DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Jac. MET, Alkmaar.
Open en gesloten Auto's.
Uit Alkmaar's verleden.
rv«. 212
Honderd dric en twintigste jaargang
1921
ZiTERDAG
- Luxe Verhuurinrlchtfng, -
Eerste Was
SPAARBOEKJES
10 SEPTEMBER
PaT^J ASJES Bz.,
per wnMPtr tiurtart a btgflen.
4 bonnenifliitsprijfl bij rooruitbetnling per 3 mnftndcn f 2.—, fr. per post f 2.50. Rewijsn. 5 ct. Artvertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatsriiimte.
lirieven franco N.V. Roek- on Ifandolsdr. v.h. Hernia. Coster Zoon, Voordam C 9, Tel. Administr. No. 3. Rcdactie No. 33.
DirecteurG. II. KRAK. lloofJroduetourTj. N. ADEMA.
III.
Wij zijn onzen lezers nog altijd het slot-
artikel schuldig over de door mr. Paludanus
in 1772 hier ter stede gehouden volkstelling.
Inmiddeis is ons uit een schrijven van den
archivaris der gemeente gebleken, dat deze
mr Paludanus lang niet de eerste de beste
geweest is.
Mr. Rutgerus Paludanus, zoo schrijft ons
Mej. Bruining, was schepeu in 1761 en 1762,
schout in 1763 tot 1769, lid van de vroed-
schap van 1763 tot 1787, burgemeester in
1780, '81, '84, '85, '87 en '88 en thesaurier
in 1774 tot 1779.
Wij hebben reeds gezien hoe hij, om de
betrouwbaarheid van zijn op primitieve wij-
ze gehouden volkstelling in onze gemeente te
verdedigen, zich ten krachtigste tegen de
stelling van zekeren heer Kersseboom keert,
die tot algemeenen regel vastgesteld heeft
„dat het getal des Volks is van zoo meenig-
mael 35 zielen, als er jaerlijks in dat volk
enkelde kinderen leevende gebooren worden"
Mr. Paludanus heeft toen een lijst laten
opmaken van de huwelijken binnen dertig
jaar te Alkmaar voltrokken, „opgemaekt uit
de Trouwboeken, onder den Voorzanger der
Groote Kerk en op de Secretarye berustende".
Dat er ook hier van eenige nauwkeurig-
heid der cijfers geen sprake kan zijn blijkt
wel uit de verklaring dat er weliswaar huwe
lijken van „Roomschgezinden" op de lijst
voorkomen, die in Alkmaar trouwen maar in
de bedijkte Schermeer wouen en dus eigen-
lijk niet op de lijst thuisbehooren, maar mr.
Paludanus vindt dat niet zoo erg, omdat er
ook wel eens kinderen op de dooplijsten ko-
men waarvan de ouders elders wonen.
Twee onnauwkeurigheden dus, maar mr.
Paludanus neemt aan, dat dit tekort en te-
veel ongeveer tegen elkaar opwegen.
Hij kan niet ualaten bovendien te vermel-
den dat „het getal der geenen, die hunne
Gebooden laeten inteekenen in onze Stad, al-
toos grooter is, dan het getal der geenen, die
bij ons trouwen."
Indien dus een paartje buiten de stad
trouwde maar in Alkmaar kwam wonen,
zou het tot de getrouwden moeten gerekend
worden omdat de kinderen op de Alkmaar-
sche dooplijsten komen.
Dat is een nieuwe onnauwkeurigheid, maar
mr. Paludanus helpt ze met bewonderens-
waardige handigheid de wereld uit door de
verklaring, „dat hier wederom tegenover
staet, dat alle die geenen, welke binnen Alk-
maer trouwen, juist niet in Alkmaer blijven
woonen, en daerom bok dit tegen elkanderen
moet gereekent worden."
Het ging inderdaad wel gemoedelijk toe
bij een volkstelling in den jare 1772.
Bij zijn lijstentelling komt mr. Paludanus
tot ae conclusie, „dat er door elkanderen ge-
slaegen in dertig jaeren jaerlijks 93 paeren
in onze stad getrouwd zijn".
■En aanstonds past hij hierop de stelling
van den heer Kersseboom toe.
Deze heeft toch beweerd, dat „tegen ieder
100 Huwelijken, die jaerlijks in een volk vol
trokken worden, in dat Volk gebooren wor
den 325 kinderen."
