Damrabriek.
w
Alkmaarsche Gourant
Groote
Voorjaarsvsemarkt
te Alkmaar,
Groote
Paardenmarkt
te Alkmaar,
Amsterdamsche week.
mmmmm ni
□OOCTJJ
d) B $mr il. ■J
HET TRAGISCH LOT
No. 78. ran.
Honderd Drla en Twinflgste Jaargang.
Zatcrdag 1 April.
op Dinsdag 18 April a.s.
op Woensdag 19 April a.s.
F e n i 11 e t o n.
Uit onze Staatsmachine.
Eeonomische zwerftochten.
Aan de Dammere!
Met dank voor de outvangen oplossingen van
probleem No. 696.
Stand
Zwart: 2, 7, 8, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 25.
31, 35
Wit: 22,24,28,29,34,38/41,44,45.
Oplossing
1. 38—32 1. 19 30
2. 29—24 2. 30 19
3. 41—37 3. 31 42
4. 34—30 4. 25 43
5. 44—39 5. 35 33
6. 28:37 6. 17:28
7. 32: 1!
Goede oplossingen ontvingen wij van de
heeren: C. Betlem Jr. (ook van No 695),
W. Blokdijk, P. Dekker, D. Gerling te Alk-
maar, P. Kleute Jr., den Haag.
COMBINATIES.
De volgende combinatie is van den heei
Kleute, die ons weer heel wat mooie standen
deed toekomen:
CXVIII.
De automobiel-tenloonstelling.
Gister (Vrijdagmiddag is te Amsterdam de
automobiel-teutoonstelling geopend, georga-
niseerd door de R. A. 1. (vereeniging voor
Rijwiel- en Automobiel-Industrie). Het is de
grootste tentoonstelling op dat gebied welke
wij hier ter stede, ik durf wel zeggenhier te
lande, ooit gehad hebben. En er is dus alle
redcn voor mij, als den kroniekschrijver, om
hierbij ditmaal stil te staan.
Deze tentoonstelling is merkwaardig, al
leen al om het gebouw waarin zij gelioudeu
wordt. Dit is namelijk een groot, nieuw, tij-
delijk gebouw, dat de R. A. I., voor haar ei-
gen rekening, heeft laten zetten op een ge-
meente-terrein in de uitbreiding Zuid, en wel
het terrein dat oorspronkelijk bestemd is
voor de stichting van een Volksgebouw, en
dat gelcgen is in het verlengde van de Ferdi
nand Bolstraat.
Temiddcn van de nieuwe stad, die daar, op
zijde van de Bcerenwetering, bezig is te ver-
rijzen, staat daar, als't ware op een groot
plein, het gebouw der Automobiel-Tenitoon-
stelhng.
Uiterlijk vatl het, eerlijk gezegd, niet mee.
De voorgevel is zecr onbeteekeneiid. Het heeft
alle allures van een voor een koopje gemaakt,
tijdelijk gebouw. Maar inwendig wekt het
bewondering! Als men de hoofddeuren door
is, staat men op een soort van platform, van
waar uit men den geheelen automobiel-salon
ovefziet In het midden ziet men een groot
middenschip, met glazen dak, en ter weerszij-
den strekt zich een zij-beuk uit. Het is eene
ontzaggelijke ruimte- De afmetingen van de
zaal zijn 110 X 55 Meter, of in totaal ruim
6000 M2., bij eene hoogte van 11 Meter. Dus
is die zaal de grootste van onze stad. Die van
het Paleis voor Volksvlijt, waarin de vereeni
ging jarenlang geexposeerd heeft, meet
slechts 1500 M2., dus is 4 X zoo klein. Op-
vallend zijn de wijde spanningen van het dak.
De middelste spanning is niet minder dan 30
Meter. Dit was mogelijk door toepassing van
eene nieuwe uitvinding op het gebied van de
houtconstructie. Daardoor is men in staat de
houten deelen aan elkander te lijmen tot ze
een onverbrekelijk geheel vormen. Daardoor
wordt men geheel onafhankelijk van. de hout-
maten. Uit architectonisch oogpunt zijn de
groote voordeelen: le. dat er gelegenheid is
voor eene mooie ruimte-ontwikkeling; 2e. dat
er weinig kolommen tot schraging van het
dak behoeven te worden gebruikt, en 3e. dat
het weinig geld kost. Wie er meer van wil
weten verwijs ik naar de Eerste Nederland-
sche Maatschappij voor Houtconstructie te
Doetinchem, die het monopolie heeft voor de
levering in Holland.
