It® fOMaSS'S'AHTS WA'F ?«U!ti ALKMAAR guriR twkai^ktbfctsd*» is cver- wegia* bij d«n COMMISSARIS TAX FO- LÏTIB te TTL3TI21G inlfahtittgea ia te win nen, afvo-ieM bandiel*s statie» aan te ka.on pen met: beidrijveni, Ver. „De vereenigde scbijven- schuurders", Ned>. Centr. Bond van Chr. arbeiders in de bedrijven van voedings- en genotmiddelen; Ned. R.-K. Grafische Bond, Ned. Ch'r. Grafische Bond en de Ned. R.-K. Textiel arbeidersbond „St. Lambertus". ONZE GEZANT IN AMERIKA. Aangaande de gezondheidstoestand van den igezant Cremer kan worden medegedeeld, dat de eerste operatie den 9den November heeft plaats gehadl; de dlatum voor de tweede operatie is nog niet vastgesteld. "!De algemeene toestand van den patiënt is bevredigend. DE PAS VOOR LUITENANT VOGEL. In de memorie van antwoord op hoofd stuk III (buitenlandschc zaken) wordt om trent deze zaak, die zooveel stof deed op waaien, medegedeeld: De minister heeft een commissie ingesteld, belast met een onderzoek naar het voorgeval lene aan het consulaat-generaal te Berlijn in zake het pasvisum van den ontvluchten luite nant Vogel, Op overtuigende wijze is aan- de commissie gebleken, dat de consul-generaal bij de verleening van het bedoelde visum niet geweten heeft, dat het pasvisum voor den persoon, die zich onder den naam Velsen en met regelmatige papieren bij hem aan meldde, voor luitenant Vogel bestemd was. Omtrent andere Duitsche officieren1, die op onregelmatige wijze hierheen zouden zijn uitgeweken, is niets bekend. ZUIDERZEEFONDS. Blijkens het verslag nopens het wetsont werp tot vaststelling van de begrooting van inkomsten en uitgaven van het Zuiderzee- fonds voor het dienstjaar 1920, betreurden sommige leden dat bij de samenstelling van den Zuiderzeeraad zoo weinig rekening is gehouden met de belangen der onderscheide ne plaatsen aan de Zuiderzee gelegen. Aan personen met de plaatselijke toestanden meer van nabij bekend, is, naar de meening dezer led'en niet in voldoende mate zitting gegeven. HET TYPHUS-GEVAAR. Ged'. Staten van Noord-Holland hebben aan de besturen cfcr gemeenten in de nabij heid van Amsterdam opgemerkt, dat zich in de laatste maanden te Amsterdam weder een vrij belangrijk aantal gevallen van typhus heeft voor ged'aan. Hoewel het tot dusverre niet is mogien gelukken aldus het schrijven van Gedeputeerden een bepaalden haard van besmetting op te sporen: mag toch met vrij igroote zekerheid worden aangenomen, dat de ziekte wederom is overgebracht door het gebruik van besmette melk, afkomstig uit de omliggende gemeenten. Deze wetenschap moet er toe leiden, dat de besturen dier gemeenten, er met alle kracht naar streven liet hunne te doen om het be smettingsgevaar door melk tot de kleinste af metingen terug -te brengen. In de eerste plaats zullen zij zich moeten keeren .tegen de nog steeds gevolgde gewoonte dei* veehouders om het melkgereedschap in de slooten te spoe len. Op dit punt behoort geen verschil te wor den gemaakt tusscben slooten, waarop priva ten looien1, en die, waarop dit verboden is; ais regel is elk slootwater min of meer ver vuild en ongeschikt tot reiniging. f Gedeputeerde Staten verzoeken voort streng de hand te houden aan de bij plaatse lijke verordening gestelde verbodsbepalingen omtrent heit .gebruiken van slootwater bij het winnen, bereiden en bewaren van voedings middelen en voor het reinigen van vaatwerk en gereedschappen, bestemd 'om daarbij te worden gebezigd, alsmede om dit verbod nog eens bij openbare kennisgeving onder de aan dacht der ingezetenen te brengen en daarbij te wijzen op de gevaren, die