i!si toil
FB® ILLET05.
De Fabrieksrook
hiM twe a Jssttsss.
Dcxideidag 29 April.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken
nis, dat zij bij hun besluit van 27 April 1.1.
vergunning hebben verleend aan de firma
ERO REM aldaar tot het oprichten van
een SUIKERWERKFABRIEK, waarin een
electro-motor van twee P.K., voor liet drij-
ven Van drie dragee-machines, in het perceel
NIEUWPOORTSLAAN, Wijk E, Nr. 74.
Alkmaar, 28 April 1920.
Burgcrneester en Wethouders voornoemd,
W. C. WENDELAAR, Voorzitter.
L. VAN PER VEGT, lo. Secretaria.
UIT ONZf STAATSMACHINE.
Roir-Q sj» Id Ecgelzflh
OEMENOD NIEUWS.
gam BooOj YariSa®toa.
(13
„Oa zitten", 7A Sheridan.
Het is dikwijl9 een voorrecht voor diredeu-
ren, schoolmeesters en jgeplaagde vaders om
echuldigen in zittende nouding te plaatsen.
Bibbs zat.
Sheridan, staande, keek een tijalang zwij-
raam
hij zijn groote handen losjes bij de duimen
saamgehaakt, op zijn rug hield. Die waren
viil zooals alle har.den in de binnenstad be-
halve die, welke mogelijk nog vodhtig waren
van een waterstraal.
Wel, Bibbs," zei bij eindelijk niet van bon
ding veranderende, „weet je welke plannen
ik met je heb?"
Achterover in den stoel geleund, vestigde
Bibbs peinzend zijn oogen op de zoldering.
Ik hoordc u iets tegen Jim zeggen", begon
hij op zijn langzame manier. ,.U zei dat u
hem met. mij near rnachinefabriek wilde
zenden, als hij zich niet a*n miss Vertrees
verklaarde. Dus veronderstel ik, dat dat uw
plan is met mij. Maar
„Maar wat?" zei Sheridan licht geraakt,
toen zijn zoon. ophield
.Heeft u niet iem snd voor mij aan wien ik
mil kan verklaren
Die woorden deden tijn vador plotseliog
omkeeren en hem aankiikcn. „I>s duivel bale
jel Wat heb je toch Bibbs? waarwn kun je
niet zijn sis ieder ar.der''
Or dfl levw miissdhin" mi BM«
Ujk.
„Malligheid! Zelfs ouwe dokter Gurney
zegt dat er eigenlijk niet aan je hapert. Nee,
je bent een droomer, Bibbs, dat is de zaak en
anders niets. Maar niet een van die groote
droomers, die groote handelszaken doorzet-
ten 1 Neen, sir. Jij behoort tot het soort droo
mers die op de beurs altijd acbteraf staan en
er over pelnzen hoevcel moeite er toch in de
wereld moet gedaan worden 1 Dat is niet het
soort, dat de bruggen bouwt, Bibbs; dat is't
soort. dat vijftien cent leent van den schoon-
broeder van zijn vrouw's oom om voor tien
center, een rolletje tabak te krijgen en voor
vijf cent kinine."
Hij voltooide deze schildering met een ge-
anuif en keerde zidh weer naar het raam.
Kiijt ems naar buiten!" verzocht hij zijn
zoon. ,.Kijk naar de bedrijvigheid en energie
die daar heerscht! Kijk uit dat raam! Naar
mijn idee moest het bloed van iederen jon-
gen man tintelen om er in te komen en er
deel van uit te maken. Beschouw de groote
dingen die jonge mannen in deze stad tot
stand brengen r Hij keerde zich met een
zwaai om en ging bij den mahoniehouten les-
senaar in het miaden der kamer staan. ,,Kijk
naar hetgeen ik op jou leeftijd heb gedaan 1
Kijk naar hetgeen je eigen breeders doenZie
naar Roscoe, ja en ook naar Jim. Ik heb Jim
met Nieuwjaar president gemaakt van de
Sheridan Realty Company en belast met de
zorg voor eken voetbreed grond, elken steen,
elke deksp?->«?. en houten stok die wij bezitten
en dt manie waarop hij er zich van kwijt is
een voorbeeirt voor iederen jongen of zelfs
ouden man. In Juli 1.1. kwamen we tot de ont-
dekking dat we nog twee groote magazijnen
noodig hadden ze spoedig bij de Pumps
Works noodig hadden. Aannemers zeiden dat
dat niet zoo gauw zou gaan; beweerden dat
er aegai k tien maanden op zijn vlugst mee
vouden genjooid zijn; zij kooderi het. niet
vlug0V d««i. Wat Jim? Mij Baa hat
SALARISVERHOOGINO
P. T. T.-PERSONEEL.
Aan den Directeur-Generaal der Posterijen,
Telegrafie en Telefonie te &-Gravenhage is
het volgcnde adres gericht:
„Ondergeteekenden, D. Schilp en H. W.