Ter weerszijden van den hoofdingang zijn
lokaliteiten. Men vindt er: een schrijfkamcr
met twee telefoons; een vestiaire; een ka-
mer van de Kon. Ned. Automobielclubeen
vertrek voor douane en expeditie; een lokaal
voor de administratie, en een groote verga-
derzaal met aansluitend prive-kantoor voor
het bestuur.
VAN NICOLAAS II EN ZIJN GEZIN.
(Dertien jaren aan het Russiache hof) saar
hoi Franaeh van Pierre GrHiard doer Mar
guerite tie RauviWe. (Geauteriseerde varta-
liing.) Nladruk varbaden.
33)
De terugkomst vail' den' keizer was niet-
tegenstaande de diroevige omatan-digheden
tooh een dag van groot geluk voor zijn gezin.
De keizerin en Maria Nicolaievna en ook
de zieke kinderen, nadat zij op de hoogte van'
dlen itoestanri waren gehracht hadiden zoo
veel angst om hem uitgestaanHet was hun
toit groote troosit wederom allien te zamen ite
zijn, inu zullk een ddepgaand leed hen getrof-
fen had. Het scheen nun toe, dat hum ver-
driet er Mchter door werd, en dat de groote
liefde, die zij elkander toedroegen, een kracht
was, die hen in staat stelde alle lijden te
trotseeren.
Nliettegenstaa-nde zijm zelfbeheersching, die
hem tot een tweede natuur was geworden,
slaagdle de keizer er niet in, zijn diepe ont-
roering te verbergen, maar hij herstelde zich
spoedlig onder den' imviloed van de iinnige ge-
hechtheidi onder den invloed van de innige
gehech'theid, die alien hemi bewezien. liij
bracht het grootste deel van den dag met
zijm. gezin door, den overigen tijd las hij of
wandelde hij1 met prins Dalgorouty. Men had
hemi in den aanvang den toegang tot het
park vefboden em hem slechts het gemot ge-
laten van een kleinen tuim vlak naast net
palteis, die nog geheel met sneeuw was bt-
dekt en omgeveni was van een cordon van
schiilwachten. Maar de keizer aanvaardlde al
die gestrenge maatregelen met eem opmerke-
lijke kalimile em grootheid vam> ziet. Niminer
kwam er een woord van verwijt over zijn lip-
pea. De redan hiervaa was, dat zijn ziel ver-
vuild was uas ssbi yvael, n»sfb,figfr ealis den
Langs een van de langs warden van de
zaal is een niet groot, maar gezellig inge-
richt cafe-restaurant en een daarbij behooren-
de bar.
Ziehier de lijst waarin de tentoonstelling
ia gevat. Die tentoonstelling zelf is, zooals
gezegd, de grootste die hier ter stede ooit
gehouden is. De catalogus vermeldt ruim
100 afzonderlijke stands van Nederlandsche
firma'8 en vertegenwoordigers van buiten-
landsche firma's. In lange rijen staan de
blinkend-gelakte wagens, motorrijwielen en
rijwielen naast elkander. En tegen den ach-
terwand van de zaal prijkt in groeae festoe-
nen (motief dat ook op de stand is gebruikt
als eenige versiering)
1893 1922.
Hetgeen wil zeggen dat de Vereeniging al
29 jaar haar nuttig werk doet. Deze tentoon
stelling (die tien dlagen duurt) is de dertieade
in de rij en de eerste welke in een eigen ge
bouw plaats vindi
De Vereeniging is is indertijd op initiatief
van den heer Ph. J. Stokvis (van de finna W.
J. Stokvis en Zn. te Arahem) in het leven ge-
roepen. Hij was ook gedurende de eerste ja
ren haar voorzitter.
In 1897 aanvaardde de huidige functiona-
ris, de heer J. Leonard Lang, het presidium,
terwijl de heer Scheltema Beduin een jaar la
ter de functie van secretaris op zich nam, en
deze later voor die van penningmeester ver-
wisselde. Dti jaar zal de heer Lang dus zijn
25-jarig jubileum als voorzitter van de A.
