Atkmaarsche Gourant
De Amsterdamsche week,
Damrubriek.
Brieven ait Berlin.
S
Zaterdag 19 Maart.
Feuilleton.
gat 86. I'tt
Honderd Drie en Twlntlgste Jaargang.
door Henri Ardell. Niaar het Fransch.
24)
Guy, die echt een ware aanbiddiug beefi
voor Notre Dame, aj is hif een Parijzenaar,
heeft verklaard, dat wij, wis als reiziigers
moesten voordoen en a lies beldjken. Wij heb
ben dan ook alles gezien, de schatfcamer en de
torens er onder begrepen.
Toen wij boven op den toren waren, na tra
de voor tredie te zijn opgefclommen, had1 ilk een
gevoel of iik midden in den hemel was overge-
bracht. Boven aan het oneindig aantal trap-
pen gekomea, die wij moesten opklimmen, zag
ilk bliauw boven mijn hoofd, en' nog eens Miauw,
teer, zacht-Miauw door geen wolkje bescha-
duwd); em' toen zomnescnijin, hekfer en door-
sohijinend, waarin ilk mij gehuld voelde even-
als in den1 winterwiindi, die ons in1 het gezicht
sneed. Rlondom ons niets dam de rutknte, vol
l icfct. En dam aan onzen voet. heel in de laag-
te, heelemaal verpletterd, de massa huizen,
die ziich zoo ver uitstrekten, dat zij ineen
smolten of zich vennengden met den meveO aan
den horizon'. Ik werd' aamgegrepen door het
bewustzijirr er zooveel te zien, te denken aan
dc grooie hoeveelheid menschen, die ondier die
tallooze dafcen woonden, welite sohiitterden in
de zon, menschen, die ilk niet kende, die ik
nooit zou leeren kennen, die de een heel' ge-
liulkkig, de ander ach heusch ongeMfci'g wa
ren, want het schijnt dat er ook heel veel om-
gelukkige menschen op de wereld zijn...„
„Waar peins je over, Arlette, met dat era-
sti'ge gezicht?" vroeg Guy.
„Ik vroeg mij af of er in al die huizen stel-
lig meer gelukkige dan ongelukkige menschen
women. Er zijn meer gehidkigem, nietwaar?"
Laten wi| dat maar hopen."
,Geloof je het niet, Guy? Je spreelot zon-
der overtuiging
„Dat konvt omdat je diaar een belangrijk
vraagstuk opwerpt, koninginnetje, dat mas-
sa's wijsgecren heeft doen peinzen, zonder te
worden opgelost. En ik, die niet bepaald ten
geleerd wijsgeer ben, zou mij niet gaarne be-
moeieni met de oplossing. Laat ons hopen*, dat
de som der stervelingea, die tevreden zijn met
hun lot, het wiint van de som dergenen, die het
niet zijit; en aldus gedragen wij ons als vol-
maakle optimisten
Op dat oogenblik begreep ik aan desi blik,
aan den toon van Guy, diait hij sprak uit
o udemannen-ondervinding en ik had zoo
graagi in zijin 'gedachte wiUen- dooidWngen
om te ontwarren wat diaarin gesdiiedde. Oo
ze oogen onitmoetten ejkandier en van1 toon
venanderende besloot hij vroolij'k
veronderstel trouiwens, dat ik tot een
bekcendte preek. Ik behoef je geen itoegevend-
heid aan. te bevelen tegenover het arme leven,
dat maar at te vaafe belasterd! wordt, zelfs
door hen* diq er het meest aan verpl'icht zijn.
Stet je maar iamigen "tijd tevreden het je zoo
verleidellajk voor te stelilen als die paleizen be-
woondi door de fee6n, je vriendintnen."
,,'Nleen, zoo stel ilk het mij volstrekt niet voor.
Voor mij getdjikt het leven op een van majn ge-
l'iefidie voetpaden, daar ginds, bij, Douarnenz
tangs de zee'Mijn geliefkoosde weg is niet
mooi over zijn geheele lengteop sommige
plaafsen' is hij begrensd door een randi van
heideplanteir, stekende brem en aMerlei lieve
plantjes; dan' verdwijtim die weder en er blijft
niets anders over dan irtager en in dten zomer
verdord gras Maar zonder zich te bekomme-
ren orni zSjni omigevi'nig, loopt mijin voetpad
steeds voort tot't plotseling stilstaat voor een
kolossale scheur in de falaise Dat is het
ledigHet einde."
