DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 1919 ZATERDAG 1 NOVEMBER. Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs by vooruitbetaling l»er maanden voor Alkmaar f 2.—, franco door hot ge- hooïo Rijk f 2.50. Afzonderlijke en bewijsnummers 5 Cents, Per regel f 0.20. E|j grooto contracten rabat.. Groote lettors naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Uit den Alkmaarsckon Raad. Bintenlnndsch overzicht. Buitenland Binnenland. Telefoonnummer 3. Prijs der gewone Advertentiën De jongste raadsvergadering staat in het tci Ken van het afscheid van onzen burgemees ter Te-midden van zijn raadsleden, in een bree- den kring van vrienden en vereerders,zijn hem vóór den aanvat" rK vergadering de gevoelens der burgerij vertolkt. En aan het einde van de laatste zitting, die de heer Ripping zou prcsideeren, herft het oudste raadslid, de heer Van den Bosch, nog eeus zijn groote waardeering over 's burge meesters werken en streven betuigd. En daartussclicn lag de raadsvergadering zelf als een niemendalletje tussclieu twee groote gebeurtenissen. Aan tiet aischeid van burgemeester Ripping zal men nog jarenlang de herinnering bewa ren, maar üe debatten uit de raadsvergade ring van 28 October zullen om hun onbe langrijk karakter door weinige geschicdvor- schurs uit de oude gemeentelijke bijlagen na gespeurd en gelezen worden. Het voornaamste punt der agenda, dat be tredende de salaris-Herziening der guueente- amoieiiaren, kwam mefepu beiiandeling. Niemand verlangde sterker om 11a inge spannen arbeid door dien rijstebrijberg in tiet luilekkerland van ecu volkomen tevreden uinbteuaarscorpa te komen, dan de commis sie ad hoc, die na eindeloos passen en meten een grondslag gevonden had, waarmee vrij wel aile belanghebbenden accoord konden gaan. En ook de burgemeester had in de laatste zitting, die hij presideerde, gaarne de vol- ooenuig gesmaakt, de regeling vast te stellen, waardoor aau veler rechtmatige grieven tea slotte ecu einde zou kunnen gemaakt worden. Maar er waren raadsleden, die geen gele genheid hadden gevonden de omvangrijke bij lage voldoende 111 zich op te nemen, er wa len er ook, die, denkend, dat de kwestie toch niet aan de orde zou komen ,dc bcstudcering daarvan voorloupig achterwege lieten. Mocht men hen dwingen hun stem uit te brengon oyer een voorstel, dat de gemeente niet minder dan 70.000 zal kosten? De Raad heeft een verstandig besluit geno men en de behandeling eenvoudig naar ei;n volgende bijeenkomst verschoven. Wat er van de agenda nog overbleef, bracht weinig verrassingen. Leeraren en onderwijzers werden benoemd of ontslagen en slechts de benoeming van een onderwijzeres aan de zesde gemeenteschool bracht eenlge variatie, doordai niet nummero één, maar nummero twee van de voordracht het grootste aantal stemmen op zich veree- nigtle. Vanwaar deze plotselinge afwijking van de voordracht, waaraan men zich, waar het on dergeschikte gemeente-ambtenaren betreft, toch anders steeds zoo nauwkeurig mogelijk placht te houden? In raadselen wandelt de mensch op aard. Wat het rapport over het Karenhuis betreft, bleek nog algemeen het gevoelen, dat men er niet veel wijzer door geworden is dan men al was. Men weet nu evenals vroeger, dat er op onverantwoordelijke wijze gebouwd is en dat er vele fouten te betreuren zijn, die uitslui tend aan slordigheid en lichtzinnigheid zijn te wijten. Dank zij de prijsvraag, heeft men een aes- thetisch geheel gekregen, een gebouw, dat door zijn uiterlijk velen voldoen zal, maar men heeft jammer genoeg meer op het uit wendige dan op het inwendige gelet. Terecht heeft de heer Verkerk het betreurd, dat de prijsvraag niet voor een prachtische indecling bestemd is geweest cn in zijn ocgen heeft het gebouw alleen