DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
m
Smyrnasche en nieuw- en oud-Perzische Tapijten,
Fa. Wed. J. VAN TIL, Boterstraat 20, Alkmaar.
welke wfl voor zeer billqke prqzen U kunnen aanbieden.
Vanal Vrijdag 26 November a.s. zullen deze tapijten In enze magazijnen zijn geetaieerd,
Ho. 277*
Honderd twee en twintigste Jaargang.
WOENSDAG
24 NOVEMBER
Door persooniyke relaties zoo julst rechtstreeks ontvangen eene schitterende collectle
Dez« Courani wordt ELKEN AVOND, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden voor Alkmaar 2.—, franco door
het geheele Rijk 2.50.
Afzonderlijke en bewijannmmera 5 cents.
Prijs der gewone Advertentiln.
Per regel 0.29, bt] groote contrscten rabat. Oroota letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aaa de N.V. Boek- en Handelsdrukkerjj v/h. HERMs. COSTER ZOON,
Voordam C 9.
Directenr: G. B. ERAS.
a Telefoonnummer 3.
Telefoonnr. Redactie 33.
Hoofdred&cteor13* N. A DEM A.
littitonhuulach Ovorzicht
Een bericht van het Oekrainsche Persbu-
rcau erkent, dat de Oekrainsche soldaten ge-
brek hebben aan munitie, een z66 groot ge-
brek zelfs, dat zij gedwongen zijn met de
bajonet te vechten. Dat hunne verliezen daar-
door ontzettend moeten zijn, is te begrijpen.
Verschillende belangrijke punten, o. a. Ka-
menetz-Podolsk, hebben zij dan ook al moe
ten ontruimen. De volkomen nederlaag der
Oekrainers kan zeker niet lang rneer uitblij-
Yen
In. den strijd tegen Belachowitz zijn de
bolsjewiki al met minder gelukkig. Zij heb
ben ook hem een groote nederlaag bereid,
waarbij hij 14000 man en. 70 officieren aan
gevangenen verloor, alsmede veel oorlogs-
tuig. Als dat zoo doorgaat, zullen de rooden
ook met dezen anti-boTsjewist spoedig afge-
rekend hebben.
Komt dan Polen aan de beurt? Er zal wd
een aanleid'ing gevonden wordcn om den
strijd weer te hervatten, al zou liet maar alL
leen zijn de aanwezigheid van-Poolsche sol
daten in het OokrainsChe leger en in dat van
Belachowitz. De bolsjewiki hebben al toege-
zegd, dat zij dcze Polen bij hunne gevangen-
neming zullen tercchtstellen.
De onderhandelingen te Riga zijn intus-
schen weer begonnen. Wat zal 't resultant
zullen de Polen wel ge-
i, dat zij zich indertijd
verblinden door de Russische
beloften1, die hen afhielden van samenwer-
king met de andere vijanden der rooden. Met
hun alien haddbn zij waarschijnlijlk wel kun
nen zegevieren.
Van Griekenland nog niet veel nieuws. De
reeds vaak genoemde volksstemming over het
koningschap zal nu gehouden worden op 15
December. Wat de geallieerden zullen doen,
is nog niet duidclijk Er zijn verschillende
berichten daarover. De „Petit Parisien" ver-
neemt uit Louden, dat de Britsche regeering
stappen heeft gcdaan bij Constantiin en
Rhallys om hun duidelijk te maken, dat de
terugkeer van den ex-koning als een on-
vriendschappelijke daad zou worden be-
schouwd en dat, indien dit toch zou geschie-
den., niettfigenstaan.de Griekenland gewaar-
schuwd is, dit land niet kan rekenen op de
gebiedswinst, die het volgens het verdrag
van Sevres zou verkrijgen. Men is er te Lon
don van overtuigd. dat deze waarschuwingeu
hun uitwerking nicft hebben gemist.
Een. andcr bericht meldt, dat Franfcrijik de
houding der geallieerden zou willen ken-
baar maken v66r de bijeenkomst der Griek-
sche Kamer. Dit zou dan moeten zijn een ver-
klaring ook van Frankrijk maar daartegen-
over deelt weer de Petit Parisiep" mede dat
de Fransche regeering waarschijnlijk geen
verklaring, wat de Grieksche kwestie betreft,
aflegt, daar er verder geen beraadslagingen
meer tusschen Engeland en Frankrijk zullen
nlaats hebben en ook de samenkomst van
Lloyd George en Leygues niet door zal
gaan.
