Alkmaarsche Courant
Vr&ag en A&nbod.
Honderd Yier en Tvlntlgste Jaargang,
Zaterdag SO Mel.
Stadsnieuws.
HET WITTE KRUIS.
Qisteravoad kwam de aidedling Alkmaar
van het Write Kruis in een buitengewone
algemeene vergadering bijeen in cafe Gen'
tral. Alileen het bestuur pins 1 lid waren aamr
wezijg.
De voorzitter, dr. Pameijer, opende
de vergadering en gaf het woord1 aan dan
secretaris, den heer H. W. Freae, tot voorle-
ring der notulen, die onder dankbetuig'
aan den vorigen secretaris, den heer H.
Stoutjesdijk, werden goedgekeurd.
Aan de orde was een voorstel van het be-
stunr tot wijriging van artilkel 2 van het huis-
houdelijk reglement.
De voorzitter dieelde made, dait het bestuur
reeds sedert eenigen tijd maafcregelen had ge-
noonen, om het veiHoop van.' de vereeniging
tegen te gaan. Simds die vorige opgave is het
led'ental n.1. met 172 vemjiindierd. Spr. wees
op verschillende midhruikea, die door de ledlen
gepleegd werden.
Het besituur heeft zich nu voorgcsfcdd op
groote sdhaal propaganda te maken, welke
door den magazijnh.ouder zal wordeh uiige-
voerd. Deze zal vereehillende menschen, die
geen lid zijni, bezodken en hen wijzien op hei:
voorded van het lid zijm. (Gisiter hebben wij
reeds een en ander daarvan vermeld. Red.
Alkm, Crt.)
In'gediend was een voorstel van, het besituur
om artikel 2 van het huishoudelijk reglement
dat nog gediruikt moet warden, aldus te wi
zigen:
Indien iemand als lid bedantot en later
weer lid wil worden, betaalt hit zijn aditer-
Stallige contriibuiie vanaf zijtn bedianken als
lid. J
Indien iemand een jaar of langer in de
gemeente woonadhtig is en geen lid wordt,
doch later wel, betaalt hij een entree van
5.bij een inkomen benedbn /2500 en
van 10.— bij een inkomen boven /2500.
Deze bepalingen gaan in op 1 Januari
1923." m
Na' eenige
artikel aldus te
werd voargestedd het
Indien iemand als lid bedanlot en later
weer lid wil worden, betaalt hij zijn ach-
terstallige oootributie vanaf zijn bedanken
als lid, benevens een entree als in die vol-
gende alinea omschreven.
Indien iemand een jaar of lagtner in de
gemeente woonadhtig is en geen lid1 wordt,
doch later wel, betaalt hij' een entree van
f 5.beneden een inkomen' van /2500,
van 10.— boven /2500, benevens de
contributie vanaf den dag, dat hij in de ge
meente gevestigd is.
Deze bepaling gaat In op 1 Januari
1923."
Dit artikel werd aldus gerediigeerd met al
gemeene stemmen aangenomien.
De voorzitter deelde mede, dat de functies
van secretaris en penningmeester in den peri
soon zijn vereenigd.
Spr. vond' het gewensdht, dat in het huis
houdelijk reglement werd opgenomen, dat de
ze functies vereenigbaar zijn. Algemeen werd
dit goedigevonden.
Aan de orde was die benoeming van een
bestuurslid.
Mervr. Aukes-Timmer wees er op, dat in de
vorige vergadering de wensch was tie kennen
gegeven een jurist te benoemen.
Nla stemming werd de heer Kustcrs aan-
gewezen met algemeene stemmen. Hem zal
daarvan kennisgeving gedaan worden.
De voorzitter ging hiema tot sluiting over.
ALKMA'ARSGH BIOSOOOP THEATER.
De nieuwe Prizmafilmk die de toeschouwers
een fijn gdkleurd beeld geeft van de majestu-
euze Niagara-waterval is zeker de mooiste
Prizma-film, die wij ttot nu toe in dit theater
hebben gczien.
De twe&deelige Mac Sennett-com6die, geti-
teldZoo'n Snoever, heeft een eerste aciie, die
zeer intaressant is voor de liefhdbbers van
het bekende pokenspl. Da filta wordt gespeefld
door zeer goede bekende komische krachten.
