Atkmaarsche Oourant
iirbeidswet 1919.
Honderd Orie ar, Twintigste iaargang.
Zaterdag 15 October.
Stadsnieuws
Buitenland.
Ingezonden stukken.
Men schrijft ons van politie-zijde:
Binnen enikele dagen, vennoedelij'k in de
tweede helft der maand October, is de in-
werkingtreding te verwachten van de para-
grafen 2, 5, 6, 7, 8 en 9 van Hoofdstuk IV
der Arbeidswet 1019, Staatsblad 624.
Teneinde nu belanghebbenden, in verband
met door hen te nernen maatregelen, met de
grove trekken der bepalingen, in boveniver-
melde paragrafen vervat, vertrouwd te ma-
ken, laat ik hieronder eenige gegevena vol-
§2.
le. Arbeid buiten fabrieken of werkplaat-
sen, winkels, kantoren, apotheken, koffiehui
zen, hdtels en verplegingsinrichtingen.
Een jeugdig persoon dag buiten- fabrieken
of werkplaatsen, winkels, kantoren, apothe
ken, koffiehuizen, hdtels en verplegingsin
richtingen op Zondag geen arbeid verrich
ten, behoudens in de gevalien bij algemeenien
maatregel van bestuur genoemd.
H'ierin ligt dus niet opgesloten een abso-
luut verbod van Zondagsarbeid voor jeugdi-
ge personen.
Mocht echter Zondagsarbeid voor jeugdige
personen worden toegestaian, dan kan
werkgever de verplichting worden op,
hun gelegtenheid te geven hunne godsdien-
stage verplichtingen waar te nemen en' de
Zondagsschool te bezoeken.
Bij algemeenien maatregel van bestuur
wordt voorgeschreven, dat arbeiders op Za-
terdag na 1 uur des middags bepaalde soor-
ten van arbeid of arbeid onder bepaalde orn-
standigheden mogen verrichten.
Deze bepaling beoogt eeni bevordering van
het toekenneni van een vrijen middag.
Een- arbeider mag buittni fabrieken of
werkpllaatsen, kantoren eniz., niet langer ar
beid verrichten dan tien uren per dag en
vijf en vijftig uren per week.
Bij algemeeroeni maatregel van bestuur
kan hiervan worden- afgeweken voor bepaal
de groepen van arbeiders, mits door het
hoofd of den- bestuurder der ondememing,
de voorwaarden bij' dien algemeenen maat
regel gesteld, worden nageleefd.
Bij1 algemeenen' maatregel van bestuur kan
een kortere aiibeidsduur worden voorgeschre
ven, echter niet korter dan 8 uren per dag
en 45 uren per week.
Een jeugdig persoon mag buiten1 fabrieken
of werkplaateen, winkels, enz. geen arbeid
verrichten tusschen 7 uur des namiddags en
6 uur des voormiddags, behoudens uitzonde-
ringen genoemd in de gevallen bij algemee-
nen- maatregel van bestuur.
5.
Arbeid In winkels.
-Het in deze paragraaf bepaalde geldt, be
houdens in de gevallen bij1 algemeenen' maat
regel van bestuur genoemd, niet ten aanzien
van -atbeid, verricht in een win-kd in de dgen
woning van bet hoofd of den bestuurder
daarvan die zijn bedrijf udtoefent zonder
hulp van anderen dan zijn echtgenoot en
Moed- of aanverwanten, tot den derden
graad ingesloten, die bij heta inwonen.
Een jeugdig persoon mag in winkels op
Zondag geen arbeid verridhten, evemeens
mag hij- of zij: in een- winkel geen afbeid ver
richten tusschen 8 uur des namiddags en 8
uur des voormiddags.
Bij algemeenen- "maatregel van besltuur
worden bepalingen vastgesteld ten aanzien
van de arbeids- en rusttijden van arbeiders
in winkels.
Bij die regeling wordt in acht gen-omen:
a. dat een man en een vrouw in winkds
geen arbeid mogen verridhten tusschen HI
uur des namiddags en 6 uur des Voor
middags en ziji tusschen -het uur van ein-
de van den arbeid- op een dag en het uur
van aanvang van den arbeid op den vol-
f en den dag" een onafgebroken rusttijd
abben van ten minste Clf uren;
b. dat e^n arbeider niet langer dan 10 uren
per dag en vijif -en vijftig uren per week
arbeid mag verrichten, behoudens in de
gevallen; bij dien algemeenen maatregel
van bestuur bepaald en: zij bovendien op
een dag per week geen arbeid mogen ver
richten na 1 uur des namiddags;
c. dat een man em een vtouw een wekelijk-
schen onafgdbroken rusttijd ihebben van
ten minste twee en dertig uren1, behou
dens in de gevallen bij; dien algemeenen
maatregel van bestuur bepaald.
