AlKmaarsche Courant
Parijscli® Cais@rieea.
Vraag en Aanbod.
Zaterdag 81 December.
Brieven uit BrusseL
m
N». 507. I»81'
Honderd Drle en Twintigste iaargang.
KERSTMIS TE PARIJS.
(Van onzen Parijschcn correspondent).
(Nadruk verboden).
De Kerstnacht is geyierd op zeldzaam op-
gewekte wijze. Sinds 1913 had Parijs niet
zoo vroolijk gereveillonneerd.
Het begon als drie weken geledcn, toen de
voorname warenhuizen hun speciale speel-
goeduitstallingen gereed maakien en eenige
hcoderdduizenden keurig gei'liustreerde ca
talog! de wereld in zonden. De concurrentie
tusschen de groote magazijnen is vinnig, en
wordt elk jaar meer op de spits gedrevm.
Beroemde teekenaars verleenen hun. medewer-
king aan die prijscouranten, artistieke pren-
tenboeken, luxe albums met smaak samaige-
steld. Met milde hand worden zij verspreid.
De verzending, klein onderdeel van de enor-
me administratie dezer winkel-paleizen, is
op zichzelf alleen al een reusachtige onder-
neming. Men houdt er speciale adreslijsten
op na, vollediger en doelmatiger dan de
„Bettiia", het bekende Parijsche adresboek
van 6 a 7000 pagina's. De namen en adres-
sen zijn op kaarten, alfabetisch gerangschikt
in een wand vol laden. Wanneer ge om gere-
gelde toezending der catalogi verzoekt, wordt
uw kaart gemaakt en daarin opgenomen, Ook
wanneer ge iets koopt, en ge laat het thuis
bezorgen. Bovendien worden elk jaar alle
bestaande adresboeken van Parijs (Bettin",
„Bettin Mondain", „Tout Paris", etc.) nage-
plozen en de interessante adressea daaruit
overgenomen. Honderden jonge aieisjes
houden zich met dezen arbeid bezig. Natuur
lijk worden adres-veranderingen geregeld
bijgeschreven, terwijl de kaarten van perso-
nen die zijn vertrokken zonder achterlaten van
adres uit de lade worden genomen. Zoo heb
ben de groote zaken zich ten slotte een ide-
aal adresboek gevormd, waarin vrijwel de
mand ontbreekt die een klant is of het zou
kunnen worden. Het kost een kapitaal aan
tijd, arbeid en geld, docb het is de meest sy-
stematische manier om de kostbare albums
zoo goed mogelijk te plaatsen en een mini
mum ervan te doen verloren gaan.
Aan al die adressen wordt dan vijf a zes-
maal per jaar een catalogus gezonden, niet
over de post, natuurlijk, doch met eigen be-
stelwagens. Bij mij in huis geeft zoo'n be-
steller er ongeveer 50 af, elk netjes met een
papierband erom heen, en met keurige hand
correct naam en adres erop geschreven.
Wanneer ge rekent, dat er in een straat ge-
midd'eld zestig huizen zijn, en dat alleen de
stad Parijs binnen den gordel der fortif-wal-
len cngeveer 4800 straten telt, dan kunt ge
u een denkbeeld vonnen van de duizeling-
wekkende bergen prijslijstenboekjes, die elk
nieuw seizoen en bij elken uitverkoop wor
den geadresseerd en rondgebracht. De opla-
gen varieeren tusschen de 700.000 en het
millioen.
Kerstmis is in Frankrijk het groote feest
der geschehken. Daarom spreiden de ba-
zar-magazijnen in de eerste drie weken van
December een bizondere activiteit ten toon.
Zij wedijveren in versiering, in rijkdom van
gloeilampjes-festoenen en licht-lijnen-omrank-
te reclames voor de gevels. De uitstalkasten
zijn gevuld met mechanisch speelgoed, dat als
een heusch menschen-wereldje op verkleinde
schaal werkt en> beweegt temidden van na-
tuur-getrouwe decors. Men verdringt er
zich. binnen zoowel als voor de ramen, en
het zijn niet uitsluitend kindereii, die beha-
gen scheppen in dit geestig gedoente.
Naarmate het feest naderde stceg de stem
ming. Het was, de vorige week, zacht, zon-
nig weer. Velen liepen zonder overjas, en
vooral tusschen 4 en 6 uur 'smiddags was
er in het centrum der stad haast geen door-
komen aan.
