Afkmaarsche Oourant
Woensdag 13 Juli.
F e u i 11 e t o n.
Christoffel en Columbus
emeente, ingevolge
der Lager Onder-
No. 161. 1921.
Honderd Drie en Twintigste Jaargang.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR;
Overwegende dat het Bestuur der Alk-
maarsche Vrijzinnige Schoolvereeniging
eene aanvrage heeft ingediend tot stichting
van eene bijzondere school voor uitgebreid
lager onderwijs;
dat de Raad dezer
het derde lid van art. 7
wijswet 1920, is gehouden bij de behandeling
van deze aanvrage eene beslissing te nemen
omtrent de vraag of tot oprichting van een
overeenkomstige openbare school zal worden
overgegaan
dat hun College daarom wenscht na te
gaan of in deze gemeente behoefte bestaat
aan openbaar uitgebreid lager onderwijs
(overeenkomende met het tegenwoordig
m.u.l.o.) voor jongens;
noodigen de ouders of verzorgers in deze
gemeente, welke hun of de aan hunne zorg
toevertrouwde jongens van zoodanig onder-
wijs wenschen te doen gebruiken maken. uit
daarvan kennis te geven ter gemeente-secre-
tarie, waartoe tot 16 Juli a.s. iederen werk-
dag van 91 uur gelegenheid bestaat.
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar,
W. C. WENDELAAR, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Stadsnieuws
VRIJZINNIG OF OPENBAAR U. L. O.?
In het cafe „Central" werd gisteravond in
het openbaar behandeld de sedert eenige we-
ken hier ter stede aanhangige schoolkwestie.
Men kent haar: een groep ingezetenen, onte-
vreden over de richting van het openbaar on
derwijs en over het gem-is van U. L. O. vol-
gens de nieuwe schoolwet, heeft het plan op-
gevat een bijzondere vrijzinnige school op te
richten voor U. L. O., waartoe die nieuwe wet
haar de gelegenheid opent, als slechts 18 leer-
lingen kunnen worden gevonden. De afdee-
ling Alkmaar van de vereeniging „Volkson-
derwijs" verzet zich tegen dit streven en had
daarom de vergadering van gisteravond uit-
geschreven, waar als sprekcr optrad de heer
K. de Vries, lid van den Onderwijsraad, uit
Amsterdam, met het onderwerp: „De Alk-
maarsche vrijzinnige schoolvereeniging moet
haar aanvrage tot stichting van een bijzon
dere school voor u. 1. o. weer intrekken
De bovenzaal was goed bezet, voor een
groot deel door onderwijzend pereoneel. On
der de aanwezigen bevonden zich ook de bur
gemeester, de wethouders Sluis en Thomsen
en het raadslid mevr. Aukes. De voorzitter,
de heer J. Cloeck, heette het publick welkom
en sprak er zijne vreugde over uit, dat on-
danks de warmte zoovelen waren opgekomen.
Willen wij den schoolstrijd hcropenen?
vroeg opr. en hij antwoordde daar meteen
op: Neen, zeker niet, wel willen wij den
strijd beginnen, maar niet een, zooals in vroe-
ger tijd. Als wij bedenken met hoeveel finan-
cieele opoffering de R. K. en Cliristelijken
toen hun schoolstrijd streden, verheugt het
ons, dat die thans is volstrcden. Wij gaan er
mede accoord', dat zij hunne bijzondere school
wilden. Maar wij verzetten ons er tegen, dat
de vrijzinnigen hunne bijzondere school zou-
den krijgen, waarvoor zij strijd noch geld
over hadden. Wij willen't Nederlandsche volk
niet nog-meer splitsen. Het pogen der vrij
zinnigen is niet eerlijk. Zij waren altijd de
steunpilaren van het openbaar onderwijs en
nu het niets kost, willen zij een ander idee
verkondigen. Spr. verheugde zich er over,
dat de commissie van toezicht op het lager
onderwijs zich eenparig tegen deze bijzon
dere school had uitgcsproken
Hierna verleende de "voorzitter het woord
aan den heer de Vries.
Het ligt voor de Isadn, aldus begon deze,
dat iemand, die het bekende onderwerp za!
mleiden, niet met den voorzitter van gedach-
ten daarover verschilt. Maar toch wil ik er
wel eenige critiek op uitoefenen.