door overtreding van het verbodi de volksgezondheid voortdu rend bedreigeri. VERKORTE OEFENINGSTIJD. Aangezien de Minister van Oorlog bepaald heeft, dat de proef met de opleiding der in fanterie (oefening in zes maanden) óók moet worden genomen bij volgende in te lijven mi- litieploegcn, is aan de korpscommandanten verzocht, mede te deelen, tot welke opmer kingen deze ontwerp-regeling opleiding der infanterie aanleiding heeft gegeven. MET GROOT VERLOF. De dienstplichtigen der lichting 1919, die in- het tijdvak van 3 tot 7 Februari zijn inge lijfd bij de pontonniers, zijn met groot verlof huiswaarts gezonden. GEMENGD NIEUWS. EEN DIEVENBENDE- GEARRESTEERD. 7N ip-izéêa -ras, it W: izvm Wrfï ss- nemea „'"cderrn loopt reedt! in de duisenden. In tïï hniï aeevecl cpstelagen (o.t, een compleet ameublement) dit overbrenging naar bet. politiebureau al te bezwaarlijk was. Overigens gelijken d'e vertrekken daar op een magazijn van ongeregelde goederen: alle soorten artikelen zijn er vertegenwoordigd. Er zullen nog wel meer arrestaties volgen, zoowel van winkeljuffrouwen als van fami lieleden en van o-pkoopens, die van heling worden verdacht. DUITSQHlE STEENKOLEN. Het vervoer van Duitsche steenkolen naar osn land over Zevenaar en Winterswijk wordt met ingang van heden gewijzigd in dien- zin, dat over Zevenaar vier treinen per dag zullen loope-n en vier ledige treinen te rug; over Winterswijk drie beladen treinen en drie ledige treinen terug. GOöP. BOND VAN AAN- EN VER- KOOPVEREENIG1NGEN. Zaterdag werd te Arnhem een algemeene vergadering gehouden van Coöperatieven Bond van Aan- en Verkoopvereenigingen. De Bond telt bijna 14.000 leden. Een com missie heeft rapport uitgebracht inzake mo gelijke samenwerking met d'e Bonden in N.- Molland en Friesland. 'De afgevaardigden van N.-Halland en Friesland deeldën mede, ■dlat zijl gaarne 'deze zaak zouden steunen. Het Centraal-Bureau uitte ernstige klach ten over de slechte levering van het bestelde Thomas slakkenmeeil. Besillo-ten werd deze klachte ndoor een commissie met het Centraal bureau te doen bespreken. De-afgevaardigde van N.-Holland' besprak de nweschelijkheid, dat die Regeering zou ein- diegen met haar bemoeiingen inzake de vee voederdistributie. VERPACHTING. B. en W. van Arnhem stellen den raad dier gemeente voor het hotel-pension „Sonsbeek" met aanhoorigheden onderhands te verpach ten aan den heer G. A. H. Geeraedts te Alk maar voor den tijd van 6 jaren (192031 Dec. 1925) tegen een pachtsom van 6000 per jaar. OPLICHTING. Een man, die vroeger in dienst was van den Rotterdamschen Pakketschuitdienst, ver voegde zich Vrijdag bij de firma Gebr. Ger- zon te Amsterdam tot het in ontvangst ne- meln van de dagelijksche zending, bestemd voor het Rotterdamsch filiaal. De expeditie vermoedde niets kwaads ai gaf de pakken met damesgoederen aan den pseudo-kruier af. De man ging er echter van door met de zending, die een waarde van circa 6000 vertegenwoordigde. De firma Gerzon deed onmiddellijk aangifte bij de politie, die erin slaagde de goederen op te sporen op een zol derkamer van het perceel Lijnbaansgracht 149'.. De dader is bij- d:e politie bekend. DE STAKING BIJ DE R. T. M. De tarmstaking is reeds aan het verloopen verscheidene stakers hebben zich weer aange meld De militaire bewaking is ingetrokken Ook te Rotterdam hebben eenige stakers zich aangemeld. Van Zaterdag af is men weer begonnen met het melktransport1. De buitendienst op Hoeksche Waard is weer normaal, aangezien er met vier machines wordt gereden. Zaterdagmorgen omstreeks half zeven zijn in de