Damrnbrlek.
Klppen en Konijnen.
Nier- en Blaassteenen.
Dokterpraatjes.
Uit onze Staatsmachine.
Na
i.
7.
7.
ProYtnclaal Nlcinvs
uIt heiloo.
De Raad vergaderde Vrijdagmiddag vol-
tallig.
1 De uitvoerige notulen, gelezen door den
sccretaris. den hjeer Bruul, werden onveran-
derd goedgekeurd.
Eenige ingekomen stukken van Ged. Staten
werden voor kennisgeving aangenomen.
bit de ingekomen stukken stippen wij aan
het verzoek om subsidie ten behoeve van een
rust- en vacantieoord voor de gemeente-
ambtenaren.
Op advies van B. en W. werd op dit ver
zoek afwiizend bcschikt.
B en w. stelden voor de subsidie v Ge-
zinsverpleging op 200 te brengen
De vereeniging verzocht ccn subsidie van
i 15 per 100 ingezetenen, doch bij vriwcien-
lijking van het plan om ecu zuster meer aan
te stellen en de wijken te verkleinen, een 'sub
sidie van 30 per. 100 inwoners.
De voorzitter zeide, dat het college het ver
zoek langdurig had besproken. 15 per 100
inwoners werd te hoog geoordeeld en het
bleek ten slotte dat dit niet noodig was. Tot
nog toe werd een subsidie van 50 gegeven
en B en W oordcelden dit hedrag voor deze
jiiuttige installing te hoog, Een subsidie van
200 vonden B, en W voor Heiloo een
Jx'hoorlijke prestatie en wilden daarom daar-
aan de voorwaarde verbinden, dat de zuster
in Heiloo komt to won en, De zuster kon hier
geen woning kriigen Zij woont met haar
moeder, om die te steuncn, maar zij kan ook
ergens in den kost gaan en B. en w, mccn-
den, dat de voorwaarde voor het in Heiloo
woncn wel gesteid kan worden. De wijk
voor de zuster is dan Heiloo, Limmen cn
Akersioot.
De heer van't Veer oordeelde de wijk te
groot
De heer Muller vond het voorstel te laag;
de zuster verriclit goed werk en spr. vond't
vrrtchrikkclij'k, tc vordercn dat ae dochtcr
haar moeder in den steek laat. Spr. wilde
wachen tot haar een woning verschaft kon
worden.
De heer Vahl meende, dat ipen bij ophef-
fing van de koiendistributie zonder opofferin-
gen haar een woning kon verschaffcn
De secretaris wees er op, dat er op andere
wijze reeds 460 uit Heiloo bijeengebracht
wordt Aannemende, dat de Provincie de an
dere helft van de kosten van een zuster bij-
draagt, dan betaalt op deze wijze Heiloo pre-
cies de helft van de kosten voor een zuster en
de bc-ide andere gemeenten kunnen toch ze
ker de andere helft betalen.
i Het voorstel van B enW. werd hierop
aangenomen. na toezegging van den voorzit
ter, dat B. en W. het dcnkbeeld van den heer
Vahl in overweging zullen nemcn.
De voorgestelde wijziging der Politie-Ver-
ordening werd'vastgesteld.
Het op stoepen en hekken zitten en het
luidruchtig langs de wegen gaan werden nu
strafbaar.
De heer van t Veer hoopte, dat aan de
verordening streng de hand gehouden zal
worden.
In behandeling kwam hierop de verorde
ning op de winkelsluiting.
Bepaald werd. dat, behalve Zaterdags, St
Nicolaas, Keretniis en kermisdagen, verboden
is de winkels voor het publiek geopend ta
hebben v66r des morgens 5 uur en nk des
avonds 8 uur.
Gcdurende deze uren zal ook het venten
langs den publieken weg verboden zijn.
Het ontwerp werd ongewijzigd vastge-
steld.
De voorzitter deelde mede, dat verschillen
de liefhebbers waren gekomcn, die stukken
van de gemeente willen koopen van de door
de gemeente van den heer rontein Verschuir
gekochten bosciigrond tegenover ,,Ter Coulr
iter". Voor het gcdeelte aan den Hollcnweg
Koot 1 37.67 H.A., hadden zich ernstlgc
opers aangemeld, waarom de voorzitter dc
openbnre zitting voorloopig sloot, om de
zaak'in comitd vooraf te bcsprcken.