deze goede zijde, 'dat wie naar voorbeelden voor een .'oul oudemannen- cn vrouwenhuis zoekt, in Allernaar kan komen kijken, hoe hij het niet moet bouwen. Volgens den heer Westerhof kostte het dak alleen het twee-derde van de geheelc verdie ping De gangen van het gebouw 'deugen Ariel en de kamers voor de oudjes zijn buiten gewoon onpractisch. Mol hun laatste levensrestjes moeten deze oudjes een soort kast dicht duwen, waaruit ik-nachts hun bed te voorschijn is 'getoo- veid. De heer Westerhof wil wel eens wat over drijven, maar de lieer Verkerk, die als rap porteur een bijzonder goeden kijk op dit Karenhuis gekregen heeft, bevestigde dit maal volmondig de buitengewoon onpracti- sche indeeling van dit zoo uiterst kostbaar geworden gemeente-gebouw. De zolder is uitnemend geschikt voor het houden van volksvergaderingen of het exploi- teeren van een rolschaatsenbaan, waaraan de oudjes begrijpelijkerwijze minder behoefte hebben dan aan centrale verwarming, waar van men ten slotte maar had afgezien..... om de hooge kosten. Wat de plaatsing der kastjes betreft, voor spelde de lieer Verkerk een onafgebroken ruzie tsuschen de toekomstige bewewtens, vao' wie de een precies kan afneuzen wat zijn be jaarden buurman In zijn kastje verstopt heeft. Hadden we, aldus de heer Verkerk, het ad vies van een Alkmaarschen timmerman cn van een zeventigjarige ingewonnen, wij zou den een practised heel wai betere stichting in het leven geroepen hebben dan het thans tot stand gekomen kostbare Karenhuis, dat een belachwekkendhad is. Aldus de heer Verkerk, een der samenstel lers van het verdienstelijke rapport. Laat de „Verceuiging vooi Vreemdelingen verkeer" met het thans meegedeelde haar voordeel doen en op de lijst van vermakelijke bezienswaardigheden het Alkmaarsdie Ka renhuis een goed in het oog vattend plaatsje geven. De rest van de a vraagt slechts een korte botymskin#,, Moet men trfichtsffl geirawemtelijke boer derij, die émr dm Mssrdsr goed fodtaeerd wordt, ill dan niet voor lar.gr. üjd in handen van dien huurder te tehto? Burg. en Weth, meenden die vraag in be vestigenden zin te moeten beaatwoordens zich daaroij stellend op het standpunt van doa landheer, die een goeden pachter graag zoo lang mogelijk wil behouden. En daarom haddm rij voorgesteld den huurder van de .boerderij „Oostwijk" nu reeds de verzekering te geven, dat hij bij de volgende verhuring de voorkeur boven aurie- rén zal kunnen krijgen. Het is begrijpelijk, dat een dergelijke han delwijze in het algemeen geen toejuiching verdient. Heeft de gemeente iets te verkoopen of té verhuren, dan moeten alle inwoners, wan neer zij bereid zijn de daarvoor gevraagde som te betalen, gelijke rechten kunnen laten geiden, Maar een huurder en bcbouwcr van ge meentegrond is niet iemand, die het laud in. dezelfde conditie aan zijn opvolger afgeeft, als hij het van de gemeente ter bewerking heeft, ontvangen. Is die, huurder zeker van een langen pacht- termijn, dan zal hij zijn best doen den grond zoo rijk cn vruchtbaar mogelijk te maken, ia hij er integendeel van overtuigd, dat ven an der de vruchten van zijn arbeid zal plukken, dan verarmt hij den grond door cr in' zijn pachtiaren len behoeve van zijn roofbouw uit te halen wat hij maar ecnigszin3 krijgen kan. En dit is niet in het belang van den grond en daardoor niet in dat van de gemeente. Houdt eèn goede pachter vast, zeggen Burg. en Weth., maar de heer Govers dacht er anders over, wilde 'met den ouden sleur breken en achtte het slechter worden van het land door verandering van huurder, op rond van het contract zeer onwaarschijn- ijk. In het heetst van het debat over deze kwes tie kwam de heer Oskam met het denkbeeld van gemeente-exploitatie, waarnaar de raad, en zelfs de hecren