DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. m
Honderd een en twintigste Jaargang.
11)19
V RIJD A G 1 27 JUNI.
Ji ui Ioniandsch overzicht.
Ümneiiiuud.
Abonnomentsprijs bijl vooruitbetaling per 3 maanden f 1,65, (ranoo per poat 1,90. Bewijsnummers 5 ct. Advertentieprijs 15 ct. per regel, grootere letters naar plaatsruimte.
Brieven franoo N.V. Boek» en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam C 9, Telef. 3.
Men is er dan eindelijk ln geslaagd ecnige
autoriteiten te vinden, die bereid zijn in Ver
suil lea liet vernederende werk van liet onder*
telkenen van het vredesverdrag op zich te ne
men.
De minister van Buitenlandeche Zaken,
Hermann Mtillet', en de minister van Ver
keerswezen, dr Bell, hebben aan het eenstem
mig verzoek van de Kijksregeeriug toegege
ven en zullen zich naar Versailles begeven,
ont, zooals zij zeggen, met het oog op den
vreeselijk drukkendcu nood van het volk en
de onbetwistbare noodzakelijkheid om einde
lijk tot den vi ede te geraken, zich deze zwaar
wegende opoffering te getroosten.
Morgenochtend om 7 uur zullen de heeren
te Versailles aankomen en volgens een tele
gram uit Parijs zou de onderteekening van
liet Vredesverdrag morgenmiddag om drie
uur, nog kunuen plaats vinden.
Ook minister Ulesberts van de posterijen
en Vermoedelijk Lelnert zullen deel uitmaken
van de Duiisehe afvaardiging, die het vre
desverdrag, het protocol, de regeling vbor het
Kljnlmïd en het verdrag inzake Polen zal
moeten tcekenen.
Terwijl men in Frankrijk de plechtige hen-
.denking van de overwinning voorbereidt,
heelt de Pruisische Landsvergadering een
motie van vertrouwen in de regeering aange
nomen, waarop liet Pruisische ministerie tot
aanblijven besloten heeft.
Volgens het lkrl. tageblatt zou uien spoe
dig. nieuwe verkiezingen voor den Rijksdag
willen uitschrijven en daar de vertegenwoor
digers van de gebieden welke in het Oosten
moeten worden atgestaan, uit de Nationale
Vergadering treden, is het noodig een nieuwe
indeeling der kiesdistricten te maken. In de
gebieden waar een volksstemming moet wor
den gehouden, zou men geeu nieuwe verkie
zingen toelaten voor die volksstemming la
afgeioopeu.
Een Wolftekgram doet ecnige IntarflKUntc
iiifilruicimgen inzake de houding van het
opperste legerbestuur ten opzichte van het
zonder voorbehoud teekencu van het vredea-
tractaat.
toen net legerbestuur medegedeeld werd,
dal dit laatste zou moeten gebeuren, zona
1 Rodenburg een blief aan den rijtopresident
t Uti, waarin hij mededeelde, bij hervatting
der vijandelijkheden in staat te zijn, in het
Oosten de provincie Posen te heroveren en
- ie Duiisehe grenzen te behouden. In het Wes
ten zou men evenwel nauwelijks op succes
kunnen rekenen. Maar ik moet, aldue Hin
denburg, ais generaal de voorkeur geven aan
e< u eervol u ondergang boven ecu siuadehj-
ken vrede.
Later deelde desgevraagd de kwartiermees-
ler-geuéraal üroeuer mede, dat hij verplicht
was er op te wijzen, dat de strijd na tijdelijke
successen in het Oosten geen voordeel zou
kunnen opleveren.
1 itci'door was dus vastgesteld, dat Duitsch-
laud uiet meer bij machte wat zich met de
wapenen iu de hand tegen de eiachen fcijaier
ovuwmuaara te verzetten.
Uit Versailles wordt melding gemaakt van
de arrestatie van een Dultsch journalist, die
zonder opgaaf van redenen in opdracht van
den krijgsiaad te Parijs in hechtenis zou zijn
getioihen.
De Duitsclie delegatie heeft de haar verge
zellende journalisten onschendbaar geacht en
daarom tegen deze Inhechtenisneming gepro
testeerd. Men neemt aan, dat Scheuermann
lid van de exterritoriale delegatie K
Zooals ren telegram in dit nummer meldt,
is de journalist reeds weer in vrijheid ge
steld, zoodat zonder twijfel van een storm
in een glas water kan gesproken worden.
