DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. lederlmi es k Volkerenbond. DIrectBDrsnl VA» NIENES Jr, en D. SCBEXI. CllP.-PILZ MII1DES Nieuwjaars wenschen. So. 293 Honderd en twintigste Jaargang. 1918 - v 14 DECEMBER. Z ATER l> A(r ibgueneDUDrlis bil mriltbttillig g. 3 saandei 11.85. Ir. g. ggitl 1,93. Bivliioggieri 5 cl MuituMs 15 et. g. receU irootere letten naar plaatirilmto. Br. Ir. K.?. Baak- eg Baiielsgrakkerll Hemt. Caster 5 li., Taardan C 9. Iel. ^ank'jffsaöoiatie Kantoor ALKMAAR ALLE B-a n k z a k s n. Tan IÖIVER CITROENZUUR Tervaardigd. BaaagracliL J. B. ICKERHNN. Tel. 536 Nieuwjaarswenschen Dit nummer bestaat mt? 3 bfatfem. Zij, die in het einde van den oorlog het ein de van onze zorg meenen te zien, hebben zich vergist. Het tof stand komen van den wapenstil stand, die niet meer tot hervatting der vijan delijkheden aanleiding kan geven, is niet, zooals velen gehoopt en verwacht hadden, de gebeurtenis geweest, die aan onze moeilijke Eositie een einde gemaakt heeft, integendeel, et Heeft er allen schijn van dat wij van dar oogenblik af in onzen ernstigen wil om ons vaderland weer op krachten te helpen, sterker dan ooit worden gedwarsboomd. •Nauwelijks was de revolutie in Duitsch- land een feit geworden ai had de volksregee- ring daar tot inwilliging van de eiscben det Entente besloten of ae sociaal-democratische temperde onze ran den verwoes aging tot omver werping van het gezag en ontwrichting onzer maatschappelijke instellingen. En deze ernstige bedreiging is ternauwer nood afgeweerd of wederom pakken zich don- kere wolken boven ons kleine landje samen en vragen wij ons in spanning en teleurstelling af welke onaangename verrassingen thans weer voor ons in petto worden gehouden. De oorlog is geëindigd, maar de zegenin gen van den vrede,* waarnaar wfj vier bange jaren hoopvol hebben uitgezien, laten nog altijd op zich wachten. Als het geen oorlog meer ia, zoo is in breede volkskringen geredeneerd, dan zullen de toestanden van vóór den oorlog als bij toöverslag terugkeeren. De desillusie is niet uitgebleven en iedere Nederlander begrijpt thans, dat de toestan den van vóór 1914 nimmer zullen terugke ren en dat er van verbetering in onze voeJ- selvoorziening eerst geleidelijk na het over winnen van ernstige moeilijkheden sprake zal kunnen zijn. Hoe hebben wij ons kort geleden niet ver heugd over het aangekondigde vertrek van talrijke vrachtschepen, die hun geregelde vaarten weer zouden hervatten en voedsel en grondstoffen zouden halen, die reeds lang op verscheping naar Nederland lagen te wach ten. Maar het niet vlot van stapel loopen der daaryoor te treffoi regelingen en nu weer het ernstige tekort aan steenkolen, zijn de oor zaak dat het vertrek van vele dier schepen tot nader order moest worden uitgesteld. Wij zijn aan teleurstellingen gewend ge raakt en schikken ons in het onvermijdelijke. Eenmaal zal de gepantserde vuist van den oorlogsgod niet meer op Europa drukken en zullen de bevrijde volkeren in normaler om standigheden door energieke krachtsinspan ■end kun- gerechtshof te verantwoorden en zich aan zijne uitspraken te onderwerpen. Heeft de oorlog de Europeesche volkeren reeds voldoende van het nut van dien volke renbond doordrongen, zijn het egoïsme en de machtsbegeerte in alle staten reeds zoo op den achtergrond geraakt, dat de volkeren bond, zooals president Wilson dien voorge steld heeft, door alle naties met vreugde te gemoet gezien wordt? De oorlog is met een volkomen overwin ning voor de Entente geëindigd en door dé gedragingen der overwinnende staten kunnen wij thans constateerea of het hun ernst was toen zij Wilsons programma tot het hunne gemaakt