DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 1919. M AANDAG No 175 du nummar bestaat uit 2 bladen, Honderd een en twintigste Jaargang Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bjj vooruitbetaling per 8 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het go- heelo lip f 1.90. Afzonderlijke en bewijsnummers 5 Cents. Prijs der gewone Adverientiën Per regel f 0.15. BJj groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9. 28 J U LI. Buitenlands ck overzicht. Buitenland. Biuuouiaud. Gemengd Nieuws. Telefoonnummer 3. Geheel Duitschland is in rep en roer over de onthullingen van Von Graefe en Erzber- ger. De Duiische gezant in Weenen, graaf We- del, heeft minister Erzberger er van beschul digd, dat deze een geheim rapport van den Oostenrijkschen minister Czernin aan Frank rijk heeft uitgeleverd. En dit rapport was er alles behalve een van onschuldigen aarden wel in staat de vijanden van de Centralen tot krachtig volhouden van den strijd op te wekken. Er werd niets meer of minder in vermeld, dan dat Oostenrijk in het voorjaar van 1917 den strijd niet langer kan volhouden en tot eiken prijs vrede moest sluiten. Van dit rapport bestonden slechts een vier tal exemplaren en van drie dezer is het zekei, dat zij; niet uit de handen der bezit iers zijn geweekt. Maar het exemplaar, dat aan keizer Karei persoonlijk was gezonden moet Erzbcrgen voor ionen tijd in handen hebben gehad en aan den vijand netoond hebben, herp heel gevaardig Nationale Vergadering zijn gedrag verwe- evaardigcle Von Graefe den minister in den ten. Hij beschuldigde Erzherger van ontzenu wing van het leger en gaf een uiteenzetting van liet inlijvingsprogram van Erzberger uit 1914. Von Graefe betoogde dat de duikboo tenoorlog wel tot een goed succes had kunnen leiden wanneer Erzberger destijds de over winning niet in de war geschopt had. Natuurlijk heeft Erzberger daarop gi woord en ook hiji komt met onthullingen waarvan de juistheid nog bewezen moet wor den maar die, wanneer ze juist zijn een ver pletterende beschuldiging tegen Von Graefe's geestverwanten inhouden. Ilecl handig gleed de in politieke spiegel gevechten zeer sterk staande minister over de tot hem gericht..- beschuldigingen heen. Hij beschuldigde graaf Wedel, dat deze over Czernin's rapport niets anders gezegd heeft dan dat het in liet hoofdkwartier niet vriende lijk was ontvangen. Maar de groote beschuldiging van Erz berger volgde nog. De minister vertelde, dat de pauselijke nuntius te Müncheii op 30 Augustus 1917 den rijkskanselier Michaëlis een Engelsch verzoek door Frankrijk gesteund, heeft over gebracht om een duidelijke verklaring af leggen aangaande de plannen met België. Op dien brief werd weken lang geen ant woord gegeven. De militaire raadgevers van den keizers en vooral Ludendorff schijnt hier weer een röl te hebben gespeeld be werkten, dat eerst 24 September Op dit schrij ven geantwoord werd en dan nog wel in ont wijkenden zin. Zoo zou de hand die ter verzoening uitge stoken was moedwillig zijn afgewezen en zoo zou dus liet Duitsche volk, dat thans voor •de nederlaag boeten moet misleid zijn. liet is begrijpelijk, dat deze onthulling van Erzberger groote ontroering gewekt heeft maar thans moet afgewacht worden of de mi nister waarheid heeft Generaal Ludendorff voor wie deze ont hullingen bijzonder onaangenaam zijn heeft reeds laten weten, dat hij van de geheele kwestie onkundig is geweest. Wel heeft hij begin September 1917 gehoord, dat men van Duitschland een verklaring aangaande Bel gië verlangde en hij heeft tegen het afleggen eener verklaring geen bezwaar gemaakt. Er werd zelfs in de eerste helft van Sep tember een kroonraad gehouden waarin een formule aangaande België werd opgesteld. De