Damrubriek,
m
m
m
m
u
a
u u
a
m
m
nr
hub
n
n
mv
w
pi
m
m
a
a
m
m
m
m
K '«r* U
If
1
w
m
m
W V
m
M
B
8
M
H
'M.
Si
K
1
X
m
SI
Ei
m
M
gg
D
1
83
M
X
6oada pwoontan, goads pzondtiell
ProvioctAol Stairs
tf
ws
UIT EOMIOND AAN ZEE.
(Vervoig Ocmeenteraadszitrling.)
Een •chrijven van de Ambachtsschool te
Alkmaar. Oebleken is, dat de bijdrage van
gcmeentewcge, ziinde f 40,per leerling,
voor 1919 en 1920 te laag is geweeat. Be-
leefd werd verzocht dit bedrag over 1919 (e
willen verhoogen met 15,— en over 1920
met 16,— per 16erling. Bovendien ver
zocht het bestuur het tekort over 1920 te
willen hdpcn dekken, door het bedrag over
1920 bovendien nog te verhoogen met f 9,
per leerling.
B. en w. sfelden voor hierop afwijzend te
beschikken.
De heer van Hall vrocg of de kinderen dan
niet van de Ambachtsschool zullen verwij-
derd worden
De voorzitter meende, dat het niet gaat,
daar het over den verstreken tijd loopt.
begrooting gebraoht.
71"
i Het jgporstel om sfwtjzend te beschikken.
werd met algemecne etemmcn aangenomen
Een schrijven van de gemeente .Alkmaar.
I mededeelenae, dat voor de leerlingen der
Handelssehool (2), der Ambachtsschool (10),
der Avondschool (1) en Industricschool (2),
moet betaald worden te zamen pl.m. 170iO
A 1800,-.
B. en W. stelden voor, hierop gunstig te
beschikken, daar anders ae kinderen van de
school worden verwijderd en nieuwe niet
worden toegelaten.
B. en W. stelden zich voor, het te verhalen
op de ouders, voor zoover dit mogelijk is, en
met een taricf daarvoor in do volgende ver-
gadering te verschijnen.
De heer Jonker vroeg of de ouders nu ook
no ir wat betaalden.
De voorzitter zeide, dat ze nog voor tram-
en schoolgeld zaten.
De heer Jonker achtte het toch onrecht-
vaardig, dat andere menschen hier weer moe
ten betalen voor enkele leerlingen.
De heer Snoeks meende, dat de menschen.
wier kinderen de H. B S. bezoeken, er al
zeer ongunstig voor zitten. Die toch moeten
alles betalen, aaar de H. B. S. er buiten valt,
en bovendien bijdragen voor de andcren.
De voorzitter zeide, dat, waar dc Raad be-
sloot de Visscherijschool te subsidiceren, het
thans op den weg ligt hier voort te gaan.
De heer Jonker was er v66r, aan Am-
bachts- en Visscherijschool te 'betalen, de
rest niet.
Toch werd het voorstel, om in te gaan
op het verzoek van Alkmaar, met algemcene
stemming aangenomen.
Herhalingsonderwijs.
De voorzitter zeide, dat het aantal kinde
ren weer zoo groot ia bij het Herhalingson
derwijs, dat weer krachten moeten worden
aangesteld Door studie waren echter weinig
onderwijzert bereid. Het hoofd der school
had in 'een schrijven voorgcsteld, voor hand-
werken te benoemcn mej. de Boer en mej.
Zwart. Voor de overige vakken waren cte hee-
ren Caro en Oeerzen beschikbaar, onder
voorbehoud, dat het visacherijonderwijs geen
gevaar zou loopen.
De heer Van Hall achtte het niet wensche-
lijk den heer Caro te benoemen Hij had at-
lczen dat dc2e onderwijzer, die altijd Ee-
wecrde zoo gaame in tgmond te zijn, ging
vcrtrekken.
De voorzitter zeide, dat nog niet bekend
was wanneer dc heer Caro vertrok. Hit stelde
dnir ok voor t» ide heeren in beraad te hou-
len. Mocht het den eersten niet mogelijk zijn
het onderwljs te geven, dan zou de heer
Geensen worden aangezocht. Hij; stelde voor
dit aan B. en W. over te latea.
Aldus werd besloten.
Gcmeentcrekening 1919.
