Alkmaarsche Courant
De Amsferdamsohe week.
Samrobriek.
Zaterdag 28 Mei.
Mllltie te land.
F e u i 11 e t o n.
Christoffel en Columbus
TJtt. I'M.
Honderd Drle en Twlntlgste Jaargang.
ONDERZOEK VAN VERILOF-
GANGERS.
De -Bungemeester van Alkmaar maakt be-
kend, dat het onderzoek van de in het veriof-
gangereregister dezer gemeemte ingeschre-
ven verlofgangers der miiiitie te land' zal
worden gehoudea te Alkmaar in het gebouw
Korenbeure" a an het Luttik Oudorp op
Maandag, 20 Juni 1921 des voormiddags te
9Vi uur van de verlofgangers der lichting
1918, wier geslachtsnamen beginnen met de
letters A t/m L; des voormiddags te 10a/» uur
van de verlofgangers der lichting 1918, wier
geslachtsnamen beginnen met de letters M
t/m Zdes namiddags te 2 uur van de verlof
gangers der lichting 1919, wier geslachtsna
men beginnen met de letters A t/m Ldes na
middags te 3*/« uur van de verlofgangers der
lichting 1919, wier geslachtsnamen beginnen
met de letters Ml t/m Z.
Aan het onderzoek behoeven alleen deel
te nemen de verlofgangers der lichtingen
1918 en 1919, voor zooveel de lichting 1919
betrefti met uitzondering van de verlofgangers,
behoorende tot de October-ploeg der cavalerie
en der bSreden artlllerie.
Aan het onderzoek behoeven worts niet
dieel te nemen- de dienstplichtigen. die hun
eerste oefeniing nog niat hebben volixracht en
ook niet:
a. de verlofgangers, die in het loopende
jaar, v6<5r den dag, hierboven als dag
van onderzoek -aan-gegeven, in werkelii-
ken dienst zijn geweest uit anderen hoof-
de dan voor straf;
b. de verlofgangers, die bestemd zijn am
met 1 Augustus van het loopende jaar
naar de landweer over te gaan;
c. de veiiofgangers .aan wie vergunniog is
verleend- tot uitoefenting van de zeeva art
of de zeevisscherij buitenslands of tot
verbldjf in- het buitenland en aan wie
hetzij gelijktijd'ig met die vergunning, het
onderzoek is verleendi;
d de verlofgangers, aan wie toegesfaan is
het onderzoek in de maand November
of December van het loopende jaar te on-
dergaan;
e. de adsp iramt-mi lit ie-of ficieren en
f. de verlofgangers van de exploitatie-comr
pagmie van het regiment genietroepen.
Voider wordt de aandacht gevestigd1 op de
volgende wetsbepali-ngen:
•De verlofgangers moet bij dit onderzoek
verschijnen in uniform getoleed en voorzieQ
van:
a. de tot zijn voorgeschreven uitrusting ver-
der behoorende bleeding- en intrusting-
stukken;
x van de wapenen, het ledergoed, de reg-
lementen eta de dienstvoorschriften hem
uiitgereifct
c. van zijn zakboekje en van zijn verlofpas.
:De Verlofganger stoat niet alleen geduren-
de den- tijd, dien het onderzoek duurt, maar
oob voor zoclamg hij ter gelegenheid van het
oiiderzoek in uniform gekleedi is, oader de be-
velen van den militie-oommissaris, zoodat
indien hij omgeregeldheden pleegt of zicb
aan een sirafbaar feiit schuldig maakt, hetzij
bij het gaan naar de plaats voor het onder
zoek bestemdi, hetzij gedurende het onderzoek
of bij het naar huis keeren, te dice zake zal
worden gestraft volgens het Crimineei Wet-
boek en het Reglement van Krijgstucht voor
het Krijgsvolk te 1-ande.
Een arrest van een d'ag tot res dagen, te
ordergaan in de naastbij gelegen provoost of
het naastbij: zijndte huis van bewaring, of een
kwartierarrest van ten dag tot zes dagen te
ondergaan in een kazerne, kan de mJJitie-
commissaris opleggen aan den verlofganger:
le. die, zonder geldige reden niet bij het on
derzoek verschijnt;
2e. die daarbif verschcnen zijnde, zondier
geldige reden niet voordien is van al de
hiervoren vermelde voorwerpen;
3e die de hiervoren vermeldte voorwerpen bij
het onderzoek niet -a-lle in den vereisch-
ten, stoat vertoont
4c. die een of meer van de hiervoren. ver
melde voorwerpen, aan een ander foe-
behoorende, als de zijne vertoont.
