DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Blanke Krultabak ïan J. R. Keuss. Fayglop 6. W. C. DU CROCQ, lo. 239 1919 V R IJ D A G 10 OCTOBER SIGAREN an nummer bestaat ait 2 bladen, Honderd een en twintigste Jaargang Deze Courant wordt elkert avond, behalve op Zon- en I flwtdagen, uitgegeven. Abonnementsprysby vooruitbetaling per 3 maanden - voor Alkmaar t 2. Franco door het ge- iteole Uyk f 2.50. Afzonderlyko en bewijsnummers 5 Cents. Prijs der gewone Advertentiën Per regel f 0.20. By groote contracten rabat. Hroote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de $aV. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Buit en In n d sch o v e rziclit Ontvangen een groote partij per 100 f 5.50. per stuk 6 ct. Buitengewoon zacht en geurig. Telefoonnummer 3. Het heeft er-allen schijn van, dat de geal lieerden genoeg van de Fiume-operette be- ginnen te krijgen en dat zij den Itaiiaanschen Bondgenoot laten weten, dat het tijd wordt, dat di klucht zoo spoedig mogelijk wordt be ëindigd. Italië moet nu eenmaal zijn nationale ver langens bedwingen en zich naar de omstan digheden schikken. Het moet bedenken, dat de meeste staten een groot deel hunner idea len hebberi moeten prijs geven en dat het vre desverdrag, dat met zooveel moeite tot stand gebracht ia, van alle, betrokken staten offers eischt. Wanneer men Iitalië In Fiume de vrije hand laat dreigt niet alleen een ernstig conflict met de naburige staten, maar zullen ook an dere mogendheden zich niet langer door de t'arijsche voorschriften gebonden achten. Amerika heeft Italië met onthouding van elke verdere hulp gedreigd, wanneer het in de Fiume-kwestie niet krachtig ingrijpt en het is begrijpelijk, dat men in Italiaansche poli tieke kringen'allesbehalve over deze verma ningen en raadgevingen gesticht is. Men gevoelt hoe moeilijk het 'is het zoo spoedig in geestdrift gerakende Italiaansche volk tot rede te brengen, al laakt de regee- ringspers ten krachtigste de lichtvaardige handelingen van mannen als d'Annunzio, die Italië naar de isoleering drijven. In de Italiaansche pers komt natuurlijk ook een protest tegen het optreden der geallieer den tot uiting. De Corrierc della Sera wijst er op, dat Italië niet mag behandeld worden zooals men tegen Duitschland optreedt wanneer de Duitsclie troepen niet vlug genoeg de Oost- zee-provincies ontruimen. Het blad zinspeelt op een mogelijke nauwere aansluiting van Engeland en Italië em laat doorschemeren, dat ook Engeland wat hot beslag leggen op vreemd gebied betreft, nu juist niet tot de kicskeurigsten behoort. Ook de Popoio d'Italia herinnert aan het opslokken van Pèrzië door Engeland en de Tribuna meent, dat de geallieerden geen recht hebben om tegenover Italië als rechters op te treden. De meest verstandige taal spreken' wel de Enoca en de Massagero, die een beroep op Nittl en d'Annunzio doen om zich te verzoe nen. Een van beiden zal natuurlijk moeten toe geven en het is wel te voorzien, dat het d'An nunzio zal moeten zijn. Wellicht kan zijn aftocht uit Fiume zoo in elkaar gezet worden, da men toch nog den indruk krijgt, dat de warmbloedige dichter met den palmtak der overwinning gekroond ui't het voor Italië langzamerhand gevaarlijk geworden gebied weer huiswaarts zal kee- ren. Zoowel in België als in Frankrijk staan de verkiezingen voor de deur, welke verkie zingen op 16 November gelijktijdig in beide staten zullen gehouden worden, In België zullen de verkiezingen nu plaats hebben onder het zuiver en enkelvoudig al gemeen kiesrecht voor ieder die den 21-jari- gen leeftijd bereikt heeft. Algemeen verwacht men, dat de verkiezin gen tot een heftigen strijd tusschen de par tijen aanleiding zullen geven. In