sociaal-democraten, giet veel ooren bleken te hebben. Dat de meeningen over het vraagstuk even wel hoveloos verdeeld waren en ue politiek in dat agrarische debat slechts een zeer be scheiden rol speelde, bewijst wel de neder laag van den heer Govers, die in zijn strijd tegen het voorstel van B. en W. nog de beide vrijzinnig-democraten, de afgescheiden soci aal-democraten, benevens de heer H. E Bos man, van de katholieke volkspartij, aan zijn zijde vond. De strijd van den heer Govers begon wer kelijk een democratisch tintje te krijgen. En zoo de debatten op deze jongste raads vergadering nagaande, komen wij tot de re devoeringen, die niet meer onder de debatten gerangschikt kunnen worden, omdat onge twijfeld alle raadsleden daarmede van gan- scher harte hebben ingestemd. „Twintig jaar geleden, aldus de burge ter, „heb ik bij miin installatie een be roep gedaan op de medewerking van allen, die met mij zouden hebben samen te wer ken, om de belangen der gemeente te be vorderen. Dat beroep is niet tevergeefs geweest. Ik heb hier met groote voldoening gearbeid en met genoegen gewerkt en dat heb ik kunnen doen, omdat ik bij mijn werk altijd voldoenden steun heb gehad. Al zijn de moeilijkheden mij niet ge spaard gebleven, ik heb in de twintig jaren van mijn ambtelijk leven altijd de meeste steun cn de krachtigste samenwerking on dervonden. Ik geloof, dat Alkmaar kerngezond is, gezond bloed heeft cn dat na de moeilijke jaren, die nu nog komen, weer de tijd van bloei zal tcrugkecren, die bestond toen ik mijn ambt aanvaardde." Zoo heeft de heengaande burgemeester in zijn laatste officiecle rede gesproken, zoo heeft hij zijn erkentelijkheid voor veler hulp en medewerking getoond eo zoo heeft bij meester voor deri gcheelcn Raad getuigenis van zijn rotsvast vertrouwen in Alkmaar'a goede toe komst afgelegd. Zijn cr eenvoudiger en treffender woorden denkbaar als van dezen magistraat, die met een geknakte gezondheid van ons heengaat, na een leven van rusteloos werken in het be lang van de stad, die hem boven alles dier baar is geworden? Een woord van hulde komt ongetwijfeld het oudste lid van onzen Raad, den heer Van den Bosch toe, die in zijn van aandoening getuigend afscheid: .onj deze schooi»' ge dachtt vertolkte: „Onder Uw bestuur is dit schoone raad huis tot stand gekomen en het nageslacht zal den bouwmeester dankbaar zijn, dat hij bij het inrichten van de raadszaal op de sleutelbalken de wapens van de Regeerders der gemeente Alkmaar plaatste en daarbij aan den ingang een eereplaat» gaf aan het wapen van burgemeester Rippjng. Het. zal daar blijven staan als een blijvende herinne ring aan Uw bestuur en leiding «1 hst zal U kracht geven, dat cr gezegd kan worden: dat btaroen is steeds ongerept gebleven. Burgemeester en Mevrouw, wij danken U voor wat gij voor Alkmaar's ingezetenen ge weest zijt. Moge een gelukkige levensavond de beloo ning voor uw beider sympathieken arbeid zijn. Thans is ook Von Belhmann Hoilweg voor de enquête-commissie verschenen. De kamer van de oegrooungs-commissie heeft ditmaal al» rechtzaal dienst gedaan, waardoor meer journalisten en meer publiek konden toegelaten worden dau bij het verhoor van 'Rernstortt maar waardoor net verhoor het karakter van een vertrouwelijk samenzijn heeft verloren. Von IV .iinann Hoilweg verklaarde, dat Wilson's vredespoging aheeu bedoelde de oorlogvoerende partijen tot onderhandelin gen te brengen, zonder dat Wilson daaraan zou deelnemen. Tegen een algemecne vredes poging van Wilson is Duitschiand nimmer gekeerd geweest. Von Bethmann Hoilweg heeft zijn betoog opgeschreven en gaf het op vervelenden lees- toon ten beste zuodat het publiek hem bijna niet volgen kon. Het was, zoo schrijft de correspondent van de N R.ott. Crt., als