AtKmaarsche Courant
De Amsterdamsche week,
De gestolen brief.
Damrubriek.
Brlevan nR BefOju.
Honderd Drle en Twlntlgste Jaargang.
Zaterdag 5 Februari.
Feuilleton.
cm de pjssrnj.
*0.
1921.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
roepen sollicitanten op naar de betrekking
van
TIJDELIJK LEERAAR
ia de NATUURKUNDE aan de HANDELS-
DAGSCHOOL, voor 4 lesuren per week.
Stukken zoo spoedig mogelijk in te zenden
aan den Burgemeester.
Burgemeester Tellegen; zijn
ziekte en zijn persoon. De bestraf-
jing van de stokers van 8 Juni
1920; B. en W. vereenigen zich.
met de uitspraak van het Scheids-
gerecht en de beide sociaal-demo-
cratische wethauders dreigen met
ontslag.
door Edgar Poe.
1811—1849.
2)
Me dunfct, zei: iDupi®, die ini een1 aureool
van rook zat, er zou geen geschiifcter mensch
te vindeni zijn
Je vleit, miaar het kan weil wezen, dat
men een1 dergelijke opiuie over mij heeft.
Zooais je reeds hebt optgemerbt, zei ik,
blijkt het duMelijlk, dat de brief nog steeds in
handen, is van dtirt mimister, daar het bezit
en niet het mishruik inaken van den' inhoud
hetn madiltl verleent. Het laaiste zou zijn
niacht venslappen.
Dat is waar, zei G.. en volgens deze
overtiuigtnig heb ik ook gehandelkl. Mjm eerste
werk was, om het hu is van iden minister, bui-
ten zijln weten om, zorgvuidig te d'oorzoeken
en, er'voor te waken, dat hij geen argwaan
kon krijlgen.
Maar ge zijt geheel en al thuis in zulk
soort van opsporingen, zei ik; de Parijsche
politie heeft dat 'grapje meer dan eens bij de
hand1 gehad!
Zeker, zdloeren diaarooi had ik goe-
den moed. 'De gewoontoni van den minister
'waren mij -gunstig. Hij is ddkwijls den gehee
len nachit niet thuis. Er zijn weinig bedienden.
zijln, bedrinken zij zich makkelijk. Zooais ge
Zij slapien M| ver verwijderd
daar
■tcrs apart em ente'n em
van hums mees-
'het Napolitanen
weet, bezit ik sleutels, njet welke ik alle ka-
mens en kabimet'ten van Parijs kam openen.
Gedurende dde maand'en heb ik geen nacht
ongebruikt laten voorbij gaan om zelf het
huis van 'D.... te doorsniuffelen.
Miijn eer is er mee gemoeid, en .maar dit
biijft onder ons... de belooning is enorm. Ik
heb de nasporingen dan ook niet opgegeven,
alvorens ik de vaste ovcrtuigiing had!, dat de
idief nag slimimer was dan ik. Mle hoekjes en
gaatjes, waar maar een' papiertje in verbor-
gen zou kunmien; warden, wemat door mij na-
gepluisd.
Zou het echter zoo onmogelijlc zijn, d at,
ofschoou die brief nog ouder hell bereik van
van' miinister is, hij1 dezen' toch ergens anders
'heeft verborgen dian in zijin eilgen woning?
opperde ik.
Kan haast niet, meenide Dupin. De
ciigeniaardige sland van zakera, die tlians aan
het hof heerscht en vooral' de intrigue waar
D.... zich ingewerkt heeft, geveni aan de
oogenblikkelijlke werkzaairrheidi van' het' docu-
mient, de mogelijikheitf het su'biet te kunrten
toonen, een bijina even' groote waarde als
het bezit ervau.
De mogelijikheid) het te kunnen toonen'
vroeg ik.
Liever gezegd, het te kunnen vernieti-
^en, zei Dupin.
Goedi, het papier is dus in huis. Dat de
minister het b(ij zich draagt, mcete® we zeker
voor uitgesloten houden?
Albsoluut, antwoordde de Prefect. Twee-
niaal' heb ik hem door kwasi-dieven laten aan-
randen. en werdi feijj in miiin tegenwoordigheid
gefouilleerd,
iDie moerte hadt ge je kunnen besparen,
vielt iDupin in de rede. D... is nu niet heele-
maal diwaas, zou ik meenenT'Dat sootrt van
valstrik heeft hij1 allang voorzien
Met heelemaal idiwaas, doch hij' is diich-
•ter en d^t gelijkt er veel' op, zei G....