■Indien de onder c bedoelde rusttijd begint
op den dag, dat de arbeider na 1 uur des
namiddags geen arbeid mag verrichten,
moet die rusttijd ten' minste 41 uren bedra-
gen.
De bepalingen vervat in a en b met u-itzon-
dering van den vrijen. middag zijn niet toe-
passelijk op mannen, die geen anderen ar
beid verrichten dan bewakingsdiensten en
niet langer dan 12 uren per dag
Het districtshoofd kan afwijkingen toe-
staan.
6.
Arbeid in kantoren.
Een jeugdig persoon mag in kantoren op
Zondag geen arbeid verrichten.
Eveneens is dit niet geoorloofd voor eene
vrouw, behoudens in de gevallen bij algemee
nen maatregel van bestuur bepaald.
Een man of eene vrouw, die op Zondag
langer dan 4 uren, in een kamtoor, adbeid
verricht, moet een1 onafgebroken rusttijd van
ten minste 36 uren binnen drie etmalen voor
het begin of na het einde van dien arbeid
gegeven worden.
Fen arbeider mag in kantoren op Zater-
dag na 1 uur des n.m. geen arbeid verrich
ten behoudens in de gevallen bij algemieenen
maatregel van bestuur bepaald.
Een jeugdig persoon mag in kantoren1
geen arbeid verrichten tusschen 6 uur des
namiddags en 8 uur des voormiddags.
Een arbeider mag niet langer arbeid ver
richten dan 8 uren per dag en 415 (vijf en
veertig) uren per week, uitgezonderd man
nen die uitsluitend bewakingsdiensten ver
richten en- dit niet langer doen dan 12 uren
per dag.
Het districWhoofd i« in deze beveegd af
wijkingen toe te staan.
7.
Arbeid in apotkeken.
Het in deze paragraaf bepaalde geldt, be
houdens in de gevallen bij algemeenen
maatregel van bestuur genoemd, niet ten
aanzien van arbeid, verridit in eene apotheek
in de eigen woning van het hoofd of den
bestuurder daarvan, die zijn bedrijf uit-
oefend zonder hulp van anderen dan zijn
echtgenoot en b-loed- of aanverwanten, tot
den derden graad ingesloten, die bij hem
inwonen.
Een- jeugdig persoon mag in apotheken
geen arbeid verrichten tusschen 8 uur des
namiddags en 8 uur des voormiddags.
Bij algemeenen maatregel Yan bestuur
worden bepalingen vastgelegd ten aanzien
van de arbeids- en rusttijden van arbeiders
in apotheken.
Bij <he regding wordt in acht genomen:
a. dat een: man en eene vrouw een weke-
lijkschen, onafgebroken rusttijd hebben
van ten minste 36 uren, behoudens in de
gevallen 'bij dien algemeenen maatregel
van bestuur bepaald, en dat in dezen tijd
ten minste 26 maal in een kalenderjaar
de Zondag valt;
b. dat een< arbeider niet langer dan 10 uren
per dag en 56 uur per week arbeid mag
verr-iehten, behoudens in de gevallen, bij
dien algemeenen maatregel vaa bestuur
bepaald
6.
Arbeid In boffiehuleen en hotels.
Het in deze paragraaf 'bepaalde geldt,
behoudens in de gevallen bij algemeenen
maatregel van bestuur genoemd, niet ten aan
zien van arbeid verricht in een koffiehuis of
een hotel -in de eigen woning van het hoofd
of den bestuurder daarvan, die -zijn bedrijf
uitoefent zonder hulp van anderen dan zijn
echtgenoot en bloed- of aanverwanten, tot
den derden graad ingesloten, die bij hern in
wonen.
Een jeugdig persoon mag in koffiChuizen
of in hotels geen arbeid verrichten' tusschen
8 uur des namiddags en 8 uur des voormid
dags.
Een jeugdig persoon mag in koffiehuizen
of in hdtels op Zondag geen arbeid verrich
ten.
