DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
A FORTUIN
En
BETTE WOUDSIRA, ALKMAAR.
No> 17.
HonioTd twee en twinfignte Jaargang
UITVERKOOP
Electrische Drakkeril - Bioderii - Boekhaodat
Nieuwe kieken.
b~s' at ult 2
bonnementsprljs bl| vooruitbetallng per 3 maanden f 2,00, franco per post f 2,50. Bewf)snuramers 5 ct. Advertentleprija 20 ct. per regel, g rooter© fetters near pia&t&resMfo
Brleven franco N V. Book- en Handelsdrukker!| v/h. Harms Coster Zoon, Voordam C 9, Telef. Admlpistratle Nr. 3. Redact!© Nr. S3.
WOEHSDAG Dlreetaurt H. KRAK. HooldredaoteurT|. N. ADEMA. gj J A I U A R I.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Het proces Erzberger-Hellierich trekt bui-
lengewone aaudacht.
Hellferich pleit voor het oude regime ea
verbeerlijkt den Keizer, de militaire autoritei-
tea ea liuu aanhang, aaa wiea hij, het aller-
minst wijten wil, dat Duitschland aiet tea
aaauemelijkea vrede heck gekregen.
Dat laatste wijt Hellierich aan de defaitis-
tische, paciiistiscne ea revolutioaaaire propa-
gauda, die zijn oorsprong ia Erzberger's
vredesresoluue vaa dea Rijksdag vond.
Dus, zegt Hellierich, la Erzberger schuldig
aau Duitschland's aederlaag.
Het is wel duidelijk, dat het Erzberger ia
de gegeven omstandigheden aiet zoo heel
moeilijk zal vallen, het tegendeel te bewijzea
Uit het proces blijkt, dat Hellierich de rol-
leu eenigszms heeit omgedraaid ea als aaa-
mager vaa Erzberger optreedt.
Hij zegt gedureude de laatste jarea Erz
berger te heobea gadegeslagea ea tot de over-
tuigiag gekomea te zija, dat deze man nood-
lotug voor laad ea volk is.
Keeds ia 19U4 ea 1905 tijdens dea opstand
in Duit&ch-West-Airika, zou Erzberger,
eveaals m dea grootea oorlog, de Duitsche
regeering ia dea rug aangevallea hebbea.
bcherp critiscerdt Hellierich Erzberger's
houdiug bij verschilleude gcbeurtenissen ea
deelde mede hoe deze meennalen op compro-
mitteereadc wijze aaa zija materiaal kwarn,
o. a. door omkoopiag vaa rijksambtenaren,
die daarvoor veroordeeld werdea.
Later, toen Erzberger reeds minister was,
heeit hij dezelfde eigenaardige mediode toe-
gcpast, om zich materiaal te verschaiiea.
Hij onderschepte vertrouwelijke brieven, die
tot den minister van oorlog gericht warea.
Toen de oorlog uitbrak, wilde Erzberger
in regeeringsdienst propaganda makea ea
werd hem de buitenlaadsche propaganda toe-
vertiouwd.
Maar door zijn onbekwaamheid zijn 'enor-
me bcdragen door zijn handen gegaan, die
met alleen verkwist werden, maar ook eea aa-
deelige uitwerking hebbea gehad.
Erzberger, aldus Hellferich, heeit ons in het
buiteniand belachelijk en verdacht gemaakt.
Hij verweet hem vervolgens in de iamilie-
politiek van het Huis Bourbon-Parma terecht
gekomen te zija.
Wij hebbea, zeide Hellierich, den oorlog
vcrloren door het optredea van Erzberger in
de hooidcommissie van den Rijksdag in Juli
1917.
Door het optredcn van Erzberger viel de
rijkskanselier, waardoor het verlangen naar
vrede bij Duitschland's vijanden verdween
en de .oieele katastrophe werd voorbereid.
Da is Erzberger zija ontwrichtingsar-
beid in ityerwantschap met de iamilie
Bourbon-t begonnen.
Hellierich cm He dit landverraad. Erzber
ger heeit z. i. ./v bekroond gezien,
toea in Mei 1919 vrdesvoorwaardea der
Entente bckend werden..