„Een dolle stdjd", dat is die derde serie van
,,Circusroes". De geschiedeais is nu zioover,
dat het ons niet mogelijk is in een kcrt bestek
eht ingewiikkelde vemaal weer te geven.. Maar
wordt weer steeds spannender en de avon-
turen van Eddie, Heldne, Mary en Gray,
c en dncusdirecteur, zijln zoo boeiend, als ae
toeschouwers m!aar wenschen kunnen. De
oude clown Winters en „de Onbckendd" mlo-
gen zich ook in aller belangsteiling verheu-
gen.
En nU zijn we na deze serie nog maar half-
weg. Eddie en zijn vrienden zullen dus nog
heel wat door te maken hebben.
Dinsdag wordt de hoofdfilm vervangen
door een geheimzinnige detectivehistorie
Het geheim van de "bosdhhut." Allen Hbilu-
>ar en Louise Lovely vervullen daarin de
laofdrollen.
REGELING VAN DEN ZONDAGS-
EN NACHTDIENST IN DE APOTHEKEN
TE ALKMAAR GEDURENDE 1922.
Op 21 Mei zal geopend zijn de apotheek
van den heer H. J. F. Wanna, Ritsevoort 5.
Op Dond'erdag 25 Mei zal geopend zijn de
apotheek van mevr. Schouten-Oele, Koor-
straat 47.
Op Zon- en Feestdagen en gcdurende den
nacht is slechts &n der apotheken geopend
De andere apotheken zijn gesloten van des
avonds 8 uur (Zaterdags 10 uur) tot den vol-
genden morgen 8 uur.
In de apotheek, welke Zondags geopend is
wordt gedurende de daarop volgende week
de nachtdienst waargenomen.
DE ALKMAARSCHE TRAMVEREE'N.
In het hotel „De Nachtegaal" hield gister
de Alkmaarsche Tramvereemging" een bui-
tengewone vergadering van aandeelhouders.
De vergadering werd bijgewoond door 13
Dersonen. uitbrengende 36 stemmen.
Mr. Cohen Stuart betreurde het in zyn
openingswoordi, dlat de opkomst niet grooter
was, doch gezien den financieelen. toestand
was dat wel begrijpelijk. Na de uitbreiding
naar den Hout is het nooit mogelijk geweest
eenig dividend uit te keeren, doch v66r den
oorlog kon de tram rich tocn bedruipen.
Bij het uitbreken van den oorlog geraakte
een ieder zijn hoofd kwijt en meende men op
de meest gruwelijke wijze te moeten bezuini-
gen. Er werd nagenoeg geen gebruik ge-
maakt van de tram. Reserve onfbrak en spr.
wendde zich, geheel op eigen verantwoorde-
lijkheid, tot eenige medeburgers, die met hem
van mieening waren, dat de tram voor Alk
maar niet gemisf kon worden en dat men de
menschen niet kon ontslaan. Op sjr.'s voorstel
werd a foods perdu geld bijleengebradit, niet
wetend'e, dat die oorlog zoo lang zou duren.
De schulden zijn zoo goed als geheel uit
dit foods betaald, doch het ds niet mogelijk
zoo voort te gaan.
Verleden jaar werden er nog een 70000
passagiers vervoerd en spr. meent dian ook,
dat voor Alkmaar de tram niet mag verdtwiji
nen.
Op de in Januari gehouden bijeenkomst
was men ook algemeen van meening, dat de
tram1 zoo mogelijk behouden moet blijven.
Ons plan was tot de gemeente te zeggen:
„Hier hebt ge het ding, betaal de nog loopen-
de 4000 hypothecaire schuld. Wij scheiden
er uit".
In de vergadering oardedde men, dat een
exploitaltie van overheidswege te kostlbaar zou
worden en Mr. J. P. Boeman vond in1 het en-
thousiasme van de vergadering aanleiding
de zaak te bekijfcen.
Hij heeft zich veel moeite gegeven, de zaak
met B. en W. besproken en de tedmische
autoriteiten van de gemeentetram te Amster
dam geraadpleegd. Die hebben een en ander
opgenomen en een plan omtworpen om dit
door een te vormen combinatie met hulp van
de gemeente uit te voeren. De paarden zullen
dan door tractors vervangen, nieuwe wagens
zullen worden aangeschaft en de lijn zal tot
de Alkmaar Packet worden doorgetrokken en
een geregeldedienst zal dan worden inge-
steld.