Frankrijk strijdt de radicale partij tegen 'de nationalisten en de uiterste socialisten en ontmoet zij ondanks haar patriottische hou ding, nog steeds een zeker wantrouwen. Spoedig zal de politieke strijd in alle fel heid ontbranden en zullen wij voldoende ge legenheid vinden op het verloop van dien strijd de aandacht te vestigen. Buitenland. EEN REDEVOERING VAN BAUER. In de bijeenkomst van de Duitsche Natio nale Vergadering heeft Dinsdagmiddag Bauer, de rijkskanselier, een toespraak ge houden, waarin hij mededeeling deed van de hervorming van-het ministerie,.dat, naar zijn zeggen, de overgroote meerderheid des volks vertegenwoordigt. Of de verhouding der partijen overeenstemt met het aantal hunner aanhangers, zullen de verkiezingen moeten leeren. Het programma van het ministerie is ongewijzigd. De regeering zal het stakings recht nimmer aantasten. Neemt het aantal stakingen af, een andere vernielende kracht, die de oorlog achtergelaten heeft, woekert nog.voort; de corruptie duurt voort en zal zonder erbarmen moeten worden bestreden. De parlementaire werkzaamheid zal in hoofd zaak bestaan uit de vaststelling van de rech ten der maatschappelijk zwakken. De wetten nopens de bedrijfsraden en de economische raden zullen den arbeider in de toekomst een aandeel verzekeren in de leiding der maat schappelijke ontwikkeling. De verkiezingen voor de bedrijfsraden zullen zoo mogelijk in het begin van het volgend jaar worden ge houden. Het stakingsrecht moet met de wette lijke verplichtinen ten opzichte van het alge meen belang In overeenstemming worden ge bracht, een verordening op het scheidsge» recht moet de rechtszekerheid en een geregel- deu gang van zaken bij arbeidsgeschillen waarborgen. Het einddoel is het verplichte scheidsgerecht, dat de staking tot het uiter ste geval terugbrengt. Nopen» de oesrherming der arbeiders ia het algemeen is een wetsontwerp tot regeling van den arbeidsduur ia bewerking, dat den 8-urendag in de wet zal vastleggen. De be ginselen der vakvereeniging en de fimsr.eleele nood des rijks eischcn een herziening van de vaak misbruikte werkloozenondersteuning door middel vn een vermeerderde werkver schaffing. Aan ieder, die het hem aafflg joden werk niet wil aannemen, zal verdere onder steuning geweigerd worden. Met de blijven de vastlegging van de huidige toestanden zal ook een wettelijke werkloosheidsverzekering tot stand komen.. Als het niet gelukt den ar beid bij de spoorwegen op te voeren, kan dé nijverheid niet zccu*l kolen krijgen, a's in het .belang van heel het volk' noodig zon zijn. Aan de mijnstreken en aan de verhoogltg van dc opbrengst wijden wij 003» heele aan dacht. Tot onze smart wordt cr bijna overal in de wereld een stemming gemaakts dit oraen goeden wil nopens den vrede en Óen omkeer in de gezindheid van 't Duische volk ontkent Aan de meeste misvattingen is de rijkswetT- baarheid blootgesteld, die de orde in het binnenland desnoods ook tegen geweld in, moet handhaven en daar waar een volksstem ming plaats moet hebben een vooruitloopen op de beslissing moet verhinderen. Toch kan de sterkte dezer weermacht geen gevaar op leveren voor onze vroegere vijanden,' men houdt ons echter den geest voor, die in deze troepen heerscht en die er een zou zijn van monarchisme en militairisme. Ook de rijks weerbaarheid bevindt zich in een tijdperk van overgang, van aanpassing aan de jonge repu bliek. Voor wie gebruik tracht te maken van de tucht in het leger om te stoken tegen de republiek, de regeeriag en de regeeringspar- tijen is er, in de njksweerbaarheid geen plaats. Met den volstee nadruk verklaar ik, dat wij er naar streven het vredesverdrag na te konten voorzoovcr wij dat vermogen; dat geldt ook