Amsterdamsehe Bears
Openlngskoers van heden
Stadsnienws
Gemengd Nieuvrs
Ingezonden stukken.
br
yob 3 September 1920.
Noordhollandsch
LandDouworedlet
LI. tot TJt.% Versradering g*w«md r i
vereoek otn. tan behoeve van dezen
nader voorcvd"|t uit de geraeentekae Wiivea
varleenon van 95785.62% bo v«r- 't bij r&ads-
besluit van 1 1918 No. la verleende
bouwvooreohot vt f 240.000.
Het nader voorsohot is banoodigd twr be-
etrijding van aan dan bouw verbonden moer-
i«re koaten.
Bij adree van 24 Jnni l.L versoekt het be-
(fl-nur van genoemde vereeniging om hot ge-
vri&gde voorschot van 35765.02% to ver-
hoogwu tot 30765.62)4, toot het opnieuw
verve® van een 23 tal der 4.7 voningen aan
de Land<fwaraatraten. De voor case woningen
tijdeifs den oorlog gebruikte verfetoi „Bello-
tintf' biijkt niet duurzaam te cijn.
Het komt ona noodzakelijk voor dat boven-
•taande verzoeken worden ingewilligd waar-
om wij U vooratellen de navolgende beeluiten
te nemen:
I. De Bead der gem een te Altkmaar
Gelezen een a dies van het bestuur der
Vereeniging voor Volkahuiaveeting „Alk-
maajJJ van 8 Mei l.L en van 24 Jumi d.a.v.
houdende verzoek om aan gemelde vereeni
ging voor den bouw van 47 woningen op een
terrein bij de 2e JLanddwarsetraat in totaal 'a
nader vooraohot uit de gemeenteka# te willen
verleenen van 30765.62op het bij raadi-
berluit van 1 Augustus 1918 No. la verleende
bouwvoorechot van 240.000.-^;
Beskiit:
aan de Vereeniging voor Volkahuiaveating
„Alkmaar", met veatdging van een eerste hy
po theek op de onroarende goederen der Ver
eeniging ten behoeve der gemeente Alkma&r
an ten beloope van de meerdere koaten ver-
bonden aan den bouw van 47 werkmanawo-
ningen ©en aanvullingavoorschot te verleenen
van 39765.62ya at zooveel minder ale eel
blijken noodig te zijn, onder gelijke voorwaar-
De beer G o v e r a werd bij het lezen van
de bijlage met achriik bevangen.
•Het deed »pr. pajn dat nu weer f 39000
verleend moet worden terwijli bet reeda ver-
atrekte voldoende is geweest.
6pr. geeft B. en W. in overweging meer
zdkerheid te geven, dat ateeda de bedragen,
die toch de aanneemeommen vormen, niet
moeten worden aangevuld.
Met het Karenhui# en de Etkelonbergsrtraat
ging het ook zoo.
8pr. hoopt dat de wethonder van publieke
werken zal voorkomen, dat het weer zoo
gaat.
Mr. Leesberg was verrast over den
aanval van den beer Govere. Men heeft hier
te doen met een bouw van 2% ton, uitge-
voerd in 1918, toen er geen lijnolie was te
krijgen Het staat vast, dat dergelijke omstan-
dignoden als in 1918 meerdere uitgaven met
zich brengen Wanneer de heer Go vera een
werk van 1Y, ton had moeten aanbesteden,
dan zou hij dezelfde ervaring hebben opge-
daan. Het kan niet ontkend worden, dat de
pedane uitgaven rechtvaardig gedaan zijn.
In Publieke Werken had dan ook niemand
daar bezwaar tegen. Het is een gevolg van
een satnenloop van omstandighcden en spr.
vertrouwde er daarom op, dat ook de heer
Govens de bijlage ongewijzigd wilde aanne-
men.
De heer G o v e r s betoogde, dat het de
laatste jaren steeds is voorgekotnen, dat er
bij: dergelijke werken een flink.bedrag bij de
begrooting moest. Er gaat nooit iets al.
(Gelach). Spr. ziet voor zich een kleine
post voor waterkranen van 518. Van den
aannemcr hoorde sprdat de daatvoor ge-
kochte kranen waren afgekeurd. Andere
moesten geplaatst worden, omdat andere
waren geprojecteerd en spr is overtuigd, dat
de afgekcurde werkelijk goede kranen wa
ren. ueze verhooging was dus onnoodig.