Spr. wees op een fout in de aankondiging
dezer vergadering, waarbij gezegd was, dat
het onderwerp was: „De A. V. S. moet",
enz., in plaats van ,/noest". Over de betee-
kenis van dit „raoest" weidde spr. uit. Het
was niet bedoeld, ala plicht, maar als wen-
schelijkheid en tevens als goed voor de A.V.S.
zelve. In dit licht wilde spr. het geval be-
zien
Heeft „Volksonderwijs" zich te bemoeien
met deze zaak? Spr. wilde zich ter beant-
woording van deze vraag niet stellen op ma-
terialistisch standpunt, omdat hij aannam,
dat de A. V. S. dit ook niet deed. Hij veron-
derstelde, dat het haar doel was goed onder
wijs te geven. En dit kan thans, na de wets-
wijziging in rechtvaardigen geest, waarvoor
ook „Volksonderwijs" heeft mcegestreden en
waardoor alle ouders kunnen krijgen dat on
derwijs hetwelk zij voor hunne kinderea be-
geeren.
In strijd fnet wat er op het congres voor
moreele opvoeding in den Haag jaren gele-
den door een bekend staatsman werd gezegd,
n.l. dat een staat die geld geeft voor ander
dan openbaar onderwijs, tegen zich zelf gaat,
meende spr., dat niemand, ook niet de Staat,
zich mag stellen tusschen het geweten der
ouders en de kinderen. En daarom heeft
..Volksonderwijs" gestreden voor de nieuwe
Onderwijswet. Maar daarom bleef Volks
onderwijs" toch de openbare school de ware
school voor het heele volk achten. Van de ge-
boden gelegenheid om ander onderwijs te
krijgen, moest eigenlijk geen gebruik wor
den gemaakt.
Het grondprincipe der openbare school is:
opleiden tot alle maatschappelijke deugden,
eerbied aankweeken voor ieders overtuiging.
Spr. wist niet of de leden der A V. S. vrij-
zinnig zijn op politick of godsdienstig ge-
bied, maar als dit laatste het geval was, dan
nog evengoed meende spr., dat zij hunne kin
deren zeer goed naar de openbare school
konden zenaen, omdat deze toch eerbied leert
voor ieders overtuiging. Spr. haalde hiertoe
verschillende bijbelteksten aan.
E>e openbare school is niet neutraal, zei
spr., in strijd met het eenige stuk, dat spr.
van de A. V. S. had gelezen. De openbare
school is wat de wet haar voorschrijft, dat is
haar schoonste beginselverklaring.
Het moge waar zijn, dat een goed werk
wordt gedaan met de stichting van de school
door de A V. S., toch is het onwaar niet
een leugen dat het noodig is om voor de
kinderen alhier een andere school te stich-
ten. Er is geen spreker van „Volksonder-
wijs", die zal ontkennen, dat er gelegenheid
moet zijn nieuwe scholen te bouwen daar
waar geen goed onderwijs te krijgen is
Sprekcr ging de beginselverklaring na,
door de A. V. S. in dit blad weergegeveni, en
vroeg dan of hier in Alkmaar geen onder
wijs wordt gegeven, zooals dat in dat stuk
bedoeld wordt.
Spr. verbaasde er zich over, dat niet een
paar jaar geleden reeds in Alkmaar een
nieuwe school voor m. u. 1. o. was gesticht.
Dat de A. V. S. die kwestie thans aan de or-
de stelt, daarvoor bracht spr. haar dank. Het
zal blijken, zei spr., dat er wel zoo'n groot
aantal leerlingen zal bijeen te brengen zijn,
waarop B en W. wachten met de stichting
eener school voor u. 1. o
Spr. ging na wat de wet zegt over de voor
schoolbouw noodige aantallen leerlingen en
concludeerde, dat daaruit duidelijk spreekt,
dat het openbaar onderwijs torenhoog uit-
steekt boven elk ander onderwijs.
„Misschien kan het oogenblik van stichting
varr vrijzmnig u. 1. o. verschoven worden",
aldus dc A. V. S. in haar meergenoemd stuk
en dit gaf spr. aanleiding te zeggen, dat dit
goed zou zijn en het begin van intrekken van
haar plan.
Terwille van de eenheid en het waarlijk
godsdienstige karakter der openbare school,
ook door mej. Buijs in dit blad onlangs ver-
dedigd (door spr aangehaald), bepleitte spr.
dit intrekken. In het licht van dat karakter,
mag men toch zeggen, dat het openbaar on
derwijs het hoogst moreele is.
In Vlissingen heeft een vereeniging ook
eens een poging gedaan tot oprichting van
een bijzondere openbare school, maar later
haar plan ingetrokken, toen bleck dat c(it den
stoot had gegeven tot het voldoende aanpak-
ken van het onderwijs van gemeentewege.