KORTE BERICHTEN.
Tittoni, de nieuwe Italiaansche minister
van buitenlandsche zaken, heeft in den Se
naat verklaard, dat de regeering nut tracht
zou blijven aandringen op de toepassing van
het tractaat van Londen.
Zij zou de toestemming van de bondgenoo-
ten trachten te verkrijgen, om den tekst van
het verdrag aan heit Parlement mee te dee-
len.
De compensatie in Afrika, die Engeland
c ,aangeboden, is bevredigend, het
aanbod van Frankrijk dient evenwel te wer
den vergroot.
Er hebben zich naar gemeld wordt uit
Washington 70000 vrijwilligers verbonden
voor Jen militairen dienst in Europa. Dit is
volkomen voldoende om de manschappen te
vervangen, die ontslagen zijn uit het bezet
tingsleger.
De Senaat heeft een legerkrediet goedge
keurd, groot pd. st. 888,000,000, waarbij
voorziening is gemaakt voor een leger van
400,000 man.
Te Boedapest hebben contra-revolutio
naire woelingen plaats gehad.
Een verschrikkelijke orkaan heeft te For-
gus Falts (Minnesota) den dood van 200
menschen veroorzaakt. 75 personen werden
onder de puinhoopen van een hotel begraven.
Drie straten werden totaal vernield.
Te Hamburg keert de rust geleidelijk te
rug.
Duitsehland ontkent, dat het zich zal
verzetten tegen de uitvoering der bepalingen
in het vredesverdrag betreffende Polen.
Clemenceau richt een nota tot de Diüt-
sche delegatie naar aanleidin
zinken der Du if ache vloot en
der Fraasche vaandels.
van het doen
iet verbranden
De Raad van Vier xal schadevergoeding
else/ten voor de gezonken Duttscfae vloot en
de vernielde Frnnsehe vaandels.
In Polen wordt dc bevordering der
•cheepvaart krachtig ter band genomen.
Clemenceau waarèchuwt Duitachiand
zich niet te verzetten tegen de ten opzichte
van Polen genomeh maatregelen.
In Duitachiand breken weder spoorweg
stakingen uit.
Hamburg is ia handen der gewapende
arbeiders.
Staten Generaal.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren hield de voor
zitter een korte rede naar aanleiding van het
sluiten van den vrede en sprak den wenach
uit dat Nederland in de toekomat onafhanke
lijk zal blijven.
Verschillende kleine ontwerpen werden z. h.
st. aangenomen.
Bij het ontwerp tot aanvulling van de tij
delijke bepalingen betreffende vervoer en op
slag van goederen, drongen de heeren Bergst
am m van der Maessen de Sömbref aan op
spoedige intrekking dezer bepalingen.
Minister de Vries zdde dat de
smokkelhandel dit nog niet toelaat; zoo spoe
dig mogelijk zal spr. de wet intrekken. Nadat
nog enkele opmerkingen waren gemaakt, werd
dc vergadering verdaagd.
Htet ia de bcdoclicg de Kamer weer bijeen
te roepen op Dinsdag 6 Juli, 's avonds half*
negen, indien het eindverslag op de onder w(j-
zerssalariasen tijdig inkomt
TWEEDE KAMER.
Het voorstel-Wijnkoop om diens inierpel-
'latle over de niet-erkenning van den hear Ro
sin als Russisch gezant te'behandelen tege
lijk met de interpellatie-Kruyt over de behan
deling van vreemdelingen werd gisteren ver
worpen met -19 tegen 16 stemmen.
Besioteu weid dat de interpellatie Woens
dag aan, de orde zal kome.n doch niet langer
mag duren dan drie kwartier.
'Aan de orde was daarna de fteschikb&ar-
stelling van golden voor den aanleg van
driukwaterteaingea.
In verband met gemaakte opmerkingen ver
klaarde minister Aalberse, dat te ver doorge
voerde cow ntrat.' niet in de bedoeling ligt
en dat ook kleine plannen op steun kunnen re-
keen.
