HET WITTE HUIS Firma H. S CLOECK, LUI
I.
in gebruik bij de verschillende inrichtingen van onderwijs te dezer stede.
in.— en I£inderkle©diugf, gemaakt en op maat.
IIRT BEZOEK A AN ONS MAGAZIJN BOET ZIEN, DAT ONZE
PRIJZEN r OVEREENSTEMMING ZIJN >1 ET DE KWALITEIT.
H
Zie onze étalage.
Marktberichten.
Aanbevelend N.V. BOEK- EN HANDELSDRUKKERIJ v.h.
heer Bakker door de nieuwe verkiezing is
uitgevallen. Hij is nu door het bedanken van
den heer Waiboer wel weer gekozen, >doch
treedt nu toch af.
De voorzitter bracht een woord van dank
aan den heer Bakker voor hetgeen hij in het
bfijang der gemeente gedaan heeft.
Hierna ging de raad in comité, ter behan
deling van reclames hoofdelijken omslag.
HAG'EPREEK.
Eerst dan heeft het zin een oud-historischen
naam weer ter sprake te brengen, wanneer
inderdaad het daarmee benoemde, toont die
afzonderlijke benaming te verdienen. Welnu,
dat mocht zeker hier het geval blijken. On
weerlegbaar heeft Zondag j.l. te Schoorl de
Hagepreek haar bestaansrecht naast de ker
kelijke preekdienst bewezen.
Er is trouwens meer dan een punt van
overeenstemming tusschen de hagepreek uit
onze eerste hervormingsdagen en die van nu.
Wat toen niet geoorloofd was bij de kerkelijke
overheid binnen de kerkmuren en mitsdien
ook niet bij het toenmalige pubuck daarvoor
riepen de godsdienstigen die de vrijheid wilden
toen ergens buiten hun mede belangstellenden
Samen, en daar in de open lucht hielden zij
dan hun godsdienstoefeningen./ Thans heeft
eenerzijds de schare een wonderlijk gevoel van
afkeerigheid van de kerk; maar mee misschien
omdat daarbinnen vanwege de kerkelijke over
heid anderzijds waar lang niet ai lés mag
geuit worden, wat het vrije godsdienstige ge
moed wel zou willen getuigen.
En zie aan deze beiden komen nu de hage-
Ereeken van onzen tijd geheel tegemoet. Daar
eeft het publiek niet binnen de kerkmuur te
komen en tegelijk kan aan ieder aanwezige
volkomen vrijheid worden gelaten in 't laten
van al wat het eigen godsdienstig gemoed
maar macht willen getuigen.
Maar is daarvoor dan ook gunstiger ge
legenheid dan op het terrein der kleine Vrij
zinnige Gemeente te Schoorl, met haar be
scheiden maar trouwe en 's zomers door be
langstellende gasten steeds versterkte kerk
koor?
Door de uitvoering van een reeks van meer
en min eenvoudige vierstemmige godsdiensti
ge liederen kwamen de belangstellenden lang
zamerhand in steeds grooter getale opzetten
vleiden of zetten zich op 't grasveld naast de
kerk, of bleven achter 't lage kerkhof-muurtje
op den weg of nog wat verder nieuwsgierig
staan, waarna de predikant na een woord van
welkom der geleidelijken groei dezer samen
komsten schetste. Hoe mede door de zang
diensten en vooral de wijdingsstonden iederen
werkdag-morgen in dit seizoen'steeds meer
medewerking ook van belangstellende zomer
gasten wera. verkregen.
Zoo kwam bijvoorbeeld ook dezen middag
als ongevraagd antwoord op den oproep der
Synode dezer dagen om den vrede nog eens
kerkelijk) te herdenken, een zangeres hier een
Handel-area zingen met Hollandsche tekst:
„Zie de vrede is tot ons gekomen. Laat ons
Hem loven wiens hand dit wrocht."
