DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. N o. 2*5 two© on IwlaHgHto Jfcsargang* mSQo Abonnementsprijs blj vooraitbetnling per 3 maanden f 2.—, fr. per post f 2.50. Bcwijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsrulmte. Brievon franco N.Y. Book- en Handolsdr. v.h. Ilorms. Coster Zoon, Voordam C 0, Tel. Administr. No. 3. Rodactie No. 33. MA AND AG DlreeteurQ. H. KRAK. IloofdroaactcurTJ. N. ADEMA. Jg OCTOBER Bultenlandsch Overzicht Tot het laatste oogenblik heeft men m geh^opt, dat de groote crisis in de Enge. sche kdlenindustrie zou kunnen worden voorkomen, zelfs toen het stakingsbesluit reeds gevallen was en de stakings-instructies al verzonden war en, bleef men nog hoop koesteren op het bewaren van den vrede. De hoop is ijdel gebleken. Alle diplomatic van Smillie ten spijt, hebben de tnijnwerkers de staking laten doorgaan, daarbij wetende, dat zi| niet konden rekenen op de publieke opi- nie. De arbeiders hebben in den loop der oorlogsjaren vooral zoo vaak gehoord, dat van een week ijver en werklust het heil van het land afhing, dat zij de waarde van hijn arbeid veel hooger schatten dan de mijneige- naars doen en voor doorvoering van hunne eischen niet voor een staking terugdeinzen. Wei is er ini de laatste drie maanden veel ge- confereerd en gesproken en zijn een paar stemmingen noodig gebleken, waar dit allea is slechts uitstel geweest. Zaterdag is in vele mijnen de arbeid neergelegd en thans zal de staking onder de mijnwerkers wel al alge- meen zijn. Duizenden workers ia andere tak- ken van nijverheid zullen door de staking worden getroffen en in Yorkshire zijn nu reeds 20000 metaalarbeiders werkeloos. Wat zal het worden, als in alle mijnen de arbeid stil ligt! Te Porthsmouth zijn de militaire verloven ingehouden. Alle officieren en manschappen, die met verlof waren, zijn teruggeroepen. Verdere maatregelen om.de gevolgen- der staking zoo goed mogelijk het hoofd te bie- den, zullen natuurlijk niet uitblijven. Bnitenland TEGEN DE BOLSJEWIKI. De „Berlingske Tidende" vemeemt uit Helsingfors: „Het Russische dagblad „Bo- jevara Prawda" meldt, dat de door de Sov- jet-regeering ingestelde commissie van onder- zoek in Siberia een wijdvertalcte anti-bolsje- wistische organisatie ontdekt heeft. In ver- band met deze ontdekking zijn meer dan' 1000 personen gearresteerd. Hoofdzakelijk zijn dit vroegere officieren van Koltsjak en Semenof De ruiter-aanvoerder Boedjenny, dien men wegens zijn nederlagen in den Poolschen oorlog van het commando over zijn kozak- kenleger heeft ontheven, zou thans een- oor log tegen de bolsjewiki voorbereiden. Het verluidt, dat ook in Moskou opstand is uitgebroken en het Kremlin, de zetel van Lenin en Trotzky, bezet is door de contra- revolutionnairen. GEBEDEN VOOR DEN VOLKENBOND. Volgens een bericht in de Engelsche bla- den hebben de aartsbisschoppen van Canter bury en York in verband met de eerste verga dering van den Volkenbond op 15 November a s aan de geestelijkheid verzocht op Zondag 14 November in alle kerken van Engeland gebeden te laten -lezen voor den Volkenbond. DE POOLSCH-RUSSISCHE OORLOG. Bij het tusschen Polen en Rusland geslo- ten wapenstilstandsverdrag is bepaald, dat de vijandelijkheden vandaag tegen midder- nacht zullen worden gestaakt. Voorts be- paalt het verdrag, dat Polen geen1 steun mag verleenen aan landen, waarmee Sovjet-Rus- land in oorlog is, en ten slotte wordt de on- afhankelijkheia van de Oekraine cn Roetenif erkend. Behalve Pilsoedski, meent men dat ook de andere Poolsche ministers zullen aftreden, nu hun taak, de verdediging van het vader- land on hat tot stand brangan van dan vrada. is afgeloopen. Men