Schainck, resp. voorzitter en secretaris van
de Vakgroep Postpersoneel van den Neder-
landschen rederatieven Bond van Personeel
in Openbaren Dienst, nemen de vrijheid on-
derstaande onder uwe aandacht te brengen;
Wii hebben kennis genomen van de door u
gepubliceerde berichten, welke behelzen, dat
U, Directeur-Generaal van Posterijen en Tele
grafie, bereid zou zijn o. a. door bestellers
een verhooging van het 3alaris ad 100 per
jaar te be\'orderen, indien daartegenover
goed wordt gevonden, dat:
le. De diensttijd voor bestellers van 48 tot
51 uur per week wordt opgevoerd;
2e. tie berekening van elk uur nachtdienst
>r andcrhalf uur vervalt;
3e. het eer&te uur overwerk zonder ver-
uuoging wordt betaald.
De onder punten gebrachte eischen uwer-
zijds, als zijnde de compensatie der 100
loonsverhooging, zijn van dien aard, dat wij
met kraclit en klem u er op wijzen, dat de le-
den, aangesloten bij de hierboven genoemde
organisatie unanienr hebben besloten niet op
uw spjibod in te gaan, en tcvens haar bestuux
opdracht gaf, alle mogelijke middelen ter
hand te nemen om invoering te voorkemen,
op grond der hier volgende bezwaren
le. dat wij van oordeel zijn, dat nimmer
of ooit de arbeidende klasse of een gedeelte
daarvan kan toestaan, dat de met moeitevol-
len strijd verkregen 8-urendag wordt geof-
ferd, al zou dit ook matericele voordeelen
brengen, daar de sociale beteekenis van een te
groot belang is voor de toekomst der proleta-
rische klasse.
Wij deel en ook het standpunt niet van
UEdele, uitgesproken in een audifentie met
het Comity van Zeven, als zouden de tegen-
woordige arbeidsvoorwaarden van het JT T.
T.-personeel zeer gunstig zijn en tevens voor
het bedrijf zeer bezwarend.
Wij maken U er op attent, dat thans veel
personeel wordt ontslagen, niettegenstaande
het feit, dat juist de arbeidsregeling afhanke-
lijk is van goed geschoold personeel.
3e. Hoewe! de eischen, gesteld Uwerzijds,
ter compensatie der 100 loonsverhooging,
niet door ons kunnen worden gesteuna of
aan medegewerkt, vermeenen wij toch te
moeten aandringen op ccn salarisherziening,
waardoor het lager personeel in de gelegen-
heid wordt gesteld, de duurte, als zijnde het
gevolg der economische omstandigheden,
waarvan aan het P. T. T.-personeel niet de
minste schuld kan worden toegekend, het
hoofd te kunnen bieden.
Wij verzoeken U, ondergeteekenden een
oriderhoud te willen toestaan ter toelichting
onzer bezwaren."
ONTROUWE DIENSTMEISJES.
Te Sneek zijn door de politie een tweetal
dienstmisjes aangehouden, welke er haar
werk van maakten hunne garderobes en uit-
zetteu uit de voorraden hunner respectievelii-
See meesteressen aan te vuilea. Toea een der
meisjes zou vertrekken, iekte een en ander uit.
VALSCHE MUNTERS.
De aanhoudiiig der valsche munters te
Brussel, welke valsche Hollaudsclie bankbil-
jetten van 40 hadden vervaardigd, heeft
weer geleid tot de aanhouding van een bencie
valsche munters aldaar, die verscheidene dui-
zenden bankbiljetten van 20 francs hadden
vervaardigd.
