SCHEI VEEMARKT
Eandaid Ecu ad Twintigste Jaargang.
te ALKMAAR,
Woensdag 19 Nov. 1919
op
Schei-vesmarkt-
Yerhuriug Op-lagplaats.
jit reiking Broodkaarten.
FEUILLETON.
1*1»
Wa. *71.
Maandiicr 17 November.
BURGE MEESTER em WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemcene ken-
nis dat ter (gelegenheid van de SCHEI-VEE-
MARKT op WOENSDAG 19 NOVEMBER
as., het vee, hetwelk niet per vaartuig naai
de markt wordt gebracht, alleen aangevoerd
mag worden LANGS DEN' HELDER-
SCrlEN WEG, OVER DE HElLOOëR-
BRUG en OVER DE FRIESCHE BRUG
Aanvoer van vee over de GEEST ER-
BRUO, de EMMABRUG. de NIEUWLAN-
DERBRUG> de SCHERMERVLOTBRUG
en de BEIDE RUSTIEKE VOETBRUG
GEN I'S VERBODEN.
Het vee, over de BOOMPOORTSBRUG
bij het Zeglis naar de markt gebracht, moet
den weg volgen langs de VOORMEER en
de BIERKADE over de Schermervlotbrug
en langs den Kanaaldijk naar de Friesche
b'VAARTUIGEN met voor de markt be
stemd vee mogen UITSLUITEND gelost
worden aan de KANAALKADE. De lig
plaatsen zullen door den Havenmeester wor
den aangewezen.
ben de TEXELSCHE-, DE HEILOOëR
en de FRIESCHE BRUÓ en aan de KA
NAALKADE zal het aan te voeren vee door
deskundigen worden onderzocht.
In het algemeen mag geen vee ter markt
worden geplaatst zonder voorafgaand des
kundig onderzoek en in geen geval vóór des
morgens ZEVEN UUR.
ALKMAAR, den 12 November 1919.
Burgmeester en Wethouders voornoemd,
W. C. BOSMAN, Voorzitter, lo. B.
DONATH, Secretaris.
TSW TWEE TÖT VTTF UtlTS te
■an een der onderstaande scholen en wel:
1—500 Dinsdag, 501—1000 Woenhag, aan
de Keetkoik, hoofd der school da heer J.
Franssen. m
1001—1500 Dinsdag, 1501—2000 Woens
dag aan de Bnlleusteeg, hoofd der school de
heer F. Aukes,
2001—2500 Dinsdag, 2501—3000 Woens
dag aan de Nieuwea'loot, hoofd' der school de
heer J. Zwarte veen.
3001—3500 Dinsdag, 3501—4000 Woensdag
aan de Nieuwesloot, hoofd' der school de
heer A. Wijn.
4001—4500 Dinsdag, 4501—5000 Woensdag
aan de Snaarmanslaan, hoofd der school de
heor J. Eits.
5001—5500 Dinsdag, 5501-0000 Woensdag
aan den Koningsweg, hoofd der school do
heer P. Schipper.
0001 en daarboven DONDERDAG VAN
HALF VIJF TOT HALF ZEVEN, aan don
Koningsweg, hoofd der school de heer P.
Schipper.
Het publiek wordt er beleefd' op attent ge
maakt, op de aangewezen datum en uren bo
vengenoemde kaarten af te halen of te doen
afhalen en bij ontvangst goed na te zien of
de juiste hoeveelheid waarop zij recht heb
ben is ontvangen, aangezien abuizen voor re
kening der ontvangers zijn en later niet meer
kunnen worden hersteld. f
De Directeur van het Distr -Bedr.
O. H. SCHNEIDERS.
GEMENGD NIEUWS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR zullen op DINSDAG 18
NOVEMBER a.s., bij openbare inschnjvmg,P
VERHUREN:
EEN STUK GEMEENTEGROND, gele
gen aan den OMVAL, aan het Groot Noord-
Hol landsch Kanaal, tef grootte van pl.m.
3140 c.A., welke grond gebezigd kan worden
als OPSLAAGPLAATS voor materialen enz.
De huurder heeft het recht, desverlangd,
gedeelten van het terrein gedurende den
i uur tijd aan derden in onderhuur af e staan.