Ik haidi zullk een gemot van mijin dierbaar
voetpad te kunnen spreken, vanwaar het uit-
zicht op de zee weergaloos schoon is, dat ik
Rots tangs de kust.
Aan de Dammers!
Met dank voor de ontvangen oplossingen
van probleem No. 642 (auteur P. Kleute Jr.)
Zwart: 7,'9, 10, 12, 14, 18, 19, 20, dam
op 50.
Wit: 21, 27, 29, 30, 32, 33, 37, 39, 41, 42,
46.
Op loss in g
30-24 1.
39—34 2.
32 43 3.
29—24 4.
19 :30
50 :38
30 :48
48 17
24 2 (d. 5 s.)
Goede oplossingen ontvingen wij van de
hecren: W. Blokdijk, P. Dekker, G. J. C. De-
nijs, D. Gerling te Alkmaar, W. Buis te Ber
gen, P. de Groot te Warmenhuizen, Jac.
tfekker Hz. te Oudkarspel, J. M te Buiksloot-
Amsterdam.
Van No. 641 nog goede oplossingen van
J. Pie te Warmenhuizen.
COMBINATIES.
In den stand, die wij in onze vorige rubriek
publiceerden, werd door den heer P. de Groot
de volgende zetten reeks aangegeven, eveneens
doodelijk voor zwart:
Zwart: 2, 7, 8, 9, 12/15, 18, 19, 20, 24, 26.
Wit: 16, 22, 25- 27 29.32,33,37,41. 42,
44, 45,48,49.
Zwart speelt 1923 en nu vervolgt writ:
1. 42—33 1. 23:34
2. 22—17 2. 12 21
3. 32—28 3. 21 :23
4. 33—28 4. 23 43
5 48 10 5. 15 4
6. 25: 1! Goed doorzien
De volgende stand is uit een wedstrijd-
partij, door den heer de Groot gespeeld
Zwart: 4, 8, 38.
Wit: 15, 25 en dam op 14.
de plants vergat waar ik miji bevond; en ik
was baast verwonderd, toen ilk die stem van
Guy hooide kltnioen:
„Kleimje Arlette. je spreekt-als een oude
wijsgeer. Maar oude wijsgeer en zijn broze we-
zens, vergeet dat niet en boven op dezen to
ren' heerecht een Siberische loou; laten* wij
;auwi naar beneden' gaan*; je zult kou vat-
Daar de stem van Guy totaal niet geleek op
een bevel, gehoorzaamde ik hem d'adelijken
toen begon ons bezoek aan de kerk, een be-
zcek dat mij zoozeer interesseerde, vooral
toen* het afnemend daglicht de caithedraal een
meer intiem, meer ernstig aanzien gaf. Het
was reeds bijna donker toen wij de kerk ein-
delijk verlieten, steeds trouw gevolgd door
miss Asbtom. N
Parijis zag nu heelemaal grijs en don'ker,
en naarmate de lantaarns werden aangesto-
ken, was het of de gnoote rosachcige sterren
opkwaimen. Ik vonidi het alles zoo aardig, dat
ik aan Guy vroeg of wij niet te voet naar huis
konden gaan. Hij zei: „Maar dat is te ver!
•Je zoud' doodmoe wezen als je tbuiis kwam en
Louise zou op mij knorren."
Ik heb hem diadelijk verzekerd en herhaalid,
dat ik gewoom was aan heel lange wandelin-
gem.'; Yves, Gorentin en1 ik in de vacantie
uren lanjg wandellden, want wij zijn alle drie
onvenmoeild
„Em je bent vlng in dezelfde mate, jdj mcis-
jelief. Ik herinner mij het jeugidige pCTSoontje
in het rose, dat zoo vlug een rotsweg opiiep
te Douarnenez.... Kornaat1.., loopen: dan maar,
als je dat amuseert. Je bent zoo gen a dig ge
weest mij als cavalier aan te nemen, ik moet
je gehoorzamen, nietwaar? Als je meer dap
per geweest bent dan sterk, dan kunnen we
altijd wel het een of ander voertuig vinden
om ons op te nemen."