Zoo kon het ook hier in Alkmaar, en dan
moest de A. V. S. heusch niet zoo Ban® adjn
om haar plan op te geven of althans te ver-
schuiven. Vele bijzondere scholen en echool-
tjes zijn niet goed, vooral niet als er goed on
derwijs is Spr. wilde niet uitweiden over de
kosten, aan die bijzondere scholen verbon-
den. Hij zou niet schromen en had nooit ge-
schroomd zijn stem te geven voor oprichting
ervan, als het gold het onderwijs te verbete-
ren.
De A. V. S. zal op hare school geen andere
boeken kunnen gebruiken dan die der open-
bare, wijl zij zich niet kan wenden tot de
Chr. of R K. Maar waarom zou zij zich
dan afscheiden van de openbare school? Om
de onderwijzers? Zeker, daarbij zijn er van
alerlei politieke overtuiging, maar is dat een
kwaad gebleken? Het wordt wel gezegd, dat
zij buiten de school van die overtuiging blijk
geven, en spr. vond het gelukkig dat dit nog
is toegestaan, al wilde hij dat dit bedektelijk
gebeurde, maar dit is een kwestie van tempe
rament van ieder onderwijzer. De vraag is of
hun overtuiging invloed heeft op hun onder
wijs. Als men op elke slak zout wou leggen,
zou men wel wat vinden, gelijk spr. met een
aardig vcorbeeld duidelijk maaktc, waarbij
bleek, dat in een Friesche gemeente een aan-
val op onderwijzers was gedaan naar aanlei
ding van een later fout gebleken schrijfles
van een wethouder in diens jeugd.
Spr. ontkende, dat de Ned. Bond van On
derwijzers de school zou ondermijnen, om
dat hij voor zijn rechten en zijn aanzien hac
gestreden. Hij deed dit toch, omdat niemand
anders het deed en de ouders zelve zoo wei-
nig belang in het onderwijs stelden.
Maar wat kan dan het doel van de oprich
ting eener bijzondere vrijzinnige school zijn
Hooger salaris? Dat mag niet, want dat
staat de wet niet toe, op verbeurdverklaring
van de rijkssubsidie. Andere soort kinderen?
Dat zou kunnen zijn. Nu de wet wat meer be
kend is en-meer doordringt dat het mogelijk
is schoolbestuurtje te spelen, schijnt het dat
men mcent, dat er opeens veel meer luizekin-
deren op de openbare school gaan. Maar spr.
gaf als zijne overtuiging te kennen, dat bijna
iedere moeder Wiel zorgt, dat hare kinderen
rein zijn en voor 'n goeflen wenk zijn zij niet
ongevoelig. Uit ervaring bij zijn eigen kin
deren decide spr mede, dat kinderen uit een
ander milieu met juist minder behoeven te
zijn. Om dit nader te bewijzen, las spr. een
gedichtje voor, een „Brief van Toosje aan
haar meester".
Spr. meende, dat het in Alkmaar niet an
ders staat met de voorstandcrs der openbare
school dan met een vriend, die, op het punt
staande iets te doen, aan de jas wordt getrok-
ken met een waarschuwend,,Bezin je nog
was het
on en
ig v
bez
eens even". Naar spr.'s overtuigin
wenschelijk dat de A. V. S. zich
hare aanvraag weer introk.
Na het uitspreken der rede door den heer
de Vries, werd
een korte pauze gehouden.
Na heropening kwam de heer Luhbe op te
gen de door den heer Cloeck geuite beschul-
diiging, als zouden de vrijzinnigen denken op
gemakkelijike wijze geld voor een- nieuwe
school te kunnen krijgen.
Spr. zei, altijd voor de openbare school te
zijn geweest als een school voor het heele
volk. Maar, zei spr., hebt u niet gezien, dat
net ons volk ontbreekt aan karaiktervorming?
I iebben vrijz. niet geiiverd voor de candida-
tuur-Had je me maar? Er moet naar betere
karaktervorming worden gestreefd. Spr is
daarom voor oprichting van bijzondere scho
len. Aan het kind moet worden bijgebracht,
gelijk prof. Casimir dat zegt, het idee van
iheihgheid van: geloofsovertuiging, enz.
Spr. is tegen standensdholen. Alle kinde
ren, die bij ons ikomen, zei hij, zullen op de
nieuwe school kunnen worden opgenomen.
Spr. wil het werken voor die school tot een
goed eind1 zien te brengen.
Den waarlijk vrijzinnigen met een positie-
ven wil heeft het nog nooit o-ntbroiken: aan op-
I offeringsgezindlheid. Tot dusver is er echter
altijd gesukkeld met de lauwen, en dat idee
van lauwheid moet weg.