De heer Snoeks, voorzitter der commisaie
tot nazien der rekening, bracht rapport uit.
Hij bracht hulde aan den secretaris en stelde
den Kaad voor de rekening goed te keuren.
Ook de heer Jonker bracht den secretaris
een woord van hulde voor het keurige werk.
De rekening werd goedgekeurd. (Buiten
stemming de beide wethouders en de. heer
Van Hall, oud-wethouder).
De voorzitter deelde mede, dat vanaf he-
den voor de raadsleden de begrooting 1921
ter inzage ligt.
B. en W. stelden nog voor, den rijksveld-
wachter Bergsma een gratificatie van 100
te geven, in plaats van 25, daar hij gedu-
rende de vacature langen tijd alle dienst al-
leen heeft verricht. Aldus werd besloten.
B. en W. stelden dan voor, de regrering
beta ling te verzoeken voor het Handwerk-
onderwijs, gegeven buiten de schooluren.
Aldus besloten.
Rondvraag.
De heer Snoeks merkte op, dat er nog al
tijd zand op het vlak ligt.
De voorzitter zeide, dat de Maatschappij
„Noordzcebad" aangeschreven was en er
dus even moet afgewacht worden.
De heer Snoeks vroeg of er al icts bekend
was van het rijk omtrcnt de kasgcldleening.
De voorzitter antwoordde, dat dit met
zoo vlug ging.
Daama ging de vergadering in comiti.
UIT ZUIDSCHARWOUDE.
Hierna kwam de gemeentebegrooting aan
de orde.
De heer Berkhout deelde namens de com-
missie mede dat de hoofdzaken in orde zijn
bevonden doch op enkele onderdeelen enkele
vragen en opmerkingen naar voren zullen
komen.
De heer Kramer kwam hierna ter vergade
ring.
Door den voorzitter werd voorgesteld de
vergoeding van de wtthouderk te brengen
van 120 op 300.— totaal, wat na eemge
bespreking werd aangenomen.
heer Groen maakte aanmerking op de
post straat 250.daarm kwam eehter
geen verandering.
De heer Berkhout wees op de noodzakelijk-
heid van het verven van de bruggen en van
het schoolgebouw.
De heer Zeeman oefende critiek op de pri-
mitieve inrichting van het lijkenhuisje, waar-
op de voorzitter antwoordde dat in gevallen
van verdrinking of besmetting door de heer
Zeeman genoemd, de barak er is.
Het salaris van den veldwachter dat
1250 totaal is stelden B. enW. voor met
/'200 te verhoogen. Dit zal dan worden sa
laris 1250.150 voor kleeding en
schoeisel, 50 vergoeding voor huishuur
en 50 als bode.
De heer Zeeman merkte op dat het niet
hoog is. Er gaat ook nog voor pensioen af.
Hij stelde een hooger salaris voor welk voor
stel echter niet gesteund werd, hoe wel de
voorzitter meedeelde het als hoofd der poli
tic te zullen toejuichen wanneer er een hooger
salaris bepaald werd.
Het voorstel van B. en W, werd aangeno
men.
Met het oog op gecombineerde plannen
werd 50 voor nachtwachtdiensten op de
100 voor de burgerwacht wilden de hee
ren Berkhout en Zeeman sdirappen.
Met 4—3 stemmen bleef echter deze post
gehandhaafd.
De heer Groen maakte aanmerking op de
kosten die ook nu nog voor het onderwijs be
taald moeten wdrden. De ontvangsten daar
voor worden geraamd op 7458,53 en de
uitgaven 9600.
Be heer Groen vroeg hoelang de
voor op zullen komen.
Dt weet hst niet,
wtl all
Inverband mat een tekort op de reksntna
zal het burgelijk armbestuur 700.— subsi-
die ontvangen.
De subsidie voor de aid. Vakonderwiis stel
den B. en W. voor te brengen van 35 op
75 wanneer ook de andere gemeenten
een zoodanig besluit nemen.
Opgemerkt werd echter dat andere raden
reeds een lager besluit genomen hebben.
De heer Zeeman wees-er op dat de rijks-
subsidie gemeten wordt naar hetgeen de ge
meenten geven.
Na verdere bespreking werd besloten een
besprcking met de andere gemeentebesturen
te houden en voorloopig de post 75 op do
begrooting te handhaven.