MISHANDELING MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Dinsdag verscheen te Ede het parket uit
Arnhem, ten einde de sectie te verrichten op
het lijk van den 18-jarigen boerenzoon B. In
zelf aan en vend een kerel met een nieuw ce
ment en vlugger proces. Nacht en dag had hij
menschen voor de karwei en was er zelf nacht
en dag bij en, bij George, wij zullen de
magazijnen de volgende week in gebruik ne
men! In vier en een halve maand klaar en al-
les brandvrij. Ik zeg je, Jim is een van die
menschen die wonderen doen. Ik beweer nu
niet, dat iedere jonge man als Jim kan wezen
er zijn maar weinigen die zoo bekwaam zijn
als hij, maar iedere jonge man kan fut heb
ben en zijn deel doen. Deze stad is God's
eigen grondgebied en er is gelegenheid voor
iedereen met een pond energie en een ons
scherpzinnigheid. Ik zeg je, die jonge zaken-
mannen, die ik naga, doen mijn hart goed.
Zij hangen niet om, noen, sir! Zij nemen ge-
noeg beweging om hun gezondheid te bewa-
ren; zomers doen ze gewoonlijk een paar
maal in de week aan een balspel mee en zij
formeeren flinke huisgezinnen met zoons om
hun plaats in te nemen en het werk voort te
zetten want het werk moet voortgezet wor
den! Zij besteden er hun hartebloed aan en
dat is de oorzaak waardoor zij grooter wor
den en waardoor allea steeds door grooter
zal worden!"
Hij sloeg met zijn vlakke hand op den les-
senaar dat het dreunde, en toen, bemerkend,
dat Bibbs in dezelfde lijdelijke houding was
blijven zitten, met zijn oogen nog voortdu-
rend in een letwat bedrukte bescfiouwing op
de zoldering gevestigd, kon Sheridan niet la-
ten diep te zuchten. „0 God!" zei hij. ,,Zoo
ben je nu altijd geweest. Ik geloof niet dat
je een vervloekt woord hebt begrepen van het
geen ik heb gezegd! Je ziet er met naar uit.
alsof dat wel het geval was. Bij George! 't
Is ontmoedigend
,Ik begnjp dat niet dat grooter wor
den" zei Bibbs, waarbij hij zijn blik van de
zoldftring sfwendde en zjjn vader kalis aaa-
i „ik na «emUjk nut in, wumh
yerfcund met dit traglsche gmi heeft de po
litic direct aangehouden en tot bekentenia
gebracht de iwee b: edera V, 17 en 19 jaar
oud Het bieek, dt de ongelukkige met -:ea
geweerlobp en een knuppcl is geiiagen. Na
3e mishandeling is de getroffene nog naar
huia geloopen, doch is den volgenden mor-
ger. reeds vroeg overlcden.
Dit trturige geval maakt een diepen indruk
in de gemeente. De oorzaak tot deze vecht-
partij vpnd zijn aanleiding, dat de nu over-
ledene een week te voren een kleinere jongen
uit ziijM omgeving zou hebben geschopt. Bei-
de verdachten werden gisteren naar Arnhem
ter beschikking der justitie overgebracht
ONGELUK.
Op de werf „De Schelde" te Vlissingen
heeft een ongeluk plaats gehad. Een kraan,
ter hoogte van 48 M., brak en stortte in het
dok. Een arbeider viel mee, doch kon nog
levend worden opgehaald.
NIEDER'L. BOND VAN BIOSOOOP-
THEATE R D1RECTEU RENi.
Maandagi 26 April had in Taverae
la Monnaie" te Amsterdam de tweede
vtrgadering plaats van bovengenoemde
Deze was zeer druk bezocht.
Uit het j aarverslag bleek, dat het afgeloo-
pen jaar bevrediigende resuRater had opge-
leverd;. Het ledcntal was aanmerkelijk toege-
nomen, tewijl de Bond op velerlei gebied zich
verdienetelijic had gemaakt, o.a. door subsidee-
ring van verschillende action, bet samcostel-
ien van do Weensclit film, enz. enz.
Ook het financieel overzicht gaf een ver-
bWjldend resultaat en was er eeni ruim saldo te
constateeren. niettegenstaande dat, wend1 be
sloten de contributie te verhoogen.
Uit een statistiek omtlleent men om dat er
in Nedeland ongeveer 220 bioscoop-theaters
zijn alsmede 4 fiimfabieken en 18 filmver-
huurkantoren. Verder dat er pl.m. 8000 per-
sonen in film- en bioscoopbedrijf een vast be
staan' vinden, ongerekenid het aamtal electri-
ciens, meubelinakers, schildcra, enz. die daar-
in veel werfczaamheden vinden en voor een
bedrag van niet minder dan 1 millioen gul
den .ran film# in Noderlaad in dit jaar in
roulatie waren.
m DorrrNscifEMsaHB
O NDE RWIJSVERO RDE Nil NO.