Bij algemeenen maatregel van besituur
worden bepalingen vastgesteld ten aanzien
van de arbeids- en rusttijden van arbeiders
in koffiehuizen- en hdtela.
Bij die regeling wordt in acht genomen
a. dat een man en eene vrouw eeni dagelijk-
schen, onafgebraken rusttijd hebben van
ten minste io uren;
b. dat een man en eene vrouw een wekellijf-
schen onafgebroken rusttijd hebben: van
ten minste 36 uren; behoudens in de ge
vallen bij dien algemeenen maatregel
van 'bestuur bepaald, en dat in dezen tijd
ten minste 26 maal in een kalenderjaar
de Zondag valt;
c. dat een jeugdig persoon niet langer ar
beid mag verrichten dan negen uren per
dag;
d. dat een man en eene vrouw niet langer
arbeid mogen verichten dan tien- uren
per dag, behoudens in die gevallen bij ah
gemeen-en maatregel van bestuur bepaald.
Het bepaalde onder d geldt niet voor
mannen die uitsluitend bewakingsdien
sten verrichten-, mits niet langer dan 12
uren per dag.
Wederom is het Distriotshoofd bevoegd af
wijkingen toe te staan.
(Wordt'Tervolgd.)
PRE DiKA N'TSTRACTE'MEN T EN
Op uitnoodiging van den' Bond van Be-
heer voor de Predikantstractementen in de
Ned. Hen'. Kerk, waren Donderdag in de
Oroote kerk alhier een lOD-tal personen: bij-
een gekomen. Voo-r den Raad van Beheer
waren tegenwoocrdig de leden Ds. Eilerts de
Haan te Heiloo, Joh. de Brenk te Haarlem,
N. Koomans te 's-Graven'hage en Ir. C. W.
E. van Voorst van Beest te Maarssen.
Ds. Eilerts de Haan spreekt zijn voldoe-
ning uit over de groote opkomst en opent
deze vergadering met te zeggen, da-t men,
met de vertegenwoordigers van de kerk eens
van gedachten' wenscht te wissel-en. Spr. zet
uiteen het reglement op de predikantstrac
tementen. Spr. wijst op de noodzakelijkheid
dat iedere gemeente zal zorgen, voor haren
pr-edikant. Er zijn gemeenten die niet kunnen1
en die niet willen. Spr. wijst op de noodlot-
tige gevolgen, indien' niet wordt voldaan a an
den eisch des tijda. Vele pr-edikanten zijn
heengegaan, anderen moeten- hunne krach-
ten onttrekken aan de gemeente om bij- te ver-
d-ienea Spr, zet uiteen' het wettelijke van de
wet op de predikantsractementen, waarover
de kerk is gehoord. De adviezen zijn ge-
vnaagd van de kerkvoogdijen, eene conferen
ce is gehouden met colleges van toezicht en
vereeniging van kerkvoogdijen. Het regle
ment is dus geworden een kerkelijk, verbin-
dend reglement, dat moet worden: opgevolgd.
De beginselen van het reglement zijn: le
de kerk- regelt '-t tractement; 2o. de kerk stelt
het minimum vast; 3o. de kerk wijst den weg
am te komenl tot de regeling; 3o. de kerk wil
samenwerking met alien.
Er is later verzet gekomen, er is gezegd:
de Synode bemoeit zich mht iets, waanmede
ze niets n-oodig heeft, met het beheer, doch
de Synode zegt alleen: gij-, gemeenten, hebt
te doen met het geven van een voldoend
tractement aan de predikantem.
Het is een kerkelijk reglement, waarin het
minimum wordt vastgesteld, dat niet te hoog
kan worden! geacht. Maar er is een groot
aantal van de gemeen'ten, die dat niet kun
nen opbrenigen, daa-rom heeft de 'Synode op
de middelen gewez-en, om dat te krijgen. In
1921 dispensatie geven. De 2-jaarlijksche
mum-tractement van '2500 geven, kunnen
zij niet, dan kan de Raad van Beheer voor
1921 dispensatie geven. De 2 jaarlijksche
verhoogingen en net kindergeld gaan den
Raad van Beheer aan, nit te keereni uit de
kas der vereeniging. Uit deze kas kunnen
ook bijdragen worden gegeven voor noodlij-
dende gemeenten, De gemeenten worden
-aangeslagen voor de bijdrage aan de kas der
vereeniging. De kas der predikantstracte
menten zal beginnen te werken in 1922.