Is fen verlofgaoger terzake van; het onder
zoek kwartierarrest opgelegd, d'an word't hij
door deschrijfster van
„Eli«abeth and her German Garden"
20)
Terwijl hij den Oceaan overstak en de
Twinklers onder zijn hoede nam, bedacht zijn
zuster Edith in Clark al, welke lievelingsge-
rechten ze hem bij. zijn aankomst zou voor-
zetten. Er werd op groote schaal geslacht,
gebakken en gekarnd. Edith nu de eerste
dienstbode onder velen, in plaats van, zoo-
als vroeger, onder drie was meer dan dub-
bel zoo erg afgewerkt dan in hun „armen"
tijd, en de laatste dagen voor zijn komst van
den ochtend- tot den avond op de been. Bui-
tendien zou ze haar broer uit New-York gaan
afhalen. Of mevrouw Twist vreesde dat „h-aar
lieve Edward" niet regelrecht thuis zou ko-
men, of dat hij werkelijk niet de eenige op de
boot mocht zijn die niet werd afgehaald
wat ze als reden opgaf moet onopgehel-
derd blijven. Zooveel is zeker, dat toen het er
toe komen zou en Edith moest vertrekken,
mevrouw Twist groote moeite had haar gewo^
ne „opgewektheid" te -bewaren.
Edith zou een heelcn d'ag weg blijvenmis
schien zelfs wel een nachtaer bij; als de St.
Lucas eens laat binnenTiep, want Qark ligt
vijf uur sporen van New-York; en geduren
de al dien tijd zou er rtiemand zijn om voor
mevrouw Twist te zorgen. Eigenaardig ge-
dachteloos van Edith om zoo graag van haar
weg te gaan. Toen ze gelaarsd en gespoord
binnen kwam om afscheid to nemen, nam
hlaar moeder haar m-agere, gespierde gestalte
met een afkeurenden blik op. Geen wonder
dat niemand Edith ooit ten huwelijk had ge-
vraagd. En haar geld zou haar nu ook niet
tame toslpan aa waa ia audi an had haar
tot hrt onflesTgaan van d!0 stnsl Sn wer$efij-
ken dienst geroepen.
Onveoimiinderdi de genoemde straf is de ver-
lofganger, die zich schuldiig maakt aan een
der feiiten, onder le en 4e genoemd, verplicht
om op een nader te bepalen tijd en plaats
voor den militiecommissaris te verschijnen of
opnieuw te verschijnen tot het ondergaan van
een onderzoek.
De verlofganger, die, opgeroepen wor dit
onderzoek, daarbij niet verschijnt, of, daarbdj
verschenen) zijnde, zich schuldig. maakk aan
een der feiiten., onder 2e-4e vermeld, wordt in
werheli/ken dienst geroepen of gekouden voor
den tijd van ten hoogste twee maanden. Den
duur van dezen werkelijkon dienst bepaalt die
Minister van Oorlog.
De verlofganger, die nlct voldoet aan een
oproeping voor den werkelijken dienst, wordt
als deserteitr behandeld, na op dagrtoe door
den Minister van Oorlog te verstrekken last
als zoodanig te zijn afgevoerd.
Nog worden de verlofgangers opmerkzaam
gemaakt, dat het niet ontvangen van een bij-
zondere kennisgeving hen niet ontheft van
hun verplichting tot dednemiing aan het on
derzoek, maar dat deze openbare kennisge
ving eenig en alleen als bewijs geldt, dat de
verlofganger behoorldjk is opgeroepen.
Ingeval ziekte of gebreken de deelneming
-aan het onderzoek moth-ten verhimderen,
dient daarvan zoodra mogelij-k ter gemeente-
secretarie te worden overgelegd1 een gelegali-
seerde geneeskunddge veiklaring, welkc op on.
gezegeld papier Lan worden- gesteld. In d!at
geval en ook ind-ien een verlofganger wegens
woonplaaisverandertng niet heeft deel geno-
men aan het ooderzodc in Juni, zal wor hem
-het onderzoek plaats hebben in November of
December van het loopende jaar.
Aan den verlofganger kan op zijn daartoe
aan ddn mili tieoomm-issaris te richten en met
redeneni omkleedl verzoek worden vergund,
het onderzoek in een andere gemeente te on
dergaan. Met verzoeksch-iift moet tijdig en
gefrankeerd worden toegezonden. Maakt een
verlofganger, aan wiem een zoodanige ver
gunning is verleend, daarvan geen gebruik,
dan wordt deze gpachf niet te zijn verleend.