Aanbiedingen, vermeldende den huurprijs
oer jaar, ter Gemeente-Secretarie in te zenden
vóór of op 18 November a.s., des namiddags
"Burgemeester en Wethouders voornoemd,
8 W. C. BOSMAN, Voorzitter.
loco-Burgemeester.
DONATH, Secretaris
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken
nis dat in het gemeenteblad van Alkmaar,
No. 652, is opgenomen het besluit van den
Raad dier gemeente van 5 NOVEMÏBER 1919
waarbij is vastgesteld eene
VERORDENING TOT REGELING
DER BEZOLDIGING VAN' DE
AMBTENAREN, in dienst der ge
meente Alkmaar.
Welke verordening, heden afgekondigd, ge-
terende drie maanden ten gemeente-eecreta-
ie ter lezing is nedergelegd en aldaar tegen
.etaling van 0.30 in afdruk is verkrijgbaar
gesteld.
Alkmaar, 15 November 1919.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W. O. BOSMAN, v orz. lo.-Burg.
DONATH, Secretaris.
voer van rijwielen van 20 ïtf! 50 csnft, enge*
acht den afstand, met de gewone treinen,
heeft toch reeds een ernstig nadeel toege
bracht aan het toerisme en nog veel meer aan
heni, die geregeld' hun rijwielen per trein moe
ten medienemen.
Vooral reeds is thans voor kleine afstanden
het tarief 50 cent voor rijwielen in verhou
ding tot het personen tarief buitengewoon
hoog en die toestand zal nog bedenkelijker
worden, wanneer, onverhoopt, ook het rijwiel-
tarief wordt verhoogd'.
Thans reizende in de derde klasse, over af
standen tot 10 K.Mi., heeft men toch voor een
rijwiel meer dan tweemaal het personen tarief
en voor afstanden' van 10 tot 20 K.M'. meer
d'an eenmaal dlat tarief te betalen.
'Nu zal nu 1 December a.s. de verhouding
tussehen perso nen- eri rij wiel tarief wel eenigs-
zins anders wordt, doch blijft voorloopig al
thans het hooge bedrag van 50 cent, met de
voortdurende bedreiging van een nieuwe ver-
hooging, tenzij; de Minister in deze op af
doen* wijze ingrijpt.
Waar nites duurder is geworden en het
vervoer van rijwielen voor de spoorwegmaat
schappijen' Inderdaad niet gemakkelijk is
wordt toegegeven, 'dat er. destijds reden kan
geweest zijn om vror groote afstanden den
'oen vrij lagen vrachtprijs te verhoogen tot
50 cent doch voor kleine afstanden b.v. be
neden 25 K.M., meent het Dagelijksch Be
stuur te moeten aandringen op ecni aanmerke
lijke verlaging van dien vrachtprijs. Voorts
meent het ernstig bezwaar te moeten maken
tegen ieder nieuwe verhooging daarvan.
De beperking van heit treinverkeer, en voor
al het opheffen van het stoppen van verschil
lende treinen aan kleinere stations, maak het
voor vele reizigers, en voornamelijk voor men
scheni van zaken:, wel noodzakelijk lrun rijwie
len' mede te nemen, teneinde op hun reis die
kleinere plaatsen te bezoeken.
Daardoor moeten zij soms meermalen op
een dagreis den hoogen vrachtprijs voor hmr
rijwiel betalen, of, nemen zij hun rijwiel nieii
mede, dikwijls uren lang op tussehen stati
ons vertoeven om hun reis te vervolgen of
tiaar huis terug te gaan.
Om deze redenen wordt dën Minister ver
zocht:
le. met de Nederlandsehe Spoorwegmaat
schappijen in overleg te willen ifcedëri over
een verlaging van1 den vrachtprijs voor liet
vervoer van rijwielen per spoor over afstan
den benedën 25 K.M. en dezen terug te bren
gen op 20 cent voor vervoer met de gewone
treinen
2. geen nieuwe verhooging van de prijzen
van de rijwielkaarten en de sncitrelnrijwiel-
kaarten meer, te willen goedkeuren.
LEVENSMIDDELEN NAAR
VOGELTJES VOEREN.
De tuinbouwkundige medewerker van het
Utr. Dagblad schrijft
Een alleraardigst, een leuk en dankbaar
wprk, vooral wanneer zooals nu do aarde
met een wollen deken toegedekt is. De vogel
tjes komen dan veel dichter bij de huizen en
kijken de menschen met hun stralende oog
jes zoo vriendelijk aan. Het tafereeltje gister
middag afgekeken was een om nooit te verge
ten.