Dat) kan zijin, zei1 Duipiin, na lan'g en na-
denkend de rook: van zijn pijp te hebben uiit-
gepuft. ofschoon ik mezelf ook heb schuldig
gemaakt aan zekere rijme^arij
Koni, vertel eens vender over de bijzon-
derfied'en van je onderzoek, vroeg ik.
De zaak staat zd6we hebben overal 'ge-
zocht. Op d'at gebied1 ben ik een man van on-
dervinding. We hebben' het huis, kamer voor
kamer, onder handen genomenaani elk span-
deenden we een week. Eerst werden de meube'
nibe^s
open-
van ieder vertrek doorzocht. Alle laden'
den we; ge zulit begrijtpeni, dat voor een be-
kwaami politie-dienaar gchcime laden «nbe-
staanbaar zij®! Hi|, die bi;
ken' een geheime lade in'
oij dit soort van za-
de gelegenheid' atelt
AAN DE DAMMERS.
Met dank voor de ontvangen oplossingen
van probleenxtNo. 636 van M. C. Kingma,
Delft.
Stand:
Zwar:t 7, 9, 11/15; 20, 24, 30, 40.
Wit: 21, 23, 28, 31, 33, 35, 38, 41, 42, 44,
48.
O p 1 o s s i n g
1. 28—22 1. 40 49
2. 22—18 2. 49 47 (3 slaan)
3. 21—17 3. 47 29
4." 17 10 4. 15 4
5. 23 3!
Goede oplossingen ontvingen wij van die
heeren
W. Bl'okdijk, P Dekker D. Gerling te Alk-
maar, Jac. Bekker Hzn. te Oudkarspel.
Van't vorig probleem nog een goede op-
lossihg van J. B. te Alkmaar.
hem te ontgaani, is een domikop
Hierna fcwanien de sitOelen aan de beurt.
De kussens zijn gepeildl door miiddel van la®
gc, fijne naalden, die jullie me hebt zien ge-
bruiikem. We hebben de bladen1 van de tafels
gelidhit.
Waarvoor?
Soms wordit het bovenstuk van een1 tafel
of van een a'nder dergelijk meubel er afge-
faaald' door iemand, die dlaarin iets wenschf
te bergen hij hO'Lt de pood van' het meubel
uit, laat het voorwerp in de holte glijden en
plaatst het blad er weder op. Dit gebeurt ook
wel' met de spij'ien der beddem.
En zou men die halite niet ikumen uilvin-
den dOor bekloppem? vroeg ik.
Volstrelkit niet al'tijdi, Mjlvoortoeeld1 als men'
gczorigd heeft, om het voorwerp fliek, dik, met
katoen te omwikkeletl. Trouwens wiji waren
genoodzaakt geluidloos te werlk te gaan.
Mlaar je hebt toch niet 'alle meubds,
waarin op deze wijze iets versfopt nuodnt zijn
uit elkaar genomen? Een brief kan gerold
in een fcolkertje, dun alls een stopnaaldi, zo6
ge9lagen worden in den poot van een' stoel.
Heb je alle stoelen onittakeld'?
Neen, zeker niet. Miaar we deden iets
anders en beters. We hebben' de pooten van
alle stoelen uit huis, zelfs de reetjes van alle,
meubefehiikkera, met behulp van' een sterke
roicroscoop bekeken. Ware er een spoor van de
minste ongerechitiigheild! geweest, dan zouden
we het oogenblifckeldjk 'gezien hebben. Een kar-
reltje, door het botren veroorzaakt, Ijfct een
appel Eenige verandering in de lijm, eenvou-
d'ig een Meine afwijiking in de voegen, zou
voldoende zijn, om de geheime bergplaats te
vcrraden1!
Je hebt toch zeker de Spiegel geinspec-
teerid, de bedden, de gordijnen', de itapijten...