Wensoht de verlofganger uiitstel van het on
derzoek tot het najaar, dan kan de Coinmls-
sar-is der Konin-gin in de pnovincie hem diit
toestaan, niet alleen wanneer hij in het bui-
lenland verblij-ft of de bu-itenlandsche zee-
vaait of zeevisscherij uitoefent, maar ook als
hij uitstel wenscht in verband met beroepsbe-
zigheden of andere bijzondere omstandighe-
den. Zoo de aanvraa-g om zoodanig uitstel
niet door tusschenkomst van de gemeentesec-
retarie wordt -inged'iend, moet zij gefrankeerd
aan den Gomm-issaris der Koiningim worden
toegezondlen.
Alkmiaar. 27 Mlei 1921.
De Burgcmeester vooraoemd,
W. C. WEND'ELAAR.
LXXIV.
Em merkwaardig, jubileum;
de beslissing over de gemeenle-
winkels; Amsterdam in een noie-
dop.
Woensdag 25 Mei 1.1. is er hier ter stede
een merkwaardiig jubileum gevierd1. Ik be-
doel nu niet deni lOOsten verjaardag van het
besiijc in een der oudie-manneti- en vrouwea-
gestichten waaraan onze stad zoo rijk is,
maar het radiicale raadslid, den heer P. Ntot-
tin-g, dlie op dien dag 30 jaar deel van den
Raadl van Amsterdam uitmaakte. Dertig
jaar: het is een heele tijdl! Aan het nieeren-
dieel onzer vroede rnannea is een- dergelijk
lang politick leven niet beschoren. En een
beetje trotsch mag Piet Nolting zooals men
hem kortweg in de wandeling heet, op dien
langeu) diensttijld wel zijn. Want hij dlankt
zijne herkiezing, telkens weder^ vooral aan
zijn persoonlijke eigenschappcnzijn popu-
lariteit bij vriernd en- vijand-. Of eigenilijk is
het beter in dit verhandl te spreken van poli-
tieke iegenst-andens dan van vijianden; want
vijanden heeft Piet er, geloof ik, geen een.
Vand'aaf dian ook dat hij- nu omliamgs, bij de
Laatst -genoeniide raadsverkiezing, zooveel
voorkeu rstemmen kreeg. Men stands toen
hem, naet zijne partij.
De eerste man van de Vrijzinnig-democra-
tische lijst, de zittende wethouder, dr. Abra
hams, kreeg toen slechts 5884 stemmen(wat
nog niet eens de kiesdeeler was; die bedlroeg
6162)-; de tweede man1, dat was Nbl-ting,
kreeg er 5277 voor Zich alleen; en de derae
man, mr. Z. van den Bergh, voorzitter
van de Vrijzinnig-Democratische raads-
kansen verspeeld arme mcid!
Mevrouw Twist vergat den jongen man,
die jaren geleden, toen Edward nog op
school was, Edith graag tot vrouw zou heb
ben gehad. Hij was een vroolijke, levenslusti-
ge jongen geweest, die bij de buren logeerde
en gedurende zijn lange vacantie niets aan-
genamers scheen te kunnen bedenken, dan op
alle tijden van den dag te komen binnenvallen
en Edith van haar werk te houden. En
Edith, ook toen mager en grof-gespierd,
maar recht en veerkrachtig van gestalte met
gczood, mooi haar en -heldere oogen, was
haar hoofd een beetje kwijt geraakt en had
door haar onattent gekook haar moeder (die
toch zeker al wel genoeg te lijden had) een
aanval van indigestie braorgd. Toen hij met
zijn aanzoek voor den dag kwam, had me
vrouw Twist het jongemensch zijn conge ge-
geven. Ze kon Edith in dien tijd1 onimogehjk
missen, en1 buitendien de eenige mianier am
geen weduwe te worden is: niet te trouwen.
-De igedachte was haar ondragelijk, maakte
ze ziohzelf wiijs, dat „dde arme Edith" het-
zelfde lot boven't hoofd zou kunnen- h-angen.
Een huwelijk kan maar op twee manieren ont-
bonldten worden, legde ze haar zwijgende
dochter uit (van de derde mogelijkheid, zoo
menigmiaal door de Amerikanen aangegrepen
om tot rust en- vrede te komen, wilde ze met
haar dochter niet sprdken),^naar op twee
manieren," zed mevrouw Twist, je stierf zelf
of de andere stierf. In beide gevallen bleef
een der gehuwden achter om te treuren. Een
huwelijk begon meestal rooskleurig, doch
eindigde somber. „Denk eens, kind1, diat ik je
missGhien- zo<5 zou- moetcn zien," besloot ze
met een bl-ik op haar rouwjapon.