Gezien deze tegenstrijdigheid in de berich
ten zal het beste zijn om af te wachten wat
er zal gebeurcn
Venizelos, die, zooals men weet, zijn land
verlaten heeft. moet naar zijn zoon te Nizza
verklaard heeft, nog niet alle hoop hebben
opgegeven op een terugkeer naar Grieken
land Voorloopig is echter de stoning nog
tegen hem. Dit bleek. toen Zondag die ruiten
werden ingegooid in het huis van den vroe-
geren minister van buitenlandsche zaken.
De vQorvallen in Dublin hebben Maandag
in het E.ngelsche Lagerhuis rumoerige too-
neclen veroorzaakt, z66 zelfs, dat net een
oogenblik op een spreekwoordelijkcn Poole
n Landaa;
egen een
Lloyd George is van meening, dat, zooals
schen Landclag geleek. Er werd gevochten
tegen een Iersch lid, dat het woord vroeg.
wij gisteren reeds mededeelden als het oor-
deel van de latere berichtgevers, dat de re
geering op den.goeden weg is in het zich
meester maken van de bende, die Ierland ter-
roriseert. De strijd zal echter nog wel eenl-
gen tijd kunnen duren en voordat hij beein-
digd is met een berusten der leren in den
wil van Engeland want eerder zal dit land
niet rusten zal er nog heel wat bloed,
ook van onschuldigen kunnen vloeicn. Een
leit is. dat de leren na hun moord op onbe-
schermde weerlooze officieren, Zondag be-
dreven, een groot deel van de sympathie, die
hunne beweging had gewekt, hebben inge-
boet
Staten-Generaal
is tevens aan de ordle de verdere behande-
ling van de interpellatie-Kolthek betreffende
het versiag van da Crisis-Enquete-Commis-
sie, in verband met de gestie van het Bureau
voor Vleesch en' Vetten en de houding van
den minister van Landbouw tegenover de
drie ambtenaren van- genoemd bureau, die in
December 1918 door den minister zijn ont-
slagen. en de gewijzigde motien van orde van
den heer Kolthek betreffende de gestie van
het Rijksbureau voor Vleesch en Vetten, af-
deeling Vetten, en betreffende het ontslag
van ambtenaren van dat bureau.
De heer v. d. Laar vervolgde zijn rede
met een bespreking van de financieele posi-
tie van landr en tuinbouw. Spr. vroeg of de
boerenleenbanken op den duur in staat zijn
het benoodigde kapitaal te verschaffen.
De heer J u t e n vroeg voortaan geen
toestemming te verleenen voor het omhakken
van boomen, indien, in het belang van de
werkverschafiing, gden waarborgen worden
verkregen, dat de grondtea niet ongebruikt
zullen blijven liggen
De heer T e e n s t r*a maakte bezwaar
tegen regeeiingsinmenging met den land
bouw, ook de Landlbouwraad wenschte hij
niet. Het pachtcontract moet'herzien worden..
Wettelijke regeling van het permissierecht
achtte spr. niet mogelijk.
Er ligt, zeide spr. verder, geen en-kele
agrarische wet gereed. Spr. had geen bewon-
dering voor's ministers beleid.
De heer Wintermans verdbdigde
derzoek moeten instellen. Spr.'s voorstelling 1
van feiten is inderdlaad onjuist gebleken.
Als de eerste motie-Kolthek wordt aange
nomen, afkeuring uitsprekend over zijn be-
zou spr. do gevolgen er am ver-
aaaruit
De heer Troelstra repliceerde en be-
toogde eerst dat het verschil tusschen den
heer Schaper en hem grootendeels van theo-
retischen aard is. Als het er op aaukomt
gaan Schaper en spr. denzelfden weg.
De heer Wijnkoop: Is dat de weg-
Schaper of uw weg?
De heer Troelstra: Uw weg zeker
niet.
De heer W ij n k o 6 pDat is ten min-
ste een d-uidelijke uitspraak.