A. 1. herdenken!
Hoe is in dien tijd de automobiel-industrie
maar ook het tentoonstellingswezen op dit
gebied gegroeid! De eerste automobiel-ten-
toonsteliing van 1899 (daarvoor wijdde de
vereeniging uitsluitend haar aandacht aan rij
wielen!) bevatte 3, zegge drie, automobiel-
merken. Het waren, naar ik in het program-
ma las, de Engelsche Daimler, geexposeerd
door de firma W. J. Stokvis te Arahem, een
Dietrich-vrachtwagen, geexposeerd door de
firma Rubens en een Decamiille. En thana
treft men niet minder dan 50 verschillende
automobielmerken op deze tentocnsteliing
aan!
In 1900 kwamen voor het eerst onder de ge-
exposeerde merken voor: Mercedes (Remmers
Co., Amsterdam); en Benz (M. W. Aert-
nijs, aldaar); verder de F. N. (Englemert
Co. te 's-Gravenhage); Lorraine Dietrich
Houttuin, Arnhem); Panhard Levassor en de
Dion Bouton (Stokvis, Arnhem); Kiderlen
Co., Spiiker, Deschamps, (J. L. Lang te Am
sterdam), Peugeot (Verwey en Lugard te
's-Gravenhage) en de bandenfirma's Conti
nental en Dunlop.
Van dat jaar af nam de groei van het au-
tomobilisme steeds jaar op jaar toe, zoodat
in't jaar 1906 de zaal van't Paleis veel te
klein bleek en daarom de geheel tuin van 't
Paleis tot tentoonstellingshal werd omge-
bouw.
Zoo volgden de tentoonstellingen' elkaar
op tot en met 1908, waaraa we een periode
aantreffen, waarin geen exposities op auto-
mobielgebied gehouden werden tot 1913, in
welk jaar de laatste (lie) tentoonstelling
plaats vond voor den oorlog.
Tot zoover het historisch overzicht!
Wat nu echter deze tentoonstelling betreft,
ik kan er niet aan denken alle exposanten te
noemen. Dit zou mij veel te vfer voeren. Ook
mag en kan ik mij niet wagen aan eene be-
schrijving van al die mechanische rijtuigen en
vrachtwagens, motorfietsen enz. enz., of
deszelfs onderdeelen. Wat ik alleen voor de
liefhebbers kan doen is af te schrijven de lijst
van de geexposeerde merken. Misschien heb
ben zij daar al veel aan, en voor het overige
moeten zij maar eens zelven naar Amsterdam
komen. Het loont de moeite-
Ziehier de tentoongestelde merken: Adles,
Apperson 8, Audi, Austro-Daiamler, Benz,
Bianchi, Brennabor. Bugatti, Buick, Cadillac,
Chalmers, Chevrolet, Citroen, Daimler
(Eng.), Daimler (Duitsch), Dodge, Earl, Fiat,
F. N. Hispano-Suiza, Hotchkiss, Hupmobi-
le, Isotto-Fraschini, Lanchester, Lancia, La
Licorne, Lorraine-Dietrich, Marewell, Merce
des, Minerva, Nacke, N..A. G., Opel, Oeds-
mobile, Overland, Packard, Panhard-Levas-
sor, Peugeot, Premier, Renault, Rochet-
Schneider, Rolland-Pilain, Scripps-Booth,
Spijker, Steiger, Stoewer. Studebaker, Vorsin,
Wanderer, Willys-Knight, en Wolschey.
Ziehier de revue der merken!