De -Synode heeft het heffingsrecht, dat
niet is uit te maken voor de wet, maar dat
kracht lcrijgt door de dwangmaatregelen
niet doorzenden van de vraam om handope-
ning bij vacatures an niet uitkaering van do
verhoogingen aan den predikant der gemeen
te. Gemeenten met minder dan 200 leden
moet-en worden gecombineerd.
Wat opgefbraoht moet worden voor den
kas der predikantstractementen is tusschen
2 en 2 V, millioen gulden.
Er zijn verschillende bezwaren bezwaren
ingebracht tegen het reglement op de predi
kantstractementen o.a. dat men als beginsel
naar voren heeft gebracht, dat kerkvoogdijen
niet mogen bijdragen aan andere gemeen
ten. De practijk getuigt hier tegen, b.v. het
toestaan van bijdragen aan de Noord-Holl.
Vereeniging tot verhooging van de predi
kantstractementen. Bovendien is elke ge
meente een onverbreekbaar deel van de ge-
heele kerk en heeft ieder mede te dragen voor
alien.
Spreker geeft than# geleg-enheid ©m de be-
sprekingen te openen.
De rij der sprekers werd geo-pend door een
k-erkvoogd, die zich de vrijheid veroorloofde,
om de financieele onmacht zijner gemeente te
wijten aan d-en predikant, die niet geeoeg
geestelijk leven wist te wekken en belangstel-
ling voor de kerk. Hem werd te kennen ge
geven, dat dit niet had te maken met het doel
van deze vergadering, nl. de bespreking van
het reglement op de predikantstractementen
en diat dergelijke aanvalten niet meer zouden
worden' geanld
HAeina bekwam de beer D. A. Flentrop,
pres. kerkvoogd van Zaandam-Ooat het
woopd, die begon met te zeggen, dat hij het
streven van den Raad van Beheer een loffe-
lijk streven vond, dat cvenwel niet voor uit-
voering vatbaar was. Daarom had de kerk-
voogdij van Zaandam-Oost de vragenlijat
van dien Bond niet beantwoord. Ook nierom
niet, omdat het work van de Synode een in-
grijpen was in het beheer, terwijl het Alge-
meen College van Toezicht in eene brochure
van 18 Mei 1945 de bevoegdheid van de Sy
node om in te grijpen had ontkent. Tot zijne
verba-zing zaten nu evenwel twee ledrn van
dat Algemeen College in den Raad van Be- -
heer. Als kerkvoogd-en willen ze den predi-
kanten de tractementen trachten te geven,
maar niet voligens het reglement op de Predi
kantstractementen. Ook dacht bij dat de
strijd in de kerk zou worden veracherpt.
Da. Eilerts de Haan repiiceert eii zegt het
toe te juichen:, dat de kerkvoogdij- van Z aan
dam-Oost de tractementen: wil opvoeren,
maar betreurt bet dat ze daarbij reVolution-
nair optxeedt, door een' reglement van de
kerk niet in acht te nemen; vooris, dat het
reglement tot stand is gekomen met med'e-
werking van het Algemeen College van Toe
zicht, waaruit wel blijkt dat hier niet is een
ingrijpen in de bevoegdheid van de beheexs-
colleges. Strijd, ja die komt, evenals bij; de
invoering van elke nieuwe regeling. Het was
verkeerd, om niet op de vragen te antwoor-
den, omaat de Raad van Beheer eerst moet
weten, hoe het er bij staat met de gemeenten
om dan rekening te kumien houden' met alien.
De heer Voorst van Beest zegt nog, om
alle misverstand weg te nemen, dat de Raad
niet ingrijpt in de beheerskwestie, maar dat
hij de gemeenten geheel vrij laat over het
hoe van de uitvoering van het reglement.
De heer Van Toornenburg, kerkvoogd van
Aflkmaar, vraagt hoe het zal gaan, als de
benoodigde 214' millioen niet wordt opge-
bracht en hoe het verder zal gaan met het
fonds van „aanpakkem?" Hem wordt op de
eerste vraag geantwoord, dat dhu de verdee-
ling pond-pondsgewijze zal geschieden,
maar dat de waarborg wordt gegeven, dat
alle gemeenten, die hunne bijdragen vo'ldoen,
recht 'hebben op de uitkeeringen aan den
•eigen: predikant, en wat het fonds „Aanpak-
ken" betreft, de gelden worden gestort in
het Fonds voor Noodlijdende kerken en per
sonen, waarover de Raad van Beheer kan
beschikken.