IDe ar. kiesvereeniging „Nederl. en1 Oran-
j«" ie Doetixichen hevnt rn m die Stand." «f-
gedi'ukt adrta tot den gemeenteraud en de
Ged. Staten van Gelderland gericht, waarin
zij protcsteert tegen de verordening op de
jaarwedder.; volgens welke de toekenning van
zwangerechapsverlof met verhooging van
jaarwedden geen ond'erscheid; wordt gemaakt
tusschcn de gehuwide en de ongehuwde on-
derwijzeres.
Hlet adres noemt het gekicrimimcerde art.
10 der verordlening „een scliandvlek voor de
nieuiwe gemeente Doetinchem, wier Overheid
tot het vaststellen van deze bepaling, geboren
uit em anti-Christeldjkenj geest, durfice over-
gaan", acht deze gelijikstelLinig der gehuwde
en ongehuwde moeder eveneens strijd ig met
de algemeen gehuldligde moraal en veronder-
stelit dat, bij een eventueel gehouden referen
dum, de volksiwil zich bij monde van de Doe-
tinchemsche vrouwen tegen inhoud en strek-
king van van artikel zou verzetten.
Ten6lotte noemt adressante bedoelde jgelijk-
stelling „eien beleediging voor die gehuwde
vrouw" en kwalificeert de zwangere onge
huwde onderwijzeres als „een verachitelijk fi-
guur, onwaardig om haar taak in de school
te vervufflent".
G E STOLEN OOEDEiR'EN.
Aan het Maasstatior te Rotterdam is een
Duitscher aangehouden, de 28-jarige Victor
LeazJoszineki. Hij is geboren te Gleiwitz in
Duitschland. Met Laatst ds hijl geweest ten kas-
tee le van 'graaf August Galen te Asaen
(Westfalenj, waar hij' ala toediende wericzaam
was. Bij nader onderzoek zijn op hem bevoo-
dtn een groote zilveren ketting met groote
'schakels, een kikine zilveren keuing met klei
ne achakeis, een hataketting met peervormi-
VERPLICHTE
TE
WINKELSLUITINO
HENOELO.
De Raad besloot gisterayond tot verplichte
winkelsluiting, behalve voor banketbakkers-,
sigaren-, fruit- en comestibleswinkels, welke
op Zon- en feestdagen alleen's middags van
12 tot 2 en 'a avonds na 9 uur gesloten moe
ten zijn.
ELECTRIFICATIE VAN SNEEK.
De Raad besloot den aanlcg van het elec-
trisch kabelnet en bet ontwerpen van plannen
voor den bouw van 4 transformatorenhuisjes
op te dragen aan het Proviaciaai Electrici-
teitsbedrijl. De kosten zijn geraamd op
178.000. Het electmcli bedriif der stad
komt onder leiding va. j den uirecteur der
gasfabriek.
DE 1 MEI-BEWEOINO.
Ook dit jaar zal de arbeidersbeweging op
den len Mei demonstreeren voor hare eischen.
Volgens de manifesten, door diverse organi-
saties verspreid, zal ditmaal de 1 Mei-de-
monstratie grooter zijn dan ooit, omdat dui-
zendeu arbeiders den len Mei niet zullen
werken en andere duizenden Zaterdag 1 Mei
vanzelf den geheelen of den halven dag vrij
hebben. De afdeeling Amsterdara van den
Centralen Bond van iransportaibeiders heeft
haar leden opgeroepen tot een afzonderlijke
ctemonsiratie op Zaterdag 1 Mei, 's middags
ie een uur. Men stelt zidi dan voor van het
kantoor der afdeeling achter de ontplooide
banieren van de vakgroepen, naar het IJs-
ciub-ierrein te irekken.
SCHELLUINEN.
Men schrijft uit Schelluinen aan de
Rott. Crt."