Rozenstraat te Rotterdam op eenigen afstand van het station twee goederenwagens nabij een wissel in een verkeerde rail geko men. Reeds waren zeven goederenwagens en één personenrijtuig in het spoor geloopen, toen plotseling de wissel omviel en de twee laaste wagens verkeerd liepen Daar men het onmiddellijk opmerkte, omdat de trein zeer langzaam reed, hadden geen ongevallen plaats. Vrijdag bleek, dat bij de Spuibrag de rail was ingesmeerd met vet, met het doel het op rijden der treinen te bemoeilijken Hiervan is bij de politie aangifte gedaan,. IJS OP DE ZUIDERZEE. De geheele Huizer-vloot was Vrijdag bin nen. IJsvorming was reeds in haven begon nen. Langs de gansche kunstlijn tot Muider- berg ligt het ijs tot rijen schollen opeenge- kruid met sneeuwranden en omheen tot vér uit het strand Drijfijs is gemeld, dat de zeil vaart bc1emmert in de Zuidelijke kom Pam- psHuizenEemmond. INBRAAK. Vrijdagnacht is ingebroken in het levens- middelenma-gazijni der firma de Gruyter op Wittenburg te Amsterdam De achterzijde was opengebroken, weshalv de politie ver moedt, dat de dieven met een roeibootje van uit de Kattenburgervaart het pand zijn gena derd Gestolen werden 15 balen koffie, 3 ba len suiker, eenige kisten margarine en ver schillende pakken cacao Eenigen tijd geleden is in het zelfde pak huis op dezelfde wijze ingebroken. De daders werden gepakt. NOODLIJDENDE KINDEREN IN OOSTENRIJK EN HONGARIJE. De padvinders te Baam hebben voor de O.-H. kinderen ingezameld 17 colli klëeding- stukken, linnengoed en levensmiddelen en cir ca 3000. HONGERIGE RATTEN. Te Enkhuizen werden gisternacht een paar visschersjongens van 14 en 19 jaar in hun slaap door ratten aangevallen. Eer de sla- penden op tegenweer waren bedacht, hadden ze reeds een paar flinke beten in voeten en ooren opgeloopen, waarna zet het raadzaam achtten hunne bedstede te ontruimen. TREINVERTRAGING. Tengevolge van den sneeuwval ontstond Zaterdagmiddag in verschillende streken van ons land groote treinvertraging. Vooral de treinen van en naar het Oosten en Noorden kwamen met groote vertraging op de plaats van bestemming aan. Op de lijn ZwolleMeppel moesten Zater dagavond militairen de op den spoorweg op gehoopte sneeuw wegruimen. DE STAKING BIJ DE R. T. M. Naar gemeld- wordt is de staking bij de Rotterdamsche (Stoom)T ram-Maatschappij thans algemeen. Ook het machincpersoneel op de Zeeuwsche eilanden heeft zien in ver band met de houding der Directie, welke trams laat rijden met niet geschoold perso neel, bij de staking aangesloten. EEN BOYCOT. Naar wij vernemen bedt bet beoüdbestuur vsa Bond vm üiweteu- ren van Openbare Vermakelijkheden, naar aanleiding van neg steeds inkomende klach- tn over handelingen1 van den directeur van het Auteursrechtenbureau „Loman", in zijne deze week gehouden vergadering met alge meene stemmen den boycot uitgesproken over genoemd bureau. Dientengevolge is het afeen leden van den Bond verboden, een contract aan te gaan met den heer A. D. Loman te Amsterdam, zoowel in zijn hoedanigheid van, directeur van het „Bureau voor Muziek-Auteursrecht" waarbij verschillende Nederlanrfsche, maar voorna melijk Duitsche componisten, zijn aangeslo ten als van hot „Bureau voor Tooneelwerken met Muziek", dat o.a. Wal ter Kollo, Jean Gilbert en Victor I Iollaender vertegenwoor digt. De bestaande contracten mogen worden afgewerkt, maar den directeuren is aange- zagd, zoo min mogelijk muziek te laten spe len van componisten', diie bij het Bureau Lo man zijn aangesloten, teneinde den. boycot zoo scherp mogelijk te laten doorwerken. Bij