hebben. In Engeland ziee wij reeds eenig voorbe houd waar het de vrijheid der zeeën betreft. Lloyd George-is voor algeheeie beperking van bewapening, voor afschaffing van den dienstplicht, maar. Engeland kan Z'jn vloot niet missen. Die vloot is reeds menigmaal als internati onale politiemacht opgetreden, heeft steeds de vrijheid der zeeën gehandhaafd en past in het kader van den volkerenbond, omdat zij niet agressief maar slechts defensief kan op treden. redevoeringen kens weer ning hun landen weer rijk en welvarend nen maken. Wij hebben ons zoovele jaren in het onver mijdelijke geschikt, wij zullen nog langer of fers brengen als de internationale moeilijk heden'dit noodzakelijk maken. En toch hebben wij, sterker dan in de oor logsjaren, een drukkend voorgevoel van ern stige moeilijkheden die ons binnen afzienba- ren tijd te wachten staan. Wij verhelen ons niet meer, wat weinigen van ons verwacht en gevreesd zullen hebben, dat niet de oorlog maar de vrede ons voor ernstige internationale verwikkelingen zal plaatsen. De oorlog is als een orkaan over Europa gegaan, en zooals een stormwind neerslaat wat hij op zijn weg vindt, zooals een orkaan eeuwenoude eiken ontwortelt en ter aarde werpt, zoo heeft de oorlog Europa als een verwoest en ontredderd gebied achtergelaten. Uitgebreide, vruchtbare landstreken zijn tot onherbergzame oorden geworden, handel en industrie ra tal van rijken zijn vernietigd, staatsvormen en instellingen, die men onver vorsten zijn van hun troon gestooten en als bannelingen naar vreemden bodem gedreven, staten uit hun verband gerukt en de volken van die staten zijn in burgeroorlog en broe- :n ztin in burgeroorlog der8trijd om de beste stukken van wat eens hun aller vaderland is geweest Zoo heeft de storm, die over Europa ia ge gaan, dit werelddeel achter gelaten er, op de puinhoopen van het oude zien wij dien chaos aan en vragen ons tevergeefs af hoe en wan' neer daaruit weer een ordelijke samenleving mogelijk zal worden. Het is de president van de Vereenlgde Sta ten van Amerika geweest, dia het eerst heeft verkondigd, dat thans de tijd gekomen is om het nieuwe maatschappelijk gebouw dat in Europa zal worden opgetrokken, op de ste vige fundamenten van den volkerenbond te doen rusten. De zware offers van dezen oorlog moeten niet tevergeefs gebracht zijn, het bloed vau millioenen mannen en vrouwen moet niet voor een eenvoudige grenswijziging of machtsver plaatsing gestort zijn, de samenleving der Europeesche staten zal een hechter en mooier karakter moeten dragen dan tot dusverre het geval is geweest. De vrucht van dezen oorlog moet het verbond van volkeral zijn. En in dit verbond van volkeren is geen plaats voor imperialistische en annexionisti- sche toekomstplannen, voor een zich militair krachtig maken met agressieve bedoelingen, in dit verbond van volkeren gaat recht boven macht, worden staten als Individuen aan intei nationale rechtsregelen gebonden en bedt de overtreder zich voor ees onpartijdig In zijn dezer dagen gehouden verkiezings- heeft Lloyd George iit tel- r op den voorgrond geaield en ande re Engelsche staatslieden herben zich ge haast zun woorden te onderstreep® Kan fjagsJand act eea krachtigs oorlogs vloot in het verbood van voikms wurdss op genomen? Frankrijk heeft zich tegen annexaties m vóór het zelfbesdiikiingsrecht uitgesproken, maar van Duitsdie zijde wordt de matste da gen ten krachtigste geprotesteerd tegen het optreden der bezettingstroepen em tegen bet op noodeloos ruwe wijze uitzetten van alle elementen welke de Franscben in hun plan nen zouden kunnen bemoeilijken. In Elzas-Lotharingen is den Franechen een geestdriftige ontvangst bereid. Maar