iet ds lapen op list Hoogland.
Honderd &flo bd Twiuttgste Jaargang.
Donderdag 19 November.
RËLlLtETOh.
PROVINCIAAL NIEUWS.
UIT EOMOND AAN ZEE.
(Vervolg.)
Dan komt in behandeling een schrijven
van den heer K. Wijnker, gemeente-architect,
waarin deze protest aanteekent tegen het
raadsbesluit, waarbij alle salarissen van ge
meente-ambtenaren verhoogd waren, met
uitzondering van het zijne. B. en W. stellen
voor het salaris te handhaven.
De heer De Vrij is echter bekeerd en stel
de voor het met 100 te verhoogen.
Weth. De Graaf! had eerst gemeend, 450
voor te stellen, doch bij nader onderzoek
bleek hem het bestaande salaris van 300
voldoende.
Wanneer de heer Snoeks het ook voor de
verhoogiug opneeemt en opmerkt, dat ieder
moet hebben, wat hem toekomt, ontstaat er
een korte woordenwisseling met weth. De
Graaff. De voorzitter maakte er een eind
aan, door tot stemming over te gaan. Het
werd aan (gnomen met 4 tegen 3 stemmen.
(Voor heeren De Vrij, Snoeks, Jonker en
Medik, tegen de heeren De Graaff, v. Hall
en Couijn!)
Voorts was ingekomen een schrijven van
de commissie tot nazien van de kas der ge
meente-bedrijven, waarin verzocht werd om
een accountant. De voorzitter achtte het geld
vermorsen, daar zij reeds een accountant
hebben.
De heer Snoeks lichtte het verzoek nader
toe. De leden der commissie kregen een ba
lans te zien en meer niet. Van het electrici-
teitsbedrijf was b.v. niets te zien. Rekeningen
enz. ontbraken.
De voorzitter was er voor alsdan de reke
ning van het electrisch bedrijf afzonderlijk
te doen onderzoeken.
De heer Medik was er voor, dat er een
accountant zal komen en hoogte, dat de com
missie die zelf zal benoemen.
De voorzitter meende hierin een bewijs van
wantrouwen te moeten zien tegen B. en W.
en zeide een serie hatelijkheden aan het adres
van den heeer Medik.
Deze werd echter bijgevallen door de he&
ren De Vrij en Snoeks en alsdan blijkt, dat
de heer Medik, evenals de heer De Vrij, een
accuntant door de commissie benoemd
wenschte te zien, opdat deze beter met de
commissie kan beraadslagen, werd het inci
dent gesloten en het voorstel tot uitnoodiging
van een accountant aangenomen.
Dan volgde een voorstel van B. en W. tot
uitbreiding der secretarie en tot het sluiten
van een leening van 5000.
De heer Jonker was voor een geheel nieuw
raadhuis en meende, dat dat voor 20.000
lean, terwijl het oude ongetwijfeld wel 7000
opbrengt.
De heer Snoeks meende, dat, als er ooit
•en nieuwe school mocht komen, de oude
,/oor raadhuis kon worden ingericht.
De voorzitter merkte op, dat 20.000 niet
/eel is voor een raadhuis, terwijl er niet ge-
vacht kan worden, tot de schoolkwestie af'
(ewerkt is.
De heer v. Hall was ook voor een nieuw
raadhuis, maar vond het nu niet de ge
schikte tijd. Hij wees met den heer Medik
>p de duurte. Waar er bovendien weer wat
ruimte komt door het verminderen der dis
tributie, meende hij, dat er wel even gewacht
an worden.'Hij stelde B. en W. voor hun
oorstel terug te nemen en met plannen voor
ten bouw van een nieuw raadhuis aan te
omen.
B. en W. trekken hun voorstel dan ook in.
Een voorstel tot wijziging van de begroo-
ng, loopende over 1129 (veroorzaakt door
e laatste salarisherziening) werd met al-
emeene stemmen goedgekeurd.
B. en W. stelden aan voor over te gaan tot
et heffen van een plaatselijke belasting op
,e publieke vermakelijkheden. Aangenomen,
let tarief werd voor tooneel-, zang- en mu-
ïekuitvoeringen gebracht op 10 pet., voor de
verige op 15 pet. der zuivere opbrengst.
