DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Hondtard Me en Wiirtigstie JaargOBg.
No. 161.
WOENSDAG
13 JULI.
Dlt mrararer-bestaat nit 2 UlaCea
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve op Zon- en Feesfdagen, nifgegeven.
Abonnemenisprijs bij vooruitbelaling per 3 maanden voor Alkmaar 2.banco door
het geheele Rijk 2.50.
Aizonderlijke en bewijsnummers S cents.
Prijs der gewone AdvertentiSn.
Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaatsrnimte.
Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerfl v/h. HERMa. COSTER ZOON,
Voordam C 9.
Directenr: 0. H. KRABL
Telefoonmimmer 3.
Xelefoonnr. Bedactle 33.
HoofdredactenrTJ. N. ADEMA.
Buitenland
DE IERSCHE WAPENSTILSTAND.
De Valera zal morgen met drie collega's
te Londen komen voor de besprekingen met
den eersten Engelschen minister. Generaal
Smuts zal, naar bericht wordt, niet tegen-
woordig zijn bij de opening der besprekin
gen, maar indien De Valera verlangt, dat de
overzeesche dominions formed of niet-for-
meel vertegenwoordigd zijn, zal zijn wensch
gaarne worden ingewilligd.
Ofschoon om twaalf uur Maandagmid-
dag de Iersche wapenstilstand- met uitbun-
dig geluid werd aangekondigd door de sire-
nen van de schepen in de haven van Dublin
en door algemeen feestbetoon in de meeste
deelen van Ierland, waren maar kort te vo-
ren nog tragische gebeurtenissen voorgeval-
len. Een uur voor den wapenstilstand was
een zuivelfabriek te Cookstown verwoest en
de directeur gedood. Me soldaten en vier
burgers werden gedood in een gevecht te
Castleisland bij Tralee en te Togher werden
vier soldaten meegevoerd en doodgeschoten
Aanvallen op banken, postkantoren, officie-1
ren en treinen vielen voor in verschillende
districten. Het schot, dat naar men moet ho-
pen, het laatste der Sinn Feiners zal zijn,
werd afgegeven vijf minuten voor 12 uur in
het graafschap Gavan, waar met een revol
ver werd gemikt op een politie-patrouille.
Niemand werd geraakt en het schot werd
niet beantwoord.
De „Times" meent, dat de in-acht-neming
van den wapenstilstand het beste bewijs zal
zijn van De Valera's autoriteit en het blad
voegt er bij„De stipte hand-having van den
wapenstilstand door de strijdmacht van
Sinn Fein zal ongefwijfeld de sterkste steun
wezen, welken De Valera kan ontvangen op
deze bijeenkomst."
DE TOESTAND IN OPPER-SILEZIe.
Naar de bladen van goed ingleichte zijde
vememen, gaat n de eerstvolgende dagen
een uit verscheidene officieren bestaande in-
tergeallieerde commissie naar Midden-Sile
zie om zich d'aar op de hoogte te stellen van
de ontbinding en ontwapening van den
„Selbstschutz."
Een bericht aan de bladen uit Oppeln
meldt, dat de grens naar Polen nog steeds
open is. Te Gross- Dombrowsko kwamen
tweehonderd gewapende Poolsche beambten
aan, die uit de republiek Polen over de grens
zouden zijn gekomen.
Volgens den „Oberschle9ischen Ku-
rier" beschoot een Poolsche bende te Gra-
bowka Duitsche arbeiders met een machine-
geweer; vijf werden er gedood en een zwaar
gewond, welken laatsten zij later doodsloe-
gen.
In het district-Beuthen is van ontruiming
door de Poolsche opstandelingen niets te
bemerken. De sneltrein Berlijn—Kattowitz
werd weer beschoten door de opstandelingen.
DE STRIJD IN KLEIN-AZIe.
De Grieken deden een poging om op te
rukken naar Isnik. De bevolking der stad be-
reidde, versterkt door een afdeeling geregel-
de troepen, een hinderlaag voor. De Griek-
sche troepen werden omsingeld en na een ge
vecht, dat drie uur duurde, waren meer dan
400 hunner gedood en*gewond. De Kemalis-
ten maakten zich meester van den buit.
