AEKmaarsche Courant De Amsterdamsctie week. Damrobriek. AViM OqOOC m wr® m mm Zaterdag 16 April. Feuilleton. Uit onze Staatsmachine. 'IB S O S p Honderd Drle en Twintlgste Jaargang. Met KonLnklijk bezoek. ten in cident met de pers. Dr. A. Die penbrock en zijne beteekenis. i De konink'lij'ke fa mi lie heeft in de afgeloo- pen week weder haar traditioneel voorjaara- bez'oek aan de Hoofdstad gebracht. Dat be took is begunstigd door het eveneens g©brui- ielij'ke ,,0'ranjezonnetje". Z6o, 'bij helder en zacht lenteweer, als onze stad als 't ware met goud-poeder o'verstrooid is; de iepen op onze grachtem met jongr groen getooid zijn, it Amsterdam op haar mooist; lijlkt zij, met dt bonte 'kleuren van het vlaggedoek, werkelijl een feeststad. door Henri Ardell. Naar het Fmnseh 42) ,,De vader van mijn nichtje, Arlette Mot- ffane." „0 ja, is die zielc! Wat mankeert hij dlan?" i „Een hartkwaal heel ernsiig." „Werkelijk? Hoe jammer! Ze was aller- liefst, die kleine Arlette! En zoo vroolijk! De dagen volgen elkaar op, maar wat gelijken zc weitiig op elkaar voor ons, arme atervelin- gen.': En op deze gevolgfrekking begon mevrouw d'Esleve weer door te praten met de haar omrLngnndcn, terwijl Guy afscheid nam, aan- gegrepen door een dof e ergemis over die onbcdu'iclnde praaijes toch gelijk aan zoo- veel andere, die hij zonder cenig onigednld had aanigehoord, terwijl hij ze nu hatelijk vond Welk een geheime verandering had er ioch in! hem plaats en verlevendigdt d'e min- achting, die bijn-a veraching was gewordem, welke hij koesterde voor zijn leven van niiets- doen, d'at eens op een avend met zooveel on- bewuste gestrangheid' door een oprecht jong meisje beoord'eeld was? Wat, gaat u al weg? Voor goed?" Hlij keerde het hoofd om. Het was Jeanne d'Esteve de rijke erfgrname, die zijn zuster hem wenschte te zien trouwen. „Gaat u heusch weg?" „Ja, i'k kan vandaag niet blijven." Langzaam zei ze, met een bij.na liefkoo- zende stem: ,Zelfs als ik het u verzocht ,U zult heel edelmoedig -zijn en het mi] niet vragen om mij; het verdriet te besparen u niet te kunnen, gehoorzamen... Zij beet op de lippen, die nog rooder wer den ,.Een heel knap anitwoord en den beleefd- sten van alle mannen waardig. Maar ond'er ons moet ik nu zeggea, dat u heal weinig vricndelijk is .,U is veel en veel te goed om u de moeite geven dat op te merken." „Veel meer dan u verdient ..Diat is waar." Ziji kwam een weinig nader en met een zon der 1 ingen glimlach, lachend', en uifdagend, terwijit haar zwarte oogen die van Guy zoch- len: „Mijnheer de Pazanne, u ziet er sedert eenigen tijdl uit of u doodelijk ongerust is. Nu, u moet het land' der ongeruste zieken kennen." „Ja, dat is Pdrijsen terecht noemfi men het zoo." „Vol9teld: niet! Het is Bretagne. Daar noest u gaan wonen. U zoudt er de jonge Ar- te.lte ferugvinden, die u dunkt mij zeer mist En dat is fe grijpenKinderen laten altijd een leegfe na war.neer ze heengaan Op zijn brurt keek hij haar vlak in 'f ge- zicht en nu ook op gekscherendta toon zei hij zorgeleos: Ik weet niet waarom u van Arldfte spreckt als van een klein kiindije. Zij heeft al het ver- 'tand dat men het recht heeft te zoeken bij 'n heel jong meisje; vemergd1 met dingen die ze me.' weet, en dat is juist allerliefst...." En dus geschapen om een geblaseerd1 man mee te slcepen Ik gelco", dat dat inderdaad het geval zou