Woensri iar 31 December.
Honderd Ben kb Twintigste Jaargang.
NIEUWJAARSWENSCH
Men schrijft ons:
Aan allen, burgers en burgeressen van ons
Vaderland,
Voor zoover zij althans geabonneerd zijn op
deze Courant,
Onze hartelijke gelukwensch bij het Nieuwe
Jaar.
Dat allen, stuk voor stuk en met elkaar
Gezondheid en voorspoed hun deel moge
zijn
En zij bevrijd mogen blijven voor ziekte en
pijn.
Dat de vele gokkers in Marken en Kronen
Hun dankbaarheid voor hun winst mogen
toonen
Door eens flink te offeren op het gemeente
altaar,
Want wanneer zij hun winst leggen bij el
kaar,
Krijgt men zulke enorme kapitalen,
Dat het wis ver de millioenen zal halen.
Het oude jaar is voor onze stad niet slecht
verloopen,
De vele renteniers brachten het geld hier in
bij hoopen.
Zoodat op dit oogenblik Alkmaar is gewor
den een wereldstad,
Evenals vroeger alleen Frankrijk In Parijs
bezat.
Zoo zal door het inbrengen van die boeren-
kapitalen
Straks de aanslag van den H. O. flink dalen
En we worden als Kampen en Warmenhui-
zen,
Waar je geen zilv'ren pannen heb op de hul
zen,
En men in plaats van belasting te betalen,
Elke week bij den ontvanger een flinke toe-
laag kan halen.
Zoo wordt straks het Paradijs niets, verge
leken bij Alkmaar.
Wij krijgen de zaken in 1920 fijn voor elkaar.
De woningnood, die zoovelen gezellig doet
wonen,
Met z'n vieren in één huis, en de stijging der
loonen,
Is voor sommige bewoners bet vraagstuk
van den dag,
Aan welks oplossing zooveel men vermag
Wordt gewerkt. Ook in onze goede stad
Wordt, zooals men heeft kunnen lezen in dit
blad,
Vol spoed gewerkt, de huizen vliegen uit
den grond,
En voor zoover de gemeente ze bouwt, zijn
ze gezond
En praktisch gebouwd, al regen je ook onder
En stinkt ook de teer, 't is een wonder
Van bouwkunst wat in de v. Eikelenberg
straat,
Door de stad wordt gebouwd met subsidie
van den Staat.
Nog een wonder van bouwkunst en goed fi
nancieren
Is het ..Karenhuis", dat geen tehuis voor
dieren,
Maar voor menschen is, die niet veel hebben
l te verteren
En nu door den steun van vriendelijke dames
en heeren
Hun nog resteerende levensdagen daar mo
gen vertoeven
En alles kunnen krijgen wat zij behoeven.
Voor een paar honderd guldens zijn ze nu
onder de pannen,
Licht krijgen, ze voor niks en de oude man
nen
Zondags een sigaar, in de week B. Z. K.
Vertel mij nu eens welke stad doet dat na?
Betaal je nu niet met vreugd het tekort op
dit hofje,
En is zoo'n stichting voor onze stad niet een
bof je?
Het nieuwe Ziekenhuis, waarnaar reikhalzend
uit wordt gekeken
En dat voorloopig niet komt, nog in geen
weken,
Is een belangrijk punt voor den bloei onzer
stad,
Waaraan geheele kolommen zijn gewijd in
dit blad.
Ons dunkt, dat, nu de Cadettenschool op
gaat doeken,
Wij een nieuw Ziekenhuis niet hebben' te zoe
ken,
Maar gevonden hebben in dit prachtgebouw
in den Hout,
Dat straks doelloos is. Is de regeering niet
benauwd,
Dan schenkt Zij ons dit gebouw, dat aan
vernieling was gewijd,
Nu voor de verpleging van de lijdende
menschheid.
