Werk, Ontspanning, Slaap.
ii
Work, •atiptiaiag m titap, van «lk ack<
uren par dag, dean wondoren voor de ge-
zondheid. Duizenden gemeien acinar vael se
wemig slaap en besteuen te weinig tijd aan
©nispanning zi] verstoven het evexiwicht
d«r lichamelijke gezondbcid door ©vtrmatig
werk.
Overworking overlaadt het bleed met af-
gewerkte s token en urinezuur. De nieren
worden overspannen en verzwakt door him
eiuaeiuozen sirijd oni cen dusdanige hoevtel-
heid ait het Woed te filtreeren. Dientengevol-
ge doen zich verschijnselen voor a Is rugpljn,
urinekwalen, rheumatische pijnen, water-
zuchtige zwellingen, duizeligheid, hoofdpijn,
een vennoeid gevoel enz.
Foster's Rugpijn Nieren Pfllen geven de
noedige hulp, als de nieren verzwakt zyn
Gepaard gaande met een vcrstandige leef-
wijze vermijding van overwerking, laat
taar Ud gaan, zwaar vexteerbare spijzen en
alcohol; en door te zsrgcn voor de noodige
ontspanning en slaap verotoikm Fester g
Pillen de nieren en regelen zij de blaas. Zi,
doen de pijnlijke waarschuwingen van nier-
zwakie verdwijnen en voorkomen de ontwik-
keling van rheumatiek, steen in de nieren en
blaas, waterzucht, ischias, nier- en blaasont-
steking enz.
Oumoud echter dat als gij weder gezond
zijt, gij moet trachten gezond te blijven zon-
der geneesmiddelen.
Ieaere echte doos Foster's Rugpija Nieren
Pillen draagt de handteekemng van James
Foster.
Te Alkmaar verkrijgbaar bij Nierop
Slothouber f 1.75 per doos.
De voorzitter gaf nog in overweging de
plaatsen zoo biilijk inogclijk te vcrueelea
over links on rechis. Spr. wenschte daarom
v66r de stemming mondel.nge besprekiug
van Candida ten.
De hecr mr. J. P. Bosman noemde de na-
men van de heeren Visser, Arntz, H. Hols-
muner, Bak en Grondsma.
De heer Holsmuller meende, dat het bank-
bedrijf ook wel een zctel mocht hebben,
waarop de heer mr. I P. Bosman lachend
opmerkte, dat de heeren uit dat bedrijf al
leen goid waren om credieten te verlecnen.
De heer Eriks bepleitte een candidatuur
van iemand uit het zuivelbedrijf. Met het oog
op cen mogeiijk conipromis met andere ge-
meenten zou men met zoo iemand een gun-
stig resultaat van het overleg bevorderen.
De heer Holsmuller wilde liever voor zijn
naam dien van zijn broer, den heer W. Hols
muller, genoemd hebben. omdat die in
Noord-Holland beter thuis is.
De heer Grondsma wilde geen candidatuur
aanvaarden, hij achtte de heeren Kool en
Henneman betere vertegenwoordigers van
den kaashandel.
Op verzoek van den heer Groot noemde de
heer C Bosman de namcn der Kden van de
tegenwoordige Kamer.
De heer C. Slinger noemde den heer Bos
scher, van de ijzerfabriek, als candidaat.
De heer J Bossert wilde de than# zittende
leden weer candidaat stellen.
De heer H. Holsmuller noemde den heer
W F Stoeljr
De heer Kool vroeg den heer Grondsma
zich wel beschikbaar te stellen, wat deze wei-
gerde.
Hierop werd tot stemming overgegaan
voor de candidaatstelling van viif personen,
welke stemming tot uitslag had dat werden
uitgebracht op de heeren: S. W. Arntz 23
W G Visser 22 W Holsmuller 21, W F
Iiigrczoitden Stnkkon.
(Buiten verantwo0rd.tlijk.htid van de Rtdec-
tic. De op name in deze rubriek bewijst geent-
Mins; dat de Redaclie tr me dr. instemt).
OPPERPRIESTER OF ANTICHRISTTvT
Om Petrus, die bij vergissing tot het apos-
tolaat geroepen schijnt en blijkbaar beter op
zijn scnujt gebleven ware, den genadeslag
toe te brengen, roept Ds. De Pree nogmaals
Paulus te hulp.
Paulus moet hand- en spandienst bewijzen
om Petrus in den hoek te krijgen. En als hij
zich tot dit bedrijf niet zoo maar leent, wordt
hij een handje geholpen.