Onze motieven kent de heer de Vries. Ons
volk moet meer worden on twikkdd, het open
baar onderwijs is te bort, het ihpogere te lan.g.
Een motief is ook het pensioen voor onder
wijzers, die bij het openbaar onderwijs nog
hat voile bedrag niet kunnen krijgen., als zij.
door de schrijfster van
Elisabeth and her German Garden"
53)
Niettemin was de hotelier zelf ook alles
behalve op de Twinklers gesteld. Hij kon zijn
hotel makkedijk genoeg vol krijgeni en behoef-
de geen oonsideriatie te gebruiken met men-
schen, die zijn karpetten bedierven. Zoodra om
der zijn gasten, die hij1 alien kende en. waar-
van de meesten elk jaar terugkwamen, ook
maar de geringste diwijfel ontstond aan dte
moral iteiifc van nieu w-aangekomen endam
moestem die aangekomenen1 veritlrekken. Juf-
frouw Heap fcoesterde waarschijnlijk zulk een
twijifel. Haar standaard dat moest hij toege-
ven, was wet de bijna onboudbaar hooge van
de ongetrouwde dame van rijperen; leeftijd,
maar mevrouw Ridding had, naar hij be-
greep, ook haar vermoedens, en eenmaal ge
uite vermoddenis hij wist het bij ondervin-
dmg verspreiddten zich door een hotel als
de mazelen. Er moest dan ook liiever gehan-
dtelld worden.
Den< volgenden morgen dus, Hep hij. vlug de
^aP op naar de kamier van mijnheer Twist,
die juist bezig was zijn schoenen aan te trek-
ken en herimnerde hem op vriendelijken toon,
dat hij er misschien niet aan gedacht had zijn
fcamers te omtruimert, omdat1 ze op dien dag
aan andere Joge's verhntird! waren.
„Nlaturlijk heb ik. daar niet aan gedacht,"
antwoordde mijnheer Twist en bleef halver-
wege in zijn rechterschoen sieken. Hoe kon
ik ook? U heeft cr nooit een woord van ne-
rept."
Nooit! van gerept?" riep de hotelier uit.
„Zeker wel l Daar. kan. ik me onmogelijk in
veig'issen De kamera worden elk jaar door
dtezelfde familie op dezen datum betrokken.
Mevrouw Hart uit Boston krijgt deze, en
mijnheer en mevrouw..."
Mlijhheer Twist iuistcrde niet vender. Zwij-
-end' reeg zijn laars dicht. W!at hij dus zoo-
*eer gevreesdi had, was gebeurd. De twedin-
ai hij: warea in eooi vsrkaard daglicbt ge-
steld.De meisjes hadden natuurlijk hun tnond
weer voorhiji gepraai! Gisteravond hadden: ze
hem van hun nieuwe kennissen verteld, maar
toen hij hun een beetje over 't gesprokenen
urthiooirde, was hem gebleken, dat ze in hooM-
zaak over hun oom Arthur gepraat hadden.
Hoe verachiolijk oom: Arthur nu ook in mijn
heer Twisfsooginoclit wezen alsmensch, be-
schouwdfe hij hem itoch als onderwerp van' ge-
sprefc als absoluut onschadelijk. Hij was een
Engelschman en bevriend met onvervalschte
A'merikanen alls de Delloggs en de .Sacks.
Maar nu bleek wel, dat ze meer verteld had
den. Waarschijnlijk hadden ze over oom Art
hur uitgewijd op een manier, die Amerikaan-
sche oorem onaangenaain aandeed. Het Ame-
rikaansche oor was uiterst teergevoelig. Hij
was in Meuw-Engeland geboren en wist er
dus alles van.
Mijnheer Twist strikte zijn veters zoo drif-
tig vast, dat ze in den knoop geraalrten.
Waarom had hij ook de stommiteii! begaan
met de Anna's in een eerste-ran gs hotel te
gaan logeeren? H'oewel een pensioen zou
nog gevaarfijkcr geweest zijn. Waarom was
de aarts-kwebbeT met haar witten pruifc, die
mevrouw Biiton, (mijnheer Twist's gediachtien
waren: sonis erg onbillijk) niet eerder bij hen
gekomen1? Waarom had die Detlogg er zich
ook juist uiitgedraaid? Geergerd rukte hij
zijn veters nog vaster in den knoop.
„Ilk zou dte kamier wel graag d.adelijk willen
laten; opfcnappen, mijnheer Twist," zei de ho
telier, steedte uitensf! beleefd.- Mevrouw Hart
uit Boston is bizonder..."