Onze achtbare Raad is sinds de evenredige
vertegenwoordiging
Er niet op vooruit gegaan, volgens sommigen
is hij een onding
Geworden, een staalkaart van partijen, een
plaats om te débatteeren,
Waaruit iemand met gezonde hersens kan
leeren,
Dat thans niet de kwaliteit, maar de kleur be
slist,
En dat wie uit den Raad wegblijft, niet veel
heeft gemist
Anderen zien in de samenstelling van den
Alkmaarschen Raad
Een eisch van den tijd, die elk gezond demo
craat
Begroet als de morgen van een nieuwen blij
den dag,
Waarop het kapitaal zal strijken de vlag
En bukken voor den arbeid; als pers ben je
echter uit den brand,
Als je zoo'n Alkmaarschen Raad moet ver
slaan in de krant.
Onze oude Burgemeester Ripping, die ons
thans heeft verlaten,
En die wij in een Nieuwjaarswensch nimmer
vergaten,
Wenschen wij ook in zijn nieuwe woonplaats
Hilversum,
Van levenslust en tracht een maximum en een
minimum
Van leed, hij was voor onze stad de man,
Die naar zijn vermogen deed wat hij kan,
En onder beroerde omstandigheden het
scheepje moest sturen.
Ook onze nieuwe Stadsvader, die nog pas
enkele uren
De helmstok vasthoudt van ons ranke schip,
Wenschen we toe, dat hij niet raakt op een
klip
Of, erger nog, op een mijn, door de Raadsle
den geladen;
Een vaste hand in het sturen is hem aangera
den.
No'g eenige belangrijke gebeurtenissen zij
hier herdacht.
In de eerste plaats, dat voor de bakkers de
nacht-
Arbeid tot het verleden behoort, zoodat de
kinderen,
Door overdag te spelen, hun vader's slaap
niet verhinderen.
Dan is nog steeds de fusie van de beide par
tijen
Der Sociaal-Democraten, die elkaar thans be
strijden,
Nog niet volbracht, de doleerende Sociaal-*
Democraten
Houden de officieele S. D. A. P.-ers nog
steeds in de gaten,
Terwijl de laatste bij monde van vader Wes
terhof,
Eerst verlangen, dat broeder Verkerk kruipt
in 't stof,
Hetgeen de laatste, om zijn Engelsche panta
lon te sparen,
Nog niet van plan is, in geen honderd jaren.
Voor den boerenstand en de landbouwende in
boorlingen,
Is het thans een tijd van vreemde dingen.
Alles zakt naar den grond, we stikken in de
zuivel,
Het buitenland zegt: loop voor dien prijs
naar den duivel
Met je boter en kaas, we kunnen goedkooper
terecht.
En voorloopig heeft Holland het afgelegd
Met zijn zuivel en kool, de hooge prijzen der
gronden
Doen zich thans gelden en de hongerige
monden
In het buitenland kunnen; door gebrek aan
contanten,
Zich met onze waren niet vullen. Van de En
tente-landen
Is niet veel te verwachten voor den handel
van ons land.
Wij zitten nog lang met de gevolgen van den
wereldbrand.
Dat dan het nieuwe jaar onze kracht mag
versterken
En wij met een open oog op mogen merken
Waar fouten schuilen en versterking is gebo
den,
Dat wij, als goede burgers, onze nooden
Te zameii c~: n. Deze leus houde ons
bijeen
„Eén voor allen, allen voor één".
BUI I ENLAND.
mede te kampen gehadüen heïïiJen, Zoowel in
Duitschland als in Engeland wordt in verschil»
lende bedrijven de arbeid stop gezet; een
mijnwerkersstaking dreigt in Opper«Silezië. De
economische toestand baart den verant»
woordelijken leiders in alle landen groote zor»
gen. In Duitschland, waar Ebert tot voorloopig
president gekozen is, poogt de regeering, met
behoud van den wapenstilstand, gunstiger
voorwaarden te bepleiten.
dag. Do Entente verlangt van Du!larcB»Oosten*
N«. 807
Uuisclt tuit
f19191
In het overzicht dat wij het vorige jaar ga»
ven kwamen al niet veel anders voor dan fei»
ten, betrekking hebbend op den oorlog, die
wel ten einde was geloopen, maar wiens ge»
volgen toch nog verre van tot het verleden
behoorden. En nu wij aan het einde van dit
jaar staan voor een nieuwe beschouwing, kun»
nen wij bij het nagaan der gebeurtenissen niet
nalaten ons teleurgesteld te gevoelen over het
wezen dier feiten, want nog steeds blijken zij
een zeer nauw verband te houden met den
verwoeden krijg van de jaren 19141918.