Natuurlijken toen al diat soort van
dingen de revue had gepasseerdl, gingen we
over tot de woning zelf. De totale opipervlak-
te hebben we in gcnummeide vakken verdeeld,
om zeker te zijn, dat niets vergeten werdl, en.
we hebben iedlere vierkante centimeter micros-
copisch onderzochi. Evenzoo de twee aangren-
J Uit de fouten van anderen is ook Bij 't
dammen't meeste te leeern. Wij geven dan
ook gaame standen uit gespeelde wedstrijd-
partijen. De fouten daarm gemaakt, vennel1-
den wij alleen, opdat anderen er hun voor-
deel mee kunnen doen.
In de competitiewedstrijd Rotterdam—Het
Western gespeeld te Rotterdam, kwam aan
bord 10 de volgende stand voor:
Zwart: 12, 13, 14, 16, 18, 19, 23, 24, 25,-26.
Wit: 27, 28, 31/35, 37, 38, 39:
Wit was aan zet. Hij staat heel slecht.
Moet offeren. Hij speelde:
i rwin 1. 94 Vi
2. 3329!? Deze zet zou goed zijn ge
weest en zeker remise hebben
gebracht als wit ook nog
eerst 2722 had gespeeld eu
dus nog twee schijven had
geofferd. Nu speelde zwart:
2. 25-30
3. 34 25 3. 23 43
4. 38 :,49 waarna zwart met schijf 35
vrijen dOorgang had naar
dam en won.
Aan bord 8 kwam deze stand voor:
Zwart: 7, 8, 13, 14, 15, 16, 20, 24, 25, 26.
,Wit: 22, 23, 29, 33, 34, 35, 36, 38, 39, 40.
Zwart was aan zet en speelde 1319,
waarop wit de volgende afruili van 15 schij
ven maakte. Hij kon daarna nog juist remise
maken.
1 36—31 1. 19 17
2. 38—32 2. 26 28
3. 33.: 13 3. 24 44
4. 40 49 4. 14—19
5. 13 :24 5. 20:40
6. 35 :44. EindStand o. i. remise.
Ter oplossing voor deze week:
PROBLEEM No. 637
van P. KLEUTE Jr., Den Haag.
Zwart: 4, 9, 12, 13, 17, 18, 20, 22, 24, 29, 30.
Wit: 26, 27, 31, 33, 37, 38, 39, 43, 44, 48, 50
Oplossingen vo6r of op 9 Februari, Bu
reau van dit Blad.
HET DAMSPEL
Het Maandblad van den Bond is zijn 13en
jaargang begonnen. Het eerste nummer ziet
er -uitstekend uit en men wil alle pogingen in
Vt werk steilen om omvang en inhoud te ver-
grooten en verbeteren. Geen enkele liefheb-
ber kan dit tijdschrift missen,
zende huizen.
De twee aangrendende hiuizen! riep ik
verbaasd' uit; nu, je hebt je die nOodiige moei-
te gegeven
Dat zou' ik denken! maar de beloo
ning is enorm.
Bedioelde je de huizen' met bdjbehooremdien
gnonld
De grand is overal geplaveid' met klin-
kere. Dit gaf ons niet veel last. Hot mos tus-
schesi' de steenen mocst alleen. nauwkeurig be-
ken worden. Het was ongeschonden.
Heb je aam de paperassen van D... ge-
dacht, en' aan zijin boeken uit de bibliotheek
O j a, iedler pakket is geopend' an de boe
ken hebben we niet enkel opengesllagen... maar
blad) voor blad doork>openi, ons niet tevroden
stel'land met ze slechlis te schudd.cn, zooais
meestal gedaan' wordt. We hebben de dikte
van iederen band -prccies gemeten en' deze een
voor een aan het nieuwsgieri'g oog dler micros-
coop oinderworpen. Indien men iets tusschen
merkitde kaften 'had ingeschoven, zouden we
het bemerikt moeteni hebben. Vijf of zes ded-
tjes, welke pas ingebondlen waren, zijn zorig-
vuldiig, overlangs, met naalden gepeild.
'En de vloeren, onder de tapijten?
Ja zeker. We hebben ieder tapijt opgeno-
men en de planken weer microscopisch be-
studleerd.
En het behangsel
Ook.
Je bent in' de kelders igeweest.
We zijln' in dte kelders geweest.
Om kont te 'giaan', je bent op den vterkeer-
den- weg. en de brief is niet in huis, zooais je
veronderstelde, zei ik.
Ilk vrees, dat je geldjlk hebt. En jij, Du
pin, wat raad je me?
Een voUedi'g onderzoek instelleni..
