DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Eomlerd een en twintigste Jaargang.
1919
Uil nummer btdiMl utt 2 bieden.
Abonnementsprijs bi] vooruitbetaling per 3 maanden f 2,00, franco per post I 2,50. Bewijsnummers 5 ct. Advertentieprijs 20 ct. per regel, groolere letters naar plaatsruimte.
Brieven franco N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam C 9, Telef. Administratie Nr, 3. Redactfe Nr. 33.
DONDERDAG DIractöurs M. KRAK. HooJdrsdaGtaur s TJ. N. ADEMA. Jg NOVEMBER.
buitenlandsch overzicht.
Het verhoor in Duitschland gaat zijn gang
en het gaat er lang niet malsch toe zoo lang
zamerhand. Na het kalme verhoor van een
timiden Zimmermann en een admiraal Koch
komen de meer slagvaardige partijen op de
proppen en zoeken de aangevallenen aanval
lers te worden. Von Capclle, gesteund door
eerste klasse deskundigen op het gebied van
den duikbootoorlog, zocht ook zijn kracht
in de naanval n nu komt Helfferich,
oud-vice-kauselier, oudministcr van finan
ciën, bankspecialiteit, politicus, literator,
journalist en honderd ene één beroepen meer
In zijn zeer handig in elkander gezette re
devoering hekelt hij ten zeerste de houding
van Wilson en uit zijn verontwaardiging in
den telkens herhaldcn zin: „God beware ons
voor zoo'n vredcsbemiddclaar" 1 Het is niet
vleiend voor den Ainerikaanschen president.
Helfferich zegt verder: „Achter de bood
schap van president Wiison van 22 Januari
1917 vertoonde zich reeds het gezicht van
den Wilson van Versailles!" en vestigt daar
mee den indruk, dat hier ten minsteeën man
aan het woord is geweest, die een vcchtna-
tuur heeft en voor zijn daden durft uitko
men.
Maar de algemeene impressie van al deze
onderzoekingen is, dat wij toch eigenlijk ge
tuigen zijn van een vruchteloos en eindeloos
gefolter van personen, die ten slotte, zij het
dan ook, uitgaande van verkeerde denkbeel
den eindigende in 'n jammerlijk fiasco, steeds
naar hun eerlijke overtuiging onbaatzuchtig;
het beste voor het land gewild hebben.
Een der correspondenten uit Berlijn schrijft,
naar aanleiding van dit gerecht, dat hem de
volgende regels in gedachten schieten:
Setzt nicht linger zu Gerichte
Auf den scherben der Nation!
Miissig ist's voor „Schuld'' zu sprecken,
Wenn verloren die Partie
Ging es schlecht, nennt man 's Verbrechen,
Ging et gut, nenn man 's Genie.
Inmiddels is ook Hindenburg te Berlijn
aangekomen voor het vernoor van de ouüer-
zot'Aiugscoiuimissie. Hij werd afgenaaid door
Luaemuonl en HeUierich en mj werd het
nnuiueipunt van een ovaiie. Nauat zijn auto
met moeite aoor de menigte heen was geko
men omstonden er sianujes, aooraat een
vrouw iiuu een grooten moordenaar noemde
Het gevolg waren groote veentpartijea.
Tusschen de üostzekust en Yamburg vai-
len de boisjewiki met groote heitigneid aan.
Op de comer enne 'van de ranustaten na
men Lsilana, Lemand en Litauen een ge-
meenscnappeiijk programma aan voor de
oenanoernng van ue kwestie van den vrede
met bovjei-Kusiand. tiet begin van de vre-
desoneicnanaeiingcn met Sovjet-Kusland
werd op tb November gesteld.
In de Vereenigde Staten is een actie tegen
de anarchisten op touw gezet. Deze richt zich
tegen ne telle „radicalendie bij de gerech
telijke overvallen sedert Vrijdag t.l. in hech
tenis zijn genomen.
De socialist Victor Berger, die in het 5de
district te Wisconsin voor het Huis van Aige-
vaaruigden is gekozen, is na een verooruee-
iing te hebben gekregen wegens overtreding
der spionnagewet, gisteren met 30y tegen t
stem van zijn zetel vervallen verklaard.
berger verdedigde zien zeit en verklaarde
„nieis te willen terug nemen."