Om hiertoe te komen, is het verlof van) aan
deelhouders noodig. Om de besluiten wette-
lijk te doen zijm moet er eerst een bestuur
gefonneerd worden.
Het te fciezen bestuur zal een kort leven
en een onbeteekenend bestaan1 hebben. Het
zal niets hebben te doen dan de liquidaitie
voor te bereiden.
Spr. stelde voor den heer J. Oldenburg uit
Bergen en zijn persoon te herkiezen als leden
van den raad van commissarissen en: de hee-
ren Jb. jtalff, J. Swaag en B. Kuyper, de bei
de laatsten waren niet aanWezrg, als zoo-
danig te kiezen en deze comlmissie de vrije
hand te laten.
tat deze vergadering is voor het laatste
voorstel statuair geen meerderheid te krijgen,
doch dit voorstel kan in een over 14 dagen
te houden vergadering met 2/3 van de uitge-
hraehte stemmen worden aangenomen.
De voorgedragen personen werden' bij
schriftelijke stemming als zoodanig gekozen,
welke heeren Mr. Stuart tot voorzitter verlko-
ze. Tot administrateur werd de heer J. G
Messdaar, tot diredeur de heer F. Ringers
gekozen.
'De voorzitter hoopte, dat het Mr. J. P.
Bosnian zou gelukken een combinatie te vor
men om een tod1 te doen, want de rails, voor
gebruik nog goed, zullen, voor opheffimg ver-
kodht, niet meer opbrengen dan het weer in
orde brengen van de straat zal moeten kosten.
Spr. stelde voorop, dat de aandeelhouders
(het maatediappelijk kapitaal was f 34000'),
van hun geld wel, niets terug zullen zien
V66r alles moet vooropgesteld worden't be-
houd der tram. De gevraagde machtiging was
dan ook van groote verantwoordelijkreid
voor het bestuur. De vergadering kan dan
ook uit haar midden een paar heeren aan
het bestuur toevoegen voor de afwikkeling
van die liquidatie.
Mr. J. P. Bosnian zou rich niet kunnen
voorstdlen, dat deze vergadering, naasit het
bestuur, nog andere menschen zou willen
kiezen. Hoe meer menschen, hoe moedlijker de
taak bij liquidatie. Spr. gelooft, d'at die taak
met vertrouwen aan het bestuur kan worden
overgelaiten. Spr. heeft nog geen combinatie
gevormdL omdat hij wilde vermijden, dat met
hern onderhandeld moest worden. Door het
enthousiasme in de vorige vergadering van
de heeren Kuyper en Trijbetz en Krak, thans
niet aanwezig, verklaarac spr. rich bereid
de zaak in studie te nemen, omdat hij van
de aanwezigen den meesten wijk had op het
vervoer.
Om de trains zooals die thans is, voort te
zettem, vond spr. een illusie. Een paarden-
tram is niet bestaanbaar. Ten eerste gaat zij
niet snel genoeg en in de tweede plaats bezit
ze geen vervoercapadteit.
Met vervoermiddelen moet men bij gelegen-
heden zijln slag kunnen slaan, zooals bij den
afloop van feestelijkheden in het Sportpark.
Spr. heeft het advies ingewonnen van den
diredeur der Amsterdamsche tram en ook de
ze is van meening, dat de paardenitraim, die
hij 'heeft hekeken, niet geexploiteerd kan wor
den. Spr. is voorts naar Groningen geweest
en heeft rich op de hoogbe gesteld van de
exploitatie van de tram GroningenPatens-
wolde. Vroeger was dit ook een paardentraim,
en werkte men daar ieder jaar met verlies.
Zoodra de auto-traotie werd toegepast, was
de Taaiif (rendafoeL Men kan dan njden met
een, twee of drie volgwagens en met grootere
snelhead.
Het systeem is ook toegepast op de lijn SLo-
terdijk-Amsterdam.
Met de heeren van de Amsterdamsche
tram heeft spr. een exploitatie- en een kapi-
tealrekening opgezet, doch nog geen vrijheid
gevonden een combinatie te vormen, omdat
hij meende, dial daarin de aandeelhouders
het recht van voorrang moesten hebben.