Spr. oordeelde het merkwaardig, dat er
steeds voel tariefwerk bijkomt en steeds met
werken onder denzelfden architect Met het
Karenhuis had men ook zoo iets. Spr. zal
niet tegenstemmen. maar hoopt, dat er naar
gestreefd zal worden, de werken volgens den
aannetmsom af te ma ken.
Het vooretel werd hierop zonder hoofde-
'iike stemming aaJigcnomen, waarna de
Voorzitter de vergadering sloot.-
GRONDBEDRIJF
(Vervolg).
Echter, de ontwikkehng der
werkzaantheid heeft die mogelijikheid1 dfoen,
zieni van een beheeravonm van onderdeelen
der gemeeateLijke uitgaven en onttvangsten,
wclke zeer dtcht een zuiver comraescieele be-
drij'fsvoerimg ruadert. Een zoodantg onder-
deel vormen b.v. de baten em lastem welke
voor die gemeente uit bezit van grand voort-
vioeien. Sands 1909 heefit die wetgever deze
gemeeninbedrijven uitdrukkelijk gesanctiian-
neerd.
•De instellliiing van een grondibedriji heeft
dus in 't kort ten doel de innerWjke waande
en de waardeveraieerdering-door-enloel-tijds-
verloop reedb dadelrijk ten behoeve van de
liu:|diiige bekastingbetalers te realdseeren. Af-
lcssing en rente dier koopsommen' worden (fan
met door hen opgebracht en uit de .gewone
roiiddelen betaald, doch door het grondbe-
drijf aan de gemeente gerestitueerd. De gel-
den voor deze aflossinigen vindit het grondibe-
drijf dkx>r „eigenl" leening, welke zonder be
zwaar kan worden' aantgegiaan tot 't voile
bedrag der oorepronkelijke leenang. indden
men slechte mag aaranemen, dat de grood'
niet in waaride dlaalt. De golden' voor rente-
betaling zal' het gronidlbodirijf in die eerste
plaats uit die opibrcingst der gronden moeten
vinden. Vooraoover deze diaar voorelhar dS. on-
voldbemde toe miocht zijn, zal de gemeente
bijpassen. Dit behioeft dan echter voor de ge
meente miet alb een improdtuctieve uitgave
te worden beschouiwd, indtien men aanneemt
dat de grondl tot een geldjik bedrag in waarde
is venneerderdoi.a.w. diit gedeelte dler ren
te woTcft bijgeschreven bij de bodewaarde der
grondenhet is dius voor de gemeente wel een
uitgave, maar er staat een waardevermeer-
deririg tegenover, de uitgiave is niet impro-
ductief, zij mag derhalve door die gemeente
uit haar buitcngewone miiddielen bestreden
worden. Vandaar dat de tocsfcamd niet aldlus
is, dat het'grandibedlnijf aan de gemeente zoo
veel minder aan rente uitkoert als de op-
brengst dler gronldien bedraagt, integendeel
het keent de volfe Tente aan den gewonen
dienst der gemeente uit, maar krijlgt het ver-
schil tusschen deze rente en de opbrengst der
gronden van) den buitengewonen d-ienst te-
rug Dit is de beteekeniis van artikel 8 sub f
der baton van de bedrijlfsveraiKleiniing.
1>- gronden. welke in het bedrijf worden
icht de uitdmkk .tg: „onroere- de ei-
gendommen" in art. 1 a vat zoowcl )e-
bouwden als onbebouw;Tond— w en
door den Raad aangewc: Oo devvifde
wijze worden de gronden o - uit het
bedrijf genomen. in sommige ■ningen
vindt men de bepaling, dat gTO- m, welke
voor den publieken dienst bestemd worden,
uit het bedrijf moeten worden genomen,
waarmee dan son: - overeenkomstige be
paling in art. ^id gaat; alleen die
gronden. weti-e de naaste toekomst met
voor dev pubi,'-<vrn dienst bestemd zijn.
yrden let grondbedrijf gebracht. Het
komt ons voor, dat deze bepalingen <bf door
i groote vaagheid en ruimte van opvatting
weinig of geen beteekenis hebben, 6f den
Raad oninoodig zouden binidicii. In "t al ge
meen is het «cnterium natuurlijk niet onjuist;
gronden welke b.v. voor straataanleg gebe-
zigd zijn, zullen in den regel geen uitzicht
op latere baten meer open en. Toch komt
het ons voor, dat dit niet altij'd het geval be-
hoeft te zijn, tusschen „bouwterrein" en
.wegen" zijn overgangsvormcn denkbaar,
bovendien mag de mogelijkheid van een
voorloopige bestemming en dus van onze-
kerheid aangaande den definitieven aard van
hot gebruik niet over't hoofd gezien wor
den Open bouwvakken kunnen voorshands.