Het ontwerp werd zonuer hoofdelijke stem
ming a«t: genomen,
Vervolgens waren aan de orde de algemee-
JH beschouwingen over de scheepvaartkana-
Im naar Twcnie, waarbij1 de minister zti tc
willen afzien van de verbetering van'„den wa
terweg /.wolle Almelo, omdat de weg over
Katervee en Zuitphen even goed is en niet
verbetering maar' 8 ton besparing geeft.
De heer Al b a r d a protesteerde en dien
de een motie in un nadere overweging te vra
gen.
De Minister had geen bezwaar. De
stemming zal Woensdag worden gehouden.
Het amendement -LHy oin de verbinding
rwmthc-BovcarJjo onafhankelijk te maken
van dn h'ïdrage va». bekngbeKHmdew ward
overgenomen.
De heer Lely verving zijn amendement
betreffende hei kanaal l.ochem -Winterswijk
mer een zijtak vaivBorculo naar Haaksbergen,
door een motie waarin werd gevraagd om
eeu verbinding van den Achterhoek en van
het 7. O. deel van Twente met hef hoofdkn-
naai.
De steiimmg over de motte Is bepaald op
Woensdag. Het ontwerp werd z. h. at. am:
genomen.
Bij het ontwerp tot aanvulling van de be
palingen op het toezicht op vreemdelingen
kwam aan de orde de interpellatie-K r u y t
over de wijze waarop vreemdelingen, in het
bijzonder Russen, worden uitgezet en waarop
hun het binnenkomen en het verblijf in ons
land wordt bemoeilijkt.
De interpellant deelde verschillende geval
len mede van z. i. onrechtvaardige behande-
g-
Hij vroeg met welk recht èn o
Iinj_
dit en op
grond de regeering aan vreemdelingen het
welken
vertrek uit ons land heeft belet.
Minister Ruys de Beerenbrouck verklaarde
dat het hem volkomen onbekend is dat aan
iemand het vertrek uit ons land is bekt. De
interpellant heeft te voren geen vragen en fei
ten aan de regeering medegedeeld.
Minister Heemskerk betoogde dat het fun
dament voor beantwoording der interpellatie
ontbreekt.
De heer Nolens stelde voor de behandeling
der interpellatie uk te stellen.
De heeren Wijnkoop en Kleertkooper wil
den dan ook het ontwerp aanhouden.
De heer C. Nolens vulde zijn voorstel in
dien zin aan, waarna het nu z. h. st. werd
aangenomen.
De motie-Van Beresteijn betreffende een al
gemeen werkplan voor het stichten of inrich
ten van gebouwen voor de departementen of
andere instellingen van algemeen bestuur
werd z. h. st. aangenomen nadat de Regee
ring instemming had betuigd.
Andere kleine ontwerpen werden z. h. st.
aangenomen.
Te 6 uur 10 werden de beraadslagingen
verdaagd tot Woensdag 1 uur.
PROVINCIALE STATEN.
Ged. Staten stellen voor te verleenen aaan
de Alkmadrsche Huishoud- en Industrie
school met ingang van 1919 tot wederopzeg-
gens een bijdrage van 2000.
Aangeboden wordt de 1ste suppletolre be-
rootlng van het Prov. Ziekenhuis „Duincu-
osch" te Bakkura, voor 1919 sluitende de
ewone ontvangsten en uitgaven tot een be-
rag van 7500; de buitengewone tot een
bedrag van 132,000.
De rekening van „Duinenbosch" over 1918
sluit in ontvangsten en utgaven tot een be
drag van 113,857,11die van het ziekenhuis
te Santpoort tot een bedrag van
1,904,015,58 in ontvangsten en tot een be
drag van 1,951,967,64 in uitgaven, aldus
een nadeelig saldo van 47,252,96.
Nu dit jaar de exploitatie van de Alkmaar-
sche en Zaanlandsche waterleidingen door de
rovincie zal moeten geschieden, stellen Ged
taten voor, om over te gaan tot oprichting
ui een provinciaal waterleidingsbedrijf
Volgene bijgevoegde verordeningen zal het
zonder vergunning van Qed. Staten niet mo
gelijk zijn om een waterleidingsbedrijf ir de
provincie op te richten of bestaande verzor
gingsgebieden uit te breiden.
evens wordt voorgesteld, om den raad
van toezicht op het Prov. Electr. Bedrijf uit tc
breiden tot een raad van toezicht op de pro
vinciale bedrijven en b etaantal leden te ver
meerderen tot 12.