Na hcropening deelde de voorzitter mede,
dat B en W. voorstellen om den betreffenden
Srond te verkoopen voor 4130 aan den
ouwlcundlge C. Langenbout te I.ochem, on
der voorwaarden>, dat het uitzicht op de
snoorbaan nimmer belemmerd mag worden,
dat de perceclen grootendeels bosch beiioo-
ren te blijven en dat nimmer zonder goedkeu-
ring van B, en W. gerooid mag worden Bo
vendien zullen de ontwerpen voor dc de bou-
wen woningen de goedkeuring van B en W
behooren te hebben en zal dc gemeente den
wal over 2 Meter breedte mogen opruimen
en over het zand moeten kunnen beachikken
i Het voorstel werd zonder hoofdelijke stem
ming besproken.
De heer Muller bracht aan B. en W dank
voor de gemaakte bepalingen, die voor het
behoud van het natuurschoon waren geno-
men.
B. en W. stelden voor om aan de gemecntr-
ambtcnaren hun pensioenbijdrage voor 1920
terug te betalen, aangezicn alle rijksambte-
naren, ook de onderwijzers, dit reeds terug
kriigen.
De heer Klaasse verwonderdc zich er over,
dat B en W. dit voorstel eenstemmig deden.
Gemeente-ambtenaren ziin nu eenmaal geen
rijksambtenaren. bovendien zijn hun salaris-
sen niet laag en pas geregeld. tot tevreden-
heid van de betrokken ambtenaren. Spr. her-
innerde aan het zuinigheidsbetoog van den
heer Maas Geestcranus en begreep niet, dat
men nu zoo maar 500 wilde offeren. Spr.
zou daarom tegen stem men,
De heer Vahl gevoelde voor het voorstel
van B en Wdoch aan den anderen kant
kon de juistheid van het betoog van den heer
Klaasse niet ontkend worden. Spr. was
overtuigd, dat men een zakkenden tijd tege-
moet ging. De salarissen dan verlagen gaat
niet. Spr. wilde wel dit zeggem, dat hiji, wan
ner steaks Ged. Staten met voorstellen ko-
*<?en 'ten de salarissen weer te verhoogens hij
daaito# nisi ml mti&imkm. Om tiuns
de groote, dorrs, BeesfBe Heades. Eenige
ging om haar sujet te ideaiiseeren valt bij de
Jonge artiste niet op te merken. Zij heeft haar
model bekeken met scherpen, critiscben blik
en het eerltyk en trouw, z66sls het Is, z66sls
zij het ztg, weergegcven. Vendssr waarschijn*
lijk dst de jury, bestasnde ult de schilders
Arntzenlus, Haverman, prof. Jurree, Simon
Maris en Jan Sluyters, eenige kleinere tekort>
komingcn heeft voorbijgczien. Want dit is een
talent om aan te moedigen en in gedachten te
houden.
Verder noem ik welgeslaagde portretten
door: de Blanes, Ch. Eyck, Ed. Gerdea, Bart
Peizel, Ernst Leyden en H. Kamerlingh Onnes.
Mijnerzijds moge ik tenslotte de stichting in
aller aandacht aanbevelen. Er zit veel en goed
materiaal onder onze jonge schilders voor de
portretkunst. Moge dat, mede door het The*
rise van DuylSchwartzefonds, tot ontwik*
keling koment
WAGENAAR Jr.
AAN DE DAMMER&I
Met dank voor de on.tvan.gen opl. van. pro
bleem no. 628 (auteur Bourquin.)
Stand.
Zw. 10/16, 17,10/23, 25, 27, 28.
W. 26, 30, 32, 34/40, 44, 47/80.
O p 1 o a e i n g.
1. 30241 Zwert kan no op twee manieren
alaan. Na 1. 20 29.
volgt de volgende oplossing
2.
30—31
2.
27 30.
8.
47—41
8.
30 47.
4.
35—30
4.
47 38,
6.
40-35
5.
29 40.
0.
4842
6.
25 48.
7.
49 20
7.
40 49 of 16 24.
3.
82 6
8.
16 24 oi 40 49.
9.
60—44
0.
49 40.
10.
36 44.
1.
19 80 TOlgt:
85 24
2.
20 20.
3.
80—81
8.
27 80.