Waarom we dit artikel, dat ons ista
sistapistaPetrus uit zijn gezags-
positie weggoochelt, eens op den keper gaan
beschouwen en Dominee's rekensom nareke-
nen.
Toeni Petrus in Antiochie gekomen was,
kwarn Paulus daar ook en wederslond hem in
het aangezicht, omdat hij te bestraffen was.
En in aller tegenwoordigheid het woord
nemend, sprak Paulus tot die daar samen
waren
„Mannen, broeders, en gij, inwoners van
Antiochie, hoort! Deze man, dien gij hier
voor u ziet, Simon, de zoon van Jona, heeft
dere van ons alien. Het woord misbruikend,
zich valschelijk bij u aangediend als de meer-
door den Meester nooit in dien zin gesproken,
beweert hij de Petrus, de steenrois van het
gebouw der kcrk te zijn. Door oirtkooping en
door persoonlijk overwicht is hij er in ge-
slaagd zich tot hoofd der volgelingen van het
Lain op te werpen, steunend op de partij. der
ijveraars voor de Joodsche Wet, van de
knechten der oude Synagoge, die God straffe
om hun eigengerechtigheid. Ook geef ik u
getuigenis, dat hij een ander evangelie ver-
kondigt, dan ons geopenbaard werd door den
Zoon van God, die mij heeft afgezonderd
van den moederschoot en mij geroepen heeft
door zijne genade. Dat is het, waarom ik
hem in het aangezicht wedersta, pmdat hij
te bestraffen is... Indien bovenstaande woor-
den van A tot Z uit mijn duim gezogen
en in geen enkelen Bijbel te vinden
inderdaad door Paulus in het Antiocheensch
gedrang gesproken waren indien hij Pe
trus rechtens en met grond had aangegrepen
in diens usurpatie van gezag of in de onzui-
verheid van diens leer in dat geval, ja,
had Dominee zich met recht op den Hriden-
aposte! kunnen beroepen, om de ..Bijbelsche
werkelijkheid tegenover de Roomsche fantasie
van een vermeend primaatschap te steljen;,j
dan zou het slecht met Petrus staan en stond
het onzen tegenstander vrij ons uit den treu-
re in de ooren te toeterenn Ziet ge nu wel,
dat hij geeni pairs, was!
Maar nu komt Nemesis en verplicht Domi
nee bij de uiteenzetting van het twistgedir.g
mtb aiin tigjm wmcdm vamp to «uikm; dat
Stoel Jr. 16, F. Bal 18, A. Wanneants 12,
J. G. Messelaar 12, C. Bosman Gz 12, Ph.
M. Bsssokcr 16, G. Graahama 3, P. Keel 3
en Lines 1. Ge»oztn waivn mauoor ue «er-
ste vier, van wie de hoer iiioei nact aanwezig
was. De anucre naiuen de benoemmg aan.
De voorzitter mcrkie op, dat er nu 3 *tden
van links waren gekozen en beval aan om als
een man le sunuuen op ltmaud van rechts,
weik idee met appiaus weid begroet.
De heer Arntz, die telefonisch den heer
Stoci nau gcviaa„d of hi] oereid was ecu
candidatuur te aanvaarden. kwam terug met
ae mcdcaee.ing, dat de neer Stoel daartoe
niet gvnegen was en graag zou zien dat de
ncer Bos»cher in ziine p.aats werd gekozen
terwiji Hij aanb^val om ook nog een reserve
candidaat te steilcn voor het geval ook de
heer Bcsscher geen candidaat wenschte te zijn
tr invest dus cen vnic stemming plaais
hebben voor twee cand.dateu. tnaus verkre-
gen de heeren Bosscher 15, Mcsselaar 14,
oait iz, iieiUKinan y, C. Bosman 4, J. Groot
2, mr. W. C Bosman 1. Alleen de eerstge.
noemde had de volstrekte mcerderheid.
De heer Arntz deeidc na telefonisch ge-
sprek mcde, dat de heer Bosscher slechts wei
nig voor een candidatuur voeide, zoodat het
wenschelijk zou zijn een rescrve-candidaat
aan te wfjzen.
Hicrop had een hcrstemming plaats, met
den uitsiag, dat de hecr Messelaar 19 stem
men kreeg en de heer Bak 9, terwiji 2 stem
men waren uitgebracht op den hecr Henne
man en 2 bianco. De he.r Messelaar nam dc
bcuoeming aan.