boe- vele duizenden namen daaraan geen deel en zien in machtelooze woede hoe hun geboor tegrond door vreemde troepen in bezit wordt genomen? De Fransche generaals hebben na hun ze getocht door de met vlaggen versierde straten te kennen gegeven^ dat voor Elzaa-Lotharin- gen geen referendum noodig was, omdat bet enthousiasme waarmede zij ontvangen zijn, een voldoend bewijs voor de wenschen der bevolking kan worden genoemd Is dit een opvatting van het zelfbeschik kingsrecht zooais Wilson bet voor den vol kerenbond wil vastleggen? Nogmaals dringt zich de vraag naar vo ren: heett deze oorlog de machtsbegeerte reeds zoo op den achtergrond gedrongen, dat de Europeesche 6tatea zich tot een volkeren bond op Wilson's program kunnen vereeni gen? En nu komen wij tot een voor Nederland bijzonder onaangename kwestie, namelijk de houding van België tén opzichte van zijn Noordelijken buurstaat. Er zijn de laatste weken in Engelsche, Fransche en Belgische bladen herhaaldelijk niodedeelmgen verschenen, die voor ons land zeer onaangenaam zijn- Men heat ons partijdigheid in het wereld gebeuren verweten, men heeft ons kwalijk ge nomen, dat wij in ons oude gastrecht voor den Duitechen keizer geen uitzondering heb- van der hun terugtocht naar liet vaderland over Hbl- landsch grondgebied lieten trekken. Wie onpartijdig over deze gebeurtenissen nadenkt, zal, evenals vele Kamerleden dit reeds deden, moeiten verklaren, dat onze re geering te dien opzichte geen blaam kan tret- fen. Zij is niet van dén. sinds -1914 door haar gevolgden weg afgeweken en de maatregelen welke zij na het tot etand komen van den wa- nstilstand heeft getroffen, zijn in het be ng en zeker niet ra het nadeel van het be vrijde België geweest. Én toch wordt, juist van die zijde, meer en meer een geluid gehoord, waarvan de betee ken is niet langer te ihiskennen is. Het in den overwinningsroes verkeerende België maakt zich gereed om van Nederland tegemoetkomingen Fe eischen, welke wij niet zonder meer zullen kunnen geven. In de laatste weken hebben wij in dit blad heruaaideiijk mededeeling gedaan van de vij andelijke stemming, welke in en buiten de Belgische pers tegen ons land tot uiting komt. Wij behoeven deze tendentieuze en voor ons land zeer onvriendelijke berichten hier niet meer te herhalen, noch willen wij ons op dit oogenblik verba aki en verontwaardigd toonen over een houding, welke zoo geheel in strijd is met de waaraeering waarop wij recht hebben, nadat wij jarenlang een groot deel van het Belgische volk met zware offers onzerzijds gastvrijheid en vriendschap heb ben bewezen Wij willen thans slechts rekening houden met de feiten en dan valt niet te miskennen, dat de voor ons land onvriendelijke uitlatin gen, welke eerst als onverantwoordelijke be tveringen van annexionistische heethoofden bestempeld werden, meer en meer een karak ter krijgen dat ons doet begrijpen, dat hier van sen stelselmatige stemmingmakerij tegen ons vaderland sprake 'moet zijn. De „Cercle Maritime", éie de Westerachel- de, Zeeuwsch-Vlaanderen en een deel van Limburg Belgisch wilde maken, werd een on officieel, geen gezaghebbend Hrhaam ge noemd. Maar reeds heeft het centrale comité van de Brusselsche Kamer van Koophandel haar program overgenomen, werd in die Kamer zelfs over annexatie van Walcheren en Zuid- Beveland gesproken, en zooals men in een te legram in ons vorig nummer heeft kunnen le zen, heeft men in den Antwerpschen gemeen teraad reeds openlijk betoogd, dat men zich zoo spoedig mogelijk moet uitspreken over de Schelde-kwestie en de enclave bij Maastricht. Dp Belgische gezant in Den Haag en andere vooraanstaande Belgische staatsliedoi hebben in interviews