De begrooting werd hierna voorloopig
vastgesteld met een ontvangst en uitgaaf van
62787,75 en een post onvoorzien groot
610.85.
De heer Groen vroeg of de belastingen
niet eerder gei'nd kunnen worden, en lager
zou kunnen worden. Dit zal in overwegmg
genomen worden.
De begrooting voor het armbestuur werd
goedgekeurd met een ontvangst en uitgaaf
van 7 1986.22.
Ook de begrootingen voor de lichtbedrijven
edgekeurd.
werden goedgt
Bij de rondvraag vroeg de heer Zeeman of
.eland geen stagnatie in
de kolenaanvoer teweeg brengt, waarop de
voorzitter antwoord nieta van te weten. De
heer Zeeman vroeg wanneer het benoemde
"hoofd in fundie zal kunnen treden. De voor
zitter hoopte van 1 Januari
De heer Zeeman vroeg of het niet meegaan
van Broek op LangendijK en Ncordscharwou-
de op deze gemeenle nog invloed kan hebben.
De voorzitter: Op deze gemeente niet wel
op genoemden. Zij zullen de buis door hun
straat krijgen, zonder er op te kunnen aan-
sluiten.
De heer Zeeman wees er op dat het met de
eilanden toch niet zoo gemalckelijk zal gaan
als is voorgesteld. Eilanden met minder dan
5 gezinnen zullen toch blijkens inlichtingen
in een andere raad gegeven, moeten betalen
De heer Kramer wees er op dat er mis-
schlen veel ondervangen zou kunnen worden
door de bedoelde eilanden onderling te ver
blnden. Dal zou onder oogen kunnen worden
gezien. Sluiting.
UIT IIEERHUGOWAARD
1.
g.
r.
e.
47: 71
mm
la
TV W
'fj#
mk
Verrtleuwde uitgaven voor eerstbeginnendt
dammers en schakers.
mm
Een minder goeda gerondheid komt raid en
aonder oorzaak. Personen, die te reel at en,
aieh overwerken, te veel rook en, te veel alco
hoi gebruiken, laat near bed gaan en geen
lichaamsbeweging in de buitcnlucht nemen;
moeten in geeondhoid achteruit gaan. Hun
leefwijze i« te laken.
Slechte gewoonten overladen het blond mot
vergiftig urinozuur, dat zich ophoopt en de
nieren verzwakt. Want de nieren werken ala
bloedfi'ltera; ala zij gezond zijn, filtreeren zij
de onzuiverheden uit het bloed, maar zij ver-
zwakken bij overipanning. Bij zttakka nieren
geschiedt da filtratie onvolkomen -en blijft
het achadelijk urinezuur in het geatel achter.
Dit ia de oorzaak van rugpijn, urinekwalen,
duizeligheid, onnatuurlijke loomheid, verliea
aan gewicht, aanleg vcor waterzucht, ontste-
king van de nieren of blaaa, rheumatieche
pijnen en zenuwaohtigheid.
Goede gewoonten verechaffen een goede
gezondheid door afvoer van het urinezuur en
venlichtitng van de taak der nieren. Laat
Foster's Rugpijn Nieren Pillen u hierin bij-
ataan; zij versterken zwakke nieren, lenigen
gen zelfa in gevo^derde gevallen van nier-
vraterzucht, rheumatiek, ateen eu dergelijke
de urinekanalen en regelen de blaaa. Zij ala-
urinezuur-kwalen. Gebruik van Foater'a Rug
pijn Nieren Pillen, indien noodig, ia op zich-
zelf een goede gewoonte; gij kunt geen ver
atandiger begin maken dan met dit epeeiale
niergen eesmiddnl.
Te Alkmaar verkrijgbaar bij Nierop en
Slothouber k J 1.76 per dooa.
it atoffen werkan uiterat vergiftig, en zijn de
naaate oorzaak voor het uitbreken der ziekte.
Wanneer nu aan de bacterid de gclegenheid
geboden werd, zlch in het oneindige te ver«
meerderen, en due voortdurend verache hoe«
veelheden vergiften te vormen, zou het lot van
den lijder apoed bezegeld zijn; in zulke gevallen
zou heratel zijn uitgealoten. Maar het lichaam
atelt zich te weer. Het verhoogt zijn eigen
warmte, d. w. c. dat het aan de bacteriiin, die
het beat bij normale lichaamewarmte gedljen,
helangrijk ongunatlger levanaomatandigheden
oplegt, en aldua hun vermeerderlng vertraagt.