Niets is vender van spr. af, dan te trachten
de tram voor een kleindgheid te koopen en
zelf een oanoessieaanvrage tot de gemeente
ta rich ten. Spr. is zelfs alleen bereid mee te
gaan, wanneer een voldoend aantal personen
zich bereid veridaren een combinatie te vor
men om zich te wenden tot het gemeentebe-
stuur.
De voorzitter concludeerde, dat er dus nog
geen combinatie was.
De heer v. Stam zou gaame zien, dat de
aandeelhouders voor het deelnemen in de
combinatie voorkeur kregen. Z. i. moesten de
aandeelen op fcleine bedragen worden ge
steld.
iDen voorzitter zou niets aangenamer zijn,
dan dat in Alkmaar steun werd vericregen
voor de plamnen van den heer Bosnian. Spr.
oordeelde de over 14 dagen te houden "ver
gadering een mooie gelegenheid om de plan-
nen nader te bespreken, ook het door den heer
v. Stam naar voren gebradite kon dan over-
wogen worden.
Na eenige verdere bespreking Week wel,
dat er alle reden is. te verwachten, dat de ge-
wenschte combinatie tot stand zal komen en
werd besloten over 14 dagen de voorgestelde
vergadering te houden.
(•ten dUastoaibloMngen.)
Jb. HARTLAND, Koningsweg B 69,
Handel in 2e faandsch Kinderwagens, Sport-
karren, Ledikanten, Bedden, enz. KONINQ.S-
WEG B 69 naast Klaas Verwer.
TE KOOP een' best onderhouden TRAP-
MAGHINE voor billijken prijs.
Adres Bureau van dit blad.
Ter ovemame aangietoden gebruikte don-
ker blau we KINDERWAGEN.
LANGE STRAAT 54.
HEERENKLEEDING TE KOOP GE-
VRAAGD.
K. VAN THIJN, Groot-Nieuwland 34.
TE KOOP: SPIEGEL met gouden lijst,
prijs 30 en Cocosloopers. Adres OLDEN-
BURGERLAAN 12, Bergen.
TE KOOP VE LO-WASCHMAOHINE,
zoo goed1 als nieuw.
v. d Woud'estraat 39.
TE K'OOP 2 KINDERRIJWIELSTOEL-
TJES, ook afzonderlijk te koop. Spotprijs
Te tovragen I. KOENQT, Hekelstraat 8.
TE KOOP DUIVENHOKKEN met
DUIVEN. VOGELENZANG 21.
Uit de hand te koop 2de handsch KINDER-
WAGEN wegens plaatsgebrek. Te bavragen
KERKLAAN B 339A,Heiloo.
Wegens plaatsgebrek een goed onderhou
den PROMENADEWAGEN TE KOOP j
merk Brennabor, en een WASQHMACHINE, j
1 jaar gebruikt.
Te bevragen LIMlMERHOEK 30 D.
TE KOOP een INIVALIDE-iWAGENTJE
in goedeni staat.
Te tovragen STUARTSTRAAT 36.
Mooi geb. mahoniehouten Penantkastje te
koop met eikenl binnenwerk 22.50, Leun-
stoel 8; 6 pracht Stoelen f 27.50; 4 toste
Stoelen 8.Prianokruk. Molenbuurt 24,
(gesloten zijnde: Heul 17 (boven).
KINDERWAGEN. Te koop eenj rieten
Kinderwagen in goedien staat.
Te bevragen GEEST 19.
De grootste keuze 2e handsch FORNUIZEN
is bij G. STROOKER, Nieuwlandersingel I.
TE "KOOP een beste WERKFIETS.
VERLENGDE LANDSTRAAT 38.
TE KOO'P EEN DAMESFIETS; aan het
zelfde adres hennen oud 9 weken; kloek met
kuikens (W. Leghorn).
R. KOELEMEIJ, Noorderkade 29.
TE KOOP: Goedkoope gebruikte RIJ-
WIELEN in besten sitaat, waaronder 1 zeer
geschikt voor transport.
Adres OMIVAL 44.
TE KOOP een) zoo goed als nieuwe 2 per-
soons AUPINGS MATRAS 114 X 188.
Te tovragen bureau van dit blad.
TE KOOP EEN KINDERWAGEN.