B. en W. meenden voorts over te moeten
en beschrijving van het dagelijksch noma-
mleven, zooals het gezien en meegemaakt
werd door de schrijfster 5*
EMILIE DEMANT—HATT,
Uit het Deensch vertaald door M. D.
6)
Maar spijsbereiding is piet het werk dat
e huisvrouw het meest in beslag neemt, daar
1 de bewoners der hut tot de dienstboden
j kinderen van zes, zeven jaar ten volle vrij-
eid hebben van de eetwaren zooveel te ne-
ien als ze willen, en ze hun Heine gerechten
elfk laar maken naar eigen smaak. „Ik kan
een eten voor je klaar maken," zei Sara, toen
ren ik uit verkeerd begrepen bescheidenheic
.aar vroeg mij te geven wat ik hebben mocht
hoe kan ik weten wanneer je honger hebt en
aar je zin in hebt?" De hoofdmaaltijd
avonds wordt in hoofdzaak door den man
laar gemaakt, hij verdeelt het vleesch en
gt het in de pan; in den ouden tijd was
en koken geheel zijn werk, tenminste voor
tover het 't vleesch betrof
Maar behalve het eten klaarmaken is er
oor de Lappen-vrouwen heel wat te doen:
e hebben haar kleine kinderen die bezorgd
voeten worden en ze moeten de heele familie
i de kleeren hbuden, de dienstboden er bij
zier Ion hier in 't noorden bestaat in rendie-
en en kleeren. En daar de meeste kleeren
an huiden worden gemaakt, is 't looien een
zerk van belang. Voor 't looien wordt meestal
/ilgeschors gebruikt, maar voor de huiden
ot tentbedekking en voor grove vellen als
oehuiden, gebruikt men berkeschors. De
oehuiden worden door de boeren gekocht, zij
vorden alleen voor onderzooien van zomer
schoenen verwerkt omdat ze bijzonder sterk
rijn voor alle ander gebruik dient 't ren
dierleer Om die kleeren en andere dingen
gaan tot verBoogtag der ttotfdenbelaifïng m
die te brengen van 2.50 op 5.
De heer Medik achtte 3 voldoende,
doch kreeg geen steun, zoodat overgegaan
werd tot vaststelling van 5, voor trekhon
den 1 belasting.
B. en W. stelden voor het personeel voor
het herhalingsonderwijs uit te breiden met
den heer G. Rienstra.
De heer Snoeks verwachtte een voordracht
ne rvoeg waarom dit niet geschied was.
De voorzitter merkte op, dat de heer Rien-
-stra reeds werkt en dat deze er het meest
voor in aanmerking kwam. Waarschijnlijk
zal echter ieder jaar een ander benoemd
worden.
Als de heer Snoeks dan nog de belangen
van de jonge onderwijzers heeft bepleit,
werd tot benoeming van den heer Rienstra
overgegaan.
De voorzitter deelde mede, dat de begroo
ting 1920 voor de leden ter inzage ligt.
Voorts werd aan B. en W. machtiging
verleend om over te gaan tot den verkoop
vr.n grond, en wel: lo. een stuk grond in
de Marinestreek, groot 16 M2, aan stuurman
Jochim Blauwboer; 2o. een stuk grond aan
de Noorderstraat, groot 16 M2 aan den heer
L. Blok. Ook de verkoop van een steeg aan
de heeren J. de Graaf en B. Gu! werd na
eenig debat goedgekeurd. (Tegen de heer De
Graaf.)
Dan werd afwijzend beschikt over het ver
zoek van de heeren Fokker en andere ge
meente-ambtenaren, waarin gevraagd werd,
over te gaan tot het bouwen van een ambts
woning. 't Is toch te verwachten dat de
bouwvereeniging in het woninggebrek zal
voorzien.
De g .^commissie stelde dan voor het per
soneel der gasfabriek, enz. als volgt te be
zoldigen: Stoker 22 's weeks 5 duur-
tetoeslag, fitter 22 5 duurtetoeslag,
v. d. Hagen 22 -j- 5 duurtetoeslag, C.
Wijker f 5 f 2 duurtetoeslag, J. de Wit
650 p. jaar -f- 100 duurtetoeslag, Direc
teur 2400 's jaars 300 duurtetoeslag.