Ho oris," ze'i mijnheer Twist, o vereirfti ko-
mende en zijn groote hriMeglazen strak op
den hotelhouder richtende, „die mevrouw
Hart uit Boston mag, wat mij betreft, naar
den duivel loopen."
De hotelhouder betuigde zijn spijt, dat mijn
heer Twist zich een dergelijke uitdrukking
veroorloofde._ Geen. rechtgeaard Amerikaan
zou ooit zooiets doen. En mevrouw Hlaft
maar mijnheer Twistl schoof hem de deur uit,
en tiwee uur later verllet hij met die Twinklers
het hotel.
,,Wat hebben1 jullie toch in Godsnaam ge-
zegd1?" vroeg hij op omgeduldigen toon, toen
hij in die taxi' tegenaver hen zait, omgevan doer
hun- talnjike handbaga-ge. nu nog aanzientijk
vermeerderd' en bekroond door den luid-zin-
genleni canarie.
„)Gezegdi? f" herhaalden dte tweelingen, hem
met groote ronde oogen aanstarende.
,)Nou igoed Maar in jeder geval, wat jul
lie ook mogen verteld hebben, 't was beter ge
weest als je over idS anders gepraat had. Dte
verwenschte vogel! Houd dat beest nooit op
met schreeuwen
De tweelingen1 zwegen. Ze voeldten zich zoo
door hoogere jaren niet goed hun werk meer
kunnen doen.
Wanneer een onderw'ijzer eener openbare
school een overtuiging heeft, zal hij. die soma
geweld moetcn aandoea om niet met de wet
in conflict te Jcomen.
Het gewone u.I.o. kan heel goed zijn, inaar
het bijzondere beschouwt spr. ais van hooge
re orde, omdat het z.i. meer het karakter ont-
wiikkelt. Voor 90 pet. hangt dte moraliteit van
het onderwijs af van het onderwijzend perso
neel. In Alkmaar is het in dat opzicht goed,
maar het is in vele plaatsem anders. Hoe zal
het gaan, als de onderwijzers eener school elk
een andere overtuiging hebben Wat zal er
dan van de karaiktervorming teredht komen
Het onderwijs moet op hooger peil wordten
gebracbt en het geld daarvoor besteed, is niet
weggegooid.
De heer Verweij was ook lid van de A.V.S.,
maar alleen omdat er geen gemeentelijke
U.L.O.-school is. Als 'hij geen zwarte schoe
nen kan krijgen en wel bruine, zal hij toch
I niet op kousen gaan loopen. De heer Bijle-
veld, die bij spr. was gekomen, had gezegd,
dat het met ae vrijzinnigheid der nieuwe
school zoo'n vaart niet zal loopen.
De heer P. Schipper had den heelen avond
geihoord van vrijzinnig en nog eens vrijzin-
nig. Hij is niet vrijz., maar rechtzionig. Meer
dan 40 jaar was spr. aan de openbare school
geweest en hij meende daarover dus wel wat
te mogen zeggen.
Wat be wijs htebt u, mijnheer Lubbe, vroeg
spr., voor uw gezegde, dat de openbare school
zou te kort schieten bij1 dte karaktervorming
der kinderen? Wij openbare onderwijzere
zouden een. blad voor den mondi moeten ne
men? Spr. ontkende dit ten stelligste. Als
onderwijzers tekort schieten in de karaikter
vorming, hendelen zij in strijd met de wet.
Wie zou in de school over godsdienstige
k*/esties willen spreken Geef het kind wat
des kinds is.
Absoluut onmogteliik achtte spr. het, dat
aan de nieuwe school de onderwijzers alien
precies gelijk zouden denken. Deze onderwij
zers zouden meer vrijlheid hebben dan die
aan de andere scholen Stellig niet, eerder
veel minder. Spr. had dit uit eigen erva
ring. Nooit had hij ergens meer vrijheid ge-
kend dan juist aan de openbare school en
nooit had Mj last met de overheid:
Ds. Cramer had1 het pijnlijk getroffen, dat
de heer Lubbe het had' laten doorschameren
dat de godsdienst de peiler voor de nieuwe
school zou zijn,
Wanneer die school zuiver vrijzinnig moest
zijn, zou ieder, het zij Mohamedaan, Boedd-
hist of wat ook, er plaats moeten hebben. Als
zij niet in dien zin vrijzinnig zou zijn, moet
het woord •christelijk er bepaald1 bij.
