ATTENTIE S.V.P.
No. 138 (2 maal bellen).
Verharen SAFE-L0KETTEN. MODERNE SMELTPROEF KLUISOEUR.
KORTE BERICHTEN.
In het kantoor van de meubelfabriek
WEnTHELu GGIurEmZ 1834 CRED1ETVEREEN161NG 1853.
Eantoor AIjEIAAE
c»rrssp. aconri.
Direeteur R. VAN NIENES Jr.
BREEDSTRAAT 11.
GR00TE NO CRD 140.
der firma Boes, 3e v. d. Kunstraat 6, te Den keer Bkkart
Haag, is dezen nacht ingehroken. Ontvreemd
is een bedrag van 30, ter wij 1 ook de postze-
gels zijn medegenomen.
De heer L. M., Sonooystraat 2, Den
Haag, heeft aangifte gedaan, dat door verbre-
king van de linnenkast 1500 is gestolen.
De toestand van den man uit de Wester-
baenstraat te Den Haag, die gisteravond een
schotwond in het dijtoeen bekwam bij de rel
ieves op strat en die ter verpleging in het
Ziekenhuis is opgenomen, is naar omstandig-
heden gunstig.
Te Enkhuizen is opgehaald het lij'k van
de ongehuwde juffrouw D. S.
Een bekena 78-jarig venter, J. K.. in
Schoterland, die vaak ovemachtte in schuur
of hooiberg, was voor eenigen tiid in het ge-
neentelijk armhuis opgenomen. Hij heeft nu
ontslag gevraagd en deed dat met de woor-
den„Heeren, ik heb het hier best, maar dat
stilzitten is voor mij niet uit te houden, ik
moet de wereld weer in". Tn hij is weer
gaan venten.
De heer H., die op het Rokin te Amster
dam door een auto is aangereden, is in het
Binnengasthuis aan de gevolgen overleden.
Provlnciaal Nieuws
(Vervolg).
Spr. meende, dat men nu de definitie moet j
laten voor wat ze is. De vraag is evenwel: j
wat beschouwt de Ned. Juris ten vereeniging j
als een rekening-courant-overeenkomst
Komende tot zijn omschrijving van de
rechtsgevolgen, meende spreker dat de ge
schilpunten voor een richtsnoer zoo elastisch
mogelijk moeten worden vastgelegd voor den
rechter.
Van de opponenten had spr. daar weinig
over gehoord.
Wanneer de partijen geen rekening-courant
overeenkomst hebben gesloten, dan kan men
geen compensatie opvorderen.
Spr. verduidelijlcte dit door een voorbeeld.
Zoodra de rekening-courant overeenkomst is
gesloten, dan omvat die, geboekt of niet ge-
boekt, alle posten
Men diende bovendien te bepalen, dat pos
ten niet afzonderlijk Icmmen worden opge-
vorderd.
Het feit, dat een bankier zeg-t, dat het mo
gelijk moet zijn om posten uit de rekening-
courant op te vorderen, zegt hem juist, dat
dit in veiligheid moet worden gebracht. (Ge
lach).
Spr. had gaame gezien, dat de heeren hem
gewezen hadden op de inconsequenties in zijn
betoog cn daarover had hij weinig gehoord,
blijkbaar omdat men zich niet kon indenken,
dat de zaak wettelijk geregeld wordt.
Spr. eindigde met de vraagpunten verder
uitvoerig te beantwoorden. (Applaus.)
Mr. van Nierop bleef er bij1, dat in de prac-
tijk de vorderingen per rekening-courant te-
niet gaan door betaling. Spr. heeft zijn per-
sonoel gevraagd of men de betaling van een
credit-saldo beschouwde als een zelfstandige
actie, dan wel als betaling van schuld en
daarop ten aniwoord gekregen (en dit ant-
woord werd gedeeld door den handel), dat
een client die credit staat, bij betaling slechts
Postma, Benningbroek, H. Meijer, Edam, H.
H. M. Hafkenscheid, Hoom, D. H. Ket,
Hoom. Afgewezen 3, verl. ex. 1
UIT ST, PANCRAS.
Alhier is ingevolge art. 20 dier wet op het i een deel van zijn geld temg ontvangt. maar
lager ondierwijs een' ondieroommissie verlco- geen lccning bij de bank aangaat, zooals de
prae-adviseur de zaak had gesteld.
i Spr. wilde vasthouden aan hetgeen in de
1 practijk usance was geworden.