Gisteren, Zaterdag, had de drukte haar
toppunt bereikt. In de voornaamste winkel-
straten en op de Boulevards, waar als elk jaar
om dezen tijd, op den rand der trottoirs tus
schen de boomen en de kranten-kiosken, vele
kilometers achtereen, houten kraampjes zich
rijen met allerlei „articles de Paris", kon
men slechts schuifelend, voetje voor voetje.
zich een weg banen, terwijl midden op den
weg de opeengepakte auto's en motorbussen
vaak nog minder vooruit kwamen dan de
slenterende, winkelende wandelaars. Allen
droegen pakjes, en uit menige jaszak zag
men den kop steken van een in rose vloeipa-
pier gewikkelde champagne-flesch.
Kerstmis is niet alleen het feest van ge-
schenken, het is vooral ook dat van het Re-
veillon, het Kerlnacht-souper. Oorspronke-
lijk, toen iederen in dit katholieke land nog
trouw de voorschriften der kerk naleefde,
ging men om middernacht naar de Mis, om
de geboorte van het kindeke Jezus te herden-
ken. Daarna, uit het bedehuis thuiskomend,
zette men zich aan tafel. Heden ten dage
gaan in Parijs nog maar betrekkelijk weini-
gen naar de kerk, doeh het maal is gebleven,
en heeft zich alleen voor de meesten ver-
plaatst naar het restaurant.
De inrichting van het leven alhier eischt dat
vele menschen in het restaurant eten. Een
zeer groot percentage, niet slechts vaft de
yreemdelingen, maar ook van de Franschen,
ja, van de geboren Parijzenaars, bezitten niiet
eens een appartement doch leven op een ho-
tel-kamer of in 'n maison meublee Ook in
de buiktiwijken der stad ziet ge telkens weer
in Vele straten huis aan huis .het
woord: „Hotel" op den gevel staan. In de
meeste van die „hotels" is voor den gewonen
reiziger nooit plaats geweest. Ge zoudt leans
loopen, voor krankzinnig te worden versle-
ten, indien ge met een koffertje in de hand
aan den concierge kwaamt vragen om een
kamer. Alle kamers zijn bezet door „locatai-
res", die sinds jaar en dag er huizen. en1 er
een keer per maand de huur betafen als
woonden zij in een appartement. Men kan
aannemen, dat van den werkenden stand, ar-
beiders zoowel als employe's, zelcer vier vijf-
'en aldus bij vreemden vcrblijf houden en
.'Jet eeu stoel hun eigendom mogen noemcn.
i hebben zooveel haast gehad zich in het
v ie leven te werpen, dat zij zich' nooit den
J, hebben gegund een eigen interieur te
jcheppen. Zelfs toen jriji In het huwelijk tra-
clen, voerden zij, zonder de minste gegeneerd-
heid, hun vrouw binnen in het „hotel meu-
En toen zij eenmaai een gezin had-
c en, en met de aan alle Franschen eigen
spaarzaamheid genoeg hadden terzijde ge-
l ?gd om zich de luxe te kunnen veroorlooven
een appartement in te richten, toen.„. waren
,j zoodanig gewend aan het hotei-leven, dat
e niet beter wisten of het hoorde zoo, en
at zelfs de gedachte om zich te installeeren
i iet bij hen opkwam.
In Parijs leven en sterven meer dan de
h ;lft der menschen zoo op „gemeubelde ka-
r ers", en dat zonder pension. Pensions kent
en- hier alleen in de Engelsctte buurten: in
den omtrek van de place Victor Hugo en,
iharachter, in Passy. In het andere, minder
v elvarende gedeelte der stad kani men een ka
mer beter verhuren als slaapvertrek dan er
dtafel te dekken.
Daarom bloeit hier het restaurant. Er zijn
restaurant in alle prijzen, voor alle beurzen
I'< wed dat er geen straat is in Parijs, welkc
n et ten minste een restaurant telt. Vooral de
Heine kroegjes met nauwelijks zes of acht in
c en grond geankerde, min of meer gebarsten
riarmeren tafeltjes, zijn legio. Hier eten
-erklui en chauffeurs, en in den regel is dc
keuken er niet kwaad. De beste kunt ge her-
kennen aan de file van taxis die op het etens-
vir ervoor te wachten staan, niet omdat de
g isten zich per auto hebben laten brengen.
n aar omdat de bestuurder in hoogst eigen
P'rsoon er het middagmaal gebruiken ging.
