DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
298.
Honderd een en twintigste Jaargang.
1919
Abonnementsprijs bi) vooruitbetaling per 3 maanden t 2,00, franco per post I 2,50. Bewijsnummers 5 ct. Advertentieprijs 20 ct. per regel, grootere letters naar plaatsruimte
Brieven franco N V Boek- en Handelsdrukkerll v h Herms Coster Zoon, Voordam C 9, Telef. Administratie Nr. 3. Redactfe Nr. 33.
DON D E it D A G Directeur: G. H. KRAK. Hoofdredacteur: T|. N. ADEMA. DECEMBER
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
De besprekingen in Parijs hebben thans
plaats.
Reeds hebben de Duitsche deskundigen een
bijeenkomst gehad met de marine-attaché's
der geallieerden, waarbij Frankrijk, Enge
land, Amerika, Italië en Japan vertegenwoor
digd waren.
De deskundigen voor de commissie van
herstel hebben vervolgens uitvoerig hun wen-
schen uiteengezet, waarbij zij mededeelden,
wat zij wel en wat zij niet kunnen uitleveren,
maar daarbij geen enkele omschrijving ge
geven van de door hen voorgestelde schade
loosstelling voor het materieel, dat zij weige
ren af te staan.
De voorzitter der vergadering, Loucheur,
heeft op de noodzakelijkheid van Frankrijk
gewezen -om de onvermijdelijke schadeloos
stelling te krijgen voor ernstige schade die
men liet berokkend heeft.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de besprekin
gen vandaag zullen voortgezet worden.
Nadat een bcaluit zal genomen zijn zal men
dit aan den oppersten raad meededen.
Deze zal uan daarmede rekening houden
bij het opstellen van het antwoord aan
Duitschland en dit zal wel het laatste stuk
zijh, dat Duitschland wordt toegezonden.
De laatste nota der Entente zal behalve
een toespeling op de vergoedingen, juridische
overwegingen bevatten nopens den terugkeer
der krijgsgevangenen en ue uitlevering van
de schuldigen aan oorlogsmisbruiken maar
de laatste passage zal meer een formeel ka
rakter dragen, daar Duitschland op deze
Eunten geen voorbehoud heeft gemaakt voor
et teekenen van het protocol.
Inmiddels worden de vergaderingen van
geallieerde en Duitsche deskundigen voort-
gezet.
Flet antwoord der geallieerden zal niet lang
meer op zich laten wachten.
Volgens een telegram uit Parijs zijn de
bewoordingen der aaii Duitschland te zenden
nhta reeds vastgesteld.
Alles wijst er op dat nu de definitieve vre
destoestand niet lang meer op zich zal laten
wachten.
Dank zij een mildere toon in de Duitsche
nota's begint ook de Fransche pers een meer
verzoeningsgezinde houding aan te nemen.
Men begrijpt, dat het ten slotte tot opbouw
van het nieuwe moet komen en dat de afbre
kende critiek op alles wat van Duitsche zijde
komt vaarwel gezegd moet wordeh.
Slechts de l lomme Libre, het blad van den
tijger, gromt nog wut na.
Maar hij is dan ook wel een der meest on
verzoenlijke en felste tegenstanders van
Duitschland geweest.
BUITENLAND.
DE MISDADEN DER BOLSJEWISTEN
IN HONGARIJE.
Een bijzondere correspondent van „Le
Journal" te Boedapest sclmjtt naar aanlei
ding van het eerste proces tegen de terrons-
ten, dat dezer' dagen te Boedapest plaats
vond, iet» over de vreeselijke misdrijven, die
door de Dolsjewisten in nonganje zijn ge
pleegd. Benaive lciierny, heooen aiie De-
klaagden bekend. Deze Deweert, dat het aan
zijn leiding te danken is, dat nog niet meer
gruwelen plaats vonden, daar hij meermalen
de dierlijke instincten der bolsjewisten heelt
beteugeld en üen üeeit weerhouden.
Bij net verhoor kwamen vreeselijke dingen
aan net licht. De wijze, waarop generaal ré-
ry, de .commandant van de gendarmerie en
zijn beide adjudanten, de kolonels Borhy en
\V eiikia, zijn ter dood gebracht, gaat alle be
schrijving te boven. De commandant van de
Roode Oarde, Klepko, had lciierny gelast,
generaal Fery en zijn adjudanten te arrestee
ren.