zoekt achter dit voome- men de bedoeling een zuivex burgerlijk mi- nisterie te vormen. KRIJGT ZALIGOFSKI ZIJN ZIN? De kwestie Wilna verkeert nog steeds in't stadium van onzekerheid. In de kringen van de Entente-diplomatic te Warschau spreekt men steeds meer van de noodzakelijkheid van een volksstemming in Wilna, welke men na den terugtocht van Zeligofski uit Wilna mo gelijk acht. V Volgens berichten uit Grodno gelooft men., dat Zeligofski wel in deze oplossing. zou willen treden. Men heeft ook redenen tot de veronderstelling, dat de intusschen te Wilna aangekomen Volksbondscommissie in gelij- ken geest werkzaam is. De geheele Poolsche pers wijst op de on- mogenjkheid, om Wilna onder het bestuur van de Litausche regeering te Kowno te la ten. Over deze kwestie heenscht in Polen al- gemeene eenstemmigheid. VEREENVOUD1GING VAN HET PASSENSTELSEL. Te Parijs is Vrijdag een conference over paspoorten en douaneformaliteiten geopend, onder de auspicien van den Volkenbond. Op deze intemationale-conferentie zijn vertegen- woordigd Engeland. Frankrijk, Oostenrijk, Belgie, Duitschland, China, Denemarkeu, Spanje, Oriekenland, Hongarije, ItaliS, Ja pan, Noorwcgen, Nederland, Polen, Portu gal, Roemeaie, Yoego-Slavie, Zweden, Zwit- serland, Tsjecho-Slowakije en Urugay. De Nederlandsche gezant te Parijs, Jhr. Loudon, is tot voorzxtter gekozen. De gedelegeerden werden het over de vol- gendfe punten eena: Instclling van twee soorten paspoorten, .een voor lang verfiliif en verlengde reizen, het ander voor vcrplaatsingen van korten duur en eenheid van duur der paspoorten in de verschillende landen. Eveneens werd over- wogen het afschaffen van paspoorten voor aangrenzende plaatsen, waar de gewone identiteitspapieren zouden kunnen volstaan. Verder is een voorstel aangenomen, volgens hetwelk de visa voor de terugreis 66n jaar geldig zullen zijn, waarbij het onverschdlig is, over welk land de terugreis geschiedt. De kosten van de visa zullen volgens dit voor stel ten hoogste 10 francs mogen bedragen. ONGEREGELDHEDEN IN ITALIe. De politie te MCaan heeft een inval gedaan in de bureaux van het anarchistische blad de „Humanit6 Nouvelle". Alle redncteuren war den gearresteerd. -De „Perseveranza" schrijft, dat de poliCe een belangrijke anarchisten-samenzwering heeft ontdekt. De gebeurtenissen van Donder- dag, waren nog slechts een voorspel. Men ver- wacht vele arrestaties. DE ONRUST IN IERLAND. De Iersche magistmatspersonen Moore en Hyde te Mullingar zijn op een geheimzinnige manier verdwenen. Toen zij zich op 4 mijl voorbii Castle Pollard bevondea, werden zij aangehouden door een bende gemaskerde mannen. Bedreigd met revolvers werden zij :eboeid en geblmddoekt en vervolgens wegge- racht, men weet niet waarheen. DE HONGAARSCHE SPOORWEGEN. Een bericht uit Weenen meldt, dat volgens een Framsch-Hongaarsche overeenkomst een Fransche ibankiersgroep een leening van 6 pCt. groot 300 millioen francs voor een ter- mijn van 15 jaar heeft aangegaan en daama opiie gekregen heeft om de Hongaarsche spoorwegen voor 20 jaar te pachten. SOCIAL IS AT IE VAN DUITSCHE MIJNEN. De te Essen bijeengekomen mijnwerkers- bonden in het Roerbekken eischen de sociali- satie van den mijnbouw v55r het eind van dit jaar. Een- tegelijkerCjd in Dortmund biieen'ko- mende vergaderinig van mijnwerkers, besloot die bezetCng der kolenmijnea door mijnwer kers te doen plaats uinden, wanneer de socia- lisafie van' den mijnbouw niet v66r ernd No vember zal zijn begonnen. TEGEN HET VATICAAN. Het congres der Fransche r^dicale en radi- caal-socialistisclie partijen heeft een motie aangenomen, in welke net zich tegen de her- vatting der bctrekkingen met het