De kantoor-employ6's, winkelbedjenden en
n tdinettes eten meer in de inrichtingen wel-
k i worden aangeduid met den naam ,.bouil-
L n" (Bouillon Duval", Bouillon Chartier",
„:,.ouillon Saulnier", etc.) De keuken is daar
z ker minder goed, doch het decor is beter
vcrzorgd. Veraer is er nog een zeer groote
cetegorie eethuizen ,,k prix fixe", waar men
tegen een vasten prijs een bepaald menu sa-
msnsitellen kan, en ten slotte zijn er de hon
derden restaurantsvoor deni manvan zaken: en
voor ieder die zich een dejeuner of een diner
lean betalen in een prijs, varieerend van. 20
tot sorts 100 francs.
Al deze inrichtingen Waren gisteravend tot
hei laatste hoekje toe bezet. Overal smulde
ti van een gargantuaansch souper (waar-
vc jr dan ook een stevige prijs werd ge-
vriagd), en amuseerde zich -met muziek en
Jans. Reeds dagen tevorcn waren alle plaat-
je i gereserveerd, zoowel in het bescheiden-
ste kroegje als in de mondaine nachthuizen
van Montmartre en het Etoile-quartier.
Tegen middernacht was op de voomame
verkeerswegen de drukte zoo mogelijk nog in-
tenser dan 'smiddags. De souper-gangers
die geen auto hadden kunnen machtig wor
den, drongm en- duwden, in groot avond-
toilet, onder het schitterend schijnsel der
booglampen, langs de winkels, waar ook de
aaniokkelijke Halages nog verlicht waren ge-
lartn.
Wij hadden met enkele vrienden eeni tafeltje
benproken in de onlangs heropende balzaal
van den Moulin Rouge". Het was er' uitge-
ia'en vroolijk, zooals het vannacht in Parijs
overal uitgelaten vroolijk was Heel de stad
was een immense feestzaal, 6en orgie van
honderd vierkante kilometers oppervlak.... in
alle gevels waren, achter de persiennes, de
vi slers verlicht, achlei bijna elke deur vond
inei een juichmde, lacbende menigte in
fee .fdos. zich tooiend met_ allerlei dwaze co-
til'on-versierselen, elkander bestokend met
eer. snelvuur van celluloid balletjes, danisend
en springend bij: een alles overstemmende, ka-
l o'onische dolhuis-muziek.
Tot het aanbreken van den dag vermaakie
m< n zich, vrooliik en onschuldig. En zelfs
iir /en in de lucht vierde men het bacdianaal.
W nnt een ondernemend en met zijn tijd mee-
ga and man had een van de groote vliegtui-
e afgehuurd. die dem dienst tusschen Parijs
en Londen onderhouden, en in het toesteJ,
c'- on 1500 meter hoogte boven de „ville lu-
r:r're" zweefde, serveerde hij, onder een met
id van gekleurde gloeilampies behangen
stboom gebraden gans en plumpudding
?ai een klein elite-nubliekje, dat bereid was
reveest een fortuintje neer te tellen voor
r'r -e rn'euwe sensatie.
Darijs, 25 Dec. 1921.
LEO FAUST.
De nieuwe Belgische mossel-noch-vischre-
ge.-:ring heeft de Kaap van zijn debuut in de
Statenkamer zonder veel blutsen en buileti
omgezeild. Hoe kon het ook anders? Heel ver
in t verleden moet worden teruggegaan. om
zulk onbeduidende regeeringsverklaring aan
te treffen, denkelijk wel tot de eerste jareri
van Belgie's afscheuring van Holland, toen
't jonge koninkrijk insgelijks werd bestuurd
door ministers, genomen uit de in die 'jaren
bestaande twee politieke partijen. De lange
rede van den premier Theunis kan worden
samengevat in enkele woorden: „Onze taalc
zal zijn's rijks financien te herstellen, het
land uit den bitteren nood weer op te helper
en voor't overige de hulk te hangen naar den
wind. Wij hebben de pretentie te besturen, niet
te regeeren. Daaruit volgt ook, dat wij in za-
ke buitenlandsche politiek in 't zog van
Frankrijk blijven varen, het parlement zonder
directie, zonder vingerwijzing wordt gelaten
in de hartstochtelijke debatten, die zullen
volgen omtrent het ialengebruik en de mili-
taire kwestie. De regeering neemt geen stand-
punt in, laat de Kamer vrij en zal afwach-
ten, wat komen gaat.
Bij de bespreking der ministerieele verkla-
ring kon het Kamerlkl Huysmans dan ook
terecht opmerken: Onze regeering maakt een
zonderling figuur: voor buitenlandsche poli
tiek ontpopt ze zich tot een „filiale" en voor
de binnenlandsche wordt ze een „wachtzaal".
