DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nieuwjaarswenschen.
No. 298.
Hondwd drie ©n twiirtis-sfce Jaanrans.
1921
DIjVSDAG
20 DECEMBER
Buitenland
Stadsnieuws.
Pit nnmmw ttaataat nit ji tuaaan
Dez« Courant word! ELKEN AVOND, behalve op Zon- en Feestdagen, nilgegeven.
Abonnementsprijs bfj vooraitbetaling per 3 maanden voor Alkmaar 2.—, franco door
het geheele Rijk 2.30.
Aizonderlijke en bewfjsnnmmers 3 cents.
Prjjs der gewone Advertentiin.
Per rege! 0.25, bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaatarnlmte.
Brieves franco aas de N.V. Boek- en Handelsdrnkkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON.
Voordam C 9.
Teletoonnummer 3.
Dlrectour: G. EL KRAK-
Telefhoanr. Radaotie 83.
IJoofflredaoteitf! 1!). N. ADEMA.
In het nununer dat Zaterdag den 31
December verschijnt, zal wederom gele-
genheid bestaan tot het plaatsen van
NIEUWJAARSWENSCHEN
a 50 cent a contant.
PE DIRECTIE.
Zij, die zich met 1 Januari voor min-
stens 3 maanden op dit blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschijnen-
de nummers franco .en gratis.
DE DIRECTIE.
DE IERSCHE KWESTIE,
De Dail Eireann kwam gister in open'
bare zitting bijeen. Griffith legde de Dail de
oyereenkomst met Engeland ter bekrachtiging
voor.
Ik teekende de oyereenkomst, aldus Griffith,
niet als een ideaal document, doch in het voi
le -gel-oof, gelijk ik nog doe, dat zij; eexvol
voor Ierland was. Het staat aan het lersche
volk om te zeggen of de oyereenkomst goed
genoeg is. Sedert 1720 is dit de eerste oyer
eenkomst geweest, welke door een lersche en
een Engclsche regeering is onderteekend. In-
dien Ierland het verdrag verwerpt, zal het te
strij den hebben tegen de sympathie der we-
reld. Wat den eed van trouw betreft, dit is
een eed, welke een Ier met eere zou kunnen
afleggen. Met is de belofte van trouw aan zijn
eigen land.
In het slot zijner rede deed hij een beroep
op het lersche volk om de oyereenkomst te
bekrachtigen, ten einde het scherpe conflict
van eeuwen te doen eindigen, en het vergif
te doen wegnemen, hetwelk in de beide lan-
den heeft ingewerkt en de goede verstandhou-
ding van twee buren heeft verwoest. Laat
Ierland als vrije deelgenoot staan aan de zij-
de van Engeland op gelijken voet, en na ze-
venhonderd jaren de grootste revolutie vol-
voeren, welke ooit in Europa heeft plaats ge-
had
De motie ter aanvaarding der overeenlcomst
werd gesteund door McKenna, die zeer popu-
lair is bij het volk wegens zijn houding tijl-
d-ens de jongste vijandeliikheden. Hij ver-
klaarde, dat't verdrag der Ieren de vrijheid
brengt, waarvoor zij bereid waren te ster-
ven Alhoewel hij zelf extremist is, zoo zeide
hii meende hij, dat hetgeen het lersche volk
thans krijgt werkelijkheid en geen hersen-
schim is.
De Valera stelde daarop de verwerping der
overeenlcomst voor, daar zij, naar hij; ver-
klaarde, de lersche onafhankelijkheid prijs
""eeft. Ierland binnen het Britsche rijk brengt
Ieren kon in g George als rechtstreeksch
vorst over Ierland doet erkenrien. Enkele zij-
ner onmerkingen veroorzaakten luide en her-
m pen in Tsversch i 11 en onder de le-
den
Michael Collins. ..opperbevelhebber van
het Tersrh.e renublikeinsche leger", beval de
overeenknrost aan Hii legde den nadruk op
den vmarborg, welke de overeenkomst Ierland
yerschaft dnor het met de Britsche dominions
te verbmden
Verwacht wordt. dat het'debat nog zal
vvanMwen daar de meeste leden verlangend
7'";n hun meeiring te uiten. en dat de beslis-
<?in<r van de Dail niet v66r Kerstavond zal
vallen.