Na hun nederlaag trokken de Grieken zich
uit de omgeving van Isnik tcrug.
Uit Athene wordt aan de „Vossische Zei-
tung" gemeld, dat de Grieksche minister-
president Goenaris Maandag uit Smyrna te
Athene is aangekomen. De ministerraad be-
sloot de Nationale Vergadering tcgen Don-
derdag bijeen te roepen.
HET OFFENSIEF DER GRIEKEN.
Yolgens telegrammen uit Smyrna zijn de
Grieksche troepen op vier punten van het
front een offensief begonnen. Naar verluidt,
hebben zij Hassampasje, Agranos en Weni-
keni bezet.
De aanval slaagde op alle punten, en de
opmarsch vorderde den eersten dag 24 K.M.
De hoofc'aanval geschiedt ten Oosten van
Breisse en ten Noorden van Olsjak, in welke
richtingen de operaties zich uitbreiden.
Reuter meldt uit Athene, dat de financieele
kwestie opnieuw dringend is geworden. De
Nationale Bank van Griekenland heeft een
voorschot van 150 millioen drachmen aan de
regeering verleend, die de uitgifte van binnen-
landsche en buitenlandsche leeningen over-
weegt.
DE SCHADEVERGOEDING DOOR
DUITSCHLAND.
Ter nakoming van de verpliching, krach-
tens art. 2a van het betalingsplan der com
missie van herstel heeft de oorlogsschuld-
commissie de commissie van herstel tegen 1
Juli een schuldbekentenis van 12 milliard
goud-marken overhandigd, die van 1 Mei
1921 al vijf pet. rente afwerpt en van 1 Mei
1921 af jaarlijks met 1 pet. en met vermeer-
dering van de door aflossing bespaarde ren-
ten, tot de nominale waarde zal worden ge-
amortiseerd.
Als waarborg voor deze betaling heeft de
Bmitach* rsgawrin^ in de Mcste ph«.ts tan-
gewezen de opbrengsten van alle Duitsche
zee- en landstollen, in't bijzonder alle uit-
en invoerrechten, de opbrengst van een af-
gifte van 25 pet. van de waarde van alle
Duitsche uitvoer, voor zoover deze niet reeds
aan een andere gelijke of hoogere afgifte is
onderworpen en ten slotte de opbrengst van
ie directe- en indirecte belastingen of ande
re fondsen, die de Duitsche regeering heeft
voorgestela en door de garantie-commissie
werden aangenomen.
De schuldbekentenis is vrijgesteld van al
le Duitsche belastingen, enz.
De Duitsche Rijksbank is het gelukt door
bemiddeling van de banikersfirma Mendels
sohn Co. te Amsterdam, een crediet te
verkrijgen van 50 millioen goudmark. Deze
transactie zal door andere worden gevolgd.
De door de Duitsche regeering getroffen
maatregelen worden door deze crediet-ope-
ratie slechts aangevuld, zoodat het nakomen
ler op 31 Augustus vervallende schadever-
goedings-verplichtingen als verzekerd be-
schouwd kan worden. Verdere betalingen
voor de schadevergoeding zijn dan geduren-
de 1921 niet meer in biutenlandsche betaal-
middelen te doen.
DE PROCESSEN TE LEIPZIG.
In antwoord op een vraag antwoordde
Briand in den Franschen Senaat, dat de eer-
ste vonnissen, te Leipzig uitgesproken, schan-
delijlc waren. Het proces tegen Stenger gaf
aanleiding tot een laghartige chauvinistisdie
betooging, ide hatelijk zou zijn, als ze in den
tegenwoordigen toestand van Duitschland
niet als belachelijk moest worden beschouwd.