kunrent zijn," zei hij, nu weer geheel zich zelven meester. Denkt u dat? Welnu, ik weet zeker, dia.." ,jDat?" Zij bes'oot sfoutmoedig weg, met dien zelf- den glimlach: „D?t u op weg is verliefd te worden zooals een schooljcngen op zijn nichtje maar wezen kan." Hij maakte een diepe buigimg en steeds op dien toon' van dtoffe spoitemij zei hij glim- laHiend: ,Ik wou. d'at u een goede pro fetes was, want dan zou ik merkwaardig verjongd wezen „Ach kom zou oud is u nog niet om de jeugd zoo benijdenswaardig te vinden..'t Is Rechtstoestard van ambtenaren. II. Hebban wij in ons vorige artikel zeer ver- kart de onderdeelen van het wetsomiwerp na- ^egaan, dit betrekking hebben op Algemeene Bepal'ingcn, Aanstelliing en' bevorderung, Be- zcldiging en Bijzondere geldelijke vergoe- dingen of doorbeialing van bezoldiging, er chieten nog over: Diensttijd, Vcrplichtingen en Verbodsbepalingen, Straffen, Schorsingen Ctofslag; Beroep waaruit wij nu het een en ?irder aansdppen. Voor el ken diensttak wondt een regeling van dem diensttijd' vastgesteld en bekend' ge maakt, waanbij o.a. oo'k wordt aangegeven "vnder welke vooTwaarden dienst of arbeid' kan warden: bevolen buitcn de gewone dienst- en werkdjden en op welke wijze deze beloond zal worden (overwork). De gewone werktij'd buitengewene omstandigheden daargelaten. zal zijn ten' hoogste 8 uren per dag en 45 uren per week, afgewisseld door behoorlijke rusfitiiden Op Zondag wordt alleen bij on- vcrmijdelij'kheid' dienst geeischt. In elk geval moet de amblienaar ook op Zondag gelegen- he'tf hebben de kerk te bezoeken. Zoo moge- 'ijk moet de ambtenaar 26 vrije Zondagen per iaar hebben en wordt Zondagsdienst ge eischt dan moet in de week, zoo mogelij'k een billijke rustitijd! wordnn toegekend. Met Zon dagen. worden de Niieuwjaaxsdag, de fweede Paasch- eriPinlcstetd'agen, de Hlemelva arts- dag en de beide Kerstdagen gelijk gesteld. Voor hen die werkzaam zijn bij arbeid, die dag en nacht onafgebroken voortgaat, duurt de arbeid niet meer dan 135 uren per drie ach'ereenvolgende weken. Zekerheidsstellimg wordt niet van den' amb tenaar geeischt. De ambtenaar is verplicfet mauwgezet en ijverig zijn ambt te vervullen en met name, dient hij zich te onthouden van alle gedra- gingen die de inwendige orde of de veilig- heid van den Staat in gcvaar zouden kunnen brengen of schaden. De ambtenaar is gehoudten, behoudens bij zondere omstandigheden. te wonen in de ge- meente, die hem' als standplaals is aangewe zen en; kan verplicht worden om in- een be- paald dee! van een gemeente of in een- bepaal- de ambtswoning te wonen. Voor afwijking is vergumnimg noodlg. In't belang van den dienst kan- een ambte naar opgedragen worden een andere betrek king al of niet in zijn dfcnstvak en a-1 of niet op dezelfde standplaals mits deze voor hem past en de omsf andighed'en voor hem niet ongunsfiger zijnin zuilk een geval wordt hij vooraf gehoord. Echter kan hij niet ver plicht worden in particulieren dienst stakers te vervan'gen, tenzij dat werk voor den open- barcn dienst noodzakelijk is. Hij mag geen nevenbeirekkingen aanvaar- den of nevenwerkzaamheden vcrrichten, wan- neer die schadelijk zijn voor zijn dienstver- vuiliing of het a an zien- van zijn ambt in ge- vaar brengen. Alleen op dien grond kan de vergunning tot het aanvaarden van bijbe- trekkingen worden geweigcrd. zeker d'at u