Op een vraag van den heer Scholten,
president-kerkvoogd van 'Hoorn, wat ge-
schiedt als eene gemeente niet zuiver wordt
aangeslagen, dat dan beroep mogelijik is op
den Raad van Beheer en in hooger instantie
op den Raad van Beroep.
De bezwaren van den heer Kay, kerk
voogd van Hauwert, zijn deze: de kerkvoog
dijen mogen geen geld geven aan andere
kerkvoogdijen; de dwang, die wordt uitge-
oefend (hij wil eerst zich zelf helpen en' dan
anderen, maar in vrij'heid)de nivelleering
van de predikantstractementen', waard-oor de
beter gelegen plaateen de voorkeur zulkni
hebben boven anderen by de predikanten;
dat de financieele regeling neerkomt op eene
socialisatie van kerkelijke goederen.
Ds. Eilerts de Haan antwoordt, dat de ge
meenten op andere wijze wel aan anderen
geven, o. a. door bijdragen aan de vereeniging
tot' verhooging der tractementen in N.-Hol-
land; dat dwang juist door den nood der
tijden geboden is, omdat het wel is gebleken,
dat met het beginsel van vrijheid veel te wei-
ni'g is te bereiken; dat de meer gegoede ge
meenten' boven het minimum kunnen uitgaan
en zich alzoo kunnen verzekehen van den
gewenschten predikant; de Raad van Belies
volstrekt niet, dat het minimum zal worden
beschonwd als maximum-tractement, sociali
satie is een groot woord, waar hier niet an-
ders wordt bedoeld dan eene heffing naai1
draagkracht, van goederen, maar vooral ook
van bijdragen der leden. S-preker wijst nog
op het schandelijke van Hauwert dat het bij
zeer hooge inkomsten den predikant niet een
behoorliik tractement waarborgt
Hierop volgen eenige opgaven van Inkom
sten der gemeenten en tractementen van pre
dikanten:: Wognum 1'5'OiOO inkomsten,
2590 tractement plus f 500 tod age, voor
1921; Oostwoud f 17000 inkomsten, tracte
ment 2500 plus f 500 toeslag; Aariswoud
f 14000 inkomsten, tradement 2500 plu9
200 toeslag.
De 'heer Meijer, van Zaandam, berijdt
nogmaals het stofcpaardje: ingrijpen in het
beheer. Hij bedjfert dan, hoe de invoering
van het reglement ieder gezinshoofd zal ko-
men te staan op 10, terwijl de 'heer Voorst
van Beest hem aantoont, dat dat bedrag zal
zijn .M per hoofd en dat dat geen bezwaar
mag zijn, waar het de som van belastingen,
die de leden: der Ned. 'herv. kerk aan den
staat moeten betalen, ongeveer 100 millioen,
sledhts zeer weinig verhoogt met het op-
brengen van 2 millioen voor de keik. Spre
ker voect hier nog aan toe. dat het niets an-
ders is dan egofsme van de rijke kerkvoog
dijen' om- niet mede te werken en: dat zij het
christelijke gefood van laastmliefde in dit
opzicht met voeten treden. En waar de heer
Meijer klaagt over predikantenregeering,
wordt door ds. Eilerts de Haan er op ge-
wezen dat dat wettelijk is vastgelegd en
ware dat niet zoo, er nog veel meer predi
kanten in de verschillende colleges zouden
zijn, omdat leeken er over 'het algemeen te
gen op zien, om zitting in de collCgeB te ne
men. Dat evenwel in den Raad van Beheer
slechts CCn predikant zitting heeft. Spreker
voect hieraan nog toe. naar aanleiding van
de discussie, dat over het aleemeen de kerk-
voogden niets begrijpen van den levens-
standaard van de predikanten.
Da. Bronneger Onnekea van Den Holder
vraagt, hoe de ringen staan tegenover de
vacante gemeenten, waarop ds. Eilerts de
Haan antwoordt, dat de ringen na 1921
recht hebben op bet minimumtracfemenit.