tot pleinen of speelplaatsen worden inge-
richt; dit behoett niet te verhinderen, dat de
behandeling dier gronden een commercieele
blijft; zij lainnen nog altijd later tot bouw-
terrein bestemd worden en ook al is dit het
geval niet. de belangen van andere takken
verlangen en er is geen
zwaar aan dit verlangen tegemoet te komen,
indien dit met het belang van't grondbedriif
is overeen te brengen. Om al deze redenen
komt het ons gewenscht voor, dat de veror-
dening geen principiecl verschil in behande
ling eischt van gronden die wel en die niet
voor den openbaren dienst bestemd zijn. De
gemeentewetgever kon deze schcidsliin nog
met eenige zckcrheid trekken, dc uitbreiding
van de bemoeilngen der gemeente heeft haar
reeds lang alle scherpte doen verliezen. Zij
levcrt geen bruikbaar criterium meet op; de
fundamenteele verandering van de verhou-
ding van de gemeenschap tot den privaten
eigendom en omgekeerd heeft aan de onder-
scheiding tusschen privaiien eigendcwi en om
gekeerd neeft aan de onderecheiding tusschen
privaat en publiek bezit voel van naar wer-
ke'iikheid ontnomen.
Den korte itoelidhtimg op de overige arti-
kelen der vcrordoning mogc nog volgen. Art.
2 ancferecheidtt de waarde der grondlep van
de 8diuld, welke op den grond drubt. Alleen
als de grond in publieke veiling gekoch't is
mogea beide aan ellkaar gelijk \rorden ge-
siel'd. Het zal echter duiefelijik zijn, dat "bij on-
derhandschen verkoop beide uiteen kunaien
loopen en dat dit geval zich zeker zal voor-
doen, als de grond amders dian door aan-
koop is vedkregen. In t geval van art. 3 zal
dc schuld veelszins geringer zijn dan de
waarde ddordat de gemcete een gedeelte er
van reeds heeft afgelost en dus kapitaal
h«eft gevormld. Doondat het grondbedrijf
van de terugbetaWng dier afiossingen vrijge-
steild wordl, zal reeds dadeliijk vermoedielijk
een surplus voor het bedrijf worden verkre-
gen. De bockwaarde van den grond wardt
derhaTve aanvankeMjk door den Raad be-
paald; deze kan later veranderingen1 onder-
gaan, ten^ eerste door de boven reeds aange-
stipte bijschrijvillg• van rente, vervolgens
doordat de kosteii vain aamfeg van werken
ingevolge art. 4 lid 2 gevoegd zullen warden
bij de boekwaaridi' der door den Raad aan' te
wajzen gronden. Hleraan ligt dus de gedach-
te ten grondalaig eenerzijcfi dat de waarde
der gronden minstens mag geadit worden
verhoogd te zijn met de kosten van den aan-
leg al naar de amstandlghedien aan zeer ver-
soiillende gronden) kan ten goede gekomen
zijn. Dit laatste kan ook geschiedten bij het
ntmen van gronden uit het bedrijf. Indden
deze grondto n.L voor den aanleg van stra-
:en warden gdbezigd, zuOilcn omliiggende
gronden direct door diem aanileg, indirect
cloor de uitoame met bestemming tot straat
aanleg in waarde sfijgen. Vandaar de bepa-
linig m't iaatste lid van art. 2 dat bij: uit-
name van grodmen de gemeentoe hunre w.aar-
de aan het bedrijf slcchts vergoed voorzoover
dit voor die verminderiinig van zdjn bezit in
een waardevermeerdering van andere gron
den geeni compensatde wordt. Elen en ander
maakt, diat een periodieke contrdle noodig is
om er tegen te waken, dat de boekwaarde
boveto d'e wetkelijke waarde Stijgt. Mocht bij
de vijfjaarHjkschc schatting blijken, dat dit
geval zidh wxrkelijk vooidoet, dan zou dit be-
teekenen, dat een verlies was geliedent; art. 11
bevat de regelen volgens welke dtit verilies
zal worlden aanjgezuiverd.
