i
L
8*
Amsterdamsche Beurs
Noordhollandscli
Landbouwcrediut.
m
(>peninsfRk©fr««n van heden.
een groot deel aan de g«meeetewet la ont
leend.
Wat de samenstelling betreft kan naar mij-
ne meening boven aangegeven vergelijking
wel opgaan. De Raad van Arbeid kan dan
vergeleken worden met den gemeenteraad en
het gebied, waarop de Raad werkzaam is,
zouden we kunnen noemen de arbeidsge-
meente. Waar de Raad van Arbeid echter niet
staeds in zijn geheel kan aanwezig zijn, is er
ook een dagelijksch bestuur, bestaande uit
den voorzitter, één lid-werkgever en één lid-
arbeider. Dit bestuur zou kunnen v rrden
„gelijkgstcld met het College van Burgemees
ter en Wethouders in de gemeente, terwijl de
^voorzitter van den Raad van Arbeid kan wor
den vergeleken met den Burgemeester. Om u
een voorstelling te vormen van de wijze,
waarop de Raad van Arbeid functioneert, is
het beeld van het gemeentebestuur zeer goed
te gebruiken.
Verder zou ik echter de vergelijking niet
willen uitstrekken, vooral niet waar wordt
gehandeld over de bevoegdheden aan de twee
colleges toegekend.
liet gemeentebestuur toch heeft tweeërlei
bevoegdheid, n.l. om zelf de huishouding der
gemeente te regelen, en de daarvoor noodige
verordeningen te maken (autonomie, of om
een Mollandsch woord te bezigen, het recht
van zelfwetgeving) en 2e het recht om de
door hoogere macht gemaakte regelingen,
voorzoover deze het eischen, mede uit te
voeren (zelfbestuur).
Het recht om verordeningen te maken is
echter aan den Raad van Arbeid niet toege
kend. Als bekend mag ik veronderstellen, dat
de ontwerper van de Radenwet zich de be
voegdheid van den Raad ruimer heeft ge
dacht, dan ze thaus door de wet is toegeme
ten.
Wanneer we het oorspronkelijke ontwerp
opslaan, dan vinden we in art 49: „De
Raad van Arbeid1 verleent zijne medewerking
bij de uitvoering van wetten of algemeene
maatregelen van bestuur den arbeid betref
fende, welke die medewerking vorderen."
Hij maakt de daartoe noodige verordenin
gen
Was deze bevoegdheid blijven bestaan, dan
hadden we de vergelijking met het gemeente
bestuur nog iets verder kunnen doortrekken
Nog voordat de Radenwet in openbare be
handeling kwam, was het recht om verorde
ningen te maken aan de Raden ontnomen,
doordat er bij de toenmalige volksvertegen
woordiging groot bezwaar bestond tegen de
toekenning van die bevoegdheid, terwijl men
zich anderzijds ook kantte tegen het ruime
arbeidsveld aan den Raad van Arbeid toege
wezen, waar gesproken werd van wetten of
algemeene maatregelen van bestuur, denar-
b e i, d betreffende.
Aan beide kanten is de bevoegdheid van
de Raden van Arbeid ingekort en we lezen
nu in art. 41 der Radenwet: „De Raad van
Arbeid verleent zijne medewerking bij de uit
voering van wetten of algemeene maatregelen
van bestuur, de arbeidersverzeke
ring betreffende, welke die medewerking
vorderen
Voorloopig wordt de Raad van Arbeid al
leen betrokken bij de.uitvoering van de Inva
liditeitswet, wat aan een kant als een voor
deel kan worden beschouwd, daar wij nu ge
legenheid hebben ons langzamerhand in te
werken in de onderwerpen, dit ons in de
toekomst zullen moeten bezig houden, wat
niet zoo gemakkelijk zou zijn, wanneer de
taak; door den vader van Raden- en Invalidi
teitswet aan den Raad toegedacht, opeens in
haar geheel aan hem was toevertrouwd.
Laat ons echter de mindere taak, welke
ons nu wacht, met getrouwheid vervullen,
zoodat we ons het in ons gestelde vertrou
wen waardig toonen. Wellicht bestaat er
nog mogelijkheid, dat de voorschriften betref
fende de bevoegdheid van den Raad van Ar
beid worden herzien, wanneer de Minister
van Arbeid komt met het door hem toegezeg-
de Wetboek voor de Sociale verzekering.