DE CONFERENTIE TE LONDEN.
Briand is Zondagavond vergezeld van
Loucheur en Berthelot te Londen aangeko-
inen.
Gistermorgen hadden algemeene bespne-
kingen plaats tusschen Briand en Lloyd Ge
orge over de economische kwesties, die de
geallieerden betreffen. Bij; Lloyd George be- j
vonden zich Chamberlain en Sir Robert Hor-
ne, de kanselier der schatkist, terwijl Briand j
vergezeld was van Loucheur en Berthelot, - -1 h ra„nort dier oomm
resp, ministers van wedoropbouw en buiten- J™ in net rapport aier commissle-
heeft gisteren besloten tot opheffing der par-
lementaire onschendbaarheid van de leden
Andrassy, Rakofsky, Sigray en Belicksky en
keurde met 61 tegen 22 stemmen de maatre-
gelen goed, welke de regeering tijdens den
Karlistischen staatsgreep heeft getroffen.
STORM EN OVERSTROOMINGEN.
Zaterdagavond en Zondag heerschte in
Hamburg en het geheele Noord-zee-gebied en
in Midden- en Zuid-Duitschland een heftige
N -W.-storm. In Berlijn werd de brandweer
voortdurend gealarmeerd. Vooral aan daken,
boomen en plantsoenen is aanmerkelijke scha-
de aangericht.
Te Dundee (Schotland) hadden overstroo-
mingen plaats, ide opslagplaatsen van jute en
andere loodsen onder water zetten.
In Denemarken en Zweden woedde van
Vrijdag tot Zondag een hevige storan. Vele te-
lefoon- en telegraafverbindingen met Noor-
wegen werden verbroken. In de haven van
Skagen liggen vele schepen en visschersboo-
ten. De geheele Zweedsche haringvloot heeft
daar een toevlucht gezocht.
DE OPSTAND DER MOPLAHS.
De Moplahs in Britsch-Indie gaan voort
met hpn verzet tegen het Engelsche gezag.
Uit een rapport blijkt, dat tot 9 December
j.l. 1826 hunner zijn gedood en- 1500 ge-
wond5474 werden gevangen genomen en
14.241 hebben zich vrijwillig ovengegeven.
DE GRIEKSCHE KROONPRINS
ONTNUCHTERD.
De kroonprins kwam uit Smima terug.
Volgens zekere kringen zou hij de inspectie
der troepen hebben afgebroken, omdat hij
aan het front de troepen dikwijls om demobi-
lisatie hoorde roepen en „weg met Goena-
ris".
KORTE BERICHTEN
In Hamburg zijn weer vele gevallen van
Spaansche griep, waard'oor reeds enkele sdho-
len verplicht waren te sluiten.
De Raad van Gezanten heeft het protest
van O'ostenrijk, dat heeft geweigerd aan het
plebisciet deel te nemen, nog niet in behan-
deling genomen.
De „Chicago Tribune" mddt, dat in den
Senaat een resolutie is ingediend, welke pre
sident Harding verzoekt aan de geallieerden
mede te deelen, dat Amerika zijn oorlogs-
schulden niet zal annuleeren. De resoltie zal
later in bespreking worden genomen.
De Cunard-lijn is beboet wegens het
overschrijden, bij het vervoer op haar sche
pen, van het bij de Amerikaansche wet toege-
stane aantal immigranten.
De ratificatie-oorkonden van het vredes-
verdrag tusschen de Vereenigde Staten en
Hongarije zijn Zondag te Boedapest uitge-
wisseld.
Sir Ernest Shackleton is Zondag met de
„Quest" uit de haven van Rio de Janeiro
ve-trokken- om zijn Poolreis te beginnen.
en uitbreidingen groote kosten en modte met
zich brengen.
II. Wat betreft het 2e punt (waterwegen)
wees spr. op de verbetering van de sluis aan
de Zes Wielen. Alhoewel men tot geen defi-
nitieve oplossing van de zaak is gekomen, is
de sluis toch in een beteren toestand dan
voorheen.