Wins! zal in de eerslte plaats tot delginig
van schuld1 pnoetew worden aangewend; men'
zou het aldus gevormidie vrfje kapitaal als
een1 rescrvefomds voor het beidrijf kunnen be-
schouwen. Dit reservefonds zou echter de M-
quidliteit ontberen, welke noodig is wil men
daaruit naar ihetc voorsohrift van art. 16
even/ttueele verliezctn' dekken. Vandlaar de bepa
ling dat met de vormkng van een reserve
fonds aamgevangem wordt zoodra de schuld
tat 50 pet. van de boekwaarde is teruggefloo-
Heeft dalt fonds een voldoende grootte
At (als zoodlaniig is aangenamen 25 pet.
van de boekwaarde der gronden) dlan komt
de rest der winst aan de gemeente; doch
voorzichtigheidshalVe nielt als in komen, doch
als vermogenhiervan wordt dus een tweede
fondts gevormd, dat evenieens afzanderlijk
beheerd woTdt.
Een enkeOi woord1 nog over den jrekc/c-i
vorm; in vele gemeenten heeft men twee
verardeningen waarvan de tweedy '•Miigc be
palingen ilrahoudt over degene, die aan 't
hoofdi van het bedrijf zal sttaau, door wiens
kelten 113 en' 114 verklsardi hebben, dat de
Ontvanger belast is met't doen van ,.alle"
uitgaven en't innen van „alle" anitvangsten
zegt art 114 bis nu voortaam, dat de Raad
bevoegd' is ten aanzden van bepaaldelijk aan-
gewezen inkomsten en uitgavenandere" re
gelen te stellen. Het iigtt eenigszins voor de
hand1 die afwijking nu daarin te zoeken, dat
volgens die regelen een ander, dan de Ont-
vanger mett't doen der uitgaven en 't innen
der inkomsten beliast ziin. oiertegenover moet
echter opgemerkt worxieni, eeneraijds dat dit
ook hereilkt kani warden' Zander dlat een be-
drjjf pgericht wordt (it woord bedrijf"
kv: in art. 114 bis zelfs niet voor!), ander-
zijxls dat een bedrijf' regelen eischt welke
niet zoozeer andere zijn dan de artt 113 en
J14 inhouden, ats wel andlere dan de artt.
204 en 205 behelzen, welke immera eischen,
dalt ,alle" ontvangsten en „aHe" uitgaven
worden gebracht op „de" begxwting. Htet is
zijne dCcharre. Aoo geraakten
aangaandte de rekening daarini en enkele
voorechriften over de begrooting. Ook in de
eerste verordening wordt echter over de be
grooting en belt beheer gehandeldi. Deze split-
sing i ntWee verordeningen, welke onrede'.ijk
en weinig navolgenswaardlig schijnt, zal
vermoedelijk verklaard moeten worden uit de
mind'er gelukkige plaats, waarop de werk-
gever in 1909 gemeemd heeft in de wet de
gemeen teilijke bedrijiven1 wettelijken onder-
grond te moeten verechaffen. Nadat d'e arti-
zelfs zeer goedi piogetlijk een bedrijf op te
richten zander dat van de artikelen 113 en
114 an) de daarin den Omtvanger door de wet
opgedragen taak afgewekeni wordt. Toch kan
ten dengeliiik bedriji slechts Steunen op art.
114 bis. Plaats en radactie van1 het artikel
leiden licht op eeni dwaatspoor omirent zijn
werkelijke bedoeling en beteekenis. Dit tfwaal-
spoor voligt naar wij meencn) degene die twee
verschil'lende verordeningeni maaMt. Art. "114
bis sanctkmneert de gansche materie, niet al
leen de afwijking van de artt. 113 eta- 114,
maar ook en' vooral die van de artikelen der
Gemeentewet, welke over die begrooting han-
dtlen. In deze 'Iaatste afwijking zit zelfs h<?t
cssentieele van een bedrijf, niet in de eerste
afwijking. Een en ander heeft zijn belang
voor de vraag, welke bepaLingen door Ge-
deputeerde Staten ingevolge de bepaling van
art. 114 bds moeten worden goedgekeurd.
Wij twijfeten er niet aan of dit goedkeuringsr
recht beheerscht ook en zelfs in de eerste
plaats die afwijking van de artt. 20G e.v. der
gemeentewet.
Ten aanzien van het voor het grondbedrijf
benoodigde personeel zullen wij Uwen
Raad nadere vooretellen doen; het zal daar-
na mogchjk zijn de kosten aan 't bedriji ver-
bonden, te begrooten; zooveel mogelijk zul
len deze uit't bedrijf zelf gevonden moeten
worden.