Er zijn in de laatste 30 jaren 2797 huwe
lijken voltrokken mr. Paludanus maakt er
zonder eenig gewetensbezwaar 2800 van om
een rond getal te krijgen.
Volgens de stelling-Kersseboom zouden er
dus 9100 kinderen geboren moeten zijn.
Het aantal bedraagt evenwel volgens een
ruwe schatting 8508. Dus, zegt mr. Palu
danus, is miin telling wel zuiver.
„Wil men", zegt hij, „het bij het jaer be-
palen, dan zouden, volgens de stelling van
den heer Kersseboom, bij ons tegen 93 in
't jaer voltrokkene Huwelijken moeten ge
booren geweest zijn ruim 303 kinderen, ter-
wijl, volgens onze reekening, jaerlijks geboo
ren zijn ruim 283 kinderen, zoodat nieruit
wederom blijkt. dat de aangenoomene gron-
den van den heer Kersseboom ten opzichte
van onze Stad niet kunnen doorgaen."
A1 geeft mr. Paludanus toe, dat de kerk-
registers vroeger niet nauwkeurig zijn ge
weest, hij twijfelt intusschen niet aan de be-
trekkelijke zuiverheid van de door hem ge
houden volkstelling.
Natuurlijk heeft mr. Paludanus zich ook
met de gestorvenen bezig gehouden.
Wij zullen hem bij zijn becijferingen op
dit gebied maar niet op den voet volgen en
willen slechts mededeelen, dat men „op zijn
verzoek de goedheit gehadt heeft om, met het
begin van het jaer 1772 op de Secretarye
den ouderdom der overleedene Persoonen
binnen Alkmaer, bij de aangeeving der Lij-
ken aenteteekenen".
Van een zekere voldaanheid getuigt
zijn mededeeling: „waere ten tijde van Mo
ses de daegen der jaeren al slechts seeventig,
of, zoo men sterk was, tachtig, wij danken
der Godtlijke Voorzienigheid, dat er veelen
in Alkmaer ook deze jaeren moogen berei-
ken. Wij hebben zelfs op heeden nog men-
schen in de Stad, welke al over de 90 jaeren
out zijn".
Hoe men in die dagen op de opgaven van
de secretarie vertrouwen kon blijkt uit een
bespreking van de lijst der dooden door een
zekeren heer Duin gepubliceerd.
Mr. Paludanus is net met deze lijst heele-
maal niet eens. „In alle die jaeren", zegt hij,
„zijn de Gestorvenen aen Zijn Ed. veel te
min in getale opgegeeven. Ik vermoede, dat
dit geschiet is uit eene verkeerde eigenliefde
voor onze Stad".
Mr. Paludanus komt ten slotte mede tot
d« gevolgtrekking, dat er in Alkmaar tua-
schen de jaren 1742 en 1751 bijna zooveel
inwoners moeten geweest zijn als in de jaren
1762 tot 1771.
Hij constateert dit mede door de „Aen-
teekening der Gebouwen, derzelver Eigenae-
ren en Bewooneren, als meede het getal der
Ingezeetenen binnen Alkmaer zooals het was
in de maand October 1747, (hem) ter hand
gestelt door de Wel Edele Gestrenge Heer
Mr. Willem Jacob Kloek, Raed in de Vroed-
schap onzer Stad en dezelve is eigenhandig
escnreeven door den Heer Mr. Gerard
Tloek, die in zijn Wel. Ed. Gestrenge leeven
de Burgemeesterlijke waerdigheit meermae-
len in onze Stad bekleed heeft".
Wij willen dit artikeltje besluiten met de
mededeeling, dat mr. Paludanus ten slotte
tot de overtuiging gekomen is, dat in 1772
de bevolking van Alkmaar sedert de vorige
eeuw achteruitgegaan is.
Hij geeft hiervoor verschillende verklarin-
gen en komt tot de overtuiging, dat de ach-
teruitgang van Alkmaar's bevolking voor
een groot deel te wijten zal zijn aan: „het
overmaetig drinken van warme Koffy en
Thee, het welk in onze Stad zoo sterk in
swang gaet, dan moogelijk ergens, en waer
van de menschen, die in de voorige Eeuw
overleeden zijn, nauwelijks de nadeelige ge-
volgen konden weeten".