De heeren Medik en Snoeks verklaren
zich tegen de duurtetoeslagen, daar die bui
ten den pensioengrondslag vallen, waaraan
trouwens de gascommissie niet gedacht heeft.
De heer De Graaff is er voor, daar bij
eventueele daling der levensstandaard de
duurte-toeslagen ongehinderd vervallen.
De salarissen van de heeren Wijker en De
Wit werden met algemeene stemmen vastge
steld, de «overige met 5 tegen 2 stemmen.
(Tegen de heeren Snoeks en Medik.)
liet salaris van den directeur werd afzon
derlijk behandeld.
De heer De Vrij zeide, dat het onderzoek
naar diens werk geen tastbare resultaten gaf
en hij zijn stem er niet aan kon geven, zoo
lang die zaak niet opgehelderd was. Ook de
heer Snoeks was voor opschorsing, tot de
zaak tot klaarheid kwam. De voorzitter was
er voor maar af te werken en het salaris
werd overeenkomstig het voorstel met 5 tegen
2 stemmen vastgesteld. (Tegen de heeren
Snoeks en Medik.)
Aan de orde was thans de afsnijding der
electriciteitsgebruikers. De voorzitter stelde
voor dit te behandelen in geheim comité.
De heer Snoeks was voor openbare be
handeling. De openbare meening eischte het,
waar het het algemeen belang geldt. Ook
de heer Medik was die meening toegedaan.
De voorzitter wilde dan eerst rondvraag
houden.
De heer De Vrij vroeg of het mogelijk was,
dat de ingezetenen den hoofdeüjken omslag
betalen in drieën of vieren.
De voorzitter wees op de moeielijke admi
nistratie, doch zeide overweging toe.
Voorts vroeg de heeer De Vrij om betere
verlichting. Weth. De Graaff 'antwoordde,
dat alle materiaal in werking zal worden
gesteld.
De heer Snoeks vroeg, of uit de gemeente
kas de onderwijzers reeds volgens de wet-
De Visser kunnen betaald worden. De voor
zitter wilde het in overweging nemen
De voorzitter stelde nu voor in geheim co
mité te gaan. De heer Snoeks protesteerde uit
alle macht. De voorzitter stelde voor in ge
heim comité de vraag te behandelen, of ze in
geheim comité zullen gaan.
De publieke „tribune" werd ontruimd. De
vergadering werd niet weer heropend.
UIT SCHOORL.
Dinsdagavond vergaderde in het lokaal
van den heer Timmerman de Vereeniging
van leer te naaien, moeten de vrouwen draad
spinnen uit pezen. De gedroogde pezen wor
den met den rug van de bijl geklopt, als ze
hard zijn en zijn ze van oude dieren afkom
stig, dan worden ze gespleten en met de han
den tot grove strengen getrokken, en dan be
gint 't eigenlijke spinnen; trekken, natmaken,
nog eens trekken, soms met de tanden om ze
gelijk te maken. Als ze dan de gcwenschte
dikte hebben, d.w.z. heel dun zijn geworden,
worden ze getwijnd met de hand1 tegen de
knie tot de draad lang genoeg is, waarna die
dubbel gelegd en met de rechterhand op
nieuw wordt getwijnd tegen den wang. De
pezen kunnen tot een fijnen witte draad ge
sponnen worden zoo dun als zijde, of ook tot
een die zoo grof is als zeildoekgarende grof
ste draad wordt gebruikt tot het naaien en
verstellen van schoenen.
In het voorjaar, als de bast" gemakkelijk af
te schillen is legt men de .grof gespleten pe
zen in een omhulsel van schors, genomen van
een dikken wilgen stam. In dat omhulsel blij
ven ze voldoende vochtig. Later in 't jaar, als
men geen bastomhulsel heeft, worden de pe
zen met water bevochtigd in een doek gesla
gen. De gesponnen draden worden tot knot
ten gedraaid en opgeborgen in 't vel van een
duikereend. Er wordt veel draad gebruikt en
het spinnen is 't werk der vrouwen in verlo
ren oogenblikjes, als ze bij elkaar op bezoek
gaan en op regendagen, waarop mefr niets
ander doen kan. Een regendag kan wel
prettig zijn. Zoolang men goed en warm zit,
is (het niet naar den regen tegen de tentbe
dekking te hooren slaan; de rookopening
wordt zoover dicht gestopt als 't vuur 't lij
den kan, dat maakt ae hut half donker, en die
schemering is niet onaardig. Minder aardig
is natuurlijk de rook, als die gewoon neer
slaat, zoodat allen gaan hoesten. De buur
vrouwen komen mét hun spinwerk op bezoek
en blijven een poos praten, de koffieketel
wordt warm gehouden en de gesprekken wor
den met levendigheid gevoerd. Ónder elkaar
zijn de vrouwen gezellige praatsters; geestige
rake antwoorden geven ze allen, ook de kin»
toot Vrmntfeïïögtrrrericeer „ïfoorfMCon»
mcrland", alhier.