een vervelend college van een afgedankt professor. ifij ontkende niet, dat er fouten zijn be gaan, maar hij kon niet anders handelen, om- dat hij geen vrijheid van doen cn laten bezat. De duikbootenoorlog was een ongeluk voor het Rijk, omdat de macht der door de militaire agitatie opgezweepte openbare mee ning en de wil van het legerbestuur hem te sterk waren. De onoprechtheid tegenover Wilson, welke door de verklaringen van Bernstorff aan het licht is gekomen, werd door Von Beth- mnn Hoilweg niet aangeroerd. In werkelijkheid blijkt hij een droevige fi guur te zijn, een man, die niet leidde maar geleid werd. Al de oorlogsjaren was het zijn wil een fatsoenlijken vrede te sluiten, maar de haat en de agitatie van annexionisten zijn hem steds te sterk geweest. Toen de Rijksdag eindelijk op 19 Juli 1917 haar vredesmotie aannam, kwam zij pas in het spoor van zijn politiek. En toen juist bracht de Rijksdag hem in samenwerking met het legerbestuur ten val. De volkswil eischte den duikbootoorlog en toen het legerbestuur verzekerde, dat deze onfeilbaar de overwinning en het afzien er van de nederlaag zou brengen, bood Von Bethmann Hoilweg niet langer tegenstand. Juist het Centrum in den Rijksdag heeft hem gedwongen het legerbestuur te gehoorzamen. Treffend is bij Von Bethmann Hoilweg het besef van zijn eigen onmisbaarheid. Hij had kunnen aftreden wanneer hij voor een ondoeltreffendcn maatregel niet de ver antwoordelijkheid wilde dragen, maar hij kon niet gemist worden. Ook al was hij heengegaan, dan nog stond het besluit tot den duikbootoorlog vast en zelfs de keizer zou niet in staat zijn geweest een rijkskanselier tegen de overtuiging van Hindenburg in te handhaven. Sterker dan ooit blijkt uit Von Bethmann's verklaringen, hoe geheel Duitschiand van den wil van liet legerbestuur afhankelijk is ge weest en hoe de Rijkskanselier de schijnbaar zoo machtige, nictnand anders was dan de gewillige slaaf, die aan de zegekar van Hin- denburg en Ludendorff was gebonden. Zooals uit een onzer telegrammen blijkt, heeft de Engelsche regeering een verdrag met dc N. W. Russische regecring gesloten, waar bij Engeland zich verplicht vliegtuigen te le veren. Wanneer Petrograd gevallen is, zal de En gelsche regeering een crediet van één milli- lard toestaan. Als eenige tegenprestatie moet de N. W. Russische regeering zich verplichten de Bai- tische landen niet te onderdrukken en de Oe- kraine als zelfstandigen Staat te erkennen. Zou de Entente het nu nog niet betreuren, dat de Duitsche. ijzeren divisie voor een groot deel naar het vaderland teruggekeerd is? In den strijd tegen de Bolsjewiki, die dé Entente tot het eind schijnt te willen voeren, kunnen ook de Duitsche legcrafdeelingcu groot gewicht in de schaal leggen. DE REIS VAN HET BELGISCHE KONINGSPAAR. Koning Albert treeft gisteren zoowel van de George Washington- ais de katholieke universiteit je Washington het eere-decoraat in dte rechten gekregen. Koningin Elizabeth ontving het doctoraat in de letteren van Tri- nily College. De koning begaf zich Donder dagmorgen per atmta incognito naar den ma rine-spoorweg van Annapolis, terwijl de ko ningin incognito naar Baltimore reisde, waar zij ern blindea-inatttuui bezocht. De Belgische koninklijks familie gebruikte de thee op het Witte Huis als gasten van me vrouw Wilson. Donderdagavond woonden zij een1 diner bij en tater een voorstelling te hun ner eere. Het koninklijk gezelschap vertrok gister avond naar Newport New®, bracht een be zoek san de marinewerf van Potrsmoutb en vertrekt heden met de „George Washing naar Ostende. DEUTSCHE BüHNEN-VEREIN. In dc- veigadering van de Deutsche Bühnen Verein werd Besloten een toeslag te leggen op iedere plaats boven de twee Mark De opbrengst zal