Weliswaar hebben in 1919 de legers der En»
tente en der Centrale mogendheden elkander
niet meer op het oorlogsveld bestreden, maar
geenszins kunnen wij constateeren, dat de
oorlogsgevolgen tot het verleden behooren en
er overal in de wereld gezocht en gestreefd is
om de volkeren te genezen van de bekomen
wonden en om het ontwrichte politieke en
economische leven wederom op meer gezon»
de basis tot heil der menschheid te grond»
vesten. Ook in het afgeloopen jaar hebben wij
een verbitterden strijd te boeken, zij het dan
niet altijd met de blanke wapens gestreden.
Wij zullen pogen onzen lezers een kijk te
geven op de gebeurtenissen van 1919 aan de
hand van de volgende opsomming:
In 't begin van Januari is in Duitschland de
bevolking in rep en roer. In Berlijn, Dussel»
dorf en tal van andere plaatsen beginnen de
ongeregeldheden, terwijl spoedig daarop Ber»
lijn in staat van beleg wordt verklaard, Lede»
bour en andere Spartacus»leiders worden ge»
arresteerd, de regeeringstroepen treden
krachtdadig op en de Spartacus»terreur loopt
ten einde. Half Januari dringt het bericht door
dat Liebknecht en Rosa Luxemburg zijn ver»
moord, welke moorden een storm van veront»
waardiging zullen wekken. Inmiddels spreekt
Scheidemann te Kassei over den vrede en wijst
het protesteeren der Duitsche regeering bij de
Russische tegen het steunen der Spartacus»
beweging op een veranderde houding. De ver»
kiezing der Duitsche Constituante heeft plaats
en de bijeenkomst wordt bepaald op 6 Fe»
bruari te Weimar. Bij de verkiezingen verkrij»
gen de meerderheids«socialisten 164 van de 421
zetels
Erzberger heeft intusschen te Trier de voor»
waarden van Foch tot verlenging van den wa»
penstilstand geteekend, waarbij Duitschland
zich verplicht landbouwwerktuigen uit te le»
veren. Na korten tijd blijkt, dat de Spartacus»
geest nog niet geheel uitgedoofd is: een nieu»
we beweging ontstaat in Wilhelmshaven.
In Luxemburg is Prinses Charlotte haar zus»
ter als groothertogin opgevolgd, welk groot»
hertogdom aansluiting zoekt bij de Entente.
In einde Januari, begin Februari toonen on»
rust»verschijnselen de naderende werksta»
kingen, waar bijna alle landen tijdens 1919
De Russische Sovjet verklaart zich bereid
tot onderhandelingen om vrede te sluiten met
de Geallieerden; berichten over het zoeken
van aansluiting der sociaal»revolutionaire par»
tij bij de Sovjet»regeering dringen door.
Het Engelsche parlement wordt midden Fe»
bruari geopend, waarbij Lloyd George zich
uitlaat over het werk der vredesconferentie,
de sociale kwesties en het Russische probleem.
De mijnwerkersstaking eischt de volle aan»
dacht, zij verwerpt het bemiddelingsvoorstel
der regeering, waarna deze een commissie in»
stelt tot onderzoek naar de eischen der arbei»
ders, terwijl als uiterste redmiddel Lloyd
George een onderhoud mogelijk maakt met de
stakers. Zij verklaren zich echter met groote
meerderheid voor de staking, zoodat Lloyd
George een rede houdt over de gevolgen van
de inwilliging hunner eischen.
In Zuid»Duitschland verbetert de toestand
niet, de Beiersche radenrepubliek te Munchen
is uitgeroepen, de regeering van Badén kon»
digt den staat van beleg aan, ongeregeldheden
komen voor in Thüringen. Begin Maart
proclameert de Duitsche regeering haar oeco»
nomisch program, de opening der Duitsch»
Oostenrijksche Constituante heeft plaats. On»
danks vele en telkens weer keerende strubbe»
lingen eindigt in Midden Duitschland de sta»
king en wordt het Communisten»oproer te
Berlijn bedwongen. De Duitsche nationale ver»
gadering keurt de wet aangaande de steen»
kool»industrie en de socialiscering goed en
Pichon verklaart, dat er een begin is ge»
maakt met de levensmiddelenvoorziening.