Men ziet wel: er is keuze te over! Mijne
lezers en lezeressen die en auto willen koo-
de banden. welke hem aan zijm gezin ver-
bonden: de liefde voor zijm land. Men be-
speurde, dat bij; allies wilde vergeven aan ben,
d'ie hem deze vernederingen aandedem, miits
zij in staat bleken, Rusland te redden. De kei
zerin bracbt bijma dlen geheelen dag door
op een langem stoel in de kamer der groot-
vorstinnen of bij Alexis Nicolaieviitch. De
angst em die aandoeningen hadden haar li-
chameliijk uilgeput, maar sedert den terug-
keer van den keizer was er moreel een groote
katate over baar gekomen en zij leefde
slechts siterk inmerlijk voor zich; zij sprak
weinig en igaf eindelijk toe aan die oringen-
de bdioefite aan rust. Zij voelde zich als't
ware opgelucbt, nu zij niet meer behoefde te
strijdien en zich geheel kon wijden aan hen,
die zij; zoo lief had. Maria Nicolaievna gaf
haar slechts reden tot bezorgdheid. Zij; was
veel Hater ziek gewordlen dan haar zusters en
haar itoestaand werd' verergerd door een
kwaadaardige llongontstekingofschoon zij
krachiig van gestel was, had zij moeite er bo-
ven op te komien. Feitelijk was zij een slacht-
offer geweest van haar eigen. edelmoedigheid.
Dit jonge meisje van zeventien jaar had zich
in die diagen der omwenteling in-'t minst niet
ontzien1, zaj was haar mioeder tot grooten steum
geweest. In den nacht van den 13em Maart
had zij de onvoorzichitigbeid begaan met de
keizerin naar buifen te gaan om de so Id a ten
toe te spreken, terwijl het zeer koud was en
terwijl ziji de mazelen reeds onder de ledem
had. Geluikkig gingen de andere kinderen
goed' voomit en waren zij reeds herstellende.
Onze gevangenschap te Tsarskoie-Selo
scheen niet van langen duur te zullen zijn en
er was sprake van dat wij. spoedig naar En-
gelanidl zxnuden worden overgebrachit'. Maar
de d'agen gingen voorbij en ons vertrek werd
steeds uitgesteld. De mien hiervam was, dat
het Voorloopig Bewind igenoodzaakt was, re
kening te houden met de vooruitstrevande
elementen, en dat het gezag van dit lichaam
meer en meer verslapte. Toch waren wij
•lecihi* eanije una via de Vieaehe
pen (of een motorrijwfel) moeten dus naar de
hoofdstad komen!
WAGENAAR Jr.
(Nladruk verheden).
Wijziginz der Arbeidswet 1919.
'Een. belangrijke bepaling bij de wijziging
dler arbeidswet 1919 is, dat kinderen finc-
deni 14 jaar of die nog leerplichtig zdjln ook
geen arbeid of werkzaamheden mogen ver-
richten, die niet als arbeid. in den zin der wet
worden aangemerkt; de ouders zijn, na voor-
afgiaande waarschuwing, verplicht aan de
naleving van deze bepaling mee te werken.
Dit ziet vooral op kinderen, die op den pu-
blielken, weg kranten, premtbriefkaarten,
vnichten, bloemen, chocolade e.d.g. vertcoo-
pen en wier omzwervingen leiden tot school-
verzuim en tot allerlei kleinere of grootere on-
deugden.
Wat wij tot hiertoe aangaven, kan men de
algemeene wijzigingen noemen; daarnaast
komen verandleringen voor, die voor bepaal-
de bedrijven geldem of vereenvoudiging van
de uitvoering der wet beoogen. Wat dit laat
ste aamgaat wijzen wij1 op de behandeling
van overwerkvergunningen. Die overwerk
vergunningem zullen voortaan verleend wor
den of bij. algemeene beschikking voor de
onderoemingem van eon bepaalde bedrijfs-
groep; of door de districtshpofden krach-
tens algemeene machtiging van' den minister
of voor bijzondere gevallen door de districts*
hoofe'en voor 14 dagen (nu 6), terwijl over-
schrijddng daarvan door den oirecteur-gene-
raali van den arbeid' kan' worden toegestaan
in plaats van door den minister, waardoor
de zaak vloitter kan afloopan en er beroep
op den minister van beslissingen van! den
directeur-generaal open blijft.
In continu-fabrieken zal voorloopig tot 24
October 1924 zonder Zondagsonderbreking
in drie ploegen kunnen worden gewerkt met
een gemiddeldie 56-urige werkweek per arbed-
der.
De groote bakkeraoodernemingen hebben'
gekliaagd over die concurrentie van' het kleim-
bedrijf. 'Nil wordt voorgesteM, dat in bakke-
rijert met 6 of meer gezellen 6en uur vroeger
dan thans mag worden begonnen, dus om 3
uur met voorarbeid en om 5 uur met den ove
rigen arbeid. Een algemeen verbod wordt
voorgesteld om deeg en versch of opgewarmd
brood v6dr 9 uur's morgens te vervoeren en
v6dr 10 uur morgens te verkoopen of af
te leveren.