Edith liet zich van haar stuk brenlgen- en
het jonge mensch vertrok, schijnbaar caver-
schillig fluitende. 't Bleef bij- dien eenen pre-
tendent. Mevrouw Twist had: op dat gebiedi
goat to mr»ininniini Vu
frrett e,fltetJns 2770. WnzruTi Sntffl, dat
de Vrijzinnig-Dfcmocraten hua tweeden zetel
(in den oudai1 Raaid hadlden zij- er vier) uit-
sluitend) te danken- hebben aan het feit dat
Piet Nolting voor hen als gangmaker optradl
En zoo zal er, gezien deoi afnemenden iovloed
der eens zoo raachtige radiicalen in onzen
Raad, een tijd komen-, dat zij nog maar alleen
door Piet, oome Piet, vertegenwoordigd! wor
den
Noltinjg -is een eigenaardiige type; hij was
het en hiji is het gebleven! Hij is gebleven de
een-voudige „iongen uiiti het vo-lk", die Jordia-
ner, die hij dertig jaar geleden was toen hij
die eenzame bilj-artdraaier, naar het Prinsen-
hof werd geroepen. Hij is gebleven heizelfde
coeur dor; de volksman die van zijn hart
geen- smooricuil (het vo-lk zegt: moordkuil)
maakt. Zijn hart is niet minder good dan dat
van den bekenden huzaar, waarvan het 1-ied.je
spreekifc: zijn hart is.... zijn hoofd, had -ik haast
geschreven. Want altijdl laat Nolting. zich
door zijn h-art leadenberekening, en dan spe-
ciaal politteke berekening -is hem vreemd. Haj
is als een kind, een argeieoc kind, in da poli
tick. En zied-aar juist die reden van zijn pepu-
-1-ariiteit. Het p ub lick houdt wel van die groote
kinderen; ze is zelf ook een groat kind.
Een schadiuwzijde van het karakter, den
aard, den aanleg van Nolting. is, dat hij, die
oude werkman, nooit is uitg%roeid tot een
figuur in iintellectueelen zin, zooals er meer-
deren- zijn bijv onder de sociaal-democra-
ten. Ik denk aan Schaper, aan van deu Tem-
pel, aan Vl-iegen en dergclijken. Ook in diit
opzicht is Noliaing dlie, naar meh weet, ook
vele jaren- iidi van de Tweede Kamer is ge
weest de oude gebleven, dat zijne geeste-
lijke ontwikkeling vrijwel 6til stond. Maar,
zooals gezegd, hebben zijne persoonlijke eir
genschappen hem toch doe nslagen.
-Eigenlij-k is Nlolting een- unicum; een his-
torisdi unicum. Want hiji was de eerste work
man die zijne intrede in- ddn- Raad van Am-
sterd'am deed. Dat was me toen een gebeurte-
nia van beliang; de gelieele wereld scheen
op haar kop te staan !- Daarna kwamen van
-liieverlede de sociaal -dem-ocraten opzetten;
eerst Henri Polak, de voorzitter van den Alg.
Ned. Diamantbewerkersbond, alleen, en nu
14 sotiaal-democrakux, 3 commimisten, 2 had-
je-me-maar'sdat to al 19 van de 45 zetels!
Ach ja, we -leven, toch wel snelde evoluitie
voltrekt zich wel haastig. In drrtig jaar maar
zijn wij al gekomen van Piet Nolting tot de
Gelder. Terwille van Piet heeft, nu dertig
jaar geleden, de Raad van Amsterdam het
presentiegeld ingevoerd ten einde hem voor
zijne loonderving schadeloos te stallen. Had-
je-me-maar zal er nu „jajem" voor koopen.
Gaan we voorudit?
Naituurlijk is Nolting Woensdagmiddag
ook -in den- Gemeenteraad gehuldligd, het
trof wel zeer toevallig dat het jubileum van
'sRaads nestor sam-enviel met een raadsver-
gadering. De waarn. Burgcmeester, wethou
der den Hertog. heeft er toen aan herinnerd
dat oome Piet sfechts door ten Amsterdamsch
raadlslid is overtroffen wat betrcft den duur
van zijne ambtsvervulling, en wel door mr.
Luden die zitt'in-g heeft -gchad van 4 Augus
tus 1857 tot 1 Fiebruiari 1893; dus bijnia 36
jaar.
'Daamia zijn de beraadslag-ingoa over de
GemeentewinStels voortgezet. De al-gemeene
mdruk hier ter stede is dat de sociaal-demo-
craten hiermede nogai bvkaaid afkomen; dat
de positie van oud-wethouder de MiTanda
heel1 zwak was. Om- geen storker woord- te ge-
hruifcenVast staat nu, uit den door hem zelf
omgelegden staat van het levensmiddelenbe-
d'rijf, dat dfi Gemeentewinke'ls over 1920 een
tekort hebben opgeleverd1 van- 82.000, en- dat
ofschoon hij bij herhaling heeft verzekerdi, diat
het wiinkclb«lrijf aan de Gemeente niets kostte.
