DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 206
Honderd een en twintigste Jaargang.
1919
DINS D|A G
2 lS E P TE IBE£
Buitenlandscli overzicht.
Buitenland.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden f 1,65, franco per post f 1,90. Bewijsnummers 5 ct. Advertentieprijs 15 ct. per regel, grootere letters naar plaatsruimte.
Brieven franco N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voórdam C 9, Telef. 3.
Ziet de Entente In, dat zij van Duitschland
te veel geëischt heeft, dat de vredesvoor
waarden te hard waren of dat de verslagen
tegenstander vooreerst niet aan zijn verplich
tingen zal kunnen voldoen wanneer men hem
in den eersten moeilijken tijd niet tegemoet
komt?
In allen gevalle zijn voor Duitschland's ko
len leveringen mildere bepalingen getroffen.
In Versailles zijn wekenlang onderhande
lingen gevoerd, waarin van Duitsche zijde
betoogd is. dat bij'den huidigen economt-
schen toestand en den toestand op arbeids
gebied in Duitschland het afieveren van 43
millioen ton, zooals in het vredesverdrag is
bepaald, in het komende jaar tot ernstige ge
volgen zou leiden.
De Entente,heeft toen de te leveren hoe
veelheid op 20 millioen ton gebracht, mits
dadelijk met de leverantie begonnen werd.
Ten slotte heeft de Entente goedgekeurd,
dat Duitschland in de eerstkomende zes
maanden zooveel kolen moet leveren als over
eenkomt met 20 millioen ton 's jaars. Stijgt de
totale opbrengst met 60 pet. boven de huidi
ge, dan moet van het overige de helft wor
den geleverd tot het maximum volgens de
vredesvoorwaarden bereikt is. Daalt de op
brengst beneden het bedrag van thans, dan
zal de Entente, telkens na Duitschland ge
hoord te hebben, de basis der leveringen
vaststellen.
De Duitsche regeering heeft nu besloten,
dadelijk met de leveranties te beginnen en
vertrouwt er op, dat de Entente niet aan een
zoo gropt kwantum zal blijven vasthouden
als duidelijk mocht blijken dat de economi
sche toestand van Duitschland daardoor
wordt geschokt.
In allen gevalle blijkt, dat de Entente den
moeilijken tpestand van Duitschland inziet
en dat zij er rekening mee houdt
Uit Parijs komt een aardig bericht.
De Bulgaarsche delegatie, die te Neuilly
haar propaganda voortzet, zet in een lijvig
memorandum den oorsprong van den oorlo,
uiteen en wijst alle verantwoordelijkheid a
Zij verzoekt den Oppersten Raad Bulgarije
derhalve niet te straffen.
Dat is heel aardig bedacht van de Bul
gaarsche delegatie, maar het is te vreezen,
dat dé Entente er niet op in zal gaan. De Op
perste Raad heeft reeds een studie van de
Bulgaarsche grenzen gemaakt en het onder-
zoek wordt geleid door het verlangen om een
oplossing te vinden, welke zal veroorloven
om zoo spoedig mogelijk het verdrag aan
de Bulgaarsche afvaardiging te overhandi
gen.
Bulgarije zal wel spoedig bemerken, .dat
het met niet meer onderscheiding dan zijn
vroegere böndgenooten wordt behandeld.
Heden .wordt het Oostenrijksche vredes
verdrag overhandigd en naar bekend is ge
worden .zijn aan den kant van Marburg
eenige voor Oostenrijk gunstige wijzigingen
in de grensbepalingen aangebracht, zoodat
vermoedelijk het Draudal aan Duitsch-Oos-
tenrijk zal blijven.
Men heeft begrepen, dat Duitsch-Oosten-
rijk niet de staat is om groote schadevergoe
dingen te betalen en de financieele lasten zijn
dan ook verzacht.
Reeds merkt de Tsechische pers spijtig op,
dat alle staten die vroeger de oude monarchie
vormden, een evenredig deel van de oorlogs-
kosteh te dragen zullen krijgen.
Over de bestemming van Teschen, waar
over de Tsjecho Slowaken zich nog bijzónder
druk maken, schijnt de beslissing nog niet
gevallen te zijn.