Wij stellen er prijs op reeds dadelijk te
doen blijken van ons voornemen om ons in
het beheer van't grondbedrijf door een vaste
Commisoie uit Uw midden tc doen bijstaan
Wij stellen ons voor U te zijner tijd uit te
noodigen een instructic voor deze Commissie
ingevolge rt. 55 der Gemeentewet vast te
stellen en over de samenstelling der Com
missie te beslissen. Van de gegevens dezer
materie door Uw lid Mr. W. C. Bosnian, ver-
zameld gedurende den tijd dat hij deel van
ons college uitmaakte, benevens van een deel
van de voorloopige uitwerking door hem ojv
gesteld, hebben wij dankbaar gebruik kunnen
maken
Wij hebben derhalve de eer Uwe Vergade
ring voor te stellen het navolgende te be-
sluifcen
De Raad der gemeente Alkmaar,
Overwegende, dat het feit, dat't bezit der
emecnte aan onroerende goederen in de
latste jaren sterk toegenomen is het wen-
schelijk gemaakt voor deze goederen een af-
zonderlijke, overzichtelijke administratie in
te riditen
Overwegende voorts, dat het daarbif aan-
beveling verdient deze administratie te vie-
ren op een wijze van een commencieel be
drijf en zoodoende aflossing en zoo noodig
rene voor op te nemen gelaen in plaats van
uit de gewone, uit de buitengewone midde-
len der gemeente te vindefi, waardoor het
mogelijk wordt reeds onmiddellijk de inner-
lijke waarde en de waardevermeerdering der
gronden effectief te doen zijn, zo6, dat de
lasten en baten, welke uit dit bezit voort-
vloeiea, kunnen worden verrekend tot een
saldo, lat tot gelijkmatiger bedragen voor-
komt in opvolgende gemeentebegrootingen.
Overwegende ten slotte, dat het ter berei-
king van net beoogde doel derhalve noodza
kelijk is gebruik te maken van de bij art. 114
bis der Gemeentewet verleende bevoegdheid
om ter zake van met name aangewezen in
komsten en uitgaven andeee regelen te stel
len, dan die welke daarvoor andere uit de
Gemeentewet zouden volgen.
B e s 1 u i t
A. Op te richten een Gemeentelijlc Grond
bedrijf.
B. Vast te stellen een verordening betref-
fende het Gemeentelijk Grondbedrijf.
De bijlage vermeldt verder de verachillenr
le artikelen dezer verordening.
DE MOORD TE KOOTWIJKERBROEK.
Omtrent den moord op den 45-jarigen C.
Jansen kan nog worden gemeld, dat het
slachtoffer met zijn buurman H. Hols een
woordentwist had over op een heg te drogen
hangend waschgoed. Zonder iets te zeggen,
snelde nu de 18-jarige zoon van laatstge-
noemde toe en voor dat iemand begreep wat
er gebeurde, had hij den ongelukkigen Jansen
met zooveel kracht zijn mes in de boret ge-
stooten^ dat deze oogenblikkelijk dood ter
aarde stortte.
De dader, die een volledige bekentenis heeft
afeglegd, is naar Barneveld overgebracht en
zal vervolgens naar Utrecht worden ver-
voerd. Ook het lijk van den verslagene is, ter
gerechtelijke schouwing, naar Barneveld ge-
transporteerd.
BOND V. CH'RISTELIJKE
POLITIEBEAMBTEN.
Woensdag werd te Utrecht de algemeene
vergadering gehouden van cfeze bond.
Bij den aanvang der vergadering werd de
bondsvoorzitter de heer H. J. van Geelen ge-
huldigd ter gelegenheid van zij'ne 25-jange
dienstvervullmg bij de politie.
DIEFSTALLLEN OP OROOTE
SCHAAL.
In den laatsten tijd werden in het pakhuis
van den A. B. T. Bond te Almelo onderschei
den hoeveelheden liinmeel vermist. Na veel
moeite gelukte het de recherche de daders van
dezen aiefstal te ontdekken en wel een pak-
huisknecht en een molenaarsknecht, eerstge-
noemde belast met het aanteekenen der uit net
pakhuis uitgevoerde goederen, de ander be-
last met het bezorgen der goederen bij deibak-
kers. Van de vericochte zaikken lijnmeel werd
door hen slechts een gedeelte afgeleverd, of-
schoon aan bet kantoor een bon voor de ge-
heele partij rogge werd ingediend. In dien-
aalfden tijd ward uit hetzelfcte pakhuis ook
een partij regeeringsrogge gestolen. Gebleken
is dat 18.000 K.G. rogge, ter waarde van
J 6500, niet was verantwoord.