Maar nu reeds kan ik u zeggen, dat die
herziening nooit in gunstigen zin kan, uitval
len, wanneer mocht blijken, dat de Raden
van Arbeid niet de gewenschte lichamen zijn
voor de uitvoering van de sociale verzeke
ringswetten.
Toen ik sprak over de vergelijking van
den Raad van Arbeid met het gemeentebe
stuur, heb ik nog één punt van overeenkomst
verzuimd aan te duiden.
In de Provinciale wet vinden we -en para
graaf: „Van het toezicht op de g.intentebe-
sturen", wat er op duidt, dat de gemeentebe
sturen de hun toegekende bevoegdheden niet
met onbeperkte vrijheid mogen uitoefenen.
Zoo heeft de Regeering als eene zorgzame
moeder ook wakers aangesteld over de Raden
van Arbeid, n 1. de Verzekeringsraden.
Hoe is nu de verhouding van de Raden
van Arbeid tegenover den Verzekeringsraad?
Die verhouding wordt naar mijne meening
volledig geschetst in art. 79: Aan den Verze
keringsraad is opgedragen het toezicht op de
Raden van Arbeid, waarvoor hij is opge
richt, voor zooveel betreft de uitvoering van
wetten en algemeene maatregelen van bestuur
betreffende- de arbeidersverzekering.
De Verzekeringsraad heeft dus toe te zien
op de wijze van uitvoering der Verzekerings
wetten door den Rad van Arbeid. Deze laat
ste is dus een zelfstandig orgaan, dat niet
staat onder de bevelen, onder leiding van den
Verzekeringsraad, maar alleen onder diens
toezicht De Verzekeringsraad kan naar
mijne meening geene voorschriften geven om
trent de wijze, waarop de uitvoering der ver
zekeringswetten moet plaats hebben, maar
heeft alleen toe te zien of de uitvoering door
den Raad van Arbeid goed plaats heeft.
Neemt de Raad van Arbeid of het bestuur
of de voorzitter een besluit, dat naar het oor
deel van den Verzekeringsraad strijdig is met
de wet, een algemeencn maatregel van be
stuur of het algemeen belang, dan vraagt hij
(de Verzekeringsraad n 1schorsing of ver
nietiging van dat besluit aan de Koningin.
Volgens heb voorgaande kan dus de Verzeke
ringsraad den Raad van Arbeid geen voor
schriften geven, hem niet aan het werk stel
len, cn ook niet zelf het werk overnemen; de
actie zal moeten uitgaan van den Raad van
Arbeid en daarop oefent de Verzekeringsraad
toezicht uit.
Alleen in sommige gevallen is voorgeschre
ven, dat de Raad van Arbeid, alvorens te
handelen, de goedkeuring van den Verzeke
ringsraad moet vragen Daaruit valt m. i. de
conclusie te trekken, dat buiten de in de wet
bepaalde genoemde gevallen geen vooraf
gaande goedkeuring ia verdacht, m. a. w. in
eommigt gr. alten is het tooicb1, yan dea Ver
zekeringsraad preventief.
Van voorafgaande goedkeuring door den
Verzekeringsraad wordt bijv. gesproken in
art. 46: „Voor het treffen van dadingen, het
onderwerpen van geschillen' aan scheidsman
nen, het voeren van rechtsgedingen, hetzij in
eersten aanleg, hetzij in hooger beroep of
cassatie, en het berusten in een tegen den
Raad van Arbeid ingestelde rechtsvordering,
behoeft de Raad, tenzij de wet anders be
paalt, de goedkeuring van den Verzekerings
raad".
Tevens wil ik u hierbij nog verwijzen naar
een ander artikel van de Radenwet, waardoor
tevens het contact tusschen de verschillende
Raden van Arbeid wordt aangegeven, n.l. art.
44: „Twee of meer Raden van Arbeid kun
nen gemeenschappelijke zaken in onderling
overleg regelen
Tenzij de wet, tot uitvoering waarvan de
regeling getroffen is, anders bepaalt, behoeft
zoodanige regeling vóór haar in werking tre
ding d-"- f'Oedkeuring van- den Verzekerings
raad of van Ons, naar gelang de Raden al
dan niet in het gebied van éénzelfden
Verzekeringsraad vallen".