Tcherny vroeg, wat hij vervolgens met hen
moest doen. Gij moet hen ter dood brengen,
was het antwoord.
Tcherny droeg daarop aan een zijner on
dergeschikten op, zich met de terdoodbren
ging te belasten. Deze nam den generaal en
de Deide kolonels gevangen en voerde hen
naar de kazerne der bolsjewisten, waar hij
hen in een cel opsloot. De gevangenen bleven
2 dagen in de kazerne en stonden er geduren
de dien tijd bloot aan de beleedigingen en
mishandelingeif der terroristen. Zij vroegen
herhaaldelijk aan Tcherny, of zij de gevange
nen niet mochten dooden, maar deze verwees
hen telkens naar Klepko. Ten slotte gaf de
adjudaut van Tcherny hun vergunning, om
de gevangenen op te hangen. Met dit beuls
werk belastten zich de genoemde Bonhyati en
zes andere aanhangers van Lenin. De vreese-
lijkste tooneelen speelden zich hierbij af. Toen
het touw brak, werd de zieltogende generaal
met de baponet afgemaakt. Uit wanhoop
worgde kolonel Menkina zichzelf.
Na de lijken met gewichten bezwaard te
hebben, wierp men ze in den Donau.
Men kan zich voorstellen, hoe het requisi
toir van den procureur-generaal in dit proces
is geweest. Dit zijn geen fanatieke politieke
drijvers, zeide hij, die wij hier voor ons heb
ben, maar bandieten, gewone misdadigers,
die voor de verschrikkelijkste misdrijven, wel
ke zij in het besef hunner straffeloosheid heb
ben begaan, zoo streng mogelijk dienen ge
straft te worden.
Veertig van de beklaagden zijn reeds ter
dood veroordeeld, onder wie ook de moorde
naars van generaal Féry.
EEN ONTPLOFFING.
Ow de groots ontploffing te Mawsnsiel
bij Wilhelmshafen wordt nog gemeld: In het
artillerie-dépot waren marinesoldaten bezig
granaten te ontladen. Op een tot nu toe on
bekende wijze is een granaat ontploft. Door
deze ontploffing werd een geheele reeks an
dere ontploffingen veroorzaakt, met het ge
volg, dat het geheele munitie-dépot van Ma-
riensiel in de lucht vloog. Er is een enorme
schade. Tot nu toe werden 20 dooden en on
geveer 60 -gewonden onder de puinhoopen
uitgehaald. Een groot aantal huizen van de
omgeving van Mariensicl en zelfs te Wil
helmshafen, dat een uur van de plaats van de
ramp gelegen is, zijn zwaar beschadigd. Dui
zenden kardoezen werden in de lucht geslin
gerd en liggen overal verspreid. Ook in ver
schillende andere omliggende gemeenten deed
zich de ontploffing gevoelen. Het spoorweg
verkeer tusschen Sande en Wilhelmshafen
moest gedurende geruimen tijd stop gezet
worden, aangezien een gedeelte van de rails
uit den grond' was gerukt. Het telegraaf- en
telefoonverkeer werd ook gestremd Hoe de
ontploffing precies ontstaan is, zal moeilijk
vast te stellen zijn, daar de meeste personen,
die bij -de ontploffing tegenwoordig waren,
gedood zijn. Te Marlcnsiel is geen huis heel
gebleven. Verschillende burgers zijn ook ge
dood. Een man is het hoofd van het lichaam
Serukt. De gemeente Marlcnsiel Is zonder
cht. Zeshonderd soldaten en honderd hospi
taalsoldaten zijn naar de plaats van de ramp
vertrokken. t
HET VOEDSELOEBREK TE WEENEN.
In het Lagerhuis heeft Harmsworth in ant
woord op een vraag gezegd dat volgens de
laagte berichten het voedselgebrek in Wee-
ncn zeer groot is. Men kan gerust zeggen,
dat, tenzij er spoedig maatregelen worden ge
troffen, de volgende week in Oostenrijk geen
voedsel meer zal zijn. De regecring doet wat
zij kan om den nood te lenigen en zij werkt
tot dat doel samen met de andere Ententemo-
gendheden.