Vaticaan verklaart. In een andere mode, welke met algemeene siemmen werd aangenomen, wordt geeischt, dat de gevarigengenomen vakvereenigings-lei- ders in vrijheid zullen worden gesteld. DE SCHADE LOOSSTE LL ING E N. Reuter verneemt, dat de Fransche, Britsche en Belgische regeeringen het'sens zijn over de wenschelijkheid van de conference te Ge neve om de kwestie der schadeloosstellingen te bespreken met Duitsche gedelegeerden. De drie regeeringen onddrhanaelen thans over het karakter en de funcCes van de voorberei- dende conference van deskundigen, die zij erkennen, dat noodzakelijk is. INBESLAGNEMING VAN DUITSCHE SCHEPEN DOOR POLEN. Een correspondentiebureau te Berlijn ver- spreidt het bericht, dat de Poolsche regee ring de laatste weken meer dan 200 groote transportschepen en stoomschepen in het Netze-gebied in beslag heeft genomen. Er wordt medegedeeld, dat in deze aange- legenheid onderhandelingen tusschen Duitschland en Polen gaande zijn, die tot een gunstig resultaat schijnen te zullen Ieiden. DE STEENKOLEND;-' tan DOTTSCHLAND. Zaterdag werd in het department voor Slowakije onderhanddd over het overgeven van de staatsglasblazerijen te Zliecho aan het bestuur van de vakvereeniging der glasbla- zers. De pachter deed afstand van zijn pacht ten gunste van de arbeiders. 1 November a.s. neemt de vakvereeniging van glasblazers de Eerste Slowaksche Glasblazerij te Zliecho in beheer. De winst van het bedrijf zal voor huv manitaire en cultureele doeleinden. aange- wend worden. KORTE BERICHTEN. Het heet, dat de Joego-Slavische regee ring op het Oostenrijksche protest last heeft gegeveu tot het terugtrekken van hare troe- pen uit de stemmingszone in Karinthig. Er zijn lichte aardschokken waargeno- men te Castelnuovo en- Garfugnu. De Brusselsche „Soir" meldt, diat de mijnwerkers in Henegouwen op uitnoodiging van de mijnwerkers te Charleroi, hebben be- sloten, het werk neer te leggen, indien de al gemeene loonsverhOoging van 5 fr. niet zal worden toegestaan. Te Zurich zijn berichten ontvangen, dat in Moskou een opstand' zou zijn uitgebroken. Het Kremlin zou zijn bestonnd. De stakende arbeiders bij de gemeente- bedrijven te Chemnitz hebben besloten de nieuwe loonregeling, welke hun werd voor- gesteld, en waarbij de loonen aanzienlijk worden verhoogd, aan te nemen. De Portugeesche Kamers zijni tegen 18 October voor een buitengewone zitting bij1- eengeroepeni. Er is een gunstige wending gekomen in de staking van bet spoorvt-eg- personeel. Men heeft echter enkele gevallen van sabotage ontdekt. Berichten uit Washington maken gewag van plannen om te komen tot een Russischen statenbond onder Wrangel. Op het congres, der Duitsch onafhanke- lijken te Halle werd met 237 tegen 156 stem- men tot toetreden tot de 3e Internationale besloten. Het program der Duitsche meerder- heidssocialisten eischt een herziening van het verdrag van Versailles. Het Serv. Pers-Bur. ontkent het bericht, dat bommen geworpen zouden zijn op den trein, waarmedte de prins regent Alexander uit Serajewo terugkeerde. De toestand van den Griekschen ko- ning is zeer ernstig. De ministerraad, welke heden bijeenkwam, besloot'het vorige parle- ment weder bijeen te roepen, ten einde een re gent te benoemen. De economische onderhandelingen tus schen Duitschland en Soviet-Rusland hebben tot resultaat gehad, dat Rusland zesduizend spoorwagons en lcoomotieven en een groot aantal turbines bestelde. Gistermorgen is na een korte ziekte op 69-jarigen leeftijd. te Luik overleden generaal Gerard Mathieu Leman, de heldhaftige ver- dediger van Luik. Naar de „Voiw4rt*" verneemt, zijn de eerste Amerikaansche melkkoeien voor Duitschland nu onderweg. Zij