en vooral van de militaire verplich tingen; twee maanden na de ratificatie van het verrag zal het leger nog slechts 200.000 man tellen. Wij zullen op geenerlei wijze trachten het in het geniep te vergrooten. Ten overstaan van binnen- en buitenland verklaar ik. dat de Duitsche regeering geen onuitge sproken voorbehoud kent. Van de stelling „Not kennt kein Gebot" wil zij niets weten. Zij zal haar verplichtingen nakomen vooy- zoover haar maar eenigszins mogelijk is, den druk van dit vredesverdrag ten spijt. De rijkskanselier sprak vervolgens over de gebeurtenissen in de Oostzee-provinciën. Hij gaf een volledig overzicht van al de maatregelen, die getroffen zijn ea zeïde ver volgens: Dat is onze politiek nopens de Oost zee-provinciën, wij zullen zoo vlug mogeïyk het land verlaten, waar wij niets k maken hebben. Ik ben er van overtuigd, dat onze maartgelen succes zullen hebben en nog des te vlugger als de Entente ons voorstel aan neemt om een gemengde commissie te vor men. Reeds drie-dagen voordat het ultimatum afkwam had de regeering beslissende maatre gelen genomen en daarvan mededeeling ge daan aan de Entente. Niettemin kwam het ultimatum toch met zijn vreeselijke bedrei ging om den onmenschelijken blokkade-oor log opnieuw te beginnen. Van deze plèats af protesteer ik en laat de heele wereld kennis nemen van de juiste feiten. Zoo hadden wij ons het begin van het tijdperk van den Vol kenbond niet gedacht. Het verdrag met Polen hebben wij met blijdschap begroet, omdat dit vergelijk langs den weg der onderhandelingen is verkregen Het zou de heele wereld ten zegen zijn als onze vroegere vijanden dit voorbeeld wilden volgen Met het terugzenden van onze krijgsgevan genen, waarnaar wij zoo lang verlangd heb ben, is eindelijk een begin gemaakt ;het valt echter zeer te betreuren, dat er zoo weinig voortgang mee wordt gemaakt. Het verschrik kelijke vredesverdrag legt ons de pijnlijkste verplichtingen op. Het pijnlijkste is wel, dat tal van landgenooten van ons afgescheurd worden en dat anderen belet wordt om zich bij ons aan te sluiten. Geen vredesverdrag echter kan ons het gevoel van nationale saam- hoorigheid ontnemen. De kanselier besloot zijn toespraak met de woorden: „Ik zou wel eens willen zien, wie achterbleef als de regeering de leus aanheft: „Op voor een vreedzaam herstel en voor eensgezindheid der volkeren, weg met de ge- wetenlooze giftzaaiers van 't chauvinisme F"" Toen Bauer uitgesproken was, klonken er 'levendige bijvalsbetuigingen van de banken der meerderheid, de rechterzijde vloot, waar-, op opnieuw van links krachtige bijvalsbetui gingen los kwamen HOF. DE TOESTAND IN ZUID-AFRIKA IS. ■Voor het Universiteitsgebouw ite Pretoria was bij gelegenheid van de vredesfeesten ook een Union Jad op en hooge dunne paal ge- heschen. De brandweer moest komen om het doek speciaal goed te bevestigen, opdat nie- lo. naar een bevriend land; het vertrouwen en sterke bewustzijn in mandTd erloTaihalw," 'todTvoWlët heeiê-| het prestatievermogen van Duitsche pussa- maal avond was, had' iemand de vlag er giersluchtschepen, dat tot uiting kwam in de- reeds afgescheurd en verbrand. Omdat de ren tocht, welke ondanks de moeilijke Weers- rector meende, dat de'komst van generaals i gesteldheid, plaats had; Botha en" Smuts niet kon voorbijgaan zonder 3. het belangrijkste punt, de vier Maybach- het hijschen van de Engdsche vlag, sprak hij motoren liepen, ondanks het ongunstige ween de studenten, toe, zeggende: „Ik kan, me wel 16 volle uren, zonder dat ook slechts een der voorstellen, uat de meerderheid van jullie motoren een onderdeel van een minuut wei- met voor de vlag vwll wat ik et voor voel, gerde. inaar ik verzoek jullie au dé Union Jack DE OPPERSTE RAAD. daar vandaste laten. Ik zal zorgen, dat h'j opperste Raad der Geallieerden heeft tegCE tk' avrajdi CieevgelateE is*\ De .