Alkmaarsche Courant
De Man met den Klompvoet
m.
Honderd Orle en Twinttgste Jaargang.
Zaterdag 24 September.
Malariabestrijding.
Fenilleton.
198L
OPLEIDINO VAN LOTELINGEN
DER MILITIE-LICHTING 1922
TOT ZIEKENVERPLEGER OF TOT
ZIEKENDRAGER.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR
brengt ter kennis van de lotelingen dex Mi-
litielichting 1922, die. ingeval zij ter inlij-
ving worden bestemd, wenschen te worden
ingedeeld bij een der compagnieSn hospitaal-
^soldaten, hetzij voor opleiding tot ziekenver-
pleger, hetzij voor opleiding tot ziekendra-
ger, hun verlangen daartoe v66r 10 OCTO
BER a s. te kennen kunnen geven ter Ge-
meente-Secretarie.
Voor zoodanige indeeling komen echter
niet in aanmerking zij, die bij den Vrijwilli-
gen Landstorm ten aanzien van eenig wapen
het bewijs van idividueel geoefend man heb-
ben verworven.
Overigens kunnen voor opleiding tot ZIE
KENVERPLEGER worden bestemd zij, die
beschikken over een voldoend krachtig
lichaamsgestel, voldoende bedreven zijn in
het lezen en schrijven, tennis bezitten van de
hoofdregels van het rekenen met geheele en
gebroken getallen en de toepassing daarvan
en tevens voldoende bekend zijn met het me-
trieke stelsel van maten en gewichten. De
voorkeur genieten zij, die in het bezit zijn
van een diploma als ziekenverpleger ol be-
wijzen kunnen overleggen, dat zij als zooda
nig werkzaam dan wel daarvoor in opleiding
zijn, voorts apotheters-Sssistenten en zij, die
behalve M.U.L.O. tevens onderwijs genieten
of hebben genoten in de genees- <3 heel-
kunde.
Voor indeeling als ZIEKENDRAGER ko
men in aanmerking zij, die beschikken over
een voldoend krachtig lichaamsgestel, vol
doende bedreven zijn in het lezen en schrij
ven en in de eerste beginselen van het reke
nen, alsmede eenige kennis bezitten van het
metrieke stelsel van maten en gewichten. Zij-,
die in het bezit zijn van een diploma voor
eerste-hulp bij ongevallen, alsmede zij, die lid
zijn van een transport-colonne van het Ne-
derlandsche Roode Krnis en het bewijs van
geoefendheid als zoodanig kunnen overleg
gen. genieten de voorkeur.
De duur der eerste-oefening zal, bij onge-
wijzigde totstandkoming van de voorgestelde
nieuwe Dienstplichtwet bedragen:
voor de ziekenverplegers 12 maanden;
voor de ziekendragers 5^ maand.
Tegenover den langeren duur van de
eerste-oefening voor de ziekenverplegers staat
dan het voordeel, dat zij vrif zullen zijin van
opkomst in werkelijiken dienst voor herha-
lingsoefeningen.
Alkmaar, 23 September 1921.
De Burgemeester voomoemd,
W. C. WENDELAAR.
HINDER WET.
Burgemeester en1 Wethouders van ALK
MAAR brengen'ter algemeene kennis, dat he-
den op de gemeente-seoretarie ter inzage zijn
f elegd de aao hen ingediende verzoeten met
ij la-gen van
a. J. R. MDELAERT sigarcnmaikcr al
hier, om vergunning tot het oprichten van een
tabaks- en sigarendrogerij- achter het perceel
le Landdwarsstraat wijk F No. 2;
-b. M. VAN 'DER KOP koopman alfaier,
om vergunning tot het opridJtan van een
lompenbergplaats in het pereed Schelphoek
Wijk D Nb. 1®.
Bezwianen tegen deze oprichtingen kunnen
worden ingediend ten raadhuize dezer ge-
meente, mondeling op VRIJDA'G, 7 OCTO
BER e. k., 's woimididags te df uur en
schriftelij-k vMr of op dien tijd'.
Gediurende <Me dagen v66r gemeld'en dag
kunnen de verzoetera en1 zij: die bezwaren heb
ben ingediend op de secretarie dezer gemeen-
te van de ter zaike ingekomen schrifturen ken
nis nemen.
Alkmaar, den 23 September 1921.