Ten slotte worden onder meer verschillen
de verruimingen voorgesteld ten aanzien van
den arbeid van het bewakingspersoneel en
van hen, die buiten de eigenlijke bedrijfturen
voorbereidenden of voltooiingsarbeid ver-
richten moeten; den arbeid1 in bemalings-in-
richtingen'; den nachtarbeid van mannen in
fabrieken of werkplaatsenden arbeid in
plattelandsbakkerijien; den Zood'agsarbeid in
koffiehuizen en hotels en den arbeid in lo-
comotief-depotz en kleinere werkplaatsen der
spoorwegen.
Enkele van die bepialingen laten wij; hier
nog volgen, maar slechts zeer verkort en niet
alle, omdat de ruimte ontbreekt. Belang-
hebbenden zullen goed d'oen later de herzie-
ne wet te raadplegen, te meer omdat het niet
zeker is, dat de nu gedane voorstellen onver-
anderd zullen women aangenomen.
Ter zake!
Teekenkamers worden als kantoren be-
schouwdl
Wanneer in een bankiers- of kappers-on-
dlenieminig werkzaamheden worden verricht,
die niet direct tot dat bedrijf behooren, wor
den de ruimten daarvoor niet als winkel, maar
■ate werkplaals beschouwd.
•Het giebruik van ruimten in hotels, verple-
gingsinirichtingen, winkels, apO'theken en
koffiehuizen voor de administratie van die
bedrijven, stempelt die ruimten niet tot kan-
toor; hetzelfd'e geld voor redactiebureau's.
E'en banketbakkerij, waaraan een lunch
room of tearoom is verbonden, wordt als een
gemenigd bedrijlf -aangemerkt.
Overwerkcoupons mogen ook door den
plaafsvervan-ger van het hoofd of den be-
stuurdler woixten geteekend.
Verscheidene artikelen behelzen bepalin-
gen ten opzichte van persooen, die mieer dan
12 uren per week zekeren arbeid verrichten
en daarom in overeenkomstige inrichitingen
zoinder machtiging van het districtshoofd
geen anderen arbeid mogen verrichten, dan
bij: de wet bepaald is.
'Een man of een vrouw, die op Zondag 4
grans en de noodzaak over Petrograd te
moeten gaan, was de eenige ernstige hinder-
paal. Het scheen dus dat, indien er met be-
slistheid en onder stritote geheimhouding ge-
handleld werd, het niet moeilijk moest vallen,
de keizerlijke familie naar een der Finsche
havens te brengen en' vandaar naar het bui-
tenland'.
Miaar men durfde de verantwoordelijkheid
niet aan en niemiand wilde zich blootgeven.
Het noodlot hield wederom trouw de wacht!
IHOOFDSTUK XVIII.
Vijf maartden gevangenschap te Tsarskole-
(IMIaart—Augustus 1917.)
De keizerlajlke familie bleef te Tsarsikoie-
Slelio tot in Augustus 1917. Gedurende de
vijf maanden van gedwongen opsluiteng, die
ik daar met haar doorbraeht, heb ik een dag-
bock gehouden over ons gemeenschappelijk le
ven. Men1 zal begrijpen, diat ik dit uit een
gevoel van kieschheid niet in zijn geheel kan
weergeven. Ik ben erop gesteld, zooveel mo-
felijk te vermdjden, de overlevenden hierbij te
etrekken, maar toch zal ik van dien' stelre-
gel afwijiken, wanneer er sprake is van om-
standiigheden, waarbij1 het karakter van dien
keizer of dat van de leden van zijn gezin op
dlen voorgironid treedt, of wanneer het geldt
de gevoelens, die hen alien in die lange jiaren
van' bep reeving berielden. (1)
Zondag 1 April. Daar Alexis Nicolaie-
vildi zich zooveel beter voelt, zijn wij- dezen
ochtend naar de kerk gegaan, waar hunne
(1) De navolgende bladzijden zijln even-
als die vani het voorafgaande hoofdstiik in de
..fflusitration" van December 1920 en Janu-
ari 1921 vcrschenen. 'Hier echter geef ik
talrijker uittreksels van mijn- dagbodc, ook
heb >ik eenige gedleelten van miin verhaal uit-
voeriger behandeld an eanige Heine verbete-
uren angeiai «rtw» verrtclR d»n bewaPngs-
dienst. moet binnen13 etmalen voor of na dim
arbeid een onafgebroken rusttijd hebben van
ten minste 36 uren. Voor meer dan 2 achter-
eenvolgende Zondlagen is madhtiging coo-
dig.