Inmiddels werd nog een derde verdachte
aangehouden. Het drietal is ter beschikking
van de justitie gesteld.
KOEIEN IN HET PALEIS VAN
JUSTITIE.
Op last der justitie te Heerenveen versche-
nen daar gistermorgen aan het paleis drie
jonge koeien uit Tijnje. Een gedetineerde,
verdacht een dier koeien gestolen te hebben.
moest dat dier aanwijzen. Doch hij achtte het
blijkbaar niet gewenscht het te herkennen en
de viervoetige getuigen konden weer gaan.
POGING TOT DOODSLAG EN ZELF-
MOORD.
Zooals wij gisteren reeds in onze telegram-
men meldden Iwamen gistenniddag ongeveer
1 uur in het schaftlokaal van juffrouw Lob-
bers, Stroomarkt 3 te Amsterdam, een man en
vrouw van middelbaren leeftijd om een en an
der te gebruiken. Na een poosje gezeten te
hebben, vroegen ze verlof zich eenige oogen-
blikken te mogen afzonderen. Plotseling
schijnt tusschen beide personen een heftigen
strijd te zijn ontstaan, waarbij de vrouw zou
aangevallen zijn door den man en messteken
ontving in hals en borst. De man zou zich
daarop door een messteek in de hartstreek
van zijn leven beroofd hebben. Zoo luidt het
verhaal, dat de vrouw nog heeft kunnen ge
ven, voor ze naar het Binnengasthuis werd
vervoerd. Ook het lij'k van den man is daar-
heen gebracht. Het onderzoek door de politie
duurt nog voort. Door den politie-scheikundi-
ge Van Ledden Hulsebosch werden foto's ge
maakt op de plaats van de misdaad.
KORTE BERICHTEN.
De Niederlandsche Drogisten Bond zal
in Bellevue op 19, 20, 21 en 22 April 1921
de zevende jaarbeura houden, waarop ook
buitenlandsche firma's kunnen exposeeren.
Te Borne hebben de bakkers den brood-
?rijs verlaagd van 15 c. op 12 c. per pond,
e Hengelo verlaagden sommige bakkers den
prijs van 15 op 13 cent.
Gisteren werd in hotel „De Wiitte
Brug" te 's-Gravenhage die algemeene jaiar-
lajkedhe vergaderiing gehouden van de
Roomisch-Klamolijelke Wkaikgeversvereenigiog.
(Buiten verantwoordelijkheld van de Redac-
tie. De opname in deze rubrlek bewijst geens-
zins; dat de Rjedtactle er rnede Instemt).
CENTRAAL OOMIT6 VOOR
HONOAARSCHE KIN0EREN.
De boycot tegen Hongarije, die door het
I. V. V. werd afgekoudigd is geeindigd. Dat
die niet geslaagd is, dat hebben zelfs de inge-
beelde Secretaiissen van het I. V. V. bekend.
Een der vele nuttige resultaten van den boy-
cot is, dat ongeveer tweeduizend Hongaar-
sche stalckertjes die hier waren om aan te
sterken na de vier jaren oorlogsboycot talloo-
ze tranen stortten omdat ze geen bericht kre-
gen van hun oudere uit het verbrokkelde en
geboycotteerde Hongarije.
Verder een vreeselijke toeloop bij de kinder-
liga in Budapest van wanhopige ouder^ die
geen enkel bericht kregen van hun kinaeren
uit Holland. Als men er aan denkt, dat deze
uitgemergelde bourgeoisproletarische oudere
met zulk een bezwaard hart hun ziekelijke
kinderen naar Holland lieten vertrekken, is
dat licht te begrijpen. Nederland was tot nu
toe in het oog der uitgeputte Centrale riiken,
e n vooral voor Hongarije, dat door het bols-
jewisme werd bezooht, het gelukkige neutrale
land, waar men niets van oorlogsellende en
terrorisme afweet. Juist van uit dit land heb
ben een paar gewetenloozen en onverantwoor-
delijke volkstribunen dit onheil nog gevoegd
bij hun lijden. Nederiandere, die met open
hart de kleine stakkers uit alle landen hebt
opgenomen, laat Uw land niet door ophitsers
blameeren. De Hongaarsche moeders hebben
den naam van Uw HoHgaarsche moeders her-
dacht in hun dagelijlcsxh gebed, Gods ze;
vragend, die met zoo'n overvloed van 1
en hartelijkheid hun kinderen opgenomen
hebt. In ons land is gelukkig geen door oor-
log uitgeputte bevolking, die zoo gevoelig is
voor ophitserij, tot alle mogelijke dwaasheid.