Burgemeester en Wethoudens voomoemd,
W. C. WENDELAAR, Voorzitter.
L. VAN PER VEQT, ilo.-Secretaris.
Aan het slot van het Jaarverslag1) der
„Malaria-commissie voor Noordholland"
te vinden in de „Verslagen en Mede-
deelingen betreffende de Volksgezondheid"
1921 no. 3; een afdrukje ligt voor belang-
stellenden ter lezing in de Openbare Leeszaal
alhier.
door Douglas Valentine.
Geautoriseerde vertal-ing van W. E. P.
(Nadruk verboden).
27)
Ziji gaf miji den sleuitel van de garage en
verdere inlichtingen, hoe ik den motor aan
den gang rooest maken. Carter zou eeni slaap-
gelegenheid voor miji maken in1 de garage en
vroeg in den morgen naar het woonhuis brem-
gen, waar ik mezelf zou aanimelden- voor het
baantje van op-passer voor Gerry.
.,1k zal het eerste naar beneden gaan," zei
Monica, „zoodat je niet hoelt te wacfaten.
Goeje hem-el! Wat is het een gepraat en een
herrie beneden al de gasten van Oiga von
Radolin's bai hebben het verhaal gehoord en
het wemelt overal van politic. Maar er is
geen gevaar, wanneer je maar rechtstreeks
door de haffli naar m!ij toeloopt en je gezicht
zooveel mogellijik van de menigte afwendt.
Zliji gaf Mary Prendergast een Ocus en gli-p-
te weg.
Wait een paar prachtige vrouwen waren die
twee, zoo bewonderenswaardig kalm en vin-
dingrijlk: ze schenen overal aan gedacht te
hebben.
„Goeden nadi't, miss Prendergast," zei ilk
„U heeft mij een groote weldaad bewezen. Ik
zal het nooit vergetenP® En als eenig mdddel
dat binnen mijn bereik lag om mijn dank-
baarheid te toonen, kuste ik haar de hand.
Ziji kleurde s is een jong meisje.
„Dat is lang geleden, dat.iemand dat deed
over 1920 wijst de rerslaggever op de starts
nawerking, die elke maiaria-epidemie nog
heeft op net volgende jaar: „Velen van dege-
,^ien. die dit jaar (1,920) malaria hadden,
„zullen, als vervolg hunner ziekte, in 1921
„opnieuw aanvallen krijgen; zonder twijfel
„zullen ook velen in het najaar van 1920
„reeds gelnfecteerd zijn, die daarvan dit jaar
„nog geen teekenen vertoonden en in 1921
„het eerst hun koortsaanvallen Imogen. Dit
„mag niet ontmoedigen en tot verslapping to
„den strijd leiden".
Ik zal hieronder voor de met den iijve be-
langhebbende lezers der Alkmaarsche Cou
rant in het kort trachten uiteen te zetten, hoe
wij er thans met onze Noordhollandsche ma
iaria-epidemie voorstaan en welke maatrege-
len naar de meening van bovengenoem-
de commissie alsook van de organen van
het Staatstoezicht op de Volk3gezondheid
thans voor uitvoerlng aan de beurt komen.
De malariabestrijding, waarvan het groote
publiek tot nu toe alleen de ontmuggingscam-
pagne in de wintermaanden gezien en
becritiseerd heeft, kan nu eenmaal hier te
lande niet blmdelings werken met de metho-
den, die in de bijna onbewoonde moerassen
der Campagna Romana of in het woestijn-
land van Panama uitvoerbaar zijn gebleken;
wie weet, hoe Prof. Dr. Swellengrebel in In
die pionierswerk op het gebied der practische
malariabestrijding heeft verricht, en den con-
duitestaat van eenige andere leden dier com
missie kent, zal de verwachting koesteren,
dat weloverwogen methodisch handelen
op den grondslag van intensief wetenschap-
pelijk vooronderzoek het werk der commissie
zou kenmerken. Ter vermijding van misver-
stand zij hier aangestipt, dat de commissie
onderzoekt en adviseert, maar dat de actieve
bestrijding, de practische maatregelen, de
propaganda worden uitgevoerd door mannen
van de daad, die als Inspecteur of tijdelijk
Inspecteur van de Volksgezondheid ons
Noordhollandsche land en volk kennen.