De heer Altena had iets gezegd, dat spr.
zea met de heeren A. Hooglaind Jr, G. Booij
Jnz. resp. als voorzitter em secretaris, em Tj.
Koelemeij als lid.
SI'NT PANCRAS Juni 1921.
G e b o r cnGrietje, d. v. Arend van Dijk-
huizen en Helena Elizabetha Schut. Pie-
ter, z. v. Jacob Kriek en Anna Hart.
Klaas, z. v. Wi'llem Johannes die Jong en
Elisabeth Luijtjes.
Ge'huwd: Geene.
Overleden Comelis Snip, 88 j., wc-
duwn. van Wupke Steen, Jacob Comelis
Wijn Pzoud 1 mand.
Hiermede berichten wfj U, dat w\j
vanaf heden TELEFONISCH z(jn aange-
sloten ender
Beleefd aanbevelend,
BRUIN's Blocmenmagazyn.
Stadsnienws
MIUTIEDIENST.
Aan dm d'ienstpliditigc J. C Vasbinder,
uit deze gememte, is voor een jaar vrijstel-
ling van Militiedicnst verleendi, wegens kost-
wininerschap.
GYMNASIUM.
Na voortgezet examen slaagden voor het
eind-examen: Mej. Lucretia Moens te Bever-
wijk en de heeren P. de Boer te Hoogwoud
en P. Biersteker te Krabbendam.
E6n candid'aat werd afgewezen.
EIND-EXAMENS
HOOGERE HANDELSSCHOOL.
Geslaagd: de dames K. J. Brander e Hoog-
karspel. Th. B. A. Hilckmann, H. Elte en de
heeren R Brandenburg te Hoom, B. Bruin,
E. A Brunner, H. J. Dekker, Chr. I. C. de
Haes te den Helder, G. W. Kloos, J. G. van
Kuijk, S I .aan te Beemster, H. Levy te Amers-
foort, J Nuiiens te IJmuiden, C. S. Sam te
Beverwijk N H. Slinger, J. C. Strooker te
Bergen, P C. Vis te IJmuiden, J. F. Wigman
n C. de Wit te den Haag.
Niet geslaagd 4 candidates
BENOEMD TOT
GEMEENTE-SECRETARIS.
De heer L. Poppinga, werkzaam op de ge-
meente-secretarie alhier, die kortgeleden tot
burgemeester van de gemeente Stavoren is
benoemd, is thans ook door dm Raad van die
gemeente met op 1 na algemeene stemmen
t sreretaris gekozen.
De installatie heeft plaats op Vrijdag 8 Jhli
GESLAAGD.
Voor het examen handelswetenschappen
boekhouden vanwege de Vereeniging van
I e^raren gehouden te Alkmaar, slaagde de
heer M Rakkum, leerling van mej. A. de
onaangenaam had getroffen m wel, dat in tij-
den van crisis de banken maar al te blij z^jri
de onderpanden van hun clienten te kunnen
herbeleenm. Spr. heeft nooit gehoord, dat
bankiers in tijden van crisis blij zijn, maar
- spr. heeft gezegd: em bankier moet kunnen
herbelecnen de fondsen van zijn client, wan
neer die dient uitbetaald, omdat hij zijn ver-
plichtingcn moet nakomm tegenover derden".
Dit maakt em groot verschil.
Mr. Llmburg (den Haag) oordeelde het-
,gem de prae-adviseur inzake de compensatie
had betoogd, geheel in strijd met de regelen
der compensatie.
Als voorzitter van de Staatscommissie, be-
last met het onderzoek naar leemten in de
burgerlijke wetgeving, was spr. ten aanzien
van het vraagpunt vandaag vrij gerust ge-
steld.
Mr van Regteren Altena ging nog nader
op het betoog van Mr. van Nierop in en
wijdde voorts nog eenige woorden aan het
betoog van Mr. Limburg. Spr. geloofde niet,
dat deze zijn opmerking niet gemaakt zou
hdjjben wanneer deze spreker's advies, dat fe
laat was.verschmen, had bestudeerd.
De voorzitter sloot hierop de discussie en
verzocht de heeren die voor het lste vraag
punt: Moeten in de wet voorschriften om-
trent de rekening-courant worden opgeno
men waren, op te staan. Slechts enkiele -de-
den zulks, zoodat deze vraag met groote
meerderheid werd verworpm en de beant-
woording van de volgende vragm overbodig
werd. t
De vergadering werd hierop tot Zaterdag
geschorst.