De heer Troelstra betoogde dat het
bij welke theoretische verschillen ook aan sa-
menwerking in zijn partij nooit heeft ontbro-
ken.
De soc.-dem. blijven bereid tot eventueele
samenwerldng in de regeering met burgerlij-
ke partijen, indien de hoofdpunten van hun
program worden overgenomen, zoodat de re
geering feitelijk odnre leiding der soc.-dem.
komt te staan.
Hierbij trad spr. in een bestrijding van den
heer Wijnkoop. Voor samenVerking met de
communisten bedankt spr. De soc.-dem. staan
eenerzijds tegenover de kapitalisten, ander-
zijds tegenover de communisten, deze laat-
sten zullen hier nooit een leger van arbei
ders achter zich krijgen.
Spr.' breekt daama zijn rede af. i
De beraadslaging werd verdaagd tot he-
denmiddag 1 uur.
In de avondvergadering werd voortgegaan
met de algemeene beschouwingen over
Hoofdstuk X (Landbouw, Nijverheid en
Handel) der Staatsbegrooting 1291; hierbij
het beleid van den minister en wees op diens
wetgevenden arbeid.
De heer L. M. Hermans zeid'e, dat
de agrariers in de Kamer zeer eenzijdig zijn
in hun belangsteliing voor landbouwbelan-
gen.
De heer Van Beresteyn vroeg in-
lichtingen over de gestie van stoombooton-
dememingen, die aanspraak wenschen te
maken op su'bsidie en daartoe moeten bewij-
zen dat zij noodlijdend1 zijn. Spreker maakte
dan een opmerking over de kaasmerken en
lichtte vervolgens een tweetal moties toe.
De eene mode spreelct uit, dat de N.H.M.-
heffingen slechs mogen gevorderd worden
bij uitvoer en noodigt den minister uit maat-
regelen te nemen, dat deze heffingen worden
gerestitueerd ingeval er geen uitvoer heeft
p1aats gehad.
De tweede motie betreft de afgite van con-
sentgelden voor kaas, welke niet in overeen-
stemming zou zijn met het beginsel der wet
van 1 September 1917 en noodigt den minis
ter uit maatregelen te nemen, opdat deze
consentgelden hij liquidatie in 's Rijks kas
vloeien en' dte uitgaven voor dte melkvoorzie-
ning met medewerking van de Staten-Gene-
raal geschiede.
Besloten werd, de moties op een trader te
bepalen dag te behandelen.
De heer K e t e 1 a a r sprak over de
kwestie van het vetbureau en net ontslag der
drie ambtenaren. Hij zeide dat de minister
de Kamer herhaaldelijk verkeerd heeft inge-
licht. Er zijn nu twee krasse moties van den
heer Kolthek. Spr. meende dat alle leden hun
stem aan die moties moeten geven.
De hieer Smeenk sprak over de belan-
gen van de landarbeiders en drong ami op
spoed met de wijziging dler Landarbeiders-
wet.
De heer R u g g e sloot zich aan bij het-
geen de heer Ketelaar over de moties Kolt
hek heeft gezegd.
De heer A. P. Staalmaa ontkende
tegenover den heer Van Beresteyn, dat hij
dezen indertijd verdacht heeft willen maken,
gelijk deze beweerde.
E)e heer Beumer keurde het potreden
van' den heer A. Staalman af.
Minister van IJsselsteyn,
begon met de beantwoording van de interpel-
latie-Kolthek. Alle ambtenaren van het Vet-
bureau zijn thans ontslagen, een rechtsband
is er dus niet meer; zoodat van. bestraffing
geen spake kan zijn. Het desbetreffend deel
der motie is onuitvoerbaar.
Spr. erkende dat de Crisisenqu&te-commis-
sie heeft uitgemaakt, dat hij onjuiste mede-
deelingen deed1; hij: was afgegaan op amb-
telijke inlichtingen en had een peraoonlijk on-
De heer K e 11 a a r wees er op, dat de
minister van de oorspronkelijlce motie spreelct,
welke echter gewijzigd is.
Minister van IJsselsteyn,
verklaarde ook deze motie, waarin 's minis
ters houding en optreden niet in het belang
van ladn en volk wordt genoemd, niet te
kunnen aanvaarden.