rijkskanselier wilde de openbare meening op concessies inzake België voorbereiden maar toen Ludendorff eenigen tijd later naar den stand van zaken vroeg zou men hem een ontwijkend antwoord hebben gegeven. Bij een onderzoek naar deze kwestie zal de waarheid wel aan het licht komen. Verscheidene Duitsche biaden, die erkennen dat de Duitsch-nationalen door de rede van Erzberger een groote nederlaag hebben ge leden, dringen op het spoedig bijeenroepen van een staatsgerechtshof aan opdat de schul digen voor den voortduur van den wereld oorlog bekend zullen worden. Men vermoedt, dat er nog wel meer ont hullingen zullen volgen. In de Nationale Vergadering ia, reeds een voorstel van de socialisten ingediend waarin gevraagd wordt het besluit te nemen om de eerste beraadslaging over het wetsontwerp over het staatsgerechtshof te verbinden met het politieke debat. De conservatieve bladen publiceeren thans een verhaal van de gebeurtenissen in Novem ber 1918 in het groote hoofdkwartier te Spa blijkbaar met de bedoeling om Erzbergens- onthullingen' te verzwakken. Het vredesverdrag voor Bulgarije is thans bijna gereed. Volgens de Homme Libre is het cijfer der door de Geallieerden te eischen schadevergoeding tjieer dan 3 milliard francs. Men verwacht thans de Bulgaarsche gede legeerden en volgens de Matin zou de Op perste Raad de onderhandelingen met Bulga rije zoo spoedig mogelijk willen beëindigen. De officieele overhandiging van het ver drag wordt binnen tot 10 dagen verwacht. De Geallieerden schijnen zoo spoedig mo gelijk schoon schip te willen maken. In het Engelsche Hoogerhuis werd de vrees euit, dat, indien de Duitsche keizer in Lon en zou terechtstaan, de dingen daardoor zoo op de spits gedreven zouden worden, dat het eën publieke ergernis zou worden. Het is daarom zeer waarschijnlijk, dat hij ergens anders zal terechtstaan, zegt Holl. N.b. KORTE BERICHTEN. De Italiaansche Kamer heeft een motie van vertrouwen in de regeering aangenomen. De Eransche radicale partij hield een buitengewoon congres en sprak zich uit voor een ver'eeniging vm alle linksctie paptijen met het oog op de aa. verkiezingen, om aldus te kunnen komen tot een gouvernement, dat uitsluitend op de eenheid der repuJbiikeinsche partijen steunt, het congres vroeg verder oogenblikkelijke opheffing van de censuur en van den staat van beleg. De Ouslenrijksche minister van Buitenl. Zaken Bauer is a/getreden en zal worden op- gevogd door dx. Renner. Volgens de Weensche bladen is den 21 en Jiuh een Fra/ische missie te Podolsk aangekomen, ten einde in de Oekrajine op last van den raad van vijf den toestand en de weaschen der bevolking te bestudeeren. Volgens een V. D.-bericht beraamt de radicaal-socialistische partij een nieuwen aanval op ClernenCeau. De rijkswerf te Kiel zal worden opge heven. In het Engelsche Lagerhuis heeft Harmsworth ineüegeaeeld, dat oii de nationa listische onlusten ui tgypte 8(JIJ Egyptenaren zijn gedood en 1600 gewond. 30 Lieden zijn ter dood, 27 tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. De Deensche regeering heeft het uit voerverbod van vee met 1 Augustus opgehe ven. Prof. Stahlberg is tot president van Finland gekozen. De staking aan de haven te Nieuw- York is geëindigd. üraaf Karolyi is door de Tsjechen in hechtenis genomen. BELGIë'S HERSTEL. Koning Albert heeft den heer Van Vol lenhoven en baron Van Keppel, president van de Nederlandsche commissie voor de weder oprichting van Belgie, ontvangen. De heer Van Keppel, gaf den koning een exposé van wat gedurende het driejarig bestaan was ge daan en deelde mede dat voor het economi sche herstel van België 50U.U0Ü francs was bijeen gebracht. De koning gaf uiting aan zijn erkentelijkheid. DE HERZIENING DER TRACTATEN VAN 1839. De