Door de geallieerden is bepaald dat het Duit»
sche vrijwilligersleger slechts 100.000 man zal
mogen bedragen en dat Duitschland geen oor»
logsvloot, geen tanks en slechts enkele vlieg»
tuigen mag hebben. Lansing dringt er op aan
dat niet alecn voedsel, doch ook grondstoffen
zullen geleverd worden. Inmiddels worden de
te Brussel medegedeelde voorwaarden der
Entente aanvaard.
In den Amerikaanschen Senaat wordt het ont»
werp der overwinningsleening aangenomen.
Hoover is daar benoemd tot leider der Ameri»
kaansch«Europeesche levensmiddelenvoorzie»
ning. Een oppositie der Senaat tegen den Vol»
kenbond wordt beantwoord door Wilson in
een rede in het Operahouse; kort daarop ver»
trekt Wilson opnieuw naar Europa.
Een vereeniging tegen den Volkenbond
werd gevormd.
De Earijsche conferentie keurt met enkele
kleine wijzigingen de voorstellen tot o'ntwape»
ning van Duitschland goed. Erzberger vraagt
of het waar is dat de Duitsche gedelegeerden
het voorloopige vredesverdrag slechts hebben
aan te nemen of te verwerpen. De Gefallieer»
den zullen 8 milliard pond Sterling schadever»
goeding eischen. De Duitsche grondwetscom»
missie neemt een ontwerp aan tot aansluiting
van Duitsch»Oostenrljk en deze regeering stelt
voor do leden van het huis HabsburgLo»
tharingen en BourbonParma te verbannen en
de belegde vermógens in beslag te nemen. De
Fransche gezant te Weenen doet een poging
tot toenadering tusschen Frankrijk en Duitsch»
Oostenrijk, terwijl de blokkade van het vroe»
gero Oostenrijk-Hongarije reeds opgeheven
werd. In Hongarije wordt een revolutionaire
regeeringsraad gevormd, die draadloos aan»
sluiting zoekt bij de Russische Bolsjewiki,
waarop Tsjitsjerin naar Boedapest mededee»
lingen seint over den toestand in de Sovjet»
republiek. De bolsjewistische actie breidt zich
daarop uit in Galicië, verschillende hoogge»
plaatste personen in Boedapest worden gear»
resteerd of pogen te vluchten; door de re»
geering wordt arbeidsplicht ingevoerd, 't Duurt
echter niet lang of einde Maart is de
Hongaarsche Communistische partij alweder
ontbonden en de volksgemachtigde voor het
legerwezen treedt kort daarna af. De Entente
besluit generaal Smuts naar Boedapest te zen»
den.
Het Engelsche spoorwegpersoneel aanvaardt
begin April 1919 het regeeringsvoorstel, ter»
wijl de mijnwerkers dit voorbeeld spoedig
volgen, zoodat in Engeland de sfakingsspan»
ning geweken is. Het Lagerhuis keur.t na lan»
ge discussie het ontwerp inzake den miltiairen
dienst goed, bovendien wordt de invoer toe»
gestaan in de noordelijke neutrale landen van
alle artikelen, behalve oorlogsmateriaal, einde
April wordt ook de begrooting goedgekeurd.
Onlusten, omwentelingen en ongeregeldheden
gaan in Midden»Europa hun gewonen oncm»
derbroken gang. De Beiersche Radenrepubliek
eenige maanden geleden vol enthousiasme
uitgeroepen, wordt met geweld ten val ge»
bracht en de revolutionaire minister van oor»
log wordt gevangen genomen; Neuring, de
Saksische minister, wordt vermoord, de Staat
van beleg in dit land afgekondigd; in het Roer»
gebied worden 400 stakende mijnjverkers door
de regeeringstroepen gearresteerd".
De Geallieerden geven blijk aan Duitschland
grondstoffen te willen leveren en de Duitsche
vredesgedelegeerden zijn tegen 25 April te
Versailles ontboden, doch eerst op 8 Mei heeft
de publicatie van het vredesverdrag plaats en
de overhandiging daarvan aan de Duitschers.
