De Amsterdamschs week,
Alkmaarsche Courant
In onze straat.
Volkstelling.
Hondsrd Twee en Twintigste Jaargang.
Zaterdag 23 October.
Feuilleton.
Dit bet Indlsche leven.
x.
-ftiTjifijk BettuR ym V JuH T887 (StttMBUR
No. 142).
Met boete van ten hoogste 1 wordt ge-
straft het hoofd van het gezin, de afzonderfijk
levende personal, de dienst- of werkbode en
iedere bestuurder van een insteUing, gesticht
of inrichting, die bij vahuizing verzuimen de
bovenstaande kennisgeving te doen.
Wanneer de juiste huisnummm niet ol
niet meer lyelcend zijn, worden desverlangd
inlichtingen vertstrekt aan het Bureau v<in
den Directeur van het Bouw- en Woningtoe-
zicht, KeetgTacht No. 5.
Alkmaar, 20 October 1920.
Burgemeester en Wethouders van
Alkmar,
W C. WENDELAAR, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
GEVONDEN VOORWERPEN.
(He op, tw tagrarftag van tat fflmtie gerel*
550. I®80-
Wij herinneren de ingezetenen en alien
wien het aangaat aan de bepalingen van het
Koninklijk Besluit van 27 Juli 1887 Staats-
blad 141, regelende de verpEditing der inge-
zetenen tot het doen van aangifte voor de be-
volkingsregisters, zoomcde aan de bepalin
gen der verordening van 28 September 1896
(Gemeenteblad No. 90). Het naleven van
deze bepalingen is jilist thans van bijzonder
veel belang met het oog op de op 31 Decem
ber a.s. te houden volkstelling. Wij doen
daarom een beroep op aller medewerking,
onder mededeeling,. dat aan de naleving der
voorschriften streng de hand zal worden ge-
houden, en van iedere overtreding proces-
verbaal zal worden opgemaakt.
Op de navolgende bepalingen van het Ko-
ninklijk Besluit vestigen wij in het bijzonder
de aandacht:
Artikel 5.
Zij die hunne werkelijke woonplaats uit
een gemeente van het Rijk naar eene andere
gemecnte overbrengen, doen hiervan eene
verklaring aan het bestuur der gemeente, die
zij verlaten en waar zij in het oevolkingsre-
gister zijn ingeschreven met opgaa! der ge
meente, waar zij wenschen zich te vestigen.
Zij ontvangen een kosteloos getuigschrift
van verandering van werkelijke woonplaats
Artikel 6.
Ter plaatse, waar zij hunne werkelijke
woonplaats overbrengen, doen zij urterlijk
binnen eene maand na hunne aankomst eene
verklaring aan het gemeentebestuur, met
overlegging van het getuigschrift in het vo-
rige artikel vermeld.
Artikel 9.
Overtreding der bepalingen van dit besluit
wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste
veertien dagen of geldboete van ten hoogste
honderd gulden.
Van de bepalingen der bovenaangehaalde
Verordening vestigen wij in het bijzonder de
aandacht op de navolgende artikeien:
Artikel 8.
Met bocte van ten hoogste 5 wordt ge
straft de eigenaar, vruchtgebruiker of beheer-
der van een perceel
le. waarop niet een met zwarte verf op lich-
tcn grond geplaats.t nummer ter grootte
van minstens 4 centimeters, in goed lees-
baren staat. onderhouden wordt;
2e waarvan gedurende den tijd van het ver-
richten van werkzaamheden aan het per
ceel het nummer niet duidclijk, aan den
openbaren weg -leesbaar, is aangeduid;
3e. waarop aan den openbaren weg een an-
der nummer is aangebracht dan daar-
voor door Burgemeester en Wethouders
is bepaald.
Artikel 14.
Van elke verhuizing binnen de gemeente
wordt binnen acht dagen kennis gegeven ter
Secretarie van de gemeenfe;
bii verhuizing van een gezin, door het
hoofd van het gezin;
bij verhuizing van afzonderlijk levende
personen. door hen zelven;
bij verhuzng van nwonende dienst- en
werkboden, door hen zelven;
bij verhuizing van personen naar instellin-
gen, gesfichten inrichtingen van welken
aard ook in welke personen onder eenig be
stuur samenwonen. door de bestuurders dier
instellingen, gestichten of inrichtingen, be-
houdens de bepalingen, vervat in het Ko-
Naar het Engelsch van J. E. BUCKROSE.