4.
47—41
4.
80 47.
6.
48—13
5.
47 88.
6.
40-85
fl.
29 40.
85—80
25 84.
8.
44 8 6
8.
88 44.
9.
49 20
0.
15 24.
10.
82 231
Van dit fraaie probleem ontvingon wij
goede opl. van de heeren: W. Blokdijk, P.
Dekker, D. Gerling to Alkmaar, P, de Groot
te Warmenhuizen, H. E. Lantdnga, Belling-
wolde, A. Renooy, Berkhout, Jb. Toepoel,
Sint Pancraa.
UrT DE PAHTTJ.
Weisa it alt overwinnaar uit den vierkamp
getreden, en behaalde uit 6 part. 9 punten.
Springer 0 p. Damme 5 p. Prije 4 p.
Van de twee partijen nadien nog tusechen
Weiss en Springer gespeeld won elk 66n.
In de eerate partij kwam de volgende stand
voor:
Zw. 1. 8, 4, 0, 7, 11/14, 10, 17, 19, 25, 35.
W. 28, 81 82, 34, 36, 87, 40, 48, 44, 45, 47,
48, 60.
Springer was mot swart aan ret en haalde
dam door 25—80 (84 25) 14—20 (25 23)
1218 (23 21) 10 49. Weias nam den dam
wel af voor een stu'k verllea, doch moest ten
alotte de vlafletrijken.
In den wodstrijd tusechen Mutna en Con-
atant kwam aan 66n der borden deze positie
voori
Zw. 2, 0/11, 18, 16, 17, 18, 81, 84, 20.
W. 27, 32/88, 41, 42, 45/48.
Wit maakte nu d'en volgenden dlamalag,
aohijnbaar niet zoo ingowikkeld, maar zwart
sag hem in een hoofdklaie partij toeh maar
over't hoofd:
1.
85—80
1.
24 36,
2.
84—80
2.
86 24.
8.
27—22
8.
17 30.
4.
88—83
4.
89 t 28.
6.
32 51
Ter oploseing voor deze week!
Probleem 629 van A. Meaudre.
Zw. 2, 5, 6, 7, 8, 10, 18, 14, 80, 39, 43.
W. 11, 17, 26, 28, 31, 32, 38, 47, 49, 50.
Opl. voor of op 15 Dec. bureau v. d. blad.
Correaponcfentie.
A. R. te B. Dank voor uw bijdrage. Over den
op te richten dambond kan ik u geen inl'ich-
tingen geven. Wend TJ daarvoor tot den heer
W. C. Bouman te Zuid-Scharwoude en om
verdere samenwerking tot de heeren P. de
Gtoot Jz. te Warmenhuizen en P. Ooykoas,
Seersrtaris D. ei B.club ta Alkmaaj. Hepesi
tpeedig ti« sm iete van U te keerata.
P. de O. te W. Dank toot nw eehrijven.
Wij sullen't op ons gemak nenian en boo mo
gelijk volgende week een plaateje geven.
Van de vele kwad'e gevolgen van overtolTig
urineauur en nierewakt# is eteenvonning in
de nieren of blaas wel het meest te duehten.
Maar Foster's Rugpijn Nieren Pillen hebben
in aulke gevallen menig suoces berei'kt en tal
van gevaarlijke operation voorkomen.
Spoodige behandeling ia het best, en de
eerste verachijnselen moet men kennen. Een
pijnlijk gevoel in den rug, waarbij men be-
hoefte aan steun heeft ter hoogte van de nie
ren, en vooral bet voorkomen ran een op
steenetof gelijkend bezinksel en gruis in de
urine, terwijl de ioozing met een brandend
gevoel en pijn gepaard gaat, doet denken aan
die mogelijkbeid van ateenvorming.
Steenen rormen aich vaak, als het urine-
zuur aan afvoer door de nieren ontsnapt, aich
laag na laag rond een of andere kern afzet
en langzamerhand een harde, cementachtige
massa vormt, die voortdurend grooter wordt.
Slaat derhalve nooit waarachuwingen van
nierzwakte ala rugpijn, urinekwalen, hoofd-
pijn, duizeligheid, pijn in de gewrichten en
lendenen in den wind, maar bekamp het
kwaad omiddellijk door een geregelde en ma-
tiga leefwijze, en met behulp van Foater'a
Rugpijn Nieren Pillen. Dit geneeamiddel
heeft een acheidendt working op ateenvor
ming en menigmaal kwam het voor, dat da
ateen loakwam, verkruimde en in fijne, zand-
achtige deeltjes werd afgevoerd.