De plaatselijke predikant hieraan zijne
aangekondigde preding over „de Beginselen
der Broederschap" aansluitend kon niet an
ders dan daarbij met den grootsten nadruk te
wijzen1 op de bittere tegenstelling, die er nog
steeds is gebleven tusschen ideaal en werke
lijkheid) in deze. Zoodat er dan ook z.i. vol
strekt geen reden is, dankstonden te houden
voor „aen vrede", waar de schrijnendste con
trasten tusschen de volkeren en de standen
onzer huidige samenleving' nog met even
scherp en onverzoenlijk zijn blijven bestaan,
waar immers ook de propaganda voor het mi
litairisme en den klassenstrijd eer nog zijn
toegenomen inplaats van verminderd. Het
allerergst te bejammeren voor zoover door de
officieele kerkelijke christenheid als „noodza
kelijk kwaad" erkend en goedgekeurd, ja aan
gevuurd vaak
Op verzoek van een der ouderlingen werd
daarbij gezongen het lied van de Broeder
schap in. Christus, 'i Is lang genoeg, dat 't
Christenvolk de wapens heeft gedragen. En
in den naam van Jezus zelf elkaar heeft
doodgeslagen" en met zijn onomwonden aan
klacht: „En als de kerk u zegt uw plicht als
Christen is 't te strijden; zegt haar dan dat
zij schuldig is, aan bijna al dat lijden.
En het tweede deel der toespraak werd
aangedrongen het nu vooral niet bij kritiek
op bestaande misstanden en anderer wange
drag te laten blijven, maar bovenal te letten
op eigen zeker niet minder groote tekortko
mingen en zoude in deze en krachtig opge
wekt tot onvermoeiden persoonlijken geestelij
ken strijd en gebed!
Na een nieuw gemeenschappelijk lied werd
van de voor 't eerst hier buiten aangeboden
gelegenheid om zich te uiten, naast de gege
ven prediking van den predikant ook door een
der aanwezige nnog een kort getuigenis ge
geven, waarna het samenzijn om 4 met koor-
en gemeenschappelijk gezang werd besloten.
1
HET TYPOGRAFEN-CONFLICT.
Het hoofdbestuur van den Nederl. Grafi-
schen bond heeft Zondag te Amsterdam ver
gaderd en de volgende motie aangenomen:
„Het hoofdbestuur, kennis genomen heb
bende van het perscommuniqué in zake het
conflict tusschen den Boud van Boekdrukke-
rijne en den Alg. Ned. Typografenbond, be
treffende de collectieve overeenkomst, waar
in medegedeeld wordt, dat een commissie
van arbitrage zal worden samengesteld om
dit conflict op te lossen, welke commissie zal
bestaan hit 3 leden, te benoemen door de be
sturen der drie werkgevers-organisaties,
waarvan twee werkgevers in het typografen-
bedrijf, drie leden1 door den A. N. T. B.,
waarvan twee werknemers in het typografen-
bedrijf, en een zevende lid, door de zes le
den te kiezen, de als voorzitter met stemrecht
zal fungeeren, geeft te kennen, het accoord te
kunnen gaan met dezen vorm van ontwikke
ling van dit proces. Het hoofdbestuur bo
vengenoemd staat op het standpunt, dat het
als mede-contractant gelijke belangen heeft
als de patroons-organisaties, bij een goede
oplossing van dit geschil; eischt als gelijk
waardige belanghebbende denzelfden invloed
op de samenstelling dezer commissie te kun
nen uitoefenen als eenige andere partij, be
trokken bij deze arbeidsovereenkomst^
aanvaardt dus geen commissie, zonder zijn
medewerking tot stand gekomen, vertrouwt,
dat de patroons dit recht zullen erkennen en
daarover mondeling de betrokken belangheb
benden bij het verdrag zullen raadplegen."
Het werk bij de patroons, waar reeds ge
staakt werd is gistermorgen niet hervat.
Dientengevolge duurt de staking bij de vol
gende 9 firma's voort: Ellerman Harms
Co, „Brakke Grond", Volharding", Fabriek
van massaartikelen, afd. drukkerij, de B. I.
A., Stempelfabriek Posthumus, „De Nieuwe
Tijd", Spruyt en Tjabring.
Het bestuur der afdeeling Amsterdam heeft
de leiding dezer stakingen.