De Rijkspresident en Scheidemana wildea
cr, eveaals het gansche parlement met uit-
zonderiug van de onaihankelijkea niets
van weten, maar zelis de vijandelijke pers
wist, dat Erzberger bereid was te ondertee-
kencn.
In de laatste weken nog heeit Erzberger
een verdrag met Belgie afgesloten betreffende
de inwisseling van de Duitsche banknotcn die
in Belgie in omloop zijn. Ondanks het ieit,
dat het bestuur van de Berlijusche Rijksbank
er tegcn was, heeit Erzberger beloofd de
bankbiljetten tegcn hun waarde aan goud in
te wisseien, wat beteekent, dat Duitschland
bij den tegenwoordigen koers voor zes en een
hali milliard die in Belgie waren ongeveer
30 milliard aan Belgie zou moeten betalen.
Zoo houdt, aldus Hellierich, Erzberger
huis, ten gunste van een vreemden staat.
Deze Duitsche Rijkskanselier, die drinkt en
lacht, terwijl hij de vemedering van zijn land
bezegelt, is een type van politicke corruptie.
Hij heeit zich bij het uitoefenen van grooten
invloed dikwijls laten leiden door zijn eigen
iinancieele belangen en van zijn vrienden.
De corruptie kan slechts uitgeroeid wor-
den als het volk en de beambten niets ai te
keuren hebben in de leiding van den Staat.
Toen Erzberger, aldus Hellierich, in 1903
en 1904 als aigevaardigde naar Berlijrf kwam,
was hij 'een onvermogend man, den erg be-
scheiden leeide. Hoewel hij er als journalist
wel wat bijverdiende, was dat toch niet vol-
doende om in weinig jaren een zeker vermo-
gen bijeen te krijgen. Bij het begin van den
oorlog heeit Erzberger trouwens de journa-
listitk vaarwel gezegd.
Zijn vermogen is gedurende de vier oor-
lqgsjaren tot stand gekomen en voomamelijk
uit iukomsten, die hij had verkregen door
zich als politicus en als parlementslid bij
zaken te interesseeren. Dat hij veel geld heeit,
bewijst o. a. het ieit, dat hij met Kerstmis
aan de Mathiaskerk re Trier 50.000 Mark
heeft toegezonden en men spreekt nog van an-
dere belangrijke stichtingen.
Ten sloite legde Hellferich er den nadruk
op, dat Erzberger opvallend veel moeite deed
om voor bepaalde personen invoervergunnin-
gen te krijgen en dat hij ook de kleine win-
cten niet versmaadde.
Daarna kwam Hellierich aan het woord,
lie begon met een overzicht van zijn loop-
baaii te geven. Hij sprak over zijn werk-
znamheid als chei der Duitsche propaganda
en gaf uiting aan zijn overtuiging, dat bij
buiten Duitschland steeds pradische propa
ganda voor zijn land gevoerd heeit.. Hij
"oochende niet zijn betrekkingen met het Oos-
WBrtjksche Koizershuis, maar zeide steeds g«-
tracht te hebben daarvan in Duitschland's be
lang gebruik te maken.
Z. l. was de vredesactie voomamelijk mis-
lukt, doordat de legercommandanten op adr
vies van den rijkskanselier, zonder dat deze
daarover met anderen beraadalaagd had, Ber-
lijn verlaten hadden.
Omtrcnt de bekende kwestie, het gebruik
maken van Czemin's geheim rapport, merkte
Erzberger op, dat de rijkskanselier hem door
bcmidaeling van den minister van buitenland-
sche zaken inzage heeit gegeven van dit do
cument en dat hij daarover alleen in de ver
trouwelijke zitting van de centrale commissie
uit de Centrumpartij heeit gesproken. Dat
was zijn recht en zijn plicht geweest.
Nadcre berichten ovfir het verloop van het
proces ontbreken tot dusverrc.
Maar men ziet uit het bovenstaande reeds
hoe het hard' tegen hard gaat en hoe bij deze
rechtskwestie een uitspraak over schuld oi on-
schuld van het o.ude regime over den smade-
lijken Duitschen vrede zal moeten vallen.
BUITENLAND.
FIUME.