Wat zou de interessante volksteller er wel
van zeggen als hij eens zien kon hoe, on-
danks zijn goedgemeende waarschuwing,
vele Alkmaarders van 1921 zich nog altijd
te buiten gaan aan „het overmaetig drinken
van warme Koffy en Thee."
En dat desondanks de bevolking van onze
stad niet langer achteruitgaat.
Telefoon 672.
Buitenland
DE IERSCHE KWESTBE.
De gebeurtenissen in lerlvad ontwikkelen
zich in de rcihting van een conferentie te Du
blin. Telegrammen wijz,en op het geloof dat
Sinn Fein zal toestemmen De beslissing be-
rust echter bij het Dail Eireann.
Gistcrmiddag kwam het republikeinsche
kabinet in het Mansion House te Dublin on
der voorzitterschap van De Valera bijeen tot
het in overweging nemen van de uitnoodi-
ging der Britsche. regcering tot een conferen
tie Officieel wordt bekend gemaakt, dat een
geheime vergadering van het Dail Eireann te-
fgen 14 dezer is bijeengeroepen.
Er gaan in Jeriand stemmen op tegen af-
scheiding van Engeland. Eenige graafschap-
pen hebben zich cr al tegen verklaard. Thans
heeft het graafschap Down (Ulster) het voor-
beeld van Fermanagh en T>ronne gevolgd,
en een deputatie Daar het Dai! Eireann ge-
stuurd om te nrotcs eeren tegen de afschei-
ding en tegen het opnemen van dit graaf
schap in het gebied van het Uister-parleme 1:
DE 9TRIJO IN KLEIN-AZIe.
Ben Reuter-bericht bevestigt het telegram
uiit Amgona, dat het Grieksche offencief tot
sti listand1 is gekomen. De laatste dagen zou
er aan de Sakaria ihevig zijn gevocbten, maar
er zijn nu teekenen van een Grieksehen terug-
tocht. Htet Grieksche ileger heeft zijn stellin-
igem veertig mijlen naar het Zuid-western ver-
plaatst), volgens Renter.
Het Turksche iniichtingenbureau tc Parijs
heeft telegrammen uit Constantinopel en An
gora ontvangen, waarin wordt gezegd, dat
Grieksche aanvallen op het Sakaria-front
volkomcn zijn afgeslagen. De Grieksche ver-
liezen zouden 30000 man bedragen.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
Volgens mededeelingen uit Melilla die
dus door de censuur zijn toegelaten en den
toestand zexer niet te denken voor Spanje
voorstellen bombardeeren de opstandelin-
gen nog steeds genoemde stad. Het Spaan-
sche optreden heeft dus Mijkbaar nog niet
veel uitgewerkt.
'De bladen te Madrid melden, dat foinnen-
kort talrijke marine-vaartuigen langs de
kust van Marokko zullen demonstreeren.
Het Mad „Diario Universal" meldt, dat de
stammen van Benesicar Tafana en Mesquita
onderwerping hebben aangeboden.
De Spaansche ministerraad heeft besloten
opnieuw zijn vertrouwen in generaal Beren-
guer uit te spreken. De regeering zal zich er-
toe bepalen, den generaal alles te verschaffen
wat hij vraagt. Het kabinet erkende dte nood-
zakelijkheid1, te Melilla een groote voorraad
oorlogsmateriaal bijeen te brengen.
DE WE'ST-HDNTr A A RSCHE KWESTIE.
Dte toestand1 in West-Hongarijte -is zeer ver-
scherpt. Mien moet er rekening mede houdten,
dat dte Oostenrijfcsche gen darmerie h«t door
haar bezette gebied ten' Westen en ten Nteor-
den van Oedenburg weder geheel zal1 moeten
prijsgeyen1. Het optreden dter bendte heeft een
zoodtoi'gen: omvang aangenomen, diait de
OostenrijkS'cfae igendarmen, die elf dagen lang
onafgtebroken dienst hebben1 gedaan, niet lan
ger weerstandi zullen kunneni biedten aan den
druk der oprukkendte Hongaren.