Hier koineu we dus op het gebied van sa
menwerking van verschillende Raden van
Arbeid, waaraan in dc praktijk wellicht be
hoefte zai blijken te bestaan, wanneer eer of
andere maatregel voor het gebied van één
Raad van Arbeid- ie kostbaai zou zijn, welk
bezwaar niet zou bestaan wanneer die kosten
over meer dan één Raad werden verdeeld
Thans kom ik aan het slot van mijn be
toog, waarin ik u heb doen zien den omvang
van het gebied, waarover zich onze aan
dacht behoort uit. te strekken, en de positie
welke de Raad van Arbeid" daarbij inneemt
Laat ons de bevoegdheden, welke ons zijn
toegekend, zoo getrouw mogelijk uitoefenen
en ons niet laten neerdrukken door de mee
rling, dai die bevoegdheden toch wel wat rui
mer hadden kunnen worden toegekend. Met
Jar nuttelooze mokken wordt niets bereikt,
tere-ijl de kans tot ruimer omschrijving van
de taak'van de Raden, van' Arbeid alleen kan
worden verkregen door onze taak thans met
ijver en toewijding te vervullen.
Daarom wek ik u ten slotte op u geheel te
geven aan den werkkring, die u hier wacht
en mij met uwe kennis van het gebied en .ie
daarin voorkomende toestanden op sociaal
ter rein ter zijde te staan.
Wanneer wii later onzer, post moeten ver
laten, laat het dan ton minste zijn met de
'overtuiging, dat wij naar ons beste, kunnen
en weten nebben gehandeld ten behoeve van
de arbe'dersverzekeriag in het gebied van
den Raad van Arbeid van AJkmaar.
(Z e vervolg In het hoofdblad).
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
VOEDZAAM
HEERLIJK
VOÜRDEEUO
BINNENLAND.
STAATSBEGROOT1NG 1920.
Aan de Memorie van Antwoord over hoofd
stuk V A der Staatsbegroting 1920 (Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen) is het vol
gende ontleend:
Wat betreft het spellingvraagstuk, aanvan
kelijk de Minister het meest geneigd te gaan
in de ricliting, door prof. Muiier, lid der com
missie-Kuy per, aangewezen in eene afzonder
lijke notadeiintief heeft hij echter zijne hou
ding ten opzichte van dit vraagstuk nog niet
vastgesteld.
Een algemet geldend voorschrift hetwelk
de ambtenaren zou nopen op een bepaalden
leeftijd heen te gaan, zou van de gezamenlij
ke departementen moeten uitgaan. De Mi
nister nu verklaart zich bereid deze zaak bij
zijn ambtgeuooten eerlang ter sprake te bren
gen. Bovendien wil hij gaarne toezeggen om
in afwachting van 'n algemeen voorschrift
in voorkomende gevallen zijn invloed te
zuilen aanwenden, ten einde ambtenaren, die
in verbad met het klimmen hunner jaren min
der geschiktheid voor hun werk vertoonen;
tot het aanvragen van eervol te bewegen.
Het totaal voor den Onderwijsraad uit te
trekken bedrag zal moeten worden verhoogd
tot 10934.
He ligt in het voornemen van den Minister,
eerlang een permanente commissie in het le
ven te roepen, die niet alleen omtrent de aan
vragen omtrent de aanvragen van een Rijks-
beurs van adves zal hebben te denen, of de-
geen, de met een zoodanige beurs begiftigd
zijn, zich bij voortduring waardig ijetoonen
en of hun aanleg en vorderingen van dien
aard zijn, dat zij ook bij overgang naar eene
hoogere onderwijssitellingen in het genot er
van kunnen worde gecontinueerd. Voor de
eerste maal zijnde dat jaar ngekomen aan
vragen, nadat door de Minister de hoofdlij
nen van de beoordeel ing waren vastgelegd,
door de inspeceurs van het gymnasiaal, mid
delbaar, vak- en lager onderwijs onderzocht.
Door hen is onlangs een gemeenschappelijk
advies uigebrachlt, hetwelk strekt om ruim
70 beurzen, tot een1 gezamelijk bedrag van
pl.m. 40.000, toe te kennen aan leerlingen
van universiteiten, de technische hoogeschool,
de handelshoogeschool, gymnasia, hoogere
burgerscholen, z.g. hoogere handelsscholen,
middelbare technische scholen, ambachtsscho
len en industriescholen voor meisjes.