DE CONFERENTIE TB DORP AT.
In het Lagerhuis heeft Churchill in ant
woord op een vraag van Kenworthy gezegd,
dat de conferentie te Dorpat tusschen de Sow-
jctregcering en de regeeringen van de Oost-
zee-Staten nog tot geen beslissing heeft ge
leid. De geallieerden hebben de Oostzee-
Staten bij deze onderhandelingen volkomen
vrijheid van handelen gelaten.
DE STEUN AAN OOSTENRIJK.
Na de uiteenzetting van staatskanselier
Renner verklaarde de voorzitter van het co
mité van organisatie der commiSsie voor het
herstel Loucheur, nadat hij het besluit van
den oppersten raad had meegedeeld, om in de
eerste plaats de dadelijke toezending van
30,000 ton graan, te Triest liggend, te bevor
deren, dat de geallieerden aan Zuid-Slavië
een krediet zouden geven voor de levering
van levensmiddelen aan Oostenrijk. Een door
den oppersten raad ingestelde commissie zou
zich met het uitvoeren der levensmiddelen
transporten belasten.
Voorts zou zoo mogelijk binnen een week
worden beslist, welke verpande Oostenrijksche
activa zouden worden vrijgegeven om dadelijk
krediet te kunnen krijgen.
De Opperste Raad heeft verder zijn toe
stemming verleend voor het beëindigen der
onderhandelingen tusschen de Oostenrijksche
regeering en een Nederlandsch consortium in
zake de verpanding van het Oostenrijksche
tabaksmonopolie. Het hierop te verkrijgen
voorschot van 30 millioen Nederlandsche
guldens zou in de eerste plaajs worden be
steed voor den aankoop der noodzakelijke le
vensmiddelen.
Wijders zal de commissie voor het herstel
het door den staatssecretaris voor de volks
voeding uitgewerkte program voor de voeding
van Oostenrijk voor de eerstvolgende tien
maanden onderzoeken.
DE STAKING DER BELGISCHE
MIJNWERKERS.
De mijneigenaars hebben te Brussel ver
gaderd en verklaard bereid te zijn mede te
werken om tot overeenstemming te komen. De
eerste minister heeft verklaard, dat de staking
zeer spoedig ten genoege van beide partijen
zal zijn bijgelegd. Mochten intusschen de
werklieden zoolang weigeren de noodige
werkzaamheden van dringenden aard te ver
richten, dan zullen geniesoldaten worden op
geroepen om dit werk te doen. Morgén komen
de werkgevers en de arbeiders bijeen te
Charleroi.
Met ingang van morgen is een honderdtal
passagierstreinen ingetrokken.
DUITSCH-JAPANSCHE HANDEL.
Het Board of Trade Journal verhaalt over
den handel tusschen Duitschland en Japan
o. a.:
„In Juli begaf zich een groot aantal Japan-
sche industrieelen, kooplieden en journalisten
naar Duitschland om na te gaan, of de moge
lijkheid bestond, een ruilverkeer van goede
ren,' in het bijzonder van machines, tot stand
te brengen. Japan wenscht in de eerste plaats
den handel op Nëderlandsch-Indië, Siam,
China en de Straits Settlements, die vroeger
in Duitsche handen was, te veroveren door
naar deze landen in zijn eigen schepen als
gelijke belangrijke textielmachines vervaar
digd, die Japan gaarne wil betrekken. Het
heeft groote behoefte aan machines voor zijn
katoenspinnerij en weverij. Tot dusver heeft
Groot-Britannië de Japansche markt voor
zien, maar het schijnt daartoe tegenwoordig
niet meer in staat te zijn. Amerika stelt
krachtige pogingen in het werk, om op deze
markt de leidende plaats te veroveren, maar
wordt hierin door zijn hooge prijzen belem
merd. Thans, zullen ook de Duitsche expor
teurs naar de Japansche orders gaan mede
dingen".