Dat is absoluut omnoodigherman G.
Zoo waar ik leef, de brief is niet in huis!
Ik kan geen anderen' en beteren raad ge
ven, zer Dupin! Er bestaat waarschijnlijk
ec-n besdirijlviing van den brief?
O ja.
En hierop haalde ds prefect *'n agenda uit
XX.
Berlija, eind Januail
Eigenlijk lean men' heelemiaal niet begrijpen,
hoe de 'Berlijlner nog leven kan. Iederen dag,
dien God geeft, wordt hem een nieuwe belas-
ting toebedeeld. Men' gdooft fi'eeda. dat dte fi-
nancieele politiekers nu aan't einele van hun
antdekkingeni zijn, maar het sciijnt, Id'at ze
steeds nog Ms nieuws uitvmcien, om ons met
belastingen te overstelpen.
'Sedert een' jaar reeds zijn de geweldige las-
ten,'die de staat op onze schoudpren opsta-
pelt, wet geworden. Zij| zijn weliswaar lot nu
toe slechts ten deele gei'nta!, en niemand' weet,
wat uit hen zal worden, als de geheele streng-
heidl van deze voorschriflten zal doorgevoerdl
worden. Miaar het helpt ndets, het Duitsche
rijk heeft geld noodig, veel geld en steeds nog
meer gelid: Het heeft phamtastische sommen
noodig, om zijn schulden te betalen: en zijn
zegevierende schuldeischers te bevredigen.
Mien gewent zich langzamerhand aan de ge-
dachite, dat daarbdji ieder burger op zich zelf
tot aan de grens der uitenste moigelijkheid me
de moet werken. En daarbdj wordten geval'lep,
bekend, waarbij de wentelingen van de be-
lastdngschroef absoluut komische en lach-
wekkende vormen aannemen, zoodat men in-
zict: op deze manier kan het niet vender gaan:
Zoo wordt nu een bizonder merkwaardiig
geval bekend. 'E>aar leefde tot \oor een1 jaar
in de voornaamste buurt van Berlijn, in de
Tiergartenstrasze, een' rijk man, Maikus Rap-
pet genaamd!, die zijn1 groot vennogen. in de
igehikiigc tijdeni v66r den oorlog d'aartoe be-
nuit had, zidi een praehtige schi'lderijenverza-
mcling aan te sdhaffen: Hij had! een voorlief-
dc voor dte oude INederlandsdie kunst en be-
zat kostbare en uiltgezochte werken van haar
beste meesters. Daaronder bevondten zich niet
minder dian zes schildlerijen van. Rembrandt
en diaarondier geen: een quaestieus stuk, maar
alien door de beste kmners erkende werken.
Want.inijnheer Kappet kocht steeds in over-
leg en na gronddg ondterzoek door Wilhelns
von Bade, den grooten kenner der .Hollandi-
sche schildeikunst en d'trectteur van ons Kaiser
FriedHchmuseuni. Ook een serie praehtige
teekeningen van Rtembranidt behoorden' tot de
verzameding. Dan nog drie buitengewoon
heerlijke portretten van Frans Hals, groote
en. representaitieve -schiilidlerijen. Verder wer
ken van NicOlaes Maes, van Metsu, van Pot
ter, Terborch, !HW>bema, Jacob Ruisdael.
Daarnaast gold' dte liefdte van dezen kunst-
vriendl de Vlaamsche schildeikunst; het ge-
lukte hem een prachiig portret van' v. Dyck
in zijn bezit te krijgen. In zijn huis had' Kap
pet een eige® zaal met bovanlicht gebouvxi,
die deze schatten herbergide. Er was in ge
heel Duitschland bijina geen tweede particu'fie-
re verzameling, kite zonder uitzondering din
gen van zoo'n kwaliteit- bevatte. De verzame
ling was niet groat, maar ieder stuk was van
een bijlzondeie waarde.