worden gebruikt als scha deloosstelling van allen, die door den oOrlog nadeel leden» AAN HET FRONT VAN ST. PETERSBURG. Uit Hélsingfors wordt aan de Deutsche Algemeine Zeiümg geseind, -dat de gevech ten aan het front van St. Petersburg in he vigheid toenemen. De bolsjewiki voeren ver sterkingen met gepantserde treinen en tanks aan. Niettemin maakt hel Noord-Westelijk leger nu weer vorderingen; he- heeft gevangenen gemaakt en een aantal machinegeweren ver overd. De Engelsche vloot heeft opnieuw Kroonstad en Krasnaja Gorka aangevallen. Clemenceau zond, door bemiddeling van den Franschen generaal Etibaut, gelukwen- sclien aan Joedenitsj. iOEDENITSJ EN DE BLOKKADE VAN DE OOSTZEEKUST. ,De Duitsche bemanning van; het S.S. Est land dat met materiaal voor generaal Joe denitsj van Lubeek naar Reval moest ver trekken, heeft geweijger het schip derwaarts te brengen, zoolang men niet de zekerheid had dat het sdhip naar Duitschiand zou te- rugkeeren. Nadat van uit Londen telegra fisch was verzekerd, dat het schip naar een Duitsche haven zou mogen vertrekken, heeft men de lading van het schip voortgezet. DE INTERNATIONALE ARBEIDERS- CONFERENTIE TE WASHINGTON. Duitschiand en Oostenrijk zijn toegelaten tot het volle lidmaatschap van de Internatio nale Arbeidersconferentie. Dit geschiedde in de dlerde voltallige vergadering. EEN TRAGEDIE IN CHINA. De North China Herald, een te Shangai verschijnend blad, verneemt, dat aldaar 30 Chineezen op schrikbarende wijze den dood gevonden hebben. Het blijkt dat de hond van een rijk koopman te Kanton, door een giftige slang gbeeten was en enkele uren daarna stierf. De koopman gaf aan een koelie last den hond te begraven, maar de man verkocht het stoffelijk overschot van het dier aan een Chi- neeschen slager. Deze slager wist niet, waar aan de'hond gestorven was en maakte er heerlijke vleeschschoteltjes van, welke hij op de straat verkocht. Meer dan 40 koelies koch ten dit vleesch van hem en aten het. Het gevolg was, dat zoowat allen, die van dit giftige vleesch gegeten hadden, na enke le uren dood vielen op de straat. Naar het blad meldt, stierven er van de veertig een dertigtal, terwijl de tien overigen in een hospitaal verpleegd worden. De man, die den hond verkocht, zoowel als de slager zijn beiden in hechtenis genomen. Zij zijn be schuldigd van moord op groote schaal. EEN KOSTBARE MINNEBRIEF. De redactie der „Feuillets d'Art", heeft een prijsvraag uitgeschreven, die de harten der jeugdige Fransche litteratoren in lichte laaie zal zettenhet zal er om gaan wie den hesten minnebrief schrijft. Een elfduizend francs aan prijzen is uitgeloofd. De belangrijkste epistels worden opgenomen in het tijdschrift. MIJNWERKERSSTAKING IN DE VEREENIGDE STATEN? Lansing heeft een bijzondere zitting van het kabinet bijeengeroepen ten einde te be raadslagen over de maatregelen die getroffen moeten worden met het oog op de aangekon digde mijnwerkersstakmg. Hij ztide dat de regeering.het kolengebruik in de industrieën zou doen beperken en de kolen gelijkelijk over de industrieën, welker voortgang het meest noodzakelijk is, verdeden Zou. De adminis tratie der spoorwegen heeft alle kolenvoorra- den die onder weg waren in beslag genomen, daar zij die noodig heeft voor het gaande houden van den dienst. BERECHTING VAN DEN EX-KEIZER. In het Engelsche Lagerhuis stelde Lane Fox eergisteren aan minister Bonar Law de vraag, of het hem bekend was dat er een steeds sterker wordende stemming in het land kwam tegen de berechting van den ex- Keizer, dien men aan zijn eigen geweten en de verachting der wereld wilde overlaten, en of de minister deze zaak ter beslissing aan het Lagerhuis zou voorleggen, alvorens deze bepaling van het vredesverdrag uit te voeren. Minister Bonar