EEN SAMENZWERING.
Volgens te Kopenhagen ontvangen berich
ten is in Turkije ern samenzwering ontdekt,
die ten dod had den sutao te onttronen.
Een militaire missie, onder leiding vaij een
Fransch kolonel, is uit Konstantinopel naar
Klein Azië vertrokken om een onderzoek in
te stelen naar de natinalistische beweging.
BUITENLAND.
DE STAKING DER AMERIKAANSCHE
S 1 tENKUOLAKBElDLKS.
Attoney-general Palmer heelt een verkla
ring uitgevaardigd, waarin hij antwoord geelt
op ue Sianapunisverklarmg, door de Aweri-
kaanscne ieueratie van den arbeid terzake
van de (.inmiddels door de mijnwerkersieiders
geëindigd verklaarde. Red.) staking in de
steenkoolindustrie ingenomen.
Wederom verzekerde Palmer dat de staking
der mijnwerkers in 'het vetkoolgebied een
schending was van de Amerikaanscüe wetten,
en hij verklaarde dat de regeering „bij de toe
passing van de wet zou te werk gaan zonder
aanzien des persoons."
Gisteren werd geen overeenstemming be
reikt tusschen de leiders der Vereenigde Mijn
werkers, die te Indianapolis in conferentie
waren over den toestand; doch hedenochtenc
werd het besluit genomen, te gehoorzamen
aan de beslisisng van den rechter en het sta-
kiugsbevel voor dem ijnwerkers in het vet
koolgebied in te trekekn. De daartoe strekken
de bevelen zouden nog voor zes uur 's avonds
worden verzonden.
De waarnemende voorzitter van de mijn
werkers, Lewis, vaardigde een manifest uit
van dein volgenden inhoud: „Wij zullen ons
gedragen naar het bevel van het gerechtshof.
Wij doen dat onder protest; wij zijn Ameri
kanen. Wij kunnen onze regeeing niet bestrij
den."
De Star betoogt, dat het optreden van de
mijnwerkers den weg opent tot onderhande
lingen.
Minister Wilsaon heeft na de kabinetsver
gadering van vandaag het volgende gezegd
„Ik zal onmiddellijk de mijnwerkers en de
eigenaars bijeenroepen, om te onderhande
len over een vergelijk.
De vertegenwoordigers van de mijnwerkers
hebben de uitnoodiging aangenomen van den
oister van arbeid, Wilson, waarbij zij wor
den uitgenoodigd om met de werkgevers te
aanferaeren over loouMvereaakonuit
VREDESTOESTAND.
Berlijnsohe avondbladen berichten, dat
spoedig een Duitsche delegatie naar Parijs
zal' vertrekken tot opheldering en regeling
van alle kwesties, welke betrekking hebben op
den overgang van den wapenstilstand tot den
vredestoestand,
ELZAS-LOTHARINGEN.
De algemeene commissaris voor Elzas-Lo-
tharingen Milterand' vaardigde een bevel uit
voor de verwijdering van alle Duitsche ge-
cenkteekenen, die zich sinds 1871 in Eizas-
otharingen bevinden. Ook militaire gedenk-
teakene». aan de slagvelden san 1870/71
moeten verwijderd worden.
Uit Markirchen en Sdilettstadt en verschei
dene plaatsen in de Vogezen komen berichten
van manifestaties der bevolking tegen de
:ranschea, vooral een openlijke vijandige
loudiag tegen Fransche militairen. Elzas-
Loiharingsche radicalen agiteerec in de Bo-
ven-Elzaaser Industriegebieden «ader de
'ransche troepen. Daaraan wordt ook de
veelvuldige verandering van garnizoenen toe
geschreven.