den' Directeurenbond zijn aangesloten alle di recteuren van bioscopen, vaxiétéés en caba rets in Nederland, nagenoeg' alle tiooneel- opera- en operette-directies en zoo goed als alle ondernemers van concertzalen, café's met strijkjes e.d. ONDER VRIENDEN. Twee 14-jarige jongens kregen in dèVliet- laain te Russum twist die op 't laatst zoo hoog liep, dat zekere E. zijn tegenstander te gen den grond wierp en hem met een mes een hevige steekwonde in den linkerbovenarm toebracht, waardoor veel bloedverlies ont stond. De getroffene werd op 't pol in bureau verbonden. De d'ader werd gearresteerd. EEN GEHEIME BRANDERIJ ONTDEKT. Twee belastingambtenaren te Sint Jans steen (Z.) hebben een geheime branderij ont dekt. De eigenaar was juist aan het fabricee- ren van spirituè. De werktuigen zijn in be slag genomen, evenals een groote hoeveelheid gedistilleerd, terwijl de eigenaar weid ge arresteerd. De ketel had een inhoud van on geveer 75 liter. SCHEURKALENDER VAN DEN VOLKSBOND 1920. Deze kalender verschijnt thans voor den 9en keer. Het schild is ontworpen door den kunstschilder A. M. Luyt te 's-Gravenhage en vervaardigd door de fa. Larckhout te 's-Gra- venhage. Aan de spreuken van algemeen zedelijke strekking; is, evenals de vonge jaren de mees te zorg besteed. Waar het Ministerie van Justitie jaarlijks duizenden expl. betrekt, en verschillende Mi nisters de aandacht op den kalender vestigen, ttioge ieder de overtuiging worden geschon ken, dat de kalender goed kwaliteiten bezit. KORTE BERICHTEN. Te Stampersgat trokken drie kinderen van zekere B. een. ketel met kokend; water om. Zij: kregen zulke ernstige brandwonden, dat één reeds is overleden, terwijl de beide ande ren in het gasthuis zijn opgenomen. Het Comité voor Weensche kinderen te Enschede heeft in den korten tijd van zijn be staan reeds 20.000 bijeengebracht; terwijl bijna 100 gezinnen zich bereid verklaarden tot opneming van een- kind in hun gezin. In het gebouw van het departement van landbouw, nijverheid en handel is Zater dag te 2 uur de commissie inzake de Zuid- Limburgsche Kalkindustrie door den minister van landbouw geïnstalleerd. De Koningin heeft Zaterdagmiddag op het Paleis „Het Loo" de thee aangeboden aan verschillende bestuursleden van de Apel- doonische vereenigingen, welke het vorig jaar hebben deelgenomen aan de huldigingsbetoo- gingen. Meer dan 200 personen waren tegen woordig. De heer J L. L. Tilanus, oudste lid der firma Jansen en Tilanus te friezenveen, zal heden 50 jaren aan de fabriek verbonden zijn geweest. In die halve eeuw is het kleine fa briekje van toen uitgebreid tot de grootsche inrichting, die 1200 man werk geeft. De Kamer van Koophandel te Naarden heeft besloten het adres van de K. v. K. te 's-Hertogenbosch in zake de ongemotiveerde heffingen der N. U. M. krachtig te steunen. Te Schaesberg is het dochtertje van den mijnwerker L. onder het spelen in een mest put gevallen. Toen men haar na eenigen tijd vond bleek zij gestikt. In het kantoor der firma Gitsels in den Houttuin te Rotterdam is een brandkast door dieven opengebroken. Gestolen is 1000 aan Nederlandsch bankpapier en 40.000 mark. Met ingang van 18 November is dispe- satie verleend van het uitvoerverbod van riet en biezen en hunne vezels in eiken vorm, van electrische gloeilampen, van vlechtband (ge spleten rotting voor stoelzittingen) en van rotband, electrische zaklantaarns en onder deden en grondstoffen tot het vervaardigen daarvan), zoomede van Malakkastoffen. Tot 1 December a.s. wordt gelegenheid gegeven tot uitvoer van die peulvruchten, welke reeds door de regeering met recht van uitvoer zijn verkocht. Ten gevolge van een kabelstoring heeft Nijmegen Vrijdagavond van 4 tot 9 uur in 't donker gezeten. Ook de stroom levering voor kracht stond stop. De trams echter bleven met volle verlichting rijden. 