moeten voor Saksen bestemd zijn. De Amenkanen hebben ook voor de transportkosten gezorgd. Gemengd Nieuws Men sdirijft uit Waterland aan het Hbl. Dat de melkprijs 19 cent per liter franco Amsterdam zal warden, zooals de Minister f Wat zullen de spoorwegmannen en de transportarbeidere doen; wier organisaties met die der stakers in de triple alliantie ver- eenigd zijn? Men weet het nog niet, maar men hoopt, dat zij alles in het werk zullen stellen om spoedig tot een vergclijk te ko men. Met bestuur van den nationalen bond van spoorwegarbeiders is reeds te Londen bijeengekomen. Het was van oordeel, dat het mijnwerkersconflict de bijeenroeping van een speciale 'gedelegeerden-conferentie op J20 Oc tober noodig maakte en wees er de afdeelin- gen op bij het nemen van een bcsluit op de conference, zich vooral rekenschap te geven van den emst van den toestand, die ontsaan zou indien de mijnwerkers de nederlaag le- den. Dit klinkt nu juist niet zoo bijzonder hoop- vol. Van een heden te Londen te houden ge- meenschappelijke vergadering van het parle- mentaire comity van het trade-union-congres en het bestuur der Labour-Party worden stappen venvacht om de in het conflict be- trokken partijen bij elkaar te brengen. De in- vloedrijke arbeiders-leider Clynes dringit sterk aan op aanvaarding van het aanvanke- lijk door de regeering aan de hand gedaue plan, om n.l. de looneischen aan een onpar- tijdig tribunaal voor te leggen. De „Daily Chronicle" verwacht.d&e week nog geen succes van bemiddelingspogingen. De arbeiders zullen eerst minstens een week van hunne uitkeering moeten hebben ge- leefd, meent het blad, alvorens zij zullen- luis- teren naar redelijke voorstellen. De regeering raadt intus9chen aan om kalm te blijven en spaarzaam te zijn met ko- lengebruik. Zooals reeds gemeld, is de uit- voer van kolen reeds verboden, een zeer be- grijpelijk besluit, al zal dan ook overig Europa daardoor zeer worden getroffen want het hemd is toch altijd nog nader dan de rok. Bjkrdorf, dirjMUur wan h«£ Q*L*nter<> 4SW mijnbedrijf, Stinnes en VSgler, dlreeteur van de Duiteeh Luxemburger mijnbouw maat- schappij, hebben aan de rijksregeering het volgende telegram gezonden: „De kolenechaarete dwingt oat, om, nadat wij reeda vroeger twee hoogovens buiten wer- ■king gesteld hebben, er heden wedexom twee stop te aetten. Hierdoor moeten o.pnieuw ar beiders ontslagen worden. Daarbij is bekend, dat in Frarflkxijk over- vloed van ookes en steenkolen. heerscht, coo- dat de spoorwegstations er gedeeltelijk van versto-pt zijn. De gasfabriek te Parijs heeft 900XKX) ten kolen voorxaad, d. w. z. meer dan ooit te voren. Wij veraoeken drinigend stap pen te doen, dat in verband met den' over- vloed in Frankrijk zooveel cokes en steenko len in Duitschland teruggabouden kunnen worden, dat onze eoonomische toestand niet geheel en al ineenstort HET HONGERSNOOD-CONGKES. Te Londen is, onder voorzitterechap van Lord Palmer, het internationaal eoonomisch congres van den raad ter bestrijding van den hongersnood gehouden. De Duitsche en de Oostenrijksche gezant woonden de besprekin- gen bij. Frankrijk wat niet vertegenWooxdigd Belgie en Italie maar zwakjes. In het eerste zitting van't oongres hebben de Duitechers aangedrongen op een aan Duitschland te verleenen uitstel, voor de be- taling der schadeloosstellingen. Addle Schrei- ber schetste den economischen en sooialen nood in Duitschland en den achteruitgang van het opgroeiend geslacht, dat op deze wij- ze nooit de drager van het herstel kan wor den. Andere Duitsche woordvoerders schil- derden evenens in sombere Heuren Duitsch- land'a economischen toestand, Schulze Gra- venitz vatte