VEESTAPEL IN 1921.
Land in gebruik: eigen land 5.67.63 H.A.;
gepacht land 562.29 H.A.; van dit laatste
in pacht van ouders 100.60 H.A.
Ligging van het in gebruik zijnde land:
bouwland en tuingrond, in de gemeente gele-
gen 191.25 H.A., buiten de gemeente gele-
gen t. w. in Heiloo 0.6 H.A.
Grasland in de gemeente gelegen 812.19
H.A., buiten de gemeente gelegen t. w. in
Bergen 25.42 H.A.; in Oterleek 41.50 H.A.;
in Oudorp 18 H.A.; in Koedijk 11 H.A.; in
Egmond-binnen 10 H.A.; in Beemster 11
H.A.; in Avenhom 3 H.A.; in Ursem 2
H.A.; in Z. en N.-Schermer 4.50 H.A.
Aantal paarden: boven 3 jaar 266 stuks;
beneden 3 jaar 12 stuks, totaal 278 stuks.
Aantal runderen: springstieren 22 St.;
melk- en kalfkoeien 780 st.mestkalveren 8
st.; ander mestvee 119 St.; jongvee boven 1
jaar 367 st.; jongvee beneden 1 jaar 388 st.
totaal 1484 stuks.
Aantal schapen: boven een jaar 952 st.;
lammeren 615 st., totaal 1867 stuks.
Aantal bokken en geiten 98 stuks.
Aantal varkens: boven 6 weken 314 st.;
beneden 6 weken 80 st., ottaal 394 stuks.
Aantal kippen: kuikens 743 stuks; oudere
kippen 1285 st. hierbij nog te voegen naar
schatting 1200 stuks, totaal 3228 stuks.
Aantal korven en kasten met bijen 30 st.
OVERZICHT
van de grondgebruikera, gesplitst naar de
grootte van hun bedrijf en verdeeld in eige-
naars en pachters.
Aantal personen. die in gebruik hebben
Pachters
12
2
7
9
27
9
17
6
Eigen aars.
0.05-0.15 H.A.
0.15—0.25 H.A. 2
0.25—0.50 H.A. 8
0.50-1.— H.A. 12
1—5 H.A. 26
5—10 H.A. 3
10—20 H.A. 16
20—50 H.A. 5
50—100 H.A. 1
Meer dan 100 H.A.
VOLKSONDERWIJS EN HET U. L. O.
Daar de heer Kl. de Vries niet v66r 12 Juli
voor een spreekbeurt beschikbaar is, zal de
openbare vergadering, waarin het U. L. O.
behandeld zal worden, eerst Dinsdag 12 Juli
gehouden kunnen worden.
Dat het onverzwakt voortbestaan van het
openbaar onderwijs in al zijn geledingen
stcrk gevoeld) wandf, mag blijken uit het on-
derstaande, opgenomen in het orgaan van
„Volksonderwijs" van 28 Juni 1.1.:
In samenwerking nieuw leven.
Door de vijf Hoofdbesturen van de Maat-
sehappij tot Nut van't Algemeen, de Vereen.
van Hoofden v. Scholen, het Ned. Onderwij-
zers-Gcnootschap, de Bond van Ned'. Onder-
wijzers en „Volksonderwijs" is een gemeen
schappelijke circulaire toegezonden aan de
departementen en afdeclingen der vier eerst-
noemdc vcreenigingen.
Met alle kracht en in alle eensgezindheid1
dringen de Hoofdbesturen dezer vereenigin-
gen daarin bij bun leden aan op een voortdu-
rende actie voor de openbare school. En deze,
zoo zeggen zij in die circulaire, moet zeeveei
,,zijo de lafdeelingen van „Volksocdferwijs";
steun van eikaar en van de Hoofdbesturen
„En dc aangewezen lichamen daarvoor
„zijn doe afdelingen van „Voiksouderwijs';
„deze moeten zoo sterk mogelijk worden ge-
„maakt. Wij vertrouwen zoo lezen we
daarin verder dat onze departementen en
afdeelingsbesturen elk voor zich en gezamcn-
lijk „de middelen zullen bcramen, om het le-
„dental van „Volksonderwijs" zoo hoog mo-
„gelijk op te voeren".