de hoop op een goede nabuur schap van België en Holland uitgesproken, maar een openlijke, royale erkenning dat Bel- ;ië niet die plannen koestert, weike men hef tier te lande toeschrijft, is tot nu toe achter wege gebleven. De protesten van Belgen, die onze gasten waren en ons land en volk hebben leeren waardeeren, zullen wellicht niet bij machte blijken de tegen ons opgewekte stemming te veranderen en wij vreezen, dat ook de van Nederlandsche officieele zijde tot de Belgische bladen gerichte uiteenzettingen van den juis- ten stand van zaken geen doel zullen treffen. Waarom talmt onze regeering met aan de bevriende Belgische regeering een pertinoite verklaring te vragen, dat zij geoi aanslag op Nederlands territorium op het oog heeft ea het gestook in de Belgische pers als onge- wenscht en onverantwoordelijk brandmerkt? aange- De tijd daarvoor is toch zeker wel broken, nu in onze volksvertegenwoordiging openlijk op het van Belgische zijde dreigend gevaar wordt gewezen en nu uit geheel Lim burg-in telegrammen aan de koningin betui gingen van aanhankelijkheid aan, onze regee ring worden gezonden. De Nederlandsche* regeering heeft vier ja ren lang tegen elke aanranding van ons grondgebied bewaakt, zij zal ook m de maan den der vredesondehandelingen niet dulden, dat ons land aan annexionistische kuiperijen ten offer valt. En nogmaals mag hier de vraag volgen is deze houding van België in overeenstemming met het program van den volkerenbond, dat het zelfbeschikkingsrecht der volkeren ver langt en annexaties uit den booze acht? Is deze houding geschikt om in den volke renbond een goede nabuurschap en een duur- zamen vrede tusschen België en Nederland mogelijk te Qiaken? 't Was gisteren de gewichtige dag, dat presi dent Wilson den voet op Europeeschen bo dem gezet heeft om bij de vredesbesprekingen tegenwoordig te zijn en toe te zien, dat het program van zijn volkerenbond door de machtsbegeerte der Europeesche staten niet tot een paskwil zal worden gemaakt. Zal het hem gelukken de Entente-staten uit hun overwinningsroes wakker te schudden en te overtuigen van hun zedëlijken plicht om in den Statenbond het voorbeeld van zelf- beheereching te geven? Europa is uit zijn voegen gerukt en bij den opbouw van het nieuwe werelddeel, bij het vormen van nieuwe staten en het afbakenen van hun rechten en plichten, zal, om een toe stand van duurzamen vrede te kunnen verkrijg gen, veel gewijzigd moeten worden wat tot nu ioe als vanzelfsprekend en natuurlijk heeft gegolden. ij het schenken van levensvoorwaarden aan den Belgischen staat zal een regeling van de Schelde-kwestie ter sprake komen en zal worden, nagegaan in hoeverre het onbetwist bezit van den Scheldemond door Nederland voor België onbillijk en nadeelig moet wor den geoordeeld. De Belgische regeering heeft reeds den doortocht van Duitsche troepen door Lim burg als argument gebruikt om de Neder landsche regeering 'faciliteiten voor het ver voer van oorlogsmateriaal over de Sthelde naar Antwerpen te verzoeken. Wanneer men zich dan tot de i Neder landsche regeering wendt met het verzoek door tegemoetkoming aan rechtmatige grie ven mede te werken aan het doeltreffend' ma- kOi van den volkerenbond, dan twijfelen wij er niet aan of Nederland zal, met inachtne ming van eigen positie bereid blijken een offer ten bate van het algemeen te brengen. Ook Nederland zal een steentje willen bij dragen om het gebouw van den volkerenbond hecht en duurzaam te maken. Maar dan trede men ons met open vizier tegemoet en bespare ons een annexionistische bespan perscampagne, die door haar unfair karakter slechts onze verachting en verontwaardiging kan opwekkeri. Zooals wij