Men zal Duitsch-Oostenrijk verbieden,
ziÈh bij Duitschland aan te-sluiten.
De nieuwe Duitsche grondwet houdt met
zulk een toekomstige aansluiting Rekening,
maar de heeren te Parijs zullen een nota tot
de Duitsche regeering richten met verzoek,
de grondwet op dat punt te wijzigen.
De Times heeft van haar Washingtonschen
correspondent bericht gekregen, dat het
Amerikaansche departement van oorlog ver
klaard heeft, dat de Vereenigde Staten een
brigade zullen uitzenden ter vervanging van
de troepen, die nu aan den Rijn staan.
Deze zouden dan naar Silezië worden
overgebracht.
Reeds is in het Huis van Afgevaardigden
een motie tegen deze voorgenomen uitzen
ding van nieuwe troepen ingediend.
De commissie voor buitenlandsche zaken
van den Amerikaanschen Senaat, die het aan
deel van Amerika in de in Europa te treffen
regelingen gaarne zooveel mogelijk beperkt
zielt, heeft thans te kennen gegeven, dat Ame
rika zich ook maar uit de commissie van her
stel moet terugtrekken en dat in allen gevalle
de werkzaamheden van de Vereenigde Staten
in die. commissie moeten beperkt worden.
Tevens werd een amendement aangeno
men, waarin bepaald wordt dat Amerika in
den Volkerenbond evenveel stemmen moet
hebben als Engeland met zijn koloniën eni In-
dië samen.
Thans dient afgewacht te worden of in
den Senaat een meerderheid voor deze amen
dementen te vinden is.
Wilson's vijanden zitten niet stil en sena
tor Knox heeft reeds op een afzonderlijk ver
drag met Duitschland aangedrongen, waarbij
Amerika van alle schadevergoeding zou af-
r: n.
Deze senator heeft het vredesverdrag op
veie punten aan een vernietigende critiek on
derworpen. Volgens hem zal Duitschland
als het den tijd daarvoor gekdmen acht, zich
met Japan en Rusland verbinden, waardoor
geheel West-Europa bedreigd zou worden.
Ook in Philadelphia is de Volkerenbond
aan vernietigende critiek onderworpen.
Maar Wilson, die o. a. den steun van den
arbeidersleider Gompers geniet, begint, on
danks de protesten daartegen, een rondreis,
om propaganda voor zijn opvattingen te ma
ken.
Wat hem met zijn gewone welsprekendheid
ten slotte toch wel gelukken zal.
WILSON AAN DE ARBEIDERS.
Wilson heeft ter eere van den Amerikaan
schen arbeidersdag een boodschap tot de ar
beiders gericht, waarin hij aankondigt, dat
binnenkort een conferentie zal worden bij
eengeroepen ter bespreking van grondige
maatregelen ter verbetering van de geheeie
verhouding tusschen kapitaal en arbeid en
met de bedoeling om de heele regeling van
het loonvraagstuk cp anderen leest te schoei
en.
HINDENBURG GEHULDIGD.
In verband met de vijfjarige verjaring van
den slag bij Tanuenberg brachten de schol
lieren der Hanuoveraansche scholen een
huldiging aan maarschalk Hindenburg, bij
welke gelegenheid de maarschalk een rede
hield, waarin hij o. a. zeide: Wij mogen den
moed niet verliezen, mogen niet tot paria's
der maatschappij, tot slave nonzer vijanden
worden. Wij moeten weer worden, wat wij
destijds waren, toen in' Versailles het nieuwe
Duitsche keizerrijk gegrondvest werd, waar
bij ik mij onder degenen bevond, die het eer
ste „Hoch" op den keizer konden uitbren
gen. De geest, die uit uw woorden spreekt,
geeft mij de zekerheid, dat de geest van die
groote tijden zal weerkeeren, al zal ik het
ook niet meer beleven. Ik moet ons Duitsche
vaderland van daarboven wederzien, vrij van
gemeenheid, valschheid en onwaardigheid.
RASSEN-ONLUSTEN IN DE
VEREENIGDE STATEN.