De eischen blijken zeer scherp te zijn, zelfs
Engelsche arbeiders eischen in een manifest
verzachting dier voorwaarden. Het Duitsche
volk is zeer terneergeslagen en de toekomst
wordt donker ingezien. De tijd van het wisse»
len der „nota's" zou nu aanbreken: het pogen
van Duitschland zoo min mogelijk te moeten
afstaan, het trachten der Geallieerden zoo
veel mogelijk binnen te sleepen. Scheidemann
en andere reg.»pers. der Duitsche staten ver»
klaren het verdrag onaannemelijk, reeds neemt
daarop de tegenpartij militaire maatregelen,
ingeval de voorwaarden niet zullen aanvaard
worden. Alle mogelijke pogingen worden aan»
gewend verzachting te verkrijgen, Ebert doet
een beroep op het Amerikaansche volk, het
internationale vrouwencongres te Zürich ver»
zoekt te Parijs verzachting der voorwaarden,
de Sovjet»regeering te-Moskou protesteert te»
gen de Entente. Aan de Duitsche delegatie
wordt op verzoek tot 29 Mei uitstel verleend
voor het indienen der nota's, waarop Duitsch»
land de tegenvoorstellen overhandigt op dien
datum.
In Hongarije is de rust nog lang niet weer»
gekeerd, aanvallen van Roemeensche troepen
op de Hongaarsche zijn aan de orde van den
rfjk verbreking van de betrekkingen met
Rusland en Hongarije. Bela Kun komt aan 't
woord en hij laat zich uit over den aanval der
Roemeensche troepen op de Hongaarsche Ra»
denrepubliek en hij richt een oproep aan de
revolutionaire arbeiders. De Hongaarsche
troepen laten Debreczen in handen der Roe»
menen vallen en kort daarop verzoekt Bela
Kun het Roemeensche hoofdkwartier om een
wapenstilstand.
De Raden»regeering arresteert 160 personen,
die van contra»revolutionaire bedoelingen ver»
dacht worden en kondigt de algemeene- mobi»
lisatie van het proletariaat af. Ondanks deze
voorzorgsmaatregelen breken de gedachten
der antirevolutionaire partij baan en de vor»
ming van een tegenregeering heeft reeds half
Mei plaats door graaf Julius Karolyi, waarop
na korten tijd de Radenregeering alle gijze»
laars in vrijheid stelt, terwijl reeds 1 Juni ge»
ruchten loopen over het aftreden der Raden»
regeering.
De Nationale Raad van Fiume draagt alle
macht aan de Italiaansche autoriteiten over en
deze kwestie wordt in het parlement bespro»
ken; een motie van vertrouwen in de regee»
ring wordt aangenomen.
De Fransche Kamer neemt, bij onthouding
der socialisten eveneens een motie van ver»
trouwen in de regeering aan in verband met
de 1 Mei»ongeregeldheden; eipde Mei wordt
het vrouwenkiesrecht aangenomen. De alge»
meene arbeidersbond dringt aan op herziening
der vredesvoorwaarden; de staking der Fran»
sche mijnwerkers wordt opgeheven, evenals de
verkeersstaking Parijs. Bij een betooging bij
het vertrek der Duitsche delegatie bekomen
eenige leden lichte verwondingen, waarover
Clemenceau zijn leedwezen betuigt.