IDe vaste samenwerldng met Bode had! Kap-
pej er toe gebracht, d'at hijl beloofde, zij® ver
zameling testamentarisch aan het Berhjnsche
museum te vennaken. De ouide heer werd' one
dit edel besluit in Berlijn algemeen vereerd
Hem werd1 ook de grooiste eer aangedaam, die
men zich voor den oorlog bij ons kon1 iinden-
deni: Keizer Wilhelm II bezocht hem eens'en
gebniikte de lunch Mji hem, nadat hij dte ver
zameling gezien had. Dat was indertijd een
van de vormeni, waarmee iemand, die een
groote stichttng in het openbaar belang ge
daan had, bedanbt wera'. Wie, zooais Kap-
van oidten en titels niets weten- wilde,
door het l>ezoek van dten- keizer een- on-
derscheiding. Nu was't voor de geheele we
reld zeker* dte kunstsChatten van Kappel zul-
len ons later alien- toebehooren.
Maar de natuur.hadl den flirken1 ma®' 'ti
ongewoon lang leven 'toebedteeld. En zoo be-
leefdte hij da® ook nag de revalutiebde Duit
sche ineenstorting em dte nieuwe befastingwet-
ten. Als voorzichtig ma®, die ten silotte oak
aan zijn familie moest denken, veranderde hij
dlaarom zijn test'amenf, doordat hij bepaalide,
dat de sdhildterijen. sflechts da® aa®' het muse
um ten deel zouden vailem, als deze groote
scheniking aa® den' staat bij de be lasting me
de verrekend werd, Mi is reeds sindte een jaar
de strijld tusschen' de erven, het rijksministe-
rie van financien en de directie van het muse
um gaande. Worden' dte kunsischatten een-
eenvoudig als bchoorendi bij het venuogen, van
de® overiedene beschouwd-, zoo is de belasting,
die daarop rust, letterlijk ongelooflijk. Men
inoet denken, dat ten eerefe dte groote vermo-
zijm zak en bogon dte mauwkeurigie omschrij-
ving van het document voor te lezcn. Spoedig
d'aarna nam deze voortreffelijke ma® afscheid,
meer anitmoedigd! dan ik hem nog oolt gezien
had.
Ongeveer een maandi later, kwam hij terug
en vond' ons bezig op titezelfde wijze. Hij' nam
oen pijp en een- stoel en praatte over koetjes
en kalfjcs. Ten laatsite vroeg ik*
Welnu G.... en je gestolen brief? Je hebt
zeker begrepeni, dat het heel inakkelijlk werk-
je is minister D.„. den loef a'f te striken?
De duivel hale hemik ben tdch weer
opniuw met't onderzoek begonnen: zooais Du
pin mij! aanraadde; maar gellijk ik reedis ver-
m'oedlde, het was vcrgeefsche moeite.
Eta hoewel is de belooniing? Je zei im
mers... vroeg'Dupin.
'De belooning is reusachtig.... werkelijk
ee® prachtbelooningik imag niet precies
zeggen hoeveel: maar eeft ding wil ik je ver-
tellen.... ik geef dadelijk een' cheque va® vijf-
tigduizend franes aan hem, die me den' brief
bezorgt. De kwestie is, dlat de zaak dagelijks
meer serieus wordt, en men: de belooning
heeft verdubbefld.
Al zou men' ech'ter driemaal zooveel1 uit-
loven, ik voor mij, 'ilk kan miet meer dde®,
dan ik deed1 Ja maar.... zeide Dupin Iij-
zig, tusschen trekjes van zijn pijp door, ik ge
loof toch heusch G., diat je niet het uiterste
gedaan hebt in die.zaak er zou nog iets
anders op te vindeni zij®, hte?
Hoezoo?
Wel,... puf... puf je zoudt puf, puf
eenl raad' kunnen inwinnenl, hte? puf, puf,
puf. Lterinner je je die anecdote van Aber-'
nethy? Een zeer beroemd en zeer excentriek
Engelsch genee^heer.
- Neen. L oop naar den duivel met Abej*-
■nt rhy! Naar dm duivelOok al goed
Maar op zekeren dag da®, vatte een rijke gie-
ngaard het plan op. om kbernethy gratis
een consult af te tnoggelen.