De nuchteiheid en gezond verstand der Hol
landers beware ons voor zulke malligheden.
Laat ons aan deze uitgemergelde Hongaar
sche boureeoisproletarigra bewijzen, dat wij
zonder I. V. V. hen willen helpen en hun kin
deren verder in onze gezinnen tegen den hon-
ersnood en de weldadigheid der I. V. V. wil-
en bcschermen.
De koude Hongaarsche winter dreigt. Zon
der steenkool en zonder grondstoffen staan
de fabrieken en bedrijven in Budapest stil.
Hoeveel ambtenaren staan op straat, en hoe-
veel uit het bezette gebied gevluchte onder-
wijzers, predikanten en andere bourgeoispro-
Ietariers zijn dakloos en broodeloos. 'Nu
schijnt de zon nog, nu kan men den nadht nog
op banken in parken en in beestenwagens
dooibrengen. De kinderen bedelen op straat
en stelen, omdat hun hongerige maag de tien
geboden doet vergeten.
In Sept. of Oct. zouden wij nog enkele trei-
nen met zulke stakkers willen laten komen
om denzelfden trein met opgekweekte kin-
dertjes naar hun gelukkige ouders te laten
terugkeeren. Helpt ons. Hollandsche burgers,
helpt ons edel en nuchter denkende arbeiaers,
om kinderen van allerlei stand en gezindte
in ons land onder te brengen in Uw gezin.
Meldt Uw adres en Uwe speciale wenschen
aan ons Secretariaat, Nhssau Odyckstraat
36. den Haag. Zendt Uwe bijdragen, waarbij
ook de kieinste welkom is aan onzen penning-
meester, Anna Paulownasitraat 49. 'Helpt
ons de Hongaarsche jeugd beschermen tegen
de demoraliseerende werlring van troostelooze
en hopelooze ellende.
MEVROUW IReNE VAN SCHELVEN
BALOGH.
fj
le
STV. MI J. NEDERLAND.
BAWEAN (thuisr.) vertr. 1 Sept. van
Port Said.
BORNEO arr. 1 Sep. v. Baltimore te
Gothenburg.
JO HAN DE WITT (uitr.) pass. 1 Sept.
Malta.
KRAKATAU (uitr.) vertr. 1 Sept. van
Suez.
PRINS DER NEDERLANDEN (fhukr.)
vertr. 31 Aug. van Sabang.
KON. NED STB. MIJ.
TITAN arr. 1 Sept. v. Falmouth te Pasages.
ZEUS, v. Cadix a. Midd. Zee, pass. 1 Sept.
Gibraltar.
HERMELIN vertr. 1 Sept. v. Smirna n.
Alalta.
HELENA vertr. 1 Sept. v. Hamburg n.
Amsterdam.
CALYPSO, v. Binghazi n. Leith, pass. 2
Sept Dungeness.
'1DO vertr. 1 Sept. v. Kopenhagen naar
Amsterdam.
OBERON, v. Sunderland n. Cascaes, pass.
2 Sept. Dungeness.
SATURINUS arr. 2 Sept. v. Smirna te Am
sterdam.
VENUS vertr. 1 Sept. v. Alexandrifi naar
Piraeus.
VULCANUS vertr. 2 Sept. v. Rotterdam n.
Lissabon.
KON. W.-IND. MAH.D.
JAN VAN NASSAU, v. Amsterd n. West
Indie, pass. 1 Sept. 'Dungeness.
AMOR arr. 28 Aug. v. Amsterd. te Para
maribo.
HAARLEM vertr. 31 Aug. v. Valparaiso
n. Taliatuano.
PRINS FREDERIK HENDRIK vertr. 1
Sept v. Newcastle n. Amsterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
DELFLAND (uitr.) vertr. 1 Sept. van Lis
sabon.
FRISIA arr. 31 Aug. v. Amsterdam te
Buenos-Ayres.
GEdRIA (thuisr.) vertr. 31 Aug. van Las
Palmaa.
OOTMARSUM vertr. 31 Aug. v. Beunos-
Ayres. n. Amsterdam. (Verb.)
ZEELANDIA (uitr.) pass. 1 Sept Fer
nando Noronha.
ROTT. LLOYD.
RINDJANI (thuisr.) pass. 1 Sept. Gibraltar.