Law antwoordde, dat hij loofde, dat de inierpellant de stemming in iet land juist weer gaf. De regecring ziet niet geloofde, dat de interpcllant dc stemming in het land juist weer gaf. De regeering ziet is, niet uitgevoerd zou worden. KORTE BERICHTEN. De Duitsche regeering neemt strenge o-Telen tegenover de nog niet terugge keerde Baltische troepen. Polen steunt Letland tegen de troepen van Bermondt. Japan heeft het vredesverdrag geratifi ceerd. De onderhandelingen tusschen de Duit sche en de Litaueche overheid- hebben geleid tot overeenstemming nopens het vaststellen van een onzijdige strook, langs den spoorweg waarover de Duitsche troepen naar huis ge bracht moeten worden. De Hong. min. van binnenlandsche zaken heeft een premie van 30.000 kronen uitge loofd voor de aanhouding van den moorde naar van graaf Stefan Tisza. Volgens het Boedapest©? Corresponden tie-bureau schrijft graaf Andrassy in de Az Usag, dat het noodig is, dat de partijen in Hongarije tot overeenstemming komen, daar anders de entente geen vrede met Hongarije a u sluiten. EERSTE KAMER. DE ARBEIDSWET AANGENOMEN. Bij de behandeling der arbeidswet in de zitting van gisteren- zei de heer Van Lan- schot uit volle overtuiging vóór te zullen stemmen1de wet zal hier en daar de produc tie kunnen verminderen, dloch de energie der industrie kan E. an middelen aanwenden om het verlies in Le haien. Vooral selectie van arbeiders kan daartoe dienen. Bovendien biedt de soepelheid van het ontwerp den mi nister gelegenheid aan de marginale bedrij ven hulp te bieden. Minister Aalberse kwam op tegen de bewering dat hij de adviezen der werkgevers zoü hebben geminacht. Een debat over de kwestie van verminderde productie achtte de minister ijdel, de beschou wingen daarover zullen altijd speculatief zijn. De wet bevat voldoende bepalingen om steeds overwerk mogelijk te maken, waar dat bepaald noodig is. Strenge strafbepalingen zijn noodig om de rechterlijke macht de over tuiging bij te brengen dat wetten als deze de levensbelangen van het volk raken, wel zijn wij: wettelijk andere landen vooruit met de re geling van den arbeidstijd, doch in verschei dene landen werken zeer vele arbeiders reeds korter dan 8 uur. De minister besloot met een aansporing tot de arbeiders om hun vrijen tijd goed te ge bruiken. Het wetsontwerp werd zonder stemming aangenomen. De minister werd döor alle le den, geluikgewenscht. Bij de daarna aan de orde zijnde wijzi ging der invaliditeitswet, drong de heer P 0- 1 a k aan op uitvoering dier motie-Duys be treffende herziening dier loonklassen. De heer Stork zou tegenstemmen als er stemming wordt gevraagd, omdat de werk gever de geheel e premie moet betalen. De heer Van Houten deelde dit be zwaar niet, daar in de practijk de werkgever toch altijd,dfe premie betaalt. De heed Vliegen zou de invaliditeits verzekering willen beschouwd zien als deel van de Ongevallenwet en van de Ziektewet. De heer Bergsma was het eens met den her Van -Houten. Minister Aalberse herinnerde er aan, dat reeds vóór de aanneming der motie-Duys overweging van herziening der loontabellen werd' toegezegd, Ten aanzien dei- premiebeta ling was spr. het geheel eens met den heer Van1 Houten. Op de risico-overdracht zou de minister nader terugkomen; evenwel zeide hij reeds nu, dat hij was vóór het behoud van hetgeen de vrije maatschappij tot stand bracht. De minister zou wenschen de geheele verzekering samen te vatten in een ziektever zekering en een invalidieitsverzekering. Het ontwerp werd' z. h. st. aangenomen. Daarna kwam aan de orde de regeling der vrijwillige ouderdomsverzekeriug. Xeleiur. S3 Dirfcclour: G. KL KRAK. HoofdredacteurT|. N. ADEMA. (fill

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1919 | | pagina 1