(Wordt vervolgd)
Do Gemeenteraad is de vorige weelk Don-
derdag in de behandelimg- van de voorn.aam.ste
punten van zijne agenda blijven ste'ken. De
communist Colly had een begin gemaakt met
zijne eerste intenpell-atie betreffende de werik-
lopsheid' in het' bouwvak, toen eene opkomen-
de onigeateldheid hem dwong den Voorzitter
verlof te vragen voor loo pig te miogen eind'igen
wat natuurlij'k dadelijk door wethouder
W'iibaut," die presideerde, werd toegestaan. En
in verband met de afwezi.gheid, wegens zieik-
te, van den Burgemeester, werd. daarnia nog
het voorstel van B. en W. tot herziening van
het Regleinent van Otrde van den Band ver-
•ehoven naar het einde der agenda, wat
naar wij spoedig ervoeren beteekende:
voorloopig afstel. Want del Burgemeester, die
het initiatief tot deze herziening heeft geno-
men naar aanleiding van het commumistische
kabaal, zal er natiuuri-ijk prija op steilen zelf
bij de behandeling aanwezig te zijn en hij
biijft naar men zegt 1 wel een maand
weg. Hij meakt met zijne vrouw eene groote
rei®, en brengt dan meteen zijn dochtertje,
dat, al? secretaresse van oOm Fock, den nieu-
wpn Gouverneur-Generaal, naar Indie gaat,
naar Genua.
Officieel is ails oorzaalk van des Burgemees<-
ters ziekte opgegeven dat hij overwer'kt is: En
wij willen dat graag aannemen. Want het
Burigemeestersehap isan eene groote ©tad ala
Amsterdam, met haie vele belangen, en hare
felle politdeke tegenstellingen, vraagt niet
slechts den geheelen menach, maar
mS.ei dian den menach. En, Burgemeester
Tellegen is iemand die zich niet spaart. Die
graag ten voile Burgemeester wil zijn.
Daarbij ikwam huisel^k leed. Hij heeft zich
den dood van zijn aoen' zeer aangetrolk'ken.
Geruimen tijd heeft hij er het representatieve
gedeelt© van zijn taa'k zelfs aangegeven. En
de herrie-vergaderingen van de laatstle weken
hebben ongetwijfeld de deur dicht gedaan.
En ziehier tevene zijne zwakke zijde aange-
wezenIn het algemeen genomen is de heer
Tellegen een goed Burgemeester voor Am
sterdam. Maar hij is niet geschiikt voor het
Heidon van eene vergadering als die van den
K'aad. Daarvoor is hij te weinig ....autocraat;
te veel democraat. Wat niet altijd eene tegen-
stelling behoeft te zajnl Some vindt men die
twee eiigenschappen zelfs im. een persoon ver-
eenigd. Zie bijv. de waarnemend Burgemees-
er, Wethouder Wibaut! Burgemeester Telle
gen echter heeft de typische eigenschappen
van een zwa'k vobrzitter. Hij laat veel over
zijn kant gaan, maar sehiet dan plo-tseling
uit, en gaat veel te ver. En dte Raad, als een
paard dat geen vaste haucUgevoelt, si a at af
en toe op hoi. Trouwens, ik vermoed' zoo, dlat
Burgemeester Tellegen zelf heel goed1 weet
dat er aan zijne 'leiding nogal wat ontbreekt.
Vandaax dat hij1 altijd veel gevoeld heeft voor
de scheidiing van do twee ambten, dat van
Burgemeester en dat van Voorzitter van den
Raad, waartoe dte Staattcommissie tot herzie
ning van de Gemeentewet, als ik het wel heb,
thans de gelegen'heidl wil openen. Zijn zwager
Focik zou hem wel k'tftmen vertel'len hoe hij
eene lastige vergadering beheerschen meet.
(En misschien heeft hij het wel gedaan ook)
Die heeft als President van»de Tweed© Kamer
wel voor heeter vuurt^bs gestean. Maar der-
l huni
'Nlapo
zijn w
dlmsms afjn mu nl«t te iwwrwn.
Men heeft die eigenuchappen of men heeft ze
nietl Men wordt als leider, als voorzitter,
g e >b o r e n.
Ik sprak daar van de vele belangen en van
de felle politieke tegenetellingen in eene stad
als Amsterdam. Bij die vele belangen zal ik
nu maar niet st'ilstaan. Dat zou mij te ver
voeren. Maar over die politdeke tegenstellin-
gen een ehkel woor d. Er ziijn er die aan Bur
gemeester Telegen kwalijk nemen dat hij niet
krachtiger het hoofd biedt aan de eociaal-de-
mocratieche wenschen. Ik geloof dat dat ver-
wijt niet geheel gereohtvaardigdi is.
