoer van calcium-
carbid uit Noorwegen1 te bevorderen. Maatre
gelen tot den aanvoer van petroleum wot'den
genomen.
Het is de bedoeling van den minister om de
noodiige maatregelen te nemen (en zoodaulge
maatregelen worden1 ook reeds genomen), dat
de beschikbare scheepsruimte gebruikt wordt
voor den aanvoer van' de meest noodzakelijke
artikelen.
Hij is voornemens binnenkort bij zijn de
partement een; speciaal oigaan voor de, be
handeling van. deze scheepvaarttaangelegm-
heden in te stellen, dat tot taak zal - hebben
pa te gaan in welke volgorde en in welke hoe
veelheden de verschillende goederen voor ver
voer in aanmerking komen en de moodige re
gelingen omtrent den aanvoer en de vrachten
met dé reeders te treffen-.
De werkzaamheid van1 het hier bedoelde or
gaan zal er, mede in verband- met de be
staande Schepenvorderingswet, naar de on-
dergeteekendfe vertrouwt, toe kunnen leiden,
dat de vrachten binnen redelijke grenzen zul:
len worden gehouden.
SCHOUT-BIJ-NACHT ALBARDA.
De schout-bij-nacht Albarda te Willems
oord, die den tegenwoordigen minister als
commandant der Marine te Helder opvolgde,
heeft ontslag gevraagd, naar'„Het Volk"
meent, onder pressie Vah het departement van
Marine. Maar 't ergste is de reden, schrijft
haar correspondent te den Helder. Deze auto
riteit gaat n.l. te democratisch met de bonden
om. De bijeenkomst, die hij in de z.g. revolu-
tieweek hield met de besturen der bonden,
wordt hem door de reactionaire elementen bij
de Marine, vooral1 aan het departement, zeer
kwalijk genomen.
ONZE KOLENVOORZIENING
ZORGWEKKEND.
Nu de aanvoer van kolen uit Duitschland
sedert 11 November geheel heeft opgehouden
en de op 25 November, verwachte hervatting
daarvan niet heeft plaats gehad, is de brandt
stoffenvoorziening van Nederland zeer zorg
wekkend geworden. Tegenover het uitvallen
van 120,000 ton Duitsche kolen, waarop was
gerekend, staat wel is waar de gunstige om
standigheid, dat de toezegging is ontvangen
voor levering van 60,000 ton Engelsche kolen
in het tijdvak van 18 November tot 18 De
cember, maar behalve met het 'achterwege
blijven der Duitsche aanvoeren, moet ook re
kening worden gehouden met de omstandig
heid, dat de productie van de Limburgsche
mijnen zeer aanzienlijk is teruggeloópen door
het vertrek van de Belgische geïnterneerden,
die als mijnwerkers dienst deden en waarvan
slechts een klein gedeelte bereid is hier te
lande in de mijnen te blijven werken. Het zal
ook met de uiterste krachtsinspanning niet
mogelijk zijn in December de productie we
derom tot het oude peil op te voeren.
Door de Rijkskolendistributie js aan de
Brandstoffencommissies dan ook met den
meesten aandrang verzocht, op de verstrek
king van brandstoffen, inzonderheid aan de
groepen B (groote magazijnen, winkels en
particuliere kantoren),. C (openbare gebou
wen, ziekenhuizen, kerken, gevangenissen,
kazernes, scholen, notels en restaur ants) en D
(gebouwen voor publieke overmakelijklieder)
zooveel mogelijk te bezuinigen. De verstrek
king van de minimum-rantsoenen voor groep
A én van de volle rantsoenen aan de verbrusr
kers van groep C, waarvoor bézuiniging fei
telijk onmogelijk is, gelijk met ziekenhuizen
en met sanatoria veelal het geval zal zij.
blijft inmiddels. verzekerd.
Aan de electrische centrales is door és
Rijkskolendistributie beperking van het ko-
lenverbruik voorgeschreven. De minhaum-
gasrantsoenen, in de Rijksrantso neering
vastgelegd, blijven ook thans nog verzekerd.
Inaien in den aanvoer van kolen uit het
buitenland geen wending ten goede mocht
komen, zal net slechts mogelijk zijn de in
dustrie in zeer beperkte mate gaande te hou
den, terwijl stopzetting van' bedrijven, waar
van het voontwerken in het algemeen belang
niet strikt noodzakelijk is te achten, onvermij
delijk zal zijn.
WENSCHtN VAN HANDELS
REIZIGERS.