De raad zal in zijn geheel ai in twee af
deel ingen gesplitst, kunnen vergaderen.
Oed Staten stellen voor, een rentmeester
aan te stellen voor de provinciale landgoede
ren en zijn wedde te bepalen op 2500.
Voorls vragen zij een crediet van 53,500
voor het doen van proefnemingen in verband
rnet de exploitatie van het landgoed onder
Castricurii, het aanbrengen van stuwen, ver
beteren van wegen en waterloopen, den aan
leg eener kweekerii en de bebossching ah
daar, benevens de bestrating.
Het landgoed zal waarschijnlijk vergroot
worden door deri aankoop van "<-n gedeelte
der duinen van jhr. G. S. Bored onder Wijk
aan Zee en Duist
Het Statenlid, de heer F Kooiman, heeft
voorgesteld, om bij de Staten het schriftelijk
vragen recht in te voeren. Ged. Staten merken
op, dat daartegen theoretische bezwaren be-
Daan, n dat de Ged Staten wel verantwoor
ding schuldig zijn van sommige handelingen
aar. de Staten, doch niet aan de individuede
'eden, die voor mondelinge vragen dan ook
het verlof der vergadering noodig hebben.
P vndirn missen de Statenleden buiten de
zittingsperioden elke bevoegdheid en hebben
ij zelfs tijdens de buitengewone zitting niet
het recht óm te beraadslagen om onderwer
pen buiteji de agenda Gedep huldigen ech
ter een rrimere toepassing inzake dè verou
derde Provinciale Wet en willen medewerken
tot het behouden van contact tusschcn Gc-
rtpp en-Provinciale Staten, ook buiten de zit
tingsperioden in den door deu heer Kooiman
gewensditcn zin Zij willen daarom aanne-
nr'ng van het vcorstcl-Kooiman aanbevelen,
in dc veronderstelling, dat de Statenleden een
pep ast gebruik zullen maken van het vragen
recht. -
DE KANTOORBEDIENDEN EN DE
NIEUWE ARBEIDSWET,
In een adres aan de Twèede Kamer schrijft
hef b atum van den Nationalist Bond vaa
Handel»- en Kantoorbedienden „MeicurhiiH
dat het gewenscht zau zijn, bij de behandeling
van hewteisontwerp Aalberse te bepalen, dat
de maxima arbeidsduur voor jeugdige kan
toorbedienden worde gesteld op zes uren per
dag; dat maatregelen worden getroffen, om
bij dt beperking van den arbeidsduur voor
volwaseen kantoorbedienden de nadeelige ge
volgen der beroepBcnncurreE.be door niei-k-
schertnde personen, welke zoogenaamde bij
betrekkingen van administraiieven aard waar
nemen uit te sluiten en dat voorts worde op
genomen een regeling van de zoinervacantie.
DE TOEPASSING DER MILITAIRE
STEUNREGELING.
Op de vraag van het Kamerlid Bomans be
treffende de toepassing der steunregeling van
27 December 1918, antwoordde de minister
van Oorlog: „De vraag duidt er op, dat som
mige onderofficieren meenen, niet te hebben
verkregen wat hun naar de bepalingen der
steunregeling zon toekomen. Het schijnt niet
onmogelijk, dat deze personen geen voldoen
de aandacht hebben geschonken aan punt 2
der regeling, waarin gezegd wordt dat jaar
wed de-steun slechts wordt verleend, indien
en voor zoover daaraan behoefte bestaat, en
dat bij de berekening in aftrek komt hetgeen
reeds ingevolge sommige andere punten der
regeling aan geldelijke» steun mocht zijn ge
noten,"
VORDERINOEN VOOR AAN DE
REGEERINO GELEVERD VEE.
Het Kamerlid de heer Boa heeft den minis
ter van landbouw gevraagd, tot wien de land
bouwers, die, niettegenstaande de veekanto
ren reeds lang zijn opgeheven, nog vorderin
gen hebben wegens aan de regeering geleverd
vee, en de personen, die op genoemde kanto
ren, werkzaam zijn geweest en nog loon te
vorderen hebben, zich moeten wenden om het
hun toekomende te ontvangen.