Ook tegen de verglftlglng door de bacteriever*
giften verzet het zlch: in zijn bloed vormt het
tegengiften, atoffen derhalve, die de achadelljke
giftwerking opheffen. Van de cellen van aijn
bloed belaat het bepaelde aoorten, met de ver<
nietlging der bacteriiin. Wanneer al dezemldde>
ten van verweer doeltreffend aamenwerken.
zullen zij den bacteriiin beletten, het pleit te
wlnnen, zal dua de lijder heratellen. En dan zal
dikwijla de omatandlgheid, dat het lichaam
eena een bepaalde ziekte doorataan heeft, het
voor altfjd onvatbaarheid voor die zelfde ziekta
geven.
Indien de verdedigende krachten, die onder
den invloed der ziekte ontataan, niet zijn opge«
wassen tegen de bacteriiin en hunne vergiften,
zal de dood intreden. Ook nemen we dikwijla
waar, dat een lijder wel zijn ziekte overleeft,
maar niet volkomen heratelt; dan heeft hij wat
uit de ziekte „overgehouden".
Vanwaar de ziekmakende* bacteriiin komen,
la niet ^eltijd te zeggen. De ervaring heeft wel
geleerd, dat bijvoorbeeld buiktyphua dikwijla
wordt overgebracht door melk, die afkomstig
ia uit een besmette omgeving. In dit verband
verdient de waarneming vermeld te worden,
dat ten tijde van de groote schaarschte aan
brandatoffen in Amaterdam meer gevallen van
typhua voorkwamen dan gewoonlijk, eenvou<
dig, omdat er toen minder melk gekookt werd.
Van buiktyphua is ook bekend, dat besmet
drink« en apoelwater hem overbrengen: waar
de waterleiding komt, zal op den duur de iy
plkua verdwijnen.
Andere bacterien worden overgebracht
door lijdera aan de ziekte: een kleine epidemic
van diphtherie in een schoollokaal ia in den re<
gel haar ontataan verachuldigd aan den leer<
hng, die wel beamet maar nog niet zlek was, en
dua nog de school bezocht. Weer andere ziek»
rnakcnde bacterien leven in het lichaam van
den gezonden menach, en wachten daar op een
gelegenheid om hun waren sard te toonen.
Zoolang het lichaam verkeert in den toestand
van onvatbaarheid voor de ziekte, bemerkt het
hun aanwezigheid niet eena, maar zoodra de
onvatbaarheid plaata maakt voor vatbaarheid,
komt door hun invloed de ziekte tot atand.
Hoe wapenen we ona het beat tegen de ziek*
ten, die door bacterien worden teweeg ge<
bracht? Hun ontloopen kunnen we alleen dan,
wanneer we weten, dat ze ergent zijn waarge<
nomen. We zullen dua buiten noodzaak geen
huizen bezoeken, waarin beimettelijke zlekten
heerschen: we zullen in elk geval in die wo«
nlngcn geen apljzen of dranken gebruiken. We
zullen ona ver houden van besmette personen,
en wanneer we met hen in aanraking zijn ge«
wecat, door een extra relniging van onze han«
den zorgen, dat we daarmee niet ona zelf of
andercn besmetten.
Maar we zullen nog beter doen door te
trachten, onze vatbaarheid voor zulke zlekten
te verkleincn, want uitaluitend door deze heb«
ben ziekmakende bacterien vat op ona. Wan»
neer we maar die vatbaarheid konden ultscha«
kelen, zouden de bacterien ona niet deren.
In den strijd tegen ziekten zal het dua in de
eerate plaata gaan om vermindering onzer vat»
baarheid, om verhooging onzer onvatbaarheid,
of, wat hetzelfde is, om verhooging van ona
weerstandsvermogen. Hierop moeten we onze
krachten samentrekken: het onbrandbare huia
is te verkiezen boven dat van brandbaar mate«
riaal ia opgetrokken, ook al ie het laatate nog
zoo goed verzekerd.