Hiema kwam spr. tot da beschouwingen
over de landbouwbegrooting. Ip de handels-
balans komt eenige verbetering, er komen
meer kolen en het graan wordt lets goedkoo-
per; maar nu ia er weer de stijging van den
dollarkoers.
Het bruinbrood moet nog eenigea tijd ge
handhaafd worden; hiervoor zou spr. met
een crediet 'komen. Spr. motiveerde dan da
benoeming van den broer van den heer A.
P. Staalman tot broodcontroleur.
De beschouwing van den heer Juten inza-
ke de bebossching scheen spr. in strijd met
de Nood-Boschwet, maar spr. zou die zaak
overwegen.
Pogingen werden gedaan om nieuwe af-
zetgebieden voor onze production te veikrij-
De afzet der uinbouwproducten in het
innenland is ook moeilijk; de gemeentebo-
sturen kunnen hier zelfsitandig wel wat doen.
Vervolgens besprak de minister de organi-
satie van den landbouw en betoogde daarbij
de wenschelijkheid van imstelling van een
Landbouwraad, als een centrale instelling.
Spr. verdedigde zich tegen de critiek van
den heer Teeastra. De berichten over mood-
en klauwzeer zijn gunstig.
De zomertijd zai waarschijnlijk wel be-
perkt kunnen worden, gelijk de heer Braat
aangaf, maar een positieve toezegging Icon
spr. niet doen.
Vervolgens gaf spr. een uiteenzetting
van de regeling voor de kolenvoorziening
van de beurtschippers. Voor het vleesch en
Hollandsch vee wordt accijns betaald, terwijl
het bevroren vleesch wij is. Dat is inderdaadl
een onamatie. Er zou aan tegemoet te ko
men zijn, maar ook dat is niet zoo gemakkc-
lijk.
De heer Kolthek repliceerde en cri-
tieerde het optreden vandea minister bij de
interpellatie, hetgeen de Voorzitter
aanleiding gaf de spreker eenige malen tot
de orde te roepen.
Spr. kon niets aan zijn moties wijzigen
hij zou het land feliciteeren, als het land van
dezen minister verlost was. Spr. handhaafde
dus zijn eerste motie onverzwakt; en zijn
tweede mode inzake een' schadeloosstelling
voor de ontslagen ambtenaren, verdbdigde
spr. nog nader. Hij wenschte daarvoor een
commissie van onderzoek, uit en door de Ka
mer te benoemen.
De heer A. Staalman motiveerde
nader zijn optreden tegen den heer A. P.
Staalman.
De heer Beumer repliceerde.
De Minister, de heer Van IJ s s e 1-
steijn; beantwoorddb nog enkele opmer-
kingen betreffende de landbouwbegrooting. N
Het aanvankelijke voornemen is db kolen-
distributie voor huisbrand 1 April a.s. op te
heffen; maar het kantoor dat voor de prij-
zen-egalisatie zorgt, kan nog niet worden
even,
algemeene beraadslaging werd geslo-
opgeh.
ten.
De moties-Koithek komen morgen bij den
aanvang der vergadbring in stemming. De
vergadering werd om 12V« uur gesloten.
BinneiilarHl
PROV. STATEN VAN N.-HOLLAND.
Het derde Provinciaal Ziekenhuis.
Verschenen is de memorie van antwoord
van Ged. Staten op het Algemeen Versiag
der Afdeelingen van de Provinciate Staten
over het voorstel in zake oprichting van een
derdb Provinciaal Ziekenhuis.
Zooals bekend is vroegen Ged. Staten
machtiging terrein aan te koopen en een cre
diet ter bestrijding der kosten van de voorbe-
reiding van plaanen voor db stichtmg van
een provinciaal ziekmbuis op bedoeld ter
rein.
In de memorie van antwoord wordt o.a. ge
zegd, dat Ged. States in verband met db
vraag of het indienen van de voordracht al
dan niet urgent was. een staat hebben doen
vervaardigen, vermeldende het aantal be-
schikbare, bezette en onbezette plaatsen.
Uit dien staat blijkit, dat ondanks de ver-
meerdering van het aantal heschikbare
plaatsen in „Het Apeldoomsche Bosch" met
49 en het sluiten van een contract met de
Utrechtsche gestichten, dat recht gaf op 75,
en dat met het gesticht ,,Huize Assisie dat
recht gaf op 40 plaatsen (zijnde een toene-
ming van 164 plaatsen in totaal), het aantal
beschi'kbare,plaatsen op 1 Juli 1920 nog
silechts 142 bedroeg.