ARBEID IN „VRIJEN TfJD."
Aan den Minister van Arbeid heeft de Ne-
derlandsche Vereeniging van Elcctrotechni-
sche Werkgevers een adres gezonden, met vér-,
zoek in het ontwerp-Arbeidswet een maatre
gel op te nemen, waarbij het den werknemers
verboden wordt in hun vrijen tijd loonarbeid
voor derden te verrichten en waarbij de op
drachtgever strafbaar wordt gesteld.
Mr. TROELSTRA
EN HET TELEGRAMINCIDENT.
In een artikel, dat tot opschrift heeft:
„Smerige bende", besepreekt „Het Volk" de
houding van den partijleider Inzake de tele
gram-knoeierijen.
Het blad schrijft o m.:
,Het feit, dat een jonge t^legraafbeambte
aan Troelstra afschrift van een paar tele
grammen heeft doen toekomen, geheel zonder
zijn voorkennis en buiten zijn wil, beeft aan
de bende, die de S. D. A. P. in haar leider
tracht te treffen, nieuwen moed gegeven. Het
wordt opgeblazen tot een misdadige intrigue,
waarvan alle brave burgers moeten gruwen;
men hoop op Troelstra's parate executie, en
verlangt niets meer of minder, dan dat zijn
partiigenooten uit de Kamer zelf hem 't zij
den koord thuis zullen brengen".
Het blad ontkent met stelligheid het be
richt, dat de Nieuwe Haagsche Courant be
vatte cn waarin beweerd werd, dat een lid
der S. D. A. P.-Kamerfractie plan zou hebben
aan de regeering over deze zaak eenige vra-
fen te richten, opdat als door het antwoord
roelstra gecompromitteerd werd, de partij
den leider zou loslaten.
BELOONINO VOOR TROUWEN DIENST.
Aan alle vrijwillig dienende militairen, tot
de Landmacht behoorende, beneden den rang
van officier, worden na het volbrengen vau
een eerlijkea en trouwen dienst, als hieronder
nader aangeduid, de navolgende onderschei
dingen en verdere belooningen toegekend, te
weteno. a. na zes jaren dienst eeu onder-
scheidingstceken, bestaande in eene gekroon
de W, cn na twaalf jaren dienst eene bronzen
medaille. Bovendien, wérd in beide gevallen
voor militairen beneden den rang van ser
geant of fourier eene sohtejveriiooging toege
kend van 2'A cent per dag. LaatStvermelde
belooning wordt echter in den vervolge niet
mcr toegekend. De gratificatie van 50 bij
toekenning van de gouden'medaille voor 36-
jaren trouwen dienat blijft gehandhaafd.
SUBSIDIE-REGEN.
Men schrijft aan de Tel.
De Ged. Staten van Noord-Holland stellen
ami de Staten vcor, gunstig te beslissen op
een 40-tal subsidie-aanvragen van vak-, am-
bacht8-, handHs- en landbouwscholen, ge
stichten eu vereenigingen, die in totaal voor
19191920 vragen de beduidende som van
ongeveer 70.800
Dit gcschiedi terwijl de Staten het vorige
jaar hebben te kennen gegeven de grootste
zuinigheid te betrachten bij het verleenen der
subsidies daar da tosttead dter provindal®
.va» daartoe dwingt.
Jiiiusschen is door Ged. Stelen voorgesteld,
de berooide lias aan te vullen door de volgen-
uc ünastingverhooging
a Van 28 op 32 opcenten op grondbelas-
rmg voor gebouwde en ongebouwde eigen
dommen.
b. Van 28 op 32 opcenten op de personee-
le belasting.
c. 10 opcenten op de vermogens;
d. 10 opcenten op de inkomsten.
Bovendien zal het Statencollege zich heb
ben uit te spreken over het voorstel van Ge
deputeerden om het weggeld voor fietsen, rij
en voertuigen met 50 opcenten te verhoogt»,
terwijl voorgesteld wordt eene leening aan te
gaan om de.noodzakelijke wegenherstcllineen
ter hand te kunnen nemen/Tóch eene kleine
ton aan bijdragen en subsidiën.