Wij hebben onze vertegenwoordigers terug-
geroepen en de geallieerden kennis gegeven,
dat wij ons niet langer leenden voor deze
gerechtelijke parodie, wij. zouden1 - voortaan
wel weten onze eigen zaken te regelen. Zul-
len de geallieerden ons volgen? Dat hangt
van hen afieder verdedigt zijn recht volgens
zijn opvatting. Duitschland zou moeten be-
grijpen, dat het tijd is om zijn houding te
wijzigen. Wij zien op deze machtelooze be
tooging neer uit de hoogte van ons recht, van
onze waardigheid. Wij hebben besloten aan
Duitschland te toonen, dat wij de macht heb
ben.
Wij hebben tot Duitschland gczcgd, dat de
bezetting van Duisburg, Ruhrort en Dussel-
dorp niet zou worden opgeheven dan wan-
neer het voldaan had aan de voorwaarden
van het verdrag, vooral wat bstreft de be-
straffing der oorlogsmisdadigers. Wij; weten
dat Duitschland die bestraffiim ni
nu,
niet zal
toepassen; wij namen onze dossiers terug en
deelden aan de geallieerden mede, dat er nog
rechters in Frankrijk waren. Briand eindigde
met te zeggen: „Ik hoop, dat de geallieerden
met ons medegaan; in elk geval ben ik zeker,
dat zij het niet vreemd zullen vinden, dat, nu
wij: geen gerechtigheid hebben gcvonden in
Duitschland, wij die zoeken bij ons!"
De processen tegen de oorlogsmisdadigers
te Leipzig, zoo schrijft de „Neue Ziiricher
Zeitung", schijnen tot emstige politieke con-
flicten te zullen leiden. Dreigcnd wordt weer
het gevaar der uitlevering van de Duitsche
oorlogsmisdadigers. Alsa Europeaan kan
men slechts met angst aan de mogelijkheid
aenken, dat de opgewondenheid en de verbit-
tenng over deze kwestie zich zou herhalen in
Duitschland. Het blad wil echter vertrouwen
op de rustige houding der Engelschen, die
volgens zijn meening niet zullen toegeven dat
de merkbare ontspanning, die er, sedert het
ministerie-Wirth de regeering voert, in de be-
trekkingen tusschen de vroegere vijanden is
gekomen, te niet wordt gedaan wegens te
zachte vonnissen, geveld over beschuldigden,
die met volstrekte eenzijdigheid zijn gekozen
uit duizenden andere oorlogsmisdadigers van
alle legers.
DE KWESTIE DER ONTWAPENING
Volgens de „Daily Chronicle" zal Lloyd
George zelf aan het hoofd van de Engelsche
delegatie naar Washington gaan om de con-
ierentie inzake ontwapening bij te wonen.
Behalve Lloyd George worden als waar-
schijnhjke vertegenwoordigers van Engeland
genoemdLord Curzon, lord Lee, de eerste
wr.t. admiraliteit, admiraal Beatty, sir
Wathington Evans en veldmaarschalk sir
Henry Wilson.
Men toont te Londen aan alle zijden de
grootste belangstelling in de conferentie en
andere vraagstukken van den Stillen Oceaan.
in gezaghebbende kringen wordt November
genoemd als tijd der conferentie.
De „Evening Standard" zegt: De geheele
Engelsch sprekende wereld, zoowel dat ge-
deelte dat de Engeslche koning erkent en dat
hetwelk zijn meening uitspreekt bij monde
van den Amerikaanschen president, staat
achter Harding's voorstel. Het acht de confe-
gedurende de bitterste oogenblik-
ken van den oorlog den moed er in hield.
Een vast en vruchtbaar vergelijk met de Ame-
rrkaansche republiek zou geen geringe ver-
goeding vormen voor de Europeesche teleur-
stellingen. Zelfs in Europa zou het eindresul-
taat van zulk een overeenkomst als zegen
worden ondervonden.
(De .Daily Chrmicle" ««t, dat Amaoka
en Engeland de eer kunnen deelen van deze
grootsche poging ord den wereldvrede tot
stand te brengen, want, terwijl de uitnoodi-
ging tot het bijwonen der conferentie komt
van de Vereenigde Staten, is het denkbeeld er
van uitgegaan van de rijksconferentie en den
eersten minister.