Een nieuwe vrije stemming had plaats voor
de rerkiczing van een reserve-candidaat voor
den hecr Bosscher. De voorzitter beval h«r-
v«or sua dun heer G. Orradsma. epdat das
de kaashandel ook een vertegenwoordiger
zou hebben De heer Grondsma had spr. me-
degedeeld, bereid te zijn de reserve-candida-
tuur te aanvaarden De uitslag der stemming
was, dat werden uitgebracht op de heeren:
Grondsma 16, G Bosman 4, Henneman 4,
mr. Moens 1 cn P. Kool 1. Eerstgenoemde
was hicrmede verkozen.
De voorzitter zci hiema, dat nog em co-
mite van actie diende te worden gcvormd en
vroeg of daa rover stemming werd vcrlangd,
dan wel of de vergadcring zich er mede kon
vereenigen, dat de candidaten zich met el-
kaar ir. verbinding stellen
Dit laatste voorstel werd bij acclamatie
aangenomen, waarop de vergadering uiteen
ging.
Nader vernemen wij dat de heer Bosscher
de hem aangeboden candidatuur niet heeft
aangenomen en dat de heer Grondsma deze
nu heeft aanvaard
BADtHUIS WITTE KRUIS.
In de week van 16 tot 21 Jan. zijn in het
badhuis van het Witte Kruis genomen: 56
kuipbaden, 60 regenbaden le klas, 122 re-
geribaden 2e en 3e klas, te zamen 247 baden.
Zeetfldingen
STOO MV A A RTLIJ N E N.
STV, MiPJ. MEDERLAND.
Prins der Nederlandon (uitr.) arr. 22 Jan.
te Southampton.
Enggano arr. 22 Jan. v. Bunburyite Genua.
Grotius (thuisrvertr. 19 Jan. v. Colombo.
Jan Pietersz. Coen (uitr.) vertr. 20 Jan. v.
Colombo.
Kangean arr 23 Jan. v. Java te A'datn.
Rembrandt (thuisr.) vertr. 22 Jan. v. Genua.
Vondel (uitrarr. 22 Jan. te Port Said.
'WON. N1E(D. STB. MIJ.
Aurora vertr. 22 Jan. v. Algiers n. A'dam.
Berenice vertr. 20 Jan. v. Jaffa n. Malta.
er tusschen Paulus em Petrus geen sprake
was van oneeiwgheid in de leer. /a, Petrus
was't wel eens met Paulus. Ds. de Pree)
en het evemmin een aanval gold op diens
autoritcit. (Want eigenlijk was hij V wel eens
met Paulus. Ds. de Pree), maar dat het
eernige, wat Paulus, stremge woorden; inhiel-
den: een rechtmatige en billijke berisping
was van Petrus, onvoorzichtig gedrag.
Zoodat dominee spelmderwijs en zonder
good op te letten, wat hij doet in het jaar
1922 tot dezelfde conclusie komt, die Sin
Augustinus, de gereformeerde Kerkvader
handelemd over dezelfde episode, reeds in
400 getrokkem had: correctio non auctorita-
tis, sed charitatis. Geen berisping van gezag,
maar een vermamng van liefde! Waarop Au
gustinus nog de woorden laat volgen, die
wij bij onzen geachten opponent zoo noode
missem: Een veel zeldzamer em heiliger voor-
beeld gaf Petrus aan zijn „volgelingen" om
te verdragen, dat hun „ondergeschikten" hen
berispten, dan Paulus gaf in het moedig
weerstaan van den mindere tegenover den
meerdere, waar het de verdediging der waar-
heid geldt. (Ep. LXXXI1 al. 19 n. 22).
„Petrus bevond zich te Antiochie, ver-
haalt Ds. de Pree, waar ook Paulus was. En
terwiji hij nu eerst geen: bezwaar had geziern
in 't mede-aanzitten bij den maaltijd met
Christenen uit de heidenen, op ems veran-
dert hij van houding m onttrekt zich. De
oorzaak daarvan was te vindem in de komst
van sommigem uit dem Jerusalemschem kring
van Jacobus.
Cm der wille van dezen scheidt hij zich nu
af van die heidemera em christenen.
Zijn oude kwaal is weer boven gekomen
menschenvrees.
Want eigemlijk was hij 't wel eens met
Paulus.