De New-York Times bevat het verslag van
een onderhoud met Troembits, die verklaarde
dat de Zuid-Slavische regeering de voorge-
stelde oplossing van het Adriatische vraagy
stuk volgens welke Fiume een vrije stad zou
worden en de haven alsmede de spoorweg
onder toezicht van den Volkenbona zullen
komen, heeit aangenomen. Zij'maakt echter
bezwaar tegen de voorgestelde bepaling, dat
Italie een smalle strook land zal krijgen tus-
schen Fiume en de Italiaansche grens in Is-
trig. Troembits is van oordeel, dat ItaliS deze
strook niet noodig heeit.
UIT WEENEN.
,De dag van Zondag is te Weenen, tegen de
verwacnting, volkomen rustig voorbijgegaan,
daar de socialisten de aangekondigde betoo-
gingen niet hebHen gehouden.
De com. ten kondigen aan, dat zij
voortaan geen burgerlijke vergadering „meer
zullen" toelaten en alle lokalen waarin zulkc
veigaderingen zijn belegd, zullen vemielen.
De staking van het verkeer houdt aan. E>e
biaden hopen dat het einde dezer week zal
kunnen worden hervat.
Te Weenen neemt de onveiligheid toe. In
de binnenstad mishandelen en berooven ben-
den, die zichzeli terreur-benden noemen, de
voorbijgangers.
DE DUITSCHE KRIJGSGEVANGENEN.
Gisteicn zouden de eerste krijgsgevange-
nen naar Duitschland terug worden gebracnt.
Zij die op den linkerrijnoever wonen komen
het eerst aan de beurt. De eerste gevangenen
worden heden in de kampen verwacht,
nnwaar zij ontslagen zullen worden. Dage-
lijks zullen 6 h 8000 Duitsche gevangenen
naar hun vaderland terugkeeren.
90.000 GRIEPLIJDERS IN JAPAN.
Er zijn nu 90.000 gevallen van griep, die
echter geen kwaadaardig karakter vertoont.
In de kazemes is de toestand het ergste.
ONGELUK IN EEN MIJNSCHACHT.
In een mijn te Roeulx bij Valenciennes is
een Hit, waarin zich een twintigtal werklieden
bevond, naar beneden gestort 28 meter on
der water verdwenen. Alle werkileden zijn ge-
dood.
KRACHTIGE ACTIE TEGEN DE
COMMUNISTEN.
De socialistische „Rheinische Zeitung" te
Keulen vemeemt, dat de rijksregeering en de
Pruisische regeering krachtige maatregelen
zullen nemen en die ook met alle hun ten
dienste staande middelen zullen ten uitvoer
brengen om de onafhanlcelijke en communisti-
sche arbeiders te verhinderen hun pogingen
voort te zeten, die niet anders dan den onder-
gang van het rijk ten gevolge kunnen hebben.
DE ARRESTATIE VAN ONAFHANKE-
LIJKEN.
Ingevolge de bloedige gebeurtenissen voor
j.l., zijn
en geari
Behalve Dauming zijn elf radicale leiders ge-
ngevolge di
den Rijksdag, op den 13en j.l., zijn, naar
reeds gemela werd, 26 personen gearresteerd.
vangen genomen, onder wie Maltzahn, van de
centrale der socialistische bedrijfsraden, ach-
ter welken naam de bekende roode uitvgeren-
de raad zich verbergt. Hiermee is de reeks der
arrestaties nog niet geeindigd. Het is geble-
ken dat er een buitengewoon ophitsend com-
munistisch blad wordt verspreid.
Advocaat Rosenfeld heeit stappen gedaan
om Dauming vrij te krijgen, maar deze was
nog niet in verhoor genomen.
HET PRDCEiS ERZBERGER-
HELFFERIGH
Te Berlijin is het proces Erzberger-Helffe-
rich begonnen. Er was enorm veel belangstel-
ling voor dit proces, dat wel een 14-tal da-
gen zal duren. De gewezen staatsminister en
vice-kanselier dr. Helfferich wordt er
van beschuldigd in een aantal artikelen in
de Kreuzzfeitung minisiter Erzberger verwe-
ten te hebben voor en na den oorlog als par
lementslid van zijln politieke ken'nis ten
gunste van zijn particu iiere zaken op een on-
v/aardige wijze te hebben gebruik gemaakt.