'Nbar aantleid'iing vain1 het drimgend verzoek
van1 den boindakanselier, dr. Sehober, aan de
initargeallieerdc miilitauire commiMie te Oedlem-
burg, om rijksweera fdeel ingen ter verster-
king! van de Oostenrijiksdie gendarmerie te
mogen zenden, is van deze commissie de drin-
gende waarschuwing ontvangen', dit in ieder
gevat na te laten; als eenige concessie werd:
machtigiog gegeven, dte gendarmerie door
machinegeweer-afdeelingen te versterken.
t Is toch wel opmerkeliik, dat de geallieer-
dten zoo weinig doen om de Hongaren tot na-
ileving van! het vredesverdrag te dwingen', zdj!
hebben nog maar alleen een aaninaning ge-
zonden1, terwijil zij! dien Oostenrijkers niet toe-
staan zich gedbcht te ^veer te stellen.
In Woenen geloolt men stellig, dat de 'Hon1-
gaarsche militaire actie staat onder leiding
van Hongaarsche Karlisten'.
iHet Agramer Tageblatt verlklaart, dat ex-
keizer Karl tensWte als redder van West-
:Hongarije zal vetrschijnen, teneinde Oosten-
rijk en Hiongarije te verzoenen, en in zijn
handien te brengen1.
In een officiecle nota dter Hongaarsche re
geering wordt formed1 tegen'gesproken, dat er
geregelde 'Hongaarsche teoepee: aan den1 aan-
val op Kixchschlag zoudten hebben1 deelgeno-
men.
iDe personieni, diie den aanval deden, ware®
gewapende boeren, waarvan sommfgen mili
taire kleedingstukken droegen1.
Volgens berichten uit Weenen komen na
den overval van benden en geregelde Hon
gaarsche troepen op Agendorf steeds nieu
we scharen vluchtehngen over de grens.
Bij den aanval op Agendorf bleek nog dui-
delijker dan de vorige dagen, dat de Hon
gaarsche insurgenten en de geregelde troe
pen samenwerken. Na den aanval op Agen
dorf hebben de Hongaarsche benden, welker
sterkte op 2000 man wordt geschat, de bruin-
kolenmijn bij Brennbern aangevallen. De
Oostenrijksche wachtpost moest zich terug-
trekken en alle arbeiaers vluchtten. Van deze
mijn is de kolenvoorziening van het door
Hongaren bezette Oedenburg afhankelijk.
Het „Neue Wiener Abondblatt" verneemt
uit Wiener Neustadt, dat gisteren de arbei-
dersklasse daar ter plaatse, daar de Entente
geregelde troepen nog steed3 niet voor het
gebruik in het Burgenland toelaat een vrij-
willige „Selbstscliutz truppe" in het leven
hebben geroepen.
Melding wordt gemaakt van nog een twee-
de nachtelijk gevecht. De Oostenrijksche re
geering heeft, daar er ook dezen keer weder
de aanwending van dt rijksweer verboden
werd, de intergeallieerde algemeene commis
sie in Oedenburg medegedeeld, dat zij ge-
dwongen zou zijn, de Oostenrijksche gendar
merie geheel uit het Burgenland terug te
trekken ingeval aan den neerschenden toe
stand niet spoedig den kop zou worden inge-
drukt. De verdere doorvoering van het vre
desverdrag zou dan volkomen aan de Enten
te worden overgelaten.
NO©EDHOLLANDSCH
L ANDBOUW CREDIET.
ReHte -3fe °/0-
Dk SPAANSCHE TROON AAN
HET WANKELEN?
De Lordensche „Sunday Express" heeft
van z n correspondent in Spanje een tele
gram ontvangen, dat van de Fransch-Spaan-
sche grens is verzonden, dus zonder de
Spaansche censuur te zijn gepasseerd.
Ondanks de officieele tegenspraken valt er,
volgens dezen correspondent, niet aan te twij-
felen, dat Spanje bij het avontuur in Marok
ko in de laatste weken wel 15000 tot 18000
man heeft verloren en met deze mannen al het
oorlogsmateriaal, dat was geconcentreerd bi;
de Rif.
Deze nederlaag heeft Spanje in grooten
rouw gebraeht. Een golf van ontevredenheic
en van wrok valt thans onder alle klassen
der bevolking te bemerken, hetgeen de propa
ganda der revolutionnairen zeer ten goede
komt.
Wanneer de tijdingen uit Melilla niet ver-
beteren, zoodat het volk weer wat wordt ge-
rustgesteld, zou men zich niet behoeven te
verwonderen, wanneer deze crisis aan ko-
ning Alfonso ten slotte zijn kroon zou kos-
ten.