Volgens de Japan Weekly Chronicle
heerscht er in Japan een toenemende vraag
naar machines. Men rekent n.l. daar te lande
moord1. De moordenaar legde een volledige
bekentenis af, waardoor de verschrikkelijke
détails van het misdrijf bekend zijn gewor.
dien. Helt blijkt, dat hij tot dezen misdaad is
gedreven, doordat zijn verloofde, de 17-j ari-
ge fabrieksarbeidster Johanna Helgert, en
haar broeder en moeder hem voortdurend
aanzetten, zich meester te maken van het
geld, dat zijn vader bijl zich droeg. Hij, is,
volgens zijn eigen bekentenis, met eën revol
ver gewapend' naar het ouderlijk huis ge-
zijh afwachtende houding kon laten varen en
zijn plannen', die gereed lagen in de memorie
van antwoord kon ontwikkelen. Die plannen
berusten op deze stelling: zoolang de Vol
kenbond geen zekerheid is, is geen verminde
ring van weerkracht doch vermindering van
personeele en financieele lasten door vereen
voudiging voor zoover dat binnen de gestel
de grenzen mogelijk. Van onvastheid in 's mi
nisters beleid is dus geen sprake en van ont
wapening of vémindering van bewapening
gaan, en heeft eerst zijin zuster met twee scho- kan evenmin vooralsnog sprake zijn. Daaitim
ten van het leven beroofd; daarna trof hij
zijn moeder in het hart en verwondde zijn va
der, die op hem toe kwam loopen, in den arm.
Vervolgens worgde hij hem en sneed hem met
op een spoedige invoering van den achturigen een bijl de keel af. 'De lijken wierp hij in den
werkdag en weet, dat de daardoor veroor
zaakte vermindering derproductie slechts
kan worden geneutraliseerd door vermeerde
ring van den machinalen arbeid. Bijzonder
groot is de behoeftt- op het gebied van de
electrische-, de "gas- en de textielindustrie. Het
blhd merkt hierbij tóp, dat ondanks de stijging
van het productievermogen van de Japansche
machine-industrie dc meeste orders toch nog
naar het buitenland gaan, maar dat noch-
Engeland, noch Amerika binnen afzienbaren
tijd de Japansche behoefte kunnen dekken.
GLOEIKOUSJES UIT AARDAPPEL
VEZELS.
De nieuwe uitvinding, volgens welke het
mogelijk is, vezels van aardappelloof te ge
bruiken voor textiel-technische doeleinden,
schijnt, naar de Berl. Börsen-Cour. bericht,
ook in andere takken van industrie te kunuen
worden gebruikt. Het is gebleken, dat de
aardappelvezel in zijn organischen bouw een
zeer groote gelijkenis vertoont met den vezel,
welke tot dusverre voor de fabrikatie van
gloeikousjes werd gebruikt, dat het zelfs van
tijd tot tijd voor vaklieden moeilijk is, de bei
de vezels te onderscheiden.
STUART SAMUEL EN HET BLOED-
SPROOKJE.
Men schrijft aan de N. Crt. van Joodsche
zijde:
Dezer dagen heeft te Warschau prof. dr.
Czerbak een wetenschappelijke" voordracht
Ïehouden ova' den ritueelen moord bij de
oden. Hij betoogde, dat de Joodsche gods
dienst wel Is waar het bloedvergieten ver
biedt, maar bij de Joden bestaan fanatieke
godsdienstige sectdü, die het mensclienbloed
voor onderscheidene doeleinden gebruiken.
Na de lezing volgde een demonstratie van
lichtbeelden, die „bewezen", hoe vrome
Joden christenkinderen pijnigen, en hen
daarna het bloed aftappen. De hoogleeraar
heeft waarschijnlijk niet geweten, dat zich
onder zijn gehoor ook bevonden mr. Stuart
Samuel en kapitein Wright, leden van de
Engelsche commissie,-die een onderzqek zal
instellen naar de Poolsche Jodenpógroms.
Sir Samuel kon. naar hij verklaarde, maar
niet begrijpen, dat men toestemming 'had ver
leend voor het houden van een zoodanige
voordracht. Het had volgens hem
slechts ten doel, het volk tegen elkaar op te
hitsen. Maar Sir Samuel was nog meer ver
baasd, dat zich onder het gehoor geen enkele
Christen bevond, die tegen dezen leugen pro
testeeren durfde. Sir Samuel heeft na de
voordracht een brief gericht tot den Pool-
schen vice-minister van Buitenlandsche Za
ken, graaf Skrzynski, waarin hij aan zijn ver
bazing uiting gaf, dat het gemeentebestuur
het houden van een zoodanige voordracht toe
gestaan had. De Poolsche pers is woedend op
den man (Sir Samuel), die het durfde wagen,
als censor van Poolsche voordrachten op te
treden. De vice-minister Skrzynski antwoord
de Sir Samuel evenwel, dat hij zijn meening
ten volle deelde. Hij verzekerde, dat zooiets
in Polen niet weer gebeuren zou.