1)
HOOFDSTUK I.
Domini Josef Watson, predikant te Long
Marthon, was twee en vijftig jaar, toen
Sophie in de wereld kwam, en mevrouw Wat-
ecu die veruiettoen1 iliiijl Jwee en zevenug jaar
was, volgde hij zijn vrouw, en hun dochter
bleei alleen achter.
Toen waren de brieven der familie Watson
vervuld van 6£n vraagWat moet er van
Sophie worden? Maar een nicht van den
overleden predikant, die graag menschlievend
was, als ze het op goedkoope mania zijn kon,
loste de moeilijkheid op, door haar hulp in de
huishOuding weg' te zenden en haar jonge
bloedverwante als zoodanig aan te nemen op
een salaris, dat tien pond pa jaar minder
was, dat zij gewoon was geweest te betalen.
Zoo kwam Sophie in onze straat; en het
eenige ware nadeel van haar leven daar, was
de groote moeilijkheid, om zichiibaar te zijn
als ze noodig was, en onzichtbaar als ze het
niet was. In de onzichtbarc tijden had ze ech-
ta een groote troost in de persoon van me
vrouw Bean, die naast haar woonde. Mijnheer
Bean was een reiziga in bota, nicht Hannah
gedroeg zich dus tegenover dc familie, zooals
goede ouren dit moeten doen. maar ze was
heel blij dat het tneisje daar zijn kon, als haar
dienstaci niet noodig warm.
Sophie was ongeveer drie maanden in
Floamouth, toen zij op een windaigen dag
in Maart uit de bihliotheek taugkeerend,
waar zij de boeken voor nicht Hannah ge-
ruild had, mevrouw Bean zag hij het groene
ijzacn h(i van den voortuin. Even lata stak
juitrouw White den weg ova en kwam bij
hen, om het brandende onderwerp -van de
straat te bespreken.
WU is zeker op de partij van de Salisbury's
gevraagd?" zei mevrouw Bean dadelijk.
„De straatveger is zeker gevraagd!" zei
jufirouw White bitter. „De Salisbury's geven
zich niet dikwijls de moeite de straat te vra-
gen, maar als zij het doen
„Er zullen lichtbeeldcn vertoond worden
door een Deenschen mijnhea, met wien mijn
heer Salisbury zaken doet," zei Sophie in alle
onschuld „Platen van de botabereiding en
zoo."
„Lichtbeeldenriep juffrouw White uit,
die gewoonlijk met een ruk sprak, alsof ze
lets gepakt had, dat probeade weg te kornen.
-LichtbeeldenDat verklaart het. Zij wilden
binnen kontem tijd een talrijk publiek hebben
en daarom vroegen ze ons, o/ndat hun def ti-
ga vrienden niet gekomen zouden zijn. Ik
heb het land aan zulke
Maar daar mijnheer Bean reisde voor Sa
lisbury en Oo.. viel zijn vrouw in:
„Het zal zeker aardig zijn. Ze doen de
dingen altijd goed."
En Sophie voegde a vredelieverid bii
„Ik hoor, dat mijnheer Salisbury vabazen-
de zaken in de bota gedaan heeft."
De uitdrukking was niet van haar, want op
die mania spreken.wjj alien, met ingehoudoT
adem, van dan croesua van onze straat
,,Toch hainna ik me den tijd", zei Juffrouw
white, toen mevrouw Watson het akelig vond
dat haar dochta zou trouwea met den zoon
van een man, bij wien zij, als meisje, spek
had gekocht. En nu worden wij alien daar
gevraagd, omdat we geschikt zijn om een
Deenschen feestdag te maken."
Wat doet het a toe, waarom we gevraagd
worden, als we maar gevraagd warden," zei
mevrouw Bean. vroaLij^, met haar anrnxali-
gen hoed heel erg scheef en haar ongelukki-
ge veaen boa wappaend in den stoffigen
wind.
„Ik weet nog niet, of ik gaan zal; ik denk,
dat ik zeggen zal, dat ik ziek ben, zei juf
frouw White.
„U neemt de dingen te zwaar op," zei me
vrouw Bean. „Maar dat komt zeka door uw
sdbrijVeni. U moet eeni extra hoevedheidi gevodt
hebben, om te dichton."