Dr. Hlelfferich wil bewijizen dat zijn beschul-
digingen waar zijn en heeft talrijke getuigen
doen oproepen om izijn standpunt te verdedi-
gen.
SCHRrKKELJAAR.
In dit jaar zullen de meisjes het recht heb
ben, om huwelijksaanzoeken te doen. Een re-
dacteur van de Daily Mail heeft eens een en-
qu-tta ingesteld hoe dat gebeuren zou. Hij
zegt o.a. het volgende:
iDe particuiiere secretaresse van een koop-
man zeide, dat zij geeni reden zag, waarom
een vrouw niet aan een man zou ivragen, om
haar te trouwen. Op de vraag, of zij het mon-
deling of schriftehjk zou doen, antwoordde
zij, dat zijl het plotseling mondeiing zou doen,
na er langen itijd over, nagedacht te hebben.
Zij zou precies zoo doeni, als'of zij naar haar
chef toe ging, om een week vacantie te vragen
alleen wist zij in dit laatste geval dat hij
altijd ja zou zeggen. Zij verwachtte, dat zij
misschien wat zou stotteren en idan wegloo-
pen en zich1 verstoppen, na eenige emstige
woorden gesproken te hebben.
Een ongehuwde schrijfster zeide dat zij
haar'aanzoek aan een man in een brief zou
doen, ongeveer in dezen vorm „Beste jongen,
Ik doe dit niet omdat ik het wil. maar omdat
ik voel dat jij wilt, dat ik het doe, en dat jij
alleen maar wegens flauwe, oude gewoonten
denkt, dat je er het recht niet toe hebt. Ik
trek dus partij van het schrikkeljaar en wil
je zeggen, beste, dat wat ik in het leven het
allermeest begeer, is, je vrouiw te worden.
Mag ik?> Je Meisje".
Een) typiste vond dat een telegram de bes
te vorm zou zijin, om een man „wakker te
schudden". Ziji wilde seinen: „Gelukkig
schrikkeljaar, beste, flauwe, oude soeskop".
De mannen, die ondervraagd werden, had-*
den verschillende meeningen over de manier,
waarop de brieven met aanzoeken aan hen in-
gekleed moesten zijn. Een dichter vond twee
regels op rijm voldoend: „Want a wife?
Yours for life", wat in het oollandsch onge
veer weergegeven zou kunnen1 worden met de
woorden: „wil je eeri vrouw? Voor't leven
jou".
Een journalist was ook voor telegramstijl;
ongeveer aldus: Beste, Het is een schrikkel
jaar. Zullen wij? Laten wij- Je toekomsti-
ge vrouw".
Een schrijver van korte verhalen vatte de
zaak emstiger op en deed den volgenden brief
als model aan de hand, dien hij geschikt
achtte om het hart van een niet al te verstokt
vrijgezel te vermurven: „Geliefde ik
schaam mij niet om dit neer te schrijven, om
dat 't de naam is waarmee ik gewoon ben jou
bij mijzelve te noemen ik mag je lijden. Ik
wil dat je mijl trouwt. Ik ben niet bang dm ie
dit te vragenik ben gelukkig bij de gedach-
te dat jij het mij al eerder gevraagd zoudt
hebben als jij niet zoo'n beste, veriegen man
waart. Ik zal een en al ongeduld zijn naar
je antwoord, niet omdalt ik eenigszins twijfel,
hoe het zal uitvallen mijn vrouwelijke in-
luitie kan zich niet in een zaak als deze ver-
gissenl maar omdat ik mij dan werkelijk
zal kunnen noemen je allerliefste".
KORTE BERICHTEN.
Het stoomschip „Mongolia", hetwelk
den 8en Januari van New-York vertrok met
24 pasagiers le klasse en 848 tuschendeks,
zoowel met post en en stukgoederen, is te
Hamburg aangekomen. De „Mongolia" is de
tweede stoomboot, die hier gearriveerd is van
de Americaan Line, welke een regelmatigen
14-daagschen dienst onderhoudt. Het zal den
24sten weer vertrekken.
Het Amerikaansche stoomschip „Maho-
na", dat Vrijdag j.l. van New-York te {Copen
hagen is aangekomen en daarop weer ver
trok, is tijdens zwaar stormweer in het Katte
gat, ongeveer 1 mijl uit de Zweedsche kust,
vergaan. Van de 50 leden der bemanning
werd slechts de tweede stuurman gered. De
andere 49 zijn verdronken.