Waf hei middelbaar onderwijs betreft,
wordt ten aanzien van de subsidieering der
gemeentelijke hoogere burgerscholen, voor-
zooveel mogelijk, een vast plan gevolgd.
indien blijkt, dat de instandhouding der
h.b.s. van een gemeente, in verhouding tot ha
re middelen, zoo zware offers vergt, dat zij
daartoe slechts in staat zou zijn met een on
evenredige hooge Rijksbijdrage met name
Wanneer meer dan de helft üer netto-kosten
voor rekening van het Rijk zou moeten ko
men, of pleegt zulk eene school van overne
ming doör het Kijk in aanmerking te worden
geüracht, waarbij als voorwaarde geldt, dat
üe gemeente in verhouding tot hare middelen,
in üe kosten blijve bijdragen.
Met de gemeentebesturen van Utrecht en
Amsterdam zijn onderhandelingen aange
knoopt, terzake van de offers, welke zij zich
voor de eventueele vestiging van het Cen
traal Instituut voor de Lichamelijke Opvoe
ding in huüne gemeenten zouden willen ge
troosten, terwijl de terreinen., welke door bei
de gemeenten voorloopig werden aangeboden
voor gebouw en openluchtspel, vanwege het
Departement zijn onderzocht en ten aanzien
van hunne geschiktheid vergeleken Van één
van genoemde gemeenten kwam tot dusver
nog geen definitief aanbod in.
Het ligt voorshands niet te de bedoeling,
een herberekening te maken van de over het
jaar 1920 aan. nijverheidsscholen toe te ken
nen Rijkssubsidiën, ten einde die te brengen
op de bedragen, waarop de artikelen 25, 26
en 39 der Nijverheidsonderwijswet, die scho
len aanspraak zouden geven; dit zal eerst
kunnen geschieden, wanneer genoemde wet
van kracht zal zijn geworden. Met het tot
stand brengen van de talrijke algemeene
maatregelen van bestuur zal vermoedelijk nog
eenigen tijd gemoeid zijn, zoodat het tijd
stip, waarop de inwerkingtreding der wet zal
kunnen worden bevorderd, thans nog niet te
bepalen is.
intusschen zuilen, afgezien hiervan, alle in
den uitgewerkten staat vermelde subsidiebe
dragen oor deze scholen verhooging moeten
ondergaan, in verband met de nieuwe salaris
regelingen. Daartoe is bij elk artikel een alge
meene post ter tegemoetkoming in de kosten
van de salarisverbetering uitgetrokken.
De Minister ziet geen reden, waarom de
opleiding tot bijzondere vakken, als behan
gers, kappers, banketbakkers, enz., van regee-
ilngswege zoude moeten worden uitgesloten.
DE MINISTER EN DE KAASGROSSIERS
De Minister van Landbouw heeft den Ne-
derlandschen R. K. Bond van Kaashandela
ren, te Gouda op zijn adres betreffende de
winstmarge voor Grossiers in kaas geant
woord, dat hij' 'geen aanleiding kan vinden,
de winstmarge, die than? bij den verkoop van
kaas voor de grossiers is vastgesteld, te ver-
hoogen
„Deze marge is dezelfde als den afgeloo-
pen winter heeft gegolden: als algemeene
maatregel is aangenomen bij het vaststellen
van maximumprijzen, dat dezelfde winstmar
ges worden bepaald als den afgeloopen win
ter zijn vastgesteld geworden."
De bond heeft in antwoord hierop den Mi
nister opgemerkt:
le. Dc "winstmarge voor grossiers in kaas
kan onmogelijk gebaseerd zijn op die van den
vorigen winter, eenvoudig omdat er toen geen
grossierswinstmorge bestond, daar de kaas
van uit de Centrale Kaaspakhuizen gedistri
bueerd werd aan dé gemeenten
2e. met ingang van 1 Nov. j.l is het spoor-
vrachttarief met 25 pCt. verhoogd, door den
acht-urigen werkdag en de exploitatiekosten
belangrijk toegenomen zoodat het noodzake
lijk is bij het bepalen van de winstmarge met
deze, cn meer andere bezwarende omstandig
heden, rekening te houden.