„0 neen," zei juffrouw White, maar zij
stak de straat ova, denkende aan vovlogen
triomf inplaats van aan tegenwoordige min-
achting vreemd genoeg gingen de men-
schen dikwijls bij mevrouw Bean vandaan,
aan iets prettigs denkende en de kleine
dame glimlachte bepaald toen zij haar sleu-
tel in net slot stak, bij de herinnering aan die
sehitterende gelegenheden, dat haar gedichten
gedrukt waren in „Het Weekblad" van Flod-
mouth. Een gedicht vooral bracht haar bijna
roem; het was gemaakt juist voor het bezoek
van een vorstelijk persoon aan onze zeehaven,
en luidde als volgt:
jHoI'J U, grccte zeeva'art'-prins!
Laten droge en natte dokken zeggen
Onze blijdschap bij uw komst."
Oedragen door een golf van opwinding
•IraSt »ertBK«Hwuui<Qsfi Ik taCoeJ «Sg«aIHk;
la de afgeloopea week is bet Gemeente-
bureau voor oeroepskeuze geopend. Het ia
gevestigd in de beuedea-vaaiepiag van pa-
ceei Ketzasgracbt OoO, terwijl op de eerste
etage-acnta eea aideeimg van tie Arbeids-
beurs voor piaatsing van jongeliedca is ge
vestigd en aan de voorzijcte aia etage net
psycno-tetimisdi lalboratonum wordt inge-
ncat. De agemiijlke adviseaing gesdnedt door
suo-caaimissies, waartoe de noofdcoinmissie
in drie groepen van 9 leden is vadeeld. Deze
vagaueien reeds gaegeid in hun vagader-
zamxje m de achter-suite van het huis. In de
groote zaal achter in het huis hevrndt zich
net kankoor, dat in drie aideelingen verdeeld
is, n.l. eea school-, een werkgevas- en een pa-
tranaatsaldeeling. Voor elk dier aideelingen
is een afzondaiijik ambcenaar aangewezen.
In de schoolafdeeling wordt het kaartstel-
stel hijgeaouden dat op de Amsterdamsche
schoien wordt geplaatst, en tevens een verza-
meiing aangeiegd van aille ondenvijsgelegen-
heden zoowel op het gebied van algemeen ont-
wikikelend als vak-, kunst- en kunstnijver'heids-
onderwijs.
Het bureau zal oudOs en jongelieden op
deze wijze kunnen inilichten oxntrent alle on-
derwijs-aangelegenhediea. Wil men eea kkid
eene bepaalde opleuding geven, dan zal men
aan het bureau kunnen vernemea, of daartoe
onderwijsiniicMingen bestaan, benevens kos-
ten, duur van de opleiding, hid en plaats van
insdirijving, eischen van toelating enz.
De wakgevers-afdeeling vormt eene statis-
tiek van alle arbeidsgeltgenheden voor jonge-
lieden; zij legt een booepscatalogus aan,
waarin alle eischen van toelichting tot het
beroep, de arbeidsvoorwaarden, de eischen
vonden wij het in dien tijd praChhg. maar la
ter toen wij a nog eens ova dachten be-
gonnen eerugen van ons te vragen, of het wel
wat beteekende. Maar verscheidene leden van
den gemeenteraad hadden voorgesteid, dat
het buiten het station, bij aankomst van den
prim, gezongen zou worden door een koor
van de schoolkinderen van Fiodmouth, dus
moet het wel goed geweest ziin.
juist toen juffrouw White haar deur dicht
deed, sloten mevrouw Bean en Sophie de ha
re; toen was de grijze straat een oogenblik
stil', totdat de klok in den grooten* kerktoren
begon te luiden met zijh kling, klang, kling,
klang! dat al de gedachten en handelingen
van ons leven- scheen af te ronden.
Drie dagen lata was de groote dag van de
partij bij de Salisbury's, en Sophie was juist
gekleed, toen zij een dringende boodschap
kreeg om te vragen, of zij even bij mevrouw
Bean wilde komen, als zij langs kwam; zij
sloeg dus gauw haar mantel om en liep de
twee kleine paadjes af, om aan de deur ont
vangen te worden door mijnhea Bean, een
etil man, lang en mager, met muiskleurig
haar, dat niet plat wilde blijven liggen.
„Mijn vrouw heeft een ongeluk gehad," be
gon hij plechtig en langzaam. „Het
me
Maar Sophie vloog hem voorbij, voordat
hij zijn zin geeindigd had, en berei'kte de eet-
kamer, waar mevrouw Bean als een beeld
der wanhoop in een goodkoop rose satijnen
japon.stond.