Bij de re
de staking in Ei
Het achijnt een ^oede gedaohte te cijn
geweeat van ona Witte Kruii-bettuur om een
upenbare vergadering uit te echrijven, waarin
Dr. Alderahof uit Utrecht, inapecteur van de
volkaigezondheid, zou behandelenhet wezen,
de verzpreiding en de beatrijding van de
malaria. De belangtteliing voor deze zaak
bleek wel zeer d/uidelijk uit de flinJce opkomat
ter vergadering, welke Woenadagavond in de
kolfbaan van den heer Rus werd gehouden en
welke door 160 k 170 peraonen, waaronder ook
enkelen van buiten de gemeente, was bezocht,
Het moet den voorzitter der afdeeling, den
heer W. Molenaar, een genoeigen zijn geweeat
ditmaal op een Witte Kruiavergadering,
waarvoor gewoonlijk maar geen belangetellinig
(jammer genoeg) achijnt te wekken te zijn,
aan zoovele'n1 een haitelijk welkom te mogen
toeroepen. Spreker achtte zich gelukkig een
welkom te mogen toeroepen aan Dr. Aldera
hof, aangezien deze op het gebied van ma-
laria-bestrijdinig mag worden genoemd de
eerate, d. w. z. de hoogate in ona land ala
ieider. Gaarna gaf hij dan ook aan Dr. Al-
derehof het woord in de overtuiging, dat deze
met de meeate aandacht door de aanwezigen
zal worden govolgd.
Het achijnt, zoo vangt Dr. A. aan, een
waagstuk om voor het- onderwerp malaria en
hare bestrijding de aandacht van een vergade
ring te vragen, aangezien er vreea beataat, dat
het min of meer verveling kan wekken cog
eena weer te luiatoren naar de behandeling
van een zaak, waarover reeda zooveel ia ge-
praat en geechreven. Toch hoopte apreker op
een aandachtig gehoor, want de zaak, waarom
het gaat is van zeer groot belang voor de
volksgazond'heid, apociaal ook voor deze
atreek.
De malaria ia nog maar kort op deze he-
melsbroedte een onderwerp van ematige stu
die. Wei is ze te Vergelijkcn met de malaria in
de Tropen, doch de zaak ataat hier heel an
dere dan eldera, omdat onomatootelijk vast-
(ataat, dat onze malaria-mug, in tegenatelling
met de Tropiecho een winterslaap houdt, wat
een zeer belangrijke factor in one voordeel
is bij de bestrijding.
Achtereenvolgena zal apreker behandelen:
het wezen, de verapreiding en de bestrijding
der malaria.
De malaria it een bloedziekte; de parasiet,
welke haar veroorzaakt zit in het bloed en
zeteit in de roode bloedlichaampjee. Na een
duidelijk inzicht to hebben gegeven van de
aamehetelling van het bloed en een uitlegging
der ontwikkeling van de tot organsme, kwam
•preker tot de verklaring, hoe de malaria-
paraaiet, welke 64ncellig ia, in het bloed komt
Dit ia het werk van. de malariamug. Deze
brengt de malaria-paraeiet in het menechelijk
bloed, waarin ze tot ontwikkeling komt en
den vollen waadorn krijgt. Bij het afzuigen
van ona bloed neemt de mug, de parasiet tot
zich, die zich intuschen in het bloedlichaam-
pje heeft gedeeld. In de mug heeft de ge-
alachtelijke ontwikkeling plaata, waaruit
voortvloeit, dat de malariamug een hoogat be-
langrijker rol speelt bij de verapreiding, voor-
al, wanneer men weet, dat de paraaiet in den
mensch sterft. Spreker kwam hiermee tot de
concluaiede mug weg, de malaria weg.
Het laatete gedeelte werd met platen toege-
licht, waardoor men een goed inzicht vcr-
krijgt van den omtwilckelingsgang.
In de muggemnaag heeft het bevruchtinga-
procea plaata tuaachen de mannelijke en
vrouwelijke cellen en van de besmette mug-
genmaag komt de paraaiet terecht in de
apeekaelklier, terwijl door het ateken der mug
de malaria-parasiet in het menachelijk bloed
komt. Deze gang van zaken, zeide apreker met
klem, ataat onomstootelijk vast. Eveneens ia
het een feit^ <lat nieuwe besmetting bij den
menech niet noodig is, aangezien de vrouwe
lijke eel zich in one bloed kan voortbewegen
en koorte tengevolge heef t. In de Tropen nog
zeer lang, bij one niet langer dan b.v.