De eerste vraag is, welke betrouwbare ge-
gevens wij nu eigenlijk bezitten over de he-
vigheid der maiaria-epidemie anno 1921 ver-
eleken bij die van het vorige jaar. En dat is
elaas maar een bitter klein beetje. Er be-
staat geen boekhoudiqg van de malaria,
evenmin als van de tuberculose, omdat deze
beide ziekten nu eenmaal niet behooren tot
de door den wetgever besmettelijk verklaarde
ziekten, waarvoor aangifte door den genees-
kundige bij de wet verplicht is. In Amsterdam
alleen is met die aangifte een begin gemaakt,
maar betrouwbare gegevens over het werke-
loop verloop der epidemie kunnen uit die
Amsterdamsche djfers nog allerminst geput
worden.
Zooals in den kaashandel uit een partij
kaas steekproeven worden gedaan, om een
oordeel te vormen over het vetgehalte van de
geheele partij, zoo zijn we ook bij de malaria
op steekproeven aangewezen. Zoo wordt door
Dr. P. J. J. Honig te Nieuwendam sinds
Februari 1920 een zeer nauwkeurige malaria-
statistiek bijgehouden over de door hem in
zijn praktijk waargenomen ziektegevallen
van malaria, die bijna bij alien door het
bloedonderzoek met absolute zekerheid
als zoodanig zijn vastgesteld. Met toe-
stemming van Dr. Honig volgt hier het
aantal nieuwe malariagevallen, dat per
maand door hem is waargenomen in de
ze statistiek kan Sen persoon elk jaar slechts
eenmaal als malariageval worden meegeteld,
omdat de tweede en volgende aanvallen in
hetzelfde jaar (de zgn. recidieven) niet wor
den medegerekend voor de boekhouding.
Aantal nieuwe malaria-gevallen per
maand in Nieuwendam. (Dr. Honig).
1920 1921
Januari 10
Februari 5 11
Maart 16 17
April 31 34
Mei 60 39
Juni 94 46
Juli 178 31
Augustus 62 20
September 25
October 9
November 4
December 1
Men ziet, dat de enonne toename van het
aantal nieuwe gevallen in de zomermaanden
van 1920 dit jaar is weggebleven. In het
aantal voorjaarsgevallen is geen verschil van
beteekenis. De zomer-epidemie bereikt in Juni
nog geen 50 in Juli nog geen 20 en
in Augustus nog geen 30 van hare hoogte
in het vorige jaar. Vooruitgang dus en niet
ieldt dif nu ook voor geheel Noordhol
land? Er is goede reden om daaraan a pri-
de getallen over 1920 zijn reeds in het
genoemde jaarverslag gepubliceerd.
voor een dwaze oude vrouw, zooals :k," zei
ze peinzenld'.
„Was u het of uw broer," vroeg ze koriaf,
„die het hart van dat aime kindi hier bijna
heeft gebroken-?"
„Dat zou ilk niet graag willen reggiem,"
antwoordde ik, ,,maar wat mijn persoon be-
treft, ik geloof niet, daifc Monica ooit genioeg
van miji heeft gehouden, om- mijzelf voor den
schuidige te houdien."
Zij| snoof verachtelijk en, zei
„Als dat zoo is, dan- kan ik alii een1 maar
zeggeni, dat u een- echte Okewood isl"
Em d'aarmee nami ik afscheid.
Tk bereifcte de vestibule van de balzaal,
zondfer een- Jevende zdel ontmoet te hebben-.
Het was er mear dan vol; offideren' in uni
form, dames in avondtoilet, palfreniers, kel-1-
ners. AMes praatte door elkaar en- er waren
zoo'n- massa mensohen, dat ik eerst Monica in
't geheel niet ontdektte. Twee politieagenten
st-onden bij, den, hopfdingang van het hotel en
bij hen stond een burger, die er uitzag als 'n
detectieve. Toen kreeg ilk Monica in het oog,
die bijna naast den detective stond en in ge-
sp-rek was met twee elegant ui-tziende offieie-
ren. Ik baande mij een weg door de vestibule,
draaide den- dletectieve zooveel mogelijik mijn
rug toe, en- stond in afwachtende houding
naast haar.
„0 Carter ben je daar!" zei ze. „Gute
nacht, Herr Baron! Auf wiedersehen, Durch
leucht E
De beide offideren kusten haar die hand,
terwijil ik haar in haar avondm-antel hielp.