somber gestemid is van d'aag. Tot ziens!Gaat u morgen naar de Monty's?" „Ja en u?" ,,0, wij natuurlijk Guy aarzeldfe onmerkbaar; toen boog hij zich toil haar over en vnoeg: ,,Mag ik u om de gumst verzocken een van de eerste walsen' met u te doen?" ylk moest weigeren, uw weinige galante- rie van vandaag in aanmerking genomen. Maar u heeft al gezegd, ik ben uitermate gced Tot ziens!" Zij stak hem haar mooie hand fOe in een keung passende suMe handschoen. Hij groette haar zeer diep en verwijderde zich, terwijl zij weer snel over het ijs wegreed1. Hij verwijderde zich en was boos op zich- zelf over die ui'tn-oodiging die haar gedaan had zonder de minste begeerte haar die te zien aannemen_ enkel en alleen meegesleept door de gewone beleefdheid van den mar v-n de wereld Er viel een doordringende fijne regen but ton. Zondler er op te let'tenliep hij recht voor zich uit. in gedachten verdiept, opnieuw met onverbiddelijke gesfrengheid de beuzelach- tigheid van zijn veel te gcmakkeliik leven be- oordeelende en gekweld' zoowel door de her- innering aan de woorden van Jeanne d'Es teve, die hij wilde ontwijken, als door de on- rust die hem nief losliet omitrent Arlette. Torn hij huis kwam, was he eerste woord van zijn kmecht om hem nan- te kendigen, dat er een telegram voor hem was gekomen. „Een telegram?" ,.Ja mijnheer, als ik geweten had waar mijnheer was. zou ik het gehracht hebben." „Goed. Geef het mij." Hlij kreeg zoo dikwijls telegramimeniOch twij'e.lde hij er geen oogenblik aan, waar dit van daan kwam. Hlij rufcte het emveloppe open en las: Vader is van morgen, gestorven. Kom als ge kunit, bid ik u. Arlette." Dus hot ongeluk wes geschied Htet kind1 was een wees! En een oneindig medelijden vervulde zijn hart. In die roepsiim welke van (De disdplinatne straffen, die bf} verzuins kunnen worden toegepast, zijn: lo schrittelijke bcrisping2o. buitenge-wen- dienst, a l of niet in verb and met venninderc loon; echifer niet op Zoo- en feestdagen; 3o boete van ten hoogste 60 cents; 4o. beperiring van vacantie; 5o. verwijdering uit den dionei voor ten hoogste 14 dagen; 6o. inhoudtng van getheele of gedeeltelijk bezoldiging gedu- remd'e ten hoogst'e een maand; 7o. terugzet- ting of stilstand van periodielte verhooging voor een bepaald tijdvak; 8o. verplaatsing: 9o. uitsludting gedurende een bepaalden tijd van de regelmatige rangsverhooginglOo. teruigzetting in rang, al of niet voor een be paalden tijd en met of zonder vermindering van bezoldiging; 1 lo. schorsing voor een. be paalden tijd met inhouding van geheel of ge deeltelijk loon; 12o. ontslag. De straffen, uitgezonderd de schriftelijke berisping, kunnen ook voorwaardelijk wore'er opgelegd. Bij oplegging van de straffen 4— 12 wordif de ambtenaar, zoo mogelijk in d< gelegenheid gesteld zich te verantwoorden. hij mag d'aarbij. de hulp van anderen inrce- pen. In 't strafregister kunnen volgens vast-1 sresteldte regelen onder bepaalde omstandighe den doorhalingen worden aangebracht. D< straf, behalve de schrirtelijke berispinp wordif niet ten uitvoer gelegd', voordat zij on- herroepelijk is geworden. Schorsing kan toegepast worden bij straf rechteliike vervolging; wanneer ontslag nog ■niet onherroepeliik vaststaat; en wanneer <k dienst zc vordert, Bij dergelijke schorsing traai1 de bezoldiging doordat is ook het geva' bij schorsing wegens verzekerde