De mijnwerkersstaking is thans, zoowel
mborndi
geeindigd. In alle door de staking "getroffen
in het Hamborndistrict als in het Rijndistrict
gebieden wordt weer gewerkt.
Millerand heeft tot commissaris-gene-
raal der republiek in Elzas-Lotharingen ad
interim benoemd den secretaris-generaal, diei
is toegevoegd aan den commissaris-generaal.
Millerand is voornemens, zich a.s. Zondag
naar Straatsburg te begeven, om afscheid te
nemen van zijn ambtenaren.
De troepen, die door den Oppersten
Raad tegen de Russen in Caucasi§ zouden
kunnen worden afgezonden, zouden eene
sterkte hebben van 200.000 man. Maarschalk
Foch en generaal Henry Wilson zouden
hierover reeds besprekingen gevoerd hebben
De gemeeneraad van Parijs heeft giste-
ren op plechtige wijze de senatoren en volks-
vertegenwooraigers van Elzas-Lotharingen
ontvangen. Hierbij waren aanwezig Poincate,
Deschanel, Millerand, de generaals Foch en
Petain. Er heerschte.een groote patriottische
geestdrift.
Van Britsche zijde worden nog geen of-
fensieve maatregelen genomen tegen de bols-
jewM.
De Belgische Kamer heeft de leening
van 5 milliard goedgekeurd.
De Britsche Derajat-colonne leverde een
ernstig gevecbt met de Waziris en verloor
aan dooden en gewonden 380 man.
Bij Schneidemiihl had een ernstig spoor-
wegongeluk plaats; 18 doodem 20 gewonden.
Officieel wordt medegeaeeld, dat de
prins van Wales dit jaar niet naar IndiS
zal gaan, doch tegen 15 Maart naar Austra
lia en Nieuw Zuid-Wales zal vertrekken.
Admiraal Sims heeft onthullingen ge
daan over de Amerikaansche vlootpolitiek tij
dens den oorlog.
De Italiaansche zaakgelastigde te Ber-
lijn, graaf Marcatti di Viano heeft zijn ge-
loofsbrieven aangeboden.
De Britsche vrachtboot Yarmouth met
een lading likeur geraamd op een waarde van
2 millioen heeft draadloos gemeld dat zij
aan de kust zonk. Zij was op weg naar Ha-
vanna, 3 schepen zijn ter assistentie uitgeva-
ren.
Het Amerikaansche stoomschip Marco-
na uit New-York van 5311 ton is hij het vuur
van Nidigen op een rots geloopen en ge-
zonken.
Poincard heeft aan het gemeentebestuur
van Verdun medegedeeld, dat hij het oorlogs-
kruis aan de stad zal komen overhandigen,
voor hij zijn functie neerlegt.
Ten einde jpaal ea perk te stellea aan de
verwoestingen, in Belgie, door het mood- en
klmtwzeer veroorzaakt, heeft de mini- van
Lafidbouw het vervoer van vee tot 1 Maart
a.s. verboden. Uitgezonderd ia het vee, dat
voor de slachtbank bestemd is.
Uit Cincinnati wordt bericht, dat bij een
ontploffing in het gebouw van de Newton
Thee-Mij. vier brandweerliedea werden ge-
dood, terwijl 13 personen gewond werden.
Uit Berlijn seint men d.d. 17 Januari,
dat het postverkeer van Duitschland naar
Nlederland is stopgezet.
Voor den uitvoer van aardappelen naar
noodlijdende landen worden slants zand-
aardappelen toegestaan. Kleiaardappelen mo-
gen niet worden uitgevoerd.
De nota der geallieerden aan Nleder
land tot uitlevering van den gewezen keizer
is vastgesteld en wordt heden verzonden.
DE UITLEVERINGSKWESTIE,
Het bericht in een der Belgische biaden, dat
de nota, waarin om de uitlevering van den ex-
keizer wordt gevraagd, hier in regeerings-
kringen groote beroering heeft doen ontstaan,
moet als lichtelijk-overdreven worden gesig-
naleerd.