commissie voor de herziening der ver dragen van 1839 is als volgt samengesteld: Amerika: dr. Manley, O. Hudson; Enge land: Brigade, generaal Mance, Honoraole Charles 'iufton; Frankrijk: Laroche, gevol machtigd minister, Tinman, staatsraad; Ita lië: Ricci Busatti, legatieraad; Japan: prof. Tachi, kolonel BatoBelgiëOrts, secretaris generaal, departement van buitenlandsche za ken, Segeis, staatsminister; Nederland: De Marees van Swinderen, gevolmachtigd mi nister, prof. Struycken, staatsraad. DUITSCHE INDUSTRIE OP NEDER- LANDSCH GEBIED. Gelijk bekend, zal door Duitsche industri- eelen te 's-Bosch een groote constructiefabriek worden opgericht, poor Duitsche heeren is te Mierlo bij Helmon'de linnenfabriek der hee ren Bogaers aangekocht en dat deze zeer zal worden uitgebreid. Ten behoeve van het kan toorpersoneel alleen worden zestien heeren huizen gebouwd. Belastingen en arbeidersbo nen schijnen de Duitsche industrieelen te no pen hun geld en hun arbeid naar Nederland te verleggen. DE FINANCIëELE AFDEELING VAN DE N. O. T. Door de N. O. T. is ook tot de geallieerden het verzoek gericht tot opheffing harer finan- cieele afdeeling. Naar de Vos' Wel. Uitl. Ct. verneemt is thans uit Londen 'bericht ontvangen, dat de belemmerende bepalingen inzake de coupon betalingen vooreerst, nog niet zullen worden opgeheven. UITVOER NAAR HET BEZETTE GEBIED. Naar uit betrouwbare bron wordt gemeld kan de invoer van goederen uit Holland in het bezette gebied van Duitschland niet an ders geschieden dan op destijds uitgegeven invoervergunningen van de section economi- que van net comité interallié of met de Ge- n&hmigung van den Rcichskommissar van de Duitscne regeering. EMMENS FINANCIëELE NOOD. Op vragen van het Kamerlid Schaper be- trefende den financieelen toestand der ge meente Emmen, luidt het antwoord van de ministers van Binnenlandsche Zaken en van Financiën „De fiuanciëele toestand van de gemeen te Emmeu maakt bereids bij deu minister van de standplaats uit worden ondernomen, binnenianasche zaken een onderzoek uit. Zonder vooruit te loopen op de uitkomst, welke het onderzoek van den toestand der gemeentefinancién van Emmen zal ople veren, zijn de ministers van oordeel, dat de vraag of aan Emmen buitengewonen bijstand uit a Rijks kas zal zijn te verieenen, afge scheiden van bedenkingen van principieeien aard, niet beantwoord kan worden alvorens zekerheid bestaat omtrent de bate, welke de gemeente zal toevallen bij de in voorbereiding zijnde tweede uitkeermg aan de gemeenten uit de opbrengst van de oorlogswinstoelas- tmg. De ministers verklaren zich gaarne bereid, zoo mogelijk tegen December a.s., aan de Kamer mede te deelen den uitslag van het onderzoek en eventueel de maatregelen, die met betrekking tot de gemeentetinanriën van Emmen naar üun meemng vereischt worden." EEN REGEERINGSWOORD TOT DE STAATSAMBTENAREN. De volgende circulaire zal worden gericht tot de hoofden van takken van 's rijks dienst: In de laatste welken wordt een actie voox salaris ver hooging v.an rijksambtenaren ge voerd, waarbij voornamelijk van de zijde van een gedeelte van het personeel der posterijen en telegrafie in meer of minder bedekte ter men wordt gedreigd met werkstaking wan neer niet alle rijksambtenaren van 1 Juli j.l. af salaris ver hooging wordt gegeven. Dit ver langen is voer verwezenlijking niet vatbaar, omdat de aalariscommissie met het ontwer pen der regeling voor de ambtenaren in hst algemeen niet gereed is; de regeering riet 1 zich verplicht er met den meesten nadruk op te wijzen, dat van ambtenaren in «Jgemeen A van die, werkzaam bij den dienst van open baar verkeer in het bijzonder het bevorderen van of deelnemen aan een staking bij een tak van 'e rijks dienst, niet anders kan