bewaring of plaatsing in een krankzinnigengesticht. Eervol or slag wordt verleend op verzoek en het gaat in van 13 maanden na de aan- vrage. Voor ontslag van tijdelijke ambtena ren worddn afzonderlijke regden gesteld. In bepaalde gevallen kan de ambtenaar an ders dan op eigen verzeek worden ontsla- T,en: verlies van een vereischte voor benoem- baarheid on,tstane zwamgerschap die he' imbt niet duldt; curateele; toepassing van liffsdwairg wegens schuiden; veroordedinr tot vrijheidsstraf; bereiken van de voorge- schreven leeftiidsgrens; ziekte of ongeschi'kt- hdd; kennel ijke onbekwaamheid die tijdens de ambtsvervuliing is ontstaan. Behalve bij vrijheidsstraf, is het oni'.Slag eervol. Beroep over de toepassing van de wet staat open bij Rijksschddsgerechten en in hooger beroep bij den Centralen Raad van Beroeo tc Utrecht Er zullen ten minste zeven van d'ie scheidsgerechten zijn. Zij zijn geves- tigd! in de plaatsen, waar een Raad van Be roep zetelt. wiens Voorzitter, Griffier, be- eedigde klerken en verder personeel tevens diensll doet bij het scheidsgerechtd'e leden van dit gerecht worden benoemd door Ge- deputeerdie Staten. Benoembaar zijn alle in- gezetene-Nederlanders van ten- minste 25 jaar, die ambtenaar zijn of geweest zijn en binnen het gebied' van' net gerecht gevestigd zijn. Ten minste dc helft der leden zijn ambte naren, die een lagere wedde dan 2400 ge- nieten of genoten. Voor elke zaak bestaat het scheidsgerecht uit 5 leden. Verschiliende artikelen van het wetsont- werp behandelen der procedure, de benoeming dc schorsing en het on tslag der leden en de schadevergoeding voor be wezen diens'en. De klager kan twee beschikbare leden van het gerecht voor de behandeliing van' zijn zaak aanwijzen; doet hij dirt, dan mag de verweerder hetzelfde doen. De klager, die niet.onvermogend is ver- klaardi, betaalf van J 5—/ 25 griffierechf. Het beroep wordt ingesteld binnen 30 da- geni na het aangevallen besluit. De beide partijen kunnen tegen de beslis- sing van het scheidsgerecht in hoger beroep gaan binnen 14 dagen na de uitspraak. Zoowel bil het scheidsgerecht, als bij den Cemtralen Raad is herziending van de uit spraak mogelijk. Voor in> dienst zijnde ambtenaren. zijn met betrekking tot voor hen geldende regelingen overgangsbepalingen gesteld. Voorsdiriften en algemeene regelingen tot uitvoerinig of aanvulling van bepalingen van- of krachtens deze wet, worden niet vastge steld voordat vereenigingen van ambtenaren in de gelegenheid zijn geweest haar gcvoe- lens te dOen kennen (georganiseerd overleg) Die algemeene regelingen zijn onderworpcr aani de goedkeuring dter Kroon of aan dip van Gedeputeerde Staten, naarmate zij van Provinciale Staten of van gemeente© en wa- uit de verte tot hem kwam, voelde hij een wanhoopskreet van een jong schepseltje, tot in het diepsit van het hart getroffen dOor een leed, waaraan hij' niets 'ken doen, datgeen macht ter wereld van' haar kon verwii-deren en waaronder hij dacht dat zij verpletterd was. ,,Anne, lieve Arlette, dlerbaar kind!" fluisterde hij de weinige woorden van het te legram nog eens herhalende. Het demkbeeid dat zij leed, was hem onver- draaglijk, maar tevens dromg een aangenaam gevoel van vreugde hem in, de ziel, omdat zii in haar smart hem geroepen had, zeker da' hij komen zou. VIug keek hij de uren der treineni na. Toe© dacht hij „Ik