Te Knoxville, in den staat Tennessee heeft
een uit Blanken bestaande volksmenigte, in
hoop van rassen-onlusten, de gevangenis be
stormd om een neger te lynchen, die ervan
werd beschuldigd een' blanke vrouw te heb
ben vermoord. In den loop der onlusten
werden twee blanken en drie negers gedood
en tientallen personen gewond.
Uit de gevangenis ontsnapten zestien ge
vangenen, o. w. de moordenaar. Ten slotte
joegen militairen de menigte uiteen.
DE VOLKSSTEMMING IN EUPEN
EN MALMEDY.
Onder liet opschrift: Het schandaal van
Eupen en Malmedy, schrijft de Vorwarts:
De manier waarop België van plan is daar
de volksstemming te houden, is gewoonweg
een afdreiging. De stemming zal daar niet
geheim zijn, maar de bevolking zal op open
lijsten moeten icckenen en daardoor verkla-
ren, of zij bij Duitschland wil blijven. Tege
lijkertijd wordt openlijk gedreigd, dat dege
nen die zich voor Duitschland verklaren,
voor het geval het gebied aan België komt,
met kind en kraai over de grens gezet zullen
worden. Zoodoende verspreidt men angst en
schrik onder de Duitsche bevolking en wil
men bereiken, dat zij zich van stemming
onthoudt. Dat is geen zelfbeschikkingsrecht,
maar eet brutale afdreiging en liet grootste
schandaal dat in dezen tijd, die zoo rijk aan
schandalen is, te vermelden valt.
MASSA-DIEFSTAL.
Een ttein bestaande uit veertig goederen
wagens kwam Woensdag te Dyon aan. De
wagens waren op het station van afzending
geladen met Amerikaansche legervoorraden
als schoenen, kleeren, chocolade, tabak, enz.
Te Dyon kwam men tot de ontdekking, dat
alle 40 vagens leeggestolen waren.
KORTE BERICHTEN.
Volgens de Daily Chronicle is er een
overeenkomst tot stand gekomen tusschen En
geland en België inzake de Belgische gebieds-
vermeerdering in Oost-Afrika welke regeling
nog aan den Volkenbond ter goedkeuring zal
worden voorgelegd.
Van. Duitsche zijde wordt gemeld, dat
Bela Kun, dg vroegere dictator uit Boedapest
en verscheidene van zijn medewerkers, die te
Haidmüile opgesloten waren, naar Karls-
heim zijn overgebracht, waar zij met hun ge
zinnen mogen wonèn.
De geallieerde delegatie zal reeds vóór
het vredesverdrag van kracht wordt, naar
Noord-Sleeswijk gaan.
De landdag van Tirol zal aan den
Amerikaanschen Senaat een verzoek richten
opdat Zaid-Tirol bij Tirol blijve.
De Polen willen Opper-Silezië met Pool-
sche troepen bezetten.
Kardinaal Mercier is naar de Ver. Sta
ten vertrokken.
De Amerikaansche enquête-commissie
in - Klein-Azië zal waarschijnlijk voorstellen
drie mandaten in te stelten, n.l. voor Turkije,
Syrië en Mesopotamia.
Hoover heeft zich van Londen naar Pa
rijs begeven)
De Berliner Zeitung am Mittag ver
neemt uit Geneve, dat de Fransche commis
saris van Elzas-Lotharingen besloten heeft
dat alle Duitsche arbeiders die den 15en
September geen werk hebben gevonden met
hun gezin de grens overgezet zullen worden.
Duitschland heeft een millioen schade
vergoeding gegeven voor den dood van den
vermoorden Franschen sergeant.
De Amalgamated Society of engineers
zal met de werknemers overleg plegen om
trent een 44-urige arbeidsweek.
Smuts zal het nieuwe ZuidrAjrikaan-
sche ministerie vormen.
De Volkerenbond zal beslissen over de
aansluiting van Oostenrijk bij Duitschland.
Ex-keizer Karl wil Zwitserland verla
ten,
De stad Calais heeft het Croix de Guer
re gekregen.
BUITENGEWOON OORLOGSCREDIET.
De minister van Oorlog heeft aan de Twee
de Kamer aangeboden een overzicht van lè-
vefingen ten behoeve van artillerie, genie en
intendance-materieel en van de Centrale Ma
gazijnen van militaire kleeding en uitrusting,
welke leveringen nog loopenüe waren op het
tijdstip, waarop tot het stopzetten van de le-
gertoerustingeu werd besloten, met vermel
ding in hoeverre annuleering mogelijk is ge
bleken.
