DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 148
Honderd een en twintigste Jaargang.
1919
DOADERDAG
25 JUNI.
Onze 90-jarige Eereburger.
Huitenlandsch overzicht
FE
Ni
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden 1 1,69, franco per post f 1,90. Bewijsnummers 5 ct. Advertentieprijs 15 ct. per regel, grootere letters naar plaatsruimte.
Brieven franco N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam C 9, Telef. 3.
Het amendement-Van de Bilt om ook voor
de zeevaartscholen subsidie van 75 pet. der
kosten mogelijk té maken, werd door den mi
nister overgenomen. Op verzoek van den heer
Van der Molen werd het minimum van de bij
drage der gemeente teruggebracht van 40 op
30 pet.
liét amendement-Gerhard om voor alle
middelbare en lagere nijverheidsscholen een
rijkssubsidie van 75 pet. mogelijk te maken
werd verworpen met 42 tegen 16 stemmen.
Het amendement-Haazevoet om examen
commissies samen te stellen op voordracht
van de vakvereenigingen van werkgevers en
werknemers, werd ingetrokken na toezegging
van den minister, om in de commissies de
mannen der practijk niet te vergeten.
Het amendement-Haazevoet om het maken
van leerovereenkomsten bij collectieve arbeids
overeenkomst mogelijk te maken, werd ver
worpen met 45 tegen 10 stemmen.
Het amendement-Haazevoet om vakvereeni
gingen te kennen bij de samenstelling van
plaatselijke commissiën van toezicht, werd
verworpen met 32 tegen 19 stemmen.
Het amendement-Ketelaar om in het toe
zicht geen inspecteur-generaal op te nemen,
,werd ingetrokken.
De eindstemming zal op een nader te bepa
len dag worden gehouden,,
Ten 5 uur 45 werden de beraadslagingen
verdaagd tot heden 1 uur.
DUURTEBIJSLAG.
Aan de gehuwde vrijwillig dienende ofi-
cieren ch onderofficieren wordt dezer dagen
een hwsè voorschot van 100 uitbetaald
van dea duurtebyelag over liet jaar 1919. Dit
geldt zoowel voor de Land- als voor de Zee
macht
Onder gehuwden worden verstaan vrijwil
lig dienende militairen, die gehuwd zijn of
die weduwnaar of gescheiden man zijn met
één of meer bij hen inwonende onverzorgde
eigen of aangehuwde kinderen, mits, voor
zooveel de militairen beneden den rang van
officier betreft, öf tot het huwelijk vanwege
dé militaire autoriteit de vereischte toestem
ming of goedkeuring is verkregen, èf de be
langhebbende met toestemming van den Mi
nister van Oorlog als géhuwde voor den mi
litairen dienst is aangeaómen.
EEN ONDERSCHEIDING.
Dr, F. van Loon te Groningen is door de
Engelsche regeenng benoemd tot „Officer of
ra,» Emnire" wegen» zijn verdiensten tegen-
De heer C. W. Bruinvis wordt heden 90
jaar.
Op dezen voor den jubilaris zoo bijzonde
ren feestdag brengen wij hem gaarne een
woord van hulde en dank voor alles wat hij
voor onze stad in het algemeen en voor onze
courant in het bijzonder geweest is.
Aan tal van verenigingen heeft de heer
Burinvis door ziin groote bekwaamheden en
helder .oordeel leiding gegeven. Hij was
raadslid en wethouder ónzer gemeente en
van 1900 tot 1917 archivaris en vond toen de
gelegenheid het Alkmaarsche archief geheel
naar eigen inzicht in uitnemenden staat te
brengen.
Tal van wetenschappelijke instellingen tel
den den heer Bruinvis onder de besten hun
ner leden en de regeering erkende zijn ver
diensten door hem te benoemen tot ridder in
de orde van Oranje Nassau.