Het incident van Scapa Flow, dat lang»
durige gevolgen na zich zou sleepen, heeft
plaats in Juni. In Duitschland wordt een
nieuw kabinet gevormd onder Bauer. Den 22en
Juni keurt de nationale vergadering met 237
tegen 138 stemmqp de onderteekening van het
vredesverdrag goed met een voorbehoud be»
treffende de uitleveringseischen. Te Berlijn
hebben ongeregeldheden plaats, levensmidde»
lenwinkels worden geplunderd, studenten ver»
branden veroverde Fransche vaandels. Hin»
denburg legt na de bekendmaking der onder»
teekening van het vredesverdrag het opperbe»
vel neer. De spoorwegstaking breidt zich uit,
de Berlijnsche tram en ondergrondsche spoor»
weg volgen. Bethmann Hollweg stelt zich in de
plaats van den exijkeizer, wiens berechting ge»
ëischt wordt en volgens verklaring van T )0yd
George in het Lagerhuis, te Londen biecht
zal staan, ter beschikking der Entente, terwijl
Hindenburg bericht aan Ebert dat hjj de uit»
sluitende verantwoordelijkheid voor de mili»
taire maatregelen sedert Aug. 1916 op zich
neemt en in een schrijven aan Foch zich even»
eens aanbiedt om in plaats van den ex»keizer
terecht te staan. Den 28sten Juni is officiëel
de vrede geteekend tusschen de Geallieerden
en Duitschland te Versailles. Clemenceau deelt
mede, dat de blokkade onmiddellijk na de ra»
tificatie van het verdrag door de Nationale
vergadering opgeheven zal worden; het voor»
stel tot ratificatie is in de Fransche Kamer
reeds ingediend. De Duitsche Nationale ver»
gadering overhandigt te Versailles den lOden
Juli de ratificatie namens de Duitsche regee»
ring en den 12den wordt de blokkade van
Duitschland opgeneven.
Frankrijk en Engeland heffen de eensuur
op; in Parijs wordt het vredesfeest gevierd.
Op den 14den Juli verklaart de Nationale
Raad van de Fransche socialistische partij
zich met 1420 tegen 54 stemmen tegen de rati»
ficatie van het vredesverdrag, doch het En»
gelsche Lagerhuis neemt het ontwerp aan.
De Duitsche ministerpresident Bauer zet in
de Nationale vergadering het regeeringspro»
gram uiteen, welke vergadering een motie
van vertrouwen in de regeering aanneemt.
De opperste geallieerde raad weigert v.
Bethmann Hollweg in plaats van den ex»kei«
zer.
Op het Hongaarsche radencongres deelt
Böhm mede, dat de militaire toestand niet
gunstig is, doch een tegen»rev. beweging te
Boedapest mislukt. Bela Kun stelt zich tot
plaatsvervangend opperbevelhebber van het
Hongaarsche Roode leger; drie leiders der te»
gen»revolutie worden ter dood veroordeeld te
Boedapest. De geallieerden verklaren in een
nota niet met de Radenrepubliek te willen on»
derhandelen. Begin Aug. trèedt daarop de re»
geering af, pen nieuw socialistisch kabinet
vormt zich onder Julius Beidel, waarop de
Roemenen het offensief staken. In het kabinet
zullen drie burgerlijke ministers worden opge»
nomen. Kort daarna komt het toch tot bloe»
dige botsingen tusschen Roemeensche en
Hongaarsche troepen; nieuwe wapenstil»
standsvoorwaarden volgen. Nog geen week la»
ter moet de Hongaarsche regeerÏDg aftreden,
de Entente legt de macht in handen van
aartshertog Jozef en de leden der vroegere
radenregeering zullen voor een Staatsgerecht
moeten verschijnen en Bela Kun c.s. worden in
staat van beschuldiging gesteld. De vorming
eener nieuwe Hongaarsche regeering mislukt
echter door de weigering der socialisten. De
opperste raad der Geallieerden weigert inmid»
dels de regeering van aartshertog Jozef te er»
kennen, waarop deze afstand doet. Een nieuw
Hongaarsche kabinet onder Steffen Friedrich
is het gevolg. Fransche, Engelsche en Ameri»
kaansche troepen komen te Boedapest aan en
een geallieerde commissie wordt ingesteld.
Den 20sten Juli wordt de volledige tekst
van het vredesverdrag aan de Oostenrijksche
delegatie overhandigd, verschillende economi»
sche voorwaarden zijn verzacht. In de Natio»
nale vergadering wordt het verdrag besproken
en deze acht het ondragelijk en onuitvoerbaar,
waarna de Geallieerden der delegatie een uit»
stel van een week toestaan; den 6en Aug.
worden de tegenvoorstellen te St. Germain
overhandigd; in begin September verleenen de
Geallieerden nog twee dagen uitstel, de
nationale vergadering besluit daarop met 97
tegen 23 stemmen de onderteekening van het
vredesverdrag te aanvaarden, waarop het den
lOen September te St. Germain wordt getee»
kend behalve dooj de Roemeensche en Joego»
Slavische gedelegeerden. De Hongaarsche re»
geering doet weten dat zij niet de bepalingen
van het Oostenrijksche vredesverdrag erkent
ten opzichte van Duitsch Westelijk Honga»
rfje.