„0, lieve!" riep Sophie, „heb je je ge-
brand?"
„Neen'," steunde mevrouw Bean, Sophie
met haar bijzmdere heldera brume eegen
nan Etfteasn m g«3! te SteUaa, wort.hu
cornea. Tegen den tijd dat het schooljaar aan
de lagae schoien wordt opgesloten, stelt zij
een onderzoek' in naar de vacante plaatsen
in de beroepen en bedrijven, met de voorwaar-
den en vooruxtzichten daaraan vabonden.
Wet bureau zal op deze wijze in staat wor
den gesxeld, de kinderea die ,4>et leven in
moeten", zoo rationed mogdijk geplaatst te
krijgen.
dade afdeeling eindeliji zorgt voor het
toezicht op den gang van het baoepsleven
da geplaaisten. De bedoeling is dat het bu
reau zich zooveel mogelijk in contat stelt met
ouders en patroniseaende lichamen, zooals:
Burgalijk Armbesituur, Kinderpolitie, R K.
patrmaten, Jeugdvaeenigingen enz. en van
deze inrichtingen krijgt ova net valoop da
baoepsopleiding. Voor kinderea, waarvoor
geen da bovengeaomde kunnen opkomen,
zal het patronaat (n.l. alleen wat net be-
roepeleveu betreft) do°r bet bureau zelf wor
den ul-tgeoefend.
Natuurlijk is het Gemeentelijk bureau neu-
traal. Taecbt is dezer dagec geschreven dat
de amhtenaren met de piaatsing belast een
zeer delicate en moeilijke taak hebben. Zij
moeten uitvoering geven aan de adviezen der
commissie. Het geldt hia echter niet een ge-
woae bemiddeling bestaande in het in vabm-
dling brengen van patroon en arbeider; hia
staat het persoonlijk op den voorgrond. In de
toekomst zal hiahij komen het afsluiten van
lealing-OMitracten volgens de Nijvaheids-
wet. Met deze taak zijn belast een ambtenaar
en een ambtenaras, die reeds jaren aan de
Arbeidsbeurs vabonden zijn, eu in het be-
drijfsleven goed zijn ,Jngevoad."
WAGENAAR Jr.
aanlaiende. ^Hiet lis Java en spelt".
„Wat?" riep Sophie uit.
„lk was bezig wat te bakken. Qc had me
vroeg gekleed, omdat Herbat van avond
thuis kwam, en hij zegt altijd, dat ik zoo heer-
lijik leva bak, ik deal dus een groot schort
ova mijn japon, maar de opwinding ova de
partij maakte zeka, dat ik saus morste, en die
is door het schort ova de voorbaan gegaan.
En dat na al de moeite, die ik gehad heb om
het precies na te maken van een afbeelding
van een Fransche tooneelspeelster in The La.-
dy's Field het is verschrikkelijk. Zij maakte
een vreemden'indruk, zooals zij daar onder
de kleine gaskroon stond in een goedkoope
japorf van rose satijn, dat op een uitverkoop
gekocht was, en die gegarnead was met zij
de van een anderen tint. De geheele japon
was een belachelijke caricatuur van de nieuwe
Fransche mode, en toCh was mevrouw Bean
a een sprekende persoonli]kheid in: misschiea
omdat zij! Idat onda ale cttnstandigheden
was.
„Htf is het is verschrikkelijk," zei
Sophie, bijna sprakeloos bij de ramp.
„lk neb van nadht tot drie uur opgezeten
om het lijf af te maken," ging mevrouw Bean
voort, een begrijpelij'ken traan stortend.
„Kom, kom," zei mijnhea Bean, die Sophie
in de kama gevolgd; waB. „Het is niets voor
jou om zoo toe te geven, Ethel."
„Ik dacht, dat je zoon eer met me zoudt in-
leggen," snikte ze. „Ik dacht dat ze op de
partij zouden zeggen. „Het moet Herbert Be
an zeka goed gaan
„'t Komt a niet op aan," zei mijnhea Be
an. „We hebben nooit eens geluk. Het is al
tijd hetzelfde. Verwacht niets en dan zal je
met teleurgeateld worden."
(Wordt vervolgd.)
s
Uitsluitend te bevragen aan het bureau van
politie alhier,o p werlkdagen van des voor-
middags 9 tot 1 uur, zich te vervoegen bij den
WACHTOOMMANDANT.