moot' Louise waarschuwen, ingevai zij de tijding nog niet mocht weten. Ik heb nie; meer da© juist den tijd als ik den nachttrein neem." En niad'at hij bevelen gcgeyen had dat zijn bagiage op het.bepaalde uur in gereedheid' ge- bradirt zou zijn, sprcng hij in een rijtuig Mevrouw Chausey was juist thuis gekomen Zoodra haar broer haar werd aangemeid, kwam zij met ontroerd gezicht naar hem toe en zei dadelijk: ,,Weet je het al? Thuis komende vond ik een telegram. iDe arme Yves Morgane is van morgen gestorvenWat een slag moet da; wezen voor Arlette! Ik verwarhtte den dood en toch ben ik er ontsfeld van." „I'k heb het ook pas vernomen, en in ver- trek van avond....." „Vert'rekkenWaarheen ..Nlaar iDouamenez natuurlijk." Ziji keek haar broer verbaasd aan. Het denkbeeld was zelfs niet bij haar opgekoraen dat hij zuilk een reis zou or.dernemen. ,,Maar Guywaar denk je aan?" .,Ja, d'aar denk ik aanIk vrnd fat wij niet rustig kunnen blijven' zitten wanneer een kind dat eenigszins een der onzen geworden is, d'at wij zeggw lief te hebben, getroffen is door een smart als ziimoest ondervinden En daar de reis van Parija naar Douumenez i ter- en vnoadnppca of twapoMen r,:o&; stag zijn. Aan de Duxnaera! Met dank voor de onrvangtn oplowingna van probleem' No. W6 (*uttu» Deutrpux). Stand: Zwari: 1, 6, 8, 14, 16, 18, 19, 24, 28, 29. 30. Wit: 27,28,31,35,30,38,39,40,42.43, 44, 49. Oplosslag 1. 28—23 1. 19:28 2. 39—34 2. 30:26 4. 36—31 4. 26:37 6. 38—32 6. 49 38 7. 32 3 7. 38 21 8. 3:3! Goede oplossingen ontvingen wij van de leeren: W. Blokdijk, P. t>ekker, G. J. C. De- nijs, D Gerling, A. Meinema te Alkmaar, Jac. Bekker Hz. te Oudkarspel en W. Kuiper e Noord-Scharwoude. LEERZAME STANDEN. In den volgenden stand: Zwart7, 9, 10, 12, 14, 15, 18, 19, 20, 22, 13, 28, 29. Wit: 16,21,26,27,30,34, 37/40,42, 43, 14. ;peelt wit 16—11. Zwart is nu gedwongea ot-7 16, daar op 22 :31 wit 11 2 slaat. Vit gaat dan verder: 2. 30—25 2. 22 31 3. 40—35 3. 29 49 6. 35 4 6. 49 32 7. 26 19 7. 14 23 8. 25 5! Zeer mooi. De volgende partijstand is van Boissinot mm S£3 S3 M1 WL ra y .^- Zwart: 3, 10, 14, 16, 18, 19, 20, 23, 24, 26. Wit: 25, 31, 32, 33, 38, 39, 42, 43, 44, 48. Wit wint bier op zeer bijzondere en tock zoo logische wijze door: 1. 33—29 1. 26:28 2. 23 34 Ter oplossing voor deze week: PROBLEEM No. 647, van E. BOISSINOT. voor jou te vermoeiend zou wezen, dear Charlotte en Pierre die reis evemuin kunnen ondernemen, doe ik het, ik heb toch maar te veel tijd t'e verjiezen." Er was in dear toon van Guy een on gewo ne scherpte, die mevrouw Chausey tr.vf. ,Guy, wat is er?Je heb: iets.... Jeanne d'Esteve heeft het straks opgemerlct.Ze zei :el zoo aanstonds." .,Ach, Louise, laat iuffrouw d'Estfcve nu 'usten. Het is ee© ware Icwelling voortdurend wer haar te hooren sprdcen. Wat mij betireft ou ik heel damkbaar zijn als ze haar verbeel- ding niet te mijnen opzichte ocfende. Walt :ou ik hebben?Nietszoo niet hot voortdurend verdriet dat mij mijn plaaits is uangewezen onder de nutelooze personeni op de wereld moeten geven ite leven't Is waar, dat op enkele tijdem die moeite kan meereke- nera! Maar het is ©u geen oogen'blik om aan nhilosofische of andere beschouwingen te wijdenIk heb weinig tijd, Louise, ik zeg e tot weerziens." Mevrouw Chausey, steeds heel emstig, Blijf je lang in Douannenez?" „Dat denk ik niettenzij, hetgee© heel