DE BEHANDELING DER KRIJGS
GEVANGENEN.,
Van 350 heden uit Fransche gevangen-
campen te Berlijn aangekomen manschappen
van den saaiteitsdienst hebben, naar uit Ber
lijn ordt gemeld, verscheidene den Duitschen
overheden bijzonderheden medegedeeld om
trent mishandeling van Duitsche gevangenen
nü'e kampen van Fontaine, Louchez en Can
dor bij Roie. De gevangenen lagen' in een
moeras, werden onvoldoende gevoed en leden
aan epedcmische ziekten. Het stentecijver
tengevolge van verzwakking was groot. Het
transport der saniteitsmanschappen werd tot
in de nabijheid van Keulen door zwarte troe
pen der Fransche begeleid over wier optre-
dlen de gevangenen zich zeer beklaagden.
HET BELGISCHE KONINGSPAAR.
Woensdagmorgen arriveerde de „George
Washington" te Brest. Aan boord bevonden
zich de Koning en Koningin van België. Het
Koningspaar werd verwelkomd door den
Belgischen gezant te Parijs. Eenige vertegen
woordigers van Poincare verwelkomden de
Vorstelijke personen uit naam van den pre
sident én de regeer ing. Het Koningspaar
werd militaire eer bewezen.
De Koninklijke trein verliet te 11.20 uur
Brest.
RADICALE ONLUSTEN TE
CENTRAL IA.
(VER. STATEN).
Lieden, die verklaard hebben, dat zij leden
zijn van de Industrial Workers World (het
z.g. radicale vakverbond Red.), hebben te
Centralia geschoten op deu optocht ter eere
van den jaardag van den wapenstilstand toen
deze het gebouw van de Industrial Workers
voorbijkwam. Zij doodden vier oud-soldaten,
vermondden er twee doodelijk en nog ver-
scheidenen minder ernstig. Een man, die her
kend werd als een van de lieden, die op den
optocht hadden geschoten, is, naar gemeld
wordt, opgehangen op de brug over de rivier.
Ten minste acht verdachten zijn in hechtenis
genomen.
HERDENKING WAPENSTILSTAND
IN ENGELAND.
Het verzoek van den koning om Dins
dagmorgen om 11 uur gedurende twee minu
ten door geheel Engeland het verkeer stop te
zetten, ter herdenking van de gesneuvelden,
heeft aanleiding gegeven tot een indrakwek
kenden', zwijgenden groet der levenden naar
de roemrijke dooden, schrijft de Tel.-corres-
pondent te Londen.
Zelfs op die drukste punten van Londen,
zooals Piccadilly en voor de beurs, waar an
ders op dit uur meuschen, omnibussen en au
tomobielen een krioelend mierennest vormen1,
stond plotseling allies stil, toen het bulderen
der waarschuwingssignalen zweeg. Het
plechtig ©ogenblik was aangebroken.
Ondanks de koude ontblootte ieder het
hoofd; op de omnibussen stond iedereen op
en er heerschte een zoodanige stilte, dat het
wag, alsof de stad, evenals in de sprookjes,
plotseling betooverd was; niets' bewoog zich
van zijini plaats.
Niet twee, doch vijf minuten bleef alles zoo
staan, en allen herdachten hun dooden, die
rusten iin Fransche graven en aan Ooster-
stranden.
Dan braken menschelijke stemmen weer de
betoovering, de menigte begon weer te bewe
gen het stadsrumoer leefde weer op, en alles
ging verder. Het mierennest krioelde weer
Zoo brachten Londen-, geheel Engeland en
de Engelsche dominions een plechtigen, zwij
genden groet aan de helden aan gene zijdr
van het graf,
Bij het monument voor die dooiden in Whi
te-hall, tegenover de ministeries, was de me
nigte om 11 uur zóó dicht opeengehoopt, dat
velen, die kransen kwamen leggen; het monu
ment niet konden bereiken en de bloemen over
de hoofden moesten doorgeven.
Ook de koning en president Poincaré kwa
men kransen neerleggen.
EEN FILM-ARCHIEF,
denkbeeld om de belangrijkste gebeur
tenissen uit hef osg+jfocb leyes in een film
archief vast te leggen, zsl wél' reeds in vele
hoofden opgekomen rijn. Het is dan ook lang
niet nieuw meer Niet algemeen zal het ech
ter -bekend- zijn, dat dit denkbeeld reeds in de
practijk toegepast wordt en wel door de stad
Brussel. Sinds April 1910 heeft deze stad een
gemeentelijk film-archief waarschijnlijk het
eeste der wereld,
Dit archief telt op het oogenMIk em 60-tal
films, die de voornaamste gebeurtenissen; wel
ke zich in de laatste jaren te Brussel voorge
daan hebben, voor het nageslacht bewaart.