Art. 24 geeft aan welke afwijkingen voor
bijizonderen arbeid en in bepaalde gevallen
kunnen worden toegestaan van den regel van
8Vj( uur arbeid per vollen dag en uren
per week en van de uren, waarop die arbeid
verricht wordlt («ja. ook Zondags- en nacht
arbeid). Ook kan de minister toestaan, dat
in een bepaalde fabriek of werkplaats 1)4
uur per dag en ten hoogste 7 uren per week
1 anger gewerkt wordt dan den norma len ar-
beidsdag en werkweek. Verlenging van den
werkdag kan ook toegestaan worden in ge-
vall van tijdelijke opeenhooping van werk of
van bijzondere omstandigheden (art. 28 der
wet).
Op den Zaterdag, wanneer normaal 5)4
uur gewerkt wordt, vervalt de verplichte
rusttijd.
De bepalingen omtrent bakkersarbeid
(art. 3343 dler wet) ondergaan vele ver-
anderingen, waarvan wij reeds enkele noem-
den. Een paar andere zijn: Stokers in brood-
fabrieken worden niet onder het bakkerijper-
soneel genekend. De bakkers-patroon mag op
Zondag persoonlijk wel kleine werkzaamhe
den verrichten, die buiten de eigenlijke
broodbereiding staan (over aanhouden, rog-
gebrood-ui'tbaten, banketbakkerij). Platte-
landSbakkers zullen vergunning kunnen Irrij-
gen om- reeds om 5 uur's morgens te begia-
nen; dat kan ook gelden voor bakkerijen met
meer dan 6 gezellen, die bovendien op Za
terdag reeds om 3 uur kunnen aaavaugen.
De pkttelander* zullen verlof kunnen fcrij-
geni om op een anderen dag dan den Zater
dag een langen dag te maken.
Het artikel betreffende rusttijden onder-
gaat verandering. O a. wordt bepaald, dat
de vrije Zaterdagmiddag in' zekere gevallen
kan vervaugen worden door een vrijen Maan-
dagm'orgen.
Overwerk wordt ook toegestaan1 voor jeug*
dige arbeiders van 16 jaar en ouder.
Er kunnieri ook rusttijden worden voorge-
schreven voor arbeiders op kantoren.
Voor restaurantsbedlienden wordt tegen-
woordig geeischt 26 vrije Zondagen per jaar
de minister wil dit tot 17 terugbrengen.
Voor verplegend personeel wordt de gele
genheid geopend om in plaats van 6en vrijen
aag per week en twee aaneea te hebben in
14 dagen.
De werkgever of de opzlchter zal alleen dan
vrij! uit gaan als bij hem of onder zijn toe-
zicht verboden arbeid wordt verricht, wan
neer hdji niet alleen dien arbeid verboden heeft,
maar ook maatregelen heeft gen omen om
dien te voorkomen.
Wanneer twee of meer personen voor ge-
zamelijke rekening of als leden eener coope-
ratieve vereeniging werkzaamheden in een
becMjf verrichtei, is <6n er van als bestuur-
der en de andere als arbeider aan te mer
ken.
Wij! herhalen, dat wij- zeer vericort eenige
wijzigingen hebben aangegeven, lang met
alle. Maar wiji vleiien ons de voornaamste
punten te hebben aangestipt.
Majesteiten1 zich reeds bevouden, alsmede de
groot-vorstinnen Oiga en Tatiana en de en
kele personen van het gevolg, die onze gevan
genschap deelen. Toen de priester bad voor
net Russische leger en het leger der geallieer-
deni, zijn de keizer em keizerin neergdknield em
alien, hebben hum voorbeeld gevolgd.