Er i® in onzen Biaad eene stork© sociaal-de-
mocratisohe partij en.de Burgemeester, elk
Burgemeester, moet reikening houden met
de politieke const el la tie. Daar gaat ndets van
af I Hij moet regeeren met de meerderheid
van den Raad en met de meerderheid van het
college van B. en W, Kan hij dat niet dan
moet hij weggaan. Burgemeester Tellegen
heeft deze opvatting bij het jongste begroo-
tingsdebat verdedigd, en hij voegde er aan
toe dat z. i. de Burgemeester nog een tweede
tka'k heeft, t. w. de trait di'union te zijn
tus'schen de verschil'lende partijen in den
Raad (men mag wel zeggenonder d'e bur1-
gerij.) Ook dat is volkomen juist
Maar men gevoelt wel dat die dubbele taa'k,
of liever de combinatie van die twee taken,
groote moeilijkheden met zich brengt, moei-
liijkheden waaivoor de ambtevoorgangers van
den heer Tellegen, op welke de oritici zich
nu vaak beroepen, niet stonden. Nk den
autocraat van Leeuwen, en d§n aris-
t o c r a a t Roell, ikwam de democraat
Tellegen. Jamaner digenlijk dat de rolgotde
niet omgekeerd i« geweestl Otok in het oude
liberale atadsbestuur was Tellegen, wel op zijn
plants gewebst, vooral in den grooten tijd der
radioalen, zijne geestverwantenen een krach-
tige autocraat, een verlichte despoot als Bur
gemeester van Leeuwen was, kon den wij nu
juist zoo goed gebruiken. Ik verze'ker u dat
hij zelfs d e z e n Raad regeeren zou 1
Eindielijk is dan het voorstel van B. en W.
versqhenen naar aanleiding van dte uitspraak
van het Gemeentelijk Scheidegerecht over
de 8-J.uni stakers; de gemeentewerklieden die
op dien dag van het vorige jaar den arbeid
neerlegden, ale protest tegen de Anti-Revolu-
tiewet.
Veel nieuws brengt het voorstel nietl De
Amsterdamsche reporters, aan wie naar
men weet niets ver bar gen kan blijven,
hadden al lamg gepuhlioeerd' hoe de stemming
in het college van B. en W. was. Dte Burge
meester met'de twee vrijzinnige wethpuders,
de heeren den Hertog (Unie-Lib.) eh Abra
hams (Vrijz. Item.)'; den Katholiek Wierdela
en den Anti-Revodutionnair dte Vlugt, waren
v66r bestraffing. De minderheid, welke ge-
vormd werd door de twee sociaal-democrati-
sdhe wethoudtere, de heeren Wibaut en de
Miranda, was er natiuurlijk tegen. S'atuur-
1 ij kwant wethouder Wibaut zelf heeft in-
dertijd behoord tot de onderteeikenaars van
het stakinigsmanifest. En dus kon hij moeilijk
anders doen dan degenen die nu, mede door
hem, in ongelegen'hedd zijn, verdedigen.
Mtede was reeds v66r diezen bekend dat hij
en zijn college de Miranda het niet bij te-
genstemmen zouden laten, maar zij1 deenoods
de portefeuille-quaestie zoudten steilen, wat
zij dan ook aan het slot van hun tegenvoor-
stel, bedoelend' de stakers niet te straffen,
doen.
Intusschen stiaat het nog lanig niet vast of
het zoo'n vaart zal loopen. Want geen dag nh
de verschijning van het voorstel van B. en
W. ad wist het H a n d e 1 s b 1 a d te be-
richten dat ar'een beroiddelingsvoors'tel in de
maak was. De stakers zijn nu veroordeeld tot
3 resp. 6 dagen sc'horsing met inhouding van
loon. Dat'is het maximumEn nu beoogen
dei bemiddelaars wel te straffen, maar dte
minimniti-sfcrafmaat aan t© I'Gg'g'em waardoor
de stakers er zo-uden afkomen met eene
schriftelijke berisping. Bet voorstel is geba-
seerd op eene zinsnede uit de Nbta van de
twee sociaal-democratische wethouders, waar-
uit blijiken zou d'at dezen met zulk eene op-
lossing wel genoegen zouden nemen. Wat mij,
eerlij'k gezegd,1 van hen zou verwonderen.