onwaatschijn'lij'k is, ik in't een of andier op- zicht, uit jouw naam of uit den mijne, Arletr e in iets va© dienst kan zijn Zij drong niet verier aan en zei op haar beurt: „tort' weerziens". Zij begreep d'at haar broer gelijk had om te vertrekken, dat zijn reis heel natuuriijk was; maar tegelijkeriijd speet het haar. Ze wist niete waarom hij die reis deed. En het was vreemd, toch kwam het niet bij haar op dat Guy meer dan belamg- stelling koesterde-voor Arlette, zoozeer was nichtje in haar oogen nog een edit kind. Zij vermoedd'e niet, toen zij's avotnds imslapende dacht dat haar broer reisde naar Douanne nez. zij vermoedde niet d'at hij brandend van ongeduld1 naar het uur van aankomst ver- langde, dat hij de wamhopige tramen' die heft kind stertte daarginds. heel alleen omdat ze den vader verf'eren had, dien zij aanbad... dat hij die tranrn voelde vallen op zijn hart. (Wordt vevolgd). N«. 88. gi 1 Ootk d'itmaal was de nieuwe traditie wede. gevolgd; de nieuwe traditie die de Instate ja ren, onder den invloed' der tijdsomstandighe- den, igeigrondvest is, en welke meebrengt dat er geen bijzondere feest-elijkheden ten Hovt worden gegevengeen feest-maaltijden er geen hofbal of liever raout. Ook de statie koets met den lak-rood'en bok, en den wit geprui'kten koetsier, was wedler thuis gela ten. De bezoeken werden afgelegd, en d'e rij toeren werden gedaan, in de gewone hofrij tuigen. Overigens ontbraken ©ok dit jaar niel de geforui'kelijke audienties; het bezoek aar de voorjaai'stemtoonstel'ling van het werk de leden van de Maatsehappij „Arti et Amici tiae" en de gala-voorstelling in den stadt tchouwburg. Het Prinsesje en de Prins hadden een eiger programma. D. w. z. Prins Hendrik maaktr ook veraohilrlende bezoeken van Zijne gemalin me do, maar hij heeft bovendien naar mer heeft kunnen lezen een vliegtocht bovei de stad gemaakt. En voor Prinses Julian; droeg het bezoek voor a 1 een instructief ka ra'kter. Men heeft haar het groote, naar Haai genoemde, droogdok aan de overzijde van 't IJ laten zien en dat (zooals goed is voor een kind, 66k een boningskind) zomder eenir ceremonieel, zonder eenig officieel gedoe. Eh hetzelfde gold voor Hare rondwantdelingen in Artis, die dit jaar tot even zoovele lessen in de natuurlijike historic zijn gemaakt. Ook de Koningin-Moeder, die slechts een dag te Am Sterdam vertoefde, had Haar eigen program ma en daarop stond weder, overeenbomstig Haar .uitdru'kkelijken wensch, Haar nobele traditie sinds vele jaren, een bezoek aan eene ziekeninrichtinjg. Ditmaal was het 't nieuwe (Gemeente]ijke) Tesselschade-zieken'huia. En zoo heeft zij dan kunnen zien hoe heerlijk onze kleine t. b. c.-tjes daar in hunne bedjes liggen op de breede, zon-doorstoofde galle- rijen aan den ikant i an het Vondelpark. Van edn nummer van het feestprogramma en wel het aardigste nummer heeft men helaas in de pers niets kunnen lezen, en dat was van het bezoek dat H. M. de Koningin orach t aan de maiFooot „Johan de Witt" van ic Stcomvaartmaatschappij „Nederland". Dat wad, naar reeds met een en'kel woord in de bladen geme'ld is, een gevolg van de bij- zonder onwelwillende houdin.g die de directie dier Maatsehappij tegenover de pers innam. De directie vend het namelijk niet nood'ig dat bij dit bezoek de pers aanwezig was, en wei- gerde haar toeganig. Blijkbaar huldigt zij nog de oud-harleveensche