Nieuwe „wilde" stakingen zijn niet te ver
wachten, daar men besloten heeft, zich aan
de leiding van het afdeelingsbestuur te on
derwerpen. A
Het geschil loopt thans over de taak der
arbitragecommissie.
Van patroonszijde wenscht men de schuld
vraag naar voren te zien gebracht, n.l. in
hoeverre de stakers zich hebben schuldig ge
maakt aan contractbreuk. Daartegenover stelt
de A. N. T. B. zich thans in de allereerste
plaats op het standpunt, dat de veranderde
tijdsomstandigheden nieuwe loonsverhoogin-
gen noodzakelijk maken, welke kwestie de
Bond door de arbitrage-commissie behandeld
wil zien.
Zoolang hierin geen overeenstemming is
béreikt, duren de stakingen voort. Het hoofd
bestuur heeft aan de patroons-organisatie
opnieuw een schrijven gezonden, waarin dit
standpunt ander wordt uiteengezet
Wordt hierop een. tegemoetkomend ant
woord ontvangen, dan is de kans grot, dat
de staking binnen enkele dagen afloopt.
Gistermiddag heeft als gevolg van de ge-
woord ontvangen, dan is de kans groot, dat
gehad tusschen het bestuur der patroons
organisatie en het hoofdbestuur van den A.
N. T. B.
Besloten werd het geschil door de te be
noemen arbitrage-commissie te laten beslis
sen, zonder dat hierbij door een der partijen
van te voren voorwaarden worden gesteld.
De stakingen worden dadelijk opgeheven,
onder de bepaling, dat uiterlijk morgen het
werk overal zal worden hervat.
Heden, Dinsdagochtend, vergadert de door
de patroons en den Typografenbond be
noemde commissie tot het kiezen van het ze
vende lid.
Van patroonszijde zijn aangewezen om in
de commissie zitting te nemen de heeren P.
L. M. Ketting (Nederl. Bond van Boekdruk
kerijen), F H. M. van de Griendt (R.-K. Ver
een iging van Nederl. drukkerspatroons), en
H. Diemer (Bond van Christ, drukkerspa
troons in Nederland).
De typografen hebben tot commissieleden
benoemd de heeren F. van der Wal (voorzit
ter hoofdbestuur A. N. T. B.), Th. Bakker
(voorzitter der afdeeling Amsterdam), S. de
Munnik (secretaris der afdeeling Deii Haag),
W. C. van Haaien (secretaris van het hoofd
bestuur, als secretaris toegevoegd van werk
nemerszijde).
De coipmissie zal worden verzocht uit
spraak te doen uiterlijk Woensdag 3 Septem
ber a.s.
ZANGWEDSTRIJD.
De uitslag van den nationalen zangwed
strijd te Haarlem voor enkel mannen-, dub
bel gemengde- en dubbel mannenkwartetten,
uitgeschreven door het mannenkoor „Proza
en Poezië," ter gelegenheid van zijn 30-jarig
bestaan, is als volgt: 2de afdeeling Dubbel
Mannenkwartetten A. Ie prijs, Laura, Eij-
gelshc (L.)2e pr., Haarl. Dubb. Man-
nenkw i .aarlem, 3a, Amst. Gem. Tram,
Amsterdam; 3b., Kunstmin A. Amsterdam;
4a, Kunst Veredelt, Amsterdam4b., Mozart,
Amsterdam; 5a., Apolla, Amsterdam; 5b.,
Onder Ons, Amsterdam. 2de afd. Solokwar
tetten. Ie prijs, Ons Genoegen, Haarlem, 2e
pr., Preciosa, Haarlem; 3e pr., Orpheus, Bre
da; 4e pr., Con Amore, Amsterdam.
TUINBOUW.
Men schrijft van den Langendijk:
Na het sluiten der grenzen door Duitsch-
land voor Nederlandsche producten, zijn de
prijzen van de groenten aan den Langen
dijk gedaald, als ze nog nooit, ook niet in
vredesjaren, zijn geweest. Voor beste witte
kool werd slechts 0.70 per 100 K.G. besteed,
het vorige jaar 7.—8. Roode kool geldt
van iy2:2 34 ct. per Kg., wortelen worden
betaald met 1134 cent per Kg., te weinig
om het arbeidsloon te betalen. Rabarber
wordt door sommigen over het land ge
strooid als mest, omdat het plukken meer
kost dan de opbrengst van het product.