Men vind- in de verzameling o.a. de begra
fenis van Leopold! II, den -intocht van Koping
Albert, verder tooneclen uit den Duitschen
bezettingstij d, d istributie-uitdeel ing, enz.
EEN LANGDURIGE SLAAP
Het „New York Medical Journal" deelt
mede, dat Hilda Kari, een Finsche, den 26en
Juni in het Bellevut Hospitaal te New-York
stierf na een slaap vau drie maanden en vijf
dagen, met slechts enkele oogenblikken, waar
in zij bij bewustzijn was. De ziekte werd
beschouwd als encephalitis lethargies. Den
21sten Maart was zij in het ziekenuuis opge
nomen en alle pogingen, ook de meest drasti
sche, die in het werk weiden gesteld om
har wakkei te maken, mislukten.
DE „rUBANTIA".
Gemeld) wordt, dat de zaak van de v,Tu-
bantia" nog steeds bij, dc Dni-tsche regeering
in behandeling is en dat het nog wei eenigen
tijd zal duren, voordat daaromtrent een de
finitieve regeling zal zijn getroffen.
KORTE BERICHTEN.
Overeenkomstig het verlangen van den
aad van vijf dsr geallieerden te Parijs hebben
de Roemeaiërs thans op bevel van generaal
Madarescu, hun opperbevelhebber, Boeda
pest ontruimd en trekken zij zich terug tot
aan de Theiss.
Naar verschillende bladen melden, wa
ren de Fransdien begonnen de Duitsche
krijgsgevangenen terug te zenden. Een trein
war ai te Lssen aangekomen. Intusschen is
echter uit Parijs plotseling het bevel gekomen
om de transporten te staken. Het heet, dat
tien transporten opgehouden en teruggezon
den zijn.
Men verwacht, dat vele Amerikaansche
mijnwerkers hei bevel van hun leiders de sta
king te eindigen niet zullen opvolgen.
Wilson, minister van Arbeid der Ver.
Staten riep de mijneigenaars bijeen voor een
conferentie, ter oplossing van de geschillen.
De afgevaardigden der mijnwekiers stem
den in een conferentie met de mijneigenaars
toe.
- Te Washington werd door stakers op ge
wezen soldaten geschoten; een der daders
werd door het gepeupel gelyncht
De President van Brazilië heeft het vre
desverdrag geteekend.
Reuter meldt dat Allenby te Cairo is
aangekomen.
De Entente zal Oostenrijk een krediet
van ongeveer 60 mililoen dollar verleenen.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
DE MINISTER VAN KOLONIëN.
iDe nieuwe minister vaa koloniën, de heer
S. de Graai*, die gisteren door de koningin
op het Leo beëedigd is, zal hedenochtend 10
uur heb beheer van het departement overne
men van den fun-geerenden. minister van kolo
niën, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck.
OVERLADING DER POSTERIJEN.
De minister van binnenlaadsche zaken
heeft aan de Gedeputeerde Staten der <?to-
vinciën medegedeeld, dat in de laatste w«...
van de maand November en in de eerste da
gen van December a.s. de postadministratie
zal belast worden met de uitreiking tegen ont-
vanbewijs van een zeer groote hoeveelheid ge
adviseerde brieven afkomstig van de raden
van arbeid.
Waar volgens bekomen inlichtingen een
aantal van ruim lVa milioen brieven zal zijn
uit te reiken zijn, zoowel de lokaliteiten bij
den postdienst in gebruik, als het beschikbare
personeel op verschillende plaatsen onvol
doende om een regelmatige behandeling en
afgifte van de hierbedoelde brieven te verze
keren. Heï zou daarom noodig kunnen zijn,
in sommige plaatsen de medewerking van an
dere organen in te roepen.