zijn betoog samen in een voorstel, dat op het volgende neerkwam. Men moest aan Duitschland! een termijn van vier of vijf jaren toestaan, waar in alle eischen tot scha- deverigoeding bleven rusrten en aan den Duit- schen handel moesten kredieten worden toe- gestaan om zich de voornaamste levensbehoef- ten en grondstoffen voor het volk en de In dustrie .aan te schaffen. Gedurende die pe riod© zou Duitschland dan blijk geven' van de grootste zuinigheid in zijn huiahouding, het zou het belaatingcijfer boo hoog mogelijk op- voeren en geen middel onbeproefd laten om orde te stellen op zijn financier! en om de be- trekkingen met het buiteland te hervatten. IN ARBEIDERSBEHEER. De rijksregeering van Duitachland heeft geproteeteerd tegen den nieuwen eisch van de Entente tot uitlevering van duizenden stuks vee. ^OURNALISTEN-CONGRES. In de groote Doelezaal te Rotterdam ie Zaterdagmiddag het, door den Nederland- echen. Journaliatenkrin'g uitgeschreven, jjoux- nalietiek oongres geopend. Voorzitfter was de heer D. Hans, voorzitter van den Kring. De minister van binnenlandsche zaken, tijdelijk voorzitter van den ministerraad, jhr. mr. Oh. J. M. Ruys de Beerenbrouck en de minister van onderwijs, kunSten en wetenschappen, dT. J. Th. de Visser, leden van bet eere-comitc, dat zicb voor bet congres beeft gevormd, woonden het bij j "zij badden ter weerszijden van den voorzitter aan de bestuurstafel plaats genomen. Do vice-president-oommissaris van de Holland-ATnerika-lijn, de beer E. P. de Monchy Rzn., zat mede aan de bestuuTstafel aan. De minister van arbeid, mr. P. J. M. Aal- berse, lid van bet eere-comit6, bad bericht van vexhindering gezonden. De voorziter opende bet congres met een rede. Do Journalisten zedde bij o.a. atreden naarstig voor knderen, maar wat deden wij voor ons-zelff En zoo wij zelf niets deden, wie buiten ons acbtte zicb geroepen bet pleit voor one te voeren Zelfe van onze eigen ver- gaderingen verscbenen in onze eigen bladen ,g66n of onbeduidende verslagen. Wij leefden, in onze vereendging, als monniken afgezon- derd. Toch voor een ander deel 'ligt de verkla- ring in bet feit, dat wij, gelijk alle geestelij- ke workers, in onzen arbeid zelf lust vonden en een voldoening en een bevxediging, die ons over veel achterstand deed beenzien. De oude bijbelscbe waarbeid, dat de menscb niet leeft bij brood alleen, hebben wij joumalisten lan- geni tijden met veel geesfkracbt gedemon- streerd. Dit is onze trots. Mlaar wij zijn hier- in te ver gegaan. Sterk en sterker ie ini ons bet bewustzijn gewoiden, dat ook wij onze wenscben en onzen strijd wat verder en wat breeder meeten uitdragen. Niet alleen om ons persoonlijk welzijn, maar ooik om bet aanzien van one vak, en vooral i ook, omdat met onze poeitie en met onze rechten een vitaal volka- en landsbelang is gemoeid. Want ie er voor een natie een voornamer igoed te bedenken, dan een hoogstaande, sterike, integer© en on- afbankelijke pers? Een pers, die ziob vrij, maar in en door baar vrijheid diep-verant- woordelijk weet? Niet zonder een gevoel van blijde weelde mag ilk bier verM'aren, dat, in weerwil van de tekortkomingen in bun poei tie en van den economischen achterstand, de Nederlandsche joumalisten er in geslaagd zijn, de pers op boog peil te bouden. De joumalisten hebben het initiatief ge nomen tot bet bijeenbrengen der intellectu- eelen in ons land, die ziob op 6nzeu oproep hebben vereenigd, vandaar ook dat dit, ons eerste oongres, enkele voomaime punten be- treffende ons beroep in bet publiak zal be spreken. Ricbtsnoer van heel onze actie is bet stre- ven naar erkenning van den geestelijken ar beid). De journalistiek is 'n geweldige