In 1909 werd de zoogenaamde Bruinviska
mer in het stadhuis geopend, bij welke gele
genheid den jubilaris een welverdiende hulde
gebracht is.
Het ligt op onzen weg den heer Bruinvis
als journalist te gedenken.
Aan verschillende periodieken op geschied
kundig en oudheidkunlg gebied heeft de heer
Bruinvis medegewerkt, hij schreef de hoofd
artikelen voor de Heldersche en Nieuwedie-
e-r Courant en redigeerde de Alkmaarsdie
ourant van 1854 tot 1880.
Onze courant was toen nog niet wat zij nu
is. Hot was nog in de vroegere jaren toen de
polsslag van den tijd langzamer klopte, het
was in de jaren toen een journalist na afloop
van bijzondere gebeurtenissen naar huis kon
gaap om er rustig een verslag te schrijven.
I oen is de tijd gevolgd, dat persklaar ge
werkt werd en tegenwoordig wordt van me
nige redactie reeds geëischt, dat zij van bij
zondere gebeurtenissen reeas een verslag ge
reed heeft nog vóór de plechtigheid aange
vangen is.
Het was in den goeden ouden tijd, dat de
heer Bruinvis onze courant redigeerde en
wanneer wij over den heer Bruinvis spreken,
denken wij onwillekeurig aan het verleden,
omdat deze nijvere en stoere werker van een
vorig geslacht Is eu thans de welverdiende
rust geniet van wa
spanning van hem
De heer Bruinvu
onze courant een
was een voorlicht
tijdgenooten en hi
gene voortreffelijk
Wij zijn hem
en wij brengen
man, die medege
ten, waarop oliz<
ming rust, hecht
Helaas gevoelt
der jaren. Niet
dat de werklust
lichaam wil niet
werker dat zoo a
De belangstcl|
gaat daardoor v
en nijL liet gezlch
eike beweging h
ook onmogelijk
te geven, is hij j
wezen, waarbij
geniet eene vooj
zorpster te heb]
Toen wij dei
een kort bezoe]
juist gereed in
persoonlijk een
Het was na,
plan dan teven
Hout te maken
Opgewekt et
tige ochtendrit
even later zien
Moge deze d
als hij begonn
niet vergeten,
meente zoo bi
een zeldzaam
Er waren te
eenige bloems
er ongetwijfeld in den loop van den dag
meer komen.
Wij hopen daarover in de rubriek stads
nieuws van dit nummer nog wel het een en
ander te melden.
Op deze plaats willen wij thans besluiten
met een woord van hartelijke gelukwensch
aap den besten onzer burgers,, met een woord
van hulde voor zijn onveimoeiden arbeid en
met een woord van hartelijken gelukwensch
wat hij als journalist en in het bijzonder als
redacteur van onze courant voor ons ge
weest is. i
Het is te begrijpen, dat vele Duitsche offi
cieren, bewonderaars van het oude regiem,
doordrongen van de oude IMtshce theorieën
als de eenige ware en juiste, zich met het ver
nederende vredestractaat en de onvoorwaar
delijke onderteekening daarvan, niet kunnen
vereenigen.
Er zijn Duitsche generaals geweest, die In
een laatste poging tot ontkoming daaraan,
hun troepen rond zich wilden vcreenigen en
minister Noske heeft dan ook gemeend als
minister van verdediging te moeten aftreden.
Het gevraagde ontslag werd hem niet ver
leend, zoodat zijn aanblijven zeker is.
Met verschillende militaire autoriteiten
heeft hij besprekingen gehouden omtrent de
houding der vrijwilligerscorpsen en deze be
ien hadden een gunstig resultaat.
Het deel der officieren, dat op het stand
punt staat, dat aanvaarding van het vredes-,
verdrag onaannemelijk is, begrijpt wel, dat
zij niet voldoende op hun troepen kunnen re
kenen om een tegenrevolutie te kunnen wa
gen.