Wij hadden wat zonnebloempitten op de
balustrade van het voederkooitje gelegd en
maïskolven er aan gehangen. Een paar uur
nadat dit gebeurd was gingen wij eens kij
ken en o wat een drukte en wat een waar
schuwende tonen liet men hooren. Er was
gevaar, dat hoorden wij maar al te goed. Een
groote kater met een wit pluimpje aan zijn
staart, had zich ineengedrongen onder de
Coniferen gezet en droomde daar van blinde
Vink, Meezenrollade en beafstuk van de Lijs
ter. Maar de Zwartkopmeesjes waren poes te
slim af, onder voortdurend roepenpast op
past oppast opwipten zij van tak tot tak
door een dicht ineengegroeid palmenstruik-
je en konden van hieruit de pitten bereiken.
Vlug een weggehaald, er mede weggevlogen
om het elders op te peuzelen. Het Roodborstje cu ailJAClvu v
dacht er anders over, dacht niet aan eten, j ajs o-C3Chenken, per pakketpost naar Dudach
maar wel aan de poes. Hij zat maar aldoor ian(f kunne.' worden verzonden zonder bijvoe
teknetteren vlak boven den dikken kater.' „Q,. am,
Eeten jullie maar, ik zal wel oppassen en op
tijd waarschuwen. Er kwamen pitjes te vallen
en die werden door fraai geteekende vinken
opgezocht. Toen poes ten slotte verdween be
gonnen onze gevederde vrienden te zingen
zonder twijfel een danklied. En dat zul
len zij herhalen, ook wanneer het niet noodig
is voor het ontbijt of diner te zorgen.
Wanneer de grond hard bevroren is, zor
gen wij ook Voor een frisschen dronkde be
hoefte daaraan is dikwijls nog grooter dan
aan voedsel.
'döa izratraS1 rijn tore gnrenïsa «n tore vatan
gebruikt
ONDEUGDELIJK MEEL.
Naar aanleiding van de klacht der bakkers
té Steenwijk over het slechte, onbruikbare
meel, per telegram aan den Minister van
Landbouw verzonden, kwam Donderdag in
opdracht van den Minister daar ter Btede
een inspecteur van het rijksgraanbureau een
onderzoek instellen-
Na dit onderzoek noemde deze ambtenaar
het meel voor menschel'ijk gebruik onge
schikt.
'DE GEDWONGEN GELDLEENING.
De Algem. R. K, Werkgeversvereniging
heeft een adres gericht met bezwaren tegen
het wetsontwerp tot het aangaan oener ge
dwongen geldleening.
Deze bezwaren geld'en in de eerste plaats
de schaal inzake de verhouding van het ver
schuldigde bedrag tot het vermogen en tot
het inkomen. Deze dubbele grondslag komt
adréssanten zoowel niet juist als niet ge-
wenscht voor.
Iemand met een vermogen van 600.000
en een m'konu i van 50.000, zal naar het
vermogen moei- deelnemen voor 20.700,
naar het inkomen voor 12.000. Iemand met
een vermogen van l.OOO.OOO en een inkomen
van 100.000, moét resp. 50.700 en 30.100
■betalen. Door het deelnemen naar liet vermo
gen gaat men in inkomen niet achteruit.
Anders staat, het met het deelnemen naar
het inkomen. Het blijkt uit d'e gegeven cij
fere, dat men daarvan een aanzienlijk bedrag
moet beschikbaar stellen voor het deelne
men, hetgefen voor een zeer groot aantal der
deelnemers een werkelijke ongelegenheid be-
teekent, in aanmerking genomen het cijfer
d'r Rijks- n Gemeente-belastingen, dat vaak
meer d'an 50 pet. van het inkomen bedraagt.
Een tweede bezwaar betreft d'e rentev et.
Terwijl de overigens nog goed te plaatsen
Provinciale leeningen reeds 5 Vb pet. afwer
pen, kunnen de aanzienlijkste gemeenten
daarvoor niet meer terecht. In de praktijk
komt het hierop neder, dat de 'wet eerst
iemand dwingt schuldbekentenissen van
f 1000 voor 1000 te nemen en dan even la-
tor traoht ze (gezien den koers der 5 pet.
schuld) don nemer voor 900 afhandig te
maken.