Verschillende verklaringen zien in Duitsch»
land het licht betreffende gebeurtenissen vóór
en tijdens den oorlog, aanleiding, oorzaak en
gevolgen, feiten gedurende den wapenstilstand
enz. O. a. publicaties van Ludendorff, van
von Kühlmann, briefwisseling tusschen Mi»
chaëlis en Hindenburg en Luden-iorff in 1917
over de Belgische kwestie, een Duitsch -vit»
boek over de voorgeschiedenis Óen
penstilstand.
De Duitsch»Poolsche onderhandelingen be
ginnen; over de geheele wereld zijn voortdu
rend stakingen dreigend of gaande, o,a, te de
zer tijde een spoorwegstaking, die het heele
verkeer weer ontwrichten zal; de staking der
bankbeambten in Duitschland; in New»York
sluiten 450.000 spoorwegbeambten zich bij de
stakers aan; in België besluit de bond van
spoorweg», post» en telegraafpersoneel in be»
ginsel tot staking, in Marseille staken de dok»
werkers, in Weenen de ambtenaren. Wel wor»
den sommige dezer stakingen afgewimpeld en
spoedig beëindigd, doch de dreiging blijft
voortdurend bestaan.
Erzberger houdt een rede over de nieuwe
belastingen, het sneltreinenverkeer in Duitsch
Oostenrijk wordt wegens gebrek aan kolen
stopgezet
Einde Aug. worden Duitsche krijgsgevange»
nen teruggezonden en de Entente matigt haai
eischen inzake de steenkólenle vering door
Duitschland, doch zij eischt tevens verande»
ring in de grondwet, waarop kort daarna door
D. geantwoord wordt.
In Aug. stierf de Amerikaansche milliardair
Andre\y Carnegie, de man van het Vredespa
leis, die ongetwijfeld de laatste jaren van zijn
leven wel doordrongen moet geworden zijn
van het feit, dat de wereld voor zijn idee nog
niet rfjp was.
In Finland heeft een kabinetswisseling
plaats en in een gevecht in de Finsche golf met
Britsche schepen worden drie slagschepen de»
bolsjewiki tot zinken gebracht. Intusschen
verovert generaal Denikin Tsjerkassy en uit
Odessa worden de Bolsjewiki verdreven. Po»
len en de Oekrajiene sluiten een overeen»
komst betreffende gemeenschappelijke bestrij
ding der roode troepen. Deze veroveren ech»
ter Ostrof en verbreken de verbinding tus»
schen de Esten en het Noordel. Russische le»
ger. De Russische Sovjetregeering doet een
vredesvoorstel aan Estland, waarna de Est»
landsche vredesdelegatie te Pskof aankomt om
te onderhandelen. Ook aan de Oekrajiene
doet de Sovjetregeering kort daarna vredes
voorstellen. Kort daarna heeft Denikin succes,
meer dan 4300 Bolsjewisten worden gevangen
.genomen, doch hoe snel de kansen wisselen
blijkt wel uit het feit dat eenige dagen later
tengevolge van oneenigheid tusschen l'etljoe»
ra en Denikin de opmarsch plaats beeft van
den vijand tegen Kiëf. Denikin verovert echter
Koersk. De Oekrajiene verklaart L>enikin den
oorlog, de Baltische landen besluiten met de
Bolsjewiki te onderhandelen. De strijd woedt
voort, Riga wordt in brand geschoten, een
deel van 't bolsjew. leger geeft zich over met
33.000 gevangenen, doch de kansen wisselen
onophoudelijk. Ten slotte verzoeken de Geal
lieerden Duitschland en alle neutrale, landen
mede te werken tot een volkomen blokkade
van Sovjet-Rusland en verbieden de Duitsche
schepen de vaart in de Oostzee; de visscherij
moet in die zee door do blokkade gestaakt
worden. Telkenmale wordt Petrograd bedreigd
door Yoedenitsj, aan beide zijden wordt fel
gestreden tijdens September en October. Eerst
"einde October wordt de blokkade verzacht;
van Duitschland is antwoord gcko&eh dat het
weigert aan de blokkade deel te nemen, ook
de Finsche- regeering weigort Yoedenitsj te
steunen, zoodat langzamerhand de Bolsjewiki
weer de overhand krijgen en Denikin ten slot»
te Kiëf en Omsk moet opgeven. Een uitwisse»
ling der gevangenen tusschen 4e Bolsjewiki en
de Randstaten volgt. Pogingen worden in het
werk gesteld de geallieerden er toe te brengen
de blokkadeop te heffen. Reeds zijn we in
Dcoemoer en als eenige variatie in den strijd
is het bericht dat het leger van Denikin zich
met het Poolsche zal vereenigeri.