25-JARIG BESTAAN A. N. D. B. TELEGRAMMEN VAN HEDEN. DE FRANSCHE VERKIEZINGEN. PARIJS, 17 Nov. De Presse de Paris zegt, dat de Fransche verkiezingen in heit teeken staan van den strijd tusschen de Na tionalisten en de socialistische groepen en dat de socialisten zetels verliezen. Gekozen zijn reeds Briand, Viviani, Mil- lerand, oud-minister Desplats Dechanel, voorzitter van de Kamer, Castelnau en de ministers Laurcheal en Lerques. De minister van financiën Kitz is herko zen tegenover de socialisten, die 4000 stemmen achteruit gingen. Mandel, kabinetschef van Clemenccau, is gekozen met 8000 stemmen. De oud-minister van marine Chaumet werd in het Noorderdepartement gekozrn met 2000 stemmen In het Noorderdepartement behaalde de socialisten een hoog gemiddelde. Zij zullen er ongeveer 10 zetels krijgen. STADSNIEUWS. INGEKOMEN GELDEN EN GOEDEREN VOOR HULPVERSCHAFFING AAN HET GEBREK LIJDENDE OOSTENRIJK-HONG ARI JE P. F. Jz.. Heiloo, 25, M. G. 10, Feest- avondje 3,40, H. N 1,25, J. N. 1,25, A. de W. 1,-, N. N. '25, Mej. T. 2,50, Mevr. H. S,—K. en I. uit de spaarpot 6, I Ir~. K. 2,50. Te zanten 83,90, N. N. Xinderkleertjes, Mevr. G, huishoud- goed, de heeren Pels, Koningstraat, en K. Olij, Verdronkenoord, stonden belange loos een pakhuis af. Bravo, zoo moet het gaan.. Men heeft de groote beteeken is van spoe dige hulpverschaffing begrepen. Gaarne blijven wij ons beschikbaar stellen voor het in ontvangst nemen en verantwoor den van gelden. Twee ingezetenen hebben hun pakhuis af gestaan. Laten allen die voedsel of kieeding missen kunnen, ook hun adressen in herinne ring houden. Red. Alkm. Crt.] DE RAAD VAN ARBEID. Woensdagmiddag één uur zal ten stadhui- ze de installatie van den Raad van Arbeid plaats hebben. De voorzitter de heer Vas Dias zal bij die gelegenheid een rede over de soci ale wetgeving uitspreken. Behalve de plaatsvervangende voorzitter en de leden, zullen ook tal van au tori feiten uit het gebied van den Raad tegenwoordig zijn. De firma Ringers is reeds met de uit- en in wendige verandering van het permanente ge bouw van den Raad huize „Albatla" aange vangen. Er is reeds een localiteit ingericht, waarin de ambtenaren van den Raad, bijgestaan door ambtenaren van de posterijen de uitgaande stukken voor de verschillende bestelkringen sorteeren. Er is dus zoo iets als een eigen postkan toor. Een en ander geschiedde om de bestel ling zoo vlot en zoo vlug mogelijk te doen ge schieden. DE PARADIJSVLOEK. Het Schoouwto-oneel (d-ir. Musch en v. d. Horst) heeft in 't begin van. dit seizoen een geweldig succes behaald met het b-ijbelsch treurspel van den heer Alph. Landy, hoofd- redacteu van- „De Tijd", van welk stuk de ti tel hierboven als opschrift slaat. De prach tige vertolking, -die het stuk heeft genoten, v.n-.l1. door het trio Mevr. v. d. Horst, Jan Musch Ko van Dijk, neeft gemaakt, dat ook hier in Alkmaar pogingen zijn aangewend om 't Schoiuwtooneel met dit stuk te doen op treden in de Harmonie. Door de groote onkosten en d'e veeleischende decors bleek dit echter onmogelijk. Maar nu zal door bemiddeling van eenige kunstlief hebbers a.s. Vrijdiag de auteur zelf zijn stuk komen, vo-ordiragen in de Harmonie en zal men d'us toch van dit prachtvolle drama kun nen genieten. Wij kennen dén heer Landy als declamator niet, maar volgens zeer betrouwbare