Nadat de beer De 'Brenk aan kerkvoogden
heeft aangeradeni, om, vooral met het oog
op haar orgaan, waarin allerlei beschouwin-
g-en en wenken voor de regeling der predi
kantstractementen zullen voorkomen, lid te
worden ran de Vereeniging van Kerkvoog
dijen en ds. Bronneges Onnekea den Raad
van Beheer dank brachf voor zijn werk,
maar vooral ds. Eilerts de Haan voor het
vele goeda, dat hij voor NoordJHonand en
de kerk in algemeen' heeft gedaan, sluit
ds. Eilerts de Haan de vergadering met den
wensch, dat el 'f ge&prokene op dezen midL
dag overwogen zal worden en eal leiden-
tot het fnzidht: dat is de weg: stmmwerking
tot hei! van de kerk.
EEN HOHENIZOLLERN-PROCES.
In een proces, dat vijf uur in beslag nam
en vol dramatische momenten was, streed
prinses Joachim van Pruisen, echtgenoote
van den overleden zoon van dea ex-keizer.
Woensdag voor het LandSgericht te Pots
dam tegen prins Eitel Friedrich om de too-
wijzing van baar eenigen overgebleven zoon,
prins Karl Franz Joseph.
De „Tel." vertelt hierover:
Het huwelijk van prins Joachim was, ge-
lijk bekend, zeer ongelukkig. Na den dood
van zijn broer nam prins Eitel Friedrich,
wiens huwelijk kinderloos was, het kind tot
zich en beriep zich crop, dat hern door een
in het Huis te Doom geteekenden kabinets-
order van den ex-koning de rechten van op-
voeder en de voogdij over het kind waren
toevertrouwd. Toen prins Eitel Friedrich op
het herhaalde verzoek van de moeder weiger-
de het kind af te staan, diende de prinses
Joachim bij bet landsgerecht eeni eisch tot
toewijzing van haar kind en tot erkenning
van haar moederrechten in.
Het landsgericht besliste ten gunste van de
moeder. Prins Eitel Friedrich kwam tegen
dit vonnis in hooger beroep, hetgeen door
het Kamergerecht behandeld moet worden.
Hij hield het kind bij zich. Thans eisehte de
prinses voor het landsgerecht een voorloopi-
ge beschikking tot onmidetellijlce toewijzing
van het kind. Na afloop van het proces deci
de het geredit zijn uitspraak mede, welke in-
hield, dat prins Eitel Friedrich bij voorloo-
pige beschikking gelast wordt, den zoon van
prinses Joachim aan deze over te dragen en
het in afwachting van een rechtsgddige be-
slissing bij deze te laten.
Het hertogelijk huis van Anholt, waaruit
de prinses voortkomt, heeft het proces thans
tot het zijne gemaakt en de prinses alien
mogelijiken steun toegezegd.
Vermelding verdient, dat prinses Joachim
eenige dagen v66r het proces een bezoek aan
haar schoonzuster, prinses Eitel Friedrich,
heeft gebracht en een beroep op haar men-
schelijbe gevoelens heeft gedaan. De prinses
verzocht om teruggave van haar zoon, opdat
een regeling in der minne tot stand zou kun
nen komen. Prinses Eitel Friedrich ver-
klaarde echter, dat zij dit moest weigeren. Zij
en haar gemaal hadden het kind zoo liefge-
kregen als hun eigen en wilden het in geen
geval a fstaan.
Dp kleine prins bevond zich nog dezer da
gen in de woning van Eitel Friedrich.
REVOLUTIE TE PARIJS.
EEN MOORDAANSLAO IN EEN QS-
RECHTSZAAL.
iNaar uit Konstamtimopel aan d© Times"
wocndit bericht, is daar 9 Oct. Sjah Iszil, die
terechtstomd wegens moorti op 2 nationali»*
ten1 iri' een hotel te Stambouf, tijdens de tec
rechltzitting door een broeder van een der
vermioorddn, doodgeschoten. Ook wendfen door
dezen- twee der vcrdedigers van beklaagde go>
wondi. Elr volgde een algemeene paniek, en' er
werden tal van1 schoten1 gewisseld, waarhdj
twee politieagenten gekwetst werden.
'De deuren van het gerechtsgebouw werden
daarop g-esdotea en alia aanwezigem door da
politie gefouillemL Op den vloer werdea 0
hrowtn'ingia gevonden, welke eigenaara uit
hua zakken hadden latem glijdan, hetgeen, be-
sluit de correspondent!, bewijst, dat het ver
bod van de geallieerdb politic, om wapen* te
dragen, in Stamlbauil1 naet al te strikt woxdt
nagekomen.