„Uit „Volksonderwijs" worde jaarlijks een
I'„propaganda-commissie benoemd, die de be-
j „langeu van het Openbaar Onderwijs steeds
„tracht te bevorderen en bij dc oprichting
„van bizondere scholen, voomamelijk door
„huisbezoek, verlics voor de openbare school
,poogt te voorkomen".
Naar aanleiding van het bovenstaande zal
ons Hoofdbestuur zich binnenkort tot onze
afdeelingen wenden o. a. om advies te geven,
hoe naar de meening van het Hoofdbestuur
in dezen gehandeld dicnt.
De vijf Hoofdbesturen spreken daarin ook
uit, dat zij ,.van meening zijn, dat alleen in
„gevallen van uiterste noodzakelijkheid door
„de departementen ea afdeclingen meegewcrkt
,.kan worden aan de stichting van neutrale
bijzondere scholen. Wel, zoo zeggen zij,
„verdient het aanbeveling het openbaar of
„bijzonder-neutraal bewaarschoolwezen zoo
krachtig mogelijk te bevorderen, daar het
„karakter van de bewaarschool vaak beslist,
„welke soort van lagere school later zal wor-
„den bczocht".
We herhalen, wat we al zoo lange jaren
hebben verkondigd overal een bloeiende,
krachtige aideeling van „Vodk8onderwijs" zij
de leuze, en het doet ons bijzonder genoegen,
dat op deze wijze in samenwerking van de
vijf vereenigingen voor het openbaar onder
wijs, krachtiig .aan idem uitbouw en verderen
opbouw van ornze vereeniging zal: worden ge-
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Doelenstraat in de Oude Ambachtsschool.
Tel. 645.
Geopend op alle werkdagen van des voorm.
911 uur, bovendien des Maandagsavonds
van 78 uur.
Aangeboden: 1 baggerman, 1 boekbinder,
1 chauffeur, 4 grondwerkers, 1 houtdraaier,
1 huisknecht, 2 koetsiers, 1 landbouwer, 1
loopjongen, 1 metaalslijper, 2 metselaars, 1
meubelmaker, 5 opperlieden, 3 pakhuis-
knechts, 1 schoenmaker, 1 stoker-machinist,
I tuinman, 1 ijzerboorder, 1 ijzergieter, 1
kantoorbediende, 1 rijwielmonteur, 1 werkster
en 18 losse arbeiders.
Gevraagd: 4 aard'appelrooiers, 1 brood-
bakker (noodhulp), 1 broodbezorger, 3 col-
lectanten, 2 grondwerkers, 1 hooier, 1 lood-
gieter, 2 machinaal-houtbewerkers, 1 metse-
laar en suikerwerkers.
Alkmaar, 2 Juli 1921.
De Directeur,
Z. DEKKER.
LIGHT OP!
Voor rijwielen en andere voertuigem heciem-
avondl te 9.53 lichit op.
Marktberichten.
ALKMAAR, 2 Juli 1921. Op de heden
gehouden markt waren aangevoerd: 12 paar
den 200 tot f 600, 14 koeien en ossen /600
tot 800, 60 nuchtere kalveren 20 tot 28,
63 vette schapen 42 tot 52, 7 vette varkens
80 tot 220, 21 magere varkens f 60 tot
75, 111 biggen, 10 weiken, 15 tot 28.
ZAANDAM, 1 Juli. Veilingvereeniging
„De Zaanstreek".
Andijvie 2.30—/ 7 per 100; aardappe-
len: schotten 8.50—/ 8.90 per 100 K.G.,
drielingen 3.505.80 per 100 K.G.; sla
1.302.50 per 100 krop; peen 1726
ct. per bos; bloemkool I 1823 ct. per stuk,
II 10—16 ct. per stuk; komkommers 615
ct. per stuk; selderie 8—18J4 ct. per bos;
pieterselie 1—3 ct. per bos; uien 11 ^4—1554
ct. per bos; rabarber 13—1454 ct. per bos.
WARMENHUIZEN, 1 Juli 1921.
Schotsche muizen 6.50—/ 14.50; School-
meesters 4.70—/ 7.70; Drielingen 2—
6.20. Aanvoer 66985 K.Q.
KON. NEDERLANDSCHE VEREEN. ON2E
VLOOT.