Een uittreksel van de voornaamste bepa
lingeu uit de met „Trompenburg" gesloten
contracten wordt mede aangeboden,
KLOETRAMP,
De landvoogd van N.-lndië heeft van den
consul-generaal der Nederlanden te New-
York een wissel ontvangen groot 2469.14
(1000 dollar), onder medcdeeling dat dit be
drag door den heer John. A. Roebling C. E.
te Bernardsville, N. j. aan hem consul-gene
raal werd toegezonden, teneinde te worden be
steed ten behoeve van de slachtoffers der
Kloetramp., i
UITVOERVERBOD VAN MELKVEE
IN ZICHT.
Naar men verneemt heeft de vorige week in
Den I laag een vergadering plaats gehad der
Commissie van Advies, ouder voorzitterschap
van dr. Lovink, met de sub-commissie, be
staande uit belanghebbenden bij veehandel en
veeteelt, op welke bijeenkomst de noodzake
lijkheid onder de oogen werd gezien van een
algeheel uitvoerverbod van melkvee, ter ver
betering der melk- en vleeschvoorziening in 't
eigen land.
Door een minderheid der sub-commissie
werd wel betoogd, dat uitvoer het gunstige
gevolg had, dat drachtige koeien niet werden
afgeslacht, doch van andere zijde werd daar
tegen aangevoerd, zulks in ieder geval de
vleeschvoorziening ten goede kwam.
Met groote meerderheid van stemmen werd
dan ook besloten, aan den minister voor te
stellen, den uitvoer van melkvee voorloopig
geheel stop ie zetten, met uitzondering van
het vee zonder breede tanden (het jonge vee
dus). Ten aanzien van een 8- h 10-tal con
senten, omvattende 4 h 500 stuks vee, welke
reeds afgegeven waren, zou nog een uitzon
dering gemaakt worden.
Naar men ons verzekerde, zou de afkondi
ging van een uitvoerverbod, als bovenbe
doeld, binnen eenige dagen in de Staats-Cou-
rant verwacht kunnen worden.
Men deelde ons nog mede, dat van 't tijd
stip af, dat de minister den uitvoer van vee
weer toestond, tot het hudig oogenblik, niet
minder dan 17 h 18.000 stuks vee over de
grens zijn gegaan.
NEDERLAND1—BELG Ië.
Nu men meer en meer inziet, dat het on
mogelijk zal zijn om de territoriale eischen
die men in sommige kringen echter nog al
tijd niet wil laten vallen door te drijven,
wint de meening veld, dat men bij niet-inwil-
liging tot een militaire overeenkomst met
Frankrijk moet komen, zegt de Brusselsche
correspondent van het Maandagochtendblad.
Deze overtuiging wordt versterkt door de
onlangs aan de pers verstrekte officieuse no
ta, waarin gezegd wordt: „De Belgische af
gevaardigden hebben geen afstand van
grondgebied geëischt, opdat het vraagstuk
van het vaststellen van goede grenzen voor
België opgelost zoude worden door 'n mili
taire overeenkomst met Holland voor de ver
dediging van Limburg en dit in naam van de
gemeenschappelijke belangen van beide lan
den."
Men mag dus aannemen, dat de regeering
aan een militaire overeenkomst.met Neder
land de voorkeur zou schenken, doch men
geeft er zich volkomen rekenschap van, dat
men in Holland niet zeer geestdriftig voor dit
denkbeeld is gestemd en Nederland uit den
aard zijner politieke tradities en geografische
ing ook niet spoedig tot het aangaan van
eene schikking zou zijn over te halen.
Als de beste oplossing voor de verzekering
van België tegen een hernieuwden aanval uit
het Oosten beschouwt men het geven door
Frankrijk en zoo mogelijk ook door andere
geallieerden van waarborgen als door Enge
land en de Vereenigde Staten aan Frankrijk
voor het geval van een aanval gegeven.