Want het ga^at immers meer om 'het spel <1 a n
om de knikkersl Dte sociaal-democraten aoht-
ten het het recht en de plicht van de gemeen.-
te-werklieden om te sta'ken al protest tegen
de Ani-Revolutiewet, en daarom kan ik mij
niet vooretel'len dat de heeren Wibaut en de
M&ncoda wrucsra meitewvrlwLi mkb wnigvrlsd
bestraffing van de 'gemeentewerklieden. En
ik vind steun voor mijne 'opvatting in
„Het Yolk". Op dat punt, imeent het
blad, was geen compromis mogelijk. Dte Anti-
Revolutiewet" aldua^ het partij-ofta an d er
S. D. A.-P. „i» eene welbewuete poging,
om den strijd1 der arbei dersbeweging voor
eene betere wereld' te knotten. Het verzet der
arbeidtersklas'se tegen d'eze poging was niet
alleen gertechtvaardigd' maar zelfs geboden.
Zij zou zich slap en laf gedragen hebben, in-
dien zij zonder weeretand zich den mui'lkorf
zou hebben laten omdoen. Dat de eta'kers in
overheidsdienst mede in dten strijd' gingen,
was niet meer dan natuurlijk. Eh aan deze
gevoelige bestraffing van hunn© strijdmak-
kers kunn©n onze beide partijgenooten niet
medtewerken". Tot zokver „Het Yolk".
Moet, zou ik naar aanleiding van het H'an-
delsblad-bericht willen vragen, in ditstuk
misschien weer de Idemtoon gelegdl worden
opg e v o e 1 i g i Kunnen de twee wethou
ders zich 'bij eene minder-gevoelige afstraf-
fing ne'erleggen, gezi^n de omstandigheid dat
er nu eeijmaal een Weskliedtenreglement be-
staat en dat B. en W. gehouden zijn dat toe
te paseen? Ik weet het nietl Maar ik bedenk
d'at politiek een wonderlijk ding is. Eh daar
om geloof ik d'at mijne „burgerlijke" oollega's
niet al t© anej moeten zijn met hunne conclu-
sie, dat de sociaal-democratische wethoudters
c a h t e-q u e-ic o fi t e weg willen. Deelne-
ming aan het dagelijiksoh bestuuT van de Ge-
meente biedt aan de sociaial-democraten en
hunne partij, eigenaardige nadeelen. Dat is
zeker 1 Yoopal niu Wijnkoop etj zijne trawan-
ten hunne .in.trede 'op het Prinsenlhof hebben
gedaan. 't Zou misschien gemaiklkelijker zijn
om weer uitsluitend oppositie-partij te wor
den. Maar in eene anachtspositie in het colle
ge van B. en W., met dte mogelijkheid om
„een reteka van eischen die de verwezenlij-
king van ons gemeente-program een eind
nader brengt" (ik citeer weder hetzelfdte ar-
ti'kel van Het Yoifk) iit ook iets aanlokke-
lij'ks. En zoo, zal ten slottie de a.s. Gtemeente-
raadsyerkiezing, en de daaru.it voortkomendte
politieke constellatie wel d'en dteorslag geven
bij het beantwoorden van dte vraag of dte so
ciaal-democraten hunne wenschen beschik-
baar blijven steilen voor "bet wethouders-
ambt.
Een argument voor het betracbten van
lankmoedigheid tegenover de stakers 'd.w.z.
het wjjzi'gen van die straf der echorsing met
inhouding van loon in eene schriftelijke be-
risping is zeker dat slechts een deel dter
stakers zouden wordten gestraft. Immers drie
bedrijfsdirecteuTen (waaronder ten minste
twee sociaal-democraten zijn) hebben ook
bij herhaalde uitnoodiging van B. en W. ge-
weigerd d'e onder hen ressorteerende stakers
voor straf voor te diragen. En B. en W. mee-
nen dat zij, door eene leemte in het Wterklie-
dehregiement die h. i. aanvulling eischt, niet
in staat zijn zelven het initiatief voor bestraf
fing te nemien.
En ten slotte zou men hiermed© de Federa-
tie van Gemeentewerklieden, die nu al weer
op eene nieuwe staking zint, als protest tegen
eventueele bestraffing, het wapen uit de bond
slaan. f -
Alles bij elkander genomen ziet men wel
dlat het laatste woord in d'eze quaestie nog
niet gesproken- is. Het wachten is-nu maar op
de terugkamst van Burgemeester Tellegen I
WAGENAAR Jr.