Zulk een 'handelwijze het behoeft igee-
n er lei betoog is afkeurenswaardig te noe
men.
'DE STAKING OP 26 AUGUSTUS
TE AMSTERDAM.
E enigen tijd1 ereleden is reeds gemeld, dat
•Wfion Stetssposr TESterië?naar Ste»
neden en trof den daaronder werkenden ar
beider K. Deze werd bewusteloos opgeno
men. De inmiddels ontboden geneesheer con
stateerde schedelbreuk De toestand van K. is
zeer ernstig. Het raderwerk was vóór onge
veer 4 weken nieuw aangebracht.
DE UITVOER VAN KAAS.
Een kaas-exporteur die juist teruggekomen
was van een zakenreis door België en Frank
rijk, hing ons een uiterst treurig beeld op van
den toestand en de vooruitzichten van onzen
afzet van kaas in het buitenland.
Zooals men weet, heeft de minister van
Landbouw in September een beperkten kaas-
uitvoer toegestaan op verschillende condities;
daaronder goedkoope levering aan het bin
nenland en betaling van 70 per 100 K.O.
uitgevoerde kaas blij; wijze van bijslag voor de
meTkvoorziening (z.g. melkgeld). dezen bij
slag moet de exporteur natuurlijk op zijn
buitenlandsche afnemers verhalen
Volgens onzen zegsman nu is de prijs van
onze kaas in het buitenland zóó hoog gewor
den, dat de vooruitzichten voor onzen handel
eenvoudig hopeloos zijn. Natuurlijk heeft de
valuta ook grooten invloed op dien prijs; wat
Duitschland en Oostenrijk betreft in die mate,
dat deze landen van zelf in het geheel geen
Hollandsche kaas meer kunnen betrekken.
Maar ook in Frankrijk en België schijnt dit
vrijwel het geval te zijn. De Hollandsche
kaas, die er nog gekocht wordt, is.... de ge
smokkelde, die goed'kooper is dan de geïm
porteerde, omdat er geen bijslag op drukt.
Wij vernamen dat het Canadeesche pro
duct, de z.g. chedar, in België den importeur
op 6.25 fr. komt; volgens onzen zegsman zou
daarvan in October een hoeveelheid va» twee
millioen K.O. in België ingevoerd zijn; de ge-
importeerde Hollandsche kaas kost den ver
bruiker ongeveer 12 fr. per K.G. tegen 8 50
a 9 fr. voor de chedar. Het gevolg is na
tuurlijk, dat ook de vroegere afnemers er niet
meer over denken, Hollandsche kaas te ge
bruiken. lp Frankrijk schijnt de toestand vrij
wel dezelfde te zijn.
Wij meenen, dat deze klacht ernstig ge
noeg is, om dë volle belangstelling van de
autoriteiten te trekken. Mocht inderdaad ons
afzetgebied op die manier verloren gaan, dan
zou dat een ramp voor het gelieele land be-
teekenen. Evenmin als een particulier kan le
ven van enkel uitgeven, kan een lar.d op den
duur zonder inkomsten uit export bestaan En
de zuiveluitvoer Is van ouds een van onze
krachtigste wapenen in de internationale
struggle for life. (Hbl.)
Ie Amsterdiamsche gemeentewerklieden, die
ip 26 Augustus hadden 'gestaakt* een kennis- i
«evinig van B. em W. hadden ontvangen,
ging van een „Einfurhrbewilligung van den
^Reichskommissar für hin-una Ausfahr-be-
UITREIKING BROODKAARTEN.
Tot in ontvangstname der bovengenoemde
aarten worden de houders van legitimatie-
ummers verzocht rich DINSDAG 18 NO-
EMBER VAN HALF VIJF TOT ZEIVEN
HJR EN WOENSDAG 19 NOVEMBER
en beschrijving van het dagelijksch noma-
lenleven, zooals l et gezien en meegemaakt
werd door de schrijfster :-
EMILIE DEMANT—HATT.
Uit het Deensch vertaald door M. D. Z.