De Bond herhaald op bovengenoemde
gronden het verzoek, de winstmarge voor
kaasgrossiers te herzien cn te brengen op ten
minste 4 cent per V, K.G.
GROOT VERLOF.
Thans is definitief bepaald dat in het ge
not van groot verlof Zullen worden gesteld:
Op 29 November de dienstplichtigen, be-
hoorende tot de compagnieën wielrijders, in
gelijfd in het tijdvak 1721 Maart 1919, en
zij die behooren tot de regimenten vesting
artillerie en ingelijfd zijn in het tijdvak 17—
21 Maart 1919.
Op 13 December zij, die behooren tot de
genie en ingelijfd zijh in het tijdvak 15
October 1918.
Op 20 December zij die behooren tot de
regimenten infanNrk (grenadiers en jagers
hieronder begrepen), die zijn ingelijfd in de
tijdvakken 14--18 October 1918 en 1721
Maart 1919.
Ten aanzien van allen, die op de genoemde
data met groot verlof vertrekken is bepaald:
1. Zij, die niet per spoor reizen, alsmede
de Israëlieten, kunnen den dag te voren, na
afloop vai
Z
den dienst vertrekken.
2. Zij, 8ie met bijzonder verlof zijn, moe
ten bericht ontvangen, dat aan hen, ingaande
op den voor hunne ploeg vastgestelden da
tum, groot verlof is verleend.
Zij," die gedetacheerd zijn, keeren tijdig
naar hunne korpsen terug, terwijl het niet de
bedoeling is de vertrekkenden thans reeds
met het oog op een eventueele mobilisatie
van nieuwe kleeding tc voorzien, indien zij
nog bruikbare hebben.
4. het is de bedoeling dat al het personeel
van de genoemde categorieën in de gelegen
heid wordt gesteld om te vertrekken, met
uitzondering slechts van hen, die moeten
nadienen wegens straf of schuld en van hen,
die den wensch tot nadienen kenbaar maken
en wier voorgezet verblijf onder de wapenen
een dienstbelang wordt geacht.
In verband met dit laatste is bepaald, dat
vanaf 29 November a.s. bij geen enkel on
derdeel van de landmacht militairen onder
de wapenen mogen worden gehouden, die
behooren tot ploegen, die reeds in het genot
van groot verlof werden gesteld en tot dus
verre tegen den wensch wegens tekort
aan personeel en dus uit dienstbelang moes
ten worden achtergehouden.
DE JAARWEDDEN DER
ONDEROFFICIEREN.
De commissie, belast geweest met het doen
van voorstellen inzake de herziening der sa
larissen van de onderofficieren, heeft, naar
„De Tel." verneemt, de volgende bedragen
voorgesteld
Beroepspersoneel.
Sergeant 1500 tot 2000.
Sergt. m radicaal v. sergt.-majoor 1900
tot 2400.
2200 «34 2800.
Adj-onderofficier 2500 tot 3300.
Muzikant categ. A 1000 tot 2400.
Muzikant categ. B 1500 tot 2300.
Onderkapelmeester 2200 tot 2800.
Kapelm. fanfarekorps 2500 tot 3300
Idem harmoniekorps 2700 tot 4000
Werkman 2e kl 1300 tot 1600.
Werkman 1ste kl. 1800 tot 2300.
Meester werkman 2100 tot 2800.
Korporaal-tamboer 1200 tot 1500
Sergt.tamboer 1800 tot 2200.
Sergt.-maj.-tamboer 2000 tot 2600.
Korporaal-kok 1300 tot 1900.
Opz. fortefic. 3e kl. 2500 tot 2700.
Idem 2de kl. 2600 tot 310O.
Idem 1ste kl 2700 tot 3600.
Hoofdopzichter 3600 tot 4000
A poth.bediende 2200 tot 3300.
Marech. 2e en le kl. 1500 tot 1900.
'Wachtmeester 2100 tot 2800.
Opperwachtmeester 2400 tot 3300.
Adj.-onderofficier 2700 tot 3600.
Hoefsm.-hulp-instr 2100 tot 2800.
Hoefsm.-instr. 2400 tot 3300.
Verlof's personeel.