'DE VERDEDIGING' TER ZEE VAN
NlEDERL.-IN!DIë.'
De Loindensche correspondent van het Hbl.
had, teneinde de meening van edn buiten-
landsch deskundige over de beste maritieme
verdediging van een! eilandrijk als onzen Ar
chipel door eij kleine mogendheid te hooren,
een onderhoud mét admiraal Sir Charles
Dundas, deskundige omtrent marine-toestan
den in het Verre Oosten, gewezen marine-at
taché te Tokio en gedurende den oorlog het
hoofd van den Engelschen marine-transport
dienst.
fSis Charles Dundas is het met Lord Fisher
eens, dat slagschepen in een toekomstigen
oorlog nutteloos zijn tengevolge van de moge
lijkheid van- aanvallen uit de lucht. Daarom
moet het gevecht onder de oppervlakte der zee
door onderzeebooten, gevoerd worden en in de
lucht door vliegtuigen.
Maar verkenndngsdicpen zullen noodig
blijven, evenals moederschepen voor onder-
zeebooten. Hiervoor zijn kleine kruisers het
best geschikt, onder voorbehoud dat zij bui
tengewoon snel zijn, zoodat zij aan elke ver
volging kunnen, ontkomen. Geen gevecht moet
door hen worden aangegaan1, zij' moeten daar
om geen ziwaar pantser hebben, noch geschut
dat dwarsscheeps moet vuren („broadside
guns")', naar verdragend geschut achteruit
dat op een vervolgend schip kan vuren. Al-
odus is de verdediging vah Irndië tegen een
retourvracht Duitschewaren te brengen, groote vloot van slagschepen en transport
Daar echter de Japansche banken er niet schepen tijdelijk mogelijk.
kelder", nadat hij1 de471 mark, die zijn
vader in zijn portefeuille bij zich droeg, be
nevens eeniige kleedingstukken aan1 zijn mede
plichtigen had overhandigd. Deze laatsten
zijn in hun woning te Riauschendorf gearres
teerd.
KORTE BERICHTEN.
Mexico verklaart in antwoord1 op die ver-
toogen van de Vereenigde Staten, dat de in
vrijheid stelling onder borgtocht van Jenkins
alle redenen tot misverstand: tusschen de twee
landen wegneemt. Mexico houdt vol, dit
Jenkins op wettige wijze gedetineerd was.
De Daily Telegraph verneemt uit Ko
penhagen: Zoodra de ratificatie van de vre-
destractaten haar beslag hééft gekregen, zul
len de Skandinavische parlementen besluiten
aannemen, strekkende tot aansluiting bij den
Volkenbond.
De Senaat der Ver. Staten heeft de
financieele voorstellen, die beoogen een cre-
diet te openen voor Europa, goedgekeurd
Nu moet alleen president Wilson ze nog be
krachtigen.
Volgens de Skandinavische bladen zijn
te Stockholm in den laatsteu tijd verschil
lende gevallen van slaapziekte geconstateerd
met doodelijkcn afloop.
Naar de Lokal Anzeiger meldt, is kolo
nel Awalof-Bermond, het gewezen hoofd van
Ikl Russische Westelijke leger, zoo onder
dei? indruk gekomen van zijn tegenslagen;
dat men hem in een krankzinnigengesticht
heeft moeten opsluiten.
De Amerikaansche Senaat is geneigd tot
ruimere credietverleening aan Europa.
Tijdens het Kerstreces zullen de demo
craten en republikeinen in Amerika tot een
compromis over het vredesverdrag zien te
komen.
De mijnwerkers in Amerika hebben
grootendeels het werk hervat.
Volgens een verklaring van Churchill
in het Engelsche Lagerhuis vermeerdert Ja
pan gestadig zijn strijdkrachten in Siberië.