berich ten,, moet -ook' het declameeren hem uitstekend zijn toevertrouwd. Bij één der voorstellingen van de Paradijs vloek te Nijmegen, heeft -de heer Landy zelf de proloog gezegd' -en met zeer*veel succes. Wij laten hieronder het oordeel van enkele critici over hét stuk volgen. De Telegraaf (Barbarossa) schreef „Nu is Landy dé hoofdredacteur van „De Tijd" gekomen -met een vervolg op „Adam in Bal lingschap" en met de herinnering aan di,t gloeiende stuk in mijn hersenen, zijn al de middelmatigheden verdwenen, heeft zelfs de groote, doen ietwat taaie Vondel moeite, zich in mijn achting op de been te houden. Want wijl staan hier voor een werk, dat van buiten gewone kracht getuigt. Eindelijk een bij- belsch treurspel dat -tevens t-ooneelspei- is. Een Stuk vol 'schoonheid, zoowel van gebeu ren als van taal." N. R. Ct. (corr. te Haarlem), „Het werk van Alph. Landy heeft bij deze eerste vertoo- ning een' machtigen indruk gemaakt. Het suc ces was zeer groot. En zoo spreken verschillende menschen ook in vele andere bladen met niet anders dan den grootsten lof over dit werk. Wij twijfelen niet of die auteur zelf zal de gloeiende verzen tot zijn toehoorders brengen in volle schoonheid en velen zullen dan ook zeker Vrijdag van hun belangstelling doen blijken. Naar aanleiding van de -opvoering te Nij megen, lazen wiiji nog in „de Gelderlander" De Paradijsvloek" werd gisteravond op nieuw voo-r een uitverkocht huis gegeven. Het publiek juichte de spelers hartelijk toe: aan het slot van het derde b-edrijmoest herhaal delijk worden gehaald. De -stemming werd geestdriftig, hel handgeklap doorgonsd van bravogeroep, toen aan de hoofdpersonen bloemstukken werden uitgereikt. Dat was naar den zin van het dankbare publiek. Alph. Laudy, de beroemd geworden dich ter, zei gisteravond zelf de proloog. Die hem als zoodanig niet kenden, hebben hem als een uitmuntend verzen-zanger leeren kennen. Er ging geen lettergreep verloren. Ai, het is toch nog wat anders, of de dichter zelf, als hij het goed kan zijn verzen zegt, oi dat hij zijn verzen door anderen laat voordragen. De geest, die de verzen- shreef, ondergaat weer de ontroering van het oogenblik, dat de verzen werden geboren, en spreekt de ontroe ring in zijn zeggen uit. Heel den opzet van zijif grootsch dramatisch werk overzag de dichter weer bij het voordragen van zijn pro loog en zooals hij het nieuw doorleefde, deed hij 't ons doorvoelen. De proloog heeft de geesten geopend voor het aanstormende schoon van het drama. Gegund. Het aanbrengen van de licht- en kracht installatie in het groot e kaaspakhuis van de Coöperatieve Zuivelexporlvcrceniging is bij onderhandsche inschr ving opgedragen aan het elcctriciteilsbureau van den heer Gene- faas alhier. PRIJS BEHAALD. Bij de Zaterdag op Duindigt bij den Haag gehouden courses kreeg „Dorathea van den heer N. Schermerhom alhier in de handicap draverij le klasse 2000 M. den eersten prijs 400. De gemaakte tijd was 3 min. 46 sec. Berijder was de heer B- ten Hagen. loH. C. W. THEMIS, wonende Piusstr-aat, no. 152 te Ti'burg; 2o. A. J. J. VAN IE'RSEL, wonende Touw- aan', no. 102 te Tilburg; 80. H. J. VAN ESCH, wonende Oranje straat no, 40 te Tilburg; en 4o. C. VEINM-ANS, wonende Hesperenstraat no. 18 te Tilburg. Alkmaar, den 17den November 1919. De Commissaris van Politie, W. TH. VAN GRIETHJUTJSEN. De politie te Nijmegen is een dievenbende van winkeljuffrouwen op het spoor gekomen. Door vele voorname winkeliers werden sinds geruimen tijd goederen vermist, zonder dat zij de daders konden opsporen, totdat Donderdagavond' een