In verband hiermede en in aanmerking ne
mende, dat het hier een algemeen volksbe
lang betreft, heeft de minister verzocht de ge
meentebesturen uit te noodigen om ingeval
de inspecteurs of directeuren der posterijen en
telegrafie of de brievengaarders hun mede
werking inroepen, deze wel zooveel mogelijk
te willen verleenen.
DE INDISCHE REGEERING EN
HET SOERABAJAASCH HANDELS
BLAD.
Het Tweede Kamerlid- Albarda heeft aan
den- minister van Koloriën de volgende vra
gen gesteld:
1. „Is het waar, dat de heer W. Muurling,
thans gevolmachtigde van de Indische Re-
geermg toenmaals chef van den politieken
-inlichtingendienst, gepoogd heeft door aan
koop van aandeelen ae beschikking te krijgen
over het ,Soerabajaasch Handelsblad1'?
2. Zoo ja, werden deze pogingen door den
Mu-urling ondernomen met voorkennis öf in
opdracht van dte Indische Regeeri-ng?
3'. Welke waren de bedoel)-'gen, waarmede
de heer Muurling of de Indische Regeering
zeggenschap wenschte te verkrijgen over het
„Soerabajaasch Handelsblad"?
4. Zijn pogingen van overeenkomstige
strekking met betrekking tot andere bladen of
tijdschriften ondernomen? Zoo ja, met betrek
king, tot welke organen- en met welke uitslag?
LUCIFERSBELASTING.
Naaraan „De Standaard" van goed inge
lichte zijde wordt meegedeeld, n-a-dert de rege
ling der lucifersbelasting het laatste stadium.
Nadat de onderhandelingen met de eigenaren
der Nbderlansche -lucifersfabrieken moesten
afspringen tengevolge van overvragen" der
fabrikanten, schijnt de heffing van een ac
cijns volgens het banderollestelsel thans vast
te staan. Evenwél: als een overgangsmaatre
ieli. Immers, de invoering van een zuiver
itaa-tsmonopolie staat, evenals in Duitsch-
land; op het program.
Op de vraag, of bij den- overgang vau de
vevaardiging van lucifers door particulieren
op den Staat, de particuliere fabrieken dan
zullen worden overgenomen, schijnt het ant
woord' te zullen luidenmisschien, namelijk
wanneer fabrikanten op basis van de boek
waarde van 1 Jan. 1919 hun bedrijf wensch-
ten over te doen. Die boekwaarde staat thans
voor de Regeering vast, nu de onderhandelin
gen de laatste maanden dit medebrachten.
WEDUWEN- EN WEEZENFONDS.
Ingediend zijn wetsontwerpen tot regeling
van de ontvangsten en uitgaven van het We
duwen- en Weezenfonds voor militairen en
gepensionneerde militairen van land- en zee
macht voor 1920.
NEDERLANDSCH-BELGISCH
INCIDENT?
Bij navraag naar de al of niet juistheic
van het bericht van de „Nation Beige", dat
de Belgische regeering omtrent het incident
te Breskens, waarbij een Belgische vlag zou
zijn verbrand, inlichtingen te VGravenhage
heeft doen verroeken, ia gebleken, dat Dins
dag bij het departement van buitenlandsche
zaken een dergelijk verzoek om inlichtingen
van de Belgische regeering niet was ontvan
gen.
De burgemeester van Brouwershaven heeft
de stellige verzekering gegeven dat het ver
haal van de „Nation Beige" van a tot z uit
den duim gezogen is. Er heeft in de haven
zijner gemeente geen Belgisch jacht gele
gen.
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken heeft tegenover den correspondent van
de Tel. verklaard, dat opheldering gevraagd
is, maar 4at het onderzoek nog niet is be
ëindigd.
INSPECTEUR DER BURGER
WACHTEN.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft aan den Majoor der veld-artillerie P. D.
van Essen, dien de Minister, van Oorlog voor
het geven van centrale (leiding aan en het
houden van toezicht op de burgerwachten ter
beschikking van dat Departementshoofd stel
de, den' titel van „Inspecteur der burgerwach
ten" verleend.
ONTSLAG OFFICIEREN.
Door den Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht is aan de korpscommandanten eene
opgave verzocht van de tijdelijk benoemde
officieren en reserve-officieren, die zonder de
bélangen van den diernt te schaden, thans
voor een eervol ontslag in aanmerking zou
den kunnen worden gebracht.