Foster'a Rugpijn Nieren Pillen rijn te Alk
maar verkrijgbaar bij Nierop en Slothouber
k 1.75 per dooa.
No. 12.
Tuberouloae behoort tot da riektan, die men
vermijden kan I Zoo althana luidt de theorie,
maar de praktijk dee levent leert, dat het toch
wel heel moeielijk la, vrij arvan te blijven.
Andere eouden niet zoo heel velen er door
worden aangetast, zeker niet zoo veltn er aan
•terven. In tegenefcelling met wat men vroeger
meende, ia tuberculosa niet een ziekte die op
een bepaalden leeftijd voorkomt, geen enkele
leeftijd blijft er voor geapaard. Zoo overleden
in 1919 aan tuberculoae meer dan 2500 kinde-
reu op den leeftijd van 0,tot 18 jaren, onder
dezen 852 van minder dan een jaar. Prof Sal-
tot heeft er voor't verat de aandacht op ge-
vestigd, dat ook in besjeahuizen deze ziekte
zoo veelvuldig voorkomt.
Wanneer tuberculoae een werkelijk vermijd-
bare ziekte it, hoe komt het dan, dat zoovelen
buiten ataat zijn, aan haar te ontkoment Dit
komt, omdat de vatbaarheid ervoor vrij aige-
r.ieen verbreid ia, en omdat het gevaar, tuber-
kel'bacillen te ontmoeten, buitengewoon groot
ia. Onderzoekingen, waarvan voor ons doel
alleen de uitkomsten belangrijk zijn, hebben
geleerd, dat de allermeeste menechen in^ hun
leven herberg aan tuberkelbacillen hebben
verleend, dat het aantal dergenen, die zulk)
nooit in hun leven deden, inderdaad uiterst
gering is. Maar deze laatsten zijn er dan ook,
om te bewijzen dat, in theorie althana, tuber
culoae vermijdbaar ia. Terwijl d'ie allermeea-
ten een krachtigen ateun verleenen aan de
voor de bestrijding onmiabare (onder)stel-
ling, dat de tuberlkelbacil alom tegenwoordig
ia. Zoolang we die etellinig niet aanvaarden.
zal het one niet gelu'kken, in tuberculoae ale
volksziekte met kane op goeden uitalag te be-
atrijden; hiertoe is noodzakelijk, dat we reke-
ning houden zoowel met de groote vatbaar
heid van den enkeling, als mtt de zekerheid,
dat hij met tuberkelbacillen zal worden be-
smet.
Wanneer we uitgaan van deze etelling,
mooten we als onmiddellijk gevolg aanvaar
den, dtet de strijd tcgen den bacil, de poging
oin de emetstof uit de aamenleving te verwij-
deren, een strijd tegen windmolens zou zijn.
Wel heeft ieder tot zeer ernatigen plicht, er
voor te zorgen, dat zoo weinig mogelijk bacil-
len verbreid worden, wel zal elk ernatig po-
gen in dezenbescheiden vrucht kunnen dra
gon, maar tot oploealng van do tuberculoae-
kwestie zal zulk handelen niet bijdragen,
Daartoe moeten we den anderen wog inilaan.
Wa moeten aldua redeneeren! de ervaring
heeft geleerd, dat de tuberkelbacil alom te
genwoordig ia, dat zijn ultrceling due on*
doenlijk if, dat derhalve het ontkomen aan
bismettlng evenmin tot de moeilijkheden be
hoort. Worden wij alien beamet, dan is hot
due zaak, de mogelijkheid voor den banil,
aioh in ona llehaam te vermeerderen en ons
zlek te maken, tot de kleintte afmetingon te-
rug te brengen. Met andere woorden, wij moe
ten allea doen, om ona weeratandsvermogen
te vergrooten, opdat wij, eena bosmet, aan
den baoil het voortbestaan in one llohaam on-
mogelijk makervj wij hebben door uiterste
reinheld er »aar te streven, het aantal baell-
len, die in ona llehaam binnen dringen, zoo
klein mogelijk te houdtn, Dat wv daarnaast
ons hebben te hoeden voor allea, wat ons
weerstandavermogen vorkleinen kan, dient
nog wel sens afzonderlijk te worden gezegd.