4)
Hooger op werd op een open plek in het
osch het merken nog een tijdlang voortgezet,
aarna rustten zoowel de menschen als de
endieren een poos uit, voordat het zwemmen
verd e rivier begon. Het was voor de eerste
ïaal dat de jonge kalveren het koude wa
ar dat uit ijs ëtf" sneeuw kwam zouden voe-
mten de stroom was snel. Een boot roeide
en hcelen tijd bij de uitmonding der berg-
svier in de Forne, om bij de hand te zijn tot
idding van de jonge dieren als ze door den
.rooin werden meegesleept, 't Was een roepen
n springen en jagen, om alle rendieren over
i krijgen, de kalfjes waren bang voor het wa-
ar en liepen weg, de moeder er achteraan, tot
,e ingehaald waren en het water ingejaagd.
Rendieren en jongen liepen elkaar te zoeken.
:indelijk toch waren ze allen in de rivier,
te was éen en al schuim door de zwembewe
ging van die duizende dierenals een levend
aput schoven de vele grijsbruine ruggen on-
ler een bos van geweien over naar den ande-
-en oever. Zoodra de rendieren aan land kwa-
nen schudden ze zich en stonden in een kring
/an 'glinsterend vocht. Nu wij in de booten,
ai de honden ons aöhterna in razende vaart
we moesten zoo gauw mogelijk aan den ande-
*en zijn en de kudde bijeenhouden, eer
VERVOER VAN RIJWIELEN PER
SPOOR.
Heit Dagel. Bestuur van den A. N. W. B.
Toeristenbond' voor Nederland, heeft aan den
Minister van Waterstaat een adres gezonden
waarin te kennen wordt gegeven, dat blijkens
aankondiging van de Directie der Neder
landsehe Spoorwegen, de tarieven voor het
reizigersvervoer met 1 December a.s weder
om met ongeveer 25 pet. worden verhoogd,
doch d'at voorloopig de prijzen der rijwiel
kaarten en der sneltreinrijwielkaarten niet
wordbn verhoogd.
Het woord „voorloopig"" wekt het vermoe
den, dat binnen afzienbaren tijd ook de prij
zen der rijwielkaartm een verhooging ztilien
ondergaan; mitsdien meent lief Dagelijksch
Bestuur te handelen in het belang van de tal-
rij ice toeristen en van het ontzaglijk groote
utal personen, dlat ten behoeve van zijn be
roep of bedrijf geregeld op reis eeni rijwiel
medeneemt, door de aandacht van den Minis
ter te vestigen op het hoogst ongewenschtt
van een nieuwe verhooging van het tarief
voor het vervoer van rijwielen per spoor.
De verhooging van het tarief voor het ver-
DUITSCHLAND vaarbij hun werd! medegedeeld, dlaf de direc-
De directeur-generaal van de posterijen en j c-uren der betrokken 'bedrijven hen bij B. en
telegrafie maakt bekend, dat levensmiddelen yj. hadden voorgedragen voor 6 d'agen schor
en artikelen voor persoonlijk gebruik, bedoeld j j|ng.
Naar de Td, verneemt, doet zich bij deze
Vwestie een eigenaardig 'geval voor. Kort na
ie staking werd door den directeur der Elec-
'riciiteitswerkcn aan de werklieden van,dit be-
'rijif kennis gegevem dlat hij degenen, die 26
\ug. hadden gestaakt bij B. en W. zou voor-
iragen voor 3 dagen schorsing. De werklie-
1-en b:ij de Elecfricifeitswerken, die 26 Aug.
Raakten, hebben nu echter van B. en W. een
'enoisgeving ontvangen, waarbij hun mede-
tediing gediaan wordt, d'at de directeur der
Ei.ectridteitswcrken hen bij B. en W. heeft
.'oorgedragen voor 6 dagc.il schorsing. Naar
/an dë zijde der Federatie van Gemeente-
verklHeden wordt medegedeeld moet de direc-
■ur verklaard heb ben,dat. dit niet het geval
s en hij de stakers van zij'n bedrijf heeft voor
gesteld voor drie dagen schorsing.
Fr heerscht in de kringen der betrokken
venkKdd«n groote belangstelling naar de ver-
iere afwikkeling dezer kwestie.
„Reichskommissar
willigungen" te Berlijn.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat de
belastingambtenaren in Duitschland zich ei-
van overtuigen of inderdaad de zending als.
zoogenaamde Liebersgabe" kan worden be
schouwd cn de inhoud uitsluitend voor het
gebruik van den geadresseerde, zijne huisge-
nooteu en verwanten is bestemd.