jaar. Op platen in kleuren werd het gespro-
kene nog eens verduidelijkt en tegelijkertijd
verklaring gegeven van de zg. derde en viar-
d« daagscha koorts. Da laatate wordt veroor
zaakt door aan andara mug, dan enza malaria
mug. Da keude rillingan vallan ssman met
Set uitaanvsllen der parasiet, dearne treedt
varhoogde cemperatuur in, wat baaehouwd
most word en ale de rardadiging van ons
lichaam tegen de paraaiet. Is de keorts ever,
dan ie d* parasiet volwaesen. Bij opvolgende
besmetting, dit achtte spreker nu wel ver-
klaarbaar, kunnen koortsen elkaar eneller
opvolgen en men spreekt dan ook wel van de
duhbele derdedaagsche koorte. De toediening
van kinine, het doodelijk gif voor de parasiet,
is beslist doodelijk, indien het wOrdt toege-
diend op het moment, dat de eel rich gedeeld
heeft. Het atelaelioos toedienen van kinine is
dan ook vaak doellooa.
Reeds de oude volkeren hsbben veel van de
malaria-parasiet geledem, aommige plSataen
lieten zelfa geen leven van menschen toe.
De malaria-parasiet werd omtrent een eeuw
geleden ontdekt door een Franschman, doch de
overbrenging werd gevonden in 1902. Het
eerst werd dit opgemerkt bij vogelmalaria en
het bleek weldra, dat dit ook plaata had bij
den mensch.
Sterk vergroot tloonde de spr. de z.g. ring-
mug en de malariamug; is de laatate een
atille in den lande, niet te min ia zij het, die
de malaria verapreid. Het meest kenmerkende
rerachil voor den leek ook gemakkelijk waar
te nemen, is dit, dat de ring- of piepmug even-
wijdig zit aan het vlak, waarop ze zich neer
zet, terwijl de malariamug een hoek vormt
met het zitvlak en wel zoo, dat de loop bijna
er tegen aan zit en hun aehtergedeelt# er ta-
melijk ver af gericht is. Voorts legde de
ringmug de eiren bij groepjes, de malariamug
afzonderlijk. De larve van de laatste heeft
een korte luchtlbuis en hangt in het water met
het achterlijf naar beneden. De larve der mt<
lariamug is Blanker dan die der ringmug. Het
volwasaen insect heeft gevlekte vleugels. Wel
is de malariamug over ons heele land vsr-
spreid, doch hier veel meer dan elders, ter
wijl tevens is gebleken dat niet overal de
malariamug vat op de menschen heeft. De
meeste gevallen van malaria elders worden
geconstateerd bij Hollandert, terwijl ze dan
toch niet overgebracht wordt op de bewoner#
dier streksn, Ook heeft de besmettingplaats
bij dieren, zoodat kocien, schapen, varkens en
vooral ook konijnen er van te lijden hebben.
Hierna werd het gesprokene nog eens met
liohtbeelden verduidelijkt, waarna gepauzeerd
werd.
Naar aanleiding van enkele vragen vend
de sproker gelegenheid enkele zaken nog eens
duidelijkor uiteen to zetten, om vervolgens te
behandelen de bestrijdingsmiddelen.
Werd de parasiet in den mensch gedood, dan
zou dit als afdoend middel te beschouwen
zijn, doch spreker achtte een wettelijk voor-
achreven kinine-alikkerij vrijwel onuitvoer-
baar. Spreker wees er op hoe bij den aanleg
van het Panama-kaoaal, de Franschen het
moeaten opgeven, doordien ze in die atreek
het moeaten afleggen tegen de malaria; hoe
daarna het werk werd opgenomen door Ame-
rika. Hiertoe werd1 een atrook ter breedte van
3 mjjl geheel ontruimd van bewonera, stelsel-
matig werd aan de arbeiders kinine toege-
diend, terwijl ze muggen-vrije elaapplaatsen
kregen; poelen en plaasen werden gedempt,
of onder de petroleum gezet. Door al deze sa-
nitaire maatregelen kon dan het werk worden
tot stand gebracht. Voor ons leek het spreker
echter ondoenlijk al die maatregelen strong
door te voeren, Trouwene spreker is geen
vooretander van het ateleelmatig toedienen
van kinine.