Hoe zit d-at d'an? Wel- zoo! De Gemeemte-
raadl heeft indertijdl niet vermocdcnd! waar-
ioe d'at zdu leidlen igoedgevonden dat alle
takken van het levensmiddelenbedrijf te za-
men zouden worden beschouwd als 'n geheeL
Dat -leek eene foximaldtcilt, maar bldjlkt van
achferaf, een igroote ffinianciCele beteekenis ge
had1 te hebben. Want de sociaal-democraat
de Miranda, die, ook zoo graag, d'e gemeen-
tewiinlkelB had! gchouden, maakte hiervan op
de volgendfe wijze igebruik. HSj delete de tekor-
ten op deni eeneni ta-k van dienst, door de over-
schoitien op deni anderen- tak, to hield; op
grond daarvan strak en- stijf vol, dat de ge-
meentewinlkels niets kostten. Maar men -ge-
voelt wel- diat diit sfechts een halve waarhead1,
om niet te zeggien: een leugen- was.
Untusschen- had de heer de Miranda toch
een voorstel ingediend om B. en W. uit te noo-
digen het besludt tot opheffin-g van- de -gemeen-
was hij totoal- u-it haar herinneringen- verdwe-
nen, en terwijl ze Edith opnam, die Edward
zou gaan afhalen, gekleed zooals ze's Zon-
dags naar de kerk ging, -kwam er onbewust
een gevoel van- minachting bij1 haar op voor
een vrouw die zooveel jaren den tijd had ge
had een huwelijk te doen en1 er niet in ge-
slaagd was. Zijzelf trouwde op haar twintig-
ste jaar, en ondanks al wat ze had doorge-
maaklt, was haar haar nog nauwelijks zoo
grijs als dat van Edith.
,,Je hodd! staat scheef," zed ze, toen haar
dochter na haar een afischeidskus te hebben
gegeven, oyereind rees; en toen, oomadntig
het denkbeeld te verdragen alleen achter te
blijven-, terwijl- Edith vtroolijk en wel naar
New-YoTk trok om daar Ediward eerder te
begxoeten dlan zijzelf, vroeg ze haar of ze
mag een minuut den tijdl had om- haar op die
sofa te helpen. Ze vodde zich1 zoo onweil.
„Ik wees dat de emotie mij te veel- heeft
aangepakt," m-ompelde ze met geslofen oogen
achlerover liggend-e. Eh Edith gedrild in zelf.
verl-oocheniing en hulpvaardigheid, zet-te on-
middlel-lijk haar hoed af en maakte zich ge-
reed om) haar moeder te verzorgen en op te
kwikken tegen Edward's aankomst.
Zoo kwam het dat er niemand in New-York
was om mynheer Twist te begroeten en hij
dienten.gevolge, zooals we zien- zullen, dingen
deed, die hij anders misschien niet zou ge-
daan hebben.
IX.
Toen de St. Lucas het einde barer reis z66
dicht naderde, dat de passagiers hun bezit-
timgen bij- elkaar begonnen- te pakken en het
woord Nan tucket telkens u-it verschillendle ge-
sprekjes door de tweelingen werd- opgevan^
gen-, ontwaakten ze uit den- onbekommerdeni
igeestesteestaand, waarin de wiendelijike at-
tentiea van nmjnheer Twist en de droomerige
•gatevmigibflid div aoenaia hen gfihMeiht had-
itewtkiRyis to frenreepen en An wfntel in de
VSjzelstraat (dat is de igrootste) als pdjsre-
gelend instituut te hanahaven. Aanvankelijk
sdheneni B. en- W. daar niet veel coreni naar te
hebben, maar nadiat in- dte voorgaande raads-
vergadering een der katholieke democratec,
de heer van Lingen namens de R.-K, fractie
had verklaard, dat hij toch wel ecn-iige svrn-
pathie had! voor de handhavlng van- dien-
eeneni winkel, althans diat hij er nog wel eens
een nachtje over wi-lde sl-apen, veranderde die
houding van B. eni W. En daamocr is de toe-
stand nu zJbb -geworden, dat de Raadi welis-
waar dte motiede Miranda verworpoa heeft
(met 19 tegen 15 stemmen, dat -is zu-iver
bourgeoisie tegen socialisten) maar dat B. en
W. toch zeer wel- de mogelijkheid zien dat
de nieuwe Raad dien eenen winkel, als model-
winkel bestendigt. De uitverkoop van dien
winkel wordt weliswaar vooifgezex, maar bij
duurt zeker 3 h 4 m-aandto, en dus zal de
nliieuwe Raad -alle gelegenheid hebben om over
•het tot van dien winkel te bes-lissen. Misschien
dat dus toch nog het ideaal van de sociaaT
democraten verwezenlijiri wordt, en tenolctte
de Vijzclstraat-wiakcl omgcvcrnd wordt tot
een groot centraal gemcentclijk magazijnl
In deze dagen, deze prachtige vdorzomer-
sche dagen, die wel hondsdagen mogen hee-
ten, en die ons, groot-stedelingen, doen snak-
ken naar onze vacantie, ergens aan het strand
of in het bosch, in elk geval ver weg van deze
groeiende steenen bpuwdoos; in deze heete
dagen dan, worden wij, Amsterdammers, bij
wijze van opirLsscheiide douches, overetelpt
metstatistieken.