Sinds hij't vizoem had geziern van 'tlinnen
laken, waarin reine em onreine dieren en hij
de stem gehoord had, die zeide: „hetgeen
God gereimgd heeft, zult gij niet gemeen
makem'", had hij geen bezwaar meer 0m1 tot
dem heidenschen hoofdman Cornelius en zijn
huisgezin te gaan en hem't evangelie te ver-
kondigen. En hij blcef eenige dagen bij; hen
en at met hen.
Aangevallem daarover, verdedigde hij zich
met een berccp op't vizioen en de bekeering,
waarin: God nun evengelijke gaven> gegeven
had' alsook aan hem."
ia, Petrus was't wel een» met Paulu#!
laar om der wille van „de lieden van
Jacobus" deed hij zich anders voor daa hij
eigenlijk was.
Veronbwaardigd over zulk een „veinzing"
heeft Paulus hem torn in aller tegenwoordig
heid terecht izewezm.
CaTVpro vertr. 2\ Ja«. y. BamTaaa a. ©e-
nua.
Danae arr. 21 Jan. v. Malaga te Valencia.
Deucalion arr. 23' Jam v. tl smburg te Am
sterdam.
Fauna vertr. 22 Jan. v. R'dam n. Havre.
Hiebe vertr. 21 Jan. Mossina a. Palermo.
Hector ventr. 22 Jan. v. Malta n. Algiers.
Helena vertr. 22 Jan. v. Triest n. Fiume.
Medea vertr. 22 Jan. v. Malta n. Algiers.
Nereus arr. 21 Jan. v. Oporto te Bordeaux.
Nero arr. 21 Jan. v. Newcastle te Ostende.
Orion arr. 22 Jan. v. Malta te Smyrna.
Theseus vertr 2i Jan. v. Pinatar n. Cadix.
Dido vertr. 23 Jan. v. A'dam n. Danzig.
Titan arr. 24 Jan. v. Kopcnhagen te Am
sterdam.
Uranus vertr. 20 Jan. v. Piraeus n. Nauplia.
WON. HOLL. LLOYD.
Delfland arr. 23 Jan. v. A dam te Cardiff.
1 Tollandia, v. New-Orleans n. A'dam vertr.
23 Jan. v. Sou hamptcm.
Rijnland vertr. 20 Jan. v. Bumos-Ayres n.
A'dam.
RDTT. LLOYD.
Buitenzorg (uitr.) arr. 22 Jan. te Antwer-
pen.
Djambi vertr. 21 Jan. v. Batavia n. Bris
bane.
Kedoe arr. 19 Jam v. R'dam te Batavia.
Sindoro (thuisr.) vertr. 21 fan. v. Padang.
Soerakarta arr. 19 Jan. v. R'dam te Batavia.
Wills (thuisr.) vertr. 22 Jan. v. Port Said.
Bandoeng arr. 23 Jan. v. Newcastle te Lon
don.
Gelria arr. 21 Jan. v. R'dam ,te Batavia.
Menado arr. 22 Jan. v. Hamburg te Rot
terdam.
FOLLAND-AMERilKA LIJN.
Blifdendijk arr. 21 Jan. y. Galveston te New-
Orleans.
Vechtdifk vertr. 23 Jan. v. R'dam n. New-
York.
Nbordam vertr. 21 Jan. v. New-York n. Rot
terdam.
WON. PAKETV. MIJ.
Houtman vertr. 20 Jan. v. Tjilatjap n. Sin-,
gapore.
Siaoe vertr. 19 Jan. v. Socrabaya n. Bang
kok.
KON. WEST-IND. MAILD.
Bazalt arr. 22 Jan. v. A'dam l.v. Swansea,
te Curasao.
Oranje-Nlassau (uitr.) arr. 22 Jan. te Trini
dad.
Ulvsses vertr. 22 Jan. v. Londen n. Ham
burg.
Van Rensselaer (thuisr.) vertr. 18 Jan. v.
Barbados.
Venezuela arr. 23 Jan. v. Hamburg te Am
sterdam.
Venus 19 Jan. v. Kingston (J.) n. Jamel.
Ariadne arr. 21 Jan. te Curasao.
Prins Fred Hendrik (uitr.) arr. 19 Jan. te
Madera.
J'OIL. BR.-fNDIe LIJN.
Riddetkerk (uitr.) arr. 21 Ian. te Port Said.
HOLL. OOST-A.FKIKA LIJN.
Brielle vertr. 18 Jan. v. Dar-es-Salaam n.
Mozambique.