Toen1 liep ik recht voor haar uit de tochtdeu-
ren door, rechits ooch links kijkead, langs den,
detective en de twee politiagenten. Misschien
1920
1921
17.000
9000
9500
7500
21.500
21.000
22.500
27.500
39.500
37.500
86.000
33.500
102.000
39.500
62.500
36.500
47.000
27.500
17.000
10.500
ori te twijfelen. Nieuwendam is berig van
plattelandsgemeente te worden tot een brok
wereldstad: land wordt opgespoten, straten
worden aangelegd, geiiefde broedslooten
van de larven der malariamug zijn verdwe-
nen; kortom Nieuwendam ondergaat het pro-
ces der assaineering. Is misschien alleen
daaraan de groote verbetering in het aantal
ziektegevallen te wij ten?
Wij hebben van geen andere observatfeptm-
ten in Noordholland gegevens als die van
Nieuwendam. Om toen een oordeel te vor
men, moeten we gebruik maken van een be
kend ezelsbruggetje: wanneer we een ver-
schijnsel willen onderzoeken en dit niet di
rect in maat en getal kunnen benaderen, ne
men we onze toevlucht tot de waameming
van een verwant verschijnsel, dat in zoo
nauw mogelijk oorzakelijk verband staat met
het gezochte onbekende. Zoo kunnen we als
maatstaf voor de malariafrequentie gebrulken
de hoeveelheid chinine, die door de apothekers
is afgeleverd. Door de welwillende medewer-
king van den Heer Wanna Jr. alhier werd
de volgende opgave verkregen van de aantal-
len goedkoope chininetabletten, die door hem
als distributeur dezer ,^egeeringschinine" ten
behoeve van ziekenfondsen en burgerlijke
armbesturen aan een aantal apotheekhouden-
de geneeskundigen in het gebied van het A.
A. Z. A. maandelijks zijn afgeleverd.De
ze getallen zijn:
Aantal geaistribueerde goedkoope chinine-
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
October
November
December
Vereenigt men deze gegevens in een gra-
fische voorstelling met die van de malaria te
Nieuwendam, dan is de overeenstemming in
het verloop aer beide lijnen werkwaardig
Ook hier tot in Mei weinig "verschil tus-
schen de beide jaren, maar in Juni wordt 39
in Juli bijna 39 in Augustus 58
van de overeenkomstige getallen van het vo
rige jaar bereikt.
Ook in het aantal ziektedagen van de be-
ambten der Nederl. Spoorwegen, Inspectie
Alkmaar, is een belangrijke teruggang in de
drie genoemde zoinermaanden vast te stellen.
En last not least vrijwel alle geneeskun
digen zijn het er over eens, dat de malaria in
dezen zomer haar verontrustend optreden
van het vorige jaar niet heeft herhaald.
Het daghetl Tot dit besiuit voeren alle be-
schikbare gegevens. Is de verbetering nu in-
derdaad het gevolg van de muggenverdel-
ging, in den winter 1920[1921 systematisch
in alle stallen en schuren van Noordholland
uitgevoerd? Ik weet zeker, dat niemand der
malariabestrijders verlangt vergeleken te
worden bij den haan uit de label, die als
Chanteclair naievelijk gelooft. dat zijn
gekraai de zon tot opgaan doet komen. Voor
zulke inbeelding is een mensch met oordeel
des onderscheids gevrijwaard. Wi$ moeten
de vraag liever aldus stellen, of nu eigenlijk
de Natuur ons of wij de Natuur een handje
hebben genolpen. Want de Natuur is voor
het muggenbroed grimmig geweest in den
afgeloopen zomer. Vele broedplaatsen der
anopheleslarven zijn drooggelegd geworden,
en het is waarschijnlijk, dat de plotselinge
verhooging van het zoutgehalte van vele boe-
zemwateren en slooten in Noordholland
gevolg van het inlaten van brak IJwater op
de Zaan vooral het jonge broedsel bij
millioenen gedood zal hebben, ook al weten
we, dat de anopheles-larve op het zoutgehalte
niet kieskeurig is, en ook in brak water tot
ontwikkeling kan komen.
De vermindering van den muggenstand in
dezen zomer vergeleken bij het vorig jaar,
waarvan te Alkmaar de juistheid door een
ieder gecontroleerd kan wojden heeft min-
stens twee oorzaken, t. w. de'massamoord op
de overwinterende wijfjes door de verdel-
gingsploegen, en daarnaast de drooglegging
en verzouting van de kweekplaatsen van het
larvengebroed in dezen zomer.