De aardigste daarvan is het zoogenaamd
Statiatisch jaarboekje der Gemeente Amster
dam. Uit mijn jongaistijd herianer ik mij al-
tijd met genoegen mijne bezoeken, onder ge-
leide van mijne ouders, aan het zoogenaamde
Broekerhuis, aan den Amsterdamschen Weg,
een soort van rariteiten-museum. Daar zou
men o. a. bewonderen het geheele „Onze-Va-
der" op een stuivertje geschreven. Welnu,
het statistisch jaarboekje der gemeente Am
sterdam geeft een vrij complect beeld van
onze wereldstad in een notedop; een nut
shell, zooals de Engelschen zegg-en.
In kan er natuurlijk niet aan d-enken den
geheelen inhoud van het boekje ook maar aan
te duiden. Want dan zou ik deze geheele cou
rant en nog een extra blad daarnevens, noo-
dig hebben. Maar een paar cijfers wil ik er
toch aan ontleenen.
Oud-Amsteraam was groot 4.630.36.80 H.A.
het nieuwe beslaat eene oppervlakte van
17.455 H.A., waarbij 1.231.10 H.A. Zuider
zee.
De bevolking steeg in 1920 van 647.120 zie-
len (312.519 mannen en 334.601 vrouwen)
tot 677.645 (dank zij mede de annexatie). Wij
zijn dus {link op weg naar h e t m i 11 i o e n.
In 1920 werden te Amsterdam 6822 huwe-
lijken gesloten, en 447 huwelijken door echt-
scheiding ontbonden.
Er kwamen- 211 tweelinggeboorten voor;
en slechts 1 drielinggeboorte. In totaal wer
den 720 natuurlijke kinderen erkendi.
Het meerendeel der sterfgcvallen is veroor-
zaakt door tuberculose (1013); verder door
ziekten van het hart en de vaten (987); han
ker (855) enz. 48 maal kwam in 1920 zelf-
moord voor; terwijl voorts 217 menschen
een anderen gcwelddadigen dood stierven.
De burgcmeester had cca sahvris van
20 000; aan de 45 raadsleden werd aan
presentiegeld uitbetaald 16.500. De zes wet-
fa ouders hadden elk een salaris van 8000.
In dienst der gemeente waren 10.674 v/erk-
lieden, terwijl de arbeidsreserve bestond uit
2352 man, totaal 13.026. Daarbij kwamen
nog eens dertien duizend (13.603) ambtena-
ren.
De gemeenteschuld- bedroeg op 1 Januari
1921198.246.460. Het tekort aan wonin-
gen bedroeg op't einde van 1920: 19.991,
dus bijna twintigduizend.
Amsterdam telde 311 bruggen. De open-
bare verlichting geschiedde door 8281 electri-
sdhe -lantaams.
Ter kennis van de politic -kwamen in totaal
23.797 strafbare feiten, als: misdrijven tegen
de openbare orde 23; misdrijven tegen het
opembaar gezag 186, misdrijven tegen de ze-
den 165, beleed-igin-g 221, misdrijven tegen
de persoonlijke vrijheid 10, misdrijven tegen
het leven 28, mishandeling 262, diefstal en
strooperij 4938 (waarvan rijwieldiefstallen
897), verduistering 411, faedrog 333, vernie-
ling enz. van goederen 80, heling 54, scheep-
vaartmisdrijven (desertie) 33, andere 203,
'bedelarij en landlooperij 17, dronkenschap
3100, andere 1003, overtredingen arbeids- en
den en ginjgen wecr meer aandacht wijden
aan hun- n-aaste toekomst, waardoor hun zor-
geloosheid al heel gauw in onrust en vrees
overging. Anna Rose toonde haar angst door
geprikkeldlheid; Anna Feliataa toonde die ha
re heelemaal niet.