Kerkvoogdea en notabelen der Herv.
meente besloten met 4 tegen 3 stemmen
p.j >torie, het bekeucio renaissance-kasteel
de iOe eeuw, voor afbraak at te staan
het diaeomebestuur, ,dat uit rijke fondaea een
nieuwe paatorie zal bouwen. Voor restauratie
van dit oude gebouw kwam reeds op de re-
geeringsbegrooting 1919 een snosidiepost
voor. Len vroeger besluit van het diaconiebe-
stuur, om 10.000 subsidie voor de restau
ratie te geven, was door het classicaal be-
stuur van Dordrecht niet goedgekeurd. Kan
het jongste besluit van het kerkbestuur niet
ongedaan gemaakt worden? De president-
kerkvoogd en een notabel hebben als protest
tegen dit besluit ontslag genomen.
ge-
de
uit
aan
„Wat?" Sheridan boog zich naar voren en
me t zijn handen op den leaenaar steunend,
keek hij zijn zoon ongeloovig aan.
„Ik begrijp eigenlijk niet waarom wilt u
toch alles grooter hebben?"
„Groote goedheid!" schreeuwde Sheridan
en sloeg met zijn gebalde vuist op den les
sen aar. „Een zoon van mij vraagt mij dat?
Ga er op uit en vraag dat den armsten dag-
looner, dien je kunt vinden! Stel hem die
vraag
„Dat heb ik eens gedaan," viel Bibbs bem
in de rede, „toen ik in de machinefabriek was.
Ik
„Wat zei hij
„Hij zei: o, ongeluk!" antwoordde Bibbs
zachtaardig.
„Ja, dat verwachtte ik welSheridan ver-
wijderde zich met een zwaai van den lesse-
naar. „Dat verwachtte ik stellig. En ik heb
dadelijk veel sympathie voor hem."
,Geeft u dan hetzelfde antwoord?"
Bibbs
stem klonk ernstig, bijna bevend.
..Vervloektschreeuwde Sheridan. „Heb je
ooit het woord voorspoed gehoord, jij sukkel?
Ooit
woord
Ooit het woord ambitie?
„vooruitgang?"
Hij liet zich na deze uitbarsting in een
stoel vallen, waarbij zijn breede borst hevig
op en neer gingen onsaamhangende geluiden
uit zijn keel drongen. „Welnu zei hij heesch.
toen hij eenigszins tot bedaren kwam „Wat
wensch je te doen?"
„Wat zou je willen c' .en, zeg ik"
Overrompeld stamelde Bibbs„Wat wat
ik wat
„Als ik je liet doen, prccies wat je verlroos,
wat zou je dan doen
Bibbs keek verschrikt en een groote schuch-
terheid maakte rich van hem meesisr. Hij
hnog rijn KmM «n 'assti^ds zijn neergealagan
if te* «an s-, .- ^rhoan, dim hij up
fen steen gezet in zilver, een halsketting met
anger, waarin een' groote parel waaromheen
witte billan'ien, 3 gouden brochos bezet met
parels en witte en blauwe safieren, eenige zil
veren broches en 'in koperen broche met pickel-
ouden broche, waar-
Hl^ivan roode en
Versolicidene g ouden en
zilveren speldcn bezet met brillanten en aa-
fleren), een rozenkrana met gouden kruis bezet
met diamante} een gouden armband, waaroo
een gebogen blauwe safier en 2 brillanten, 'n
an tide bewerkt goudlen horloge bezet met stee-
nen, eenige zilveren horloges en' 'n groot aan-
ta! gouden munten, waarbij eenige uit den
tijdl van Karell de Groote, en eenige kettingea,
waarvan 3 met blauwe steenen.
De 'Duitscher heeft bekend al deze voonver-
pen tijdens de Sipartaciatische onlusten van
deze voomame grafelijike familie te hebben
gestolen.
HET IRUWE WEDER.
De stoomboot „Burgemeester van Marie"
van de Holland1Frieelland1 lijm, 'Dinsdag-
avond van Amsterdam naar Lemimer vertrok-
Iken', kreeg halfweg UrkLcmmer ten gevolge
van het ruwe weder een defect aan' de machi
ne en moest ankeren. De passagiers werden
door een> gepraaide hotter te Lemmer aange-
bracht. Later :s de boot door de sleepboot
„Hiector" te Lemmer binnangebracht.
NDODZAKELIJK LEVENS-
ONDERHIOUD.
Bij d'e beliaudeling der gemeeniebegrooting
1920 had de Raad te 'Dordrecht het bedrag
voor noodzakelijk levensoi. Trhoud vastge-
steldi op resp. 600 en 800 voor ouge-
huwden en' gehuwden plus 100 voor ieder
kind. De Minister maakte itegen deze bedra-
bezwaar en wenschte ze op f 500 on
6.50 teruggebracht.