worden opgevat dan als een vergrijp tegen het alge meen belang. Dit belang eischt altijd, doch thans ongetwijfeld in zeer bijzondere mate, dat landbouw, handel en nijverheid zich on gestoord kunnen ontwikkelen en zich kunnen herstellen van de schade die daaraan door don oorlog is toegebracht, Dientengevolge doen zich de eischen van de nieuw 'begonnen vre- desperiode nergens meer gevoelen dan bij be drijven als dat der posterijen, telegrafie en telefonie. Door niets wordt het belang van het igansche Nederlandsche volk meer ge schaad dan door het stopzetten van of het te kort schieten ia plichtsbetrachting ibij' dit 'be drijf. AANGEREDEN DOOR DE KO NINKLIJKE AUTO. Toen H. M de Koningin Zaterdagmiddag per auto van Den Haag naar Het Loo terug keerde, is tusschen De Bilt en Huis ter Heide een ongeluk gebeurd, doordat een karrevoer- der, die achter zijn wagen liep en naar de kar ui""- MÉta wilde gaan, door de koninklijke auto werd aangereden en daarbij vrij ernstig werd ge wond, daar zijn been was gebroken. Dadelijk werd gestopt en stapte H. M. uit, terwijl een dokter, die juist op zijn fiets kwam aangereden, onmiddellijk de eerste hulp kon verieenen. De koningin bood haar eigen auto aan om den gewonde naar een ziekenhuis te vervoe ren, maar de dokter vond het beter een auto uit Utrecht te laten komen, die geheel voor het vervoer van zieken was ingericht, waarop de koninklijke auto met spoed naar De But onder directie van J. rOKTUIN, FÜLTONSTHAAT 15, i IMIUACM Postous No. 177. WliUiU&tu Verricht alle voorkomende werk zaamheden. Treedt op als gemachtigde in belastingzaken, werd gezonden om de ziekenauto aan te vra gen. tl. M. bleef gerukaen tijd op ds plaats van het ongeluk en overtuigde zich persoonlijk dat alle noodige maatregelen wernen geno men. Eerst daarna werd de reis naar Hei Loo vervolgd. De karrevoerder is in de kliniek ie Utrecht opgenomen. BEPERKTE R<jSTVOÜRRADEN. De burgemeester van Amsterdam heeft aan, den minister van landbouw in overweging gegeven om, nu de rijst zoo schaarsch ia. de voorraden van de pellers over te nemen en tot distributie op den voet van rantsoeneering over te gaan De voorzitter van den Noord-rioiiand,- schen Grossiersbond. beert, in verband met da circulaire van den minister van landbouw aan de burgemeesters over de rijstvoorraden bet volgende telegram aan den Munster ge zonden „lk acht mij verplicht Uwe Excellentie op de hoogte te stellen van de juiste toedracht der zaak. Na opheffing van öe distributie is geen rijst door pellers aigeievtrd. Wei bereikten deii grossiers 10 Juli 1.1, een circulaire van dc Vereenigiog van Rljstpeilers, waarin wordt medegedeeld, dat binnenkort' tot atievermg zou worden overgegaan, dat de Verecnigmg zou bepalen het kwantum, dat iedere grossier zou krijgen. Vooraf moest geld gestort wor den aan een door haar aan te wijzen bankier, die daarvan mededeeiing zcu do'en aan den secretaris der Vereeniging en deze den aan gewezen rijstpeller zou machtigen tot afleve ren. Tot nu toe is, voor zoover mij bekend, nog geen baal rijst afgeleverd, terwijl ons bekend is, dat verscheidene grossiers reeds het hun toegewezen kwantum hebben betaalddoch nog niets hebben ontvangen. tloe nu de meening ontstaan is, dat de grossiers en winkeliers geen rijst afleveren, is mij een raadsel, daar iedere handelaar toch gaarne zijn afnemers wil leveren. lk zou U beleefd willen verzoeken, aan de rijstpellers last te geven tot spoedige afleve ring. Wanneer dat geschiedt, dan heb ik de over tuiging, dat de rijst spoedig onder de burgerij is gedistribueerd." DE BOTERPRÏJS. Naar de Msb. verneemt heeft dezer dagen een' conferentie plaats gehad tusschen het rijkszuivelkantoor en vertegenwoordigers van van den boter handel in verband met