De Daily News" ziet niets in het voorstel
wat niet met alle warmte kan worden goed-
gekeurd ook door den krachtigsten steunpi-
laar van den Volkenbond en begroet met
vreugde de energieke verklaring van den eer
sten minister, dat het Britsch-Japansche ver
drag in volkomen overenstemming zal wor
den gebracht met het covenant van den Vol
kenbond. Archibald Hurd, de bekende mari
ne-correspondent van de „Daily Telegraph",
zegt over de voorgestelde conferentie, dat
Groot-Brittannie reeds in deze richting de
leiding heeft gegeven. Hij wijst er op, dat ge-
durende vijf jaren geen enkel groot oorlog-
schip op stapel is gelegd. Toen de wapenstil
stand tot stand kwam is het bevel tot het
bouwen van drie groote schepen en 614 an
dere schepen ingetrokken en het materiaal dat
er reeds voor in gereedhcid was gebracht,
werd vemield. Meer dan 200 oorlogsschepen
van verschillend type zijn uit dc marine weg-
genomen. Het aantal officieren en manschap-
pen, dat in 1914 151 000 bedroeg, zal aan het
einde van dit jaar zijn teruggebracht tot
121.700, met inbegrip van de kustwacht en
de jongelui, die opgeleid worden. De „twce-
mogendhedenstandaard", die Engeland jaren
.ang heeft verdedigd, ,,is opgegeven" en de
,„eenmogendheidheidsstandaard" is er voor
in de plaats gekomen; dit beteckent, dat de
Britsclie marine niet zwakker moet zijn dan
een andere mogendheid. De Britsche begroo-
ting voor 1921 is aanzienlijk verminderd.
Hurd zegt, dat in het licht van deze feiten ze
ker mag worden gezegd, dat Groot-Brittan
nie op het punt van beperking der bewape-
ning het voorbeeld heeft gegeven.
De Fransche cerste-minister Briand decide
de Kamcr den stap der Vereenigde Staten
mede en dankte Harding voor deze edele uit-
noodiging. Hij verklaarde, dat de regeering
zich bcijverde de uitnoodiging aan te nemen.
Briand is voomemens persoonlijk Frankrijk
te gaan vertegenwoordigen. Hij ziet in deze
bijeenkomst het begin van een geheel nieuwe
wereldpolitiek en acht het noodig, dat Frank
rijk er vertegenwoordigd wordt door den mi
nister, die zelf verantwoordelijk is voor de
buitenlandsche betrekkingen.
De Temps" schrijft: Wil het voorstel van
Harding succes hebben, dan moet men eerst
twee dingen goed in het oog houden.
le. De Volkenbond bemoeit zich op het
oogenblik met de beperking der bewapening.
Opdat nu geen verwarring ontstaan zou,
ware het te wcnschen, nauwkeurig te weten,
welke draagwijdte de besprekingen van den
Volkenbond tegenover de conferentie te Wash
ington z,ullen hebben.
2e. De beperking der bewapening in Eu
ropa moet beteekenen de beperking van het
oorlogsgevaar in Europa. Op den dag nu,
dat het vredesverdrag van Versailles onder-
teekend werd, schiep men tegen een Euro-
peesch conflict: le. het volkenbondsverdrag,
dat ook door de Vereenigde Staten ondertee-
]cend werd en 2e. het Fransch-Engelsch-
Amerikaansch garantie-verdrag, dat Frankrijk
tegen een eventueelen aanval van Duitschland
beschermen moest. Maar het garantie-ver
drag werd door Amerika niet geratificeerd.
Het volkenbondsverdrag werd nimmer als
grondslag van veiligheid door welk land ook
beschouwd. Daarom moet men zich afvragen,
welke de nieuwe waarborgen zijn, die een
oorlog in Europa kunnen voorkomen.
(In Amerika zelf is Harding natuurlijk het
onderwerp van alle politieke gesprekken.