Eenige dagen geleden, teen ik de katner
van Alexis Nicolaievitch ui-tlkwam, ben ik een
tiemt'al soldaten tegengekomen, die door de
gamgen zwierven. Ik tradl op hem toe eai
vroeg hun, wat zdj- zochten.
Wij willen dien kroonprins zien.
Hij Bgt te bed en gij 'kuint hem nu niet
ziem
En1 de anderen?
Die zijn ook ziek.
En de tsaar, waar 'ia die?
Dat weet ik niet.
Zou hij! gaan wandblen
Ik weet het niet, maar kom, gif moet
hier niet blijven staan.. Er mag geea leven
worden gemaakt om- die zielken
Toen zijn zij. rechtsomkeert gegaan, op
hun teenten loopende en fluisterend. Dit zijn
dus die soldaten, die mem ons wil voorstel
len als woeste oproerlimgem, die hun gewe-
zen keizer zouden hiaten
Diinsdag 3 April. Heden is Keren sky voor
het eerst in het paleis geweest. Hij is alle
vertrekken doorgeloopen en heeft alle schild-
wachtposten nagegaan, alsof hij zich per
soonlijk wilde vergewissen, dat wij goed1 be-
waakt worden. Alvorens te vertrekken heeft
hij een' vriji langdurig ondlerhoud gehad met
den keizer en de keizerin.
Woensdag 4 April. Alexis Nicolaievitch
heeft miji den inhoud verteld- van het gesprek,
dat 'Kerenslky gisteren met den keizer en de
keizerin heeft gebad.
Het geheele gezin was vereenigd in de ver
trekken der grootvorstinnert. Kerensky komt
bimnen en stelt zich aldus voor:
Ik ben procureur generaal Kerensky.
Daanoa geeft hij alien de hand. Zich var-
volgww rot de Vmsann •vmsAmd ns0t hij:
Zwart: 8, 9, 10, 13, 14, 20, 24, 25, 28, 34.
Wit: 17, 21, 22, 27, 31, 33, 38, 42, 43.
Wit speelt:
1. 2218. Zwart moet vier schijven slaan
van 28 naar 26.
De koningin van Engeland laat vragem,
hoe de ex-keizerin het maakt.
Hare Miajesteit kleurt hevig. .Het is de eer
ste maal, dat men haar aldlus toespreekt. Zij
antwoordt, dat zij redelijk wel is, maar dat
zij als gewoonlijk last heeft van haar hart.
Kerensky hervat:
Wat eemnaali begint, dlat volvoer ik
tot aan het einde met alle kracht, die in mij
is. Ik heb alles met eigen oogen willen zien
en naigaan om het in Petrograd te kurtnea
berichten, en dat zal ook voor u het beste zijn.
Vervollgens verzocht hij den keizer met hem
in het laangrenzende vertrek te gaan, omdat
hij hem- onder vier oogen wil spreken. 'Hij
gaat't eerst de kamer binnen, de keizer volgt
herm.
'Nla- zijn vertrek vertelt de keizer dat, toen
zij nauwelijks samen alleen waren, Kerensky
zdide:
,,'U weet, dat ik erin geslaagd ben de dood-
straf af te schaffen... Ik heb hef gedlaan, of
schoon een groot aantal mijner kameradem
als slachtoffera hunner overtuiging zijn ge
vallen.
Wilde hij hiermee zijn grootmoedigheid
■uitsprelcen en te kennen geven, dat hij het le
ven des keizers redden wil, al heeft deze het
iniet venddend?
Daarna spreekt hdji over ons vertrek, dat
hij hoopt te kunnen- bewerkstelligen. Wanneer,
waarh.ee®, op welke wijze? Hij weet er zelf
nliets van en hdj verzoefct, dlat er niet over ge-
sproken zal worden. Voor Alexis Nicolaie
vitch' is het een groote schok geweest. Hij had
zich nog geen refkenschap gegeven van de
nieuwe verhoudingen. Het is de eerste maal.
dat hij ziet, hoe zijn vader bevelen omtvangt
en deze uitvoert als een ondfergeschikte.