den hoo- gen prijs. Door dit eerste is nadrukkelijk verklaard, dat het plan van den minister is zoolang den uitvoer stop te zetten tot de prijs voor de bo ter is teruggebracht op 2,60 per K.G. Verder worden door het rijkszuivelkantoor plannen overwogen om ook voor dezen winter de prijzen niet hooger dan 2.80 te laten ko men. SYNODE NED. HERV. KERK. In de voortgezette vergadering der Algem. Synode van de Ned. Herv. Kerk kwam in de eerste plaats aan de orde het concept-regle ment voor de kerkvisitatie. Dit concept-reglement was ingediend door een commissie, bestaande uit de heeren Bak huizen van den Brink, Elerts de Haan, Zoe te en Tammens. Deze commissie stelde zich op het stand punt,, dat de persoonlijke kerkvisitatie voort aan moet worden gehoude ndoor daartoe be noemde kerkvisitatoren, zóó dat door hen al le gemeenten binnen vijf jaren persoonlijk worden bezocht. Daarnaast mag de schrifte lijke kerkvisitatie niet worden afgeschaft. Geeft deze laatste een jaarlijksch algemeen overzicht over den staat der gemeenten, ue persoonlijke kerkvisitatie moet het karakter dragen van broederlijke samenspreking over al de belangen der gemeente, ten einde van raad en voorlichting te dienen. Naast deze schriftelijke en persoonlijke kerkvisitatie meende de commissie te moeten handhaven de mogelijkheid, dat een ciassi caal bestuur eene buitengewone kerkvisitatie houdt bij wijze van opzicht, wanneer het van oordeel is, dat daartoe redénen voorhanden zijn. De onderscheiding tuschen den uit- en in- wendigen toestand der gemeente is door gaans niet scherp to handhaven. Daarom LIMAAISCIE COURANT PAPIER EN WERKELIJKHEID IN RUSLAND. In een artikel in het Borl. Tagebl. geeft Hans Vorst, die, aooals men weot, ook na de t?*fljowiki-omwenteling in Rusland is, be schouwingen ever do 'horvormingen in Rus land. Hij wijst er op, hoe men zich, eau de 'hurvor nu ringen door de boisjewiki in Rus land ingevoerd, te eonstateeren, steeds weer beroept op de papieren verklaringen, die ech ter voor de beoordeeling der bolsjewistische werkelijheid zoo goed als waardeloos zijn. De vorklaringen op papier stammen ml, volstrekt niet overeen met de werkelijkheid. Dit geldt zelfs in hooge mate van de grondwet der So vjetrepubliek, die steeds meer wordt aange voerd ten bewijze, dat hat bolsjewisme geen heerschappij eener minderheid beteökent. Want volgen» deze grondwet zijn slechts per sonen, die niet uit werk verkregen inkomen bezitten of die loonarbeiders hebben om winst te maken, particuliere kooplieden, tusocken- personen in den 'handel, geestelijken en be- ambton der vroegere politie, van het kies recht beroofd. Wat overblijft is nog de groo te meerderheid van het volk. De conclusie, dat de Sovjet-instellingen daarom overeen stemmen met den wil dor meerderheid van hot volk, is echter onjuist. Want in de grond wet staat niet, hoe tal van Russische 'burgers en proletariërs, behalve de genoemde groe pen, van het kiesrecht zijn uitgesloten, om- dat zij niet georganiseerd zijn of in kleine bedrijven werken. Ook staat niet in de grond wet, dat voor het medowerken in de Sovjets feitelijk slechts leden van die partijen of groepen worden toegelaten, dis staan op de basis der Sovjotheerschappij. AUe burgers, die een demoeratischen vertegenwoordiger zou den willen 'kiezen, behoeven niet te kiezen, omdat het hun niet zou baten. Ook staat niet in de grondwet, dat de verkiezingen openlijk geschieden. Men kan begrijpen, wat dlit be- teekent onder de bolsjewistische heerschap pij. O,ok staat niet in de grondwet» dat een Sovjet, waaiin desondanks een anti-bolsje wistische meerderheid wordt gevormd, zonder meer zoo noodig met geweld door de bolsje wistische 'overheid wordt ontbonden. De nieuwe school der bolsjewilki