Men bescnouwt, zegt de „Times", den oproep
als den belangrijksten stap op buitenlandsch-
politiek gebied, welke tot dusver is genomen
en men geeft uiting aan de hoop, dat uit de
voorgestelde conferentie mogelijkerwijze een
volken-associatie zal te voorschijn komen,
waartoe de Vereenigde Staten zonder be-
zwaar zullen kunnen toetreden.
De voorstel len van den president worden
met bijval begroet door alien, wier wensch't
is, dat Amerika wederom zal samenwerken
met de geallieerde en geassocieerde regeerin-
gen in zake de wereldvraagstukken.
Men hoopt/ dat de gedurende de besprekin
gen aan te nemen voorstellen, door de respec-
tieve regeeringen zullen worden overgeno-
men.
De Amerikaansche delegatie zal onder lei
ding staan van Hughes.
EEN GEDWONGEN LEENING IN
POLEN.
Volgens de verordening der regeering op
de gedwongen leening, moeten zij, die
100.000 Russische marken bezrtten, 2000
Mark bijdragen; zij, die een jaarlijksch in-
komen hebben van 36.000 Poolsche Mark,
1000 Mark. Bij een bezit van 1 milioen
Mark moet voor 40.000 Mark worden deel-
genomen; bij een inkomen van 1 millioen
Mark voor 331.3 pet. daarvan.
VOORKEUR VOOR DE OUDE VLAG.
De Russische reederij-eigenaren hebben te
Emmerik een vergadaring gehoud^i, op
welke zij besloten, het voeren der nieuwe han-
delsvlag te weigeren.
Er werd een resolutie aangenomen, waar-
in verklaard werd, dat de Rijnsche reede-
rijen, ook na 1 Januari 1^22 op den Rijn
niet- de nieuwe vlag, maar de oude zwarf-
wit-roode van de scheepsmasten zullen laten
wapperen.
DE POLITIEK VAN LENIN.
Op het congres van de Derde Internatio
nale te Moskou spraken een Duitsche en een
Italiaansche vertegenwoordiger over het in-
leiden van een onmiddellijk offensief tegen
het kapitalistisch systeem, daar dit de be-
langrijkste taak was van het proletariaat.
Beide redenaars keerden zich scherp tegen
Lenin.
Deze betoogde, dat, als het congres zich
niet energiek tegen zulke redeneeringen
kantte, zulks onberekenbare schade zou ver-
oorzaken aan de uitzichten op een wereld-
revolutie.
In Europa was er, behalve in Rusladn,
pen communistische partij, die de meerder-
eid der arbeiders achter zich had.
HET VRAAGSTUK VAN WILNA.
De diplomatieke medewerker van de Dai
ly Telegraph verneemt, aldus seint Reuter
aan eenige bladen, dat de regeering van Li-
tauen besloten heeft tot verwerping van de
uitspraak van den Raad van den Volken-
bond ten aanzien van Wilna inzake de demo-
bilisatie en de vorming eener m'ilitie. De na-
ding van den Belgischen premier Carton
de Wiart worden geopend. Het succes van
dit congres belooft groot te worden. Niet
minder dan 30 landen zullen zich er officieel
laten vertegenwoordigen, waaronder ook
Nederland. Meer dan 1200 vertegenwoordi
gers uit alle landen ter wereld, met uitzon-
dering van die, welke met Belgie in oorlog
zijn geweest, zullen aan deze belangrijke
zittingen deelnemen.
GROOTE BRAND TE HAMBURG.
Uit Hamburg wordt gemeld, dat in eea
groot pakhuis van de scheepswerf van Blom
Voss Maandagavond brand uitbrak. Do
waarde van de verbrandc gocderen bedraagt
verscheidene millioenen.
HET SPOORWEGONGELUK
BIJ HENNUYeRES.
In het belang van het justitieel onderzoek
inzake het spoorwegongeluk bij Hcnnuyeres
verzoelct de rechter van instructie Heupgea
alien, ide aan de post stukken van waarde
hebben toevertrouwd, waarvan zij; vcrmoe-
den, dat ze zijn vervoerd met den verongeluk-
ten nachttrein AmsterdamParijs van 5 op 6
Juli j 1., zich aan te mclden bij den rechter
van instructie Heupgen te Bergen in Hene-
gouwen, met vermelding van de adressen,
waarvoor de stukken bestemd waren.
tionale vergadering volgt dezelfde gedrags-
lijn. De beslissing wordt uiterst ongelukkig
geacht voor den Volkenbond, zoowel als
voor de betrokken partijen.