OP DE RUSSISCH-POOLSCHE GRENS
De correspondent van de „Daily Mail"
Tarnopol, nabij de Poolsch-Russische grens,
meldt, dat er langzamerhand hoe langer hoe
meer Russische vluchtelingen naar die stac
komen, die gelegen is te midden van een rijk
land, dat juist een overvloedigen oogst heeft
opgeleverd. Ze komen heimelijk over de
grens, die hier gevormd wordt door het smal-
ie riviertje de Zbroets Ze worden niet tenig-
gestuurdj hoewel de Poolsche autoriteiten
weten dat het bolsjewistische agenten zijn
De meeste vluchtelingen zijn joden en er zijn
er zeker al meer dan 4000 aangekomen, van
wie het meerendeel aanzienlijke hoeveelheden
juweelen, goud en platina bij zich heeft
Over Rusland laten zij zich met omzichtig-
heid uit, maar de „Daily Mail"-correspon-
dent kreeg toch uit hun mededeelingen den
indruk, dat zij meenen dat de regeering van
de bolsjewiki op een eind loopt en dat zij
naar Polen zijn uitgeweken, omdat ze bang
zijn dat het Russische volk wraak zal nemen
op de rooden.
Het is gebleken dat er onder de uitgewe-
kenen ook bolsjewistische commissarissen
zijn, die dus als ratten het zinkende schip
verlaten en de diamanten en het goud mee-
brengen, dat zij van hun si ach toff ere hebben
afgenomen.
Er zijn ook Russische vluchtelingen, die
zonder een cent aankomen en in deerniswaar-
digen toestand verkeeren en die mededeelen
dat ze genoodzaakt waren te vluchten, omdat
ze in de steden geen voedsel meer konden
machtig worden. Deze vluchtelingen kunnen
niet in de reeds te voile Poolsche steden blij
ven, maar zullen moeten worden overge-
bracht naar kleinere plaatsen op het platte-
iand.
Zeer eigenaardig is de toestand op de grens
tusschen de Poolsche stad Podwolotziska en
de Russische stad Wolotziska. Ze liggen te
genover elkaar aan de Zbroets, maar welk
een verschil is er tusschen die twee steden.
Aan den eenen kant vrijheid, aan den ande-
ren dwingelandij en de bewoners van de
Poolsche stad spreken niet zonder huivering
van Wolotziska, daar aan den overkant.
Niemand mag van de Russische naar de
Poolsche stad komen, maar er worden toch
zaken gedaan op het midden van de houten
brug over de rivier.
Midden op de brug doen handelaars van
allerlei gading hun zaken. De Polen mogen
dat doen, maar aan de Russen is het verbo
den, daar alle handel met het buitenland
zoogenaamd in handen is van een bijzonder
departement, waarvan de zetel in de meer
Oostwaarts gelegen stad Vinnitza is. Maar
de bolsjewistische commissarissen te Wo
lotziska malen wat om die commissie voor
den buitenlandschen handel. Ze doen gere-
geld'hun zaken, midden op de brug en ver-
dienen schatten aan hetgeen er uit Polen
wordt ingevoerd. Ze doen dat nog wel met
behulp van den geheimen dienst van de bui-
tengewone commissie te Kief en de autoritei
ten te Vinnitza hebben, om aan dezen handel
een einde te maken, zelfs genoodzaakt ge
weest een groot aantal leden van die buiten-
gewone commissie te Wolotziska gear-
res teerd.
DE SPANNING TUSSCHEN BERLIJN
EN MuNlCHEiN.
Bijzonderheden' omtrenit het tusschen ver-
tegenwoordigers van de regeeringen te Ber-
lijn en Munchen getroffen compromis zijn
nog niet bekend. Men meenit, de algemeene
lijnen ongeveer als volgt te kunnen samen
vatten. Beieren erkent principieel de maatre-
gelen der rijksregeering ter beveiliging van
d;e democratische republiek. De uitzonde-
ringstoestand in Beieren1 zal met de voor het
geheele rijk geldende verordeningen zooveel
mogelijk in overeenstemming worden ge
braeht. De Beiersche regeering verkrijgt het
uiteluitend recht tot uitvoering van deze be-
palingen. Zij geeft de verzekering, dat alle
uitzonderingsbepalingen gelijkmatig en zon
der rekening te houden met partijbelangen
gehandhaafd worden. De Beiersche uitzon-
deringstoestand zal met inachtnemingvan
een korten termijn worden opgeheven.