*ruden~| Doiiidferrag" fjecn siittajg gehotitten. ten st-emdta. daarmee in en zoo geschiedde het, dat de tngelsdie vlag op de dag der aankomst van generaals Botha en Smuts on gehinderd! voor het Universiteitsgebouw wap perden tot- <fen avoad toe. AANKOMST-FOTOGRAFIE. Men heeft Zondag op de Gruaewaldbaan bij Berlijn proeven genomen met <fe door vak lui reeds lang als noodzakelijk beschouwde aankomst-fotogr iie bij de paardensport. Het toestel was op ongeveer 1 Meter van den eindpaal opgesteld en nam de ver schillende opnamen met een tijdsverschil van 1/60 seconde, wat voor paarden een amandsverschil beteekene van onge veer 25 centimeter. Binnen 6 minuten was de plaat gereed en binnen 11 mmu- sen had men een afdruk de ropname. De fo to's waren zeer duidelijk en beantwoordden volkomen .aan het beoogde doel. Het ligt in de bedoeling ha toestel zoo spoedig mogelijk op alle voorname Duitsche renbanen in ge bruik te némen. NA HET VERTREK DER DUITSCHERS. De speciale correspondent van de Kon. Allgem. Ztg deelt mede, dat overste Awatff den 6en October in het district van den op perbevelhebbers van het Russische Westelijke leger eer proclamatie heeft bekend gemaakt, waarin hij verklaarde, dat hij als vertegen' woordiger van de Russische regeeringen na het vertrek der Duitsche troepen de leiding en de bescherming van het Lettische volk op zich zal nemen. Alle inwoners worden ver zocht zijn gezag te erkennen. Verder zegt hij in de proclamatie: Het onder mij staande le ger ziet in de bolsjewisten de grootste vijan den van het volk. ITALlë EN ZUID-SLAV1? Uit Parijs wordt gemeld, dat men in diplo matieke kringen de verhouding tusschen Ita lië en Zuid-Slavië, ondanks het dementi van den Amerikaanschen gezant, als zeer gespan nen beschouwt. De speciale correspondent van de Chicago-Tribune te Fiume houdt zijn bewering staande en voegt cr aan toe, dat het oorlogsgevaar eiken oag toeneemt. De cor respondent zou persoonlijk gezien hebben, dat Vrijdag 2 Italiaansche artilleriebrigades naar Triëst werden-gezonden. EEN BELANGRIJKE ARRESTATIE. Uit Montreal wordt gemeld: Graaf Maxi- miliaan Potocki, die beschouwd wordt als een gevaarlijk anarchist en verdacht wordt de man te zijn, die den moord op den Oosten- rijkschen Aartshertog had beraamd, is ge arresteerd, terwijl hij op het punt stond naar Europa over te steken en plannen maakte voor een wereldrevolutie. Brieven betreffende Adler, den Spartaristenlelder te Weenen, bla den, waarin Rosa Luxemburg en Liebknecht geprezen worden, namen en adressen van leidende revolutionnairen werden op hem be vonden. Hij wordt tot dusverre slechts be schuldigd, dat hij niet in het bezit was van een paspoort. DE REIS VAN DE „BODENSEE." Stockholm en terug in 16 uur bespreken de bladen als een record-praestatie. De terug reis moest ondernomen worden in een storm en zwaren regenval; de reis duurde dan ook 9 uur en liep ondanks alle moeilijkheden glad van stapel. Zonder eenlge onderbreking heeft de „Bo- densee" Donderdagvoormiddag 1G uur 45 de geregelde tochten naar Friedrichhafen weder hervat. Drie punten worden door de pers naar voren gebracht n.l.: 1het feit van den eersten buitenlandschen toch van een Duitsch luchtschip na den oor- werden gevangen genomen. In den stana der metaalbewerkerssta king te Berlijn zijn geen verdere veranderin gen gekomen. Over de verder te voeren actie zou gisteren de beslissing vallen in de alge- meene vergadering van vertrouwensmannen en in de zitting van de vakvereenigingen. Binnenland. u Onder deze omstandigheden isTdè bestudeeriag van