In een volgend artikel zullen de maatrege
len worden toegelicht, die het Gemeentebe-
stuur van Alkmaar in overleg met den In
specteur van de Volksgezondheid Dr. H, Al-
dershoff, thans gaat nemen, gedachtig aan
den ouden Cato, maar meer vredellevend
ceterumque censeo malariam delendam esse.
Dr. A. J. KORTEWEG.
3) het zijn: Akersloot, Barsingerhorn,
Bergen, Dirkshorn, Egmond a. d. Hoef, H.-
Hugowaard, Heiloo, Ummen, St. Maartens-
brug, Oudkarspel, Schoorl, Warmenhuizen,
Westgraftdijk, 't Zand, te zamen ongeveer
9000 ziekenfondsleden.
XCI.
tern seasaiioaeels week in
de Amsterdamsche xakenwe-
reld.
Het kraakt in de Amsterdamsche zakenwe-
reld, in de haute finance van de hoofdstad.
Een der steunpilaren een dezer stiitzen der
Uesellschaft, is al gevallen, en een andere,
niet minder hoog, is aan het verzakken. De
economische crisis, waarvan de noodlottige
gevolgen (om nu maar niet te ver terugle
gaan) zich het eerst vertoond hebben in het
1 evens ver zekeringsbedrij f (denk aan de ca
tastrophe van de ,,Algemeene") doet nu ook
haar nadeeligen invloed gevoelen op onze
scheepvaart- en handelmaatschappjjen en op
de groote banken.
De wildste geruchten, die niet altijd te con-
troleeren zijn, en die ik daarom maar niet zal
vermelden (men ontvangt het slechte nieuws
altijd nog vroeg genoeg) doen de ronde. En
twee van die geruchten zijn inmiddels al wer-
kelijkheid geworden; de slechte toestand van
den Kon. Holl. Lloyd en van Van Nierop's
Handelmaatschappij is een feit geworden;
een onloochenbaar feit, en kapitalen, fortui-
nen zijn hiermeda verloren gegaan.
Deze zekerheid hebben wij op 66n en den-
zelfden dag, n.l. op Maandag 1.1. gekregen.
Tegelijkertijd is toen de buitengewona alge-
meene vergadering van de Kon. Holl. Lloyd
gehouden en is het jaarverslag van Van Nie
rop's Handel-Maatij. verschenen. Op ge
noemde vergadering is het stormachtig toe-
gegaan. Ze diende eigenlijk alleen, of liever:
was uitsluitend uitgeschreven voor: de be-
noeming van een nieuwen directeur in de
plaats van den heer Wilmink „maar" inder-
daad is ook de (onmiddellijk met dat aftre-
den verband houdende) finandeele toestand
der Maatschappij besproken. Een nauwkeurig
overzicht over dien financieelen toestand
heeft men nog niet gekregen. Maar wat er
nu, min of meer incidenteel, gebleken is, was
toch voldoende om het prtcaire van dien toe
stand fel te belichten. En zoo zijn de aandee-
len van den Lloyd, die indertijd zelfs tot 220
toe hebben genoteerd, Woensdag 1.1. tot
negentien teruggeloopen. En misschien dat
ze, na het schrijven van dezen brief (op Don-
derdagochtend) nog verder dalen.
De Voorzitter van de vergadering van den
Lloyd deelde in zijn openingswoord mede,
dat de heer Wilmink „een gebroken man" is.
Men behoefde dus geene pogingea aan te
wenden om hem als directeur te behouden, d.
w. z. om hem op zijne ontslagaanvrage te
doen terugkomen. En bovendien zou de heer
Wilmink zich zeker ook niet met de door het
bestuur thans noodzakelijk geachte bezuini-
gingsplannen kunnen vereemgen.
Vooral dit laatste teekent den man; den
grooten Amsterdamschen reeder en koop
man, zooals wij, zijne stadgenooten, hem ja-
renlang gekenci en bewonderd hebben
terwijl de eerste mededeeling, die omtrent zijn
lichaams- en geestestoestand, ons met deer-
nis vervult. Het is altijd tragisch en droevig
een groot man te zien vallen. Want hii wa3
een groot man. Hij heeft den Kon. Holl.