1 knipmesje, 1 band van een mantel, 1 por-
tret, 2 kippen, een stuk koperen stang, 1 pen-
kala, 1 lorgnet, 1 liniaal, 3'partemonnaies met
inhoud, 1 huissleutel, 2 rozenfcransen, 3 1/10
loten Staatsloterij, eenige sp a a r zegelboek j es
1 6tui met schrijfgereedechap, 1 ring met
aleutele, 1 tasehje, 1 baret, 1 pak ebocolade,
1 sjwl, 1 vest, 1 r'jwielpomp, 1 bontje, 1
mondetuk van era muriekinatrument, 1 halve
zak meel en era zegelbeekje.
Alkmaar, 22 October 1920.
De Commisaaris van Politie,
W. TH. VAN GRIETHUIJSEN.
XLIIL
Huldiging van Deacartes; Drle
tentoonstellingen (schilderijen*ten*
toonstellingen in Arti en het Stede*
lijk Museum, Paddenstoelen* en
Herfsttentoonstelllng in Artia);
Opening van het gemeente»bureau
voor beroepskeuze.
De huldiging van de nagedachtenia van den
grooten Franschen denker en mathematicua
Rene Descartes heeft Zsterdag 1.1. plaats ge»
vonden. Het was vooral aan de nasporingen
van den secretaris van het Genootschap ,Arr>
stelodamum", dr. Joh. C. Breen, te danken dat
het huis aan de Weatermarkt (No. 6, dat is aan
de stillo zijde) waarin de geleerde rCfugii in
1634 gewoond en gewerkt heeft met zekerhe'd
kon worden aangewezen.
En zoo zijn dus de .Alliance fran$aise" en
oe „Cercle framjais der Faculte des Lettres a
l'Universite d'Amsterdam" in de gelegenheid
geweest door een eenvoudigen, wit*marrncren
gedenkplaat in den voorgevel, voor verdere
geslachten dit huis, dat uit* zoowel als inwcn>
dig nog geheel onveranderd is te merken. Ja
ook inwendig nog geheel onveranderd. Het is
nog even hokkerig als in Descartes' tijd. En
wie er voorbijgaat ziet in gedachten den groo*
ten wijsgeer uit den vreemde, voor de kleine
ramen zitten, peinzend opkjjkend naar den ge*
weldigen Westertoren, in den schaduw waar*
van hij een toevlucht had gevonden, en die zijn
met den keizerskroon gedekten toren opschiet
tot in de wolken.
De Westertoren; wie die hem ziet, denkt
niet aan Vondel's:
„Aan d'Aematel en aan't U, daar doet zich
heerlijk open,
„Zij die als keizerin de kroon draagt van
Europe"?
Maar 66k gaan onze gedachten hier uit naar
Rembrandt, die niet ver van hier, op de Ro'
zengracht, in armoede atierf; de Meester aie
ook dienzelfden toren geteekend heeit, getrof*
fen als hij moet zijn geweest door de hoog<op*
strevende lijnen van dit geweldige bouwwerk,
dat van terras tot terras, omhoog klimt, en
aan den voet waarvan, in het kerkgebouw
zelf, de asch van Rembrandt rust.
Maar ik dwaaif afl Ik zou u schrijven over
de herdenking van Descartes, en ik kom te*
recht bij Rembrandt. Vergeef het mjj en be*
grijp hetl Want elke stap in ons historisch Am<
sterdam wekt nieuwe herinneringen.
Men heeft het verslag van het verloop der
plechtigheid trouwens kunnen lezen. Indruk*
wekkend was vooral de 'openbare samenkomst
in de dula der Universiteit, Zaterdagmiddag.
In de eenvoudige maar stemmige gehoorzaal
met het reusachtige, witte beeld van Pallas
Athene, hoog boven de monumentale eiken*
houten catheder, had zich eene uitgelezen
kring van belangstellenden verzameld. Toen
de lange en statige stoet van hoogleeraren in
hun zwartofluweelen toga met witten bef, voor«
afgegaan door den pedel met den staf vol zil*
veren eerfcteekenen in de hand, en gevolgd
door het curatorium, de overvolle zaal binnen*
trad, verstomde plotseling het gedempte stem*
mengegons en stonden alle aanwezigen eerbie*
schap. D&artoc behoorden ook de Fransche
gezant. Z. E. Charles Benoist, en de Acade<
micien Rent Doumic, bciden in schitterend
ambtsgewaad, dst letterlijk stijf stoad van het
goudborduursel. In de hand droegen zij een
witbepluimden steek, en de wit'geschoeide
hand rustte op het goud* en ivoren gevest van
een sierlijken degen. Naast hen strompelde,
moeizaam leunend op zijn stok, prof. Gustave
Cohen, de jonge Fransche geleerde, die eenige
jsren san de Universiteit van Amsterdam ge*
schitterd heeft als buitengewoon hoogleeraar
in de Fransche taal en letterkunde, tot „la
Patrie" hem riep om als eenvoudig poilu in de
loopgraven te diencn.