Nadat spr. nog op eenige andere plannen
had gewezen, zeide hij dat ook de verbinding
met Geestmerambacht de voile aandacht
heeft. Er bestaan* plannen tot het tot stand-
brengen van een electrische overfaaal ter
plaatee van het „Rad van Avontuur". Dan
is er een plan tot uitdiepen van'de Bleeker-
sloot, als eerste gedeelte van een watenveg
langs den Straatweg tot voorbij Castricum
Deze waterverbinding zal inderdaad een zeer
belangrijke zijn, in aanmerldng genomen, dat
nu het vervoer naar die streken per as nxoet
geschieden, hetgeen dus zeer kostbaar is.
Als de boezemwateren onderling verbon-
den worden, terwijl deze dan verbinding
krijgen met het kanaal, dan zal Alkmaar het
centrum worden voor liet ooordelijk gedeelte
ullen aldus de
landsche zaken. Men besloot, de kwesties,
welke zich tengevolge van de besprekingen
voordeden, te verwijzen naar Engelsche en
Fransche financieele deskundigen, hetgeen
gistermiddag geschiedde, als wanneer de
deskundigen deze zaken bespraken met Hor-
ne Naar men vemeemt. deetde Briand, voor
dat de economische kwesties werden behan-
deld, Lloyd George zijne indrukken mode
van de conference te Washington.
De bespreMimgan hebben eene intemationa-
le beteekenis gekregen door den terugkeer
van dr. Rathenau, den Duitschen financiee-
1m deskundige, naar Londen, die gisteren
plaats had. Naar men zegt, heeft het tweede
bezoek van Rathenau ten doel, dat hij zal
kunnen worden geconsulteerd door den
Franschen of Britschen premier of door hun-
ne resp deskundigen. Rathenau is vergezeld
van dr Fischer Hij heeft zijn intrek geno
men in hetzelfde hotel als Briand en Lou
cheur.
TEGEN DE KARLISTEN-LEIDERS.
De Hongaarsche nationale vergadering
HANDELDRIJVENDE EN
INDUSTRIEELE MIDDENSTAND.
Bovengenoemde vereeniging vergaderde
gisteravond in de bovenzaal van cafe „Cen-
tral".
De heer P A de Lange hield daar een in-
leiding over het onderwerp„Het Alkmaar-
sche veem".
Spreker begon met te zeggen, dat hij, niet
de werking van het veem rnlde be-
handelen, maar sllechts een algemeene
beschouwing geven over bet veembedrijf,
zooals het in deze gemeente op het oogenbiik
wordt uitgeoefeod. Hieraan wilde spr. dan
nog het een en' andfer vasfknoopen.
De inleider herinnerde hiervoor aan de
oprichting (Augustus 1918) van ,,De com-
missie van advies tot het in exploitatie bren
gen van ferreinen voor handei en indusMe."
Nadat spreker er op gewezen had, dat der-
gelijke groot opgezette plannen als die van
de commissie voomoemd niet de algemeene
sympathie hebben, noemde hij de concliusies,
Deze
zijn:
I Industrieele terreinen.
II. Waterwegen..
Ill De kleinere industrie.
I. Industrieele terreinen. Daarmede is
men op den goeden weg. Want de plannen
in zake den 1 luiswaarderpolder zijn wel dege-
lijk betrokken bij die van de Westfriesche Ka-
naalvereeniging
Dit is de eerste schrede op den weg om op
den duur buiten de gemeente behoorlijke ter
reinen te krijgen
Het zal natuurlijk noodig zijn, dat men
daar betere spoor- en waterwegen gaat aan-
brengan en dat rhen gaat dempen enz. Maar
op den duur zullen we inzien, dat dit slethts
kleine maatregelen zijn.
Spr hoemde hiema het aantal uitbreidin
gen en oprichtingen van verschillende bedrij-
ven op, tot stand gekomen na de uitbrenging
van genoemd rapport. E>eze cijfers zijn 16
en 13.