Lloyd, onze Zuid-Amerikalijn, groot gemaakt
en zou hem nog hooger hebben opgevoerd,
als niet de oorlog, met alle gevolgen van
dien, was losgebarsten. Hij was een man van
een ontzaggelijken durfer was iets titanisch
in de kracht waarmede hij werkte. Hij durfde
allerlei groote ondememingen tegelijk aan;
wierp als't ware met de millioenen om zich
heen (wat de aandeelhouders hem nu natuur-
lijk kwalijk nemen, maar waarom de wereld
hem, bij welslagen, vergood zou hebben). Hij
was een man in Amenkaanschen stijl. Hii
breidde de vloot van den Kon. Holl. Lloyd
steeds verder uit, teneinde als't ware beschik-
king te hebben over alle kansen van welsla
gen. Zoo voer hij niet slechts op Zuid-Ameri-
ka, op Cuba, Mexico, New-Orleans, en New-
York maar ook op West-Afrika. Ten einde te
Amsterdam over de noodige dokruimte voor
zijne schepen beschikking te hebben, nam hij
voor een millioen gulden aandeel in de Ne-
derlandsche Dok-Maatschappij; om het
landverhuizers-vervoer zooveel mogelijk .door
de schepen van zijne maatschappij te 'doen
geschieden en over Amsterdam te doen gaan,
bouwde hij hierterstede, aan de Handelskade,
een reusachtig landverhuizers-hotel (dat, he-
laas, altijd leeg is blijven staan)om den
stroom van internationale touristen, vooral
de Amerikanen, naar hier te krijgen, ont-
wierp hij de plannen voor den bouw van het
keek de detective naar mijin ieder geval
merkte ik er niets van. Ik was vast besloten
hem niet te ziea.
iBuiten nam' Monica de leidling en bracht
mij naar een donkerbruine limousine, die te
gen het trotterr stond-. Tot mijn grooten
schri-k zag ik, dat de motor stop stond. Dat
ikon- opomthouidi geven, terwijil ik die opdraaide
Maar een vriendelijlke chauffeur, die er bij
stand, greep den slinger en sloeg den motor
aan, terwijil ik Mondoa in de auto hielp, en,
een oogenMlik later gfeden wij1 zacht over het
asfal-t onder de schiitterende booglampen.
iDe Bendllerstrasse. komt uit op den Tier-
garten, niet ver van het Esplanade-hotel, en:
ik vond mijn weg zander veel moeilijlkheid. Ik
wlei mij-zelf, dat Monica en ik beid'en on-ze rol
goed speelden, en: ik weet zeker, d'at ilk haar
hielp uitstappen -als een- volm-aakt chauffeur.
Het was een, h-uis met verschillende aparte-
menten en zij had den sleutel van de hoofd
d-eur; nadat ik -haar dds veili-g naar binnen
had igebracht, ging ik weer naar de a-u-to en
reedi die om het huis naar de garage langs
een straatje, dat achter naar de bijgebouwen
voerde.
Toen: ilk de dub-bele deuren- van de garage
ontsloot, Ikwam een- man die ladder af, die van
de bovenste verdieping naar beneden leidde.
de.
,,Werkte de motor goed), mijuheer?" vroeg
hij.
„Is dat Carter?" vroeg ik.
„Ja zeker, mijuheer," was het opgewekte
antwoord:. „AHs u even- op zij1 gaat, zal- ik de
auto naar binnen rijdien. Dan zal ik u laten
zien, waar u zu'lt slapeni!"
Win reden de auto in de garage en toen
nam hij mij mee naar boven, naar zijn nacht-
groote hotel Atlanta, dai alles wat op dat
gebied hierterstede bestaat, in pracht tou
overtreffen. Men weet dat het niexmede al
spaak was geloopen. Men is er, ook na her
haald pogen, niet in geslaagd het voor den
bouw van dit hotel benoodigde kapitaal bij-
een te brengen, en deze zelfde week zou er
eene vergadering plaats vinden om tot li-
quidatie van deze hotel-ondememing te be-
sluiten.