Lang zal deze toestand niet kunnen aan
houden daar de exploitatiekosten zoo hoog
zijn, dat voor een matige winst de prijzen veel
hooger moeten wezen. Het vorige jaar werd
op dezen tijd 40 maal zooveel voor de groen
ten besteed.
Men schijnt te meenen, dat de Langedij-
ker bouwers in de oorlogsjaren rijk zijn ge
worden. Niets is echter minder waar. De
bouwers maakten goede jaren, doch daar de
tuinbouw hier over 't geheel kleinbedrijf is, is
er van rijk-worden geen sprake.
HULP VOOR DE GEPENSIONNEER-
DEN.
Gemeld wordt: Het hoofdbestuur van den
Nederlandschen Bond van Gepensionneerden
heeft zich op 22 dezer opnieuw tot den mi
nister van Financiën gewend, ten einde voor-
ai ook door mondelinge bespreking den em-
stigen nood en den moreelen grona voor een
betere hulp dan tot dusverre aan de ge
pensionneerden verleend werd, in het licht te
stellen.
Het bondsbestuur heeft de billijkheid be
toogd van verhooging der pensioenen met 50
pCt, omdat er door de blijvende waardever
mindering van het geld dan toch nog meer
dan 30 pCt. schade geleden wordt door de
gepensionneerden zeiven vergeleken met de
verhouding van inkomsten en uitgaven der
gepensionneerden vóór den oorlogstoestand.
EEN BRUTALE OPLICHTER.
In de buurtschap Nes aan den Amstel heeft
een brutale oplichter zijn slag geslagen.
Ongeveer 5 weken geleden zonk een schip
in den Amstel met een inhoud van ongeveer
25.000 aan aluinaarde, welk schip thans
nog niet is gelicht. Nu vervoegde zien een als
heer gekleed persoon, van ongeveer 50-jari-
gen leeftijd, bij de bewoners van die buurt on
der voorwendsel, dat hij een broeder was van
van den gezagvoerder van het gezonken
schip, die, aangezien hij geen. beschikbare con
tanten had, de schuit niet kon laten lichten en,
zoo hij dit niet binnen 3 dagen liet doen, zou
't vanwege den waterstaat worden gedaan.
In dit geval werd het schip verbeurd ver
klaard, waardoor zijnb roeder geheel geruï
neerd zou zijn.
Aangezien hij voorgaf toestemming te heb
ben van den daar gestationneerden agent van
politie en aan zijn verhaal een schijn van
waarheid gaf door allerlei bijzonderheden te
vertellen, werden vele bewoners bereid gevon
den om hunne gaven te storten. Later bleek,
dat de man een oplichter was.
Ofschoon de politie den dader reeds op het
spoor is, is het nog niet gelukt hem te vat
ten.
DE SCHIPPERS ACTIE.
De schippers, aangesloten bij de verschil
lende schippeisbonden, hebben in een pand in
de Schoolsteeg te Harlingen een eigen be
vrachtingsbureau gevestigd, waar volgens
beurtlijst bevracht wordt. Een tiental schepen
zijn langs dezen weg bevracht.
Gistermorgen om halfelf werd1 door de
GUraansilo-miaatscihappij1 te Amsterdam een
opdracht aangeboden voor een reis naar ATr-
krum, om die op de Bij'ksbeiura te laten af
mijnen. De beursmeester, die hiervoor de or
ders ontving van den adjunct-inspecteur van
de scheepvaart), deelde mede, dat die bevrach
ting niet kon plaats hebben voor middags
2 uur. v
'Gistermiddag te twee uur waren de schip
pers in grooten getale voor de beurs, die zij
binnentraden, zood'ra de voorzitter der afd.
Amsterdam van den Alg. Schipipersbond, de
heer De Groot, hen voorging. Geen bevrach-
tingsopdracht werd voorgelezen.
Niemand1 mijnde. Eerst nadat de prijs1, op
de opdracht gemeld, driemaal verhoogd was,
mijnden een groot aantal schippers. liet was
een geweldig tumult van tegen elkander op
biedende en elkaar verdringende schippers.