De bolsjewiki hebben Kief op Denjikin
verorverd.
De militaire autoriteiten in Ierland heb
ben het bekende nationalistische blad „Free-
mans Journal" verboden.
Dr. Limet, de voornaamste beklaagde in
het proces tegen de Waalsche activisten, is
tot 15 jaar dwangarbeid veroordeeld.
De grenzen van Oostenrijk blijven, ge
lijk in het vredesverdrag van St. Germain is
vastgesteld.
De Belgische treinendienst wordt met
een hondertal personentreinen verminderd.
STATEN-GENERAAL
TWEEDE KAMER.
In' de zitting-van gisteren was dé oorlogs-
begrooting-aan de orde.
De Minister had voor de lichamelij
ke ontwikkeling het Zweedsche stelsel geko
zen., omdat dit vlug tot resultaten voert. Voor-
loopig hield hij daaraan vast. Ten aanzien
van de salarissen van het kader heeft thans
vergelijking plaats met de salarissen der bur
gerlijke ambtenaren. In ieder geval zullen de
nieuwe salarissen worden uitbetaald van 1
Januari 1920 af. In het voorjaar zullen de
nieuwe pensioenwetten biji de Kamer inko
men. De oude landstorm-uniformen worden
verkocht, omdat er nog voor vele jaren klee-
d;ngvoorraad' is. Een verafgelegen buiten
landsche mogendheid heeft er een bod op ge
daan;.
Voor gratie aan deserteurs gevoelde spre
ker niets. De houding van „Ons Belang" in
November van 't vorig jaar, was ook den mi
nister zeer onsympathiek.
Op de wijze, waarop de dienst wordt ver
richt, heeft die houding eventueel geen nadee-
ligen invloed. Overwogen wordt of 'het geor
ganiseerd overleg kan worden opgenomen in
de regeling der rechtspositie. Als het bepaald
noodig blijkt, zal de min. overleg plegen met
zijn ambtgenoot van waterstaat, over de eer
der uitdieping der Scheveningsche haven. De
regeling omtrent de aalmoezeniers en veld
predikers, is getroffen in volledige overeen
stemming met de kerkgenootschappen
Vereenvoudiging van het militair onderwijs
ligt in. 's ministers voornemen. 'De decoratie
van generaal Snijders beteekent allerminst
dat de minister met de_ oude richting mee
gaat. Het is alleen een hulde aan den oud-op
perbevelhebber.
De minister komt tot het algemeen beleid.
houdt de minister vast aan een legersterkte
van 200.000 man, gelijk vóór den; oorlog
Ben commissie van onderhoek voor de leger-
organisaties is niet noodig.
Zes maanden voor eerste oefening is noo
dig; opkomst der militie in drie ploegen is
economisch en practisch Het beste, kader voor
de militie zal worden verkregen uit den vrij-
wiliigen landstorm. De nadeelen der loting
zullen worden verminderd door strenge keu
ring en vrijstelling van kostwinners. Eens
weerbelasting wordt overwogen'. Geen^ nieuwe'
verdedigingswerken, met uitzondering van
werken vdor kunstdefensie, zullen worden on
dernomen. Minutie zal alleen worden aange
schaft voor het bijhouden van den bestaanqien
voorraad.
Geenl officieren en onderofficieren /zulten
worden gedwongen tot heengaan uit/het le
ger.
De motie^Dresselhuys (vermindéring van
het contingent in 1920, zou neerkomen op
verlenging van diensttijd voor ouderen en be
teekent een eerste stap tot afbrokkeling vdn
het j aarlij'ksche contingent. Daaraan wil ,da
regeering niet meewerken. Dé motie is dual
onaannemelijk. IDe motie-Machant zou schar
de doen an de paraatheid van 't leger zooala
die met het op de internationale positie noo
dig is.
Daarom is ook deze motie voor de regee
ring onaannemelijk.
De heer JDe M'uraTt verklaarde da*
de unieliberalen zullen, stemmen voor de mo
tie Dresselhuys, doch tegen de motie-Mar-
chant.
De heer Dresselhuys handhaafde
zijn motie.
De heer O u y m a c r van Twist
zou tegen de beide moties stemmen.