De Beiersche delegatie heeft deni minister-
president von Kahr verslag uitgebracht. De
Beiersche ministerraad vergaderde gisteren.
De Beiersche vakvereenigingen hebben het
Duitsche verbond van vakvereenigingen1 me
degedeeld', dat zij dezelfde houding aanne-
men als de Berlijnsche vakvereenigingen en
dus achter de rijksregeering staan
In een vergadering der onafhankelijke so-
BIJTUlOFABRIGS - ALKMAAR.
Groote voorraad RIJTDlGEN an WAGENS.
Levering onder garantie :n
Prflzen uiterst laag.
cialisten te Berliin deelde de landd'agafge-
vaard'e Fischer omtrent de houding der
Noord-Beiersche arbeid'ers1 mede, dat de uit-
roeping van de Noord-Beiersche republiek
moet worden verwacht, indien de Beiersche
regeering niet zou toegeven.
DE BELGISCHE PA'SVISA.
De Belgisdie legatie deeit mee, dat de vrij
stelling van de pasvisa van 15 dezer af rtiet
wordt toegestaan aan Nbdterlandsche onder-
danen van ex-vijandelijken oorsprong, die de
Nederlandsche nationaliteit verkregen hebben
door naturalisatie of door keuze na 2 Aug.
1914. Deze personen moeten, evenals vroeger,
een aanvraag om visa invullen, welke aan den
consul moet worden gezonden, binnen wiens
ressort zij verblijf houden.
DE1 VOLIKEN1BON1D.
'Eten sub-commissie van den Volkenbonds-
raad, besfaande uiit zeven1 Europecsche ledeni
is ingesteld, om een onderzock in te stellen
nopen® dte candiida'tuuren van Litauen, Let-
lanidl, Elstland en1 Hongarije. Nederland is in
deze sub-commissie verteganwoondiigtdi door
jhr. mr. de Mlarees van Swinderen.
DE O NTW APE NING SCO NF E R I NT IE
De correspondent van de Tel. te New York
meldt
De Baltimore American deelt mede, dat
president Harding stappen gedaan heeft om
Nederland en Belgie uit te noodigen tot bij-
woning van de Ontwapeningsconferentie.
Ntederland zal uitgenoodigd1 worden, om
dat het zeer groote belangen heeft in het Oos-
ten en dit land moet daarom beschouwd wor
den als een groote Oostersche mogendheid.
Het Mad geeft voorts een beschrijving van
de Nederlandsche kolonien en zegt, dat het
koloniaal bezit een integreerend deel uit-
maakt van de welvaart en de toekomst van
Nederland.
De correspondent had ook een mededee
ling uit Washington ontvangen, dat Neder
land op den dag, dat de ontwapeningsconfe-
rentie geopend wordt vertegenwoordigd zal
Zijn.
De voorbereidende besprekingen tusschen
de mogendheden, die belang hebben bij de
ontwapeningsconferentie te Washington, zul
len, naar de „Evening News" meldt, waar-
schijnlijk aan het einde van deze maand1 te
Londen worden gehouden. De besprekingen
zullen niet van formeelen aard zijn, en zij
zullen allerminst het karakter van een con-
erentic dragen. Het doel is alleen de punten
van de Washingtonsche agenda na te gaan,
ten einde eventueele geschillen te voorkomen
en den voortgang der beraadslagingen te be-
spoedigen. Men heeft groote verwachtingen
van dezebesprekingen.
Hoewel de Amerikaansehe regeering aan-
vankelijk niet voor dergelijke voorbereidende
besprekingen) was, gaat zij er, volgens de
'..Evening News", thans mede accoord De
/onerikaansche gezant, die thans in Hythe is,
zal van het behandelde op de hoogte blijven.
Reuter verneemt, dat, ofschoon de Briteche
regeering een voorstel voor het houden van
voorloopige besprekingen) en over de Was
hingtonsche conferentie te Londen gaarne
z,ou tegemoet zien, een voorstel in dien geest
niet is gedaan, sinds het Britsche voorstel
daaromtrent twee maanden geleden werd
verwoipen, dhar Washington er blijlkbaar
niet zijn onvoorwaardelijke goedkeuring aan
nechtte
In officieele kringen is men van meening,
at het hier een zakelijke bespreking betreft,
■ie onvermijdelijk aan een Internationale con-
■•.rentie als die te Washington moet vooraf-
aan.