Een volzin nog uit de rede van mr. Theunis
is het aanstippen waard:
„Wij hopen wel," zeide de premier, „de
vriendschappelijke betrekkingen met Neder-
land te hervatten."
Zijn die betrekkingen dan ooit officieel ver-
broken geweest? Niet bij onzen wete.
Dit geeft evenwel gelegenheid aan sommi-
ge nationalistische bladen de vraag te stel-
len, of men er ditmaal vast toe besloten is aan
Holland de tanden te laten zien. Een zeer
oirbare manier, meent u niet, om een vrien-
denpraatje aan te knoopen.
Steunend op een artikel van't verdrag van
Versailles had de Belgische regeering de his-
torische echatten opgeeischt der orde van
't Ouldao Viiea, die oeruatkn in de hendea
van dea cmttroonden Oostatrfpwefcan Srefter,
ender voorwendsel, dat deze orde te Brugge
verd opgericht. Zooals bekend, werd een co-
riit6 van drie scheidsrechters aangesteld en
er werd beslist Oostenriik te blijven beschou-
v.'en als de wettige bezitter van de juweelen-
versierselen, arcnieven, enz. van deze orde.
Naar verluidt heeft Belgie tegen die beslis-
sing beroep aangeteekend bij de ooinmissie
van herstel en dit beroep schijnt kans op
gunstigen afloop te hebbim.
Maar moeiiijkheden van tweeerlei aard rij-
zan nu op. De Oostenrijksehe en de Spaan-
sohe vorsten hebben op eigen houtje deze sie-
r.iden onder elkaar verdeeld, sieraden, die
eigendom blijven van den grootmeester der
orde. Dit is zoo waar, dat na afsterven van
een ridder de hem geschonken versierselen
aan dezen grootmeester moeten teruggestuurd
worden. Dit was namelijk in Belgie het geval
n i den dood van koning Leopold II.
Zal men nu koning Alfons XIII, erfge-
naam van Keizer Karel, tot teruggave dwin-
g?n En z.oo de uitspraak der scheidsrechters
gewijzigd wordt, aan wien komt de schat
van t Gulden Vlies toe? Holland en het ge-
wezen hertogdiom Bourgogne maakten deel
uit der Nederlanden, toen, 400 jaar geleden,
Filips de Goede te Brugge dc orde stichtte.
Holland en Frankrijk hebben dan evenveel
recht als Belgie om hr« aandeel in dezs
schatten op te eischen. En afgezien van de
historische waarde, die deze voorwerpen aan-
bieden, is't sop de kool wel waard om hier-
omti-ent in briefwisseiing te treden?
In kunstopzicht leven we hier in vollen kom-
kommertijd. Wel worden hier en daar afzon-
derlijke zaaltjes gevuld met de jongste pro-
ducten van schilders en beeldhouwers, doch
dit is niet voldoende om zich over de heden-
daagsche kunstuiting een algemeen denk
beeld te vormen.
Daarom ook werd gretig de
benut om een tentoonstelling van it
primitieven te bezichtigen. Nederlanclsche en
Belgische bezitters van deze zeldzame wer-
ken"stonden ze voor een maand in bruikleen
af aan den staat; ze vullen eene gansche zaal
van het Rijksmuseum. Onder Italiaansche
pr mitieven moet hier verstaan worden de
voortbrengselen der Florentijnsche, Veneti-
aansche en Sianneesche scholen. De school
van Sienna overvleugelt, in kunstopzicht, de
twee anderen. De meeste der schilders en
beeldhouwers uit de 14e en 15e eeuw vertolk-
ten op eigenaardige manier de godsdienstige
gevoelens, die woelden in hart en geest. Zeer
weinig werken, die geen godsdienstigen on-
dergrond bezitten. Hij, die deze gelegenheid
niet gebruikte, zal denkelijk het. genoegen
moeten missen kennis te maken met de mees-
ters, die heeten SasSietta, Andrea di Bartoli,
Simone Martini, Lorenzetti, Taolo, Lucca
della Robia, enz. Ook de Italiaansche pen-
ningsnijder Vittorio Tisanello is hier verte-
geiiwoprdigd door medailles van historische
personages der Renaissance, die als majesta-
tische kunstgewrochten in niets moeten on-
derdoen voor het beste, dat ons de oudheid
schonk.