NIEUWE MINISTERIEELE REGELING
BETREFFENDE HET VERVOER TE
WATER.
De nieuwe regeling betreffende het vervoer
te water, die dezer dagen in de Staatscourant
zal verschijnen, zal in hoofdzaak gelijk zijn
n die welke thans reeds wordt toegepast.
Alleen zal bij de nieuwe regeling het land
verdeeld worden in drie inplaats van in vijl
districten Het eerste district zal omvatten de
provincies Groningen, Friesland, Drente en
Overijsel; het tweede district de provincies
Noord-Holand, Utrecht, Gelderland alsmede
een ded van Zuid-Hollandhet derde district
het andere deel van Zuid-Holand en het ove
rige deel van Nederland.
De beurtvrachtlijst blijft dezelfde als thans
en dus, de vroegere tarieven met 35 pCt. Het
ligt in de bedoeling tegen het voorjaar deze
tarieven te verlagen tot 110 pCt. van het vroe
gere tarief en des zomers op 80 pCt. van het
tarief. Naar wij vernemen, is deze tariefrege
ling, die in hoofdzaak zoowel de Binnen-
scheepvaart-Unie als de Schippersbonden be
vredigt, vastgesteld op advies van de Tarief-
eommissie, waarvan de heer Mutsart Bruins
te Rotterdam voorzitter is en waarin de ver
schillende belanghebbende partijen zitting
ïebben.
MELK.
De minister van Landbouw heeft bepaald:
lo. dat met ingang van 12 November ver
boden is om volle, geheel of gedeeltelijk af
geroomde of op .u-.^re wijze verwerkte melk
•:e verwerken tot «aas;
2o dat met ingang van 12 November ver
boden is, volle, geheel of gedeeltelijk afge
roomde of op andere wijze verwerkte melk
te verwerken tot melkpoeder, taptemelkpoeder,
gecondenseerde melk, gecondenceerde tapte
melk en caseïne;
3o. het sub 1 en 2 gestelde verbod is niet
van toepassing ten aanzien van mdk verwerkt
in die bedrijven, welker ondernemers:
a. zich schriftelijk 'hebben verbonden om
tot 1 Mei 1920 zoo veel melk ter voorziening
in de binnenlandsche behoefte beschikbaar te
stellen en af te leveren op de wijze en tegen
prijzen als door of namens den minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel is of zal
worden bepaald;
b. zich, voorzooverre zij kaas in Goudsch of
Edammer model maken, verbinden om deze
kaas te maken in een of meer der onderstaan
de klasseneerste klassevolvette kaas (be
reid uit volle melk en bevattende minstens 45
pCt. vet in de droge stof); tweede klasse:
kaas 40-f (bevattende minstens 40 pCt. vet
in de droge stof)derde klassekaas 30-+-
(bevattende minstens 30 pCt. vet in de droge
stof)vierde klassekaas 20+ (bevattende
minstens 20 pCt vet in de droge stof)en de
ze kaas te voorzien van een merk (hetzij een
Rijksmerk, hetzij een prikmerk), aangevende
de klasse.
GRATIE AAN MILITAIREN.
Blijkens K. B. van 4 November j.l., is op
gemeenschappelijk rapport van de Ministers
van Justitie, Oorlog en Marine aan alle
militairen, onherroepelijk veroordeeld ter za
ke van een strafbaar feit, gepleegd na 31
Juli 1914 en vóór 1 Juli 1919, met inachtne
ming van de volgende bepalingen, gratie ver
leend van de hun opgelegde straffen, welke
nog geheel of gedeeltelijk moeten worden on
dergaan.