Wfel iypisch was het, dat deze liquidatia-
vergadering juist samenviel met de buitenge-
wone vergadering van den Lloyd, zoodat men
tegelijkertijd als t ware de versdiillende ge-
deelten van het levenswerk van den heer Wil
mink van zijn grootsche plannen, zijn gewel-
digen opzet, zag ineenstorten. Intusschen was
er, al geruimen tijd geleden, toen nauweljjks
het plan voor hotel Atlanta voltooid was, al
begonnen met het afbreken van de woonhui-
zen aan de Stadhouderskade, tusachen Von-
delstraat en Overtoom, waar het hotel moest
komen (alweer een typisch staaltje van den
tot overhaasting neigende voortvarendheid
van den heer Wilmink. En zoo is Amsterdam
nu, naast het Midden-Damterrein, op een der
schoonste punten van de stad, een tweede
groot, braakliggend bouwterrein „rijk". Om
niet te spreken van het verlies aan woon-
ruimte. Want de huizen die op deze plek
stonden waren groot, ruim en nieuw.
Het eigen gebouw van den Lloyd het
nieuwe gebouw wel te verstaan op den
hoek van Prins Hendrikkade en Martelaars-
gracht, is juist vdor de catastrophe voltooid.
Aesthetisch gesproken is het geen gelukkige
greep geweest van den heer Wilmink. Van
verschillende zijden is indertijd getracht in
vloed op hem uitteoefenen, ten einde te ver-
krijgen dat dit werk aan een jong, modem
architect zou worden opgedragen, zooals het
ScheepvaariJbuis, op den hoek van Prins
Hendrikkade (Buitenkant) en Binnenkant,
door Van der Meij gebouwd. Maar hij moest
niets hebben van die nieuw-lichterij op bouw-
kunstig gebied, en met de eigenzinnigneid die
bij groote mannen met onverzettelijkheid en
vasten wil gepaard kan gaan, zette hij zijn
plan door. Zoo is er een oudbakken gebouw
verrezen, dat, met zijne gouden hekken (want
geld is er niet gespaard) door het volk: de
vergulde doodkist wordt geheeten. Maar hoe
dit ook zijgetuigenis van den (helaas vroe-
geren) bloei van den Kon. Holl. Lloyd legt
let gebouw wel af.
En dat het uit ecu ruime beurs is ge
bouwd, dat hier de man van de millioenen de
drijvende macht was, blijkt uit alles. Blijkt
uit de totale bouwsom van niet minder dan
4% millioen gulden; blijkt ook uit ,.kleinig-
heden", ddtailwerk. zooals bijv. de instkokers
ad. 1500 per stuk, die, volgens een aandeel-
houder, in het nieuwe gebouw aanwezig zijn.
Blijkt ook uit het feit aat het gebouw veel te
groot is voor het bedrijf der Maatschappij
veel te groot was al v66r de cataatrope, en
blijkt uit tal van andere zaken.
Volgens het antwoord dat het bestuur in
de buitengewone vergadering op eene desbe-
treffende vraag gaf, is er niets waar van de
fusieplannen met andere maatschappijen,
waarover gesproken wordt. Wfel voert het
bestuur thans emstige onderhandelingen
over de consolidatie van de finandeele ver-
plichlingen van den Lloyd. Heel gemakkelijk
zal dat niet gaan. We moeten echter hopen in
het belang van deze maatschappij en hare
aandeelhouders, dat is ook voor een belang-
rijk deel van de haven van Amsterdam en
van onze nationals stoomvaart, dat er eene
goede oplossing moge worden gevonden. En
vooral dat de economische verhoudingen
spoedig wat mogen verbeteren.
Tenslotte een paar woorden ook over dat
andere groote lichaam: S. L. van Nierop's
Handel-Maatschappij. Uit de winst- en ver-
liesrekening blijkt, dat behalve de grootere
waarde der onroerende goederen, ook nog als
winst is afgeboekt de geheele statuaire reser
ve, een deel van de reserve voor diverse be-
langen, welk deel in vorige jaren te veel ge-
reserveerd werd, het saldo van het onder-
steuningsfonds-personeel en dat men dan nog
eindigt met een verlies van 4.840.801 (dus
bijna vijf millioen gulden) wat niet te ver-
wonderen is als men weet dat alleen op goe
deren, huiden, looierij en productie een ver
lies is geleden van 7.-279.367 (tegen het vo
rig jaar een winst van f 4.676.022).
Waar het om zulke groote sommeu gaat,
daar is het tevens te begrijpen dat het getal
slachtoffers groot is, en ook dat er door de
..capitalisten de groot-kapitalisten en aller
lei groote ondememingen (want het geheele
zakenleven grijpt in elkaar) enorme. verliezen
zijn geleden. Van alle zijden hoort men, zoo
als gezegd, hier te Amsterdam, in deze da
gen benauwend nieuws.