Alkmaar moet dus zeer beslist uitzien
naar de wijze waarop zijn handei en industrie
het best bevordert, omdat deze oprichtingen
van Noord-Holland en dan zullen
goederen over dat gedeelte gemakkelijk en
goedkoop kunnen worden gedistribueerd.
Ill De kleine industrie. Wat de genoem-
de commissie beoogde, n.l. het stichten van
gemeenschappelijke lokalen voor deze in
dustrie, is door gebrek aan financien en door
de tijdsomstandigheden ver verwijderd.
De inleider kwam hiema tot een' bespre
king van het Veem.
Hij noemde het een xmdememing van
groot belang. Alvorens tot oprichting over
te gaan hebben de belanghebbenden het oor
hier en daar te luisteren gelegd of de oprich
ting kans van slagen had en men heeft zich
hiervoor gewend tot personen, die verstand
hadden van het veembedrijf.
Op een vergadering van commissarissen
van de Middenstandscredietbank deelde een
hunner mede, dat er een geschikt pand te
koop was Men oordcelde het noodig de
hand aan den ploeg te slaan. Of dit mis-
schien de taak van de gemeente was, deze
vraag wilde spr. 'onbeantwoord laten.
Men stelde zich in verbinding met de Al®
gemeene Centrale Middenstandsbank te Am
sterdam, om te vememen, of deze het geschikt
oordeelde, dat men tot aankoop van genoemd
pand (aan de Handelskade) overging. Men
kreeg daarop een bevestigend antevoord.
Zaak was het dit pand zoo spoedig moge-
lijk rendabel te maken, waaraan nogal wat
moeilijkheden waren verbonden: getraind
personeel was er niet en een gunstige tijd
voor oprichting van een dergelij,ke ondeme-
ming was het ook niet. Daarbij1 kwam nog
de kwestie van bdeenbaarheid van de ceelen.
Het was niet eenvoudig om op goederen,
in het veem opgeslagen, een voorschot te ge
ven, daar deze goederen aan bederf onderhe-
vig zijn, enz. Verder was de uitgebreidheid
van het veem nog niet groot. Een gevaar
.was, dat het veem misschien met goederen
zou worden volgestopt, -terwijl van den an-
deren kant het aantal panden, voor opslag
plaatsen geschikt, gering is en waar deze
wd gesdhikt zijto, ze naet te huur of te koop
zijn.
Een aanvraagbiljet werd ontworpen, waar-
bij een aanvrage tot opslag van goederen
zou kunnen 'worden gedaan Voorts wordt
daar op aangegeven den tijd, dien de goede
ren kunnen blijven liggen' (maximum circa 3
maanden), enz.
De Algemeene Centrale Middenstandsbank
had bezwaar gemaakt tegen den naam „Alk-
maar's Veem. Dit lichaam wilde het tiever
„Alkmaar's Middenstandsveem" gedoopt zien.
Afen had daar echter verschillende bezwaren
tegen. ten eerste met het oog op de betrekke-
lijke concurrentie met de andere banken hier
ter stede, en vervolgens in verband met de
beleeningskwestie: het zou niet moeten voor-
tomen dat ieder die meer crediet wilde heb
ben, dit tracbtte te bereiken dbor zooveel mo-
geliik goederen in opslag te geven. Het ver-
1 een en van crediet op goederen komt echter
sporadisch voor: van de 180 bedrijven, die
zoederen in het veem in opslag hebben, zijn
er stechts 3 a 4. De. meesten beschouwen het
veem stechts als pakhuis.
Waren het eerst slechts de kleine bedrij
ven, die er toe overgingen goederen in op
slag te geven, thans zijn het ook de grootere
bedriiven die dit doen Er werd dus uitbrei-
diner uegeven aari de bergruimte en een pand
aan de 7aadmarkt werd aangekocht, voor
craan, dat slechts tijdelijk behoefde te wor
den geborgen. enz. Ook dit tweede perceel
bleek niet voldoenide en nog meerdere gebou-
wen werden gehuurd.