winkeljuffrouw en haar aanstaande, die bij haar in-woond'e, wer den gearresteerd. B-ij een huiszoeking werden verscheidene koffers, kisten en doozen vol met gestolen goederen gevonden. Het meisje en de jongeman 'bekenden. Deze arrestatie had tot gevolg, dat onge veer een twintigtal andere winkeljuffrouwen van verschillende groote magazijnen even eens gearresteerd werden. Ook hier brachten gehouden huiszoekingen groote massa's ver duisterde artikelen te voorschijn. Het bleek nu-, dat men met een georganiseerde dieven-, bende te doen had, welke aldus werkte, dat de leden en familieleden van de leden der bende in elkanders winkels'poederen kochten zonder t« betalen- Een wederzijds koopen dus met gesloten beur», hetgeen door onvoldoende eentrêle langen tijd mogelijk bleek. Deka schrijft in de Oprechte-Haarlm. o.p het 25-jarig bestaan van de A. N. D. B. het volgende: In het begin van deze week heeft de Alge meene Ned-erlandsche Diamantbewerkers- bond een begin gemaakt met de feesten 'er gelegenheid van zijn 25-jarig bestaan. Die feesten zullen schitterend, zijn en daarvoor if wel reden. Want de A. N. D. B. is een van de mooiste vakorganisaties in ons laïtd; hij is wel eens genoemd de oogappel der Nederland sche arbeidersbeweging. En hij heeft in de afgel-oopen kwart eeuw veel vóór zijn leden kunen doen, zoowel stoffelijk als geestelijk. Vroeger verheugden de diamantbewerkers zich niet in al te goeden naam. Zij verdien den, vooral in den zoogenaamden Kaapschen tijd, geld als water, maar het genot dat zij zich hiervan verschaften was niet altijd van de fijnste soort. Wijntje en Trijntje stonden op veler feestprogrammaen van geregeld werken was geen sprake. Het zoogenaamde „looien", d'at wil zeggen het in ledigheid rondboeaielen, zeedra ze weer genoeg v«r- diend hadden eon het een paan dagen te kun nen nitsinge», wjf mr pepufais. De economische strijd en de ongunst der tijden hebben daaraan een eindt gemaakt. Olp 6 November 1894 besloten de diamantbe werkers, in hunne historische vergadering in den Parkschouwburg, tot staking, ten einde verbetering in de arbeidsvoorwaarden te ver krijgen. Nadat de strijd1 gewonnen was, werd al spoedig de grondslag voor den Bona g-s- legd, want men gevoelde, dat men bijeen moest blijven in een hechte organisatie. Die hechte en sterke organisatie is ver kregen, dank zij de toewijding en het door zicht van de eiders. Eh nu wij van dezen spreken komen ons dadelijk twee namen op de lippen, of liever voor de pen, die van Henri Polak en Jan van Zutphen, onder scheidenlijk voorzitter en secretaris van den Bond; de een Jood, de ander Christen, en ook om d'ie reden een gelukkige combinatie in de gedeeltelijk uit Israëlieten, gedeeltelijk (voor het kleinste gedeelte) uit Christenen samengestelde organisatie. Maar er zijn ook andere redenen waarom die combinatie zoo gelukkig was. Polak, de jongste van de twee is zonder twijfel de 'knapste en de 'beschaaf- ste. Hij is in waarhei het hoofd' van den Bond, de groote tacticus. Maar als hij het hoofd is, dan is Jan van Zutphen het hart. Polak is zéér bemind om zijn groote .talenten en niet minder om zijn karakter-eigenschap pen. Maar Van Zutphen, oome Jan, zooals hij als 't ware iefkoozend' door de massa ge noemd wordr, draagt men op e handen. Dat is de populaire. Van Polak, die een zeer be- sehaaf"' man is, moet vjrra' ,een grooten in- vlced zijn i.'taegaan op de \u.vming van de diamantbewerke. s; ik bedoel op het gebied vrn het zoogenaamd •.aastsoliapptlijk werk, waardoo- der massa omwikkeling tn kunst gevoel werd b® gebracht. Maar