nog in een deel van ons vorig nummer konden melden, heeft Fehrenbach, de president van den vroegeren Rijksdag, te gen den zin der regeering dit lichaam bijeen geroepen. Fehrenbach heeft in zijn uitnoodiging aan de Rijksdagleden medegedeeld, dat met steeds grooter stelligheid blijV, dat de Entente de tegenwoordige Duitsche regeering niet als be voegd tot onderhandelen beschouwt en daar entegen het recht erkent van de Wetgevende dfc Z834 en. edteta 833» BREEDSTRAAT 11. VERHUREN VAN SAFELpKETTEN. organoi van 't oude rijk, den Rijksdag en den Bondsraad, om een wettige regeering in te stellen als ook om een besluit te nemen aan gaande een kieswet ten opzichte van de Na tionale Vergadering. Waar de regeering niet medewerken wil roept Fehrenbach zonder haar goedkeuring den Rijksdag tegen, nader te bepalen datum bijeen. De regeering heeft Fehrenbach reeds doen weten, dat de motieven waarnaar hij handelt eiken grond missen en dat de Raad van volks commissarissen herhaaldelijk uiteengezet heeft, dat door de revolutie de Bondsraad en de Rijksdag als wetgevende lichamen hebben opgehouden te bestaan. Fehrenbach, aldus de regeering, heeft dus de volle verantwoording voor alle gevolgen zijner handeling te dragen. Volgens de Lokal Anzeiger wil men in bur gerlijke kringen eer mén een besluit neemt af wachten wat de centrale raad over de Natio nale Vergadering zal besluiten en wat er van ,den kant der Entente zal gebeuren. De regee ring ziet klaarblijkelijk in een spoedige beleg ging van de Nationale Vergadering de beste oplossing van het twistpunt Over het algemeen laten de Duitsche Wa den zich zeer scherp over de handelwijze van Fehrenbach uit. Elke poging, zoo schr ft o.a. de Nord- deutsche Allg. Ztg., om den Rijksdag weer in de ontwikkeling van onzen staatkundigen op bouw in te schakelen zal een hevigen tegen stand uitlokken. Men- mag niet blind blijven vopr het feit, dat de instelling van het oude stelsel niet herrijzen kan zonder ons tot nieuwe ernstige botsingen in het binnenland te brengen. President Wilson heeft te Brest voet aan wal gezet. De eerste en formeelé besprekingen met de minister-presidenten der Geallieerden zullen waarschijnlijk eenigen tijd worden uitgesteld. De president zal inmiddels een bezoek brengen aan de Britsche, Fransche en Ame- rikaansche fronten en een reis naar Italië doen. Men acht het mogelijk, dat bij met de Ame- >en in lopen, dat vooi J zal zij_, een tweede reis naar Frankrijk noodzakelijk rikaansche troepen door Parijs zal loopen. een parade-optocht Wilson hoopt, dat voor Maart het vredes verdrag geteekend zal zijn, zoo niet, dan zou een tweede reis naar Frankrijk noodzakelijk voor hem worden. Verschillende oorlogssche pen hebben de George Washington, waarme de president Wilson te Brest aankwam, fees telijk ingehaald. De president heeft zich op reis met staats zaken bezig gehouden. De hem uit Europa draadloos toegezonden uitnoodigingen heeft hij alle afgeslagen. Hij zal de verwoeste gebieden in Frankrijk zoeken en is voornemens elke noodzakelijke afwezigheid uit Parijs samen te vatten in den tijd tot 3 januari, waarna hij zich gedurende zes weken geheel aan de vredesonderhande lingen kan wijden. Volgens de Kölln. Volksztg. heeft de Paus, naar aanleiding van een verzoek van kardi naal Hartmann om zich de verzorging van 't Rijnland met levensmiddelen aan te trekken, zich door middel van den kardinaal te Balti more tot Wilson gewend. Deze heeft laten antwoorden, dat de voe ding Van Duitschland, die onder de tegen woordige omstandigheden zeer moeiliik is, een punt van ernstige overweging uitmaakt. Het wapenstilstandsverdrag met Duitsch land is tot 17 Januari verlengd en