Er moet nu echter propaganda gemaakt
worden voor de terreinen voor handei en In
dustrie. Waar zou het op dien duur naar toe
mioeten Er zijn nog twee terreinen, die aan
de eisehen die wii er voor stellen voldoen
Snr hoopte, dat het gemeentebestuur en de
marktcommissie deze zaak grondig zullen be-
soreken en dat aan de plannen, die sedert H/o
jaar bestaan, uitvoering maig gegeven wor
den.
De heer de Lange eindiigde 'zijn inleiding
met te vragen wie van de aanwezigen nog
inlichtingan #vilde. Hij; zou die volgaame
verstrekken. (Applaus)
Den heer Cohen leek de Huiswaarderpol-
der zeer geschikt, maar de exploitaCe hier-
van zal gepaard gaan met exhorbitant hooge
bedragen. Alvorens tot die daad over te gaan,
zou de gemeente verplicht zijn die terreinen
te koopen. In aanmerldng genomen de toch
al hooge belastingen, zou de gemeente daar-
toe niet zoo spoedig overgaan. Er zoiiden
voorts moeten komen nieuwe bruggen en sp.
vond1 het voor een en ander thans niet den
gewenschten tijd.
De heer de Lange antwoordde hierop, dat
er een gunstige samenloop van1 omstandig-
heden plaats heeft. De brug over het Noord-
Hollandsch Kanaal zal binnen afzienbaren
tijd vemieuwd moeten worden en dus is me-
dewerking van de Staatsspoor zeker. Ook de
plannen van de Westfriesche Kanaalvereeni-
ging zijn in overeenstemmmg met die van
het in exploiatie-brengen van den Huiswaar-
derpolder. Het is hier slechts een kwestie
vanwaar een wil is, is een weg. Het zal' in
hoofdzaak graafwerk zijn, betrekkelijk een
voudig dus, terwijl de ondergrond van deb
Huiswaarderpolde'r zeldzaam geschikt is
voor oprichting van groote, zwane gebou-
wen.
De gemeente behoeft bovendien1 niet. de ge
heele exploitatie te bekostigen. Ze zou een
aparte maatschappij kunnen oprichten, waar-
in zij de grootste aandeelen kon nemen,
maar dus bij eventueel verlies' niet voor alies
aansprakelijk was.
Als het plan bescheiden wordt aangepakt,
zullen de gemeente-finanden er niet siechter
door worden en zoo geen directe, indirecte
voordeelen zal het zeker opleveren.
De voorzitter, de heer R. Houwing, dankte
hierop den heer de Lange voor diens inlei
ding.
Men b'leef nog bijeen tot na afweriring van
de agenda, waarbij de nietJleden echiter ver-
zoch t werden been te gaan.
SOC. DEM. RAADSLEDEN.
De Vereeniging van Soc. Dem. Gemeen-
teraadisleden in Noord^Holland-Noord hield
Zondag j.l. haar jaarvergadering in „,De
Unie^' te Alikmaar.
De Voorzitter, de heer A. Oskam, (Alk
maar) heette de aanwezigen hantelijk wel-
kom, waama door den secretaris den heer
J. Westarhof (Alkmaar) het jaarversilag, bet-
welk van veel werk getuigde, werd uitge-
bracht; de penningmeester de heer P. Zee-
man (Zuid-Scharwoude) bracht verslag uit
van zijn gehouden beheer, terwijil de fracfie
te Oudkarspel werd benoemd om de boeken
en bescheiden van den penningmeester te
controleeren. Voor het jaar 1922 werd de
contributie bepaald op f 1.—. Het afitreden-
de bestuur, bestaande uit de heeren A. Os
kam (Alkmaar), J. Westlerihof (Alkmaar);
P. Zeeman, (Zuid-Sclvarwoude)K. Prins,
(Zaandlam), Jb. de Vries (Purmerendj, C.
Schagen (Edam) en H. Kofman (Enkhuizen)
werd herkozen..
Het ontwerp-reglemeot werd, behoudens
een epkele aanvuilling, vastgesteld.