De heer Lubbe, die gelegenheid fcreeg om
den heer Schipper te beantwoorden, zei, dat
zeker dte meening over de karaktervorming
kan verschillen, maar aan elke school moes-
ten onderwijzers van eenzelfde overtuiging
zijn, Dan weidde spr. nog verder uit over een
en ander, maar dte heer Gloeck, meenende dat
dit geen verband' hield met de vragen van den
heer S., verzocht hem zich daarbij te bepalen
en toen de heer L. ook de tweede vraag niet
recbtstreeks beantwoordde, gaf dte voorzitter
het woord aan den heer de Vries.
De heer de Vries beantwoordde hierop de
verschillende sprekers, zijn spijt erover uit-
sprekende, dat ds. Cramer inmiddels was ver-
trokken. Sp-r. achtte het onjuist, dat de heer
Lubbe een smaad zou hebben aangedaan aan
het Christendom, door weg te laten het predi
cant „christelijk."
Spr. verheugde zich over de strafpredifca-
tie van den heer Schipper aan het adres van
den Iheer Lubbe.
De heer de Vries ontkende, dat in bijzon-
der onderwijs iets hoogere zit er is daaren'te-
gen in het element van §Cheiding.
Spr. constateerde, dat de heer Verweij voor-
stander is van het openbare U.L.O. en zijn
kind niet naar het bijzondere zal sturen, als
er van gemeentewege voldoende gezorgd
wordt voor U.L.O.
Dat-eenmaal ons Nederlandsche volk, goed
op de hoogte van de tegenwoordige onder
wijswet, daarop zal terugkomcn, achtte spr.
vaststaande, het zal vragen om de openbare
school. Spr. zette nogmaals uitcen-, dat hij
bleef wenschen, dat ieder kind onderwijs
krijgt zooals zijne ouders dat willen. Noodig
achtte tpr het, dat ona openbaar onderwijs
z66 wordt verzorgd, dat het een kern vonnt,
opdat naar de bijzondere scholen niet meer
gevraagd word!
Een bijzondere school op te richten met t
doel onderwijzers met vol pensioen te kunnen
ontslaan als ze oud of ongeschikt worden,
achtte spreker verkeerd. Een onderwijzer kan
kort na zijne benoeming van overtuiging ver-
anderen, en wat dan?
„Dan zal hij als karaktervol man bedan-
ken", zei de heer Lubbe.
Neen, zei de heer de Vries, dan zal hij1 zeg
gen, dat hij onderwijs zal geven, zooals het
behoort. Daarom kan juist de heer Schipper
goed onderwijs geven, omdat hij cen karakter
vol man is.
Spr. brak hierop een lans voor het open
baar onderwijs, dat zich steeds meer zuivert
van daar niet passende elementen.
L>e heer de Vries kwam er tegen op, dat de
heer Lubbe, ter kenschetsing van't karakter
der openbare lagere school, had gezegd, dat
de onderwijzer Fochteloo bij 's heeren Lub-
be's aanneming als lid der kcrk had ontkend,
dat Jezus ooit had bestaan. Als de heer Foch
teloo dat had gezegd, was dit toch niet ge
beurd als onderwijzer in de openbare school
(de heer L. was toen al boven zijne school-
jaren) en was dit geen bewijs voor mindere
karaktervorming dier school.
Spr. was overtuigd, dat de openbare school
wel degclijk zich toelegt op de karaktervor
ming en dat zij dit ook in Alkmaar doct. In
het -belang van het kind en het onderwijs
sprak de heer de Vries de hoop uit, dat er ge-
meentelijk U.L.O. zal komen en geen bijzon-
der.
Als het beginsel van het buitengewoon
U L O werd doorgevoerd, wat zou er dan te-
recht komen van het onderwijs aan hen, die
het buitengewoon U.LO. niet kunnen vol-
gen?
De heer Cloeck wilde niet ingaan op het-
geen de heer Lubbe aan spr.'s adres had ge
zegd over de geldkwcstie en hij hoopte, dat
de aanwezigen bij zich zelve zouden u-itma-
ken in hoeverre „Had je me maar" te maken
had pet een vrijzinnige school te Alkmaar.
Spr vestigde de aandacht op het z. i. noodr
zakelijke om aan de gemeentc-secretarie op te
geven. dat men is v66r cen openbare U.L.O.-
school.
Met woorden van dank aan spreker en de
baters sloot spr. de bijecnkomsit.
BADHUIS WITTE KRUIS.
In de week van 4 tot 9 Juli zijn in het bad-
huis van het Witte Kruis genomen: 93 kulp-
baden, 87 regenbaden lste klas, 249 regen-
badten 2e en 3e klas, te zamen 429 baden.
Gemengd Nienws.
ep gegriefd: door wat ze als een groote on-
ichtvaardigheiidi bcschouwden, dat ze zelfs
di
reel
geen poging dedert ziich te verdedigen maar
hem met! bcleedigde, gegriefde blikken 'bleven
aanikijiken.