HOLL AND-WEST- AFRIK A LIJN.
Drechtstroom (thuisr.) arr. 19 Jan. te Havre
en vertr. 22 Jan,, n. Hamburg.
HOLLAND O.-AZIe LIJN.
Oldekerk fthuisr.j arr. 20 Ian. te Hongkong
ROTT. ZUID-AMERIKA LIJN.
Waalwijk arr. 23 Jan. v. I 'amburg te Rott.
STV. MIJ. OCEAAN.
Antenor arr. 23 Jan. v. Bremen te A'dam.
Lycaon vertr. 16 Jan. v. Penang n. A'dam.
Polyphemus vertr. 18 Jan. v. Singapore a.
A'dam.
Frtaa art. 22 Jto. v. Jrpaa satgajrot
A'dam.
428ste STAATSLOTERIt"
Trekking van Maaadag 23 Januari
5de klasse, 5ck iqst
Prijzen vaa 70,—-.
302 316 576 586
72
658
1358
2023
2936
3665
4083
4314
4761
5251
6061
6610
7138
7961
8886
753
1507
2326
2938
3667
4138
4400
4783
5341
6064
6700
7140
7993
8913
822
1610
2527
3032
3715
4189
4459
4962
5433
6127
6707
7296
8172
9004
885
1679
2543
3415
3727
4203
4472
5121
5474
6144
6917
7450
8571
9011
1094
1830
2552
3438
3820
4300
4492
5155
5736
6373
7008
7472
8653
9339
619
1285
1876
2743
3648
4041
4313
4739
5200
5922
6533
7041
7654
8781
9562
9778 10025 10048 10062 10087 10092
10146 16166 10515 10532 10654 10791
10801 10827 10844 10994 11220 11224
11320 11406 11419 11424 11461 11690
11713 11854 12033 12113 12114 12271
12320 12329 12338 12423 12432 12510
12578 12617 12673 12766 12770 12777
12787 12846 12930 13016 13051 13054
13227 13371 13403 13456 13652 13700
13838 13885 13970 14016 14075 14271
14348 14357 14383 14389 14457 14648
14720 14837 15009 15039 15291 15367
15437 15480 15551 15882 15994 16092
16162 16387 16437 16500 16501 16534
16671 16757 16886 17214 17466 17470
17536 17538 17702 17862 17877 18090
18174 18176 18190 18250 18376 18417
18454 18472 18560 18580 18749 18789
18849 19016 19038 19048 19301 19317
19421 19497 19535 19601 19878 20043
20050 20121 20136 20170 20191 20207
20313 20337 20523 20621 20640 20644
20676 20803 20836 20978 21032 21067
21071 21094 21117 21175 21194 21215
21335 21426 21486 21487 21754 21793
21804 21805 21900 22029 22079 22137
22270 22345 22638 22758 22778 22S08
22822 22855 22900
N i e ten.
68 152
23
192
348
738
1009
1122
1309
1510
1811
2200
2320
2492
2596
33
205
443
765
1012
1123
1357
1642
1963
2233
2328
2501
2609
Want ook een godgeleerde als Augus
tinus was in de meeste srukken, zij het ook
niet in alle, Gereformeerd, vodr er nog Gets-
{wmmUs vAvm. \S Jam. lt&S.
En hij doet dit in een rede, die in den vorm
gericht is tot Petrus, maar ook en niet 't
minst voor de Galaten bestemd.
Perus eni ik zijn van geboorte Jodem eni we
waren daar trots op tegenover de heidenen.
Maar toen wij tot't geloof kwamen, Week
't privilegie van de wet waardeloos. Maar
we zagen in, dat de rechtvaardigheid niet uit
't vervullerii van de wet en alle wettische vor-
men verkregen werd, maar door't geloof in
Jesus Chrisms.
Maar wat doet Petrus nu?
Hij schaft eerst de wet af, omdat hij in-
ziet, dat die hem niet rechtvaardigen kan.
Hij is er dood voor en heeft er niets meer
mee te maken.
Gelijk behoort't ook voor een, in wien
Christus leeft. Maar weg dan ook met al die
Joodsche ceretnomen en gebruiken!
Leven alleen maar in't geloof in den Zoon
van God, die zich voor ons overgaf. Zoo
moet Petrus't verstaan en dan doet hij niet
meer mee aan die dwaasheden, die een
mensch niet zalig kunnen maken.
J a, erger nog.
De genade Gods wordt er door teniet ge-
daan.