In de kelders was politie opgesteld, die door
den nood-ingang op de Sc hippers beurs kwam
doch niet handelend behoefde op te treden.
Het is gister op de schippersbeurs te Rot
terdam weer rumoerig toegegaan. Tegen vier
uur was 'n veiling van eenige vrachten graan
naar Friesland' aangekondigd' en in afwach
ting daarvan bleven de schippers en de koop
lieden van de „groote beurs" wachten, om
niets van het 'schouwspel te missen.
Het is thans de gewoonte om met eenige
honderden te gelijker tijd „mijn" te roepen.
Zoodoende tracht men te voorkomen, dat een
werkwillige schipper de (kans om te bevrach
ten benut, want de beursmeester weet na-
buurlijk niet aan welken schipper hij de
vracht moet toewijzen.
Tweemaal gelukte het echter om een wacht
te plaatsen. De werkwillige sohippers hadden
achter den beursmeester post gevat en waren
in beide gevallen met hun- „mijn" het groote
koor een fractie van een seconde vóór en kre
gen ondanks het hevige protest van dé zijde
der overige schippers de wacht toegewezen.
Men trachtte een oogenblik den katheder van
den beursmeester omver te werpen.
Toen de veilingmeester weer een lading
wilde afroepen, maakten de schippers het hem
met een helsdh lawaai onmogelijk om te spre
ken, daar zij bemerkten, dat het in koor mij
nen het bevrachten niet meer kon tegenhou
den.
Ofnmiddellijfc werdl toen overgegaan tot
ontruiming van het beursgebouw. Behalve de
schippers, werd teen ook de koopmansbeurs
geheel ontruimd.
Het ging ordelijk, totdat de heer ML O.
Deckers, die nog achtergebleven was en op
wien dé schippers buiten bleven wachten,
het gebouw verliet in gezelschap van de bei
dé werkwillige schippers en een aantal re
chercheurs. Allé» stroomde toen over het
Beursplein naar de Zuidiblaak waarheen de
heer Deckers zich begaf.
De politie zette de Zuidblaak af, waarop
de meeste schippers echter langs een omweg
zich opnieuw achter de drie personen schaar
den.
Met den gummistok werd eenigen hunner
een andere richting aangewezen.
In optocht 'kwam men bij de tjalk van dén
werkwilligen schipper in de Scheepmakers
haven, waar ook de hear Deckers aan boord
ging.
Herhaaldelijk verdreven de agenten de
schippers, die isteed® weer naar die plaats te
rug kwamen
Op dé Leuvenhaven kwam het nog eenige
malen tot charges, waarbij' harde klappen
werden uitgedeeld.
Eindelijk arriveerde het sleepbootje met
de pontonniers, die het schip naar de Waal
haven moesten geleiden en kon worden af
gevaren. Langs de kaden en bij de bruggen,
die gepasseerd werden en waar zich een groo
te menigte belangstellenden bad opgesteld,
Menken nog herhaaldelijk de uitroepen van
de opgewonden schippers.
Eerst toen het vaartuig de Leuvenhaven
uit w.as, keerde de rust terug.
een schip bezettoen
schippersvrouw de plank optrok, terwijl
en riiksveldwachter onstond, werd direct
zij
Gisterochtend trok te Zwolle een sterke po
litiemacht in alle stilte, zwaar 'bewapend,
naar den z.g.n. Frieschen Wal, waar een
groot aantal schepen, door de schippers aan
elkaar gebonden, lagen.
Brandapparaten, reddingslijnen, kap-
werktuigen en verélere benooaigdheden wa
ren meegenomen. Alles geschiedde, terwijl op
de schepen nog diepe rust heerschte. De brug
gen werden afgezet om toeloop van volk te
weren.
De schepen werden stil beklommen, zoodat,
toen de schippers onraad bemerkten, er geen
sprake meer van kon zijn, dat zij zich geor
ganiseerd konden verzetten. Hun blazen op
misthorens veroorzaakte in den vroegen och
tend een geweldig leven.