Spoedig bcvordcrd tot - officicr keerde hij
naar Amsterdam terug, getroffen door een
granaatacherf, die hem lichamelijk tot een
wrak had geslagen, maar zijn gefcstkracht, zijn
tintelend enthousiasme en zijn brillante rede*
naarsgave onverlet had gelaten. Niet lang
daarna aanvaardde hij een leerstoel aan de
universiteit van Straatsburg, vanwaar hij naar
Nederland is gekomcn om aan de hulde aan
de nagedachtenia van Descartes deel te nemen.
Zie, hij heeft hier nog vele vrienden! Van alle
zijden geeft men levendige teekenen van her*
kenning, van blijdschap
Er zijn nog meer vreemde uniformen in de
zaal; daar ginds zitten de consul«generaal van
Frankrijk, en de marine* en de militaire attache
van het Fransche gezantschap.
De professoren nemen plaats In de hooge
eikenhouten banken, die in halve«masnvorm
voor den katheder gebouwd zijn, enMie doen
denken aan de kapittelbanken welke men in
kathedralen ter zijde van het hoog<altaar
vindt; met in hun midden, op de eereplastsen,
de Fransche gasten. De Rector*Magnificus,
prof. Mendes da Costa, bestijgt het spreekge*
stoelte, waarvoor het aan Frans Hals toege*
schreven portret van Descartes hangt, gedra*
peerd met een antiek»doek, om in welverzorgd
Fransch de jplechtigheid in te leiden.
Datrbij herinnerde hij er aan dat Nederland
te alien tijde het land van de vrije gedachte is
geweest, en dat vele groote geesten hier hun
toevlucht hebben gezocht en gevonden om
vrij te kunnen denken; in de eerste plaats
Descartes. Prof. Gustave Cohen sprak vervol*
gen* over het verblijf van Descartes in Hoi*
land, waarnaar hij nauwkeurige onderzoekin*
gen heeft ingesteld op alle plaatsen waar de
wijsgeer gewoond heeft. En ten slotte voerde
het woord de heer Rent Doumic, als de verte*
genwoordiger van de officieele Fransche we*
tenschap." Twee aanhalingen slechts veroorloof
ik mij uit deze rede. De eene is deze: „Descar«
tes' stelregel: Ik denk, dus ik ben, kenschetst
den Franschen geest in zijn helderheid". En
ten twdede de opmerking dat Descartes opti*
mist was, welke opmerking hem eene zinspe*
ling op defi oorlog ingaf, gedurende welkcn
Frank rijk's groote vijand het pessimismc was.
Daarna zijn wij naar de Westermarkt ge*
trokken om den gedenksteen te onthullen.
Dat was veel minder imposantl De politie had
de straat v66r het huis afgezet; op de puntige
ttraatkeien stonden wat wrakke gele stoeltjcs
die blijkbaar geleend waren uit een kroeg aan
den overkant; v66r die stoeltjes was een verve*
loos lessenaaitje geplaatst, en tegen het huis
hing een onoogelijk doekje, dat den stecn
vooralsnog aan het oog onttrok. Enfin, het was
een beetje rare, dorpelijke vertooning wij
zijn nu eenmaal in die dingen wat onhsndig,
en de gasten uit den v-eemde zullen het ons
wel vergeven hebben, opziende naar de getui*
genis die Descartes*zbli op den steen geschre*
ven had; „Quel autre pays, ou l'on puisae jouir
d'une liberty si entiferel"
Deze week heb ik van niet minder dan drie
tentoonstellingen te berichten. In „Arti" is het
de najaars«tentoonstelling van de leden. Daar*
onder zijn ook de jongeren, de modernen. Ik
noem: Leo Gestel met een groot bloemenstil*
leven dat op de eere*plaats hangt; Colnot met
een landschap van Filarski, met eenzelfde sujet.