Draderdag la ta Middclburg do ja*rrerfade»
ting gehouuan ran da Kon. Nad. Vereeniging
Onze Vloot. WoenadaguToau war dan alge*
mecn Leaiuur en aigevadrdigden ontrangen
door da aideeling Middclburg, waaibij «da *1*
gevaardigden van de vereeidging Ona Leger
aanwezig waren de heeren C. J. Sidjdcrs en J.
van der Wall, resp. voorzitter en secretaris.
KAPITA At EN RESKllVEN f 19.500.000.-.
Dorresteijn uit Bergen, alien leerlingen van den
UIT BERGEN.
Tot poldermeester van den Philistelnschen
polder, vacature N. Apeldoom, is benoemd de
heer W. Swaan Hz. alhier.
Mevr. Vas Diasgeb. Hissink heeft hare,
benoeming tot lid der Commissie van plaatse*
lijk toezicht op het lager onderwijs aangeno*
men. Genoemde Commissie is hiermede vol.
tallig geworden.
Bij den pennlngmeester van het Comit<
voor de atichting en exploitatie eener R. K.
Bewaarschool in deze gemeente is, ten behoeve
dier bewaarschool, ingekomen een gift van
100.afkomstig van een tijdelijk te Bergen
verblijf houdende dame.
UITSLAG EIND-EXAMEN
R. H. B. S. TE HOORN.
Geshagd: M. J. M. Lippits, Hoom, J. D.
Schouten, Purmerend, N. A. Commandeur,
Wognum, H. Kloppenburg, Hoom, Ni. P.
Oudheusden, Benningbroek, H Bakker, Oost-
huizen, mej. H. M. van Niftriik, Edam- S. A.
Naber, Hoom, mej. F. C. Idema, Medemblik,
P. Rond, Hoom, J. de Vries, Oostwoud, mej.
M. E. A. Rink, Hoom, J. Best, Hoom, J. W.
de Bruijn, Enkhuizen, H. Blankvoort, Volea-
dam, M. J. Bossen, Benningbroek, K. P.
JURISTEN-CONGRES.
Het is de vraag of er een lijn aangegeven
moet worden om die te volgen. Mr. Verkoute»
ren wil geen wettelijke regels en alleen de re.
gels van het gewoonterecht of de regels die hi]
maakt (Gelach).
Spr. meent, dat wel degelijk in het B. W. re»
gels moeten worden opgenomen. De zaak re.
gelen zonder definities kan men niet, dat is
ordelijk en van wetgevend standpunt noodig.
Spr. meende voorts, dat de definitie van Mr.
Lindt weinig van de zijne afwijkt
Wat het juridische beteekent, dat men de re. i
kening crediteert en niet den client, weet spr.
niet Deze bewering van Mr. Nierop lykt hem
juridisch onhoudbaar.
GEDETACHEERD.
Majoor C. J. A. Kruijt, van het lOde reg. inf.,
wordt alhier gedetacheerd om op te treden als
voorzitter van de commissie voor het toela»
tingsexamen voor de cadettenschooL
8 S
Wild
Voor het vanwege de Federatie van Han«
dels» en Kantoorbedienden gehouden examen
boekhouden zijn geslaagd de heeren A. G. N.
Kroon en H. J. de Haas uit Alkmaar en J. H.
Des avonds vereenigden de juristen zich aan
een gemeenschappelijke maaltijd in hotel Nas«
sau^Bergen" te Bergen aan Zee.
Hedenmorgen 11 uur werd de vergadering
in het Gerechtsgebouw heropend.
Aangevangen werd met het beraadslagen
over de volgende door het bestuur gestelde
vraagpunten:
Moet aan het geheele volk, of aan een terri»
toriaal deel daarvan, of aan groepen daaruit,
directe invloed worden toegekend op wetge«
ving en bestuur?
A. Betreffende het Rijk.
1. Is invoering van het referendum ge*
wenscht: a. bij afschaffing van de Eerste Ka»
mer? b. ook bij bchoud' van de Eerste Kamer?
Bij bevestigende beantwoording van vraag 1:
2. Moet dat referendum dan zijn: a. obliga*
toir? b. obligatoir enkel bij belangrijke onder*
werpen, als grondwetsherziening en als regel
facultatief? c. facultatief voor alle onderwer*
pen? d. facultatief voor bepaalde belangrijke
onderwerpen?
Bij aanvaarding van het facultatieve referen*
dum:
3. Moet het njf'erendum kunnen worden uit*
gelokt: a. door een aantal of percentage der
kiezersmassa? b. ook door de vertegenwoordi*
ging? c. ook door de minderheid uit de verte*
genwoordiging? cd. ook door de Kroon?