meening dat de pers bij dergelijke gelegenheden voor haar pleizier aanwezig is. Zij bagrijpt niet dat dtoor onze oogen' het Nederlandsche volk kjjkt; dat wij zijn de (ongekozen) vertejgenwoordigers van dat volk, wieT beroepsplicht het is aan a'i degenen die niet aanwezig kunn'en zijn en die toch helangstellen in het verloop der plech- tigheden waarvan 't Hoofd van den Ned'er- landsohen Staat het middelpunt is, een ge- trouw relaas van het gebeurde te geven. Daarbij kwam, in dit speciale geval, dat er zich aan Iboord van de „Johan de Witt" iets heel bijzonders afspeelde. D'e bezichtiging van het schip der Maatsehappij „Nederlandi" was wenkelijk niet de hoofdzaak. De" hoofdzaak wa3 ik mag het nu wel meedeelen dat zich aan boord van het stoomsehpi in quaestie bevonden alle gezagvoerders, stuurlieden en matrozen van de Nederlandsche koopwaardij- v!<xst <Ma zich in d«n oorio-g, «v dan in het bijzontder gedurende den dnikbootenoorlog, uebben onderscheidendoor ondanikw het .'oortdurend dreigendi doodsgevaar (dit it nu uens geene hiatozieche p'hraaa maar warkeiijk- heid) in odi g a ta h o u d n. Ai- in* hebban sij aan ona land en ona volk a en rewichtigen dienet bewazen, en bet zal me- uigeen, het zal de Nwderlandsche natie, goed ioen te vernemen, dat daze atille koopvaardij- ielden openiijk em efficieel ondeerscheiden :ijn. Intuaschen komen dergelijke onderschei- lingen nu eenmaal niet tot haar recht ala er raene publiciteit aan wordt verleend. En de pere *ou dit gaarne gedaan helbben. Het zou ons eene eer zijn geweest de namen op te ne- nen van de eenvoudige kerels, de ronde Hol- andsche zeelui, heteij zij dienst deden op den •ommando-brug of in de machineikamerhet- ;ij zij waxen „S'chipper naast God'' op hun johip of eenvoudige matrozen. En dit moet ook in de bedoeling van H. Mi. de Koningin iebben gelegen. Maar de directie van onze lationale stoomvaartlijn op Indie beschikte n haar domheid en kortzichtigheid anders. "k hoop dat haar nu eens van- hoogerhamd luidelijik word't gemaa'kt, hoezeer zij tegen het ilgemeen belang handelde. Misschien dat wij 'an in de toekomst voor dergelijik onhandig n ontactisch optreden gespaard blijven. De vorige week hebben wij Willem Men- ;elberg zoo kersversch uit Amerika terugge- ,ei»rd, weer binnengehaald. Woensdagmor- ,ens kwam hij aan het Centraal-station aan; oen 'kwartier later hield hij hierteretede in .,het Gebouw", zijn eerste orkestrepetitie s avonids was het van hetzelfde taken een >ak, en Douderdagmorgen en middag idem dem; terwijl Donderdagavond het eerste rbonnementsconcert onder zijne leiding plaats .ond. Nia afioop daarvan sprak ik hem even, m had ilk gelegenheid te eonstateeren dat hij :oo frisch als een hoentje was. Mengelber.g is .n veel opzichten een geluikskind; hij heeft ien talent dat 't is me bij vernieuwing ge- jlaken de wereld verovert. Beter nog dan lit de heriehten van de correspondenten der Nederlandsche bladen in New-York bleek mij .at uit een staipel Amerikaansche kranten lie ik doorlas, De Yankees beschouwen hem als een won- Jermensch; en dat is hij oo'k niet het minst om zijn p'hysieke gesteldheid. Deze man 'kent reen vermoeienis en heeft geen zenuwen. Dat is de indiruk dien men van hem krijigt. En telkens weer treft hoe jong en stralend, hoe j uveniel, zijne verschijning is. Hbe anders daarentegen, hoe tragisch tot