Dergelijke besprekingen behoeven niet
oor hooggeplaatste diplomaten tc worden
ehoudln.
DE DUITSCHE OORLOGSMISDA-
DIGERS.
In aansluiting op de rede van den minister
an justitie te Nomeny, waar hij1 verklaarde,
lat Frankrijk de vervolging van de oorlogsr
nisdadigers niet zal opgeven, weet de „Ex-
;elsioF' te melden, dat de groot-zegelbe-
vaarder en de minister van oorlog reeds de
loodige maatregelen hebben genome®, om
Irie van de voornaamste schuldigen aan
wreedheden in de streek van Nomeny, de
Duitsche generaals ven Oven, von Montge-
las en Riedl voor den kriigsraad te Nancy te
dagen. Zij zullen uitgenoodigd worden zich
bij den rapporteur van dezen raad te melden.
Indien zij in gebreke blijven, zullen z bij
verstek verooraeeld worden.
DE SCHADELOOSSTELLING DOOR
DUITSCHL AND.
De Duitsche rijfcskanselier dr. Wirth stond
Dinsdag een onderhoud toe aan den Berliin-
schen correspondent van de „Daily Mail.'
„Op het oogenblik vrees ik geen monar
ch istischen staatsgreep", verklaarde de rijks-
kanselier, „maar wij1 moeten waakzaam blij
ven. Het Duitsche volk past zich geleidelij'k
aan bij de .beginselen der democratic. Het zal
in de toekomst zichzelf moeten regeeren en
het vraagstuk der verantwoordelljkheid moe
ten oplossen, inplaats van zich er mede te ver-
genoegen, „ja" of „neen" te zeggen, zooals
onder de moarchie.
Misschien zal de monarch istische agitatie
in Duitschland blijven1 voortduren. Het mon-
archisme zal wdlicht zelfs een nuttige roi
spelen in de oppositie, d'oor de andere partij-
en van het republikeinsche Moc bijeen te hou
den.
Op het oogenblik bevindt het centrum der
m-onarchistische en militaristische beweging
zich in Beieren, hetgeen nog niet wil zeggen,
dat alle Beieren monarchisten of alle monar-
chisten Beieren zouden zijn.
Ik ben vast besloten", verklaarde dr. Wirth
vervolgens, ,,het met Beieren niet tot een con
flict te laten komen. Ik vermoed, dat het wel
zal toegeven, evenals het deed met. betrekking
tot de ontwapening van de burgerwachten."
Ook omtrent d'e schadeloosstel 1 ing zeide de
rijkskanselier eenige woorden. „Ik kan u ver-
zekeren," aldus dr. Wirth, „dat 'het een zwa-
re taak is geweest, onze betalin'gsverplichtin-
gen na te komen.
Doch wij zullen doorgaan met betalen zoo-
lang ons d'it mogelijk is, zelfs al moeten wij
er onder lijden. Wij zullen niet meer protestee-
ren door nota's of memoranda die toch
door niemand worden gelezen maar wij
zullen volboud'en totdat ten slotte de feiten
voor zichzelve zullen spreken.
Bijna alles hangt af", zeide de rijkskanse
lier ten slotte, „van de oplossing van het Op-
per-Silezische vraagstuk. Daaraan en aan de
opheffing van de sancties in Rijnland hechten
wij de grootste waarde. Het is ons te eenen
male onmogdijk te begrijpen, waarom de mi
litaire sancties moeten blijven bestaan, wan
neer de economlsche sancties worden opgehe
ven.
DE NOOD IN RUSLAND.
De weigering der Sovjetregeering om aan
de intergeallieerde hulpcommissie toe te
staan om een onderzoek in te stellen naar de
toestanden in Rusland zal niet onmogelijk
tot resultaat hebben dat de commissie, die
thans te Parijs zetelt, zal worden ontbonden,
daar men meent dat het met het oog op de
starre houding der sovjetregeering geen doel
heeft den arbeid voort te zetten.
De ontvangst van Tsjitserin's nota, welke
de weigering vervat houdt, valt samen met
een aanschouwelijke voorstelling van den
wanhopigen toestand, waarin de Russische
bevolking verkeert, en wel in een brief, dien
de „Daily Telegraph uit betrouwbare bron
in Duitschland in naar bezit kreeg. De brief
is geteekend door Litvinof en geadresseerd
aan zijn broer, die vertegenwoordiger.van de