4. Is invoering van het volks*initiatief ge»
wenscht?
B. Betreffend-e de Gemeente:
5. Is, behoudons de waarborgen van hooger
toezicht invoering van het bealissend referen*
dum gewenscht: a. obligatoir? b. facultatief als
regel, obligatoir voor bepaalde onderwerpen?
I c. facultatief voor alle onderwerpen? d. facul*
tatief voor bepaalde belangrijke onderwerpen?
Bij bevestigende beantwoording van vraag 5:
6. Moet het referendum kunnen worden uit»
gelokt: a. door een aantal of percentage der
kiezersmassa? b. ook door den Raad? c. ook
door de minderheid uit den Raad? d. ook door
I B. en W.?
Bij ontkennende beantwoording van vraag 5:
1 7. Is invoering van het adviseerend referendum
gewenscht?
C. Medewerking van groepen:
8. Is invoering van een referendum onder
groepen belanghebbenden wenschelijk ten aan<
zien van onderwerpen, die hen speciaal betref*
fen: a. beslissend, onder waarborg van hooger
toezicht? b. adviseerend?
Praeadviseurs waren de heeren Prof. Jhr. Mr.
B. C. de Savomin Lohman en Mr. Dr. J. J.
Boasson, die de volgende conclusies stelden:
Eerste praeadviseur over- de vraag „Moet
aan het geheele volk, of aan een territoriaal
deel daarvan, of aan groepen daaruit, directe
invloed worden toegekend op wetgeving en be*
stuur" was jhr. mr. B. C. de Savornin Lohman.
In dit praeadvies stelt de adviseur achtereen*
volgens de volgende onderwerpen aan de orde
I. Het beginsel van den directen volksin*
vloed.
II. Grenzen, die aan den directen volksin*
vloed in het algemeen behooren te worden ge*
steld.
III. Volksreferendum en initiatief. A. In
het Rijk; B. plaatselijk.
IV. Andere vormen van directen volksin*
vloed.
V. Directe volksinvloed en belangengroe*
pen.
Na een uitvoerige behandeling kwam Mr. de
Savornin Lohman tot de volgende conclusies:
1. De leer der volkssouvereiniteit postuleert
de z.g. ..immedite volksregeering", derhalve
kan de principieele democraat zich niet zonder
inconsequentie verzetten tegen het toekennen
van directen invloed aan het volk, met een be*
roep op mogelijke z.g. ondemocratische resul*
taten daarvan.
2. Verwerping van de leer der volkssouve*
reiniteit postuleert echter niet omgekeerd ver*
werping van directe medewerking des volka
aan wetgeving en bestuur.
Onder omstandigheden zou het in den aard
der zaak liggende en in de historie voortdurend
tot openbaring gekomen constitutioneele be*
ginsel van samenwerking tusschen overheid en
volk, het zuiverst bij de invoering van een der*
gelijke hervorming tot uiting kunnen worden
gebracht.
3. Aan de toekenning van directen invloed
aan het volk behooren echter grenzen te wor*
den gesteld, zal het resultaat aan zijn doel be*
antwoorden. In het algemeen kan er slechts
aanleiding zijn tot het inwinnen van het oor*
deel des volks, bij vraagstukken waarbij alge*
meene beginselen betrokken zijn en by zaken
waaromtrent het publiek voldoende feitelijke
kennis bezit.
Vanwege de historische continuiteit der
volksgemeenschap zullen evenwel onderwer*
pen, waarbij het voortbestaan van den staat
zelf in het geding is, niet aan de beslissing der
mornenteele meerderheid van het kiezerscorps
mogen worden overgelaten.
4. Van de verschillende vormen waarin aan
het volk directe invloed zou kunnen worden
verleend op wetgeving en bestuur, komt alleen
het referendum in aanmerking. Volksinitiatief,
verkiezing en terugroeping van ambtenaren en
tusschentijdsche terugroeping van volksverte*
genwoordigers (ontbinding bij volksstemming)
zjjn verwerpelijk.
5. In het Rijk behoort ten aanzien van
grondwetsherziening het verplichte referendum
met versterktc meerderheid te worden inge*
voerd. Overigens zal alleen van het facultatie*
ve referendum sprake kunnen zijn en wel 6f op
aanvrage van een groep kiezers, of op initiatief
der Kroon (Kroonreferendum).