Zooals gezegd worden van verschillende
zijden ernstige bezwaren ingebracht tegen
het aangaan van zulk eene overeenkomst,
dodi het is mij opgevallen dat verschillende
bezadigde personen zich reeds met het denk
beeld van een militaire overeenkomst met
Frankrijk vertrouwd beginnen te maken, want
zegt men, wij zullen ons toch niet aan de
noodzakelijkheid daarvan kunnen onttrekken
waar in Holland nu eenmaal, naar men toe
geeft, niet ten onrechte weinig geneigdheid
bestaat tot het aangaan van zulk een verbond.
De „Natron Beige" erkent in een hoofdar
tikel, dat het plan van militaire overeenkomst
met Holland1 niet van Holland is uitgegaan.
Evenwel, sommige officieuse mededeelingen
hebben te verstaan gegeven, dat het in Belgi
sche regeeringskringeu was uitgebroed. Wij
gelooven te kunnen verzekeren, zegt het blad,
dat dit niet geheel en al juist is. Er is tot nu
toe geen sprake geweest van een militaire
overeenkomst in den waren zin des woorde,
doch men heeft onderzocht tot op welk punt
zekere waarborgen van militairen aard van
Holland zouden kunnen worden verlangd.
Deze zouden dan volgens de uiteenzetting
van de „Nation Beige" hierop neerkomen, dat
Nederland zich zou verbinden, om Limburg
te verdedigen. Met andere woorden, dat het
een schending van Limburgs grondgebied als
„cosus belli" beschouwt, die de interventie
van het geheeie Nederlandsche leger met zich
zou sleepen. Ook zou België gerechtigd zijn,
van Nederland te verlangen, dat het zijn
Oostgrens fortifieert.
De „Nation Beige", die er eenigszins mee
verlegen schijnt te zitten, dat zij hiermede een
zwenking in haar standpunt verricht im
mers acht dagen geleden viel het blad het
denkbeeld van een militaire overeenkomst met
Nederland nog hef tig aan zegt dan verder
„Onder dit daglicht bezien, verandert het
vraagstuk van aanzien. Wij sluiten geen mili
taire overeenkomst met Holland, zoodat wij
onze geheeie vrijheid bewaren tegenover onze
andere naburen; alleen vragen wij aan Hol
land tegenover ons zijn nabuurplichten te
verrichten en niet toe te laten, dat een aan
valler ongestraft zijn grondgebied schendt
om ons den dolk in den rug te stkeoi."
Het artikel maakt sterk den indruk van ze
kere invloedrijke zijde te zijn geïnspireerd.
In de „Nation Beige" komt een correspon
dentie voor uit Ter Neuzen, waarin wordt
bericht, dat de Belgische loodsen aldaar niet
meer veilig zouden zijn en dat het tijd weidt
dat de Belgische regeering de NedeHand
sche autoriteiten er op attent maakt dat ha
re onderdanen, die hier wonen, behooren be
schermd te worden en dat zij recht hebben
op alle gastvrijheid, welke ook de Duitschers
ear genieten,
liet komt mij gewenscht voor zoo schrijft
de correspondent van het Hbld te Temeuzen
tegen dat bericht ernstig te protesteeren,
daar het voor negen tienden onwaar en voor
het overige sterk overdreven is. Zeker, er wer
den in den laatsten tijd betoogingen georga
niseerd tegen België (niet tegen Belgen)in
den aanvang protesteerden wij tegen de an-
nexionisten, maar sedert bleek dat het offi-
cieele België een aanslag bedoelt op Neder-
landscb gebied en Nederlandsche souvereini-
teit, protesteerden we als echte Nederlanders
tegen België, wat daarom nog niet wil zeg
gen dat de weinige hier wonende Belgen be
dreigd worden en zelfs maar werden bemoei
lijkt. Dat Duitschers hier voorrechten zouden
genieten is belachelijk; ik geloof dat de
Duitsche bevolking zien tot twee personen be
paalt. waarwan de eene, een machinist, inder
tijd door de spoorwegmaatschappij Mechelen
Ter Neuzen uit zijn werkkring werd ge
haald om hier de kranen te drijven en wiea
voor eenige maanden, na jaren langen dienst,
den bons werd gegeven, „omdat hij Duit-
scher" van nationality,, was.