üe nieuwe nota, met betekking tot de ontrui ming van de Baltische provincies door de Duitsche troepen, opgeschort. Hetzelfde is het fwal met de bespreking van het rapport van ir George Clerck over zijn migsie in Roe menië en Hongarije. HET LOT VAN PALESTINA. Uit Rome wordt gemeld: Uit gezagheoben- dé bron wordt vernomen, dat de vredesconfe rentie, na de kwestie van de bescherming van Palestina besproken te hebben, heeft beslo ten het mandaat van dat land tot te vertrou wen aan den Koning van Italië, op deze ma nier diers titel erkennend van „Koning van Je ruzalem", welke het Hum van Savoye reeds sedert eeuwen bezit. EEN HEILIGE SLANG. Te Kalianjer was onlangs eey oploop van volk, zegt het „Soer. Hbld." De politie kwam er bij te pas! Een slang was de oorzaak van die drukte, nieff een gewone slang, maar een heilige waarin de overleden vrouw van een hadji was geïncarneerd; zij zou aan haar bezitster ni"t anders dan geluk i azorgen. Vandaar het gevechtZij we d gegrepen, gekoesterd en geaaid, door dm gelukkige meegenomen naar zijn huis, om gevoederd te worden als een anak was,'een slang vanJ2 M. lengte, waar op je de kleuren kon herkennen van de sa rong die de vrouw tijdens haar leven meestal droog. F.EN MEEVALLERTJE. Naar het „Soer. H.blad" vernam, werd door dien heer dr. F. Ellinger te Soerabaja op een zijner concessh terreinen bij Sepand- jang op geringe diepte een- prachtige petrole- umbron aangeboord. DE TOESTAND VAN WILSON. Uit Washington wordt gemeld, dat vol gens het jongste bulletin, van Woensdagmid dag, de verbetering in den toestand van Wil son blijft aanhouden en merkbaarder wordt. De president moet den wenscli te kennen heb ben gegeven zich weder met de staatszaken bezig te houden. Hij moe' aan dr. Grayson en aan zijn particulieren secretaris Tumulty hebben verklaard, dat de campagne van stil zwijgen voorbij wat wat hem persoonlijk be trof. DE AARDAPPELENNOOD TE BERLIJN. De aardappelnood dreigt te Berlijn tenge volge van de verkeersmoeilijkheden een aard appelencatastrofe te worden. Volgens de „Vorwkrts" ontbreken de verkeersmiddelen om vóór het intreden van de vorst de aard appelen naar de steden te vervoeren. KORTE BERICHTEN. Het bulletin van hedenochtend luidt De président blijft langzaam vooruit gaan, hij is vandaag sterker dan hij was sinds het begin zijner ongesteldheid. De Duitsche regeering heeft wegens de behandeling van de terugkeerende Duitsche krijgsgevangenen uit de Belgische gevangen kampen een nota gericht aan de Belgische regeering, waarin wordt verzocht uitspattin gen van het gepeupel tegen de transporttrei nen te voorkomen. Tegenover andersluidende berichten en de daaruit getrokken1 conclussies wordt offi cieel medegedeeld, dat de uit Berlijn gevlucht- te luitenant Vogel niet naar Zuid-Amerika is uitgewekeni, doch nog steeds in Holland in zijn interneeringskamp verblijf houdt. De eerste taak van de nieuwe Turksche regeering is geweest, besprekingen te openen met de opstandige elementen in Anatolie. Uit Constaoéinopel wOrdt gemeld, dat Mustafa Kemal telegrafisch zijn gelukwen- schen heeft overgebracht aan den nieuwen Groot-Vizier. Dit wordt als teekenendi bej- schouwd. De Kon. Allgem. Ztg. meldt uit Mitau Bij Groof-Eskau, 20 K.M. ten Oosten van Mitau, kwam het tot een gevecht tusschen Letten en Duitsche voorposten, waabij meer dan 30 Letten, waanonder eenige officieren DE BOTERPRiJZEN. De Minister van Landbouw heeft vastge steld de volgende maximumprijzen voor bo ter resp. in den groot-, tusschen- en klein handel in de daarbij aangegeven verpakkin gen (alles per 1 K.G.): a. bij verpakking in wit fust van 50 K.G. 3«.35, 3.40, 3.50; b. bij verpakking in ld. van 25 K-G. 3.36, 3.70; c. bij verpakking in id. van 12y2 of 10 K.G. 3.37, 3.42, 3.70; d. bij verpakking in Delftsdi of Leidsch fust van 20 K.