B. en W. stel'den voor te doen zooals den
Minister goedtciunkt, doch de Raad besloot
zulks niet te doen' en de eentnaal door hem
vastgestelde bedtagen te handhaven.
BL1JVEND GEDEELT E.
Aan de loting voor het blijvend gedeelte bij
het wapeu der Infanterie hebben 8747 man
deelgenomen Hiervan zijn 4054 man aange-
w'czen om na volbrachte eerste-odening vier
en een halve maand oder de waponen te blij
ven.
BOND VAN MELKVEEHOUDERS.
Onder voorzitterschap van den heer C.
Oostveen te Utrecht werd gister eca algemee-
ne vergadering gehouden van den Provincia-
len Bond van Melkveehoudera.
Er werd besloten om den productieprija
gedurende de maand Mei aldus te bepalen:
franco stad 13M cent; afgehaald van de boer-
derijen in de onmiddellijke omgeving 13 cent;
van de verder gelegea boerderijen l2Vi cent
en 12 cent per liter.
het kleedje heen en weer bewoog, evenala een
schudigc, die in de school voor de bank wordt
geroepea.
„Wat zou je doen? Den tijd met nietsdoen
doorbrengen?"
„Neen sir." Bibbs' stem was bijna onhoor-
baar en het weinige geluid, dat zij voort-
bracht, was ongetwijfeld een scbuldbewuat
geluid. „Ik geloof, dat ik ik
„Ik geloof, dat ik zou probeeren
schrijven."
„Schrijven, wat?"
Niets van belang gedichten
schouwingen misschien.
„Is dat alles?"
te te
en be-
I ,,ik begrijp het," zei zijn vader, snel adem
halend door de inspanning ,die hij deed om
zich goed te houden. ,,Je wenscht te schrijven,
maar je begeert niet sets van eenig belang te
schrijven."
,,U denkt
Sheridan sprong weer overeind. „Ik neem
den hoed af voor aen man. die een goede ad-
vertentie kan schrijven," zei hij met nadruk.
,,Het beste sdirijverstaient ic dii land berit
hij, die zijn advertentie het raeeate weet te
doen opvallen. Koop een magezine (tijd-
schift) als je iets wilt hebben, dat goed ge-
schreven is, en kij'k daar aclitcrin. Laat mij je
zeggen, dat ik geld geef voor dat soort van
schrijven. Je denkt misschien, dat het gemak-
kelijk is. Probeer het maar eens. Ik heb het
geprobeerd, maar ik kan het niet. Ik zeg je,
als het aankomt op de werkelijke bekwaam-
heid om woorden zoo samen te voegen, dat zij
de dingen doen gebeuren, dan weet R. T.
Bloss nier in de stad meer ir. «st minuut dan
Ralph Waldo Emerson ooit in zijn geheele
leven heeft gewetao
f'T-omZg raamaXgS)
p i«o
HAKDEL IN LAND- EN1 TUTNBOUW
BEHOHFTHN.
Bij Ecninkliikfl Boodsohap van 19 April
j.l. is een wetsontwerp ingediend, dat maat-
regelsni V.vat, iegen bed'rog in den handel in
mer, -of fern, nitu.izaden en veev oederartikolen..
Ai sedert jnren beotaan er in den bier be-
doisidan b'andel miebruiken; de cnaisjaren
hebben waarachijiiiijk het euvel doen toene-
men. De schaarecbte van mestatioffen, de be-
hoefte aan aaaizaad en bet tekort aan vee-
voeder hebben er toe verleid om minderwaaT-
"dige artikelen on mengsela in den handd te
brengen. Somtnige fabrdkanten hebben ten
minate nog de eerlijkhtud gehad om aan hun
product een andereni navm te gerven dan den
gebruikeli, en, maar die jjooie naam, die een
waaxechuw; ig had kussnen zijn, werd een
lokmiddel, evenala dat bij1 de kwakzalveramid-
delen gebruikel'jk is.
Het ie nie'j onwaarschionliji:, dat de treuri-
ge ondarvinc«ir;gen van de eriaiajaren den
looralag hebben ageven bij d'e overweging,
of njiet hrac'htiger dan tot nu toe tegenl be-
liroi in den hiandel moeat worden opgetre-
den, vooral ook omdat het niet onmogelijk
is dat er zijn, die in de criaiajaren geleerd
hebben hoe winatgevend hun zaakje was en
die het daarom nog wat zouden willen aan-
houden. Ook var, buiten stands dreigt gevaar.