De gewyzen minister Carton de Wiart
hield de inleidende rede. Zijn „leitmotiv"
was: Moeten musea nog steeds aangezien
worden als kerkhoveri der kunst? Aan de
hand van wat in Bdg:2 reeds is fcetracht om
het bezoeken van de musea aantrekkelijk te
maken, eene poging, waarvan de huidige ten
toonstelling nogmaals getuigt, meende de re-
denaar te mogen besluiten, dat deze halve
waarheid niet lang meer zal opwegen tegen
de feiten. Inderdaad, zag men hier niet den
minister van onderwijs en kunst, mr. Destree,
aan't hoofd' eener jongensschool in't rijks
museum rondgaan, om aan de jongelui de
beteekenis van de kunstwaarde der voornaam
ste schilderijen te verklaren? Dit voorbeeld
werd nagevolgd, o.a. voor de meisjes door de
echtgenoote van minister Vandervelde en
andere dames uit d.e hooge wereld.
Aldus wordt de jeugd zin naar kunst inge-
sproken en wordt zij aangewakkerd om
geestelijk genot te zoeken in den omgang met
oude meesters.
Een droeve mare gaat door d'en lande. De
prioriteit van Belgie, zoo plechtig beloofd en
bezworen ten aanzien van de betalingen, door
Duitschland te doen, zou begin Januari in
bijeenkomst der hooge oome's te Cannes wor
den gewijzigd, misschien wel opgeheven.
Dit zouden wij alweer te danken hebben
aan Lloyd George. De Engelsche minister
zou ons met een kluitje in het riet sturen, zeg-
fend: Duitschland kan onmogelijk betalen
laat er dus een plug in en zegt wat ge ab-
soluut noodig hebt om rond te komen.
Belgie zaf zich natuurlijk niet zoo gewil-
lig naar de slachtbank laten leiden. Wij kun
nen, inderdaad, voor het oogenblik geen en-
kel millioen missen, te meer daar van het
eerste milliard ons tOegekend, niet veel in
huis kwam, maar den weg naar New-York
opging ter vereffening onzer schuld tegen-
over Amerika en Lngeland. Dat Lloyd
George ons een middel aanwiist om de zes
milliard, die in de kelders der Nationale Bank
berusten en tegen 1.25 fr. zijn uitgewisseld in
gangbare munt om te zetten, dan kunnen wij
wat uitblazen! Doch om die marken in te
kocpen hebben wij zelf vier milliard moeten
leenen en die bewerking drukt ons als lood
op de borst.
Misschien biedt. de zaak zich gansch an
ders aan, zoo Lloyd Georg, gevolg gevend
aan zijn inzicht, een streep door de rekening
trekt, van't geen Belgie verschuidigd is aan
Engeland, onder vorm van oorlogsleening
gesloten om de geallieerden uit den nood te
nelpen. Ook nog, zoo hij er eindelijk toe be-
sluit een stevig verbond met Frankrijk aan te
gaan, wat ons toestaan zal ons oorlogsbudget
mei een milliard francs te verminderen. In
die onderstelfingen kan er't een of 'tander
gemist worden, doch tracht men ons alweer
een Engelsche nothing in de hand te schilde-
ren, dan is te Cannes voor onze ministers,
zich op't verdrag beroepend de leus en voet
bij stuk te houden de boodschap!
J. de B.
(Seen dtenstaanbiedingen.)
TE KOOiP AANOEB'ODEN EEN BONT,
zeer billijk. Adres Bureau van dit blad.
TE KOOP een beste TREKHOND (Reu)
1 jaar oud. Te bevragen hij C. DEICKiER,
b. 4. Vi«r Staten.
Jb. HARTLANP. Koningsweg B 69,
Handel in 2e handscn Kinderwagens, Sport-
karren, Ledikanten, Bedden, enz. KONInGS-
WEG B 69 naast Klaas Verwer
"~Heeren Bakkers. TE KOOP HET I JZE'R-
WERK en VUURSTEEN van een beste ka-
naaloven. Nog in werking te zien. Adres
C. WIJN, Zeglis 7.
Pracht partij iets gebruikte MILITAIiRE
WATER DICHTE SuHOENiDN met nieuwe
dubbele zolen en hakkeni 4 per paar, kleine
m.aten1 f 2.50 per paar.
D. MULDER, Laat 32a, Bovenhuis.
"iUPPENHOK TE KOOP GEVRAAGD.
Brieven onder No. IJ 5 bureau v. d. iplad.
Wegens plaatsgebrek TE KOOP een goed
onderhouden HEFRENRIJWIEL.
KONINGSWEG 17a.