Adrea OVERDIEPAD 42.
Voor soliede gebruikte DAME'SRIJWIE-
LEN is je adres LUTTIK-OUDORP 33
(Bovenhuis). Agentuur eni Commissiehandel.
Tweedehandsch KINDERWAGEN TE
KOOP, prijs 12.50. Te bevragen adv.bur.
Wed. J. B. DE JONGE, Bergen,
Gemengd Nieuws.
HANDELSBETREKKINGEN
MET RUSLAND.
Volgens een mededeeling van het Bureau
voor buiten landsche bedrijfsberichten in Den
Haag zouden enkele vooraanstaande firma's
uit textiel en machinenijverheid een combina
tie vormen met de bedoeling de handelsbetrek-
kingen met Rusland te ontwikkelen. De direc-
teur van een van de oudste firma's hier te
lande zou als leider van de combinatie optre-
den.
DE PSYCHOPATHEN-ONTWERPEN.
De commissie van voorbereiding voor de
bij de Tweede Kamer aanhangige wetsont-
werpen betreffende het strafrecht en de straf-
rechtspleging ten aanzien van personen, bij
wie tijdens net begaan van het feit gebrekki-
ge ontwikkeling of ziekelijke storing der
geestvennogens bestond de z.g.n. psychopa-
ten-ontwerpen, heeft dezer dagen een verslag
van haar oevindingen aan den minister van
justitie doen toekomen.
HUURVERHOOGINO.
De bewoners van het Tuindorp Vree^vijk
hebben dezer dagen een aanschrijving van
hun directie gehad, die hun de minder aange-
name boodschap eener niet geringe huurver-
hooging bracht.
BUjkbaar houdt het nemen van dezen maat-
regel verband met een poging aan het toesla-
gen-systeem een einde te maken. Naar gelang
van de grootte der toelagen, die varieerden
van 100 tot 195 per woning, zijn de hu-
ren omhoog gegaan. Er zijn woningen' die tot
nu toe f 4.25 per week deden, die nu 7,
7.50 of 7.75 zullen moeten gaan opbren
gen van 5, die nu op 8 komen, van
f 6.25, die tot 8.25 oploopen, en ook de't
vorig jaar eerst gereed gekomen huizen van
f 8.50 zullen 1 meer moeten gaan doen.
De bewoners van het Tuindorp nemen met
deze plannen maar niet zonder meer genoe-
fen. Gistermiddag hebben ze in het Jagers-
uis, het centrum hunner land'elijke buurt,
een protestvergadering tegen de huurverhoo-
ging gehouden. De voorzitter der buurtver-
eeniging, de heer Ris, heeft in die bijeenkomst
verteld, dat 1140 gerinnen (van de 1500 k
2000, die het Tuindorp herbergt) door de
verhooging zullen worden getroffen. Van 50
tot 80 pet. bedraagi de opslag. Niet minder
dan f 133.000 zal per jaar meer moeten wor
den geofferd.
Het soriaal-democratische raadslid Linde-
man, zelf eeni Tuindorpbewoner, adviseerde
te tradhtenl het daarheen te sturen. dat die
bewoners, Wier inkomen zooveel bedraagt,
dat ze de huurverhoogiug kunnen dragen en
die dius hun woning toeslagvrij kunnen ma
ken, de veriioogde huur te betalen,. Voor de
anderen) en dit is de groote meerderheid zal
mien) moeten! probeeren uitstel te krijgen tot
meer nonnale tijden.
IDe heer Ris merkte op, dat In een ond'er-
houd', dat hij1 met de directie van het Tuin
dorp heegt gehad, hem was meegedeeld, dat
reeds 2 jaren geleden vanwege d'e directie
toestamming verzodit was aan den minis
ter van Arbeid de huren meer in overeen-
i stemming te brengen met het inkomen der
bewoners. Al dien tijd was de kwestie slee-
pende gebleven en plofseling was nu het be-
sluilt afgekomenl Ook de directie was van
meening, dat dit niet het juiste moment voor
I huurverhooging is.
iHet bestuur stelde voor en de vergadering
vereenigde zich met dit voorstel aan den
minister van Arbeid cenl adres te zenden,
waarin de verhoogde huren in dezen tijd van
malaise en loonsverl aging niet kunnen wor
den opgebracht, terwijll men er tegen opkomt,
dat de verhooging heeft plaats gehad zon
der overleg met de bewoners1.