De periodieke verkiezingen hadden tot re
sultaat, dat de heer Kriljer tot voorzitter en
de heer Joh. Blom tot bestuurslid werden her
benoemd, terwijl de heeren R. Wognum,
J. Smit cn T. T. Medendorp werden benoemd
tot leden van de financieele commissie over
1919. Alle heeren namen hunne benoeming
aan.
Daarna kwam aan de orde de bespreking
om te komen tot verbetering van de wegen
in Schoorl.
De voorzitter zei, dat ieder wel weet, dat
onze wegen slecht zijn en te smal, doch
meende naar aanleiding van het verbree-
dingsplan van den Laanweg, dat we weinig
hoop kunnen hebben op onzen gemeenteraad.
Dit Laanwegplan, breed opgezet, heeft het
bestuur veel werk bezorgd en het resultaat
was, dat na een half jaar wachtens de oude
Raad op zeer kleineerende wijze al dat werk
zonder de minste aandacht, op een onzalig
oogenblik naast zich neerlegde. Hiertegen
protesteerde spreker ten sterkste.
Hierna zette de secretaris, de heer Scher
mer, uiteen hoe een zeer deskundig ambte
naar, dezen zomer in Schoorl verblijvende,
zich interesseerde voor de verbetering van
onze wegen. Met dezen hoer den toestand be
sprekend, kwamen we, zei spreker, tot de
conclusie, dat het Laanwegplan zeer mooi
was, doch uitsloot door zijn hooge kosten,
dat meerdere wegen .een beurt kregen. Spr.
had de overtuiging gekregen, dat voor een
zelfde bedrag als dc Laanwegverbrceding alle
Schoorlsche wegen, van Bergen tot Camp,
zoo konden worden verbeterd, dat ze voldo
den aan de gestelde eischen van het verkeer,
ook voor de toekomst. Daarbij kwam nog,
dat we in onderhandeling zijn met den Wie
lerbond, tot het verkrijgen van wielcrpaden
en betere wegen. Die bond wenschte in
Schoorl een wegencommissie voor dit doel,
terwijl zij in dé kosten van verbetering zal
bijdragen.
En waar niet enkel onze burgers, doch
zeer vele andere Nederlanders onze wegen
begaan, is het ook een goede zaak om van
rijk en provincie subsidie zien los te krijgen.
De genoemde ambtenaar wilde gaarne in
al deze dingen ons den rechten weg wijzen
cn behulpzaam zijn in het maken van plan
nen. Gaarne komt hij over voor dit doel, al
les op eigen kosten. Spreker ried aan in deze
met B. en W. te confereercn cn met spoed de
zaak aan te pakken. Besloten werd in dien
geest te handelen.
De heer Medendorp zei uit de notulen te
hebben vernomen, dat een adres aan B, en W
zou worden gezonden tot behardiug van den
Wagenmakersweg. Wat was hier het resul
taat?
De voorzitter vreesde, dat waar dit adres
ook al weer spoedig een half jaar geh-den aan
de secretarie werd bezorgd en we er ai dien
tijd er nooit iets van hebben gehoord, het
wel weder zal zijn zoek geraakt.
Voorgesteld zal worden aan B cn W., dat
het bestuur van V. V. V. de rijwielpaden-com
missie zal uitmaken.
Een voorste! kwam ter tafel, om ;ic „Gids"
te doen herdrukken.
De secretaris meende met het oog op de
hooge drukkosten, dat we onzen „Gids wel
zullen moeten beperken tot een zeer klein
formaat.
De heeren Zuurbier en Wognum meenden
daarentegen, dat het bestaande boekje steeds
zulk een besten indruk gaf en zulke goede re
sultaten had opgeleverd, dat het in het belang
van alles was, indien de nieuwe Gids op zijn
voorgangers zooveel mogelijk geleek.