CJeniensd Meuws.
kw
E'EN G'ROOTE BRUT ALE INBRAAK.
Eergisternachit heeft in't perceel Prinsen-
grachrj 107'5 te Amsterdam waarin o.a. de
N. V. Theehandel E. Brandsma gevestigd
is, een groote brutale inhraak plaats gehad.
De otnigenoodte gasten hebben rich toe-
;ng weten te verschaffen door den kelder en
lannen hierdqor in het porcekin -magazijn
van1 eene kort igeleden daar ter stede geves-
tigde Duiitsche firma. Een bureau werd
daar opongebroken mi d-aaruiit en bedrag
warn 200 onitvreemd.
De iheeren schijirienl spoedig daarop de
trap ontdekt te hebben, die naar de kanto-
ren dier Ermla B'randsmia leidt. Daar hebben
zij alles ovenhoop gehaald; alle bureaux en
baste® nroesten net ont-geldem; wat- gesloten
was, werdi opongebroken en wat van der
heeran gadinig was, medegenonien. De die-
ven hebbe® zelfs kans gezion, eene groote
brandlkast om te kearen en de adhterziide
daarva® als een sardliaenblikje open te snij-
dien. Deze moeitevoile arbeid werd eve®.wel
niet voldoende beloondi, w;a®t, ai was er nu
ee® gat i® de brand'kast, hebben de dieven
dlaarmedte niet de ruiinte bereikt, waar het
geld lag opgestapeki. Vermoedelijk ontbrak
hum de gelegtenheidi of de instrumental, om
hunne opera ti&nj aan. de brandikast verder
vocrt te zetten.
Verscihillende waardevolile artikelen wer-
die® dtoor hem vernield, waarn'a zij er met
hun betrekkelijk gerimgen buit va® slechts
eenigan homdlerde® guldens va®1 door zijn
gegaan.
De poliitae siteUt een omvamgrijk onderzoek
in naar de diaders, doch tot dusverre zonder
eenig resultant
HET KATHOLIEKE STAATS-
PROGRAM.
De Algemeene R. K. Wericgeversvereeni-
ging heeft aan het hoofdbestuur van den
Bond van R. K. Kiesvereenigingen haar wen-
schen kenbaar gemaakt omtrent de aanvul-
ling van het program der R. K. Staatspartij.
Die wenschen zijn:
I. Instelling van een afzonderlijk departe-
ment van nijverheid en handel en een voor
landbouw.
II. Instelling van een rijsskinderfonds.
III. Invoering van een spaarverlichting
voor jonge ongehuwde arbeiders.
IV. Bevordering van de grootst mogelijke
zuinigheid in alle takken van overheidsaienst.
V. Het nemen van maatregelen, waaraan
de gedachte ten grondslag ligt, dat in het
bedrijfsleven zooveel mogelijk de rechtstreek-
sche invloed der staatsorganen wordt uitge-
schakeld en vervangen door wettelijk erkende
regelingen, vastgesteld door de organisaties
van werkgevers en werknemers, en in het al
gemeen door de organisaties der belangheb-
benden in gemeen overleg.
Wat punt V betreft, wordt de volgende toe-
lichting gegeven:
Aangezien aan het begrip publiekrechtelij-
ke bedrijfsorganisatie, volgens de gedachte
van verschillende R. K. sociologen en arbei-
dersleiders, de gedachte verbonden is van
uitbreiding der medezeggenschap van de ar-
beiders-organisaties in het bedrijf buiten het
terrein der arbeidsvoopvaarden, meent de
A.R.K.W.V. zich te moeten uitspreken tegen
de plaatsing van de uitdrukking ..publiekrech-
teliike bedrijfsorganisatie" op het R. K.
staatsprogram en geeft in overweging op dat
program in het daarvoor bestemde hoofd-
stub bovenstaande formuleering op te nemen.
De A.R.K.W.V. is van meemng, dat onder
de huidige omstandigheden de uitdrukking
„publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties" aan-
leiding zou kunnen geven tot verwarring en
tot het opwekken van verwachtingen, die niet
te verwezenlijken zijn.
De sub V geformuleerde wensch komt naar
de meening der A.R.K.W.V. aan alle billijke
verlangens tegemoet en sluit zich logisch
aan bij het onlangs door de Tweede Kamer
aangenomen art. 19 Ibis der Grond wet.
UIT IDE MIETAALMIiJVERHETD.
De Christelijike metaalarbeidlers te Uengelo
hebben zich uitgesprolkemi voor een loonsver-
laging van 5 pCt. op 1 Maart em nogmaals
5 pGt. op 1 Jumi.