Want indien de rechtvaardigheid door de
wet is, zoo is dan Christus tevergeefs ge-
storven."
„Bijna verschreef ik mij, sluit Dominee on-
deugend deze passage door in plaats van
„de wet" te zetten „de kerk".
Gelukkig, dat U zich intijds beraden heeft
en U dit keer eens niet verschreef, 't kan
heusch niet lijden
Maar van mijn weg laat ik mij niet af-
brengen, op die insinuatie ga ik hier niet in,
het over een kam scheren van de Joodsche
wettelijke reinigingen bijvoorbeeld met het
Nieuw Testamentsche reinigen van de ziel
door het water des Doopsels, blijft voor het
oogeniblik voor Dominee's verantwoording.
Ik grijp mijn man bij zijn jas eni vraag:
Als een of ander vereenigingslid op goe-
den grond zijn bestuur aanvalt uit noofde
van aiens onrechtmatig-verworven gezag of
uit hoofde van diens ontrouw aan de grond-
slagen der statuten, dan begrijp ik dat een
motie van wantrouwen volgi en dat bestuur
heeft afgedaan, zonder meer.
Maar in geval een lid onder verklaring
dat hij het zakelijk eens is en naast het be
stuur staat een persoonlijken grief laat
hooren over de onvoorzichtigheid van den
president, over diens menschenvrees en te-
kort aan richtinggevende leiding, dan is
daarmee geen mode van wantrouwen ge-
stdd, noch aan den president de gehoor-
zaamheid opgezegd of diens gezag verwor-
pen.
De grond voor dit voor-de hand-liggend
onderscheid zit in Ds. eigen verhaal. (Zie
boven.) En indien deze nevenstelling te pro-
f««a meant kliakws vase d#u «Mngfili*dM
2772 2793
3011 3012
3461 3555
3855 3866
3980 3981
4115 4140
4388 4488
4810 4873
4972 5065
5431 5532
5865 5907
5974 5988
6260 6205
6387 6391
6532 6552
6621 6725
6732 6301
6937 7026
7198 7265
7377 7390
209
464
851
1048
1136
1362
1646
1971
2240
2360
2514
2660
2809
3122
3603
3872
4063
4179
4515
4881
5077
5609
5913
6032
6331
6423
6560
6741
6857
7042
7267
7407
289
536
875
1082
1158
1438
1652
2032
2281
2438
2544
2669
2837
3326
3701
3900
4076
4259
4719
4933
5127
5672
5020
6095
6340
6442
6575
6743
6898
7045
7328
7422
161
293
606
922
1112
1160
1454
1664
2074
2282
2442
2551
2676
2844
3327
3716
3957
4088
4263
4734
4944
5132
5685
5928
SMI
etfe.
6460
6614
6762
6029
7113
7337
7441
183
327
736
944
1118
.1260
1487
1754
2124
2303
2485
2574
2745
2848
3452
3758
3964
4096
4273
4778
4948
5358
5827
5972
6141
6369
6504
6620
6770
6962
7182
7376
7458
kwestie wilde ik vragen:
Toen de profeet Nathan tot David kwam
en Elia tot Achab, en beide koningen laiig
niet malsch op een tekort in hun gedrag we-
zen, kwam daarmee hun gezag op losse
schroeven te staan? Werden hun onderdanen
alstoen van alle onderhoorigheid ontslagen
en waren ze daarmee finaal van de baan,
zooals Petrus nu van de baan moet, omdat
een Paulus hem op zijn persoonlijke tekort-
koming wijst?
Als het antwoord op die vragen, preen"
klinkt, ache ik mijn thesis gewonnen.
,,In alle geval le, besluit onze opponent met
een gemoedsrust, die tegenwoordig zcldzaam
wordt, in alle gevalle geloof ik, dat de Room
sche Kerk we! zal doen' Galaten 2 eens em-
stig te lezen."
't Is allemaal al gebeurd, geachte 'Heer,
lang en breed gebeurd, maar 't schijnt geen
zier te helpen. Alleen van Kalholick-Holland-
sche schrijvers, die dezelfde materie behande-
len en van hun boozen weg nog niet bekeerd
zijn, heb ik zoo'n stapel om mij hcen liggen,
dat ik het opgeef met eigen woorden te gaan
brabbelen, wat zij veel mooier wisten te ver-
tcllen en waarvan U met uw hooghartige
wenken om toch maar dit of dat te lezen,
vanzclf geen kop of staart gezien of gelezen
hebt.