En zoo zijn we dan met ons drieen op weg
gegaan, nadat wij afscheid genomen hadden
ik tenmiinste van de cachedraal, die mij
nog imposamtier leek, toen haar groot steenen
Zwart: 3, 6, 8, 9, 11, 12, 13, 16, 18, 19,
21.23,25.
Wit: 27, 28, 31, 32, 34/38, 40, 42, 45, 48.
Zwart was aan zet en speelde 11171 en
nu geeft de witspeler duideliik aan, dat zwart
nu altijd een schijf moet verliezen.
Na 11—17 speelde wit 27—22 en 31 11.
Zwart moest nu 16 7 slaan, wegens de drei-
ging 34—30. Wit vervolgde met 28—22, drei-
fend door 22—18, 34—30 enz. te winnen.
wart speelde 1218, wit 3731 en 31 22.
Nu heeft zwart de keua tusschen 21—26,
7—11 oi 6—11.
a. Op 2126 speelt wit 4843 en zwart
moet bij den volgenden zet altijd een
schijf verliezen.
b. Op 7—11 speelt wit 4843. zwart 1116
",w. (want op 21—26 vol]
-17
en
7.
•gedw. (want op 2126 volgt 22-
34—30), wit 22—17, 34—30 en
c. Op 611 speelt wit 4843, zwart 1116,
wit 3833, zwart 711 (d.), wit 3227,
22—17, 34—30 en 40 :'3S.
Speelt zwart in variant c inplaats van
711, 2126, dan wit 4238 en zwart ver-
liest altijd een schijf.
Men bestudeere dezen stand eens aandach-
tig. 't Is wel de moeite waard.
Ter oplossing deze week:
PkOBLEEM No. 643,
van Mr. ZWARTENHALM.
Ter afwisseling eens een eenvoudig eind-
spel. Wit speelt en wint.
De oplossing m9et tot den laatsten zet
worden aangegeven.
Oplossingen v66r Woensdag 23 Maart,
12 uur, Bureau van dit Blad.
silhouet in duisterais was gehuld. Wij volg-
den eerst de Seine, vol roode lichtjes, vluch-
tigi als divaallich*ten; rivicrsioombootjes,
bateau-mouches vertolaarde Guy, toen ik hem
rnim indruk meedeelde
Toen is hij mij gaan vragen, volstrekt niet
als een nieuwsgierige, maar met een belang-
steHing, die mijn hart evenzeer opende als
mijin lippen, over mijn leven te Douarnenez,
wait ik deed, wat ik las, waar ik veel- van hield,
enz. Ik was zoo blij, dat ik over mijn* land
loan prate® dlat ik begon te babbeilen zooals ik
met dien kapitein doe. Aiani de mianier wiaarop
Guy miij vroeg, mij antwoordide, wist ik ze
ker, dat ik hem niet vervedde, maar aan het
eluidl van zijb stem1 begreep ik todi' wel dat
ij luistesende dien blik van nieuwsgierig-
hend! en1 plezder had, dien* ik nu begin te ken
nen, maar waar ik mij niet meer boos om
maalc, nu hij een gTOote vriend van mij1 is
Het was volkomen don'ker en zoo'n heldere
lucht, dat ik hem de ster heb kunnen aanwij-
zien, die mijn gewone vertrouweldog is, de ster
waaraan ik mijn dwaze invallen. mijn wen-
schen, mijn verwachtlngen ventelv wanneer
ik ze niet aan mijn andere vriendin, de zee,
zeg. Die vertouwelimgeni hoonen mij tenminste
aMjld! aan zonder mij te antwoorden1 in naam
van de moraal.
„Hou je niet van1 moraal?"
„0 neenEvenmib als ik houden zou van
een oud, knorrig, streng, brommig mensch,
d'at moeilijkheden zou wensdien te brengen
tusschen mij en die dingen waar ik lust in
heb."
Misschien heb je meer lust in* verboden
dingen dan in' andere?"
„Dat zal wel waar zijn!O wat een sitor-
men zijln er al losgebarsten tusschen mevrouw
Morgane en' mij;Vooral' wanneer hetgeen zij
verbood1 onbiMdjk wasMaar om te ver-
mijden verliinderd te worden' in onze planneo,
dieden de jongens en* ik altijd heel gauw wat
wiji in1 ons hoofd hadden. Daarna zagen wij..."
„Wat zag je?"