M ;uUli KM» m
CLASS IC ALE VERGADERINO
HERV. KERK
Den laatstcn Woensdag >n juni worden
jaarlijks in ons gebeele land de Classicale
Vergaderingen der Nederlandsch Hervormde
Kerk gehouden, waar uit alle gemeenten daar
van predikanten en ouderlingen samenkomen,
om de belangen der kerk te behartigen.
Nu er dit jaar bij hooge uitzondering zoo
goed als geen voorstellen van de Synode ter
behandeling .waren, waardoor deze verga
dering die reeds in den voormiddag aan
vangt, gewoonlijk ook den namiddag mee ih
beslag neemt, had het Classicaal Bestuur
van Alkmaar voor ditmaal op eene buitenge
wone vergadering op dien middag mede de
leden der kerkvoogdijen en belangstellende
gemeenteleden bijeengeroepen om daar nu
eens gezamenlijk een der belangrijkste vraag
stukken uit het Ned. Herv. kerkelijk leven te
bespreken: namelijk die van het Beheer der
kerkelijke goederen.
Het voorafgaande werd door den voorzit
ter van het Classicaal Bestuur, Ds. A Oroe-
newld, van Noord-Zijpe, ook bij zijn ope
ningswoord in herinnering gebraent, waarbij
hij achter een groene tafel in het ruim der
Groote Kerk het talrijk aantal vertegenwoor
digers der verschillende gemeenten in de
Classis welkom heette.
Ds D. Eilerts de Haan, hierop het woord
krijgende, begon met zijn dankbaarheid uit te
spreker hier deze zaak te mogen bepleiten,
die z i. net zoo lang aan de orjde moest blij
ven tot een oplossing mocht worden gevon
den of blijken dat dit onmogelijk is.
Spr. begon met er op te wijzen, dat bij
goederen onderscheiden moet wordeneigen
dom en bezit, genot, beheer èn .regeling van
het beheer De Beheerskwestie nu betrat uit
sluitend de regeling van het beheer.
In de Roomsch-Katholieke kerk had en
heeft men geestelijke en kerkelijke goederen,
die van ouds steeds als stichtingen zijn te be
schouwen, omdat bij1 de goedkeuring van
een bisschop van eene schenking het vorig ei
gendomsrecht meteen als opgeheven werd be
schouwd. i
Gelijk bij zoovele dingen hier te lande was
het de Fransche Revolutie, die hier geheel
nieuwe toestanden schiep
In de Grondwet van 1798 wordt hiervan
in de Additiouecle Artikelen gesproken, ter
wijl volgens die van 1801 de Gemeenten on
herroepelijk in 't bezit blijven vin wat zij in
't begin der eeuw mochten bezitten.
Hier echter is het dat de kerkrechtskundi-
gea als Prof. Cannegieter en Mr. Offerhaus
al uiteen gaan in hun opvattingen.
Atgescheiden evenwel daarvan, wie ten
slotte als eigenares der kerkelijke goederen
moge worden beschouwd, door niemand
wordt gewenscht het beheer evenmin als het
genot aan de Gemeenten te ontnemen.
Alles gaat echter om de regeling van 't
Beheer.
Vóór 1795 berustte het beheer bij de Over
heid, daarna werd het aan de Gemeente over
gedragen. Doch van nu af dateeren ook de
feiten, waarop de opvattingsverschillen ge
baseerd worden.
Wel was naar 't algemeen oordeel van
alle vooraanstaanden de geest van een ont-
werp-reglement op de Administratie der
Hervormde Kerk dat de goederen en fond
sen geheel zouden worden beheerd door per
sonen uit de Gemeente volkomen verant
woordelijk aan de Kerkeraden en de Gemeen
ten, doch door de revolutie werd dit ontwerp
nimmer wet en bij het Reglement van 1816
werd feitelijk Koning Willem I Opperkerk
voogd.
In het feit dat de Kerk daarin echter van
het begin af steeds heeft berust, is deze toe
stand intusschen wettig geworden.
Trouwens uit allerlei bleek sedert dat de
Regeering volstrekt niet begeerde in te grij
pen. Integendeel: Steeds de Kerk zooveel
mogelijk in de regeling ook van het beheer
vrijlaten, getuigt het Koninklijk Besluit van
1842.