Na een korte pauze, werd door den heer
A. B. de Zeeuw uit Rotterdam een inleiding
gehouden over de „Nieuwe Onderwijswet en
hare gevolgen voor het Onderwijs."
Spr. gaf te kennen, dat de nieuwe Onder-
wijs/wet op sommige punten verandering heeft
gehracht, ook in de gelijksteiLling, terwijl reeds
Wijziging in enkele vakken heeft plaats ge-
vonden.
Het leerplan, aldus spr., wordt door de on-
derwijzers in ovealleg met B. en W. en een
Lnspecteur vastgesteld.
De wet op L. O. heeft den leertijd met 1
jaar veriengd, en men zou op 13 jaar vol-
leerd zijnthans wordt 6 jaar leeren voldoen-
de geadht en voorigezet onderwijs kan plaats
■vinden op een U. L.-, ambachts- of andere
school. De klassen worden daardoor (kleiner
voor het vervolg-ondterwijs (7e leerjaar),
waartegen door de onderwijzers reeds be
zwaar wordt gemaakt. In alle scholen moet
een 7e leerjaar befaouden- blijven', boewel dit
voor kleine gemecnten niet mogelijk is. Daar
is het percentage kldiner om andere scholen
te bezoeken. Aan. het L. O. wordt vastge-
koppeld het vervolgonderwijs, waarmede men
in een „impassd' komt. Hoewel het heiha-
lin'gsonderwijs theoretisch groot nut heeft,
meent spr., dat wanneer jongeos eemmaal van
school af zijn, geen' zin meer hebben in her-
halangsonderwijs, wel an lets, wat meer ligt in
de lijn van hun vak en hier stipuleerde spr.
de Nijverheidswet, welke geen vervolgonder
wijs in rich sluit.
De Minister erkende geen klasse-vervolg-
onderwijs, wanneer er geen 12 kinderen zijin,
terwijl wij op het standpunt behooren te
staan, dat ook een kleiner aantal les gegeven
moet worden. Na 12 jaar kwam het U.'L.O.,
omvattende wiskunde, turnbouwkunde, enz.,
en het verheugde spr., dat het U. L. O. in de
laatste jaren toeneemt en: de arbeiders hun
kinderen hieraan zooveel mogdljk laten deel-
nemeo. De onderwijzers werken hieraan ook
mede.
Veel is bevorderd door het 7e leerjaar,
maar die Minister kan (zoo beschrijft die On-
derwijswet) door een noodwet deze bepaling
ongeldig doen verklarerf, wat bezuiniging
heet en waaraan de kerkdijken medewerlken.
De geineenten moeten zorgen voor vol-
dOend Lager Onderwijs. terwijl de wet mini-
mum-edschen aangeeft; bij Koni. Besluit is dit
neergeschreven en hetwelk van toepassing is
op alle scholen. Van groote beteekenis is het
ook hoeveel kinderen per klasse het oodierwijl9
volgern. De wet heeft verbeterende bepalingen
gemaakt en't maximum per klasse bepaal d op
45. In 1920 had' Minister 'De Visser hierme-
de haast, doch nu in 1921 heeft hij geen 45
bepaald. Nu met 6 leerkraditeni is dit 34
leeriingen, terwijl het 7e leerjaar met 7 leer-
krachten dit stelde op 37 leeriingen, dan be-
taalt het Rijk de onkosten aan de gemeente.
Waar onderwijskraditen; altoos niet te ver-
fcrijgen zijin, kan dlit-alleen dbor salarisiver-
hooging verkregm worden.
Waar het hoofd der school vroeger niet
voor een klas stond en dus geen les gaf, is
dit nu veranderd en geeft hij ook les. De mi
nister was geen voorstandar van ambuilan-
Csme; het hoofd behoorde ook les te geven.
Leeuwarden heeft te dien ontheffing gevraagd
aan dien Minister en' verkregen.
In het belang van het ainbt, aldus spr., is
het goed, wanneer het hoofd der school als
hoofd fungeert, maar wanneer hij ambu
lant is en tevens onderwijs geeft, dan is die
taak voor hern zwaarder.