De secretaris was het hiermede eens.
De loop der discussies deden zien, dat de
gelden wel zullen komen, dus besloot de ver-
fadering, om de nieuwe gids on de oude te
oen gelijken, alleen zal de redactie worden
gewijzigd naar de omstandigheden.
Voorgesteld werd een poging te doen om
te komen tot gelijkstelling der uren van open
stelling van de plattelandstelefoonkantoren.
De voorzitter vond het een groent ongerief,
dat b.v. het eene kantoor sluit, juist als een
ander kantoor wordt opengesteld
Na eenlge bespreking werd besloten: le.
dat we den Algemeenen Nedcrl. Bond voor
Vreemdelingenverkeer zullen trachten te be
werken, om aan de regecring te verzoeken de
uniforme openstelling van kleme kantoren te
bewerkstelligen; 2e. onze V. V. V, verzoeken
ter bevoegder plaatse, om de uren van de te-
deren zijn bij de hand; maar als de mannen
er bij zijn, is hel vrouwvolk stiller. Als echter
de regen blijft aanhouden, is de gezelligheid
voorbij, de gasten moeten in eigen hut voor
alles gaan zorgen. Het vuur gaat dboven en
de koffieketel wordt leeg in de kast gezet. Al
le gekheid is uitgeput, in de hut begint het
overal te lekken. Het is niet meer mogelijk
iets uit te voeren alles is even nat en som
ber, de vloertakken alleen glinsteren van het
vocht, in de vleeschpan staat een plas regen
water, het opgerolde beddegoed blijft ook
niet droog, cn langs onze nrug sijpelt melan
choliek de eene druppel na de andere.
Het weer verandert hierboven ongeloofelijk
gauw. Eens op een dag was het drukkend
heet, maar tegen den avond werd het plotse
ling koud en het landschap zag er geheel
anders uit. Wij waren door wolken omringd;
groote dikke wolken van allerlei vorm en
vreemde kleuren bewogen als een kokende
massa om ons heen alsof ze opstegen uit een
enormen ketel. De hut en de naaste omgeving
lagen scherp afgeteekend in al die dikke dam
pen als een oase in de hel. Aan de hel moest
men denken, want het was zonsondergang en
de wolken gloeiden als brandvlammen. Ze
gleden over en onder en achter elkaar, wis
selend in kleur, van zwart en grijs tot het vu
rigste roodhet was als keek men over einde-
looze moerassen in bodemlooze diepten, en
overal vuur, zoodat het bijna angstig werd op
die eene bewoonde plek te blijven in een uit
gestorven wereld waar toch alle kwaad in be
roering kwam.
IV.
Eerst in Juli werd de hut een eind ver
plaatst. om meer beschut te liggen. Men
moest bijtijds bedacht zijn op de najaarsstor
men, daarom maakte ieder op een paar me
ters afstand rondom zijn hut een omheining
van stammen en berketakken. Beschutting
had men daardoor, maar mooier was het toen
men de grijze hut tegen het gebergte zag af
steken, au wend ze door die grove omheining
Itea a!i?<ar te deen zSJfct mi 9 M 12 mr aa
van 2 tot 7 uur; ten 3e zal V. V. V. aan den
Raad verzoeken om vrijdom van bestelloon
van telegrammen en expresse poststukken te
geven, binnen de gemeente Schoorl.
Ook werd besloten om dezen winter voor
het Schoorlsche publiek een kunstavond te
organ iseeren. Loopt deze van stapel, dan zal
een tweeden avona worden gegeven te Groet
Een verzoek van den heer P. den Das Jz.,
houder van het informatiebureau, om zijn sa
laris van 30 te brengen op 75, kon niet
worden ingewilligd, daar de geldmiddelen
zulks niet toelaten.
Hierna kwam in bespreking het resultaat
van de vorig jaar door B. cn W. ingestelde
schoonheidscommissie, waarin de heer Zuur
bier de V. V V. vertegenwoordigt.
De heer Schenner vroeg of die commissie
nog leeft aangezien hij nimmer eenig resul
taat zag. Zoo ja, dan zou hij de commissie
wat actiever willen zien, met wat meer zelf
standigheid en voortvarendheid in haar op
treden.