op zeker© hoogte, was de figuur van dien an- leren Nederlaudschen toonkunetenaar die de vorige week te Amsterdam overleden is, dr. Alphons Diepenbrook. Mentgelberg heeft alles bereikt wat hij op zijn gebied ikan bereiken Diepenbrock's leven daarentegen was, zooals .'k een dezer dagen las, vol onvoltooide moge- lijkheden. Diepenbrock had een machtig ta lent als toondichter, maar dit is nooit tot voile onrtwikkeling, tot volledige uiting ge- comen. Ik weet niet welke psychische en phy- sieke eigenschappen dit heb'ben verhinderd; ik weet ook niet of welldcht andere (in het bijzonder economische) omstandigheden daar op invloed hebben uitgeoefend; ik constateer alleen het feit, en betreur hetl Want Diepenbrock was een componist van een geheel eigen stij.l een wiens muziek zich door bijjondere ik zou haast willen zeg- gen: voorname wendingen van eike andere onderscheidde. In zijne vroegere werken on der den invloed van Wagner, heeft hij later Mahler, maar voora'l Ddbussy, in zich opge- nomen, en als 't ware verwerkt, want altijd bleef het och ,JIiepenbrock"-muziek die hij schreef; eene melodie die den met het Gre- goriaansch vertrouwden toondichter verried; werik d'at moest stammen van een zeer oor- spronikelijk denkend en ingehouden-harts- tochtelijlk mensch. Als leider van zijn eigen werikem was Die penbrock niet alijd de aangewezen persoon. Het repeteeren met een groot orkest vordert iemand van een bijzonder temperamenteene persoonlij'kheidi die de massa behearscht en dat was Diepenbrock niet. In zijn vertrouwde studeerkamer, waar hij tegen den wand een soort lessenaar had doen. aanbrengen, waar de mooie oude Erardvleugel stond, was hij beter op zijn iplaats. Als hjj daar met goede vrien- den praatte werd' Diepenbrock een ander mensch66k een heersche, maar een heerscher van den geest; iemand die er zeer gepronon- cMrda meeniiyran op c* hield «n die lerendig bela-rug stelde in alle* wat de muziek betrof. Met de muadci van beroep had hjj; de doe tor in de oude twlen, betretkkelijk weinig aanra- kingwpuniteni. Zijn ffeer wa« niet dezelide alt van hen. En tane uitvoerinig van zijn weilk met al dtn aankltve (hoe gelukkig ze hem ook stemde) maakte hem senuwaehtig, hij wai altijd maar hlij, alt alles goed was afgcLeopen, en hij weer aan het werlc ken gaan. Vcxxr Miahler had Diepenbrock eene groote vereering. Ais deze in het land' wa« dan ver- keerden beiden vaak eamen. Ik herinner mij nog een photo in die diagen gemaaiktMahler, Diepenbrock en Mengelberg, sameni voort- stap'pend over een mullen Gooiechen zand- weg; drie grooten, ieder in hun genre. En toen Mahler stierf was het dan ook Diepen brock die als afigevaardigde van de Maat sehappij tot Bevordering der Toonkunst naar Weenen ginig om de begrafenis Lij tt wonen. Ten slotte nog dit! Diepenbrodke werk voor onkeet ia in zijn geheel (de E 1 e k t r a- muzielk twee diagen v66r zijn dood onder Heuckerot'h) in het Ooncertgebouw deela onxler leiding van Memgelberg, deels "nder zijn eigen leiding ten gehoore gebracht. In het 'buiten'land herinneren wij ona uitvoerin-s ge va zijn Te Deum te Frankfoit (onder Men gel berg) en te Berlijn. W AGEINAAR Jr. 3. 40—34 3. 29 40 5. 49—43 5. 40 49 4. 39—34 4. 16:27 5. 37—32 5. 28 30 3. 19 8 4. 14:23 2. 38—33 3. 33 13 4. 39 19 5. 25 5! I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1921 | | pagina 5