„De oogen' van* mevrouw Morgane, die
vonlken schoten en* men hoorde haar uiivaren,
een beefcje tegen de jongens en erg tegem majn
arm pensoou+je, dat alle mogdijke namen
kreeg. E^ns heeft ze mil: ,;Suppoost van* Sa
tan" genoentd Ik weet niet goed' wat die gek-
ke naam wou zeggen. Ik h«£ gezodit in mijn
boek met verhSfan en legenden, Ik heb hiet
•niet kunnen vinden. Wat beteekent het?"
,NHets ter wereld. Het is een! omzinmige uit-
druklring^ zonder loop of staart",
Guy rondudt.
Als
mevrouw Morgane het eens gehoord
had'!
Sprak Guy in eras* of hield hij; mi| voor
den gek? Wij liepen even stiflzwijigenri' voort.
Waar zou hij iaam denken? Om' hem te nood-
zaken' het gesprek voort te zetten, vroeg ik
hem, diaar it lusit had1 ook eens een verhaal
van hem te hooren: ,^eg Guy, was je onuit-
staanbaar, teen je een kind was?"
;ja zeker, vrijwel, geloof ik, als ik de opinie
van Louise gelooven moet."
„0 Guy, vetel mif eens wait uilt dien1 tijd, toen
je een kind was, dwaasheden, die je uithaal-
de. Het zal zoo 'grappig zijn ze je te hooren
vertellen nu je wijs bent geworden P
Guy begon te lachen.
„Dank je wel1, Arlette, dat je zoo zeker bent
van mijn wijsheM. Ik verdien zooveel eer niet
„Verhalen van toen ik een* kind was?" Ik her
inner er mij geen een, dat de moeite waard is
te worden opgegraven uit de vergetelheid,
waarin' ze slapenIk verbeeld mij1 d'at ik een
gewoon* jongetje was precies als een ander..."
,^Zeker niet precies eender ia3s Gorentin en
YvesJe hebt ten eerste zeker plannen ge
maakt voor later, als je een* man' was. Vadter
zegt, dat al'le jonigens diat doen, en hij maakt
zich boos als Yves verklaant, dat het hem niet
schelen kan wat hij wordt."
Wordt vervolgd.
LXIV.
De Melkvoordracht uitgesteldl De
bestraffing van de 8»Junistakeri.
Met de behandeling van twee belangrijkc za»
ken besluit de oude gemeenteraad van Am.
sterdam zijn leven, n.l. met de melk.voor.
dracht: het voorstel van B. en W. tot instel.
ling van een gemeentelijk melkbedrfjf, beter
gezegd een gemeentelijk melkmonopolie, en
met de niet.minder sensationeele aangelegen.
heid van de bestraffing der gemeentewerklie.
den, die op 8 Juni van het vorige jaar gestaakt
hebben.
Aan beide zit natuurlijk een politieken
kant: natuurlijk: want elke handeling van on«
zen Gemeenteraad wordt tegenwoordig be.
heersCht door politiek of onder dat licht beke.
ken. Het meest is dit echter dat spreekt
eveneens vanzelf het geval met da stakings.
kwestie. Van die staking was een protest te»
gen de Anti.Revolutiewet, en zy stond onder
leiding van niemand minder dan wethouder
Wibaut.zblf, onzen loco.Burgemeester van het
oogenblik.
Maar Ook de kwestie van de melkvoordracht
is niet buiten de politiek te houden, althans
niet daarbuiten gehouden. Ze is wel van soci.
aal'hygienischen aard, maar zy past toch won.
derwel in het politieke systeem der sociael.de.
mocraten, in hun streven om steeds meer tak«
ken van de levensmiddelenvoorziening in han>
den-van het Gemeentebestuur te stellen, en
aldus de socialisatie voor te bereiden.
Vele en gewichtige bezwaren waren tegen
de melkvoordracht ingebracht, in de eerste
plaats .-en daarvan moet men het belang
met onderschatten door de Gezondheids.
commissie. En nu werd die houding van de
Gezondheidscommissie door de sociaal.demo.
craten weliswaar toegeschreven aan politieke
overwegingen, aan de „reactionnaire" tenden.
zen van dit lichaam, maar het feit dat de ver»
zorgster bij uitstek van de'openbare gezond.
heid, het officieele lichaam, zich tegen de
melkvoordracht verklaard had, was toch wel
p6niebel voor de voorstanders ervan.