In dit verband1 vermeld ik terloops, dat in En-
geland op den leeftijd van 85 tot 45 jaar aan
tuberoulose atierven 245 winkelier tegen
579 herbergien, 168 spoormannen tegen 296
voerlieden.
Hoe wordt in Nederland de tuberculoae be-
streden? Dit is een uiterst belangrijke vraag,
omdat de welvaart en de toekomat van ona
geheele volk bij deze bestrijding betrokken
zijn.
De Nederlandsche centrale vereeniging tot
bestrijding van tuberculos vat haar taak al
dua op, dat zij in de eerate plaats dient als
wegwijzer. Met de talrijke plaateelijke ver-
eenigingen, die minder of meer direct met
haar samenhangen, streeft zij er naar, ons
volk op te voeden tot een krachtige gemeen-
schap, op wie de bacil niet meer vat zal krij-
gen. Bovendien heeft zij een stelsel van actie-
ve bestrijding ingevoerd, dat bestaat in het
bevorderen van het herstel der zieken. Naast
deze landelijke en plaatselijke verecnigingen
bestaan nog andere, die zich meer in het bij-
zonder ten doel atellen, lijders aan tuberou
lose tot genezing te brengen. Dit zijn de ver-
eenigingen, die sanatoria oprichten en in be-
drijf houden.
Deze sanatoria zijn zondeT twijfel belang
rijke instellingen. Vooral cm de wijze, waarop
de lijders aldaar behandeld worden. Dbe
handeling in de sanaterii b e-
ataat in het verheegen van
het nssrita«4ivs?n*|sa dee*
met, geede seeding, overvioed
van frieache (T»uitlen)lucht. Een
behandeling, die langs directen weg de rernie-
tig'ng der bacillen beproeft, wordt maar zel-
d«o toegepast.
Het it goed', zelfe noodzakelijk, dat we voor
oneen kijk op het tuberculosevraAgstuk en op
de tuberoulosebestrijding altijd' weer erop he-
daoht zijn, dat ook do genezing van de ziekte
nagenoeg alleen verkregen wordt door de
mdidelen, die onmiebaar zijn ter voorkoming
ervan. Want uit deze overweging ontspruit
de vraag, waarom we dan zoo veel geld be-
schikbaar moeten atellen voor de behandeling
van een ziekte met dezelfde middelen, all
waarmede we haar hidden kunnen voorko
men. Elke vatbare persoon, wient vatbaarheid
we door deze maatregelen zouden kunnen op-
heffen, levert winat op voor de gemeenschap
hij behoudt zijn arbeidskracht. Maar boven
dien is hij der gemeenschap door zijn arbeid
van dienst in stede van op haar te terenl
RIJKSPOLITIE.
Over de organisatie van het Rijkspolitietoe<
zicht z(jn velen maar heel matig tevreden,
misschien ia deze term nog te zacht; in elk
geval is daarmee niet gezegd, dat de algemee>
ne inrichting der gemeentelijke politie wel
goedgekeurd wordt Maar de gemeentelijke
politie kan eerst voldoende geregeld worden,
wanneer de herziening der Gemeentewet haar
beslag heeft gekregen en is daarom als een
geheel afzonderlijke aangelegenheid te be«
schouwen.
Een wetsontwerp tot wijziging van de
Staatsbegrooting van 1921 heeft dan ook de
centralisatie van de Rijkspolitie alleen tot on<
derwerp.
Wij hebben tegenwoordig onze rijkiveld<
wachteri, de marechaussee en de mllitaire po»
litie, die alia drle betrekkclljk op zich zelf
staan en alien optreden zonder dat van cen»
trale leiding sprake ia. Elk van die lichamen
heeft zijn taak an het publiek kent gewoonlijk
niet de grenzen van hun bevoegdheld, maar
bovendien ia het voor de opperste autoritelt,
den Miniater van Juatitie, ook weleens lastig,
om de acheiding te maken. Er is een Centraal
politieorgaan noodig, waar allea wat op de
rijkspolitie hctrekking heeft samenkomt;
aan het hoofd daarvan dient volgena den Mi»
nister, een Directeur«generaal met zijn »mbte«
naren te staan, die wel onder het Departement
van Justitie reasorteert, maar niet in den be*
perkten zin tot de departementfambtenaren
behoort. De leiding en verzorglng van de po<
litie d|ent aan dezen hoofdambtenaar te wor<
den opgedragen, onder verantwoordelijkheid
van den .minister. Van de keuze van den per*
soon zal natuurlijk veel afhsngen wat betreft
het resultaat van de reorganisatie.