Gedurende den tijl, dat het leger geheel of
gedeeltelijk is gemobiliseerd, geniet het ver-
Fofspersoneel dezelfde jaarwedde als het be
roepspersoneel Buiten den tijd, dat het le
ger gemobiliseerd is, geniet het verlofsperso-
ueel de volgende jaarwedden (zonder ver
hooging)
Sergeant 1000; sergeant met radicaal
voor sergeant-majoor 1100; sergeant-ma
joor 1400; adjudant-onderofficier (vaan
drig, kornet) 1600; 2de luitenant 1800;
lste luitenant 2200; kapitein 3400; ma
joor 4300 luitenantkolonel 5000; kolo
nel 5600.
Aan den yerlofs-adjudant-onderofficier
werkzaam ten bureele van een landweer-dis^
trier-commandant wordt dc jaarwedde toe
gekend, welke hij zou genieten, indien hij in
zijn tegenwoordige betrekking weder bij het
beroepspersoneel in dienst was getreden.
De 'nog aanwezige vaandeldragers genieten
een jaarwedde van 4000, terwijl de gehuw
de mindere militairen (gewezen waschbazen)
genietenkorporaal 1500; soldaat 1350.
De Minister van Oorlog heeft ter kennis
gebracht, dat bij zich met deze voorspellen
vereenigt, met dien verstande, dat, waar bij
de vaststelling van de bezoldigingsbedragen
geen rekening zal worden gehouden met de
uitkeering ineens, welke onlangs heeft plaats
gehad (de maand extra-salaris), de door de
comminsie voorgestelde bedragen met die
uitkeering zullen worden verminderd.
Overigens zal door allen, gehuwden en
ongehuwden, voor huisvesting van Rijkswege
een bedrag moeten worden vergoed van 10
pet. hunner jaarwedde.
PROVINCIAAL NIEUWS.
UIT HEILOO.
,'t Ontluikende Roosje" heeft ons gisteren
een mooien avond bezorgd. Het was de offi-
cieele inwijding van Heiloo's tooneelzaal. En
daarom hoopten we, dat deze avond een suc
ces zou worden.
De heer D. J. Ruijter, voorzitter der Rede
rijkerskamer, opende deze uitvoeringsbijeen-
koinst voor haar kunstlievende leden met een
kort speechjc. „Zooals de traditie dat mee
brengt volgens spr. Maar spr. heeft hier
een bizondere taak, n.l. de inleiding tot een
opvoering in een nieuw lokaal en op een
nieuw toonccl. Voorheen heeft men hot alle3
enomen zooals 't was, hoewel 't niet voi
ced. De Kamer heeft haar eigen tooneel ven
betera, naderhand ook vernieuwd. Voor dat
alles is nu geen zorg meer noodig. Met
groote gulheid hoeft de heer Zwart (eigenaar
van „de Rustende Jager") zelf een vast too
neel doen bouwen en inrichten. Spr. brengt
daarvoor den heer Zwart een woord van
hulde.
Het tooneel is evenwel niet alles. Het spel
moet er ook naar zijn. Spr. hoopt, dat de spe
lers hier ook goed voor den dag zullen kun
nen komen. Met de aanduiding van een klei
ne wijziging in 't program eindigde spr.
En nu de uitvoering zelf. We zeiden al, een
mooien avond te hebben gehad
Na een lachwekkend één-actertje „De Ho
renblazer van de 2e compagnie en de Geest
van den Wethouder," het tooneelspel „Het
Huis Van Hense en Zoon" door mevr. Kloos-
Reijneke van Stuwe.
Hoewel de zaak geamuseerd was met het
goed weergegeven militaire trio uit het voor
stukje, valt niet te betwisten, dat „Het Huis
Hense" vlotter, ongedwongener ging.
Het deed zoo goed, dit spel, een zuiver taal
product met zijn onfagebroken reeks van na
tuurlijk-logische zinnen, en handelingen, ook
werkelijk te zien spélen.
Dat de Kamer litterair hoogstaand werk
weet te apprecieeren, is op zichzelf aange
naam op te merkendat zij zulk werk ook op
een goede wijze weet te vertolken getuigd
voor haar en bewijst 'haar goede diensten aan
ons publiek. Zoo telkens heeft zich 't treffen
de uit het stuk geopenbaard: vooral in de
plots wijzigbare stemmingen van de ongeluk
kige Ohristine, de vrouw van Hense en in de
stroeve verborgenheid van den lijdenden Hen
se zelf.