Door het hoofdbestuur van den R. K.
Bond van Onderofficieren is een schrijven
gezonden aan de onderofficieren, leden van
dier bond, om steun te verleenen aan de sta-
ken Jen in de metaal-industrie.
Oistermiddag is het eindresultaat van de
dor r de verschillende organisaties van me
taaibewerkers gehouden stemmingien bekend
gemaakt.
Het bleek, dat uitgebracht waren 11,863
steramen.
Voor het eerste voorstel, dat van den. Me-
taa;bond, n.l. opheffing van de staking met
thans 5 pet. loonsverlaging en op 1 Fcbruari
weer een loonsvermindering van 5 pet. voor
de meerderjarige metaalbewerkers, stem den
609 personen.
Vo6r het tweede voorstel, het z.g. tegen-
vocifstel van de organisaties, n.l. de hervat-
ting van het werk op het oude loon, op 1
Maart 5 pet loonsverlaging en op 1 Juni
npgmaals 5 pet., stemden 4907 personen.
Vo6r het derde voorstel: doorstaken tegen
elke loonsverlaging, waren 6096 stemmen
uitgebracht.
IManco hadden gestemd 172, van onwaar-
de waren 79 stemmen.
De meerderheid heeft zich dus uitgespro-
ker v6or doorstaken.
De hoofdbesturen zouden gisteravond ver-
gaderen om hun houding naar aanleiding
var den uitslag van de •Wmiag te N^alen.
UIT HIST 5«OUWBEDR!JF.
Donderdag heeft te Utrecht een gecombi-
i.eerdc vergadering plaats gehad van1 de
hoofdbesturen van de volgende organisaties:
Med. R.-K. Bouwarbeidersbond, Alg. Ned'.
Bouwvakarbeidersbond, iNed. SchiTdersge-
dcrsgezellenbond, Alg. Ned. Sllncadoors-
bondi, Alg. Ned!. Grondwerkersbond, Land.
Fod'. va® Bounvvafcarbeiders, Nedl. Neutr.
1 urroerliedenbcr.d1, Nfed. Cnr. Bouwarbei-
d rsbend, Cbr. Nat. Bouwvakarbeidiersbond1.
Hlet dioel was samenv/erking te bereiken ten
aanzien van verschillende vraagstukken, die
in het bouwbedirijif aan de orde zijn en waar-
bij. het belang der arbeiders ten mauwste be-
'.rokken is. Deze samenwerking is in zoover-
n bereiikt, dat vijf oommissies zijn benoemd,
die elk een onderwerp in studie zullen ne-
mrin, waarover rapport aan die' hoofdbestu
ren zal wordkn uitgebracht, naar aanleiding
van welke rapporten eventueel gemeenschap-
pelijk) optreden zal volgen.
VOORLICHriJ'N'OSD IE'MST VOOR DE
INIJVERIHIEID.
De minister van landbouw, mijiverheidl en
handel, overwegende, dat het gewenscbt is
om, evenals voor andere voorbchtingsdien-
stcn gebruikelijk is, ook voor den voorlich-
tingsdienst tea behoeue van de nijverheid'
een t'arief vast te stellen, voor dte vergoedin-
gen, welke voor verstrekte adviezen' aan be-
langhebbenden in relcenimg kumnlen worden
gebraCbt, heeft mot iingang van 1 januari
vastgesteld hetvolgende tarief van vergoe-
dingf®, iwrekenmg te bremgen. voor adviezen
versitrekt dioor de nijverheidsoonsulenten..
Art. 1De nijverh'cidsconsulenten verstrek-
ken op aanvrage va® Nederlandsche fabri-
ika®(a® en amibachislieden, alsmede op aan
vrage van Nledterlianders, die zich als zooda
nig wille® vestigen, voorloopige adviezen en
veas van aJgemeemeni aard. Deze voor-
:ichiling geschiedt koS'eloos, behoudens het
bepaalde biji ait. 2.
Art. 2. Indien.1 tot het verstrek'rara va® voor-
li.chtioig' door den dijverheidteawtsulent of
door een laan hem locgevoegcic®. mgenieur of
assistent op verzoek van die® uanvrager een
bezoek aa®' dliens cmderneming wordit ge-
bracht, zal vooraf eeni bedrag van 10 b:e-
taald moeten worden als aandeel in de alge
meene kostem va® den dienst.