De heer Zuurbier deed uitkomen, dat de
commissie nooit door B. en W. is geïnstal
leerd en dat ze slechts eenmaal advies uit
bracht, doch met een negatieve uitkomst. Hij
zal echter trachten de commissie meer actief
te doen zijn.
De secretaris zou dit ook inzonderheid
wenschen met hot oog op het ontijdig ledigen
van beerputten en 't zich op verkeerde plaat
sen bevinden van mestvaalten en W. C.'s, hin
derlijk voor het verkeer.
Hierna werd mededeling gedaan van een
verzonden adres aan den Raad inzake straat
verlichting.
Dit adres zal in de eerstvolgende vergade
ring worden behandeld De secretaris zal een
onderhoud aanvragen bij den Raad, om daar
toe te lichten dait geen hooger atroomgebruik
uoodig zal blijken dan thans met onze primi-
deve verlichting 't geval Is.
De heer Boeke deelde mede, dat „Algemeen
Welzijn" een adhaesiebetuiging op '*t adres
van V. V. V. aan den Raad za! zenden.
Nog werden mededelingen gedaan over
de uitvoering van enkele besluiten van de
voorgaande vergadering, terwijl de heer
Smits de wcnschelijkheid uitsprak om meer
contact te krijgen met naburige zustervereeni-
Vanaf de bestuurstafel werd gezegd, dat
dit altijd op niets is uitgdoopen tot nu toe,
doch dat desniettemin, indien de omstandig
heden zich voordoen, een poging tot samen
werking zal worden gedaan
Tn verband mot een vraag van den heer
Wognum zullen in de eerstvolgende vergade
ring plannen worden medegedeeld, om voor
1920 een goed georganiseerde lijst van zo
mergasten te doen verschijnen.
UIT URSEM,
Met de St. Ct. 245 zijn verzonden de sta
tuten van de Ursemer Burgerwacht.
UIT HEEKHUGOWAARD.
Met de St. Crt. 245 zijn verzonden de sta
tuten van de Rundveefokver. „Samenwer
king", Heer-Hugowaard Noord.
UIT BERGEN.
Een kindje van P. v. W. alhier, dat Zon
dagmorgen den inhoud van de koffiepot over
het lichaampje kreeg, is Dinsdagavond na
vreeselijk lijden aan de bekomen brandwon
den overleden. De kleine was 8 maanden oud.
UIT HOORN.
Bij de gisteren gehouden verkiezing van 4
leden voor de Kamer van Koophandel'wer
den herkozen de heeren J. C. T. Utermöhlen,
D. Jonkman en R. Eilander en werd in de
vacature Stumpel gekozen de heer P. J
Schermer.
RECHTSZAKEN.
ZAKKENROLSTER VEROORDEELD.
De Amstcrdamsche rechtbank heeft de 24-
jarlge joh. Cath. van de Baak, wegens zak
kenrollerij veroordeeld tot Ï'A jaar gevange
nisstraf, met bevel tot onmiddellijke inhechte
nisneming. Het meisje had zich in de Kal-
verstraat tusfehen eenige dames gedrongen,
en uit een tt.i>ch een portemonnaie gestolen
met twee bankbiljetten van 300 en 9 aan
zilvergeld, aan ecu der dames toebehoorende.
Zij had zich meermalen reeds aan zakken
rollerij schuldig gemaakt cn eenmaal twee
biljetten van 1000 gerold.
op de deuropening na geheel verborgen. Ook
gebruikte men de berkenhaag tot het ophan
gen van alle mogelijke dingen. Als het niet
regende werd 's morgens al het beddegoed er
te luchten gelegd en eerst des avonds vóór
zonsondergang naar binnen gehaald. De
Lappen luchten hun kussens en vellen en de
kens iederen dag het heele jaar door, als 't
geen noodweer is; 's winters moet men dik
wijls de snéeuw er afsabudden vóór men ze
in de hut brengt. Zoo zijn ze altijd frisch, iets
waar de Lappen bijzonder opgesteld zijn (en
buiflndien heeft dat luchten in den winter
nog het voordeel, dat beestjes, die er mis
schien inzitten, doodvriezen). In hun jeugd
als ze de kudae hoeden, slapen de Lappen
altijd buitenin de hut hebben ze niet te kla
gen over gebrek aan ventlatie, hun reukor
gaan isd us fijn, en slechte lucht hindert
hen altijd erg. Dit klinkt misschien als een
wonderlijke bewering daar men altijd hoort
van „Lappen-stank" en dat ze de lucht ver
pesten waar ze binnenkomen. Waar ze naar
ruiken is de traan, waarmee ze hun pelzen in
wrijven en he^ teersmeersel dat ze voor hun
schoenen gebruiken. In de hut wordt de lucht
van dat smeersel niet zoo gemerkt door
de gestadige luchtverversehing, maar in een
gesloten vertrek wordt het gauw een benau
wende stank, waarvan de Lappen zelf last
hebben. Ik hoorde eens een vrouw zeggen dat
ze geen gekookte haring kon eten, omdat de
lucht haar zoo deed denken aan het bont
smeersel.