NIEUW MODEL BANKBILJET VAN /25
De directie van De Nederlandsdie Bank
maakt in de „St, Ot" 'bekend, dat zij een
nieuw model bankMjet yan 25 in omloop
zal brenigen.
De voorzijde ran dit biljet vertioont in het
midden op een gegraveerden achtergrond
den volgenden tekst:
DE NEDERLANDSCHE BANK
betaalt aan toonder
VIJF EN TWINTIG
GULDEN.
De Secretari* De President.
Deze woorden met den achtergrond, in
rood gedrukt, zijn omgeven door een in de-
zelfde kleur gedrukten gegraveerden rand, in
de vier hoeiken waarvan de waarde-aandui-
ding 25 voorkomt. In deze rand bevindt zich
boven den tekst een medaillonrportret van
Prins Willem I van Oranje (Willem den
Zwijger), met ter weerszijden de woorden
„Ned. Bank" en in de benedenzijde een Hol-
iandsch riviergezidit, terwijl in de staandie
randen welke het biljet omsluiten, links een
zittende Mercurius met staf en rechts em
oud-Hollandsdi zeilschip zijn aangebracht.
De voorzijde is gedrukt op een uit grijze
lijnen samengestelden ondergrond.
De keerzijde van het biljet vertoont in het
midden een afbeelding van het gebouw van
De Nederlandsche Bank te Amsterdam!, wel
ke afbeelding, evenals de geheele ondergrondi,
grijs is getint. Slechts de plaats, waar de
strafbepaling van art. 232 van het Wetboek
van Strafredit is afgedrukt in de ondierzijde
van den rand, welke de afbeelding omlij'st,
is wit gelaten. De bovenkleur van dezen rand
is ter linkerzijde lidhtgroen, welke kleur naar
rechts in zacht rood overgaat. In de beide
zijvakken van den rand is het waardeeijfer 25
aigedrukt, terwijl de woorden „Ned Bank" in
het bovenvak zijn aangebracht. Serieletter en
nummer zijn aan de •achterzijde van het bil
jet driemaal vermdd, t.w. in het bovenvak
en onder in de beide zijvakken, terwijl onder
het waardeeijfer aan 'beide zijden de dagtee-
kening van het biljet onder het woord Am
sterdam" is gedrukt. De biljetten zijn geda-
teerd van 11 Mei 1921 af.
De biljetten worden gedrukt op, aan alle
zijden recht afgesneden, papier van ongeveer
17,4 bij 10,1 centimeter, waarin in het mid
den als watermerk voorkomt een gevleugelde
staf met de letters N en B. Zij; worden ter
voorzijde voorzien van den stempel der hand-
teekening van den president en den secreta-
ris.
KDRTTE BERrCHTTEN.
Gistcren is te Utrecht een vergadering
gehouden van belangstellenden in het plan
van mej, Pelsma (het cooperatief samenwo-
nen van oude „nieuwe armen") tot stichting
van ouderdomstehuizen.
>De planaen: voor een studentendorp te
Leiden zfljn wegens financieele omstandighe-
den opgeschorst.
In -Den Haag wordt een congrea ran
den' Nlederi1. Federatieven' Bond van perwoaeel
in open'baren diensii gehouden.
(Bidten verantwoordeli}kheid van de Redac-
tie. De opname in deze rabriek bewijst geens-
zins; dat de Redaetie er mede instemt).
242 1»21.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Doelcnstraat In do Oude Ambachtsschool.
Tel. 645. Geopend op alle werkdagen van dea
voorm. 911 uur, boveadlota dog Masadagw
avonds van 7—6 uur.
Aangeboden: 1 bakker (brood en banket),
1 bloemist, 1 boekdrukker, 1 boerenerbelder, 1
chauffeur, 1 electromonteur, 1 emballeur, 10
grondwerkers, 1 houtdraaler, 1 huiskneoht, 2
vrouwelijke» en 1 m&nnelijke kantoorbediende,
1 kantoorlooper, 1 kelner, 1 koettier, 1 kok, 1
landbouwer, 1 letterzetter (leerling), 1 loop»
knecht, 1 machinaabhoutbewerker, 1 machine'
bankwerker, 1 maohiBedrijver, 2 maohini»ten«
stoker, 1 magazijiibediende, 2 opperlieden, 1
pakhui»kneeht, 6 aigarenmakera, 1 aigarenaor-
teerder, 1 stalknocht, 1 steenbikker, X tabakf
bewerkor, 5 timmarliedea, 3 tuinlieden, 1 va»
rensgezel, 1 Ijzergleter, 1 wandvormer en 35 low
se arbeiders.