Deze toestand is sedert 1 Jul il 920 weder
aanmerkelijk ongunstiger geworden, daar op
den 15en Sept. nog slechts 110 plaatsen on-
bezet waren, waarvan slechts 3 a 4 voor
wouwen.
Van de te verwachten opening 'van een
nieuw paviljoen van ,,Het Apeldoomsche
Bosch" is geen verruiming van beteekenis te
verwachten, ook niet wanneer de 56 Israelie-
tische patienten, die verpleegd worden, alien
naar het nieuwe paviljoen konden worden
overgeplaatst. f
Dat db voorziemng in db behoefte aan
plaatsruimte voor armlastige krankzinnigen
derhalve zeer urgent is, is moeilijk voor te-
genspraak vatbaar.
De vraag of in het nieuwe ziekenhuis eene
speciale inrichting voor tuberculeuze pa
tienten zal worden ingericht, moet bij net
maken van de bouwplaimen onder het oog
worden gezien.
In een naschrift schrijven Ged. Staten
nog:
„Het vorenstaande was geschreven en
reeds in druk gezet, toen ons uit eene mede-
deeling van den Voorzitter van het College
van Regenten van de Stichtmg „Het Genees-
kundig Gesticht voor Krankzinnigen" te
Utrecht aan den Griffier bleek, dat dit Colle
ge in 'beginsel bereid was aan het gesticht
Wfllem Amtz-Hoeve te den Dolder eene zoo-
dantoe uitbreiding te geven, dat aldaar nog
375 Noordhollandsche pattenten zouden kun
nen worden verpleegd, rnits db provinde
Noordholland <fe voor bouw en inrichting
benoodigde gelden, geschat op 2000,000
ter leen zou verstrekken.
Al brengt dit aanbod geen wijziging in
het standpunt, hierboven uiteengezet, toch
zijn wij voomemena hieromtrent onderhande
lingen aan te Icnoopen. omdat eene verrui
ming van het aantal plaatsen, speciaal waar
die gevonden zouden kunnen worden in een
gesticht, dat ten opzichte van Noordholland
gunstig is gelegen in db naaste toekomst alal
zeer noodzakelijk moet worden beschouwd.
De voorbereiding voor den bouw van een
derde provintiaal ziekenhuis en db bouw zelf
zullen immers geruimen' tijd in beslag ne
men, zoodat dit toch eerst over eenige jaren
in exploitatie zal kunnen worden gebracht.
Door op het Utrechtsche aanbod in te gaan,
zal dus voorzien kunnen worden in db be
hoefte aan plaatsruimte, die in de naaste
toekomst nijpend kan worden. De bouw te
den Dolder zal. betrekkelijk spoedig voort-
gang kunnen hebben. De plannen zijn in
voorbereiding en het stichten van enkele pa-
viljoens lean binnen niet te langen tijd' zijn
beslag krijgen. Daardoor wordt ook tege
moet gekotnen aan het bezwaar, dat thans
nog veel te veel paitibnten ver buiten db pro.
vineie verpleegd worden.
Voor ons is deze aangelegenheid ten slotte
het allerbelangrijkste, dat de plaatsing van
patienten, die gestichtsverpleg'mg noodig
hebben, geen moeilijlcheid of vertraging onr
dervindt.
Leiden derhalve db onderhandelingen tot
overeenstemming dan kan eerlang eene
voordracht tot het aangaan van eene over-
eenkomst met de Stichting „Het Geneeskun-
dig Gesticht voor Krankzannigea" te
Utrecht verwacht worden.
Malartabestrifding.
Ged. Staten stellen voor aan de Afdeeling
Noord-Holland der Vereeniging van Neder-
landsche Gemeenten, en behoeve van db ma-
lariabestrijding in de provincie, voor het jaar
1921 eene bijdrage te verleenen tot een be-
drag, gelijk aan het totaal der bijdragen,
die door de verschillende gemeentebesturen
in Noord-Holland over 1921 voor dit doel
zullen worden gegeven.