Het bedrog in den hanidel in meststoffen,
zaaizaden en Yeorood'er wtikele® kan schro-
melijke gevolgen hebben.
la het zaaizaad niet zuiver, wat de kwali-
teit aangaat, dan volgt misgewas en dan is
natmirlijk de ooflst onvoldoende. Maar dan is
de schfc.de niet all een het verschil tuaechen
een goeden en een slechten ooget, maar dan
ia ook het geld' weg, dat voor het zaad betaald
ig> Jar ia de moeite, die de landbouwer of
tuinder heeft gedaan om den grond te hewer-
ken, ook vergeefsch geweest; de mest is ver-
loren en de pachtsom, die hij als huurder be-
taalt, is voor een groot gedeelte weggeworpen
geld.- En ie het zaad vermengd met allerlei,
dat er niet onder behoort voor te komen, dan
zal het gevolg zijn, dat hij onkruid ziet op-
schieten in plaate van het gewenschte gewas;
dat hij zal moeten wieden en misschien, dat
het land voor eenige jaren besmet ia, want
onkruid ie taaL
Slecht veevoeder heeft niet minder beden-
kelijke gevolgen. Het kan bestanddeelen be-
vatten, die ziekte of dood van het vee ten
gevolgc hebben; de hoeveelheid voedsel is
niet voldoende om de krachten in stand te
houden, waarvan het gevolg is, dat het weer-
standsvermogen venrundert of bijv. bij paar-
den, het werk niet meer zoo zal kunnen wor
den verricht als voor het bedrijf noodig is.
Bij het vee zal bovendien de vleesch- on vet-
vorming en. de melkgift afhankeljjk t.jn van
derx sard van het voeder.
Er> was het gobruik var waardaeeze mev
e toff en aangaat, da&rvan liggen de schade,
lijkv gevolgen roarde hand. Elk gewas ont-
trekt aan ^en bodem plantenvoedsel, dat meet
worden aawgevuld. Is .die aauvulling onvol
doende, dan verarrat het land en eike volg&n-
de oogst ml geriuger zijn- Het is juist een der
gevolgen geweest van den erisistijd, dat menig
etuk land door onvoldoende bemesting er
8lechter op geworden is. Bouwland en tuin-
grond kunnen evengoed als menschen aan on-
d'ervoeding Hjden'. Ein bovendien is het niet
uitgesloten, dat verkeerde bestanddeelen van
d» meststoffen een kwaden invloed op het
overigons goede gewas hebben.
Uu ia er eeArt jaren al aandacht geschcti-
keii aan het gevaar, dat wij in't kort hi6r
aangeven Er tijn Bijkalandbouwproefatati-
■Xis opgerioht, die oontrole op de genoemde
artikelen kunnen uitoefenen;_ maar wie ma-
ken daar gebruik van? Dat zijn de meer we-
tenschappelijk aangelegde land- en tuinbou-
wers en verder de groote landbouworganis-a-
ties, maar 4e kleinere bo*-?, die op zich self
staat, blijft blootstaan aan alle kwade kan-
»en, welke hij door het bedrog kan loopen.
Aan die Eijkslandbouwproefatatlons ii wel
een opsporingsdienst verbonden en die heeft
aan het licht gebracht, hoe onbevTedigend
ds bestaande toestand is; maar zoolang er
geen dVingende bepalingen zijn, waarbij
straf bedreigd wordt tegen degenen, die zich
aan 'bedrog schuldig maken, baten olio ver-
dere maatxegelen weinig. Van de 232 in
lftia17 genomen monsters van voedermia-
delen voldeden 161 niet aan de eiachen, die
men er op grond van den naam, waaronder
zij1 verbocht werden, aan mocht stellen. Al
lerlei afval en opvaagsel kwaru er in voor.
Het de mestatoffen is het niet anders; on
der schooniklinkende, half onbegrijpelijke na-
men wordt dit of dat in den handel gebracht
•n natuurlijk aangeprezen, de uitkomst is
sahter hedroevend slecht. -
De Bjjksopsporingsdienrt kon tot dusver
niet anders doen dan den koopers zeggen, dat
het goede minderwoardig was en de betrok-
ken handelaars aanmanen om anders te han-
delen. Bleef de koopman voortgaan met ver-
valschte waar to leveren, dan kon zijn naam
bekend gemaakt worden ala afschrikking,
maar menige kleine landbouwer was van den
hant' laar min of meer afhan'kelijk en ook
deze uiterste maatregel trof geen doel.