„Ausnahme scheine" worden door de Duit-
sche consulaire ambtenaren niet meer ver
strekt voor pakketten met levensmiddelen. Di
hier te lande bestaande bepalingen omtrent
den uitvoer blijven van kracht.
IJK EN HERIJK VAN MATEN ENZ.
De aandacht van belanghebbenden wordt
erop gevestigd, dat de ijk en herijk van maten
gewichten en gasmeters met ingang van Ja
nuari niet meer kosteloos zal geschieden
Daarvoor is na genoemden daturn ijkloon
verschuldigd, waarvan het tarief is vastge j
steld bij Kon. besluit van 23 October 1911»
Met ingang van denzelfden datum is voort; j
bij Kon besluit van 23 October liet tarief vat
het loon, verschuldigd voor liet justeeren van j
gewichten bij den herijk, verhoogd.
VERSPILLING.
Men schrijft aan „De Avondpost":
Voor rekening van he Kegeerlng werdei
voor twee jaar te S'cheemda (Gr.) 1360 groo
te vaten met snijboonen ingemaakt. De vater
liggen er nogl
Ook e Winschoten en Boo,gezand liggoi
sedert twee jaren duizenden vaten enijboo
nen, kool enz. op export te wachten. Eei
reusachtige schade en wanneer zal hierin
nog een weinig verandering 'komen? Vooi
FEDERATIE VAN VRIJ-REGïLIEUZE
GROEPEN EN ORGANISATIES.
Te Amsterdam is Vrijdag de tweede alge
meene vergadering gehouden van de Federa
tie vani vrij-rcgi'lieuze groepen en organisa
ties.
De voorzitter van hef voorloopig bestuur,
de heer H. G. van Wijngaarden opende de
bijeenkomst met een rede, waarin hij er zijn
vreugdie over uitsprak, diat thans 38 groepen
zijn loegetrcdfen, waarvan hij de vertegen
woordigers wdlikom heette.
Naar d'e voorzitter meedeelde zijn deze
groepen: de orde van. de ster iin, het Oosten,
Theosophische groepen. Vrijzinnige Joden,
Remonstrantsche Broederschap en Remon-
strantsehe gemeenten, Doopsgezinde gemeen
ten, Nedl. Hervormde gemeenten en afdeeling
van dte Vrijzinnig Hervormden, Religieus So
cialistisch Verbond Evangelisch Lutliersche
gemeenten,, dë P. C. Meu'lemanloge, de Vrije
Gemeenten, Spiritistische Vereeniging „Har-
mOnia", dë 'Ned. Protestanten Bond' en afdee-
lingeni. de Vrijtz. Christel. Jongeren. Bond en
een afdeeling van de Middaghoogte, derhal
ve veertien 'groepen en organisaties. Uit elk
van d'eze groepen zal een vertegenwoordiger
in den. al gemeen en Raad worden gekozen.
Staande de vergadering werden in den A'l-
NOG EEN WEINK GLDULIJ. j gemeen en Raad' gekozen: Mej. C. Dijkgraaf
Een openbaar onderwijzer m de rriescne !lJlar c ruw, o»ronton
ze op de vlucht sloeg.
Op een groot moeras aan den voet van het
los, weer gereedgemaakt tot een volgende
vangst. Tegelijk moet er goed op de honden
ilattelands-gemeente S, wendde zicii - door
iuancieelen nood gedwongen tot den ini-
lister van onderwijs om uitbetaling van het
lent toekomende bedrag tengevolge de jong-
te salariswet.
De minis r heeft hem geantwoord, dat
an Gedeputeerde Staten van Friesland nog
liet de noodige gegevens aan zijn departe-
ïent zijn ontvangen.
De Friesche onderwijzers dienen dus nog
en afwachtende houding aan 'te nemen Le
turen van verschillende andere scholen heb-
ien het bedrag aan het onderwijzend perso-
•,ee)l al uitbetaald
EEN LOSGELOOPEN.
Door het loHoopen van een" as varr het ra-
ierwerk in den wind-korenmolen nabij het
gebergte werd het merken het overige deel gelet worden en te midden van het gewoel
van dien dag voortgezet. De mannen en de uitgekeken naar een bepaald rendier. Een on-
knechts merkten de kalveren, de meisjes en de geschikte of ongeoefende hond kan groote vei
honden hielden de dieren1 bij elkaar. Ieder
meisje bad haar vasten post aan den buiten
kant van den troep.