Het stuk behandelt de liefde van Hense
voor Christine, de ontdekking, dat zijn vrouw
hem geen Wederliefde schenkt, onweerstaan
baar gebonden wordt door een verleider-ar-
tist, de ontdekking ook dat het kind, dat zij 't
zijne gewaand had, dat van den schilder is
en daarna het gedwongen blijven van Christi
ne met haar kind in 't huis van den gebroken
man; terwillë van besparing van schandaal.
Tenslotte de climax met de besliste weigering
geniet, was Mzonder wel gekozm,
We behoeven trouwens verder niet in de
tails te treden. Er is genoeg over gezegd. Een
tikje rhetorisch af en toe hoe zou het an
ders kunnen? doet bij overwegend gevoelig
spel geen schade; en zoo hebben wij ons dan
ook zeer goed in dit nog eens fraaie
spel in kunnen leven.
Ook de grime was goed.
En nu nog een enkel woordje over tooneel
en zaal, in vervolg op de rede van den voor
zitter der kamer. Over de décors is al eens
iets gezegd; nü is gebléken, hoe royaal ze
aandoen. De aankleeding van 't tooneel was
tot in kleinigheden zorgvuldighet was wer
kelijk een fraaie, rijke bedoening van den
handelsman Hense. Daarbij is gebleken, hoe
het geluid zonder geforceerd spreken tot ach
ter in de zaal doordringt; in één woord: We
zijn trotsch geweest gisterentrotsdi op onze
tooneelclub en op onze tooneelzaal. Waarbij
het zeer talrijke publiek ongetwijfeld is 't
aantal kunstfievenden leden sterk uitgebreid
deze neiging van den eigenlijken vader brengt
Hense in woede en doet hem „bijna een laag
heid" begaan: hij wil den droomerigen jon
gen zijn schande voor de voeten smijten, maar
diens moederliefde doet hem aarzelen tot
Christine binnenkomt. De ontknooping omvat
de toenadering van den eenzelvig geworden
Hense tot zijn groote, lijdende vrouw, het be
wustzijn dat dit leven gevormd heeft, wat
slechts in lijden te vormen was.
Naast Christine, (vertolkt door mej. S. M.
Stroomer. een bekende dameskracht van vroe
ger) en Hense, gaf Willem Westerman den
juisten type van den zorgeloozen neef van den
zorgenden Hense. En ook Jan Jacob zette
„zijn" beste beentje voor. Zijn weergave b.v.
van dsn droemer, die het Wolkenschouwspel
zich zeker zal aansluiten.
UIT SCHACEN.
De heer P. Buis J!z. werd gekozen tot
Hoofdingeland van den polder en de banne
Schagen.
De polder Schagen verkoos dén heer J.
Buis Jz. tol zijn vertegenwoordiger in het be
stuur van Het Heemraadschap der Strijkmo
lens aan de Schager Kogge
UIT HENSBROEK.
De Rtederijkerskamer ,,'t Viooltje" alhier
heeft haar eerste uitvoering gegeven in de
zaal van den heer Gundel. Opgevoerd wefd
dfe één-acter „Onze jongen" en „Jam Onge
luk", blijspel in 3 bedrijven.
Zeer zeker tengevolge van den min-gun-
stigen toestand der wegen, was den eersten
avond de kolfbaan' maar matig bezet, doch
bij de tweede uitvoering voor de „oudelui"
was er een tarijk publiek En dit heeft geno
ten van het goedé spel en de welgekozen stuk
ken.
UIT EGMOND a/d HOEF.
De politie is er in geslaagd de beide In
brekers te arresteeren, die de vorige week
hun slag meenden te slaan bij den heer A.
alhier, net bleken te zijn twee zwervers, af
komstig uit Hengelo en Amsterdam
van 18 November 1919.
Opgave van
.W.5. v. 1000
.W.S. van 500110
18 6
van
taix
'J 4
59 te
öte
löte
24te
83 te
137 te
1421/w
271 te
304
437 te
486te
258
322
450 te
236 te
51 te
12i/i
_8te
130te
163te
335
797
85
170
265 te
Mededeelingen van Woensdag 19 Nov.
De geheele markt was weer'in een zeer
flauwe stemming. Voor tabakken was weinig
handel. Amerika was wat verdeeld.
Ofjlig.
Oblig.
dit»
©blij.