Zoolang als Amerika nog ver weg lag en
ze er nooit zeker van konden- zijn dat niet een-
dui-kboot hum toekomst eens en voor alldjd be
palen zou, was het niet moeilijk geweest
grootsche, heroi'sohe en vage gedachten- te
kcesteren omtrent een nieuw leven en een
nieuwe wereld die zij, de beide Twinklers,
gtngen veroveren maar toen d-ie nieuwe we
reld zichbaar voor hen opdoemde en- het
nieuwe leven, met zdjn tallooze kleine moeilijk-
hedem binnen een- paar uur zou beginnen,
zonken- hum omrustig k-loppende barten hen
in- de schoenen. Engeland had hen niet ge-
du-ld. Als Amerika eens hetzelfde stan-dpunt
imnami? Oom- Arthur -hield niet van hen. Als
oom Arthur's vrienden ook eens niet van hen
hielden.? En burn bevende harten bleven d'iep
in hun schoenen gezonken.
Stevig om Anna Rose's midldel gebonden,
zaten „om- ze voor de roafgierige instincten
-hunlner mede-passagiers te bevedligen", zoo
als haar zuster het uitdrulkte, in- een gemlee-
refl zaikfje, huun passen, een, brief aan de
bank d-ie hun 200 bewaande, een brief aan
de vriendtem van- oom- Arthur, die't eerst
„aamgck:lampt" moesten wordem, een brief
aan die andere vrienden, d-ie de tweede ver-
dediigingsl-inie zouden vormen als de eerste
hen begaf en nog tiem ponid!, in twee papier-
tjes van vij'f.
Nla hevig gemopper em nad-ai hij's avonds
op de slaapkamer de meeste van die ruwe
woorden gebruikt had, die tante Alice altijd
zoo h-inderdem, hadi hij- Anna Rose een dier
5 biljetten- gegeven voor de extraruifga-
ven tijden# de reis naar New-York, waar ze
van de 200 sou knmarm gehnuikenmaar
vtefflfeftfiSBswdf 75, drantwtrt 121, orttc
rijwiebvet 2940, distributiewet 31, oudeit
2709overtred-ingem politievcrordening 6839.
Naar de bureaiox werden geleid in 1920
verdacht van diefstal of ander misdrijf 5105,
wegens straatscbenderij 379, zwervende en
verdwaaide kinderec 324, acsistentie verleend
5041 maa;,. waarvan 10o3 Kj tried; hulp
verleend bij ongevallen op den openbaren
weg 3100 maal; drenkelingen gerea 414.
De brandweer bluscfate in 1920 in totaal
1324 branden en werd 2357 maal gealar-
meerd. Vier menschen kwamen in de vlam-
men om. En zoo zouden er nog heel wat meer
cijfers kunnen gegeven worden.
Wij volstaan editer hiermedfl. Want: „men
kan van het goede ook te veel krijgen." Toch
spreken de cijfers beter dan aienig langdurig
artikel of betoog, vande reusachtige
grootheid van Amsterdam
WAGENAAR Jr.
Aan de Dammere-
Met dank voor de ontvangen opiossiogaa
van probieem No. 652 (auteur F. Xieute).
stand
Zwari: 1, 9, 13, 18, 19, 21/25, 27, 29, 35.
Wit: 16, 30, 32, 37, 38, 41/45, 47, 48, 50.
Oplossing:
1.
16—11
1.
25 :34
2.
11— 7
2.
1 12
3.
44—40
3.
35 :44
4.
50 :30
4.
24 :35
5.
45—40
5.
35 44
6.
43—39
6.
44 :33
7.
32—28
7.
23 43
8.
48: 8
8.
13 2
9.
37—32
9.
27 38
10.
42 4
Goede oplossingen ontvingen wij van tto
heerenW. Blokdijk, P. Dekker en Di Garling
te Alkmaar.
DE MATCH FABRE—DE HAAS.
Het Meinummer van het Fransche Damtijdi-
schrift „le Jeu de Dames", dat te Lyon wordt
ui-tgegeven door dem leer Marcel Bonnard, is
bijna geheel gewijd aan de match FabreDe
Haas.
Men had in Frankrijk algemeen gerekend
op een overwinning van Fabre en daarom is
het te begriipen dat de overwinning van Da
Haas voor Fabre's landgenooten een teleur-
stelling was. Men kan die nederl-aag slecht
verkroppen en un doet het ons sportim gevoel
onaangenaam aan, dat men op alle mogelijko
manieren de eer voor De Haas tracht te ver>
kleinen. Wij hebben hetzelfde ook opge-
merkt toen Hoogland in 1912, v66r Molv
mard, het wereldkampioenschap behaalde.