Nu kan- wel de ver- en aankoop plaats heb
ben onder verstrekking van waarborgen, dat
do geleverde waar aan bepaalde eiecben vol-
doet; de keeper kon dan laten onderzoeken
of aan de vorplkhting is voldaan; maar dit
geldt alweer in hoofdzaak de meer intelleo-
tueei ontwikkelde landbouwers on do geor-
ganiseerden. Voldoet dan de waar niet, dan
kan schadevertgoeding worden geeischt. maar
de kleine mail ^endt zIJe zaad, zijn veevoeaer
en zijn meststo-ffen niet op en lijdt self do
schade. Zelfs loopt deze nog gevaar de scha-
de te dragen, die do onbetrouwbare handelaar
zou moeten lijden, want als na onderzoek de
groote party' geweigerd wocrdt of terugge-
zonden, dan belet niets den koopman het af-
gekeurde artikel te plaatson bij menschen,
die van het proefstation geen gebruik maken.
Uit al het boven meegedeelde volgt, dat
het meer dan tijd is om een wet uit te vaar-
digen, dio straf bedreigt tegen alle vormen
ran bedrog in dezan. De reeds bestaande Wa-
renwet 191® kan in de behoefte, die zich hier
openbaart niet voorzien. Het gaat hier vooral
om de eamanetelling der koopwaar en boven
dien houdt d' Wavonwot verband met den
gemeenteljjker! kaurirgsdienst, terwijl in deze
asngelegonhf.id het Rijkslandbo uwproefstati
on moet optredoii.
Wat dit ontwerp dan wil? Vooreerst zal
het verboden zijn de artikelen, die met aan
de gestelde eischen voldoen, te verhandelen
of te vervoeren, tenzij duidelijk is aangege-
ven, dat de boedanigheid te wensohen over-
laat. Wie iets koopt, moet weten, wat hij
koopt en wie zich met iets minderwaardigs
tevreden stelt, wetende dat het minder waar-
dig is, moet zelf den last dragen-
Het zal verder verboden zijn waren te ver-
koopen onder eeni anderen dan den gebruike-
lijken naam; men coemt de koopwaar niet
anders dan zij- heet, als er geen bedrog ach-
ter schuilt. Bo vendien dient men a an de
proefstations, waar bet artikel ten onderzoek
wordt aangeboden, te weten wat men te on
derzoeken heeft.
Het zal niet verboden zijn mengsels te
verkoopen, maar van een mongrel mag ge
eischt warden, dat de kooper de samenstellinig
weet. Wordt die opgegeven dan steekt er
geen bedrog in.
Een zeer ernstig govaer voor den land- en
tmnbouw ligt in den invoer van zaad en vee-
voedermiddelen uit het buitenland. 't Is be
kend, hoe ver men bet daar gebracht beoft in
het fabriceeren van ersatz". Zelfs in norma-
le tijden werden al allerlei afvalstoffen en
hot bijeengebrachte schoonsel vermengd met
onvervalscbte waar en ;n aanzienlijke hoe-
veelheden ingevoerd tot schade van de goed-
geloovige koopers en gebruikers.
Al dergelijk bedrog moet met kracbt wor
den tegengegaan. In Noord-Amerika bestaan
reeds strenge maatregelen tegen de aange-
duide bedxiegerijen en ook in Erankrjjk is
de behoefte gev&eld er tegen te waken. Het
ligt voor de hand, dat als de fabrikanten
voortgaan bun knoeisola te maken en anders
landen de deur er voor te sluiten, wij gevaar
loopen er op onthaald te worden. Is het arti-
ikei van goede hoedanighei'.d, dan is h«t overal
welkom en bij de nog ateeda heerschende
schaarschte zal het dan ook wel in het land
van oorsprorug aftrek vinden; voor ons is het
dan maar beter den toevoer wat te bomoeilij-
ken om niet het afval van anderen te krijgen.
Het spreekt vanzelf, dat er tamelijk stren
ge straffen worden gesteld op overtreding
van de bepalingen van de voorgestelde wet.
Men mag echter verwachten, dat de eerlijko
handelaars en de iandbouwende bevolking
met ingenomenheid kennis zullen nemen van
de maatregelen, die voorgesteld worden.
All
1j-i l-.J— b.Aa-vOm
„De
aar-
„N.
„Sir?
„Nu?
la, sir.'
»lk