De bezwaren waren allereerst van financiee.
len aard. De directeur van den Gezondheids.
dienst, dr. Ringeling, had de inrichtingskosten
geraamd op 3.5 a 4.5 millioen gulden; de jaar.
lijksche bedrijfskosten op circa 20 millioen.
Dat waren cijfers die wel even deden huiveren,
gczien onze berooide gemeente.financien, en
gezien juist het feit dat het hier eene sociaal.
hygiensche aangelegenheid en geen winstge.
vend bedrijf gold. Het kwam er dus eigenlijk
niet op aan hoeveel het zou kosten. M. a. w.
de mogelijkheid dat dit gemeentelijk melkmo.
nopolie een aanzienlijk offer uit de gemeente.
kas zou vragen, was geenzins uitgesloten, ook
al verzekerden B. en W. dat de gemeentelijke
melk niet beneden den kostprijs zou worden
geleverd. Men vreesde dat hierop al dadelyk
voor sommige categorieen der bevolking eene
uitzondering zou worden gemaakt, en dat an.
derzijds de ..officieele" melk te duur zou wor.
den voor vele gebruikers. Wij zien immers de
tarieven van allerlei gemeentebedrijven lang.
zaam maar zeker omhoog gaan. Voor de tram
betalen wij al 15 cent per rit En hiervan zou
weer het gevolg kunnen zijn dat er veel clan,
destiene, dus ongecontroleerde, sohadelijke of
mmderwaardige melk in oifte Gemeente zou
worden binnengesmokkeld en gedronken.
Onder deze omstandigheden vroegen velen
zich af, of de noodzakelijke verbetering in de
melkvoorziening welke noodzakelijkheid
Vrijwel algemeen wordt beaamd, ook niet te
bereiken zou zijn langs eenigerlei anderen weg,
waarbij het particulier initiatief niet zou wor.
den uitgeschakeld.
Een tweede bezwaar gold de gemeentewerk.
lieden. Velen aarzelden om ook weder dezen
tak van voedselvoorziening in handen der ge.
meente te geven, waar de gemeentewerklieden
blijkens hunne houding in den zomer van het
vorige jaar en later voor het scheidsgerecht
1 weigeren de staking als wapen te laten varen.
Ook had men geen voldoende vertrouwen in
,de mentaliteit der gemeentewerklieden, en dit
gebrek aan vertrouwen bestond blijkens het
verslag van het onderzoek der melkvoordracht
tn da affitealtiigaii ybh dsn OaiAiwiitciiuidl,
ook bfj de sociaabdemocraten. „Velen (d.i. ve»
le gemeentewerklieden) aldus is van die zijde
opgemerkt, „schijnen niet te begrypen, dat
hun arbeid in het overheidsbedrijf een geheel
ander karakter heeft dan hun arbeid in de
kapitalistische bedrijven, en dat het hoog tijd
wordt, dat zij hunne houding te dezen opzichte
herzien".
Daarblj kwam dan nog dat de Warenwet tot
op zekere hoogte dezelfde gelegenheid biedt
om tot verbeteringen op het gebied van de
melkvoorziening te komen. En zelfs kon er ge.
wezen worden op eene missive van den Mi.
nister van Arbeid aan het Gemeentebestuur
van Zaandam, waarin deze bewindsman mee>
deelde, dat van de commissie van art. 17 der
Warenwet spoedig een voorstel voor een Alge.
meenen Maatregel van Bestuiir is te wachten,
waarin eischen aan het artikel melk worden*
gesteld, zoodat het in de naaste toekomst mo»
gelijk zal worden de hygienische mlsstanden,
welke in den melkhandel bestaan, te bestrij.
den.
„Het zou dus mogelijk zijn", aldus de mis.
sive „dat vergeefsch werk werd verricht en
onnoodige uitgaven gedaan werden." De Mi.
nister gaf daarom in overweging een gemeen.
tclijke regeling van deze materie achterwege
te laten, en af te wachten, welke bepalingen
ter zake in den Algemeenen Maatregel van
Bestuur zullen worden gesteld." D. w. z. de
Minister gaf dit in overweging aan het Ge»
meentebestuur van Zaandam. Maar hetzelfde
gold natuurlijk voor het Gemeentebestuur
van Amsterdam.