Officieren en manschappen zullen in het
bèlang van het land hun diensten verder blij
ven verrichten. Bestond het gevaar van een
tegenrevolutie van deze zijde, anderzijds
dreigde een niet minder ernstig gevaar, na
melijk, dat de Spartaciërs uit deze dagen van
ontmoediging ten eigen bate munt zouden
slaan.
Wij deeiden reeds mede, dat er te Berlijn
ongeregeldheden zijn voorgevallen en ver
scheidene levensmiddelenwinkels zijn geplun
derd. Daarbij wordt op groote schaal pro pa
gande voor stakingen gemaakt, welke propa-
-w-hu uedeeltdiik succes heeft, al
punleidlng van een te Berlijn ontvangen be
richt, waarin stond, dat Nederland tegen de
uitlevering van den Duitschen Keizer was en
dat de Nederlandsche socialisten op het
standpunt staan, dat het asylrecht in geen ge
val geschonden mag worden, het volgende;
Te oordeelen naar de houding die de Ne
derlandsche regeei ng tot duvex aangenomen
heeft, kan dit bericht wel als juist opgevat
worden. Bij alle Duitscheis heersebt de groot
ste verbittering, vooral over den onteerenden
eisch tot uitlevering van Duitschers, die de
Duitsche jurisdicb hei meeat essentieele be
standdeel van ziin souvereiniteit verkracht.
Duitschland heeft voor het geweld moeten
wijken en zijn weigering tot uitlevering moe
ten terugnemen V anneer in. dit oogenblik
van den hoogsten mod, de Nederlanders het
recht kunnen doen zegevieren en zoo onze
eer redden, zal het Duitsche volk dit in de
grootste dankbaarheid aanvaarden.
liet Pruisische kabinet maakt ziin al of
niet aanblijven al .ankelijk van de vredesde-
batten in de landsvergadering.
De reis van Fransche socialisten naar
Engeland is verhinderd.
De F ranse Ik pers is met de teekening
van het verdrag zeer ingenomen,
Clemnceau zal na de ratificatie, van
het vredesverdrag door Let Fransch? parle
ment aftreden,
tbert heeft cm oproep gericht tot Hmt
Duitsche mik,
Dr, Renner diénde een nieuwe mi®
betreffende de econemisdie en fwandcdë
voorwaarden,
- In Polen hebben gevechten plaats tus-
schen Duitschers kn Polen,
In T&jecho-Slowstkjje is een oorlogst<s-
binet gevormd, da; maatregelen zal nemea in
zake Slowakije.
De „Vorwarte" waarschuwt tegen dm
in Duitschland dreigenden burgeroorlog
De Duitsche graant te Weenen, graaf
W ede! neemt zijn ontslag.
- Te Hamburg deden zich ernstige Spar-
takidische onlusten voor.
Hamburg, Altona en Wandsbeck zijn
in staat van belegd vergaard.
De conferentie der Labóur-Party te
Scuthport is geopend
De onafhankelijke sociaal-democraten
hebben verklaard ook tegen Bauer's regeering
ui de oppositie te gaan.
c» Hmsmmit mrdt mi meuwe icges-
BIJVOEGSEL
alkmaarsche courant
23)
Toen zij b
deur van
doen, en d,
stem. Toen
heer Leddra, UV y
de gang, in zich zelf mompelend. Hij was in
rijcostuum, korten Inoek en slobkousen, en
zag er verschrikt uit. Esther hield niet van
den heer Leddra, omdat zij meende, dat hij
den wil van haar vader altijd zoo hard en on
edelmoedig mogelijk tegenover pachters en be
ambten in praktijk bracht. Hij was betrouw
baar en nauwgezet, dat Wist* ze, maar hij moe
digde Rosewarne's minst edelmoedige nei
gingen aan, en als ziin raad gevraagd werd
met betrekking tot het landgoed, was hij al
tijd voor de meer zelfzuchtige keus. Hij was
een maft van middelbaren leeftijd met een ko
gelrond hoofd, een rechten mond met dunne
lippen eu een tamelijk zure gezichtsuitdruk
king.