bestaat slechts op papier. Het onderwijs in alle wetenschappen wordt met het arbeidis'beginsel verbonden. De werk zaamheden in den schooltuin, in de economi sche organisaties der school, geven den kin deren een beeld van de economische organi saties over, het algeïneen, zoo heet het op pa pier. Daarbij worden de kinderen verplicht het elementair en secondair onderwijs te ge nieten. De hoogeschool is voor allen zonder eenig dfip'loma toegankelijk, collegegelden worden niet verlangd, integendeel, de bolsje wistische staat zor.gt thans voot de levensbe hoeften van alle studeerenden. Zoo staat het op papier. Hans Vorst vraagt, waarvandaan de on derwijskrachten en de schoolgebouwen ko men, om op eens algemeenen leerplicht in te voeren. Hoe bij hongersnood en stilstand in de industrie voeding en kleeding van staats wege 'kunnen worden ingevoerd. De Russische hoogescholen leden steeds aan gebrek aan onderwijskrachten, zij boden niet voldoende ruimte aan allen, die na het afloopen van bet voorbereiden onderwijs de universiteit wil den bezoeken. Hoe stemmen daarbij deze maatregelen overeen met de berichten, dat laatstelijk het bezoek aan do hoogescholen op schrikbarende wijze is achteruitgegaan, juist nu de hoogeschool voor allen openstaat en daarbij aan allen ataatsverzor;ging verzekert? Daarbij zijn er niet voldoende boeken, zoodat de kinderen zonder boeken op school moeten zitten. Toch zijn deze berichten niet enkel papier* zij zijn erger. Do schoolplannen der Sovjet- regeoring kunnen, voor zoover de uitvoering wordt beproefd, slechts noodlottig werken. Do plannen kunnen slechts er toe bijdragon de oude, gebrekkige Russische volksschool ge heel ten gronde te richten en grenzölooze ver warring te stichten, evenals de economische omwenteling, zonder dat de voorwaarden voor een nieuwen eoonomischen toestand er waren, is de Russische volkshuishouding heeft ge ruïneerd. Men wil een nieuwe school schep pen met de oude onderwijzers, die met do nieuwe methoden niet kunnen onderwijzers. Wat kan daaruit anders voortkomen dan ver warring? Dit is de waarheid omtrent den toestand; men late zich niet door papieren verklarin gen misleiden. DE EX-KEIZER. De regeering ie er zich volkomen van be- wuet dat de salarissen def rijksambtenaren verbetering 'behoeven, doch zij weet evenzeer dat door de maatregelen die de laatste weken met betrekking tot de wijze van uitkeering van den duurtebijslag en de verhooging van het .premievrij salarisminimum zijn getroffen met name voor de gehuwden niet onaanzien lijke verbetering is aangebracht. Verder wordt door de van 1 Juli af in te voeren gewijzigde indeeling der gemeenten in salarisklassen voor de ambtenaren ten plattenlande het sa laris reeds vanzelf merkbaar verhoogd. Of en in hoeverre de toestand van 's rijks financi ën toelaat daarboven nog iets voor de ambte naren te doen, maakt nog een punt van on derzoek uit, doch, ook afgescheiden hiervan, vertrouwt de regeering, dat de ambtenaren zich te wel bewust zullen zijn van' de op hen rustende en vrijwillig door hen aanvaarde verplichtingen om zich aan het algemeen be lang te willen vergrijpen. Uit het bovenstaande volgt tevens dat de regeering voor een bedreiging met staking of voor verdere actie niet wenscht uit den weg te gaan. Ingevolge het ter zake in den raad van ministers genomen besluit ten aanzien van de salaris-circulaire, noodig ik u uit een en ander ter kennis te brengen van de tot u- wen tak van dienst behoorende ambtenaren. De tijdelijke voorzitter van den raad van ministers Ruys de Beerenbronck. 's-Gravenhage, 26 Juli 1919. (Reeds in een deel onzer voorige oplaag vermeld.) WVl j V11V UVlIlVi - - I - -»»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1919 | | pagina 1