En pessimisten beweren dat dit nog maar
de eerste groote slagen zijn van het geweldi-
kwartier, een kleine, vroolijke kamer met elec-
trisdi- lidht, een tafel met een- rood- tafelkleed,
een gezellige open haard- en- twee bedden. De
muren waren versierd1 met platen-, d'ie hij- uit
Amerikaansche zondagsbladen had- -geknipt,
voor het meerendeel studies van- vrouwen en
paarden-.
,,H-et is een beetje hard1, mijnheer," zei
Carter, ,/raaar het is het besre, dat ik u ge
ven Ikain. Hemel! U ziet er zoo doodlmoe uit,
d,at ik denk, dat u overal- wel zoudit kunnen
slapeni?"
iffj; was een vrienddldjike kerel, met een lee-
lijk, m-aar niet oo'aangenaam gezich-t, een
kn-oes'tiigen- neus en eerlij-ke oogen.
,,Tlk- heb er nog plezie-r in, als ik denk hoe
we d-ie Duitschers voo-r den -gek hebben gehou
den," grinui'kte hij. HSj, gri:nnikt-e -nog wat in-
wendiig, terwijl- ik mijn 1-aarzen uit d-eedl en
mij- begon u-iit te kleeden.
„D-it hier is uw bed1," zei hij, op een van de
bedden -wijzend, „de pialfrenier sliep hier
anders, maar ze hebben hem voor het leger
ingep-ikt. Hier is een pyama van nuijin-heer
Gerry voor u en er staat een kop chocolad-e
voor u bij: het vuur. Het is allemaal heel ge-
woon, maar dat is't beste wat we doen kun
nen. Ilk) denk, diat u niets liever zu;lt doen dan
dadelifk te gaan slapen, dus zal ik maar naar
beneden gaan. Het bed' is schoon... er zijn
schoone lakens op..."
„Maar ik will- je niet uit je kamer verjagen"
zei ik. ,,'Er zijn twee bedden-. Neem jij, nu je
eigen."
„BeBkommer u maar niet om mij", ant
woordde hij. „Ik zal het me wel gemakkelijk
maten beneden in de garage. Ik zie niet dik-
wijls een heen in dit ellendige land, maar
wanneer ik er een zie, weet ik hoe ik hem be-
handelen moet."
Hijl wilde niet n-aar mij! luisteren, maar
stomm-elde de trap af. Terwiji hiji weg ging,
hoorde ik hem in zichzelf m-ompelen
„Tjonge, tjonge, wat hebben we die Duit
schers weer bij den neus gehad!"
Ik dronlk de chdcola, die deze bewonderens-
waardige kerel klaargezet had; ik wanmde
miji bij zijn vuurtje. En toen- kroop ik met
een dankbaar hart in bed) en- viel in een die-
pen, droomloozen slaap.
Hloofdlatiuk XII.
Zijn Excellentie de Gerteraal is bezwaard.
Ik zat met Monica in haar boudoir, waar,
in afwijkinig van de meeste Duitsche kamers,
een open haard was, waarin een vroolijk vuur
tje brandde. Monica za-t in een verru'kkelijlke
kimono op de met llederen leuningen voorzie-
ne bank biji den- haard- en hieldi een voet in
een satijhem muiltje uitgeSto-ken naar het vuur.
Zij leek een- plaatje in die gezellige kamer en
voor een oogenblik vergat ilk bijna de vele -ge-
varen-, die mij bedreigdon.
De flinke Carter had zich nobd- van, zijn
taak gekweten. Toen ik wak-ker werd, met een
gevoel van een opgefrischten reus, had ihij
een vroolijk vuur -in dten- haardl aangemaakt,
terwijil- op itafel1 een heerlijk onbijt kliaar stond,
thee en gebakken- eieren en beschu-it,
„Het is niet noodig u zelf v,an binnen te
bemetselen met dat ellendige oorlogsbrood van
h-ier," zei hij- vrienddlijk. „Mis Monica laa-t
miji oolo altijd! beschuiit geven, zooals zij zelf
eet. Ik noem haar alitijdi miss Monica," legde
hiji uit, „zooals zij- op het buiten' van haar
com in Long Island genoemd werd-, waar ik
werkte."
(Word* vervolgd.)