Uit iSchaepman schrij'f ik over, uw naam
subsiitueerend voor dien van een ander:
Volgens het welsprekend oordeel van de
gTootsten onder de Vaderen is in de beris
ping door Paulus te Antiochie aan Petrus
gegeven, geen sprake van huichelarij of van
oppergezach. Geen, der Vaderen ontdekt hier
bij Petrus een dwaling in de leer, geen een
verhefing van Paulus boven Petrus. De
cnsterfelijke brief van Augustinus aan
Hieronymus is regel en richtsnoer
voor iederen eerlijken verklaardet. In
dien' Ds. De Pree iets weet, dan kon
hij weten. dat de Roomsche Kerk zich
om het geheele „Antiocheensch gedrang"
geen rninuut of seeonde bekommert. Zij weet
waaraan zij zich te houden heeft en zij houdt
zich daaraan. Nodi Petrus, noch Paulus
heeft bij haar aan eerbied of liefde verloren.
Betden zingt zij toe: Volheerlijke bcheer-
schers der wereld, zooals zij bij hun leven
elkaar hebben bemind, zoo zijn zij ii den
dood niet gescheiden. Zij heeft zich niet
diets ilaten maken, dat Petrus door zijn per
soonlijk falen zijn ambtsgezach verlbor. Dit
moet Db. De Pree weten. Wat wil hij dan?
Wil hij ons dwingen te gelooven,, dat er in
de Kerk een streven bestaat om de zaak weg
te doen, ter zijde te stellen als lastig, als on-
aangenaam? De stxijd is eenvoudig zakelijk
gevoerd, waar hij gevoerd werd. niets minder
en niets meer
Neen, Dominee wil iets anders. Hij wil de
Kalholieke wereld vcorstellen als eenvoudig,
als IdndaiKjWaa, ala lit ala alaaliuji, 3w>
7182
7780
7991
8102
8329
8603
S819
9210
9359
9787
10063
10198
-10483
10763
10902
11125
11433
11730
11896
12055
12219
12371
12516
12660
12876
12947
13136
13260
13389
13637
13789
14025
14135
14363
14557
14706
14962
15070
15183
15420
15537
15760
15979
16313
16431
16557
16861
17057
17193
17272
17376
17544
17704
17912
18062
18275
18406
18547
18672
18852
19124
19515
19673
19775
19904
20179
20473
20730
20868
20969
21176
21349
21696
21844
21970
22100
22226
22382
22579
22723
22993
5de
70 -
7503
778
8008
8157
8386
8610
8854
9243
9432
9841
10093
10273
10525
10779
10921
11167
11477
11792
11969
12061
12228
12372
12555
12679
12898
13017
13160
13310
13472
13649
13803
14045
14212
14372
14565
14735
14974
15072
15227
15421
15546
15773
16035
16318
16473
16559
16875
17114
17194
17275
17382
17548
17716
17922
18081
18307
18409
18564
18701
18919
19199
19521
19680
19831
19956
20193
20488
20771
20884
20972
21223
21354
21765
21852
21991
22102
22249
22397
22596
22727
7M7
7951
8024
8171
8431
8784
9045
9246
9522
9874
10143
10299
10569
10804
10933
11184
11590
11809
11990
12090
12266
12422
12596
12687
12903
13020
13173
13318
13486
13678
13874
14063
14215
14381
14591
14751
14992
15080
15261
15433
15558
15866
16074
16321
16520
16563
16911
17147
17232
17279
17426
17556
17777
17934
18156
18357
18425
18576
18733
18975
19206
19584
19730
19846
19981
20303
20555
20776
20903
21089
21251
21411
21798
21883
21997
22132
22280
22446
22597
22828
7ms
7963
8028
8187
8483
8790
9077
9269
9531
9887
10154
10393
10630
10857
10953
11374
11601
11845
12005
12098
12276
12475
12609
12709
12906
13024
13174
13341
13535
13736
13921
14067
14238
14415
14678
14790
14996
15094
15296
15453
15645
15911
16086
16328
16521
16589
16954
17170
17253
17331
17437
17591
17783
17970
18208
18368
18427
18621
18785
18983
19237
19587
19753
19859
20040
20347
20625
20782
20945
21142
21285
21454
21821
21911
22009
22168
22286
22501
22654
22873
TWO
7972
8074
8227
8541
8796
9094
9326
9564
9972
10163
10436
10666
10875
11085
11389
11610
11864
12051
12132
12315
12483
12642
12761
12916
13049
13175
13347
13562
13759
13931
14087
14247
14431
14687
14806
15067
15111
15367
15481
15652
15916
16102
16332
16535
16702
16969
17185
17264
17367
17502
17625
17812
17977
18222
18378
18432
18623
18813
19018
19239
19617
19767
19866
20155
20356
20636
20841
20954
21144
21303
21479
21828
21956
22049
22189
22294
22529
22659
22876
77S3
7979
8101
8291
8601
£813
9126
9332
9761
10018
10197
10460
10673
10895
11086
11420
11702
11884
12053
12160
12325
12514
12653
12844
12942
13059
13178
13372
13634
13769
14006
14109
14332
14506
14700
14815
15030
15176
15408
15483
15701
15953
16301
16378
16548
16812
17046
17191
17271
17370
17530
17653
17903
18008
18272
18401
18487
18639
18826
19034
19513
19651
19769
19880
20174
20382
20650
20847
20966
21150
21320
21685
21842
21958
22059
22214
22378
22543
22664
22884
klasse, 4de lijst: 3141 moet zij* met
gende voor een afgod van eigen maaksel
voor den Paus. Dat wil hij en niets anders.