De bewoners vriagen. uitstel, tenelnde in de
gelegenheid te zijn, schriftelijk hun bezwaren
1 te kunnen' iindienen. Zoo de minister dit u1t-
istel niet zonder mieer kan toestaan, verzoe-
keni ze in audientie te wordlem toegelaten.
Van dit schrijven is afschrift gezonden aan
I diem minister van Binnenlandsehe Zaken, aan
B. en W. van Rotterdam met verzoek het
I adres te steumenl eni aan de directie van het
Tuindorp.
Immiddels is deze week reeds een vragen-
lijst aan de bewoners verzonden, waarop de
beziwaren door elk individueel kunnen wi
den gefdrmu'leerd. 'De gegevens, hieruit te
verkrijgenl, wil men den minister voorleg-
gen.
Een der aanwezigen wakte op de verhoogde
huur niet te betalen. Met dezen revolutionai-
reni maatregel wilde de vergadering niet mee-
gaan. Evenmin nam men genoegen) met een
voorstel van het raadslid Hoeben (Katho-
liek) die wilde dat men rich tot het gemeen-
tebesbuur wenade.
SCHEURING IN DE S. D. A. P. IN
LIMBURG.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
De Plattelandpartij (partij Teenstra) heeft
de volgende candidaten gesteld: l. E. M.
Teenstaa, lid der Tweede Kamer, 's-Graven-
hage: 2. C. Haringhuizen, burgemeester van
Wiermgerwaard3. P. Teuni&sm, redacteur
Ho, 119. 192*-
ONZE PLICHT.
In do „Unle"»zaal klonk gisteravond do van
zijn overtuiging zekere stem van den heer ds.
Baar, die er voor „de Evangelische Unie" sprak
over „Onze Plicht".
We leven, aldus spreker, in een tljd waarin
duizenden en duizenden den mond vol hebben
over „recht". Recht op hooger loon, recht op
meer vrije dagen, recht op medezeggingschap
hierin en daarin, kortom, 't is al 66n eisch om
recht. Wordt wel genoegzaam beseft, dat er
echter ook plichten zijn, die ieder ertHtig le»
vend mensch heeft te vervullen? Plichten te--
genover eigen persoon, eigen omgeving en
(en dit zijn do hoogste) tegenover do gemeen»
schap?
Neen, niet alien nemen het even nauw met
die plichten, doch vast staat, dat hy, die
streeft naar het hoogste en heiligste, in staat
zal zijn, ook het hoogste en heiligste te offe»
ren.
Wat is het hoogste levensbezit van den
mensch?
Dat is het geloof, 't welk in den godsdienst
tot uiting komt. Zonder godsdienst is er geen
bevrediging van de in het diepst der menschen*
ziel wortelende verlangens.
In den godsdienst voelt de denkende mensch
zijn gemeenschap aan een hoogere macht, een
gemeenschap, die hem steunt en sterkt, bergen
doet verzetten.
Wat is godsdienst?
Daar is geen definitie van te geven, wat al
blijkt uit het feit, dat er ongeveer 150 defini»
ties zijn!
Schleiermacher zoekt het in het volstrekte
afhankelijkheidsgevoel.
C. P. Tiele meent, dat de godsdienst voort"
komt uit een behoefte aan adoratie.
Von Hartmann getuigt van den drang naar
verlossing.
Spreker wenscht er aan toe te voegen: den
drang naar geluk.
Het afhankelijkheidsgevoel doet den onge»
loovigen mensch spreken van een noodlot,
waaraan hij onderworpen is, werpt hem in
aanbidding neer voor de natuur, die dan toch
zijn behoefte aan vertrouwen voldoet: keeren
de jaargetijden niet regelmatig terug, geeft de
rozenstruik hem niet ieder jaar opnieuw haar
schoonste bloemen?
Voor wien adoratie onontbeerlijk is, zfjn
daar, buiten den godsdienst, kunsten en we<
tenschappen of sociale bewegingen om bevre*
diging te zoeken.
Do drang naar verlossing spreekt in die zie»
len, die gebukt gaan onder een zondenlast,
■waaraan zij niet kunnen ontkomen, of die zich
ten dioode benauwd voelen door het besef van
eigen onmacht.