Onder een gietbui sprongen we doornat op
de niet heel veilige hoogtetjes tussehen knie
warring te weeg brengen door met slecht be
grepen ijver te blaffen en midden in den troep
te vliegende kudde wordt dan verspreid als
kaf in den wind, en de hond krijgt een me
nigte razende scheldwoorden te hooren, be-
hoog struikgewas, over gaten en rotsstukken, schaamd sluipt hij weg, gevolgd door vloe
dikwijls in het water tot over den enkel. Het k,ib"'"*n Aio^r HiH vnnr is kriiot
is nie't gemakkelijk vele duizenden schuwe,
nog half wilde dieren in een betrekkelijk nau
we ruimte bij elkaar te houden. De meisjes
dirigeerden de honden met de muzikale com
mandogeluiden, die bij de Lappen in gebruik
ken en booze blikken. Als er tijd voor is krijgt
hij natuurlijk ook slaag, wanneer hij iets heel
kwaads gedaan heeft, maar anders hebben de
Lappen als stelregel, dat men niet tegelijk
moet knorren en slaan, öf het een, öf het an
der. Men moet namelijk oppassen den honc
schieten dan naar alle kanten uit, maar als
er een hond is, die iets verkeerds doet en on
rust onder de kudde brengt, wordt hij terug
geroepen met een schreeuw, die afgestorvenen
uit den doodslaap zou opwekken.
Als men de Lappen heeft gehoord bij hun
werk, begrijpt men waarom huv stemmen in
het gewone gesprek dikwijls zoo zwak en
heesch klinken, ze overspannen hun stem bij
het hoeden, als de honden gekornmandeerd
moeten worden of terug geroepen; 't zijn lan
ge afstanden en een ongeloofelij k lawaai, dat
ze moeten overschreeuwen. Misschien sparen
de Lappen in 't gewone leven onbewust hun
stemorgaan' tot' het in ernst gebruikt moet
worden. Wie met de rendieren te doen heeft,
moet ook rap zijn van beweging en bliksem
snel van gedachte, zelfs als de kudde op de
vlucht slaat, moet men van het oogenblik
gebruik weten te maken, en den vangstrik
suizend zwaaien, zoodra men het dier, dat ge
vangen moet worden in den troep heeft ont
dekt. De lus wordt geworpen, en, nauwelijks
zijn onder 't hoeden der kudde. De honden niet te beleedigen. Als een voor het werk flin-
j„ii» i,mna.- oio S j-g jjQfjj meent, dat hij te hard behandeld is
gebeurt het, dat hij eenvoudig gaat zitten toe
kijken zonder een poot te verroeren, hoe zijn
baas ook kommandeert, alleen zoete woordjes
en vriendelijkheid, kunnen hem zachter stem
men, zoodat hij het werk weer opVat, maar de
staking kan 24 uur duren. Enkele honden zijn
lui en willen niet hard loopen als het juist
noodig is, andere zijn vuur en vlam. Mei
glinsterende oogen en spanning in ieder spiei
volgen ze de beweging der kudde, en wee het
rendier, dat uit den troep springthet krijgi
een blaffenden hond achter zich, die het uit
houdt tot hij kans ziet vóór het rendier te ko
men en dat terug te jagen Dikwijls geeft het
uit zich zelf de vlucht op en keert goedwillig
in den troep terug. Tussehen rendieren en
honden komen min of meer ernstige schermut
selingen voor. Ik zag zoo'n gevecht iusscher
Benno en een groot rendier. Benno hoorde
thuis in de hut naast ons, hij was blind aan
't eene oog, stokdoof, tandeloos en heel oud
met slechts een stompje staart, maar het was
een hondHad hij maar Óen oog, hij zag er
nee; gehoor was met noodig. Hij was er het
vroegst bij en het laatst, al was het voor zijn
jude beenen een heel ding. Hij koos zijn
j laats zoo hoog, dat hij het deel van de kud-
ie dat onder zijn bereik was, kon overzien, hij
werkte op eigen verantwoording, zonder baas
en de rendieren haddein respect voor hem.