Gevraagd: 1 dlemetbodo, 3 metaelaera, 2
plaatwerkers, 3 timmerlieden, 3 werkstora en
2 losse arbeiders.
Do Dlrecteur,
G. DEKKER.
Alkmaar, 15 October 1921.
Frankrljk heet op het oogenblik het kad,
waar het mlnst van alle landen ter wereld ean
revolutie gedacht wordt.
Hetgeen in tusschen niet belet, dat, zooal niet
in Frankrijk zelf, dan toch la de Franscha
hoofdstad, een revorutie Is uitgebroken nJ.
een revolutie in de vrouwenwereld. En de ge»
schiedenis heeft geleerd, dat revoluties, waar<
aan vrouwen meedoea de ergste, de gruwelijk<
ste zijn!
Wat is de kwestie?
De Parijsche mi dinettes weigeren het ge»
zag te erkennen. Het gezag van da mode.
Gelukkig, eindelijk eens moedig gebaar van
een categoric vrouwen, die maar niet slaafe
zich dadelijk weer onderwerpt aan een nieuwe
dracht, omdat deze nu eenmaal willekeurig tot
„Mode" is gedecreteerd, en bekleed met een
nivelleerende dictatuur, waarbij die van het
proletariaat als kinderspel in het niet verzinkt.
Mimi Pinson dan weigert resoluut den Ian«
gen rok te accepteeren en houdt zich aan den
„trotteur": „tot duarver hebben wij altijd do
groote dames nageaapt", zoo verzekerde plechi<
tig Mimi aan een redacteur van de „Figaro",
die haar onder het genet van een caf6«ereaae
interviewde: „Wij hebben dowweg alle wo
des nagevolgd. Dat is tkans uit. Wij hebben
den korten rok ieerca waardeeren in alle op«
zichten, en wij laten hem ons niet meer ont«
nemen. De mannequins hebben er k eontre»
coeur aan moeten gelooven; dat te dienet
Maar wij, trottiBe, wij houden ons mm den
t rotten r".
En Mimi toonde hear rohje, borl tot mm
de knieen „als protest", verklaarde zij. „Die
lange rok is goed voor vrouwen met sleohtge>
vormde beenen en enkels maar overigens
waarop Mimi het denkbeeld opperdo vaa een
volksstemming wel te verstaaa onder lent
munlijk deel der bevolking om langs dezen
meer en meer gebruikelijken weg den strijd te
beslechten tusschen de twee rokken, welke,
met deze revolutie der ml dinettes ingeluid,
anders dezen winter de geheele vrouweawm
reld in rep en roer zal brenge.n.
Geachte Redactio,
Vergun mij een enkel woord te mogea eeg»
gen als antwoord op het stukjo vaa dea heer
Jan Brauneck.
Deze heer wenscht nu weer geen overdekte
hallen omreden dat de kooplieden overloopea
■<'an tevredenheid met de hun toegewezeo
standplaats.
Geen wonder!
Zij hebben zich het beste deel der sted ver»
overd, tot den reuzenprjjs von 25 eeat per
plaats.
Maar beste heer, dat u daarmedo aoo te>
vreden bent, ueem ik gaarne aan. maar da
vraag is: is dat nu wel' billijk?
Want die gemakkelijk achter do toonbank
zittende winkelier heeft andere offers moeten
brengen om op die zelfde plaats zich een stand
te veroveren!
Volgens mijn meening is het de taak der
overheid in deze zaak eens wat betera verhou*
ding te brengen, door u meer to latea bijdri«
gen aan de gemeentekas, of u een plaats aaa
te wijzen op den Achterweg of Molenbuurt.
Op uw hetze makende praatjes tegen de
winkeliers over hun winstmarge vaa voor of
tijdens de markt, antwoord ik niet.
Dat u telkens den omzet dor marktkoopllo«
den verkleint, is natuurlijk uw handige koojn
manstruc.
Dankend voor de verleaade plaatsruiaato
teeken ik,
HeegaeWtead,
8. A. S.