SCHRIFTELUKE VRAGEN1.
Ml
ALKMAARSCHE COURANT
TWEEDE KAMER.
In de zltting van gisteren werden voortgezet
de algemeene beschouwingen over de staats<
begrooting.
De heer W fj n k o o p vervolgde zijn rede.
Hij verweet aan de sociaabdemocratie, speci>
aal den heer Troelstra, dat zij den kapitalisti<
schen strijd voeren tegen het proletariaat en
aan de regeering dat zij reactionnair is.
Minister Ruyg de Beerenbrouck
verklaarde dat de regeering voorstellen zal
does omtrent de bedrijfaorgatuiatiea en de
medezeggenschap der arbeiders, zoodra de tij«
den daarvoor rijp zijn. Een commissie uit den
Hoogen Raad van Arbeid heeft de kwestie in
onderzoek.
Verdubbeling deT renten van? de invalidi*
teitswet zou 38.7 millioen kosten. De motie v.
d. Laar mocht dus niet worden aangenomen.
Bij den hoogen raad van arbeid ia in onder<
zoek een ontwerp om de ziektewet in overeen»
stemming te brengen met de conventie van
Washington, waarbij moederscbapssteun van
arbeidatera ia voorgeschreven. Overwogen
werd dien steun uit te breiden tot onze min»
vermogende gehuwde moedera.
Voor verbetering van onze handel»ba«
lana wordt alles gedaan. De regeering aan»
vaardt de tegenstelling socialisme tegen per<
aoonlijke vrijbeid niet. Zij atelt' zich op het
atandpunt der christelijke aolidariteit. Zij
meent dat de christelijke coalitie vooralsnog
zal blijven beitaan, wat niet beteekent dat
samengaan met andere partijen op sommige
punten niet mogelijk zou zijn.
De regeering meent met de uitvoering van
de Arbeidswet op den goeden weg te zijn.
Zij .acht het nog altijd noodzakelijk waakzaam
te zijn ten aanzien van het revolutiegevaar en
zal haar burgerwachtpolitiek handbaven.
Spr. dankte de liirksche groepen die de re»
geering steunden en deed een beroep op ver«
dere medewerking van die groepen.
Minister d e V r i e a constateerde dat de
scherpe critiek op zijn beleid in het Voorloo»
pig Versiag geoefend niet was gehandhaafd.
Het Kabinet was ook ten aanzien van het fi'
Echte Smyrnasche en Perzische TAPUTEN.
nancieel beleid homogeen. Het ontwerp ter«
zake van bezuiniging is bij de rekenkamer om
advies. Spr. verdedigde zich tegen de beschub
diging van onvast beleid en wees daarbij op
de snel wisselende gebeurtenissen en omstanV
digheden.
De middelen zullen over 1920 vermoedelijk
135 millioen komen boven de raming. Niette-
min zal de buitengewone stijging der uitgaven
een zeer aanzienlijk tekort veroorzaken. Voor
1921 is een tekort van minstens 100 millioen
een zeer lage schatting. Neemt men aan dat
de middelen 40 millioen boven de raming zul«
len opbrengen, wat ruim is geschat, dan moet
nog worden voorzien in een tekort van 60 mil.
lioen. Dairtoe komen het eerst in aa'nmerking
tabaksbelasting, verhooging vau successiebe.
lasting en grondbelasting. Uit de directe be«
lastingen kan niets meer worden gehaald.
Naast verhooging van de drankaccijns en de
weeldebelasting zal verhooging der invoerrech<
ten bij verdere uitgaven or.veririjdelijk /i!n.
Bij de replieken diende de heer Merchant
een motie in met verzoek alle buitengewone
traktementsverhoogingen van de begrooting
te schrappen.
leid, dan H
binden welke daaruit voortvloeien.
'Op Tragen van don heer Van Raverteijn
betreffende het onderwerpen aan oontrole
van de gemeenschap van den gewezen Duit-
echen kroonprins met de buitenwereld, heeft
de minister van bdnnenlandsche taken geant-
woord':
Ofschoon met de ontkennitug van feiten,
wel'ke tusschen derden zouden zijn voorgeval-
len. stei?ds eenige omzichtigheid is te betrach-
?en, heeft de regeering toch alle redan, den