De gratie wordt dus verleend:
a. van de straffen, opgelegd ter zake van
de volgende strafbare feiten:
le. desertie, mits de opgelegde vrijheids-
straf niet zwaarder is dan drie maanden
2e. feiten, vallende onder art. 97 van het
Crimineel Wetboek van het Krijgsvolk te Lan
de en die, vallende onder art. 367. tweede
lid, van het Wetboek van Strafrecht (de aan
de bewaking van den militair toevertrouwde
persoon opzettelijk of door schuld of onacht
zaamheid laten ontsnappen) mits, ingeval
vrijheidsstraf is opgelegd, deze niet zwaarder
is dan veertien dagen;
3o. feiten, valende onder artikel 99 van het
moeten wcw<i«?n gedacht aan eigen eeanorni»-
ohe hulpbronnen. De Regeering treedt niet
voldoende op e-gen Katholieke ophitsing te
gen de S. D. A. P.
Oo;k spr. achtte produetievarmeerdering
h-oog noodig. Dit zal ook bij de socialisatie in
het oo-g moeten worden gehouden. Doch de
arbeiders behoeven -daarom hun loonactie
nog niet op te geven.
Spr. erkende dat de kwestie dér socialisatie
nog in haar beginselstadium verkeert. De
eis-chen der 8. D. A. P. gaan dan ook niet
verder dan een grondig onderzoek. De moti-
Marchant achtte spr. te vaag- Bovendien is
'zij eigenlijk gericht tegen de socialisatie.
Spreker diende een m-o-tie in, vragende om
een enquête met medewerking van de orga
nisaties van werkgevers en werknemers naar
de werking van het particuliere bedrijfsleven
en de geleidelijke vervanging daarvan door
socialistic der bedrijven,
Deze motie zal bij de algemeene beschou
wingen werden behandeld.
-Spr. vormde ten slotte «en systematische,
maar zekere ontwapening.
De heer B i a a t -bepleitte verschillende
maatregelen in het belang van de landbouw.
Ten 5 uur 15 werden de beraadslagingen
verdaagd tot heden 1 u-ur.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van 12 November werd aan
den heer K r u ij e met 48 tegen 11 stemmen
verlof verleend tot een interpellatie over de
gebeurtenissen in het interneeringslkamp te
Harderwijk, na besrijding door den heer B o
man s. Dé interpellatie zal worden gehouden
bij art. 71 van de begrooting van binnenlandr
sche zaken.
De voorzitter merkte op, dat de tijd
voor de interpellatie van den gerantsoeneer-
den tijd afgaat.
De heeren K r u ij t en W ij n k o o p pro
testeerden daartegen,
S t a a t s b e g r o o t i n g.
Algemeene beschouwingen.
De heer Schouten betoogde, dat socia-
1-isaie van 'bedrijven nog een vaag -begrip is,
doch dat wat, voorzoover men weet, er o-n-der
wordt verstaan, algemeen verderfelijk wordt
geacht.
Overal waar socialisatie beproefd is, is zij
mislukt. De S. D. A- P. handelt dan. ook on
verantwoordelijk als zij het stelsel -propageert
en daardoor de -begeerte der menigte wekt.
Wat we noodig hebben is verhooging van
productie en in plaats van ontevredenheid te
zaaien is noodig het -doen doordringen van
dé beginselen van het evangelie.
De heer Van de Laar zag in het ka
binet niet dé regeering van grootsche her
vormingen en beschouwde als oorzaak daar
van de overheer-schende fouten der katholie
ken die een 'kerkelijk-clericale partij vormen,
Hij wilde een -scheiding in democratischen
en conservatieven waarbij de Katholieken dan
zullen hebben te kiezen.
De heer Tr® els'tra vroeg hoe dé mede
deling van de Regeering moet worden opge
vat over het niet bestaan van eeni-g militair
verband tusschen België en Nederland', en of
de Regeering van plan is zich te verzetten
tegen elk idee van militaire samenwerking
tusschen beide landen. Hij vroeg voorts me-
-dedeeling van de consékwenties- welke voor
ons uit aansluiting 'bij den Volkenbond zou
den voortvloeien.
Over den Hoogen Raad van Arbeid be
houdt spr. zich zijn -oordeel voor. Den _Nij
verheids-raad 'keurtde hij a-f -als officieele
sanctie op de overheerschende punten van de
leiders der bedrijven. Op financieel gebied zal
n-oodig zijn, aantasting dér vermogens voor
delging der crisi-sschulden en ook voor de
verders behoeften zal moeten worden afge
zien van belasting en. leening, doch er zal