Ook toen redeneerde men, dat ondanks alle*
Hoogland toch niet bewezen had starker te
zijn dan Molimard en dat alleen in een
match Moliinaid zijn titel Icon verliezen. Zoo
ook nu. Leest men goed wat er geschreven
wordt, dan is eigenlijk Fabre em niet Dla
Haas de overwinnaar. De match was eerst
bepaald op 5 partijen, later ui-tgehreid tot 7.
En nu heeft Fabre na de vijfae parti] in
Haarlem en Utrecht gespeeld en toen pas
weer in Amsterdam die match vervolgd. De
zesde partij ging voor hem verloren, de ze-
vende was remise. Nu zegt men in Frankrijk:
Ja, maar na. de vijfde partij was de stand ge-
lijk en dus is de match eigenlijk onbeslist
Wij hadden het wel zoo royaal gevonden, als
men sportief de overwinning van De Haas
erkena had, een overwinning die voor Fabra
even eervol was als voor De Haas.
Fabre leed in deze match n.l. de kleinst mo-
gelijke nederlaag. Toen De Haas in een
match van 20 partijen met 19 tegen 21 pun-
ten van Molimard verloor, sprak men wel van
een „overwinning" voor Molimard, die voor
ons ech ter een ,,theoretische" was. Nu wordt
met veel ophef beweerd, dat Fabre de derde
partij remise had kunnen maken, de vijfde en
zevende partij had kunnen winncn. Dif is
ook zoo, alsFabre maar beter gespeeld
had. A 1 s de Haas beter gespeeld had, was
zijn overwinning veel grooter geweest. Zoo
redeneercn.de komt men nooit aan een eind.
Men kan den uiislag van een mat:h niet be
palen naar't spel dat iemand had kunnen
spelen, maar naar dat wat hij gegeven heeft.
En daarom staat voor ons vast, dat zoowel
Fabre als De Haas twee schitteren.de spelere
zijn, maar dat alsnog De Haas de overwin
ning heeft verdiend, doordat hij in 'i eindspel
sterker is dan Fabre
De Franschman mag dan in't middenspel
brillanter zijn, dat geven wij gaarne toe,
maar de overwegende beteekenis van het
eindspel is ook tlians weer bewezen.
wa-t ter wereld- voor uifgaven- zoo'n paar jonge
meisjes konden hebben, terwijl hun passage
betaald werd- Oom Arthur mocht gehaa-
gen worden wordien als hij't begreep! Tante
Alice had Anna Rose stilletjes het tweedie
biljet toegestopt.
D^t geld nu moest, eer ze voet aan wa! zet-
-ton, in dollars worden omgerutidi, om bij hum
aankomst op alle mogelijkheden te zijn voor-
bereid. Uit de tocnemende rusteloosheid ba
rer inedtereizigere maakte Aimna Rose op, d'at
het hoog tijd- word ze te gaan wisselen; maar
-hoeveel dollars moest ze er voor in plaats
krijgen?
iMijhbeer Twist was er niet; die pakte zija
koffers. 'Eigenlijk had- ze't hem- veel eerder
moeten vragen, maar het eind der reis was
zoo plotseling igekomen Gisteren nog had1-
den ze aan a-lle kanten de onbegrensde zee
zag en 't oudte gevoel gehad, d-at ze nooft
weer land' zouden aanschouwen en nu op eens
waren- alle golven verdwenen en lag Ameri
ka voor hen-. De Nieuwe Wereld waarin ze
hun geluk of hun ongeluk zouden vinden
Ze zodht Anna Felicitas op, die rondwan-
delde -alsof ze nooit in haar -leven willoos en
machiteloos in een dekstoel gelegen -had, en
wildte haar in deze ernstige oogenblikken iets
toepasseldjks zeggen, in den- ..Christoffel en
Oolumbusgeesfc"; maar Anna Felicitas, juist
bezi-g het proHeem op te 'lessen, schonlb
er geen -aandacht aan-.
^Eten dollar", zei Anna Felicitas, het ver
der ui-tpeinzende, ,Js niet zooals een sihiiling
of een mark, maar ook met zooals een pond."
„Neen," stemd-e Anna Rose toe, tot de di
rect voor de hand liggende moeilijkbedJen te-
ruggebracht.
,,'t Is vier maaT zooveel a-ls te eene en vijl
m-aal zoo weiniig als't -andere," vervoligde
Anna Felicitas. ..Zoo moet je het uiitrekenen;
dat zei tante Alice ook."
(Woedf worvolgd.)
te
