Wekelijlcsob overzicbt K T "S* n lio £i 1% beneden en vertelde mij, hpe ecbandeltjk het was dat deze glimlachende aap van eeni vreem- deliag aldus zijn tijd zoek bracht, terwiji de eigen jongens daar ginder vochten en stier ven. Zij scheen geweldig verontwaar- digd en ik geloofde haarl Langer dan ooit werkte ze dien dag aan haar „Nieuwe-gedachte"-motto'8. Dm vol- genden morgen, toen ze beneden kwam, zag ze er opvallend iong uit en scheen zeer opge- wonden. In ae cerste plaats had de vreemde- ling weer zitten staren, zooals den vorigen dag, wat haar razend maakte, maar. wat haar cveneens opwo-nd, was dat men getelefoneerd had van't I Iospitaal om haar, om de gewon- den wat afleiding te bezorgen. Ik zag haar vertrekken met drie boekjes motto's, die ze na school met de jongens zou behandelen. Ik zei haar, vooral zich niet op te winden met't oog op den toestand van haar hart, doch zij ver- zekcrde mij, dat de dokter zeer tevreden was eri zij zich zeer goed gevoelde. Tegen etcnstijd hoorde ik cnkele hulsgenoo- tn ten luiskomen, maar zoo langzaam als zij 'trip liep niemand-de trippen op, en zij scheen nog niet terug te zijn, Tegen acht uur hoorde ik meneer Rauce in de gang, ik wist dat hij -lieel veel naar't HospitaaT ging en ik vroeg hem of hij miss Craig er ook gezien had. Hij' vertelde mij dat de jongens blijkbaar nog niet rijp wa- ren voor de „Nieuwe-gedacht©'-boekjes en, waar er ook eenige zangeresies waren uit een tweede-rangs cabaret, gevertd en vol jolijt, had men miss Craig niet de minste aanaacnt gewijd. Na dt vernomen te hcbben, rende ik naar de kamer van't meisje. Ik was overtuigd, dat zij thuis was en misschien schreide. Ik luis- terde aan de deur, maar tegelijk voeide ik me verlggen en niet wetende wat ik zou zeggen, sloop ik de trappen weer af. Den volgenden morgen sprak zij, geea woord over't gebeurde, maar zij lzag er op- eens anders uit dan ze gedaan had. De vreem- deling,, vertelde ze mij, zat nog steeds eliken morgen aan 't raam tegenover on®; ze scheen- blij dat ze dit onderwerp als conversatie kon uitspelen, tegelijk met haar minachting voor de mannen. Dienzelfden avond kwam ze met een leea- boek rustig bij me zitten, alsof de oorlog nooit was ultgcbrokcn. Het was, onze laatste avondToen zij naar bed toog, zei ze me, dat zij geen dag langer dien vreemdeling zou verdragen. Zij had haar best gedaan mannen. te helpen, maar dezen waardecrden't niet en nu had ze geen lust zich haar leven ook nog te la ten bederven door dezen man to.'t hotel, Den volgenddn morgen zag ik haar vroe- ger dan landers uiigaan en recht op het hotel afstappen. Ziji kwam na con kwartier onge- veer er vandaan, zij zag bed Meek. Als gewtoonlijk kwam ze dien avond1 Mj: ine thuis, praatte een paar tninufen, waartna ze naar haar kamer ging. Ik kwam even daar- na Mi haar, tnieuwsgieriig te weten, wat ze in't hotel had verricht; 'zij! scheen' echter 'geen ilust tot praten te hcbben. Zij' borg lets weg in haar bureau (later ontdekte ik wat't was) en vertelde mij, dat ze moe was en tij- dig naar bed' wilde Toen brak d'e volgenfcte morgen -aan'Wat een morgieoj. Nooit zal ik mieer vertmuwen hebben in vyie ook. Daar ze niet op It gewone uur beneden kvvam en't sjeeils later wend' ,ging ik etod'e- S*"Tc naafTioven. Ik fclopte geen antwoord. Ik optte weer niets. Toeh opande ik de d'eur met miijh looper dni toad Mnnen. Daar zat ze, aan't raam. Het haar golfde l'os om' haar ecbouders. Miaar zij! was gekleed to de meest onbescbaamde dessous. Haar gezicliitje was geverfdIk stond aan den grond genageld. Eiindel'ijk stotterde ik: .Ellen Graig!" Miaar zij lantwoordld'e niet. Ik liep op haar toe, ik schudde haar Mj1 dan schouder maar haar schouder voeide als ijszij was dood! Haar hart1 Maar op den rand van den dlood, had' zij zich niet ontzien om tie aamd'achit te toeikiken van dien vreemdeliing, en met welke middelenf 'En zij, die steeds be- weerti had, dat zij dien man niet uit kon staaaen naar't hotel was gegaan