Dé heer B o m a n s betreurde de afwij
zing der motie-Dreseihuys, hij zal evenwel
tegenstemmen, omdat hij het kabinet niet wil
opofferen.
De heer Marchant handhaafde zijn
motie.
De boeren K. Ter Laan, Van Ra-
vesteyn en A. P. Staalman zou
den voor beidé moties .stemmen.
De heer Schokking zou tegen; de mo
ties stemmen.
De heer Kolkman verklaarde namens
de grootste mogelijke meerderheid der katho
lieke fractie, dat 'zij; den Miinister zal steunen
om den Minister zelf en diens beleid en niet
omdat «ij hem wel op den koop toe wil ne
men.
De heer Schaper protesteerde te-
fen de houding dsr Katbolifcen, bijl wief naar
ij betoogt, de politieke belangen gaan boven
het volksbelang.
De motie-Marchant werd verworpen met
59 tegen 23 stemmen
De motie-Dresselhuys werd verworpen met
45 tegen 37 .stemmen. (Vóór de Linkerzijde
en de heer A P. Staalman.
Aan de orde was daarna het buitengewoon
Oorlogskrediet.
De heer K. Ter Laan zou voorstem-
er
voor te vinden zijn, credieten toe te staan, kan
dit slechts door middel van ruilhandel ge
schieden. Japan wenscht verder, dat naast
Engeland en Amerika ook Duitschland zal
deelnemen aan de levering van machines
naar Japan. In de textielmachine-industrie in
hot Wupperdsl warden bijvoorbeeld alle mo-
E'E'N VREESELIJKE MOORD TE
GiRAINSEE.
Volgens de 'Duitsche bladen heeft zich de
zer dagen eeni vreeselijke geschiedenis te
Gransee (bij Berlijn) afgespeeld.
Dé 17-jarige zoon van den slager Koller
heeft daar zijia vader, moeder en zuster ver
men.
De heer fXresselhuys maakte be
zwaar tegen den post van ruim 2 millioen 2
ton voor 135 vliegtuigen.
De Minister betoogde, dat hij alles
heeft gedaan om van het contract al te ko
men. Op verzoek van den heer Dresselhuys
nam hij! den post voorloopig terug.
Het ontwerp werd aangenomen met 63 te
gen 18 stemmen.
Bij de voortgezette besprekingen over de
Oortogsbegrooting werd het amendement-
Marchant, om de begrooting te verminderen
met 18.000 voor nieuw personeel aan het
département door den minister ernstig ontra
den omdat het in verband met de andere
amendemente-Machant onttakeling van de
begrooting schijnt te beoogen.
De heer De Geer achtte de houding
van den minister niet correct.
De Minister zeide, dat hij de strek
king dter amendementen wil beoordeelen. De
behandeling van het amendement wordt daar
op geschorst.
In de vergadering van Woensdagavond
werd de Staatsbegrooting voor 1920 behan
deld.
Aan de orde was Hoofdstuk IX (Water
staat) der Staatsbegrooting voor 1920.
Er werden geen algemeene beschouwingen
gehouden.
Bij de lie afdeeling (Waterstaat) sprak de
heer De M ur a 11 (U. L.) over de verkeers
wegen in Zeeland en diende een motie dien
aangaande in.
De heer W e i t k a m p (C.-H.) vroeg 's mi
nisters belangstelling voor de ontwatering
Hij1 hoopte in het voorjaar op een spoedige van Overijsel en speciaal voor de waterwegen
totstandkoming van dén Volkenbond inmid- naar de veenderijen,
dels kwamen de vrede zooals wij' die kennen
en de kwestie met België. Daardoor geraakte
de minister in een andere stemming, die
uiting vond' in de oorspronkelijke begrooting.
Ongeveer gelijktijdig met 'het algemeen debat
namen evenwel dé onderhandelingen met Bel
gië een zoodanig verloop, dat dé minister
De heer Snóeck Henkemans (C.
H.) kwam op voor de belangen der Zuider-
zeevisschers, in verband met de droogmaking,
waaromtrent zij in onzekerheid verkeeren.
De heer Van D ij k (R.-K.) sprak ova;
het Twentsche kanalenplan, en wijst daarbij
op de belangen van den Achterhoek.
Oil nummer bestaat uit 2 blad»'
ALRMAARS