Een belangrijk argument van de sociaal»de»
mocraten, eigenlyk het belangrijkste argu.
ment, was het toenemend typhusgevaar.' Maar
de Gezondheidscommissie bleek dit gevaar
alweder veel minder dreigend te achten dan de
sociaabdemocraten en hun wethoudeif. Zij
durfde een uitstel best aan, al gaf zij toe dat
ook de melk gelijk zij nu gedistribueerd
wordt, een middel is tot overbrenging van
den typhus.
Onder deze omstandigheden dat geyoelt
men wel was er niet veel kans op aannc
tning van de melkvo&rdracht in een Raad
waarin de sociaabdemocraten wel eene stecke
(de sterkste) fractie vormen, maar toch nog al«
tijd in de minderljeid zijn als alle ..burgerlijke"
groepen zich vereenigen. En ook de meest.
linksche burgerlijke groep, de vrijzinnig.demo.
cratische, bleek tot de tegenstanders te behoo«
ren. Het is echter niet eens tot behandeling
van de eigenlijke voordracht gekomen. Aan.
genomen is een motie (die mede ondertee.
kend was -door vertegenwoordigers van alle
andere burgerlijke groepen) en wel met
slechts 21 tegen 19 stemmen - om het voor.
stel van B. en W. tot instelling van een ge.
meentelijk melkbedryf aan te houden. Men
ziet: het was op het kantje af. Als de commu.
nisten voltallig waren geweest zou het voorstel
zijn aangenomeni
De tweede cause celtebre is zooals gezegd
die van de bestraffing van de'8>Junistakers.
Woensdag 1.1. heeft de Raad daarvan de be.
handeling begonnen en aanvankelyk geleek die
behandeling als twee druppels water op die
van de melkvoordracht. Want ook nu was er
een voorstel tot uitstel, ditmaal niet van den
kant der „boerzwasie", neen van dien der
communisten. Wethouder de Miranda had, by
de Melkvoordracht, al gewezey op eene zekere
analogie tusschen -beide kwesties. Die Opmer.
king had de heer Wijnkoop gretig ter harte
genomen, en zoo was er van hem een voorstel
verschenen om de kwestie van de bestraffing
der gemeentewerklieden" uittestellen tot n& de
verkiezingen. En hij kreeg natuurlijk de soci.
aal.democraten achter rich. Die konden moei.
lijk anders, alleen al omdat zij samen: mo.
demen en federatieven de gemeentewerklie.
denstaking geleid hebben, ofschoon zy hun
aartsvijand dit politiek fortuintje zoo vlak
v66r de verkiezing wel niet van harte gegund
zullen hebben.
Beiden, zoowel sociaabdemocraten als com.
munisten, hebben de burgerlijke partijen voor
dc consequentie van hunne eerste beslissing
gesteld. Als gij den ouden Raad niet compe.
tent acht om de melkvoordracht te behande.
len, dan is die Raad ook niet in staat om de
bestraffing der stakers te behandelen, aldus
klonk het duo der beide socialistische partijen.
Van burgerlijke zijde werd daartegen opge»
merkt dat beide gevallen in wezen van elkaar
verscbillen. De melkvoordracht is eene kwes.
tie van de toekomst, zoo hoorde men van dien
kant; de nieuwe Raad, het nieuwe college van
B. en W. zou de uitvoering krijgen van het
thans te naman pitnetpteele bwsiuit en dat
terwfjl die Raad en dat college van B. en W.
er misschien heel anders over zullen denken.
Maar de staking is eene kwestie van het ver«
leden, immers van Juni van het vorige jaar;
dit college van B, en W. heeft de straf opge«
legd, en dus ook dit college moet haar uit.
voeren.
Ditmaal werd het voorstel tot uitstel ver«
worpen, en wel met 23 tegen 18 stemmen. Het
was eene stemming van alle burgerlijke parti),
en te zamen (weder zonder 66ne uitzondering)
tegen de verbonden socialisten. En daarna is
(nu Donderdag 1.1.) met de behandeling van
de zaak zelve begonnen.
Op het oogenblik dat ik dozen brief schrijf
is de uitslag nog niet bekend. Maar de stem,
ming over de motie.Wijnkoop mag als v66r»
beeld daarvan dienenl Het lijdt geen twijfel
of de Raad zal de straf welke B. en W. uit.
spraken maar nog niet uitvoerden, bevestlgen.