Op één punt moeten we toegeven dat zoo
wel m den avond van 22 als in dien van 23
Augustus een betooging gehouden is door
een groep uit een buurt, waar Nederlandsche
loodsen wonen, bij de Belgische loodsen-
wacht. Men heeft daar vaderlandsche liede
ren gezongen, zooals ik op dit oogenblik voor
mijne woning een groepje kleuters van vier en
vijf jaar op de wijze van het marschlied hoor
zingen
„Wij worden nimmer Belgen,
En doen de leus gestand,
Oranje in 't hart,
En niemand knecht Zeeuwsch-Vlaanderen."
Toevallig hoorde ik voor een paar dagen
van die betoogingen, die van vrij onschuldi-
gen aard waren en waarbij volstrekt geen
sprake was van bedreiging der veiligheid. Be
ter ware het, dat zelfs die onschuldige de
monstraties waren achterwege gebleven, maar
men moet in het oog houden, dat men de
kalme Nederlandsche bevolking eenigszins het
bloed aan het gisten maakt, want daarop
dient wel de aandacht te worden gevestigd:
al3 een kleine Nederlandsche kolonie in sèn
Belgische stad zich uitdrukkingen, veroorloof
de als die we hier in den loop der laatste
maanden hooren toeschrijven aan enkele Bel
gische loodsen, we weten niet of onze landge-
nooten, het temperament der Belgen in aan
merkingen genomen, daar nog wel zoo rus
tig zouden leven. Er wonen hier vele Belgen,
die gewoon met de bevolking omgaan en die
zich in de annexatie-kwestie geheel onzijdig
houden, maar verschillende hier wonende
loodsen hebben zich meermalen tartend uit
gelaten, weshalve wel eens de vrees is ge
uit, dat het daar aan de Schelde tusschen de
personeelen der beide loodswezens licht tot
een ernstige botsing zou kunnen leiden, te
meer omdat zich daar achter, behalve ver
schil van nationaliteit ook concurrentiekwes-
ties voordoen. Het ware van de Belgen echter
verstandig geweest er niet op te bluffen, dat
zij binnen enkele weken baas zouden zijn in de
Nederlandsche loodsenwacht en wij hooren
van zoo iemand ook niet gaarne zeggen, dat
al onze pogingen toch niet baten, dat we im
mers „toch Bels" worden.
De Belgische regeering, van wie we al lang
verwacht hadden, dat zij een deel harer pers
tot bescheidenheid zou aansporen, behoorde
zulks ook te doen ten opzichte der hier vertoe
vende loodsen, die zich in hun uitlatingen
meermalen vergeten,
DE VLAMINGEN TEGEN HET
BELGISCHE ANNEXIONISMMb.
De afdeeling Brussel van het „Vlaamsch
Front" heeft met algemeene stemmen de vol
gende motie aangenomen:
„Wij, leden van de afdeeling Brussel van
de Frontpartij, in gewone vergadering bijeen
gekomen op Zondag 17 Oogst, in het
Vlaamsch Huis, Groote Markt te Brussel,
„protesteeren met de meeste krachtdadig
heid tegen elke poging en vanwege de Belgi
sche regeering en vanwege de Belgisdie
Commissie tot herziening van het traktaat
van 1839, tot inlijving van Nederlandsch
grondgebied;
„eischen, dat deze zaak geregeld worde
zonder eenige aanhechting van grondgebied;
„zijn van meening, dat de verdrukking van
4.500000 Vlamingen door den Belgischen
Staat, reeds een zwaar vergrijp genoeg daar-
stelt tegen het volkenrecht en tegen bet be
ginsel van zelfbeschikkines^d?' door Wil
son verkondigd en dat het misdad". ware ..it
vergrijp nog te verergeren door die ver
drukten nog een paar honderdduizend1 Ne
derlanders toe te voegen, die Nederlanders
zijn en in Nederland volkomen waarborg» tot
vrije ontwikkeling in eigen taal genieten;
„besluiten deze dagorde opeebaar te ma
ken."
LEDER.