De Miniater geeft in de Memorie van Toe*
lighting tot het wetsontwerp zijn denkbeelden
ten beste omtrent de positie en de taak vah
dien aan te stellen Directeur*Generaal.
Wat de positie aangaat het volgende:
Hij volgt in de hierarchie onmiddellijk op
den Minister en staat boven de verschillende
corpsen en ambtenaren: rijksveldwacht, ma*
rechaussee, commissarissen van rijkspolitie,
enz. Hij is verder ook „het gezag over de
rijkspolitie", waarvan sprake is in art. 190 der
Gemeentewet. Later kan, wanneer eenmaal
het beginsel, dat aan het wetsontwerp ten
grondslag ligt, is sanvaard, in een algemeenen
maatregel van bestuur de nieuwe organisatie
worden vastgelegd.
Wat de taak van dezen aan te stellen Direc*
teur*generaal betreft, ontwikkelt de Minister
de volgende denkbeelden:
De D.*G. zai hebben te waken voor een
voldoende rijkspolitiezorg over het geheele
land. Hij geeft ter verzekering van een goede
dienstvervulling der verschillende corpsen en
ambtenaren de noodige bevelen en voor*
schriften. Hi) bereidt voorstellen voor een
goede verzorglng van den politiedtcnst voor
en dient die in. Ailes wat op kieeding, lig*
ging, uitrustlng der rijksveldwacht, op iagcre
benoemingen, op het Algemeen Politieblad
betrekking heeft, wordt naar zfjn bureel of
dat van een der onder hem ataande autoritei*
ten overgebracht.
Aan dat bureel komen alio draden van den
Rijkipolitledienit aamen. Zoo mogelijk en
/oo noodig worden daarin ook geveatlgd de
bureelen van den inapecteur der marechaus*
see, van een waarachiJnlilk te benoemen
commandant der Rljkaveldwacht en van dien
der poiltietroepen.
Aan zijn bureel wordt ook de Rljkarecher*
ohe gecentrallseerd, wat met het oog op het
opeporen en het vaak ook niet*vlnden
van ralsdadigers van groot belang ii. Die
rilksrechercheura zullen echter over het ge*
heele land verdeeld worden, maar ter plaatse
zullen de draden lamenkotnen, die deze ver*
apreide ambtenaren verbinden, wat ook voor*
al van beteekenis kan zijn voor politioneele
verblndlngen met het bultenland.
Voorloopig zullen in hoofdzaak noodig zijn
geiden voor een aanvankelijke en voorlooplge
functioneering van de gedachte organisatie.
Behalve de Dlrecteur*generaai zullen twee
hoofdambtenaren moeten worden aangesteld,
de eene voor het adminlstratieve werk, de
andere als leider der RJJksrecherche; verder
moeten uit de som van 50000, die bij het
ontwerp wordt aangcvraagd eenige klerken
betaald worden en de eerate inrichtingskosten
bestreden worden.
Wordt deze som toegestaan, dan kan de Dl*
recteur*gencraal plannen ontwerpen' voor de
geheele organisatie en daarna zullen bij sup*
pletolre begrooting credieten worden aange*
vrasgd.
De Min. denkt zich voor de Rijksveldwacht
een eigen chef en onder dezen dlvisiecomman*
danten. Er moeten verder een aantal goed ge*
schoolde rechercheurs beschikbaar komen,
vooral voor het platte land, waar men niet al*
les op de burgemeesters en de dorpsveldwach*
ters kan laten aankomen. Ook voor de oplei*
ding tot het politievak moet gezorgd worden.
Over al die punten zal de te benoemen Direc*
teur*generaal zijn gedachten moeten laten
gaan en adviea uitbrengen.
Het oppertoezicht op de handelingen der
politie blijft natuurlijk aan den Minister van
Justitie. l3e procureurs*generaal blijven wel
gehandhaafd als directeur van politie voor de
crimineele justitie, maar ook hun bemoeiin*
gen zullen verandering ondergaan.