Doch de mensch snakt naar geluk. Geen gc*
luk in den zin van een renteniersbestaan aan
den Kennemerstraatweg, geen materieele be
vrediging, maar het geluk dat gevonden wordt
in het hoogste evenwicht der ziel.
De mensch wil zijn vol harmonie en kan die
slechts vinden in den godsdienst. Door alle
eeuwen heen is dat daarom ook het kostbaar*
ste bezit geweest. Vond men daarin ook niet
door alle eeuwen heen troost by smart?
Zoovelen om ons heen zien wij godsdienst"
loos hun levensdagen doorbrengen. Zij huldi.
gen het oude: Laat ons eten, drinken en vroo-
lijk zyn, want morgen sterven wy. Het nood«
lottige gevolg van die onserieuze, oppervlak"
kige levensopvatting is een wereld van twist,
van on»vrede, van verwildering.
Goddank wint echter nu meer en meer de
overtuiging veld, dat het z66 niet gaat. Het
gerijpto menschelijke verstand, wars van ge*
looven op gezag (welk een slaapmiddeltje is
dat!) roept om een helderder licht. Het erkent
zijn behoefte aan lets hoogors. Het zoekt het
en vindt het in den godsdienst, opgevat in
vrijzinnigen gcest.
Hebben de vrijzinnigen dan da eenig ware
leer in eigendom?
Spreker is er verre van af, dat te willen be*
weren. Alleen dat geloof is het ware, 't welk
geboren is uit de behoeften der eigen ziel en
daarin wortelt als een sterke boom. Dit ge"
loof geeft een fundament voor het leven, maakt
het onvergelijkelijk schoon. Wie dat leert be*
seffen zondert zich af in de eenzaamheid, ver»
diept zich in zich zelf en laat zijn geheele ziel
doorstroomen van wat voor hem zulk een
hooge en blijde wetenschap is geworden.
Doch hy heeft daaraan niet genoeg. Mag hij
zijn licht onder een korenmaat stellen? Neen,
hij behoeft zich zelf geen dwang op te leggen
om tegenover zijn medemensohen te getuigen
van de heerlijkheid, waardoor zijn leven
wordt omstraald. Zijn hart dringt hem tot
uiting van zijn levens»vreugde. Hy wil met
graagte medcdcelcn van da door hem gevon>
den schatten.
Maar hoe?
Elke eerlijke wyze is good.
Ieder heeft het recht, persoonlijk uit te
trekken en te geven, waar en wien hy geven
wil-
Doch de practijk des Ievens heeft geleerd,
dat de enkeling zoo weinig kan. Eendracht
geeft macht Duizend te zamen kunnen nteer
dan duizend, die ieder voor zich werken.
Daarom, sluit u aan by uwe organisatie op
dit terrein. En dat is zonder eenigen twijfel
voor ons land de Nederlandsch Hervormde
Gemeente.
Och, zegt ge, wat voor invloed gaat er nu
van de Nederlandsch Hervormde Gemeente
uit? Ik bemerk er niets van!
Wie dat zegt, zoekt alleen naar den directen
invloed van onze kerk op staatkundig gebied.
Die dirccte invloed mag dan niet groot zijn,
bedenk, dat onze kerk zooveel andere, betere,
hoogere dingen doet
Bedenk, dat er in duizenden Nederlandsch
Hervormde kerken van den kansel het Evan»
gelie wordt verkondigd. Dat schier in alle
plaatsen van ons land ons catechetisch onder,
wijs wordt gegeven. Zou dat ten slotte dan
ook de handelingen van den tegenwoordigen,
den toekomstigen Nederlandschen staatsbur
ger niet beinvloeden?
Bedenk wat onze armenverzorging doet
Zie, wat de Alkmaarsche diaconie bijv. al
tot stand brachtl
De Nederlandsch Hervormde Gemeente is
verrewcg de grootste onder de Protostantsche
kerkgenootsehappen. Do Doopsgeriado Broe*
derschap, de Remonstrantsche Broederschap,
de Evangelisch Lutherschen tellen te zamen
slechts */u van het ledenaantal der N. H. ge*
meente.
Voor Alkmaar zyn de cljfers als volgt:
Pl.m. 1000 Nederlandsch Hervormden.