En dan staan wij hier te Amsterdam voor eene
wethouders.crisis. Want de beide soclaal.de.
mocratische wethouders, de heeren Wibaut en
de Miranda, zullen zeet zeker gevolg geven
aan hun voomemen om dan heen te gaan.
'nVolgende maal iets naders over een en
anderl
WAGENAAR Jr.
XXVL
Berlyn, begin Maart.
Een van de onaangenaamste gevolgen van
dien oorlog, die met zoo gauw van de baan te
brengen zijn, is die onzekerheid van onze
maatschappelyke toestanden. Het ie ook geen
wonder; Jarenlahig zijn honderddu izenden
'krachtige jonge menschen tot gewelddadig-
heidl, tot roekeloosheid, tot eigenmachtigheidl,
tot geringsc hatting van leven en bezit aan-
gespoord. Wat hierdloor aan demoralieatie in
geest en lichaam van 'het volik gebracht ward,
ie niet te overzien.
Zeker het is reeds beter ge worden. Aa-n
het einde van den oorlog en in de tiroebelen
van dien revolutietyd hearschten in Berlijn
ongelooflijke toestanden. In die groote stad'
verzamelden zich ontelbare menschen, dlie uit
hun beroep gerukt waren en niet wistan wat
te beginnen. Zij leden gehrek aan ikleeren,
on-diergoed, echoenen an haddten niets te eten.
De oudte Pfruisische orde en tucht waren ge-
heji verniotigd'. Het gebrek aan 'kolen maak-
te dat de etratan zich 's avcndls en 's nachts
in het diepete duistcr bevonden. Het was1 een
vxeeselijke tyd. lediaren dag gebenrdle het, dlat
mtdiden in de stadl onschuldige voorbijgangers
tot het hemdi toe uitgeechud werden. In bra-
ken waren aan de orde van den dag. Er waren
formeele specialisten in 't vak, die met een
heel leger van helers en smokkeiaars i*n ver-
binding etonden. Tot de bedlrijvigste schavui-
ten behoordan de tapytdieven die syetema-
ttisch de woningen van heele etadegedeelten
uitroofden. Ik loan zelf hiarovar imeepraten
vorigan zoxner 'heeft dit gildte ook mij een
nachtelijk bezoek gebracht en alle waardevoHe
tapijten meegenomen, waarbij de ongewaagde
gaeten weliswaar met pijnlijke precieeheid al
het an*(iere onaangeroerd lieten want een
waar specialist versmaadt het, zich met ande
re dingen dan zijn lievelmgevoorwerpen af te
geven.
Zoo erg ie het nu tegenwoordig niet meer.
De etraat is van dlat gespuis gezuiverd. De
inbraiken bloeien weliswaar vroolijk voort,
maar er ie toch een langzaam dalendte lyn op
te merken. Intixsschen wordt 'het pu'bliek
steeds weer dooa- misdadige aanslagen van
bij zonder phantaatieche aoort in opwiriding
grbraehti. D«rw«(I5J!fco eSta «r mtutrrl^
gewest Maar hot tegen. woordige Berlijn i*
daarin toch erg vindingrijk. Zolden of nooit
hebben wij iets dergelijks beleefd* al» het pro-
ces tegen do twee broeders Erich en Emil
Streusz, dat kort geleden d» heele stad1 in
spanning hield. Die bsid's hadden in brake? en
rnisdaden van de do-lste aoort cp hufe gsweten.
Hoe vermetel zij te w«rk giagen, kan men
daaruit opmaken, dat ze zelfs in het Berlijn-
sche ,3kiminal museum" bimnendromgen om
zich inbrekerswerktuigen te verechaffen.
Maar zij waren bovendien omigeven door een
womderlijk aureool van oude rooverromaintiek
Met oaxtroerende trouw waxen de brooder*
aan elkaar verkocht. Meer dare maien hebben
zij elkaar op de meest avoutuurlijke wijze uit
de gevaugeuis bevrijd. Eens, toen vele proe
ven mialukt waren, kleedde Einil Strauss zich
in de uriiform van een gevaugeube waar der,
wel'ke kleeding hij geatoleu had, en haalde
zijn breeder zoo uit de gevangenii. Toen zij
ten alotte ontdekt werden, opendlen zij tegen
hun vervolgere e^n formeel vuurgevecht,
waarbij zij een politieagent dooddten, een an
der een oojj uitachoten en verseheidenen
zwaar kwetsrten en vervolgens een doUe vlucht
over de daken ondernamen. Eleret dlagen daar
na konden zij werkelij'k gepakt worden Bij die
terechtzittinig bleetk men hier te doen te heb
ben met twee personen, die ondknka hun wan-
daden, verbazing en' medegevoel opwekten.