Zij' kennen! namelijk de honden em hebben
neer of minder ontzag voor hen, al naar dat
de hond is. Maar eens ging het voor Benno
verkeerd; een groot rendier een stier
was uitgebroken en Benno had hem doen om-
,<eeren, maar in zijn dienstijver, bleef hij te
gen het rendier blaffen en bijten, tot ze dicht
jij de kudde terug waren. Het rendier werd
joos, keerde plotseling weer om en beukte op
aet oude lichaam van den hond, dat de sla
gen waren te hooren. Trotsch ging de stier
Terug tussehen de kudde; de hond gaf geen
geluid maar hinkte stil naar zijn plaats^ La
ter ging hij wear aan 't werk en scheen de
vernedering vergeten. In zijn jonge dagen
was Benno voor geen geld te koop, zoo'n
aond is voor het werk meer waard dan een
paar mannen.
Na afloop vani het merken rustte en graas-
Ie de kudde, en toen trok ze naar de Noor-
sche grens, gevolgd door de wachters en de
ïonden, die gedurende den zomer in Noor
wegen op haar moesten passen.
III.
'Nb wierd' het namelijk stil in ons kampp, de
mannen en de groote jongens waren weg, en
ook een paar jonge meisjes, d.w.z. al de hoe
ders en hoedsters; alleen de huisvrouwen en
de oude menschen bleven met de kinderen
achter. De vrouwen begonnen aanstonds haar
verschillende zomer bezigheden, ze hadden
(Theos.): de heer S. Oohen van Straatm
(Vrijz. Joden)ds. A. D. Wempe (Ev.
Lu'lth.)ds. W. J. Wegerif (Remonst.); de
heer A. H. van der Hoeve (Protestanten
bond); ds. M. Beversluis (Harmonica); de
lieer O. van Veen (Rel. Soc. Verbond); de
lieer H. G. vaiT Wijngaarden (Vrije Gemeen
ten); ds. F. Dijkema (D'oopsgez.)terwijl in
enkele vacatures nog zal worden voorzien.
De slatuten werden behoudens enkele wij
zigingen Van technisch en en redactioneelen
aard, goedgekeurd'.
Daarna kwam die wenschel'ijkheid ter spra
ke nogmaals een. congres te beleggen. Alge
meen1 is men van deze wenechelijkheid over
■tuigd1. Aan dën Algemeenen Raad werd over
gelaten te zorgen voor onderwerpen, sprekers,
en plaats van samenkomst.
veel te doen.
Het is een genot de Lapsche vrouwen in de
hut aan 't werk te zien, haar bewegingen zijn
zoo bevallig. Als ze uit en in loopen, houden
ze haar kleeren om de knieën bijeen, om niets
aan te raken of af te gooien. Ze hebben een
rustige, deftige bedaardheid bij alles wat ze
doen en bewegen haar handen even sierlijk, of
ze band weven of darmen schoonmaken, 't Is
zeker juist de moeilijkheid die vele bezigheden
in enge ruimte te moften verrichten, zich be
wegende op die veerende takken, dat de na
tuurlijke bevalligheid der vrouw zoo sterk is
ontwikkeld; het loopen op sneeuwschoenen en
het leven in de buitenlucht dragen ook daar
toe bij. De Lappen zijn lenig, de vrouwen in
hooge mate, haar lenigheid wordt nog bevor
derd door de wijze van zitten in de hut. In
het Noorden zitten man en vrouw niet op de
zelfde manier: de mannen houden hun bee
nen kruiselings onder zich, maar die houding
neemt een vrouw nooit aan, dat zou niet zijn
zooals 't behoort. In zittende houding heeft
zij haar knieën tot elkaar gebogen en de bee
nen ana weerszijden op de plaats gestrekt, de
voeten naar buiten gekeerd, een houding die
zulk een buigzaamheid vereischt,.dat ze eerst
door geslachten is kunnen verworven worden
een Lappenvrouw kan uren lang In die hou
ding zitten zonder moe te worden. Soms zit
ze met één been ónder zich of in gewone hou
ding met de beide beenen recht voor zich uit
gestrekt, maar in den regel zit ze op boven
beschreven wijze, men ziet dan een fraai ge
vormde voet aan beide zijden uitsteken. Zij
vindt die houding zeer gemakkelijk en staat
vlug op. In meer zuidelijk gelegen streken
waar Lappen hun woonplaatsen hebben, is
er geen verschil in de zittende houding van
man of vrouw).
(Word* vervolgd).
i 114 111- a /4..1r*/-I /-w» nnn 1 uita