Lsther verbeeldde zich, dat Leddra haar
v&xfesg favxeeed aanzag, Tóen hij epraS,
den laatsten tijd achterdochtig geworaeu,
dacht ze. dat Leddra haar op listige mauier
wilde uithooren over Betje Curnow, en haar
houding werd stijver. Zij wachtte op den
drempel tot hij zijn paard bestegen had, daar
zij hem wilde laten wegrijden, voordat zij de
oprijlaan doorliep. Op dat oogenblik kwam
haar vader door de gang. Toen hij haar zag,
hield hij stil, en riep met harde stem: „Est
her, kom hier, ik heb je noodig".
Hij wachtte niet op haar, maar draaide zich
om en ging terug naar zijn kamer. Zij volg-
flijl
hij zich om, en zij zag, dat
zijn gelaat kleurde, alsof de boosheid, die hij
de hem onmidde
sloten had, keerde
k. Zooura zij de deur ge-
getoond had in zijn gesprek met Leddra,
weer opgewekt werd door bet zien van haar.
pen."
„Zoo," zei hij bitter, „zou ik niet? Ik be
grijp Kenwyn tot het diepst van zijn vuilen,
afgunstigen aard. Hij heeft jaren op de gele
genheid gewacht, om mij een spaak in het
wiel te steken, en nu'denkt hij, dat hij het ge
daan heeft Maar laat hij oppassen."
Hij keerde zich af en nam een sterk ge
kleurde kaart van zijn landgoed op, die op
de tafel lag. Van waar zij stond, kon Esther
den langen, witten driehoek zien, die Tregif-
fian voorstelde midden in het groen.
„Ja," zei Rosewarne me| een korten lach,
„hij heeft het ditmaal van me gewonnen. Hij
heeft me voor dén gek gehouden, dat wil ik
graag bekennen, J2s beb als een gek op den
aan moed deed zij het, overige van nam Vxaug
met de oogen. Hij wees met zijn hand naar
de kaart, zeggende:
Dat is reden genoeg voor ieder, die oogen
in zijn hoofd heeft."
„Maar het is toch niet zoo gewichtig," zei
ze, zenuwachtig met haar vingers op dén rug
van den stoel voor haar trommelend. „Tregif-
finan heeft niets te maken met het overige
van üw bezitting. Is het niet voornamelijk het
idéé, dat u niet graag een strook wit midden
tussehen het groen ziet?"
„Het idéé, liet idéé 1riep hij uit. „Ja, je
hebt gelijk. Nu zal ik ja vertellen, wat die
strook wit beteek®,t, Esther. Die bdeekent
gen en de vaders en moeders welkom, alsme
de de leeraresscn en de leeraren en den heer
van der Molen, vertegenwoordiger voor de
Hollandsche Maatschappij van Landbouw
welkom.
Spreker deelde hierop mede, dat er tussehen
het ministerie van Landbouw en dat van On
derwijs een verschil van meening bestaat, of
het landbouwonderwijs al of niet onder land
bouw blijft. Sedert verleden voorjaar js de
toezegging gedaan, dat naast de Tuinbouw
scholen een school gesticht zal worden voor
landbouwonderwijs en de gelden daarvoor
zijn reeds goedgekeurd door de Tweede en de
Eerste Kamer.
Hangende de kwestie heeft men van de zij
de van de Huishoud- en Industrieschool ge
tracht dit onderwijs daar onder te brengen
Het gevolg is geweest, dat ons bestuur eu
vertegenwoordigers van den landbouw ver
gaderden en besloten tot het beleggen van
deze vergadering, om te voorkomen, dat dit
gebeurt.