Langzamerhandi waren' ze heel veel van
mijnheer Twist gaan houdten en dus deed zijn
ontstemming hum pijn, Ja, Anna Rose hield'
zooveel van hem, dat ze hem zelfs een knap-
pe man vond!. Een week geleden had ze dit
openlijk tegen Anna Felicitas uitgesproken,
en torn Anna Felicitas, dlie't niet mot haar
eens kon zijn, er op zweeg, was Anna Rose
driftiig gaan betogen', dat er een soort van
uiiiterlijike schioonheid, maar ook een soort van
hoogere schoonheid bestond, en dat mijnheer
Twist de laatste soort bezat. Ze was oneindiig
meer waard, vond Anna Rose dan die mooie
uiterlijike d'ingen.; krulbaar eh een rechte neus
en all dlie mailJighedten, -omdat ze echt blij-vend
was; en daifi blijvende zat in de uitdlruikking
van: 't 'gezich t, in: 't spel der trekken, niet in
den. vonn.
Anna1 Felicitas kon niets van dat „spel der
trekken" zien. Nu, in de taxi gezeten, keek ze
hiem1 nog eens rustlig aan, terwijl hij. boos uit
het raampje tuurde, maar hoewel hij nu blijk-
baar ernsfiig ontstemd was, „speeldenl" zijn
trekken toch niet, vond ze. Niet dat het haar
toils schelen. kon! Ze hield van mijnheer Twist
en yertrouwdte hem, en ze zou er zelfs nooit
over hebben gedacht, of hij1 trekken had of met,
alS Anna Rose er den- laatstten tijd niet zooveel
over gepraat had. En- ze kon niet nalatten, er
aan te denken, dat dtezelfde Christoffel,die
nu haar mond zoo vol had van ..zijn hoogere
schoonheid", aan. bo-ord van d'e Si Lucas van
mijnheer Twist gezegd had, diat het God1 ze
ker was gaan- vervajaa ham tie maken. tosa
Hiji aan zijn hootfd genaderd was. Maar
Christoffel was ajtijd een- idealist geweest.
Oip haar elfdte jaar had ze al een bevito-
ging gehad voor hun koeisier. Anna Felicitas
lad1 nog nooit een bevlieging gehadi, en naar
aanleiding van Anna Rose's warme bewondte-
ring voor mijnheer Twist, vroeg ze zich af,
wanneer zij toch eens ooit zooiots zou gaan
gevoelen. 't Werd werkelijk tijd, en ze hoopte
vurig, _dafi haar achterlijkheid op dit punt
maar diet het gevol(g zou zijn van hartefoos-
heid. Maar hoe kon- ze er ook mee beginnen,
als ze niemandl ontmoette, die voor „een bevlie-
ging"_ in .aanmerking ikwam?
Zwijgendi zat ze in de taxi, met Christoffel
even1 zwijgend naast zich, beiden door hun
neergeslagen wimpere naar mijnheer Twist
turende. Anna Rose sloeg hem met een beltee-
digd1 en angstig gezicht gade, ongeveer als
een trouwe bond, die zomdicr reden een schoip
van zijn baas heeft gehad, terwijll Anna Feli
citas hem meer objeotief beschouWde. Ze voel-
de een. op-rechte genegenheid voor hem, maar
cen genegenheid, die (ze was er eemigszins
tot haar spijt van overtuigd), nooiit haar ver-
stand de baas zou worden. Niet omda-t hij ook
:ai_ zoo oud was natuurlijk, want je kon wel
heel oude menschen llefhebbcn, te beginnen
met dat standaard-voorbeeld van ouderdom,
de lie.be Ooit neen, 't kwam alleen doordat ze
zooveel van- hem' hiteld.
Hoe zou je met mogelijikheid senfimeniteel
verliefdi kunnm worden op iemand, idie je zoo
echt aardig vond1? Die tweede begrippen le-
ken haar niet goed' dfe oo-mbineeren, nu ze er
eens echt kaitm over nadacbt. Hoe vreemd het
ook mocht schijinien:, gelbofde ze toch, dat T,an
te Alice op Oom Arthur vcrliefd moest zijh
igeweest, maar echt van hem houden dat
had ze stellig nooit gedaan. En dcliebe Gott
nu: Je had den lieben Oott lief, maar't zou
toch wat al te kras zijn, als iemaind zei, dat hij
van den lieben Gott hield
Zoo ongeveer waren Anna Felicitas' over-
peinzingen in de taxi, terwijl ze het voorwerp
van Anna Rose's verheerlijking door haar
wimpers hem gadlesloeg. Ze benijdde Anna.