Bij afschaffing van de Eerste Kamer behoo*
ren beide te worden ingevoerd, het eerste ech*
ter alleen over door het Parlement aangeno*
men wetsontwerpen en onder zoodanige waar*
borgen, dat niet dan bij uitzondering een aan*
vrage om referendum de normale samenwer*
king tusschen Regeering en Parlement onder*
breekt. Bij handhaving van de Eerste Kamer is
er alleen plaats voor het Koningsreferendum.
Bij dezen vorm van referendum moet aan de
Kroon worden overgelaten, of zij alleen bij
verwerping van een Regeeringsvoorstel door
het Parlement, of ook bij aanneming van wets*
voorstellen door de volksvertegenwoordiging
het volk wil raadplegen. Met het oog op de
wenschelijkheid van ongerepte handhaving
van het sanctierecht der Kroon, kan by beide
vormen van referendum alleen aan een nega*
tieven uitslag van de volksstemming een be*
slissend karakter worden toegekend.
6. In de gemeente behoort het verplicht re*
ferendum met adviseerend karakter te worden
ingevoerd bij vereeniging en splitsing van ge*
meenten. Aan den wetgever zou de gelegenheid
gegeven kunnen worden, bij z.g. „temperamen«
tal questions" (b.v. prohibitie) de geheele of
gedeeltelijke toepassing der wet van den
gunstigen uitslag van een plaatselijk referen*
dum afhankelijk te maken. Facultatief referen*
dum op aanvrage van een groep kiezers be*
hoort te worden mogelijk gemaakt eventu*
eel indien een fractie der kiezers dit mocht
wenschen ten aanzien van raadsbesluiten,
die het doen van uitgaven boven een bepaald
bedrag zouden ten gevolge hebben, mits on*
der handhaving van het hooger toezicht, dat
de wet ten aanzien van besluiten van bestuurs*
organen der gemeente kent.
Voor uitbreiding van het locaal referendum,
behoudens misschien ten opzichte van licha*
men met een bepaald territoir ter behartiging
van bepaalde belangen, indien deze zouden
worden ingesteld, bestaat voorshands geen
aanleiding.
In het algemeen moet het referendum zoo
worden ingericht, dat het geheele kiezerscorps
en niet groepen van belanghebbenden aan de
stemming deelnemen. Echter zou wellicht bij
uitbouw van de decentralisatie van rechtsvor*
ming aan de daarbi] betrokken groepen direc*
te invloed kunnen worden toegekend, voor*
zoover die deccntraliaatie zou leiden tot de
installing van corporatici van dcnzelfden aard
ala het wateraehap.
De tweede praeadviaeur, Mr. Dr. J. J. Boas*
son atelde de volgende conclusies:
1 1. Bij handhaving van de Eerste Kamer ia
invoering van referendum en initiatief in Nc»
derland vooralsnog niet gewenscht.
2. Wanneer de Eerste Kamer wordt afge*
schaft, zal er bij een groot deel van hen, die
zich voor de Staatsinrichting interesseeren,
vrees ontstaan dat de Tweede Kamer niet vol*
doende contact houdt met de in het volk le»
vende overtuigingen. Het zou wenschelijk zijn
een facultatief referendum in te voeren. Als*
dan zal invoering ook van het volksinitiatief
niet te vermijden zijn.
3. Tegen de volksstemming over Grond*
wetsherziening in den vorm der aanhangige Re*
geeringsvoorstellen is geen bezwaar.
4. Er kunnen bijzondere wetten zyn, die het
volk zoodanig in beroering brengen, dat het
wenschelijk is, dat de wet zelf bepaalt, dat zij,
hetzij voor het geheele land, hetzy voor be*
paalde gemeenten of streken, eerst geldt na
een volksstemming. In geen geval behoort de
volksstemming echter een bloot adviseerend
karakter te hebben.
5. Dat de Grondwet referendum en initia*
tief verbiedt, is niet gewenscht De gewone
wetgever moet beoordeelen, of en wanneer de
invoering er van noodig is, hetzij als algemee*
ne maatregel hetzy voor een bijzonder geval.
Daarom behoort de Grondwet de mogelijkheid
daartoe open te laten.
6. Referendum en initiatief voor gemeen*
ten is niet gewenscht tenzij voor byzondere
gevallen.
RECTIFICATIE.