VENIZELOS PROPAGANDIST VOOR
DEN VOLKENBOND?
Venizelos, die zich thans te Aken bevind't
zal volgens de Daily News met September
een functie bij deni Volkenbond aanvaarden.
Hij wordt clan lid van een comite van
vooraanstaande mannen, dat als raadgever
van den Bond zal optreden. Dit is zijn ©f-
ficieele functie, doch in de practijk zal zijn
werk daarop neerkomen, dat hij verschillen
de landen afreist om meer belangsteling
voor den Bond bij de regeeringen en de vol
ken te wekken.
Zoo vertelt ten minste het Engelsche blad.
DE BULGAARSCHE PREMIER NAAR
DE ENTENTE-HOOFDSTEDEN.
De Bulgaarsche premier vertrekt binnen-
kort naar Londen, Panjs en Rome, om aller-
lei onjuiste geruchten over de buitenlandsche
politiek van Bulgariie tegen te spreken en
tevens den financieelen toestand van zijn
land duidelijk te ma ken.
De minister van financien vertrekt deze
week naar Parijs, in verband met Bulgarije's
schuld aan Frankrijk.
VALSCK EMUNTERS GEARRES-
TEERp.
Het is de Dusseldorpsche politie weder ge
lukt een groote valsch-muntersbende, die in
West-Duitschland en Holland haar bedrijf
uitoefende, te arresteeren.
De bende was sedert 1919 aan het werk en
wel aanvankelijk in Dusseldorp en Miinchen-
Gladbach. Daarna werd de boofdzeter naar
Keulen verplaatst, waar 11 werkplaatsen ont-
dekt werden. Leider van de bende was de
„koopman" Classen, te Keulen.
Meer dan 100 personen van de bende wer
den thans gearresteerd.
fa de werkplaatsen te Dusseldorp, Keulen
en Miinchen-Gladbach werd al het materiaal
in beslag genomen, en buitendien voor
400.000 mark valsche 50-markbUjetten en
„Reichssteuermarken". De bende heeft mil
lioenen in omloop gebracht, waaronder ook,
naar verluidt, zeer veel Hollandsche zilver-
bons van 1 en bankbiljetten van 25.
HET HORLOGE ALS WEERVOOR-
SPELLER.
De mecanicien J. Balint te Boedapest heeft
lets origineels uitgevonden. Hij; vervaardigt
n.l. horloges, waarvan de cijfers, behalve den
tijd, ook de weerverandering aangeven.
De cijfers kunnen telkens van kleur veran-
deren. Wanneer zij zuiver blauw zijn, staat
droog en warm weer te wachten, worden zij
grijs, dan kriigt men -een bewolkten hemel
met veel wind. Zijn zij rose van kleur, bereidt
u dan voor op langdurigen regen, daarente-
gen lichtpaars, beteekent een opkomende on-
weersbui.
Ongeveer vijf uur heet de voorspelling uit
te komen.
HET GEHEIMZINNIGE KAPERSCHIP.
Twee snelvarende marinekotters met een
speciale bemanning van artiileristen zijn van
uit Norfolk (Virginia) scheep gegaan om het
geheimzinnige kaperschip op te sporen, dat
zich volgens berichten van aangehouden
schepen in de nabijheid van de Amerikaan
sche wateren bevindt. Het schip vaart met ge-
doofde lichten en poogt des nachts schepen
aan te houden.
HET CONGRES VOOR DE BESCHER-
MING DER JEUGD.
Het tweede internationale congres voor de
bescherming der jeugd zal 18 Juli in het
Palais 6m Asadianias te BfusssI sodar
HARTSLAO NA DEN DOOD.
Een merkwaardig geval heeft zich volgens
de „Daily Mail" te Paddington voorgedaan.