De streek broedvrij makenl Hiervoor zou
alle plantengroei uit het water moeten wor
den verwijderd; doch de adviezen uit <le
praktijk leeren ons, dat dit niet gaat en een
genomen proef te Nieuwendam heeft aango-
toond, dat ook dit niet afdoende succes gaf.
Wel achtte spreker het gewenecht, dat de
wijfjes worden bestreden door in het voorjaar
schouw over slnoten te houden, doch het
meest doeltreffend'kwam spreker voor, de be<
etrijding te doen pleats hebben in den winter,
wanneer ze bij milhoenen te vernietigen zijn.
De malariamug toch heeft ook tijdens de
slaapperiode noodig de nabijheid van levende
wezen, aangezien ze niet vast slaapt. Van-
daar dat men ze veel aantreft in stallen en
hokken, in konijnenholen ook. Het kwam
spreker hoogst gewenscht voor hier dezen
winter de zaak eena forsch aan te pakken. Of
dit stellig afdoende zal zijn? Spreker wilde
dit niet beweren; we kunnen dat niet weten,
doch wel mogen we aannemen, dat we op die
wijze heel veel doen. Noordholland is daartoe
verdeeld in distrioten, terwijl Hugowaard was
aangewezen om voor dit district de leiding te
geven. Elke stal, elk hck, elke andere verblijf-
plaats 3 4 4 op de voor te schrijven wijze be-
handeid, moet veel sucoes hebben; een stal
moet beechouwd worden als een muggenval.
Niet alleen moet men in dezen Rijk en
Gemeente laten werken, ieder moet meehelpen
en dan lijdt het geen twijfel of dc muggen-
stand zal d>aardoor zeer worden gedrukt.
Allerlei anttere middelen achtte sproker on-
voldoendc of onuitvoerbaar. Vooral Noord-
Holland' boven het Noordzeekanaal, een deel
van Zealand en een deel van Groningen wor
den sterk door malaria geteisterd, juist in-
zonderheid die atreken met veel water, een
hoogen waterstand en brakwater. Ook dit
laatste achijnt voor de malariamug een voor-
deelige factor tot voortteling te zijn.
Door middel van lichtbeelden, werd ge-
toond, waar de malaria veelvuldig optreedt,
ook waar in mindere mate en waar zeer spo-
radisch. Zeer duidelijk kwam het uit, dat al
leen bij Hollanders vaak malaria voorkomt in
andere deelen van ons land. Herhaaldelijk
werd geconstateerd dat Alkmaar en omgeving
de woonplaats was van militairen die elders
malaria dragend waren.
Met groote belangstelling werd de spreker
gevolgd bij de opmerkingen door hem ge-
maakt bij de beachouwing van iedere pro-
vincie.
Hierna werden de aanwezigen in de gele
genheid gesteld, om met spreker te deba'ttee-
ren of hem vragen te etellen, of eene of an
dere opmerking ten beste te geven. We hebben
nog veel te leeren, zeide spreker.
Enkele vragen werden door spreker nu nog
beantwoord, waarbij het een of ander nog was
verduidelijkt wat afdoende verklaring vond.
Door den voorzitter werd den spreker, en
hij achtte zich overtuigd te doen uit naam
van alle aanwezigen, een harte'ijk woord1 van
dank gebracht voor den aangenamen, leerrij»
ksn avond, doch en hierop legde hij den
meesten nadruk de beste voldosning kun
nen ws Dr. Aldsrshof geven, indien w« door
da den itoonnt zijn medestrijders te willeB zijn,
OUDXABSFEL (Oetobsr.)
G e k u w d F. d« Joagh em T. Kostelijk.
H. Kalf en I. Staza.
G a b o r n Oeraelis, a. van Jb. Harte§
A. Klomp. din, d. van H. Hart n T.
ds Gfraaf.
Ovsrlsdsn Nseltjs, d. van Albert
Barton en Testje Houtmam, eud 18 j.
Marijtje Maria, d. van Joh. Hoogeboom en
Guurtje Schoen, oud 2 j. Matthijs Borst,
echtgenoot van Miarijtje Smit, oud 67 j.
Jacob Elderbeek, echtgenoot van Ermpjs
Hart, oud 67 j. Cornelis Hart, echtgenoot
van Elisabeth Dirkmaat, oud 48 j.