Na een actie van het Provinciaal Kerkbe
stuur van Groningen, om de regeling van het
beheer voor de Gemeenten op te eischen, wer
den toen de twee afzonderlijke Reglementen
voor Bestuur en Beheer ontworpen, waarvan
het laatste verworpen en 't eerste aangeno
men, alleen art. 65 inhield, dat de Synode be
palingen kan ontwerpen op 't beheer.
Al verscheen daartegenover een Koninklijke
reserve, geenszins was dit om het recht der
Synode te ontkennen. Niettemin werd de toe
stand geenszins zuiverder toen een nieuw
Koninklijk Besluit in 1866 den willekeurige»
termijn van 3, later 314 jaar, tot regeling van
het beheer aan de Kerk zelf stelde. Onwettig
was ook dat daarna het voor die overgangs
jaren benoemde Algemeen College aan liet
einde daarvan eigenmachtig de gemeenten tot
een stemming opriep, die op- deze wijze
nooit aan de orde had behooren te worden
gesteld.
Toen na de opheffing der genoemde re
serve, ging evenwel ook de Kerk zelf aan 't
werk, al bleven al hare pogingen tot vaststel
len van een reglement tot dusverre zonder
succes.
Zoó blijft de hoofdvraag: aan wie de rege
ling van het beheer? a aan Staat of Kerk, en
b aan Synode of Gemeente. Spr. aarzelt niet
te antwoorden, omdat de Koning berustte in
het optreden van de Kerk in deze en de Staat
zich later bepaald terug trok; „aan de Kerk."
En wat de tweede vraag betreftaan de Sy
node omdat bij het recht van beheer der ge
meenten de regeling van dat beheer berust bij
dat lichaam, dat de eenheid der deelen verte
genwoordigt.
Op de tweede vraag, of deze bevoegdheid
nu echter niet gerekend kan worden verloren
te zijn door het laten verstrijken van den
door den Koning in 1866 gestelden termijn
van 3 A jaar voor de Kerk tot regeling van
haar beheer, antwoordde spr., dat èn dit Ko
ninklijk Besluit onwettig èn indien al wettig,
dan toch de daarna door de gemeenten gehou
den stemmingen als onwettig moesten wor
den beschouwd, waardoor z, i. de tegen
woordige regeling allen rechtsgrond mist.
Hierbij komt dan nog het waarlijk niet
denkbeeldige gevaar, dat de goederen niet
ad peas usus worden gebruikt.
Ten slotte hoopte spr. dus, dat in het
nieuw te ontwerpen Synodale Reglement, dat
zooveel mogelijk in hoofdtrekken overeen
stemmend kan worden gehouden met het ont
werp van 1914, de bestemming der goederen
zoo duidelijk mogelijk mocht worden om
schreven.
Deze uitvoerig gedocumenteerde inleiding
werd hierop door de volgende discussie be
sloten.
Ds. de Pree, van Alkmaar, vroeg of het wel
gewenscht is, nu dezer dagen juist de be-
stuurskwestie zoo urgent is, ook de beheers
kwestie weer op den voorgrond te brengen
en zag ook niet in wat er veranderd is, nadat
de Kerk vanaf 1870 zich stil hield, om deze
zaak nu juist aan de orde te stellen.
Ds D. E. Boeke, Evangelisatiepredikant te
Schagen, dankte het Classicaal Bestuur, dat
opnieuw weer deze vergadering werd be
legd, waarbij niet alleen officieele ambtsdra
gers zich mee mogen mengen in de gedach-
tenwisseling en vroeg den inleider, nu de Sy
node tot dusverre op haar pogen zoo weinig
instemming vond, of men niet zou kunnen
komen tot het vormen van een Constituante in
combinatie met vertegenwoordigers uit de
Colleges van 't Beheer
Ds. van der Most van Spijk, van de Rijp,
vroeg of de voorgestelde oplossing niet is het
verzoek aan de kerkvoogden om hun eigen
graf te graven.
-Ds van den Kieboom. van Bergen, zag in
het streven van referent een „nu of ilooit" en
vroeg naar de opvattingen van de z.g.n.
Utrechtsche Schooi.
Ds. Staal eindelijk betwijfelde of de bestem-
ALRMAARSCHE
RANT