In Engeland eischt het Britsche vakvereeni»
gingscongres nationalisatie der mijnen en stemt
voor directe actie, de bond van spoorwegarb.
zendt een ultimatum aan de regeering, waarop
de Engelsche kabinetsraad vergadert om de
spoorwegcrisis te bespreken. Begin October
wordt de staking bijgelegd. Einde October
wordt het kabinetop vredesvoet gereorgani
seerd. Van belang is nog, dat de eerste vrouw
zitting neemt in het Lagerhuis.
De Fiume«kwestie heeft ook nog niet geheel
haar beslag gekregen. De Italiaansche admi»
raai Millo wordt door d'Annunzio met arresta»
tie bedreigd. De Kroonraad heeft in Italië
plaats, Garribaldi wordt naar Parijs gezonden
en de koning teekent de besluiten tot ratifica»
tie van de vredesverdragen met Duitschland
en Oostenrijk. Na korten tijd kondigt
d'Annunzio opnieuw den staat van beleg af te
Fiume, doch de blokkade te land wordt spoe
dig opgeheven. Nitti doet naar aanleiding van
het gerucht, dat Tittoni's voorstellen in zake
Fiume onaannemelijk geacht zouden worden,
een ernstig beroep op de Amerikaansche re»
geering, terwijl hij tevens zijn plannen ont»
vouwt aan zijn kiezers.
Bij de verkiezingen behalen de Italiaansche
socialisten een groote overwinning bij de stem»
bus; wanneer de koning het parlement opent,
verlaten de socialisten de zaal. Een betooging
in Rome tegen de soc. leiders is het gevolg,
waarna een staking geproclameerd wordt.
Deze staking breidt zich uit, bloedige
onlusten te Milaan grijpen plaats. Ook
voor dit land dus stakingen en ongeregeldhe
den.
In Oostenrfjk zou in den herfst al de voor
bode komen van den vreeselijken nood, die
het uitgemergelde land in de wintermaanden
tot zóó een wanhoop voert, dat, hoe ook el
ders geleden wordt, zijn kreten om voedsel en
de meest noodige levensbehoeften alle andere
overstemmen. In October blijkt hoe de be
grooting sluit met een tekort van 5 milliard
kronen. Een nieuw kabinet wordt door Ren»
ner samengesteld; de nationale vergadering
ratificeert het vredesverdrag. De stad Weenen
wendt zich daarna om hulp tot hetAmeri»
kaansche Volk en de Entente zegt spoedigen
bijstand toe aan het hongerend Oostenrijk.
In September is het congres der Onafhan»
kelijken te Berlijn geopend, de gewezen mi
nisterspresident houdt te Kassei een redevoe»
ring. Door de nationale vergadering wordt de
bezoldiging van den Duitschen President vast»*
gesteld. In de Rijn Palts wordt gestaakt, zoo»
dat -men van electriciteit verstoken is. De on
afhankelijke socialistische afgevaardigde Haa»
se wordt gewond door een aanslag, waaraan
hfj na korten tijd bezwijkt. De Duitsche regee»
ring heeft een beroep gedaan op de troepen
om de Oostzeesprovincies te ontruimen', daar
de Raad van Vijf Foch opgedragen heeft een
nieuwe nota aan Duitschland te zenden betref»
fende deze kwestie en zelfs de blokkade voor