oome Jan heeft zich een eerezuil in aller harten ge sticht door zijn werk ten bate van de tuber culose diamantbewerkers. Hij is de stichter en onderhouder van het zoogenaamde Kope ren Stelenfonds, waarover dezer dagen veel geschreven wordt in verband met den aan koop van een groot landgoed bij Hilversum, voor den bouw van een Sanatorium. Wie het fraaie, door Berlage gebouwde Bondsgebouw aan de Plantage Fransclie Laan binnentreedt, waant zich niet in het kantoor van een arbeiders-organisatie, maar in een gildehuis, ergens in Vlaanderen; vooral ais hij de groote vergaderzaal en de bestuurskamer bezoekt, versierd met de fraaie muurschilderingen van Roland Holst. En ook de maatschappelijke standing van de diamantbewerkers is over het algemeen be ter dan die van eenige groep werklieden. Wie een der feestavonden van den Bond 'bij woont, en al die welgekleede menschen ziet, waant zich niet in een bijeenkomst van ar beiders, maar veeleer in een vergadering van gezeten burgers. Het is een welstand dien ik hun gaarne gun, maar die ik slechts releveer om hunne maatschappelijke positie te teeke nen, gelijk die geworden is in de eerste plaats door het werken van den Bond, maar ook door andere oorzaken. Want men moet niet vergeten, dat men hier te doen heeft met een zeer gecentraliseerd vak. Andere diamant centra van eenigen omvang vindt tnen niet buiten Am-sterdam en Antwerpen. En o-ok gevoelt me wel, dat het hier een weelde-ar- tikel geldt, zóó kostbaar, dat er gemakkelijker tlkens weer een io-onsverhoo-ging kon worden toegestaan dan in andere 'bedrijven. Wie zich met -diamanten tooit of zijn vrouw met edelgesteenten -siert, die kan een surplus, en nóg eens een surplus, in het belang van een lo-onsverho-oging aan de diamantbewerkers, ook wel betalen. En wil dat ook wol doen. Diamant is geen dagelijksche en algemeene behoefte als brood. Het is een luxe die alleen de rijken zich kunnen veroorloven, althanB degenen die goeden welstand genieten. En eigenaardig is daarbij, dat de diamant-indus trie weliswaar zeer gevoelig is voor allerlei wereldgebeurtenissen, zooals -oorlog, manr toch niet in die mate en niet zoo doorloopend als men zo-u meeneu. G'oduren-de den wereld oorlog, die pas geëindigd is, he-bben do dia mantbewerkers het tamelijk goed gehad. Er schijnen altijd rijken te zijn en te blijven die diamanten koopen. De eerste jaren van- deu Bon Zijn natuur lijk heel moeilijk geweest. Als men het ge schiedenisboek van den A. N. D. B. nagaat, ■ontmoet men telkens weer stakingen en uit sluitingen. Het is een haast oneindige reeks. Totdat de A. N'. D. B. en de A. J. V. tde Amsterdams-che Juweliersvereenigin-g) dat zijn dus de organisaties van werknemers en werkgevers ten vo-lle elkanders krach- tenu hadden gemeten, en tot de conclusie wa ren gekomen dat -strijd slechts nadeel voor beide partijen kon -brengen; zoowel voor den winner als- voor den verliezer omdat de industrie in haar geheel er een d'uw door kreeg. Nu wordt alles in der minne gere geld; men ontziet elkander, wens-cht niet het onderste uit den kan. En leeft in de beste harmonie met elkander. Tot voordeel ook van de hoofdstad, wier belangen bijzonder gebaat zijn bij een bloei van de diamantnijverheid! STAND KEGELWEDSTRT.TR Korps: Koekoek 1 281, Op de Lat 277, Onze Club I 275, Z. E. K. Z. 1 272, Onze 01 ub II 227, Z. E. K. Z. II 226, Twee Duif jes I 20b, O. Y. A. I 188, hoogste korps- gooier 69. Vrije baan: 4543, 44, 42, 4141, 4140, 41. Jubileum 101, 98, 98, 93, 92 en 91.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1919 | | pagina 2