Wel zal de benoemde Directeur*generaal
niet rechtatreeks met de gemeentepolitie te
maken hebben. naoer in verband met hat be«
paalde in tit 190 daw Gemeentewet, nl er
teeh verband en eanaenwerklng moeten be*
staan tussehen beide onderdeelen ran hat po*
litietoezicht. Hi) zal due voortdurend met de
burgemeesters in aantaking moeten komen
om de samenwerking van rijks* en gemeente*
recherche te bevorderen.
Uit de 50000 die aangevraagd worden
meent de Minister 10500 te moeten bestem*
men voor trsktement van den Directeur«ge»
neraal en f 7000 en 7300 als traktementen
voor resp. den administrateur cn het hoofd
der recherche. Aanvankelijk is er niet veel
kantoorruimte noodig. Msar komt de reorga*
nisatie tot stand, dan zou er een afzonderlijk
gebouw moeten zijn voor dezen centralen po*
litiedienst; in dat gebouw zouden ook de
chefs der rijkspolitie en *recherche kunnen
worden gehuisvest. Een tamelijk hoog bedrag
zou noodig zijn voor reis* en verblijfkosten,
vooraL in 't begin, als de definitievs plannen
voor de regeling worden voorbereid. Dan zal
de Directeur»generaal zich nog al eens voor
persoonlijk onderzoek moeten verplaatsen.
Zooals men zlet is dat ontwerp niet veel
meer dan de vraag aan de Staten*Generaal,
of zij het in hoofdzaak eens zijn met de ont*
vouwde beginselen. Het is meer een vertrou*
wensvraag dan een credietaanvraag.
NOG IETS OVER VOEDER EN DRANK.
Het voer wordt door onze kippen, zooals
door de vogels in het algemeen, weinig of
niet met speeksel bevochtigd, omdat de speek*
selklieren zwak ontwikkeld zijn in groote te*
genstelling met de zoogdieren. Ala dus het
opgenomen voedsel in de maag fijn grmalen is
en door de lnwerking der asnwezige seherpe
zuren reeds groote verandering in samenstel*
ling heeft ondergaan, komt het in het darm*
kanaal. De Jengte van het darmkanaal ia bij
de roofvogelt kort, maar bij de uitaluitend
van granen levende hoendera zeer lang, wal
veertienmaal de lichaamalengta.
Op dien langen weg nu worden de voedende
beitanddcelen uit de apijibrei afgegeven tot
instandhouding en verderen opbouw van het
lichaam en de niet bruikbare reaten worden
verwijderd door slechta een enkele opening.
De urine bevat zeer icherpe zuren, waardoor
ze witgekleurd wordt, terwijl de andere meat*
stoffen een donkere kleur hebben. Zoodra
deze twee kleuren zich niet vertoonen, ia er
met de spiJsverteering ieta gaande, dat als
ahnormaal moet aangemerkt worden. Vooral
hooggroene en hooggele kleuren wijzen op
ingewantsontitcklng en alechte werklng van
de lever, vooral wanneer men er nog bloede*
rlge deelen in ontdekt. Het is goed, zulke die*
ren dadelijk van de andere af te zonderen en
voedzaam, eiwithoudend lichtverteerbaar eten
te geven. De voedering van onze kulkena be*
gint niet dadelijk. Het diertje heeft bij zijn ge*
boorte alleen warmte noodig, geen voedaeL
want het bezit nog een kleine voorraad dooier*
stof, die eerst opgebruikt moet worden. Kui*
kens mogen dus in de eerste 24 of 36 levens*
uren geen voer hebben. (De moeder voert
men even apart). Alles wat de jonge dingen
v66r dien tijd opnemen is ballast en doet meer
kwaad dan goed. Laat ze maar gerust van
honger piepen. Alleen zou ik aanraden, voor*
al bij warm weer, zuiver drinkwater onder hun
bereik te zetten, dat niet koud mag wezen.