Een man die zich voortdurend erg slaperig
voelde en last had van hoofdpijn, vervoegde
zich verleden Dinsdag in het Park Royal Hos-
pital. Dr. Turner, de medische inspectem,
raadde em kleine operatie aan voor het vast-
stellen van de diagnose, tot welk doel hem
ether en cloroform werd toegediend. E>e ope
ratie duurde slechts een halve minuut, maar
de man hield op met ademhalen, hoewel zijn
hart voortging regelmatig te kloppen.
Gedurende acht uur werd kunstmatige
ademhaling op hem toegepa3t, tocdat. he*
kloppen van het hart ophield.
Dr. Turner zeide, dat het em zeer merk
waardig geval was. Bij het onderzoek bleek,
dat zich een gezwel ter grootte van het ei
van en patrijs in de rechterkant van dc herse-
nen bevond, wat ook de doodsoorzaak was
geweest.
Het gezwel stond niet in verband met het
voortduren van het kloppen van het hart,
waarvan de medicus de oorzaak niet kon ver-
klarm.
PENNEN DOOR LICHAAMSDEELEN
Dit gebruik is zeer verbreid. Pennen fa de
onderlip worden in Oost-Afrika en in Wes-
telijk Soedan gedragen en bij uitzondering
zijn tegelijk boven- en onderlip doorboord.
Houten pennen in de onderlip komen ook
veelvuldig in Zuid-Amerika vooi. Vaiker nog
wordt de neus doorboord en wel de midden-
wand, waardoor dan een pen gaat, die zij-
waarts of naar beneden ombuigt, of ook wel
door een der beide neuswanden.
De opvatting, dat deze dooi_boring dienst
zou doen ter bevestiging van sieraden of in
elk geval als versiersel zou moeten worden
beschouwd, kan door Ludwig Cohn niet ge-
deeld worden, zooals de Naturvvissenschaft-
liche Wochenschrift" XX, 9 meedeelt. Deze
vernam toch op Nieuw-Guinea een andere
verklaring. Op de Admiraliteits-eilanden is
doorboring van den' tusschenwand van den
neus fa' zwang; maar penmen daarin en wel
zulke, waaraan wel over een lengte van 15
centimeter fraai versierde schelpen hangm,
worden slechts bij feestelijke gelegenheden
gedragen. Overigens is de opening onge-
vuld; slechts nu en dan ziet men er een
stroohalm of em takje in steken.
Op de vraag, waarom dat gedaan werd,
kreeg Cohn tot antwoord, dat em stroohalm
even goed was als een houten pen, omdat
deze toch ook de ziekte (d, w. z. de ziekte
aanbrengende geesten) verhinderde door den
neus in het lichaam binnen te dringen. Deze
verklaring is alleszins overtuigend, schrijft
C.het dragen van em voorwerp in dm
doorboorden neus moet dus als maatregel
ter bescherming der gezondheid worden op-
gevat.
Later is het oorspronkelijk doel waar-
schijnlijk uit het bewustzijn der meeste vol
ken verdwenenin 't door C. aangehaalde
geval is't nog echter blijvm bestaan. Dc
natuurvolkm zijn van meening, dat de ziek-
ten door de openingen van het lichaam naar
binnen dringen. Lag het dus niet voor de
hand hun die openingen ontoegankelijk te
maken? Er zoo kan ook het gebruik van de
pennen door boven- en onderlip verklaard
worden: de mondopening werd daardoor
voor ziekten versperd. Aam de ooren werdm
de oorlellm of ook de rand der oorschelp
doorboord m van liefst puntige pennm
voorzim. Aldus trachtte mm1 zich tegen on-
heilen te beschermen.
Later, torn het oorspronkelijk doel van
deze doorboringen uit het vdlksbewustzijn
verdwenen was, deden de openingen dienst
om er sieraden in te hangm; zoowel aan
den neus als aan de lippen en ooren.
Zoo kan het doorborm van lippen:, neus
m tmm uit h*t geloof aam gsasten, die het
IHAAKSCII CIDIAIT