Het is ook niet juist, als men meent dat dc
Lappen onzindelijk zijn op hun lichaam en
hun eten. De ergste klacht die men tegen het
eten kan inbrengen is, dat cr rendierharen te
vinden zijn ift alles wat men in een Lappen-
hut krijgt, zelfs in brood en koffie, om niet te
spreken van vleesch bloedworst en dergelij
ke; maar wie een weinig met de omstandig»
hen bekend is, weet hoe onvermijdelijk dat
kwaad is Allen zijn gekleed in rendierbont,
dat haar valt licht uit, men vindt het overal
Op dat punt moet men dc Lappen maar na
zeggen: „readiertuar te geen. vuil, aaa cm
DIEFSm.
Een soldaat uit Rotterdam, die door den
krijgsraad te den Bosch was vrijgesproken
van den ten laste gelegden diefstal van on
geveer 800 uit de compagnies kas van het
fort aan den Uppelschcndijk onder de ge
meente de Wcrten en Steenwijk, is thans door
het Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht des»-
wege tot een half jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
Vier maanden gevangenisstraf met degra
datie tot den rang van soldaat weid opgelegd
aan een sergeant, die uit het kamp Millingeü
verschillende rijks goederen ontvreemdde.
EEN GRAP MET DOODELIJK
OEVOLG.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft beves
tigd het vonnis tegen den soldaat de B., die
op het fort bij Velsen een koperen deurknop
door een koperen draad met een clectrische
lamp verbond, tengevolge waarvan een ande
re soldaat, die de deur opende, door een elec-
trieschen stroom werd getroffen, die hern
doodde. De mede-beklaagde wera vrijgespro
ken, omdat voor hem het bewijs niet geleverd1
was. Beiden waren door dcu Haagschen
Krijgsraad tot 8 dagen hechtenis veroordeeld
DOODSLAG EN VEEDIEFSTAL.
De rechtbank te Maastricht veroordeelde
gisteren M. J. V. te Spekholzerheide, thans
gedetineerd, ierzake van mishandeling van
zijn vriend H. Olieslagers, door dezen met
een mes in den buik te steken, zoodat de mis
handelde na eenige dagen overleed, wegens
mishandeling met doodclüken afloop tot 4
jaren gevangenisstraf, conform den eisch van
het O. M,
Voorts veroordeelde de rechtbank de drie
Duitschers O. D., J, G. en H. J. B., thans ge
detineerd, terzake van diefstal van twee paar
den uit een weide van den heer Dicdcren te
Oralfheide bij Sittard, ieder tot een gevange
nisstraf van jaar en 6 maanden. De eisch
was voor ieder 3 jaren gevangenisstraf.
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK
TE ALKMAAR.
Zitting van Dinsdag 18 Nov. 1919.
INSTALLATIE SUB.-GR1FF1ER.
In een buitengewone burg. terechtzitting
werd de nieuwbenoemde griffier mr R. Pla
te, rechter plaatsv. te Breda onder inachtne
ming der gebruikelijke formaliteiten be-
eedigd en geïnstalleerd, waarop de nieuw
benoemde onmiddellijk in functie kwam.
SPOORD1EFSTAL.
Terecht stond heden de in 1895 geboren
tremsmid der H. IJ. S. M. J. T. K., wonende
te Almaar, ter zake diefstal van 1 vaatje inet
groene zeep uit de goederenloods der maat
schappij! in den. avond van 2 September. Be
klaagde erkent en zégt de zeep voor zijn
huishouden te hebben willen gebruiken.