Het nog In het Centraal Megs-y® ts 'a Her»
togenbosch voorhanden rSJ. Is k Ae, an*
de uit ongeveer 1-5.C33 «tsopcas en Ï3Ó. bul*
felcroupons, wegende saratn oagïSM» S1.3Ö3
kilo, alsmede ruim i17.000 paar halv© soR%
grootendeels met achterlappen, heeft hst fc
II. V. aan den Ned. Bond van Lederhandels*
ren aangeboden.
DE OPHEFFING DER HOOG ERE
HANDELSSCHOOL TE ZAANDAM.
Den 29en Juli j.l. besloot de Zaandam-
sche gemeenteraad om de hoogere handels
school wegens het geringe aantal leerlingen,
dat van deze onderwijsinrichting gebruik
maakt de nieuwe cursus zou beginner' met
8 leerlingen in de eerst en 3 in de tweede
op te beffen, omdat de kosten 12.000
's jaars niet in verhouding staan tot het
nut dat deze school afwerpt.
Bij de beraadslagingen in den Raad werd
dit ongustige resultaat, dat geweten wordt
niet aan het onderwijs, dat door de gecom
mitteerden bij het eindexamen zelfs zeer goed
genoemd werd en ook niet aan het feit, dat
deze school in Zaandam niet op haar plaats
zou zijn, maar aan net ^-ixedeii o hei gehee
ie beleid van den direueur, dén heer Joh.
Bouman.
Dit besluit werd genomen met algemeene
stemmen, terwijl ook het in de richting van
opheffing der school uitgebrachte advies der
Commissie van toezicht met eenparige stem
men werd gegeven.
Alleen toen in de volgende zitting de zaak
opnieuw ter sproke kwam bij de beslissing op
een adres de» ord ro van de leerlingen der
school, waarbij gevraagd werd het ophef-
fingsbesluit weer in te trekken, was er een
raadslid, de heer Brinkman, die op de vorige
vergadering afwezig was, die het verzoek
steunde en het besluit van den Raad scherp
critiseerde.
In deze vergadering werd opnieuw, door
de afwijzing van het verzoek van de adres
santen, de sluiting dér school tot een voldon
gen feit gestempeld.
Naar echter thans blijkt en ook al in den
Raad werd medegedeeld, hebben de belang
hebbenden bij' de instandhouding der school
steun gezocht bij de regeering, met het ge
volg, dat Zaterdagavond het dagelijksch be
stuur der gemeente van den minister van On
derwijs de telegrafische mededeeling ontving,
dat de regeering aan de Koningin zou voor
stellen, het raadsbesluit te schorsen.
Hiertégen is het dagelijksch bestuur der
gemeente, dat denzelfden avond een spoedver
gadering belegde, in een schrijven aan de re
geering krachtig in verzet gekomen, en dit op
grond, dat een dergelijke beslissing door
haar Wordt genomen zonder dat vooraf een
onderzoek naar de feiten en de beweegredenen
van de opheffing is ingesteld, want noch bij
den Raad, noch bij B. en W„ noch bij .de Com
missie van onderzoek beeft eenig onderzoek
plaats gehad, zoodat de beslissing wordt ge
nomen, nadat slechts één der betrokken par
tijen is gehoord.
Wél is het raadsbesluit door de kroon nog
niet vernietigd, doch B. en W. meenen, dat
aangezien de cursus op 2 September moet
aanvangen, een schorsing in dit geval gelijk
staat met vernietiging van het raadsbesluit.
De moeilijkheid wordt nog vergroot door
dien reeds overeenkomsten zijn getroffen met
de handelsschool te Amsterdam voor de
plaatsing der leerlingen der hoogste klasse,
terwijl ook het dienstverband met de leeraren
reeds is verbroken.
Vermoedelijk zal de zaak in de vergadering
van den Raad, welke morgen wordt gehou
den, wel een punt van bespreking uitmaken en
zullen de nieuwe raadsleden reeds bij hun
eerste optreden kennis maken met een der on-
derdeelen van de veelbewogen kwestie-Bou-
man.
EEN GROOT ZIEKENHUIS
TE ROTTERDAM.
Het ziekenhuisvraagstuk te Rotterdam, dat
lang hangende is gebleven, is the a
roote schrede nader toi zijn oplossing ge-
racht door de indiening van het plan voor
den bouw van een groot ziekenhuis volgens
paviljoen-eystes.
AL1MAARSC1E COURANT.