macht, en daarom kan zij, wanneer zij baar varant- woordelijkheid niet diep gevoelt, zooveel kwaad doen. Doob anderzijde kan zij een ster let macbt ten goede zijn. Haar door onzen stTijd te verbeffen te veredelen, voor ons werk erkenning te vragen en zoodoende mee te arbeiden aan de erkenning van den gees telijken arbeid in bet algemeen: ziedaar ons doel, ziedaar bet do el ook van dit congres. Er is geen tweede beroeps-organisatie aan te wijzen in ons land, waarvan de leden' z66 ge- scbeiden zijn door diepe verschillen ,van Se vens- en wereldbescbouwing als de onze, die elkander scbiar dag in dag uit in bun krach- ten beetrijden, maar die zicb in bun vereeni- ging zoo gedragen voelen door kameraadscbap en liefde voor bun werk. Dat hopen wij ook thans te toonen. Spreker bracbt een eere-ea- luut aan de vroegere leiders van den' Kring. Aan de orde was vervolgens bet onderwerp: De economische positie van den geestelij ken werker. Praeadviseurs: de beeren H. G. Cannegie- ter Dzm., uit Haarlem, Henri Dekking uit Rotterdam en G. P. Don uit 's-Gravenbage. Op grond van betgeen de beer Cannegieter over bet maatscbappelijk karakter van den geestelijken werker zeide meende spr. als middelen tot verbetering van diens eooifo- mischa positie drie eischen te mogen formu- leeren lste, betare waardeering van ideeelen ar beid door bet publiek; 2de, betare wa arbor gen omtrent bekwaam- beid en staat van dienst; 3de, betere vorm van organieatoriscbe sa- menwerking. Spr. lichtte deze eischen kortelijk toe. Spreker noemde de reden, wa^rom bet ook voor predikanten zooveel gemakkelijker is or- ganitatorjscb voor bun maatscbappelijike poai- tie op te komen dan bijv. voor joumalisten. Voor de laatsten blijft de beterogeniteit on der de leden van bet gilde een bezwaar. Spr. raakt bier een' zeer moeilijk en pijnlijk punt, maar, wil men bet begrip geest niet ontadelen en den geestelijken werker niet eenvoudigweg vereenzelvigen met den non-manual, dan over- wage men bet omscbrijven van de. eischen, waaraan men bij toetreding tot de organisatie moet voldoem, ook in verband met bet ideeele karakter van den geestelijken arbeid. Naast een gemeenschap van werknemera, die met dezelfde werkgevera te maken hebben, laat zicb een groepearing deniken, gegxond- vest op een eelectie, bekwaambeid en staat van dienst betreffend. En bij de engere opvat'ting. die spr. aan den titel geestelijke werker heeft willen verbdnden, ligt zulk een groepeering voor den band. Want het zijn niet zoozeer de intellectuee- len, laat sta&n de non-manual workers, die on der de vigeerende bedeeling eoonomisch - ten acbter komen. Het kind van de rekening zijn en blijven die geestelijke workers, wier roe- ping ligt op zu*ver ideeel gebied. Dezen ver- keeren in de benarde positie van den profeet, die spijs en wijn voor niet wil schenken, doch tevens beeft te leven in een maatscbappij, die met onverbiddelijke bardbeid hem weigert op zijn beurt voor niet de bescbeidenste levens- nooddurft terug te ontvangen. Vervolgens was bet woord1 aan den beer Henri Dekking. De heer Dekking sou het onderwerp van een meer zekelijk standpunt behandelen. TTi] berinnerde er aan, dat de N. J. K. in Maart van dit jaar een commissie beeft benoemd, met de opdfacht afatwoord te gevpn op de vraag of samenwerking van intellectueelen in organisatoriscb verband wenacbelijk en moge lijk ia en zoo ja, tusschen welke groepen, voor welke belangen en op welke wijze. De commis sie heeft zicb niet alleen een platenische be- antwoording ten doel willen atellen uit aL lerlei acbrifturen zouden wel gegevena te vin- den geweest zijn, om tot een leesbaar rapport te verwerken zij beeft