Ia die kringen was men op de komst der
nota volkomen voorbereid. Niet in dezen zin
echter, dat de Regeering reeds een beslissing
zou hebben genomen. Dit is inderdaad niet
gebeurd. De ministerraad heeft stellig nog
geen bepaalde uitspraak1 gedaan.
De vraag rijst evenwel, welke minister het
meest bij de uitleveringsprocedure betrokken
is. Als men de kwestie juridisch stelt, dan on-
getwijfeld de minister van Justitie. Bekijkt
men haar allereerst uit een oogpunt van inter-
nationale politiek. dan de minister van Bui-
tenlandsche Zaken. In dit verband verdient
het de aandacht, dat de commissie van drie
deskundigep, te vorigen jare ingesteld om ad-
vies uit te brengen over de rechtspositie van
den gewezen keizer in ons land, dit advies
moest uitbrengen aan den minister van Justi
tie. Het staat oUgetwijfeld vast, dat de Regee
ring tot voor kort absoluut geneigd was, de
kwestie te beschouwen als van overwegend-
juridisch belang.
De bewering, ook al in de buitenlandsche
pers verschpnen, dat onze Regeering aan den
ex-keizer reeds een bepaalde toezegging zou
hebben gedaan, is natuurlijk pure awaasheid.
Uit de beste bron en van iemand, die herhaal-
delijk met hem in contact is geweest, weten wij
echter, dat de heer von Hohenzollem zelf kort
geleden de uitleveringskwestie niet meer als
ernstig beschouwde, en dat de ex-kroonprins
er'zich veel zenuwach tiger over maakte dan
zijn vader.
Intusschen moeten wij hier aan toevoegen,
dat in bevoegde kringen hier ter stede de
overheerschende meening is: dat de uitleve
ring niet zal plaats hebben..
(Tel)
HONGAARSCHE DANKBAARHEID.
De Minister van Buitenlandsche Zaken in
Hongarije heeft zich uit naam van de Hon-
gaarsche regeering rechtstreeks gewend tot
net hoofdbestuur van het Nederlandsche Roo
de Kruis, ten einde daaraan van zijn erkente-
lijkheid uiting te geven voor de krachtige ac-
tie, die in het bijzonder door het Nederland
sche R6ode Kruis is gevoerd ten bate van de
behoeften der Hongaarsche hoofdstad.
Met de grootste dankbaarheid zal Honga
rije zich ten a|len tijde deze menschlievende
actie herinneren, die waardig den naam van
de Nederlanden in den vreemde ophoudt, al
dus luidt het slot van dit schrijven.
DE TOONEELSTAKING.
Nader wordt gemeld dat ook* nog de hee-
ren Gerard Vrolik, Jan van Ees, Tonny Ste
ven, Gerard Robbers, S. Poons en de dames
Curry Schiller-Italiaander, Cissy Denekamp,
benevens de heer en mevrouw Jan C. de Voa
als lerjpn van de N.T.K.V. bedankt hebben.
Of dr. Willem-Royaards de hem op voor-
stel van Eduard Verkade door den Raad van
Beheer der K. V. „Het Nederlandsch Too-
neel" aangeboden plaats als gedelegeerd lid
Teletoon
voor Molfand.
ANSICHTEM (zwaH sn brulndrukl.
Zwart f 10.— p. 1000
Bruin f 11 75 p. lOOO.
(met inbegrip van opname).
Preflteert van deze aanuieding.
Zendt spoedig uwe bestelling aan
JSltaavsorl SO.
Alieenverkoop
van dien Raad zal aanncmea? Vraagt het
Handelsblad.
Begrijpelijkerwija is den aangezochte
termijn van overweging gelaten, war "'an
den afloop zullen moeten afwachten.
Aannemen beteekent het voortzetten drt
historische lijn: de Koninklijke Vert^nis na
in den Stadsschouwburg. Daarmede ha ;l
samen het behoud van het komnklijk subsidic,
het verkriigen van de beschikking over een
aanzienlijk fonda van decors ea requisie'- o,
repertoire enz.
erwerpen beteekent de Hquidatie der ven-
nootschap tegen 1 September, waarop in hat
bericht van Verkade's aftreden werd gezin-
speeld,
Zoowel voor zulk een tlquidatie, ate voor
verplicntingen vaa do
noedelijken meuwet. bespe-
too-
het cvernemen der
K. V. door den vermo
ler van den Stadachouwburg, heert de
neeli kMta
den
der artisten" tot cohtractbreuk, en het staat te
bezien of't der vakvereeniging gelukken zal,
de bij deurwaardersexploit in gebreke gestel-
den weder op hun plaats "te krijgen.