Hieraan mag 't nooit ontbrekenl Het beste
als eerste maaltijd zal zijn, een weinig zooge*
naamd eivoer. Dat is een mengsel van gelijke
deelen, zeer fijne brood* of beschuitkruimels
met hardgekookt ei, alles goed verdeeld en
vermengd. Het is het zelfde voer, dat de kana*
riekweekers in de broeikooi geven aan hun
vogels. Op den bodem, waarop het kleine goed*
je loopen gaat, ligt lekker droog zand, flink
dik. Wat tot poeier gewreven eischaal of
kalksteentjes er door is heel goed en kan als
hun eerste grit aangemerkt worden.
.Intusschen maken we ons eerste kuikenvoer
ook wel pikvoer geheeten, klaar, om het tf
te wisselen met het eivoer. Allcrlei zsderijen
kunnen er voor dienen, sis: witkansriezasd,
millet, boekwijtgrutjes, havergort. We geven
het dooreen gemengd of afzonderlijk bfj af*
wisseling. Verder droge broodkruim en vanaf
den vierden dag zeer fijn geknlpt gras. De
droogste voedering achten wij de beste. Bij
het verder opgrocien komen erbij: boekweit,
gerst, mais, groene erwten, alles grof gemslen.
Een goed liefhebber schsft zich een green*
moientje aan, waarln genoemd gemengd graan
grof wordt gemalen. Men zeeft net meel erult,
dit kan als meelvoer gcgeven worden, aange*
mengd met warm water of met melk tot een
korrclige, niet papperlge massa.
Hoe afwisseiendcr het kulken*menu is, des
te sneller groei en des te vlugger bevederlng.
Daarom mag het dlerlijk voedsel niet echter*
wege blijven, zeer kortgeknipte stukjes
vleesch, visch, kaas, insekten, wormpjes, meel*
wormen, mlerenelcren, enz. Ze kunnen tf*
komstlg zijn vsn het ksdsver van een ziek dler
Ook het voeren van vleesch*afval, long, pens,
enz. ontrsden we, vooral ook daarom, dat het
weinig voedlngswaarde heeft.
Al opgroelende krljgen de kulkens grooter
korrel, maar erg grof, zooals msis en erwten,
pas later al* ze volwassen genoemd kunnen
worden. Dan eten ze met de grooten mee en
worden Ook dan pae in dat nieuwe geaelschap
gebracht. Jong en oud apartl
Voor vasthoudende kippen is graanvoer
het voornaamste en zacht«voer bijzaak. Goe*
de kwaliteit gerst, haver, boekweit, tarwe, wat
mais en ook hennepzaad, worden naar gelang
van het jaargetijde, oordeelkundig gemengd
of ook wel afwisaelend gevoerd. De ervarin*
gen van de laatste jaren hebben ons geleerd,
dat niet altijd allereerste kwaliteit gegeven be*
hoeft te worden. Tweede soort geeft ook goed
succes, maar werkelijk slecht, duf voer, is al*
tijd nog het duurste, want het geeft geen
kracht, maar wel kans op allcrlei ziekten en
gebreken.
Het zoogenaamde ochtendvoer, dat heele*
maal niet uitsluitend in den morgen, maar
even goed op alle andere tijden van den dag
gegeven kan worden, mag nooit te nat, te
papperig en lijmig, te hcet of al te koud voor*
gczet worden. De samenstelling van dat in
meelvorm overal verkrijgbare voer is bij do
meeste ha'ndelaren heel goed. We kunnen hier
wel geen adressen opnoemen, maar er zijn fir*
ma's genoeg, die een zeer goeden naam ver*
worven hebben. Betrek dus uw meelvoer van
zulk een zaak. Bedenk ook. dat het volstrek
niet erg is, als u eens een of twee dagen het
zachte voer overslaat. Omdat in goed och*
tendvoer ook een bepaalde verhoudng van
vleaseh* el eek wel visehmael voorkajid*/. -s
krijgea sua kippa*. set fleed gfus m
treuwd ochtendvoer gevoerd a) datgene, was
»e noodig htbban om de *l(jtage van hun
lichaam cn het stofverlies door hat laggen
niet alleen te kunnen weerstaan, maar daarbij
nog in een goede conditie te blijven. Toch zal
het niet kwaad zijn, vastzittende kippen alk*
week een kleine hoeveelheid rauvr paarden*
vleesch met meel vermengd, te geven, vooral
aan foktoomen. Als dan nog elken dag ruim*
schoots groenvoer wordt verschaft, zullen goed
gezonde, jonge hennen door ruimen leg alle
moeiten en uitgaven rijkelijk loonen.