zal, be houdens toestemming der Geallieerden, tot het sluiten van een voorloopigen vrede wor den uitgebFeid. De voorschriften van het oorspronkelijk verdrag worden verder uitgevoerd en ten VERLANGT GIJ vraagt dan nltslnitend ons fabrlcaat, hetwelk onder voortdurende rontröle staat van de Firma BROM WANNA alhier. In h«t nummer dat DINSDAG den Sisten DECEMBER verschijnt, zal wederom gelegenheid bestaan tot het piaatsea van SO ceata contant. DE DIRECTIE. einde 'gebracht en aan bet oorspronkelijk^ verdrag wordt nog toegevoegd, dat de Gealli eerden zoo noodig de neutrale zóne on den rechter Rijnoever teh N. van het Keulscha bruggeboofd tot aan de Nederlandsche grens zullen bezetten. Uit na?m van Noord-Amerika heeft Föch medegedeeld, dat de inThiitachland ligende 2J4 der millioen ton scheepsruimie onder toezient Geallieerden tot het voorzien van Duitschland met levensmiddelen ter beschik king moeten worden gesteld. In beginsel stemde Foch er in toe dat itwf schepen Duitschland» eigendom blijven en van Duit? sche bemanningen Worden voorzien. Aan een groot bezwaar der Duitsche afge vaardigden is tegemoet gekomen. De datu 1 waarop 5000 locomotieven, 150000 wagons en 5000 vrachtauto's moeten zijn uitgele verd, is namelijk tot 18 Januari uitgeweid. In plaats van den kruiser Mackenseh moet het linieschip Baden worden uitgeleverd. Ge durende de eerste tien dagen van 18 Decem ber af moeten dagelijks 110 locomotieven en 3200 wagons worden afgeleverd. De levensmiddelenvoorzienïhg van Duitsch land zal door twee commissies worden gere geld. De eene, die haar zetel te Parijs heeft, zal de levensmiddelen opkoopen, de met de verdeeling en het vervoer belaste mmminnia is. te Londen gevestigd. gevestig 'Men hoopt thans, dat de besprekingen hu- en en de com missie door de Duitschers vodr den voedselin- schen 1 hoopt thans, dat de besp de schecpvaartdeskundige door de Duitschers vodr c._ voer ingesteld, spoedig kunnen aanvangen KORTE BERICHTEN. De Amerikaansche staatssecretaris van Marine Daniels heeft in eai rede het vrede»- program, van Amerika uiteengezet. Volgens Reuter heeft Asquith zich ver- eenigd met Lloyd George's standpunt inzakt de vergoedingendoor Duitschland te betalen ai betreffende het behoud der Engelsche su prematie ter m. De Finsche Landdag heeft generaal Mannerheim het regentschap over nét land aangeboden. De generaal heeft het aanvaard. De Berlijn sche beurs is flauw op de verwachte bijeenroeping van den Rijksdag. Dr. Kramarsch legde tem verklaring af over dt regeling der taken In Slowakije. De datum voor de verkiezing van dt Duitsche Nationale Vergadering zal vermoe delijk vervroegd worden. De Daily Chronicle zegt, dat het on juist is, dat Milmr uit de rendering zal tre den. De Fransche Rijn-flottllje, waarvan de eerste vaartuigen onderweg zijn, zal bestaan uit kanonneerbooten, patroeljevaartuigen ai jagers, onder bevel van een kapitein ter zee. flottilje zal uit vijf groepeb bestaan, die elk onder aanvoeging staan van een luite nant ter zee, bijgestaan door een luitenant ter zee tweede klasse'. De kans is gevonden voor een oolos- sing van het geschil in de katoenindustrie in Lancashire. In Posen hebben Daitseke beioogingen plaats gehad voor de rechten der Duitschers ra Polen. Een motie werd aangenomen, waarin de nieuwe Duitsche .orde wordt er kend en wordt geprotesteerd tegen de boil ui ten van den pariieelen Landdag. De Pruisische constituante zal 8 dage» ,na de Duitsche nationale vergadering wor den gekozen. Te Emmerik zijn 00 Belgische militai ren aangekomen voor het ImzictU op de ALKMAARSCHE COURANT. rgii hi 'wi a as ijo Mil iwpui,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1