Jan Sluyters zond een Salom6 in, die niet alge*
meene bewondering wekt, zooals bijv. de Ka«
beljauwen ..en Steuren van Dijsselhof. Het
vrouwelijk element is goed vertegenwoordigd.
Ik noteerde: Coba Ritsema en Marie Kelting,
Anna Kerling en Josina Knep. Huib Luns tee*
kende zijn kunstbroeder Piet Slager en oogst
veel lof om zijn ..Winter te Vught"; het oude
dorp onder den sneeuw, rondom den zwaren
toren. EindeJijk noem ik nog een portret van
den violist Zimmerman, den concertmeester
van het Concertgebouw; door Bobeldijk; een
boerenkerk door Monniekendam; een portret
van wethouder Wibaut door Rueter, die ook
een „Meisje met oud*Zeeuwschen hoed" in*
zond, en een paar aquarellen van Max Nsuta,
voorstellend de schilderachtige omgeving van
het Bickers*eiland te Amsterdam, met zijne
werfjes.
Als gewoonlijk zijn de beeldhouwerz weer
RIJKS SUIEEEKAART.
Gedurende de week van 26 October tot en
met 31 October is geldig
BON No. 50 van de Rijks Suikerkaart.
MEDEDEELINOEN.
Met ingang van 26 October a.s. sal het
voormaiig Distributisbedrijf Paardenmarkt
10 voor het publiek geopend zijn iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG
van 9 TOT 1 UUR en zulks voor bij- en af-
achrljvmg van de Alhier te vestigen of tt
vertrekken personen, waarvoor men de legiti-.
matiekaarten moet medebrengen. Op die da-
gen zijn ook verkrijgbaar, zoolang de voorraad
s trek A
HEEREN BOTTTNES tegen den prijs van
11.per paar.
ONDERMANS BOTTINES tegen den prije
van 9.75 per paar.
Het rerstrekken van meel aan bakkers
heeft uitsluifcend plaats WOENSDAG van
9 tot 12 uur.
weer weinig in getsl.
De rweede tentoonstelling is die wellce de
Nederlandsche Kunstkoopcrsbond in het Ste*
delijk Museum heeft geopend. Het is de eerste
van die soort, en berst kunstwerken uit het
bezit der leden. Natuurlijk is er veel werk uit
de Hssgsche school, maar dssrnevens ook van
Breitncr, Bauer, Isaac Israels, Jqrres, Monnie*
kendsm, Voermsn, Toorop, Konijnenburg enz.,
verder de Barbizonners, Redon, van Gogh en
Gaujuin. De exposanten z(jn kunsthandelaars
uit Amsterdam, den Haag, Haarlem, Utrecht,
Amhep en Groningen. Z66 zoeken dus, n4
de boekhandelaars, ook de kunsthandelaars het
Stedelijk Museum op.
De derde tentoonstelling is van geheel ande*
ren aard. Deze Paddenstoelen* en Herfstten*
toonstelling is te danken aan het initiatief van
den hortulanus van onzen kruidtuin, den heer
A. J. van Laren. Het was zijne bedoeling de
Amsterdammers op te wekken de natuur in te
gaan. Daarom had hij de groote of Koningszaal
van „Artis" „gestoffeerd" met een drietal
londschappen. Bij den ingang vond men de
duinvegetatie. Daar stOnden kleurige Paper**
mutsen, oranje*gele Duindoom en zwart.bessi*
ge Ligusters, die met de verkleurende loof*
soorten de pracht van den herfst verkondig*
den, terwijl de wonderlijkste puddestoelen in
de schoonste soorten den bodem tooiden.
Vooral veel bovisten zagen wij. Dsarop volgde
de overgang in het dennenboseh en het ge.
reengde boseh; tussehen meidoorns hidden
rich de nevelzwsmmen geschaatd; in een der
boomra zag men een z.g. heksenbezem. Hier
werd ook de heide zichtbaar en allerlei mossen,
varens en heksenktingen van vliegenzwammen.