AAN DE DAMMERS
Met dank voor de ontvangen opl. van pro-
bleom 623 (auteur Bourquin)
Stand.'
Zw. 7, 8, 9, 10, 12, 14, 17, 18, 20, 21, 22, 24
25, 27, 31, 35.
W. 23, 28, 29, 32, 33, 34, 36, 38, 42, 44, 46.
47, 49.
Oplossing.
1.
4287
81 42.
8.
86—31
2.
27 36.
3.
84—30
25 34.
4.
29 40
4.
18 29.
6.
44—39
6.
35 44.
A
82—27!
21 34.
T.
60 19
14 32.
8.
33 11
8.
17: 8.
Goede opl. ontvingsn wij van de heeren
W. Blokdijk, P. Dekker, D. Gerling, te
Alkmaar, P. de Greet, Warmenhuizen, A.
Honing, Koedijk, H. E. Lantinga, Belling-
wolde, S. r. d. Neer, Noordacharwoude, Jb.
Toepoel, Sint Pancraa.
UIT DE PARTIJ.
In dan volgenden partijatand ona toagezon-
dan door onzan abonn4 P. de Groet te War
menhuizen:
i
»MK
HDi
AMA"
td
n
■PI mJFA9
Zw. 2/4, 7/10, 12, 13, 15, 16, 18/21, 23, 26.
W. 27/29, 31, 32, 34, 36/40, 42/45, 47, 48.
ie wit aan zet en speelt als volgt:
1. 27—22 L 18 27.
2. 29 18 2. 13 33.
8. 38 29 3. 27 49.
4. 29—24 4. 20 29 of 19 30.
5. 34 5 en wit neemt bij den volgenden
zet den zwarten dam af waardoor hij zelf
een dam heeft voor twee echijven verUoa.
De firma G. B. van Goor Zonen te Gouda
heeft van twee uitetekende werkjes voor
eerstbeginnenden herdrukken het licht doen
zien en nu de lange winteravonden weer zijn
gekomen, willen wij op deze boekjes nog gaar-
ne even de aandacht vestigen.
„Dammen" van I. Mijer, den bekenden
Amst. dammer beleeft een derden druk. De
veranderingen, die thans zijn aangebracht
kunnen zeer zeker als verbeteringen worden
aangemerkt, vooral omdat de schrijver het
hoekje verrijkt heeft met stellingen van den
laatsten tijd. Het reglement met toelichtin-
gen en opmerkingen is voor den eerieuzen
beginner onmisbaar evenala de gespeelde
partij aan't slot.
De vraagstukjes^die de heer de Haas voor
dezen nieuwen druk samenstelde zijn zeer be-
langwekkend. Qndanks hun eenvoud.
O. R. Neuman. Handleiding tot het Schaak-
spel, negende druk bewerkl door W. A. T.
Schelfhout.
Dikwijle is ona reeds gevraagd naar een
boekje, waaruit men de beginselen van het
echaakspel kon leeren. Het hierboven genoem-
de ie bijzonder geschikt. Wij durven 't mot
geruatheid aanbeyelen. De bekende Ned.
hoofdklasse speler Schelfhout heeft het ge
heel herzien en tot op dezen tijd bijgewerkt.
't Ia nu een book geworden van meer dan 100
bladzijden en bevat veel intereesante niet al
leen voor beginners, maar ook voor gevorder-
den. Vooral de opmerkingen bij de partijen
zullen van groot nut zijn. De uitvoering der
boekjes ie keurig. De prijzen zijn deeondanks
binnen ieders bereik.
Ter oplossing voor deze week:
W/ZV//
Wv/a
Y/jrTra
Zw. 7, 8, 9, 10, 12, 17, 19, 20, 22, 27, 36.
W. 28, 29, 31, 33, 34, 37, 38, 40, 42, 44.
Probleem 624 van J. Bourquin.
Waar verschillende damliefhebbers ons me-
dedeelden, dat zij met.veel genoegen de mooie
vraagstukken van Bourquin oplossen hebben
wij nog weer eens een probleem van dezen be-
roemden Franschen probleem-componist g»-
plaatst. Niet te moeilijkl
Opl. voor of op 10 Nov. b. v. d. blad motto
..Damrubriek".
COKRESPONDENTTE.
P. de G. te W. Dank voor uw echrijven.
Wij hebben 4&a der e^auden thans een pisatsjs
gegeven.