Intusschen werd reeds
een
er
een
angstig wegliep. Onmiddellijk
kajuit van het schip opgesloten.
De militaire politie klauterde snel .tegen de
schepen op en het verzet, dat op een viertal
schepen nog geboden werd, had weinig te be-
teekenen. Geleidelijk werden nu de schepen
losgemaakt en weggevoerd, hetgeen intus
schen een heel werk was, daar de schippers
op alle mogelijke manieren, zoowel onder als
boven het water het complex aan elkander
hadden weten te bevestigen.
De inspecteur Salomons werd bij zijn
komst hevig gehoond, maar de politie zorgde,
dat hij tegen eventueéle aanslagen werd be
veiligd.
Tegen 11 uur verscheen de heer Schaper,
Kamerlid. Uit een ond. door nem
met enkele schippers, gevoerd, bleek, dat en
kele hunner wel wilden varen, maar niet durf
den wegens hun collega's. Een der gevorder
de schepen, waarop de schippersvrouw ziek
was, werd weer vrijgegeven en kon blijven
liggen.
Alle schepen zijn bestemd om kunstmest te
laden voor de veenkoloniën.
ZWAAG, 25 Aug. Bangert en Omstreken.
Prijzen waren heden
Aalbessen 25—-56 ct., perziken 8—12 ct.,
pruimen 2535 ct., peren 7—25 ct., appelen
38' ct., slaboonen 37 ct., snijboonen 9—14
ct., bloemkool 4—26 ct., morellen 610 ct.,
tomaten 810 ct., druiven 4060 ct., fram
bozen 3035 ct.
VENHUIZEN, 25 Augustus. Veiling de
Zuiderkogge.
Aardappelen: Muizen 1.55 k 3.05,
kriel 1 per 50 K.G.
Peren 6.40 k 17.90, appelen 5.40
18, druiven 92, per 100 K.G.
WIJDE NES, 22 Augustus. Veiling Tuin-
dersbelang.
Peren: Fr. suikers 2%4 ct., goudbollen
234—4 ct., dirkjes 2—3 ct., druiven 48—55
ct., per pond, meloenen 37 ct., komkommers
12 ct., roode kool 7 ct. per stuk.
BOVENKARSPEL „de Tuinbouw", 25
Augustus 1919. Heden besteedde men voor:
Bloemkool I 12 k f 13.50, 11/10 k
17.25, III 2.75 k 3.50.
Roode kool 2.90 k f 3.40.
Blauwe aardappelen 4.30 4.50.
BROEK OP LANGENDIJK (Langedij-
ker Groenteveiling) 25 Aug. 1919. In de he
den gehouden veilingen werd betaald voor:
Bloemkool le soort (per 100 st.) 14.20 k
18.80, 2e soort 4.40 a 5. i
Roode kool 3.60 4.50.
Gele kool 2.80 a 4 per 100 K.G.
Wortelen 1.60 a 1.80 per 100 K.G.
Aardappelen: Schotsche 5 a 5.40,
Schoolmeesters 6.60 a 6.80, Blauwe
9.30 a 9.50, Eigenheimers 6.30 a 6.70
Drielingen1 2.10 a 3.50, alles p. 100 K.G.
Slaboonen-5.10 a 7.90 per 100 K.G.
Aanvoer 6330 st. bloemkool, 117450 K.G.
roode kpol, 8125 K.G. gele kool, 13375 K.G.
wortelen, 20600 K.G. groote aardappelen,
750 K.G. Drielingen.
NOORDSCHARWOUDE, 25 Aug.
Aardappelen.; Schotsche muizen 5.50 k
7.40, Schoolmeesters 6.80 a 8.10,
Eigenheimers 5.70 a 7, Blauwe 9.20 a
10.20, Drielingen 2 a 4.
Rqode kool 4 a 4.80.
Uitschot 2.10, Gele kool 3.50 a 5.60,
Witte kool 1 a 1.30, Spercieboonen 10
a 11, Snijboonen 11.20, Nep 11.10,
Peen 1.50 a 1.80, alles per 100 K.G.
PRIJSVERLAGING.
HEFUs. COSFB1101. llkar
Vocrdam G 9, Tel 3