Wat htet straff en aan onderwijzers betreft,
deeidie spr. mede, dat vroeger veel onderwijs
zers ontslagen werden, hetwelk nu niet meer
plaats vindt. De vorm van sfraf is anders.
Zij bestond in een waarsdhuwing of sohor-
siing, bijv. voor een maand, waarin het safa
ris evenwel dborging. De straf kon ook be
staan in een ondarzoek. Wij moeten' niet zoo
gauw aan een straf medewerlken, aangerien
het onderwijs een teer ambte is.
Hoewel de S. D. A. P. ook voor bezuini
ging is, mag zij dit op het omderwijs-terrein
niet dbeu. Waar voorheen de getaeente de
salarissen der onderwijlzers betaalden, wordt
dit thans door het Rijk gedaan en fungeert
de gemeente als doorgifte-bureau. De uit-
gaven voor het vervolgonderwijs kwam voor
rekening van die gemeente, eveneens huur en
instandihouding van het tmein, leertnidldelen
enz., terwijil de onderwij'zer door het Rijk
wordt betaald. Vroeger betaalde het Rijk 25
pet. aan leermiddeien enz., thans is dit vol-
komen uifgesdiakeld.
Een moei'lijke taak is te vervullen op het
platteland, vooral nu het bijzonder onderwijs
daar zoo sterk is. Van kerkelijken kant wordt
eerst een school opgaicht en daama treik-
ken zij het geheele gezin tot rich.
Voor nieuwbouw moeten wij zooveel moge
lijk zorg dragen en goede schoolmeu'bden
behooren te worden aangeschaft. Met de aan-
schaffing van leermiddeien en schoolboeken
behoeven wij niet zuinig te zijn. De in rich ring
van de bibliotheek behoorde ook tot onze
taak, hetwelk voor kinderen en ouders veel
waard is. Een goede sChoolbibliotheek heeft
grooter waarde, dan welk vak ook op de
school. Door de bibliotheek komt men in aan-
raking met verschillende denkwijzen. Even
wel wordt thans die waarde niet zoo hoog
geschat als vroeger.
Ter wille van de Leerplichtwet wordt voe-
ding en Heeding venstrekt en geschiedt dit
op verschillend'e manieren1. In de oude wet
stond hiervoor 10.'vermdd1, doch in deze
wet wordt niets genoemd. De voeding en
kleedlihg voor alle kinderen, vond spr. niet
goed, evenmin het verstrekken' van eten op dfe
school. Laat men de kinderen naar huis zen-
den om te eten, dat is veel beter.
Van het verstrekken van schoolbaden is
spr. een voorstander, hetwelk eenmaal per
week beslist noodig en zindelijk is.
In gemeenten met openbaar onderwijs be-
staat een Commissie van Toericht, welke
meer een commissie van advies is en B. en W
kunnen adViseeren. De C. v. T. kan evenwel
het onderwijs niet goed maken, want wanneer
des onderwijzers idee goed is, dan kwam net
onderwijs ook in orde en' de inneriijke plichts-
betrachting is een goede factor voor het on
derwijs Het intellectueel onderwijs van bui
ten de school kan het onderwijs niet goed
maken. 't Onderwijsgeven rit in den onder-
wijzer zelf.
De tegenstander van den Bond van Ned.
Onderwijzers zeide: „Zoo het hoofd is, is de
school", hetgeen spr. niet onderschrijft. Wan
neer er 12 minder goede onderwijzers zijn,
dan kan het hoofd1 <Je school niet goed' ma
ken.
Behalve andere uitgaven voor het onder
wijs, komt ook nog het hand'werfconderwijs,
hetwelk buiten de lesrooster omgaat en de
uren van dat onderwijs voor rekening komen
van d'e onderwijzeres.
De -kwestie der lichamelijke opvoedkn
komt tot uiting in het gymnastiekonderwij'B
en kon door gemengde klassen plaats vin
den, evenwel tot een bepaakfen leeftijd. Voor
kleine gemeenten is dit kostbaar.
De taak der Ouder-Commissie wil de spr.
als volgt doen omvatten: dat met St. Nico-
laas of bij het verlaten dfer school feestjes