STAATSLEENINGEN.
NEDERLAND. pCt
iH
3
i
5
Vorige
koers
915/4
67 V,
605/g
5Q»'4
921/s
90ty*
65/4
28 te
16te
251/g
19
23 te
26M.
195/4
89
91
1915u
200
143
9l"/i,
92
837/i
104
59«/i«
41/4
91uAi
82
81
50
92«7s
905/1
22»/U
747/,
1478/4
92
aoU
Nëë. fed. £93
dl A 1910
BUIT Ei
©©S'FBNRIJK.
Bel.vrije Kronenrr. Jan-«JuD
RWSLAbJB.
©BI. 190S ffi» 2598m3J90
rwaagartd Bombr. ®R, 0B8
MicafS •Spw. 6 180
«Seniel. 1886
RéfhsoEild (consols)
kTope en «O. 1889&0
6e EmlïSle, 1894. C?R
TURKIJB.
Bagdad Spw. le serie 1904 4
BRAZILIË.
Funding Ln. 1898 dB 20/100 5
Provinciale en Gemeentel
Leenlngen.
Amsterdam 1915 3
Rotterdam 1915 5
Bank» en GradleMnatellIngen.
Amsterdamsche Bank A
Nedérlandsche Bank 6. V. A.
Rotterd. Bankver. Aand.
Spoorwagen.
Holl. IJzer. Spoorw. Obl. 8
Mi), t. Expl. v. Staatssp. ©M. 8
Mij. t. Expl. v. Staatssp. ©fel. 4H
Premleleenlngen.
NEDERLAND.
A'dam Stad 1874 (f 100) 3
BELGIS.
Antwerpen 1887 2H
Prolongatie pCt
Vorige
koers
975/8
9u/ie
181/8
195/4
51'Vu
W/u
8 6/8
IO81/1
1437/g
1321/4
1097/,
1111/s
575/!,
1651/4
3485/4
8185/4
85 te
174
2661/,
272
260
584 te
220
2187/,
2505/4
117
481
462te
240
335
197
236 te
2261/4
248
303
315
365 te
Atehie. Vap. éi S. Fé 6. v. g. A
Dant fc R- «rende Ipw. v. A.
Erie Spw. Mij. Gewone Aand.
Kans. dSty Soufh. Railw. Oy. g. a.
dito Pref. A.
Missouri Kans. ét Tex. 0. v. A.
Mexican 2e Pref. A.
Southern Pae. Comp. A
South. Rlw. Vot. Tr. Oew. A.
Union Pac. Railr. Cy. C. g. A.
Anaconda Copper C. v. A.
Am. Car ér Foundry Co. C. v. A.
Atner. Hide Leather Cerap.
Central Leater
Unit. Stat. Steel 0orp. g. A.
Int. Mere. Marine ®y. afg. A.
Int. Mere. Marine afg. pr. A.
Gee. Holl. Petr. Ceri v. A.
Kon. Nad. Mij. t. e. v. Petr. br. A.
Orion Petrol. Mij. afgest. A.
Steaua Romana Petr. Mij. A.
Compania Mereantil Argentina A.
Cult. Mij. der Vorstenlanden A
id. id. id. Winstaand.
Handelsv. Amsterdam Aand.
Ned. Handel M9- C. v. A.
Id. Resc.
Nederl. Ind. Handelsbk. Aand.
Amsterd. Rubber (Suit. Mjj. Aand
Nederl. Rubber
Holl. Amerika Lijn A.
id Gem. Eigendom A.
Holl. Stoomb. Mij. Aand
Java China Japan Lfjn A.
Kon. Holl. Lloyd. Aand.
Kon. Ned. Stoomb. MQ. Aand.
Idem Nieuwe Aand.
Kon. Paketvaart Mij. A,
Ned. Scheepv. Unie Aand.
Rotterd. Lloyd A.
Stoomv. My. Nederland A.
A'dam Deli Comp. Aand.
Deli Batavia Tab. Aand.
Deli>Maatschappy Aand.
Medan tabak Aand.
Rotterdam Deli Aand.
Senembah Tabak«My. Aand
Insulindc Oliefabrleken
S«/s
18
19
26
138
1401/,
108
1091/4
252
565
213te
218
274
2455/4
115
475
459
225
193
231 te
222
297
309
360
430
480
440
233