Ia dit niet het geval, dan heeft de nieuwe
bestuurder vrije keua voor het samenstellen
van zijn gezelscbap, ev is de liquidateur van
veel bezwarende verplichtingen ontslagen. De
ze laatste kan zelfs de cantractueel bedongen
schadeloosstellmgen als activia plaatsen op
zijn balans.
Het oogenblik is nog niet gekomen, over
den stakingsfactor met zekerheid te sprekea.
Toch moge reeds gewezen worden op de
noodzakeujkheid, hoe ook de afloop zij van
het economisch conflict, de mogehjkheid te
behouden van een vruchtbare artistieke sa-
menwerking. Het vae victia in al zijn ge-
strengheid toe te passen, zou in niemands
beiang z'jn. Er moet na de staking weder
kunst gemaakt worden, dat ia met toewijding,
liefde en zelfopoffering gewerkt aan een ge-
meenschappelijke taak.
Eerst wanneer in dea staker de kunstenaar
herleeft, zal dit mogelijk zijn. Maar ook: wie
thans noodgedwongen opgaan in hun werk-
geverschap, zullen wrevel en teleurstelling
moeten overwinnen, het vertrouwei hervinden
in him roeping.
UITSLUITING IN DE BOUWVAKKEN.
Te Haarlem, Schoten, Heemstede, Bloemen-
daal, Velsen, IJmuiden en Zandvoort is een
staking uitgebroken onder de bouwvakarbei-
ders, leden der Landelijke Federatie. Zij om-
vat circa 100 man, timmerlieden, metselaars
ep opperlieden. Reeds lang haa er iets ge-
broeia, maar men meende door overleg nog
tot een schikking te kunnen komen.
De Algemeene Bouwvakarbeiderstoond
heeft nog met tot staking besloten. Wel meent
het bestuur hiertoe het recht te hebben, doch
om tactische redenen is het er nog niet toe
overgegaan.
De patroonsbond wil niet meer dan 30
pCt. betalen boven het vastgestelde loon van
35.— bij aangenomen werk. Tot nog toe ont-
vingen vele arbeiders meer, zoodat zij door
deze maatregel financieel getroffen worden.
Er zijn er bij die hierdoor 10 k 15 gulden
per week minder ontyangen. Voorts acht de
organisatie het gewenscht dat ook de timmer
lieden die op vaste werkplaatsen arbeiden,
hooger bezoldigd worden dan tot hiertoe
Namens de Patroonsvereenigingen uit bo-
vengenoemde plaatsen was, d.d 8 Jan. een
schrijven aan de gezellen verzonden, met be
paling der loonen en in een schrijven van
Aan de leden der patroonsvereeniging is
een adres gericht, waarin hun werd aange-
zegd, dat zij Dinsdag (gisteren) hun perso-
neel het werk hadden op te zeggen tegen den
22sten dezer.
Op 1 Mei j.l. is een collectief contract afge
sloten, bepalende een uurloon van 60 cents
tegen 50 uur per week, en met ingang van 1
Nov. 1919 67 cents per uur bij een 45-urige
werkweek. In een latere confer en tie tusschen
patroons en arbeiders, is gezegd door eerst-
genoemden, dat zij met meer kunnen door-
gaan, indien de werklieden individueel hooge-
rc loonen vragen en steeds van patroon ver-
anderen. Van arbeiderszijde werd hierop ge-
antwoord, dat de patroons dan maar moeten
doen wat in hun belang is.
Er is niettegenstaande het contract geen
eenheid. De werklieden achten hun loon, te
laag, hetwelk was gecontracteerd toen men
dacht dat de levensmiddelen in prijs zouden
dalen. Echter is het tegendeel gebeurd. En de
patroons willen dat de arbeiders niet steeds
van patroon veranderen, indien een ongeorga-
niseerde patroon eenige guldens hooger loon
biedt De besturen der vakvereenigingen wei-
geren dit bun leden te gebieden.
I