samenapreking met' de groepen intellectueelen in ons land noodig geacht. Na ampele beraadslaging stelde zij ale de clefinitie voor intellectueelon arbeid vast: ar beid welke leiding geeft aan het goeatelijk le ven, de werkkracbt en de g&aondbeid van ons volk. N'aar deze definitio beeft de commissie de groepen uitgezocht, welke zij tot een vergade. ring op 17 Juli, te 's-Gravenbage, samenriep. Spr. meende te kunnen zeggen, dat heel bet intellectueeLe Nederland daar vertegenwoor- digd was. En wat is nu de ervaring geweest, die bijna ontstelde door baar fcracbt en zekerbeid: dat er in- dit ganscbe intellectueele Nederland eenzelfde, bijna bartistoobtelijke drang leeft tot organisatie, niachtssamentrekking, ver- weer. Als ooit een maatscbappelijke groep rijp was voor organisatoriscb optoeden, dan zeker bleken bet de intellectueelen. De eenstemmige meening op de vergadering was, dat bet probleem van bet intellect echan- delijk verwaarloosd is. De arbeider beeft' een otoffelijke welvaart bereikt al® hij nooit bad durven droomen. Het groot-kapitaal beeft forscber macbtsmiddelen dan ooit voorheen. Tusschen beiden staat bet .arme verlaten in tellect, dat bij de hoogheid van zijn nai've deugd, nooit groepsbesef, nooit organisatie- kracbt beeft gekendi Dat is nu uft. Over de mogeiijkheid van een landelijke organisatie van intellectueelen werd ter vergadering niet meer gedacbt, ieder gevoelde de noodzakelijkbeide Binnenkort zal een tweede vergadering van intellectueelen gehouden worden en tdsschen de arbeiders' en bet kapitaal in, zie ik zegt spr Ain de naaste toekomst een intellectueele organisatie krachtig, durvend, onvermurwbaar omhoog- scbuiven. In groote lijnen staat wel reeds vast op wel ke wijze die organisatie zal tot stand komen: een samenwerking van organisaties, een fed'e- xatief verband; wellicbt een intellectueele raad. Maar beslissingen daaxover zijn nog niet genomen. Welke richting de organisatie zal inslaan, is eveneens vrijwel zeker. Zij zal de materieele belangen behartigen, maar die geestelij'ke niet verwaarloozen. De N. J. K. heeft eigenlijk nog te laat opgeschrikt uit zijn zuivere ideeele opvat- tinig: de zuiverheid en de boogbeid van de Ne derlandsche journalistiek te dienen, zicb tot de uitgevere gewend met materieele wen- schen. De uitgevers hebben de salarisscbaal, bun dioor den kring vooxgelegd, aanvaard. ^Spreker gelooft niet, dat aan de meeste dag- bladen de uitgevers uit eigen beweging tot salarisverbetering zouden zijn gekomen. Zie daar het resultaat van een actie, als welke spreker zicb later voor de organisatie der in tellectueelen de aangewezene denkt. Men moet bameren in de hoofden van ben, die intellectueelen arbeid omzetten in gewin voor zicb zelf, dat ook de intellectueele wer- kers recbt hebben op een behoorlijk leven. Wordt dan het ideeele eenigszins gedeerd, in Godenaam, het zal zich vanzelf herstellen. Met nadru'k zeide epreker, dat de intellec tueelen; als zij zicb niet krachtig vereenigen, •zicb niet tot een macbt in onze eamenleving opwerken en zicb niet opmaken tot verbete ring en varweer, door materieele zorgen voor bun arbeidl ongescbikt zullen worden: Het in- tellectualisme dreigt in Nederland onder te gaan in materieelen nood. Naar een krachtige organisatie moeten de intellectueelen in rui- men 'kring than® heensturen en op den bo- dem van een behoorlijk, niet door zorgen ge- teisterd en door angat voor de toekomst ont- rafeld leven bloeien hun kunst, bun filosofie, bun weteuschap in booger bloei dan ooit te voren op, tot heil van de ganscbe natie. (Wordt vervplgd.) DE MELKFRIJS.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1920 | | pagina 1