I nj wil dit en hij weet dat het anders is. Hii
weet dat de grootste mannen,, dat Augusti
nus cn J homas van Aquino voor Paulus en
zijn goed recht zijn opgekomenhij weet, dat
onze besie Schriftverklaardcrs niet aarzelen
op dit stuk. Hij weet, dat de Aquinaat roemt
hoe Paulus aan Petrus een wcldaad heeft
bewezen; dat dc Jezuiet a Lapide niet aar-
zclt van, Petrus' falen te gewagen, hij weet
dat ieder onzer hier geen aarzeling kent.
Miaar neen, het moet, het zal anders zijn.
Het gore, grove praatje over den heiligen
pantoffel moet worden herhaald.
„,"t zeide: Dominee 'De Pree weet beter.
Weet hij iets? Weet hij, dat in de gesehiede-
n,is der kerk dat optreden van Paulus tegen
over Petrus niet zeldzaam is? Weet hij, dat
zoovele heiligen aan den Paus zijn komen
zeggenhervorming in hoofd en leden? Weet
hij. dat de verheven boden des Heeren ook tot
zijn stedehouder zijn gegaan en hem hebben
vertolkt wat door hem en mot hem misdreven
werd? Aan wien heeft Bernardus van Clair-
veaux zijn liber de consideratione gezonden?
Tot wien heeft Petrus Damiani te recht of
te qnrecht, zijn vertoogen gericht? Wie Cre-,
gorius VII durfde weerstaan is wel van het
geslacht van Paulus. Was Coelestinus tot
wien fra Jacopone zijn lied durfde zingen
geen Paus? Was Dante minder geloovig,
omdat hij) aan opvdgers van Petrus de
straffe van zijn Inferno niet spaarde?
Er is meer. Dominee gelooft niet hoe
durf ik het uitapreken als was de verzekering
noodig? aan bovennatuurlijke verschij-
ningen. Maar een zekeren zielkundigen zin
hecht hij er toch aan. Zij zullcn hem dienen
tot verklaring van een geestestoestand. Wel-
nu, wat mieent hij van de verschijning, die
Innocentius III tot het gehoor geven aan Do-
minicus en Franciscus bewoog? Ik meen hier
te zien, dat zelfs deze groote en klare geest
een hooger vingerwijzing noodig had bij het
verschiinen dezer twee zonen, van Paulus te
Antiochie. Ziji kwamen cok zeggen: Her
vorming, hervorming! Maar de boodschao
van ..Hervorming" is een harde boodschap en
alleen de genade Gods doet ze verstaan.
Noch meer. Dominee kent al onze ge-
schiedschrijvers. Welou, is de verklaring
zelve niet voldoende om te bewijzen, dat hij
de katholieken valschelijk beschuldigt, waar
hij hen verlaart tot lieden, die Antiochie et
Petrus en Paulus zouden willen wegmoffelen
ter wille van een schijnbare redding van eer?
Heeft Baronius ooit gevleid? Heeft Palla-
vicini iets verzwegem?
Bet bedrijf van Cham heeft de Katholieke
wereld nooit tot voorbeeld genomen, maar
de waarheid heeft zij toch geaiend.
RAJEB v. d. SJlMDEN.
■'.llil I I -- II