Rose, die door de kracht van haar eigen 'ide-
alisme, als een bloem dagelijfesdi meer onit-
look. Toen' met dien koMteer ewhkteniu, kaar
HET INCIDENT IN DE TWEEDE
KAMER VOOR DE VRIJLATING
VAN GROENENDAAL.
Men seinde gistermiddag ran de Tel.:
Toen de voorzitter der Tweede Kamer he-
denmiddag om half twee nauwelijks de zit-
ting geopend had, trad een dame de verga-
derzaal binnen en begon Iuidkeels te betoo-
gen voor de vrijiating van Groenendaal. Op
last van den voorzitter werd zij door den ka-
merbewaarder en eenige boden de z,aal uitge-
leid, waarbij zij aldoor nog bleef voortgaan
met protesteeren en uit te roepen dat Groe
nendaal vrij moest zijn.
De dame bleek te zijn mevr. Stoop, geb.
Snouck Hurgronje uit Dordrecht.
Het geval verwekte in de Kamer kolossale
consternatie.
Dat had wel niemand verwacht. dat bij de
eerste wederbijeenkomst van do Twede Ka
mer hedenmiddag, 's Lands Vergaderzaal zou
pebezigd worden voor het manifesteren tegm
de gevangenhouding van den principieelen
dienstweigeraar Gromendaal, althans zeker
met door iemand, die, als geen deel van de
Kameuitmakende, geen recht had de vergader
zaal tc betreden, nog minder te beproeven er
een redevooring te houden.
Eene vrouw heeft dat middel aangegrepen
hedenmiddag, naar men weet.
Nog geen twee tellen, nadat de presidmt,
mr. Koolen, de zitting had geopend zag men
een zeer net gekieede dame met Iichten man
tel en chique hoed, de vergaderzaal binnen-
treden en voortselnrijden naar den voorzitters-
zetel.
oogen- en- Moosden haar wangen oo-k zoo. 'Mis
schien deed het er wel niet veel toe. wien of
wat je liefhad1. Misschien, ovcrpednsde Anna
rehcitas verder, het ernstige onderwerp met
voorzichitiigen eerbied: naderendc, Warn de
quaintiitete van: iemands licfde er wel meer up
aan1 dan de qualitedt van het voorwerp er van
Met dial m-ijinheer Twist niet van de allerbes-
te kwaliiteit was, behalve dan zijn gezicht.
Maar, wat deed' em gezicht er feitelijk toe?
Die koetsier was om zoo te zeggen: enkel ge
zicht geweret, z6o knap was hij, maar ook
zoo zonder eenige landere aanbeveling. Hii
kon niet eens rij'dm, en. haar vadier had: hem
at heel gauw de deur uitgeschopt. met de
kracht m> beslistheid van Junkers waar't op
scbop'pen aankomt, en Anna Rose badl dim-
middag bij de thee hartstochtelijk over h-aar
boterhammetjes gesnikt.
Hoewel mijnheer Twisit halstarriig m- m'et
em boos gezicht uit het raampje keek, schijn-
baar geheel verdiept in zijn onaangename
gedach-ten1 en in 'it gem ze voorbijsnorden,
wist, hij' echter maar all te goed:, dat hij voort-
durend wendi waargmomen. Maar :hij wilde
de -oogen. der -tweelingm n-iet ontmoeten. Hij
wilde zich in die artieke moment niet la-ten ver-
sirikkm in de argumenten der Anna's. Haas-
t'g, want er was niet heel veel tijd over-
-Icgde hij wat hum nu te doen stand. Sedert de
hotelier hem de kamere had o-pgezegd, was
het niet tussdhen hem en de tweelingm tot een
uitleggihg gekomen hij begeerde ook geen
nadere uitlegging. Kortaf had hij hen ver
teld, dat ze moesten- pakken, hun verbaasde
vragen onbeantwooid: geliaten, m- hen met
een miinimum-werspilHiing van tijd in de taxi'
gestopt. Ze warm nu op weg n-aar't station
om mevrouw Biiton af te halen, hoewel, haar
:-rain, uiit Los An-gel-os, niet v6or ruim zes
uur moest .a-ankomen. Enfim, 't station was in
ieder geval em veiliige plaats om de tweelin
gm en -hum bagage te dieponeeren tot ze er
was. Hij, had er wat voor over gehad, als h'ij
de tweelingen even gemakkelijk als hun baga
ge in bewaring had kunnen geven van em
nommentlje voorzien, veilig op em' plank ge-
zet -tot ze zouden warden opgecischt.
(Wordt VMPmtknO-