Wij, als bestuur, zeide spr., staan eenparig
op het standpunt dat het landbouwhuishoud-
onderwijs ook voor het huisselijke gedeelte
geheel verschilt naar aard en wezen van het
gewone huishoudonderwijs. Het landbouw-
huishoudonderwijs is daardoor ten platte
lande zoo sympathiek, dat het soms zonder
moeite meer leerlingen krijgt als het kan
plaatsen.
Spr. deelde hierop mede, dat bericht van
verhindering was ingekomen van Dr. Scheij,
den heer de Boer, het Eerste Kamerlid, en
van den heer Vas Visser, alsmede van Mevr.
Spijkerman-Winkel te Houwert, die schrifte
lijk had verklaard er sterk voor te zijn, dat
het landbouwhuishoudonderwijs zelfstandig
behouden blijft. Óok van vele anderen was
een dergelijk schrijven ingekomen.
Van mej. Marie Heine, directrice van het
Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid, was
een kennisgeving van verhindering ingeko
men, waarin zij tevens verklaarde, dat zij in
deze geheel aan de zijde van het bestuur
stond.
Het leiden van het onderwijs in andere ba
nen werd algemeen betreurd.
Van mej. Keulen, oud-leerares, was een
uitvoerig schrijven ingekomen, waarin zij als
haar overtuiging uitsprak, dat het haar voor
kwam, dat het bestuur van de Huishoud- en
Industrieschool de zaak ten eigen bate ten na-
dcele van het Landbouwhuishoudonderwijs
vertroebelde, om de financiën van de school
hetere basis te brengen.. De schrijfster
dit echter de ondergang van
huishoudonderwijs met zich
welke meening zij grondde op
loor haar bij het gewone huis-
s en bij het landbouwhuishoud-
jedaan. Schrijfster constateerde,
ir der Huishoud- en Industrie-
indere belangstelling voor het
ihoudonderwijs had getoond,
het eigenbelang dat met zich
ligen school oordeelde schrijf-
op, dat de schrijfster
lar
ter wees er op
wijs aan het landbouwhuishoud-
id gegeven, waardoor haar oor-
>ote waarde was.
tter zette nog uitvoerig uiteen,
el landbouwhuishoudonderwijs
's was dan gewoon huishoudon-
bewcring, dat men meer op het
het huishoudonderwijs was geko-
ie spr. onjuist. Slechts een ver-
\<-v.
ibekwaamheid, verwaarloozing, ver
legde op ieder woord den nadruk
wijsvinger op de kaart. „Zoo laüg het
is het een middelpunt van onwetena-
pest, een gevaar voor de gemeen-
:lbart en zijns gelijken moeten ver
zij zijn in dezen tijd onbruikbaar,
liet geleid willen worden, moeten zij
a worden. Het is een zonde en een
dat eenig deel van God's aardbodem
aden wordt gelaten van menschen, die
ruikèn.
Ir. Kenwyn de boerderij gekocht heeft
aisschien zorgen, dat zij behoorlijk on-
en wordt."
kan hij niet," zei hij boos, „hij heeft
jeld niet voor. Duizenden zouden noo
dig zijn, om de plaats in orde. te maken.
Daarenboven verlangt hij het ook niet, het
kan hem niet schelen, hij kocht Tregiffian al
leen, om het uit mijn handen te houden."
Esther aarzelde een oogenblik, en zei toen
„Vader, ik zal u precies zeggen wat ik denk.
Als dr. Kenwyn heel zeker was, dat u er de
Jelbart's niet uit zou zetten, denk ik, dat hij
dadelijk bereid zou zijn Tregiffian aan u te
verkoopen."
Zoodra zij gesproken had, zag zij in, dat z-
een fout had gemaakt. Rosewarne keerde
zich tot haar.
(.Wordt vervolgd).
ALKMAARSCHE CODRAN
- in
ni
VAN DE
VAN
DONDERDAG 26 JUNI 1919.
ONZE 90-JARige EEREBURGER C
C. w. BRUINVIS.
vergeicu,
uvu
o
^6-2427-9°*