Voorts heeft hij ontvreemd uit een kiosk,
staande op de brug op het emplacement ver
schillende snoeperijen, sigaretten en sigaren
zulks door afschroeven van het hangslot.
Ook dit feit erkent beklaagde openhartig.
Het O. M. vordert 4 maanden gev. voorw.
met 3 jaar proeftijd.
DIEFSTAL.
De 19-jarige visscher Jan B., wonende te
Helder, thans te Alkmaar gedetineerd, staat
terecht terzake diefstal van een jas, 'n broek,
'n kistje sigaren en een damesrijwiel, die al
les toebehoorende aan H. Booi], brandstof-
fenhandelaar aldaar.
Beklaagde heeft een en ander ontvreemd
uit het pakhuis van getuige B. in de Molen
straat, in den nacht van 10 op 11 September
j.l. zulks door het uitsnijden van een ruit
in gemeld pakhui9. Beklaagde erkent het
feit. De goederen heeft hij verkocht. Hij zegt
het gedaan te hebben uit armoed en ellende
maar aan de politie heeft hij opgegeven dat
hij het deed om aan geld te komen voor de
bioscoop. Hij heeft ook terecht gestaan te
Amsterdam t. z. diefstal van een rijwiel Ook
is hij ter beschikking der regeering gesteld.
Het O. M. vordert 8 maanden gev. Door het
O. M. te Amsterdam is bereids een jaar gev.
gevorderd» Verdediger, mr. Sluis, wijst op de
openhartige bekentenis en verzoekt dementie.
NIEUWE WET OP DE HELING.
De 19-iarige koopman Pieter O., wonende
te Zuidscliarwoude, staat terecht wegens he
ling van een rijwiel, dat door de vorige be
klaagde te Helder was ontvreemd. Dit feit
geschiedde te Zijdewind op 11 December.
Hij fiéeft geen voldoende informatiën geno-
rendier is allés schoon". Maar hondenhaar of
menschenhaar, als dat in 't eten zou gevon
den worden, zou bij hen dezelfde walging
wekken als bij ons. Een Lapsche vrouw
wascht altijd haar handen als ze deeg gaat
kneden. Natuurlijk kan men overigens de zin
delijkheid van het Lappenvolk niet met de on
ze vergelijken. Bij hen bijv. is het zindelijk de
houten schaal, waaruit men gegeten heeft met
een krommen vinger uit te vegen en den vin
ger a te likken dat intusschen ongeveer het
zelfde wat de Deensche boeren doen, die na
den maaltijd hun lepel aflikken1 en op z'n
plaats hangen in de leeren lus aan den muur;
een Lap stopt zijn afgelilctên lepel in zijn
borstzak. De vleeschpan wordt echer iederen
dag vóór het gebruik in kokend water afge-
wasschen, cn 's zomers evenzoo kopjes en
ander gerei in warm water, 's Winters, als het
water tusschen je vingers bevriest is het te be
grijpen dat men in 't gebruik zuiniger is dan
de algemeene opvatting van zindelijkheid ge
raden ach. De persoonlijke ncheid is natuur
lijk ook in den zomer het grootst, maar wordt
noch in den zomer noch in den winter zóó
verzuimd als de meesten gelooven. Alle.jon
gere Lappen wasschen gaarne eenmaal per
dag hate cn handen met warm water en zeep;
als handdoek gebruiken zc wat ze hebben en
anders maar een slip van hun halsdoek. Dat
wasschen gebeurt gewoonlijk midden op den
dag; als men zich 's avonds wascht, „komt
's nachts de haas je aflippen" (de witte pool-
haas is voor de'Lappen een soort reinheids
symbool). Wie een hemd draagt trekt dik
wijls een schoon aan maar dat kan wel zijn,-
omdat „het klein volkje" te lastig wordt,
's Winters legt men de kleeren, die men uit
trekt buiten, om ze te laten bevriezen, en
's zomers worden ze gekookt Ik heb ook ge
zien dat ondergoed van schapenvacht achter
een slee gebonden werd op den verhuistocht
om de wol schoon te wasschenna meer dan
één verhuizing was de vacht volkomen wit
door het voortdurend wrijven over de sneeuw
(Wordt 'vervolgd).
174.
tuistk tuut