ö. 3.40, 3.45, 3.70; e. bij verpakking h id. van 10 K.G. 3.41, 3.46, 3.70; i. bij verpakking in perkamentpapier in hoe veelheden van Vi of 1/t K.G. 3.45, 3.50, 3.70; g. in andere verpakking dan sub a—f genoemd of bij levering in kleinere hoeveel- ïeden dan 10 K.G. 3.41, 3.46, 3.70. Bovengenoemde prijzen zullen gelden: de maximum groot- en tusschenhandelsprijzen met ingang van 9 October; de maximum deinhandelsprijzen met ingang van 11 Octo ber. Al deze prijzen mogen met 10 cent per K G. worden verhoogd vöor levering van bo ter, bereid onder rabbinaal toezicht. DE SUIKERCONVENTIE OPGEZEGD. De Nederlandsche regeering, gebruik ma rend van de bevoegdheid bij1 de suikercon ventie van 5 Maarf 1902 verleend, heeft de Belgische" regeering doen weten, dat zij deze conventie opzegt tegen September 1920. In middels heeft de Belgische regeering voorge steld de conventie reeds thans, bij onderling goedvinden, te ontbinden. Met dit voorstel is de Nederlandsche regeering in beginsel ac- coord gegaan. NEDERLAND EN BELGIë. De correspondent van het Hbld. te Ant werpen schrijft „Neptune", dagblan gewijd aan Anitwerp- sche haven- en handelsbelangen, bespreekt in een hoofdartikel het huidig stadium der Hol- andsche Belgische kwestie. Het blad is over de wijze van onderhandelen der Belgische delegatie niet goed te spreken. „Onze afge- vaamigden", zegt het blad', „zijn blindelings geloopeu in den valstrik hun gespannen door Holland en door de groote mogendheden. Gezien dé waarde en de sluwheid der Hol- landsche diplomatie, gezien ook het hoog be lang der problema voor de toekomstige ze kerheid van Europa, moest vooral worden vermeden een Hollandsch-Belgisch geschil. De zaak werd tusschen Holland en België een kwestie blijven tusschen Holland en de Entemte-mogendheden. Het debat is afgewe ken, dank zij de onvermoeibaar aanhoudende handigheid der Hollandsche diplomaten, die haar hebben gebacht op een welbepaald ter rein, waar zij zeker zijn te zullen zegevieren. Het is van het hoogste belang indien nog mogelijk dat de zaak worde teruggebracht op liet echte terrein. „Men heeft beweerd, onze afgevaardigden hadden het debat moeten afbreken en de mo gendheden verdei met Holland alleen laten onderhandelen. Onze afgevaardigden schij nen niet te begrijpen, waar hun belang en be hendigheid liggen. Zich onthouden is in de diplomatie de zekerste politiek, als men ge vaar loopt de partij te verliezen. Vefmijden wij zorgvuldig alle Belgische inmenging in een zaak die alleen de stichters van den Vol kerenbond aanbelangt. Wat ons betreft, wij blijven eenvoudig toeschouwers. Dit is de rol, ons logisch toegewezen. Alleen wanneer op het tooueel een comedie of een tragedie onze stelling moest bedreigen moeten' wij op de planken verschijnen' ditmaal echter met andere argumenten dan die der zoetsappige diplomatie, welker formules met standvastig heid door Hymans worden toegepast. „Doen wij' dat niet, dan neemt Holland zelf den voorsprong. Volgens de klassieke Duitsche methode hebben zekere Holland sche bladen vooreerst aangekondigd, dat een Belgisch Aanuaziade in Limburg aanstaan de was. Wij moesten daaruit verstaan, dat Holland' overwoog het gebruik van andere wapens dan die dér diplomatie. Orangisti- sche huzaren verschenen nu in Limburg, waar hun afwezigheid in 1914 en November 1918' zoozeer werd opgemerkt. Wij zijn ver wittigd', en moeten> ons niet verwonderen, in dien de Koning zijn reis naar de Vereenigde Staten moest onderbreken, zooals Poincaré ALKMAAR COURANT. !tüIXJ-i'l'M'B1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1919 | | pagina 1