SINDORO (uitr.) vertr. 1 Sept. v. Sout
hampton.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
ANDIJK, v. Rott. n. Havana, vertr. 1 Sept.
v. Bilbao.
NOORDAM arr. 31 Aug. n.m. v. Rotter
dam te New-York.
WESTERDIJK arr. 2 Sept. v. Newport
News fe Rotterdam.
RIJNDIJK arr. 2 Sept. v. Philadelphia
te Rotterdam.
SOESTDIJK,van Rotterdam naar N.-Or-
leans, vertr. 31 Aug. v. Vera Cruz.
STV. Mij. OCEAAN.
THESEUS, v. Japan n. Amsterdam, arr.
30 Aug. te Londen.
HOLLAND AFRIKA-LIJN.
TRITON (uitr.) vertrok 2 Sept. v. Antwer-
pen en pass. Vlissingen.
HOLLANDBRITSCH-INDIfi LIJN.
1JSSELDIJK (uitr.) vertr. 2 Sept. v. Ma
dras.
JAVA^CHINA-JAPAN LIJN.
TJILBBOET arr. 27 Aug. te Yokohama.
JAVA PACIFIC LIJN.
BONDOm)SO, v. Java, n. San Francisco,
vertr. 28 Aug. v. Nagasaki.
JAVA-NEW-YORK LIJN.
MADIOEN, v. Java n. New-York, vertr
28 Aug. v. Paramaribo.
Opgave van
Atohu. Top. da 8. FA G v. g. A.
Denv R. Oeende Sprw. CL t. A.
Erie Spw. ME. Gewcoe Aaad.
Kjuo. City South. Kattv. Cy. a-
dito Fret A.
Miuouit K/uu. A Tim. Q. v. A.
Koziou Hi fret A.
Sou then PoA. Coaip. A.
South, filsr. Voi Tr. Cfcwr. A.
Ualon Pee. Rail*.
0- A.
Anaconda Copper C. v. A.
Am. Car Foundiv Co. (J. v. A.
Amer. Hide Leather Coup.
Central Leather.
Studebakar C. v. Gew. Aand
Unit Stat Steel B
lat
lat
Got.
Kon. Ned.
Dordteehe
Orion Petrol
3teo.ua Rom. Pete.
Companla Atereenttl
Cult My. der Voia:
Id. Id. id.
v. A.
a v. Pete. be. A.
A.
sfgest A,
Aand
Handaliv,
Java Cnltuur A
Ned. Handel «J 6. v. A.
la Rese.
NederL Ind HandelabL Aand
Amsterd Rubber Colt Aand. 251
NederL Rubber
HolL Am
Id Osa. v
HolL Stooaab. M«.
Java China Japan Lite
Kon. HolL Lloyd Aand
Kon. Ned Stoomb. M|J.
Idea Nieuwe Aand
Kon. Pakotvaart Ml). A.
Ned. Sokeepv, Unle Aead
Rottard Lloyd A.
Stoomv. M8. Nederiand A.
A'dara Comp. Aand
Dell Batavia Tab. Aand.
Dall-Maatsohappfl Aead
Aea4
Medaa
Kotiarc
rdaa DeM Aand
Senembah Tabak<M:
Iaeullnda OUe.abrie
Mededeelingen van Vrijdag
Oliewaarden en Culturen
Scheepvaarten weinig affaire, evenals in Ta-
bakken.
WISSBLK0ER8BK
Pari).
Zwlteerland
VREEMD BANEPAPIER
Dultsch Bankpapier
(rood) 6.40
Oostenr. Ban kpepitr 1.321/,
6.32 V, -6.40
1.25 1.3211,
Slot-
koer»
van
eUter
104
8si,
lOi,
25' i.
58
lOV,
.77,
119i,
35
153
133
166
96
67
81
112' 4
30'/,
92
308
788
733
80
176
315
370
420
795
685
233
233
285
10
68
82
111
31
311
795
743
79
314
385
440
825
713
235
288
250
135
ichacptj Ai
tabah Aand
135
384
375
175
250
161
201
192'
202'
230
227
275
42 V,
528
548
345
364
6561/,
184
3 Sept.
zeer vast.
161
199
195
"1
229
230
275
529
548
365
659
185
Vorlge
Vddrbeuri
koert
koert.
Dato heden
Berlljn
6.32",
6.28-6.31
Brussel
23.20
23.04 23.11
Londen
11.17
11.16", 1117".
New-York
3.12
3.13
21.821
21.63 21.27
Weenen
1.42
1.45
51.60
51.55