Het Bureau voor Sociale Actie tenl dienste
van handelsreizigers en1 -agenten heeft aan de
Ministers van Binnenlandsche Zaken en van
Arbeid inwilliging verzocht van de volgende
puntemvan hun werkprogram:
a Wettelijke ouderdomsvoorziening, ziek
te- en invaliditeitsverzekering.
b. Wijziging der Ongevallenwet, waardoor
o.a. handelsreizigers verzekerd zullen zijn.
c. Wettelijke regeling der rechtsverhoudin,
voor den handslreiziger en -agent, met ai
schaffing vafi het delcredere stelsel, het con
currentie- eni het minimumomzetbeding.
d. Regeling der Kieswet, waardoor hel
mogelijk wordt dat buiten hun woonplaats
ver toevend^ person en aan de stemming voor
leden der Tweede Kamer, Provinciale Sta tea
eni Gemeenteraden kunnen1 deelnemen.
BOND VAN VRIJE LIBERALEN.
Het hoofdbestuur van den Bond van vrije
liberalen zal een buitengewone alger..l.ene
vergadering van den Bond bijeenroepen op
Maandag 23 December, vermoedelijk te
Utrecht, ter behandeling van een pre am
van politieke en Sociale hervormingen, in de
naaste toekomst aan de orde te stellen.
EEN AARDAPPELENKWESTIE.
De commissie, welke door den gemeente
raad van Zaandam werd benoemd1, ten1 einde
te onderzoeken of de heer Donia, wethouder
voor het levensmiddlelenibedrijf, door het op
slaan van aardappelen, gehandeld heeft in
strijd) met wetten of voorschriften, is met haar
onderzoek gereed gekomen en heeft een rap
port bij den raad ingezonden.
De feiten, die als juist waren1 bevonden, ko
men hierop neer:
De heer Don-ia had in Maart te zamen met
een) buurman eehi contract afgesloten met de
firma Dokter van 'Beverwijk, waarbiji hem een
stuk gronds in huur was afgestaan voor den
verbouw van aardappelen, uitsluitend voor
eigen gebruik. In dén huurprijs-was begrepen
de vergoeding voor het verbouwen van den
grond.
Toen) de aardappelen gerooid waren, ont
ving de heer Donia bericht, dat het stuk
grond 10J4 H.L. had opgeleverd. De heer
Donia vroeg en verkreeg een vervoerbewijs,
waarna de aardappelen1 weggezonden wer
den, om eenige dagen later op last van een
regeeringscommissaris, die den heer Donia
niet als bona-fidebouwer aanmerkte, in bezit
te worden genomen.
De regeeringscommissaris verklaarde te
genover de commissie het vervoerbewijs afge
geven te hebben op telefonisch aandringen
van den' directeur van het levensmiddelenbe-
drijf en na persoonlijk bezoek van den heer
Donia, ofschoon de gevraagde inlichtingen
uit Beverwijk nog niet waren ingekomen.
Toen deze ontvangen waren, bleek, dat de
heer Donia niet als bona-fide-bouwer kon be
schouwd worden, zoodat in strijd1 was gehan
deld met de circulaire van 3 Mei. N
De regeeringscommissaris erkende, dat hét
afgeven van het vervoerbewijs een fout is ge
weest, welke na het inkomen der inlichtingen
is hersteld.
De dokter gaf te kennen, dat er een engere
en een ruimere opvatting omtrent de uitge
vaardigde circulaires bestaat en dat hij de
ruimere was toegedaan. Naar rijn meening
was van ontduiking geen sprake.
De heer Donia wees er tegenover de com
missie op, dat het contract in Maart was aan
gegaan en1 men) daarop moeilijk kon terug
komen. Hij erkende ruiterlijk niet eenoeg
aandacht aan de circulaire van 3 Mei- te heb
ben1 geschonken. Hij) verklaarde alles te goe
der trouw te hebben gedaan, geheel in ver
band met dé bestaande distributie-regeling en
alzoo in mindering van rijn rantsoen.
De commissie komt in haar rapport tot dé
volgende conclusies:
1 e. Het is de oommissie gébléken, dat dloor
den heer oDnia bij de aanvraag van een ver
voerbewijs alle voorgeschreven wettelijke vor
men zijn in acht genomen, zoodat hem in dii
opzicht geen enkel verwijt kan ti ffem.
2e. Met het oog op de verschillende opvat
tingen omtrent de regeeringscirculaires van
28 Augustus eni 12 October 1918, wórdt de
vraag of de heer Don'a al dan niet als bona
fide-bouwer kon beschouwd vorden door uwe
commissie in het midden gelaten. Zij acht
zich niet geroepen daarover uitspraak te doen.
3e. Zij is overtuigd, welke opvatting tér;
dsse ock. wordt gehuldigd dfit dl goede trotw