Aan het hoofdeinde van de zaal verhief zich
het loofbosch met prunus, abeel en meidoorn,
met alweer de bij dit landsohap behoorende
paddestoelen, benevens een groep kaardedis*
tela. Voor de ramen aan den tuinlnnt waren
inlandsche waterplanten en waterdieren ge*
plaatst. Notaris L. Butdt had hiervoor zorg ge*
dragen. De achtergrond werd hier gevormd
door sierbouquetten, bijeengebracht door drie
Amsterdamsche bloemisten. Tussehen slles in
zag men laboratorium*objecten: zwammen in
paper machd enz. Op de tafel van den tuin*
kant waren ook merkwaardige collecties kevers
uit hoogere en lagere zwammen neergezet, in*
gezonden door den heer van der WieL bene*
vens opgeprikte herstvlinders. Ten slotte zij
nog vermeld dat de bij de verschillende land*
schappen behoorende dieren in het hcrfstbosch
.de Nederlandsche fauna vertegenwoordigden.
Ik herinner mij in het loofbosch, tussehen de
zwavelkopjes, nevelzwammcn, enz. een gri'ii*
mig everzwijn ontmoet te hebben, en vlak
daarnaast, tegen een berkenstam, was een
groene specht vastgeklampt.
Zoo brengen, wij stadsmenschen, de natuur
naar de stad. En verheugend is het te zien hoe*
velen voor tentoonstellingen als deze belang*
stelling hebben. Tcrecht wees de directeur van
„Artis", dr. C. Kerbert, op het verblijdend ver*
schijnsel, dat zoovelen, na de onderdompeling
in het materialisme als gevolg van de groote
wereldgebeurtenissen nog van ideeele dingen
aenken. Zoo blijve het!
Of we willen of niet, de rei« moet voortge-
set worden en Bandoeng moet worden verla
ten. Vacantiereizigere en andere gasten, die
voor hun genoegen ergens komen, mogen het
in hun macht hebben hun verblijf te verlen-
pen, relfs met vele dagen en waken, wanneer
de beurs ten minste geen „finis" toeroept
aan het pleizier, ambtenaren, die op dienst-
reis eijn, hebben niet veel in de melk te brok-
ken. De ijzeren noodzakelijkheid dwingt hen
een traject in een voorgeschreven tijd af ts
leg,gen. Groote afwijkingen worden hun niet
veroorloofd.
Zoo herinny ik use nog beat de volgende
teleurstelling.
Zelf had ik eens den Boroboedoer besochit
en daarvan thuis een kleurrijk beeld opge-
hangen. Mijn huiagenooten, nl. mijn vtouw
en oudste kinderen hunkerden van verlangen
om dat oude Hindoesche monument in zijn
sehitterende omgeving ook eens te zien. Er
was dan ook afgesproken, dat bij de volgende
overplaatsing, welke niet ver meer af kon zijn
een elippertje van een paar dagen naar den
Boroboedoer zou worden gemaakt.
Op een goeden dag kwam uit Batavia tele-
grafisch het heugelijk bericht: „Overge-
plaatat naar Semarang."
Heugelijk noemden we dit bericht, omdat
de tijd aanbrak, dat de oudste kinderen voort-
gezet onderwijs behoefden en dit op een bin-
n en plaats niet te krijgen was. Er zat dus
niet anders op, dan dat ze van huis gingen.
Daartegen zijn altijd groote bezwaren en die
voelden we al vooruit. Doch Semarang heeft
een Hoogere Burgerschool en daarmee waren
voor ons de moeilijkheden opgelost.
Naar Semarang dus-'en onmiddellijk werd
pa vriendelijk aan zijn belofte herinnerd, dat
langs den Boroboedoer zou worden gereisd,
Moeilijk was dat niet. Met den trein naar
Djocjacarta en dan met een reiewagen over
Moentilan naar het heiligdom. Daar een
nacht overblijven in een. zeer goede pasangra-
han en den volgenden dag terug naar Djocja
carta om met den sneltrein do reis voort te
zetten naar Semarang.
Zoo was toen de weg. Tegenwoordig kan
men met den trein naar Moentila komen en
verder over Magelang en Ambarawa naar Se
marang. Deze spoorlijn is zeer aan te bevelen.
Tussehen Magelang en Ambarawa ligt een
tandradbaan en rijdt men door een der heer-
lijikste landschappen der aarde.
Gaarne beloofde ik mijn woord1 gestand te
doen en den heelen dag, het was juist Zon-
dag, heerschte opgewonden vreugde bij jong
en oud. Zelf verlangde ik er ook naar eens
een paar dagen in die heerlijke omgeving
door te brengen. Maar de mensch wikt en
de directeur beschikt, kan men in Indie
zeggen.
De directeur is de departementchef, zoo
veel als de minister.
Ik zei reeds, dat het juist Zondag was. Gp
zoo'n Zondagavond waren we gewoon met