In het bericht van Donderdag jongstleden
over samenwerking ..Vrijheidsbond" is de
naam van mevrouw Wendelaar abusievelijk ge*
noemd in de plaats van dien van mevrouw
Cox.
De inzendster van het bedoelde bericht ver*
zoekt ons dit alsnog te willen melden.
DE MOTORRENNEN OP HET SPORT*
TERREIN.
Wij twyfelen niet of de motorraces, die door
V. V. V. Alcmaria morgen hier ten tweede
male worden gehouden, zullen nog succesvoller
zijn dan de eerste maal.
Niet minder dan 54 inschrijvingen zijn ont*
vangen, terwyl bovendien het programme dit*
maal vermeldt de populaire competitiewedstrij*
den op speciale wedstrijdmotoren om de Zil*
veren Bekers.
En wie deze Bekers heeft bewonderd in de
6talage van de firma Spaander, zal kunnen be*
grijpen dat om deze prachtige prijzen fel zal
worden gestreden.
Aan de baan is zeer veel zorg besteed. Nu
nog mooi weer en 't wordt morgen een prach*
tige dag van goede sport.
SCHIETWEDSTRIJD.
Heden Zaterdag en morgen Zondag zullen er
schietwedstrijden voor de burgerwachten in
den kring Alkmaar en Omstreken worden ge*
houden te Egmond aan den Hoef. Prijsuitrei*
king door den voorzitter van het Kringbestuur,
den heer Mr. W. C. Wendelaar, in de lunch*
room van den heer Groenewoud Zondag n.m.
6 uur.
De Regelingscommissie bestaat uit de heeren
A. J. C. Maas Geesteranus, G. Snoeks, Jhr. Mr.
J. M. van Asch van Wijck en Stoop.
UITSLAG DER IN DEZE GEMEENTE
GEHOUDEN TELLING BETREFFEN
DE HET GRONGEBRUIK EN DEN
CINEMA AMERICAIN.
Seena Owen is een filmster uit het land van
den dollar, 66n die daar in Amerika momenteel
j tin groote reputatie geniet. Zij is zeer snel op*
geklommen tot eer veel geliefde artiste.
Deze actrice speelt deze week in de C. A. de
hoofdrol in het drama: Opoffering, een film
uil de Gouden Serie 1921 van de firma Nogge*
rath.
Ecu zoon van een millionnair maakt in den
der achterbuurten van New*York kennis met
een meisje, dat zich alle moeite geeft hulp te
verleenen aan hen, die laag gezonken zijn. Als
de rijke jongeling na eenigen tijd deze Sylvia
Alden wil trouwen, verzetten zijn ouders zich
hevig. Hij houdt echter vol en eerst als de
ouders de edele karaktereigenschappen van
Sylvia hebben leeren kennen zij geeft haar
bloed om haar geliefde in't leven te behouden
komt alles in orde.
Bijzonder munt deze film uit door't spel, dat
is Van alien zeer mooi, speciaal van Seena
Owen en Bernard Durning, een aardige jeune*
premier. Prachtige*typische tooneeltjes en
eenige typerf komen in dit werk voor.
Ook de vertolker van de vaderrol zal voor
velen geen onbekende zijn.
Het bijprogramma vermeldt behalve jour*
naal en natuuropname een leuke klucht van
Dandy.
ALKMAARSCH BIOSCOOPTHEATER.
„De Koningin der Wildemis" prijkt nog
steeds op het Vrijdagsche programma. Volgen*
de week komt ook hiervan de slotserie.
In het Vijfde gedeelte vormt een groote
brand in de Wildemis het hoofdgebeuren. Na*
tuurlijk zijn Elyata, Stanley Morton en Dono*
van er bij betrokken.
Cagga geeft den strijd nog steeds niet op.
Maar ons drietal nadert al meer en meer de
Yerdwenen Stad. In het paleis van Elyata's va»
der wonen wij reeds een interessante demon*
stratie bij van een nieuwe uitvinding.
Van het bijprogramma dienen de vroolijke
nummers vooral genoemd: Om een tweeacter
getiteld: De suffe kastelein, waarin verschillen*
de bekende krachten uit de Mack Sennett co»
mddies optreden is hartelijk gelachen. Eddy
Lyons en Lee Moran waren ook aanwezig in:
Galgenhumor.
Dinsdag wordt het nieuwe programma ver*
toond, dat zal bevatten een komische vieracter
en een drama in vijf deelen.