722 Evangelisch Lutherschen.
700 Doopsgezinden.
229 Remonstranten.
Hieruit volgt, hoezeer de Nederlandsch
Hervormden de overmacht hebben en in staat
zijn hun geest alle lagen van de maatschappij
te doen doordringen.
Van zeer groot ibelang nu is de groep van
Vrfjzinnigen in de N. H. gemeente. Niet ge»
noeg kan er de aandacht op gevestigd worden
dat het de Evangelische Unie is, die streeft
naar evenredige vertegenwoordiging in de
kerk.
Willen wy echter sucoes hebben, dan moet
ook ieder mee doen, dan moet men het niet
op enkele harde werkers aan laten komen. Wy
mo eten actief blijven, ook omdat de ortho»
doxie actief blijft.
In onze handen moet de macht blijven.
Waar wy ieder het zyne wenschen te geven,
is dat in het belang van alien.
Spreker is geen kerkist, doch zal toch maar
alleen voor de N. H. kerk werken. omdat die
de grootste organisatie is.
Werkt alien mee!
Komt veel byeen, neemt deel in sprekers
werk.
Bezoekt de kerk, zendt uwe kinderen naar
de catechisatie.
Doch vooral: open de beurs wyd!
Sportpark en bioscoop halen zakken vol
geld binnen. Er Is dus geld genoeg. Waarom
ontbreekt het ons dan?
Wel lykt het zeer materialistisch, dit z66
naar voren te brengen, doch de practijk des
levens eischt did
Luther zeide: de goede werken zijn do bloc
sems des geloofs.
Mogen ook wy in Alkmaar die bloesems
En hen beschaamd maken, die voorspellen,
dat het vrijzinnige vuurtje spoedig zal zijn
uitgebluscht.
Bovenal: Indien dan het geloof het centrale
punt van ons leven is, dan is dat voor ons het
hoogste en vraagt het hoogste offer,
Jezus, ons aller Meester, gaf ons Zyn leven.
Dat ieder dus zijn taak begrijpe.
Hiermede was spreker aan het eind van zyn
voordracht gekomen.
Door den heer Holsmuller, voorzitter der
afd. Alkmaar van „de Evangelische Unie" werd
hem namens alle aanwezigen een welgemeend
woord van dank gebracht.
De pogingen van mr. Troelstra om de eem
held in de S. D. A. P. in Limburg te herstellen,
hebben geen resultaat opgeleverd. In de sa*
menkomst, die mr. Troelstra Zondagavond
had met 5 leden van het voorloopig bestuur
der nieuwe party, deed hij o.m. het voorstel,
de eenheid weer te herstellen onder de vol"
gende voorwaarden: het afdeelingsbestuur der
S. D. A. P. zal het royement der betrokken le<
den intrekken; het orgaan der nieuwe party do
SociaabDemocraat zal ophouden te verschij"
nen, doch daartegenover zou in de redactie
van het oude orgaan Limburgs Toekomst zit»
ting nemen een der medewerkers van de Soci<
aabDemocraat
In Limburgs Toekomst zou mr. Troelstra
zelf motiveeren, waarom de SociaaLDemocraat
niet meer zal verschynen.
De propagandist der S. D. A. P., de heer
Van der Ploeg, wiens persoon een der aanleb
dingen tot de scheuring geweest is, zou na de
Kamerverkiezingen elders in een andere func«
tie geplaatst worden.
Een en ander werd door de nieuwe party
aanvaard.
Maandagavond heeft mr. Troelstra, die niet
namens het partijbestuur als bemiddelaar op»
trad, doch uitsluitend persoonlijk in het be
lang der sociaabdemocratie, een onderhoud
gehad met het afdeelingsbestuur der oude
partij. De voorstellen van mr. Troelstra wer<
den door dit bestuur echter verworpen.
De nieuwe partij, die zich de SociaabDemO"
cratische Vereeniging noemt, heeft thana be*
sloten met haar actie voort te gaan.
De Sociaal»Democratische Vereeniging zal
overwegen, naast de officieele lijst der S. D.
A. P. voor de Tweede Kamer uit te komen
met een eigen lyst, waarop als eenige candb
daat de heer \V. Smid, die onder de mijnwer*
kers zeer populair is, voorkomt.