Een bijzonderheid, die de vermelding
waard is: Karensky is naar het paleis ge
komen in eem van de particuliere auto's van
den keizer,, met een chauffeur van de keizer
lijke garage.
fWeedt vawetgA.)
eme tader* ofinkschs wtjra htm wiwwii
braken. Om aan deze euvelen een einde t*
makea werd eene vergadering belegd, waarop
do heoren vrijmoedig erkenden or tweo eere*
woorden op na to houden, con „groot" en eem
„klein" eerewoord. Het eerste gold alleen dee
Zondags en op feestdagen, terwijl voor bet da»
gelijkach gebruik het kleine eerewoord dienet
deed. Men begreep, dat bet op deze wijze niet
ging en vond eeno oplossing in een instelling
van een centraal verkoopkantoor. Geen enke>
le verkoop der aamenwerkende fabrikantea
kon plaats bebben dan door bemiddeling van
dit centrale bureau, zoodat verder bedrog, go*
dekt door bet „kleino eerewoord", uitgestotea
was. Deze vorm van aamenwerking onder lei*
ding en controle van een centraal bureau,
noemt men: ayndicaat Met dezen term wordt
ook Uikwijla bedoelt bet verkoopabureau zelL
Voordat men overging tot den ayndicaat*
vorm bad men een anderen vorm van samen*
werking, gegrond op vrijwilbg contract der on*
dernemera. Die ondernemera oefenden alien
eenzelfds bedrijf uit; zij produceerden zeep en
olien. Men kan dus zeggen, dat zij alleen op
dezelfde „hoogte" stonden. Deze vorm van
„horizontalo combinaties" ia bekend onder
den naam van kartel (klemtoon op do laatsto
lettergreep). Zij komen vooral veel voor in
Duitacbland en Ooatenrijk. Een der meest be*
kendo kartela met centraal verkoopabureau ia
bet ook in ona land werkzame Rhcinisch West*
pbaebacbe Koblenayndicaat.
Tegenover deze, men zou kunnen zeggen
Europeeacho combinatievorm ataat do Ameri*
kaansche, do bekendo en gedeeltelijk beruchte
trusts. Do aamenwerking van de ondernemera
in een trust ia meeatal niet vrijwillig maar
gedwongen, gegrond op bet beginsel, van
..survival of the fittest" Bovendien sluiten
ziob bieraan niet in hoofdzaak borizontaal
gelijkwaardige bedrijven aan, maar ia de be*
doeling van de trust juist een verticale com*
binatie. Wanneer b.v. twee of meer machine*
fabrieken.een trust willen gaan vormen zullen
zij walswerken, ijzergieterijen, ijzermijnen en
kolenscbacbten zien op te koopen, alsmede
bedrijven, die bunnen machines noodig beb*
ben en wederverkoopers»bedrijven voor bun
product De bedoeling ia dus dat alle stadia
van bewerking, van den grondstof af tot den
verkoop too, in banden of tenminsto onder
controe zijn van de trust.
In ons volgend artikel zuien wij cenigo
voorbeelden van bekendo truata geven.
De aterksto blijft 't langat bestaan.
DE CONCENTRATIEBEWEGIN GEN.
II.
Wij ztgen de vorige m*il, hoe de concurren*
tie den ondernemers zelf kwaad deed, en al*
leen voordeel opleverde voor de consumen*
ten. Vanuit ondernemersstandpunt beschouwd
is het volkomen begrijpelijk en redelijk zich
te verzetten tegen iets dusdanig verkeerds. De
uitwassen der concurrentie, waarvan ik reeds
een voorbeeld gaf, bracht vele ondernemers te*
zamen teneinde zich te beschermen tegen hun
eigen klasse en lotgenooten. Het eerst werd
dit gedaan door de ondernemers in de Oos»
tenrijksche zeep* en vetindustrie. Er werd
daar een afspraak gemaakt, dat ieder zich zou
houden aan bepaalde afzetgebieden, vastge*
stelde prijzen en geuniformeerde voorwaar*
den, hetgeen de heeren elkaar op „eerewoord"
beloofden. Spoedig bleek echter, dat de Oos*
tenrijksche ondernemers een zeer ruime op*
vatting hadden omtrent een ..eerewoord". Het
kwam dra aan het licht, dat men weliswaar
zekere prijzen en vooral gebiedsgrenzen res*
pecteerde, maar de geuniformeerde bepalingen
lagen reeds lang in den prullemand. Herhaalde*
lijk kwam het voor, dat een client eenige extra
stukken zeep kreeg, of dat de ondernemers op