Art. 3. In. bijzoindere gevallen belasten de
nijKerheidiscoinsulenten, zich met de verdere
uit^verking va® hun adviezen, met het opsiel-
le® vara omtwerpe®, beste'kken e®: begrootin-
ger voor fabrieksinstallaities, met het uit wer
ken van reeepten e® werkwij'zen, met het ver-
strekkc®' van. meer uitvoerige gegevens op
chemiisch werktuigkundig e®' electrotechnisdi
gebiedl, alsmedie met oroaerzeekinge®. van ma
chines en. toesteWcn.
Deze werkzaamheden geschiede® tegen be-
talimg volgens een vooraf in te dienen opga-
ve, waarbijl het tarief voer ingenieursweik-
zaamhedera der Vereemiging van Delftsche
Ingenieurs als leidlraad dlient.
Art. 4. Ten behoeve van kleinmijveren kan
door den betrokkem nij verb eidsconsul entem
geheel of gedfeeltelijk oniheffing worden ver-
iaond van betaling volgens de arit. 2 en 3.
LOONSVERLAGING IN DE GLAS-
INDUSTRIE.
De Vereeniging van Glasfabrikanten in
Nederland heeft aan de arbei decs organ isa<-
ties voorgesteld het bestaande collectieve con
tract, dat met 31 December afloopt, voor
koorten tijd te verlengen, op voorwaarde, dat
de organisaties genoegen nemen met een
loorsverlaging, varieerende van tot 2714 pet.
De hoofdbesturen der organisaties hebben
het voorstel als absotuut onaannemelijk van
de hand gewezen. De ondeihandelingen met
de fabriianten dure® voort.
BRAND.
De wachtmeester A. van Kappel van de
hier gelegen groep militaire politietroepen
ontdekte vannacht, ruim een uur, terwijl hij
met korporaal de Gans op patrouille was, dat
er brand was uitgebroken op de Spangesche-
kade alhier. Na de brandweer gewaarschuwd
te hebben, keerde hij naar de plaats van den
brand terug en heeft daar met behulp van
anderen, na zich met geweld toegang ver-
schaft te hebben, vier paarden, een koe en
eenige kippen uit het brandende perceel e,H
een aangrenzenden stal in veiligheid .ge-
bracht.
De brand was uitgebroken in pand N?o. 47
aan de Spangeschekade, waarin gevestigd
zijn de constructiewerkplaatsen van do/a heer
B. van Rijn, te Schiedam woonachtigi Vroe-
ger heeft de firma van der Valk er haar bran-
derij in gehad. Ruim 1V« uur vannacht; heb
ben de metaaldraaier A. Kok, en de bah'ker J
Markies waargenomen dat er een vu'urzuil
uit iiet huis Opsteeg, waarbij een ontploffing
werd gehoord, die later nog door twee andere
is gevolgd. Deze ontploffingen zijn veroor-
zaakt door het springen van zuurstofappara-
ten.
Het geheele pand, dat laag van verdieping
is, ij uitgebrand. De oorzaak van den brand
is onbekend. De brandweer rukte eerste te 5
uur 'sochtend in, de nablussching overlaten-
de aan de manschappen van de reservebrand-
weer onder de leiding van den hoofdopzichter
den heer J. Pellenkoft. Spuit 55, die mede uit-
rukie, behoefde geen hulp te verleenen.
Verzekering dekt de door den brand veroor-
zaa'cte schade.
KORTE BfE'RIGHT'EN.
Dnderdiag heeft een visscher te Ffarder-
wijik aangebradit een door hem uit zee opge-
visGut ddj'k va® ee®. jonge man, vermoedelijlc'
va® een dter opvarenden van de stoomboot
Deventer II, welke boot in die® storm van
November op dte Zuiderzee vergaan is.
Te ih'toxst is gisteren, verda.cht van
brandstichfing itn: dte woning van Schoeber,
aldnar, aangehouden de 25-jarige J H. Hij
is raar de gevangenis te Roe-mood overge-
bracht.
Het boerenplaatsje aan den Lagedijker-
weg is met 12 H.A. land verkocht aan J.
Portegijs te Westwoud. Het plaatsje behoor-
de aan P. Henneman te Schagen.
-- Met 1 Januari a.s. wordt de gasprijs
te Heerenveen verlaagd van 15 op 12 cent
per store.
Gisteren is te Utrecht de 64ste algemee
ne vergadering van de Vereeniging voor Pae-
dagogiek gehouden.
Provinciaal Nienws
UIT BERGEN AAN ZEE
Mavrouw van Raawa-Vfiltar veatitkk
1
g S3
r I