Met werkelijik bexonderenswaardige welbe-
spraaktheid schilderden zij, hoe zij het elacht-
offer der tijdsv'erhoudingen geworden zijn en
op het pad1 van die misdaari gedrongen waren.
Van Emil Strausz werden gedichten voorgele-
zen, die een ongewone begaafdiheid open-
baardenl
Bet adheen alsof deze menschen een dlubbell
leven geleid' hadlden: aan den eenen kant wa
ren zij jonge maun en van fijne gevoeligheid,
van onitwikkeling en intellectueele intvreesen,
aan dien anderen kant losgebroken en fanatie-
ke vijanden der burgerlijke maatschappdj.
bfiets heeft one in de verwording van onze
moraal, in de algemeene rid ver warring een
d'ieper en schriikwekkenderinzicht gcgeven
dlan dit procee.
Het raffinement van de miedaad is ten* top
gestagen. Men heeft dikwijla het gevoelwat
jammer, d'at zooveel intelligentie en scherp-
zinnigheid voor zulike doeleinden gebruikt
wordt. Zoo verscheen er onlangs voor een
huis een aneubelwageri. De voerlui zeggen den
portier,* dat zij voor de woning van mijnheer
X, die in dat huis woont, een nieuw buffet
mioeten afgeven. De portier zagt: De fami lie
is op reis, maar u kunt het buffet wel naar
boven brengen. Dat gebeurt in het bijzijn
van den portier, die bij aliea riauwkeurig toe-
ziet. Den volgenden dag koant dlezelfdle meu-
belwagen met dezelfde voerlui, die den par-
tier meedeelen, dat er een vergisaing heeft
plaats gehad'. Zij hebben den vorigen dag een
verkeerd buffet afgegeven. Miaar nu hebben
zij het juist meubel bij zich en zij zouden <fat
willen ruilen. De portier zegt: .goed'l" Weer
begeleidt hij de menschen in de woning, past
weer goed1 op en er gebeurt niets bijnondlers.
Alles echijnt best in orde te zijn.. Maar als
mijnheer X van de reis tarugkomt, ontdekt hij
tot zijn echrik, dat al zijn zilver, zijn limnen-
goed, het bontwerk en andere kostbare din
gen gestolen zijn. Door een toevsl gelufct het,
een d'eel van het gestolene en tegelijikertijd de
riaders te vinden. En wat blyfct nu? In het
ersite buffet bevondl zich een mediepflichtige
van de voerlui, die in den nadht dte woning
van mijnheer X netjes en correct uitroofde
en alles met zorg in het buffet stopte- Ik ge-
loof, dat zoo iets toch nog nooit gebeurd is.
Xiog een voor beeld': Voor de poortan van
Berlijn bevindt zich een vooTstadje, Straus-
berg geheeten. Daar gaat een auto-omnibus
van het station naar een ander punt, waarbij
een kort deel van dien weg dloor een srbuk
bosch voert. Eenige dagen geleden reed! dte
omnibus van het station* Strausberg op tijd
weg, en alles was in ord.e Z© was als altijd
geheel gevuld met passagiere. Op dien weg
door het bosch moe^de chauffeur ineens etil-
houdten, omd'at diware over de straat een man
ligt, dte blijkbaar dronken is. Dte Chauffeur en
dte oondiucteur, die naast hem zit, stappen uit
en begeven zich naar dten man op den grondL
Die vertelt dat hij overredteu is en dat hij zich
heel slecht voelt. Plotseling echter springt
hij op, gryipt zijn revolver en bedlreigt dten
chauffeur. Op hertzelfdte oogenblik springe®
uit 'het kreuptelhout aan dten' kant van dten
weg vier mannen en orneingeien dte auto, even
eens met revolvers dreigend'. En op d'atzelfde
oogenblik springt in dten wage® een der „pas-