om te kliagen iterwijl dit alileen was om hem meer van nabij te kunnen' zien. Ik was ontdaan Ik had de tegenwoondigheid van geest haar eerst op bed neer te leggen, de kleeren te verwisselen tegen een fatsoenlijke machtja- pon en het rouge weg te wisschen. Toen liet ik om dokter. Gregorij xoepeni, die ook to het hotel Touratoe woonde. Hij! scheen zeer getotoesseerd voor het ge- ralhet scheen mij, 'alsof hiji haar wioeger gezien had', hoewel ik niet geloof, dat zij ooit naar hem- toeging. Ik vertelde, dat zij to bed' gestorven was't was een' zwarte leugende IHemel rnoge mij vergeven. Hij constateerde dat 'it een hartverlamming was geweest en dat zaji de sporen droeg van een -hevige emotie te hebben doorstaan. Hiji leidde dit af op grond dat haar nage'ls to het vloesch stouden on't gezicht gcheel veitook- ken was. Voor mij was dit een bcwijs, hoe zij gcstroden had met ziclizelve en' hoe haar geest getoacht had te toiomfeeren over het lichaami, voordat zij! soheidde van't leveni, MJaar toch die vrouw heeft Mj mij able ge loof in de monschelijke nataur bederven'I Aldus eindigdc het verhaal van de dame van 't pension. Toevallig was ik in dien avond in de cluk en' hoord'e hoe dokter Gre gory het volgende meedeelde aan ons ge- meenschappenjk tafeltje. 'Hij had twee doodeni op denen dag, vertel de hij', een ten gevolge van hartverlamming bijl een oude jongejuffrouw, onderwijzeres van beroep, met wie hij een zond'erlinge er- vartog had eto dag vo6r haar dood; de an- dere luitenant Bellini, die eenige maanddh reeds verblijif hield in het hotel Touratoe en slachtoffer was van een' granaatontplofftog. De Italiaan was 'n allerliefste jongeman, hee warm' van natuur en tegelijk zeer kind'er- Jajk. De dokter had hem liefgekregen, zooals een ieder die in contact kwam met den eenza- men' vreemdeling. „Ik zag hedeu hoe de dood twee moest contrasteerende natureni tot zich nam met een vreeanden band toch aan elkaar ge- bonden." Op ons verzoek vertelde dr. 'Gregory ver- der: De jonge Bellini verkeerde sedert maan- den in een zeer slechten, nerveusen toestand, tot dat ik hein op zekeren morlgien bijna nor- maal-rustig aantrof. Hij vertelde mij de oor- zaak. In een goedkoop pension tegenover het ho tel leefde een vrouw, die geregeld aan het vtnster verseheen om hlaar wondermooi, gol- vend-blond haar te bonstelen. Belltoi teed aan' een heel siterk verlangen naar huis en't, zien van dat pracht-baar bracht hem in her- innering eeni dlerbaar meisje, dat hem in Ve- netie had toebehoord. Haar verscbijnen aan 't venster maakte hem zoo gelukkig. dal zells biji de zenuw-toevallen, die hij had, de ge- dachte aan den volgenden morgen hem niet losliet en hiji aldoor opnieuw torn verlangen. En el ken morlgien was zij' weer daar en Bel lini sloeg haar g,ade en vond kalmte en rust terug. Hoewel ik wist dat deze rustmomenten hem niet konden gcnezen, was ik dankbaar voor deze enkele oogenblikken. Gisteren was ik to zijiu zitkamer, met de verpleegster aan't praten, toen er geklopt werd en de eigenares van de goudep haren mij' te spreken vroeg em me dreigde de direo- tie van't hotel in kennis te brengen met de zotte houding van van ziju gasten. Het was een maigier, zielig onaerwijzQresje, met verrukkelijk mooi haar. Zij! scheen mi zeer puriteinsdi en zeer verontwaardigd. Il lei haar den toestand van den zieken I tali- aanschen officier uit en vroeg haartnee te wil'len werken, dezen man eenige verlichting van lijden te bezorgen, dat ziji dan als „oor~ logswerk" moest beschouwen. Ik vertelde, hoe Bellini mij het meisje uit VenatiS be- schreven had', zittend1 aan't venster in een rose chemise, met losse, golvende haren, limlachend naar den' beminden man to bed. vroeg haar, waarom zij: niet door zou gaan met het borstelen van haar mooie ha- ren-, en daarmee in heninnering terugvoerenc de gelukkige daigeni van den armenl jongen... N'atuurlnjk scheen dit alles't onderwijze- resje zeer te hinderen. Ik bedoelde heelemaa niet haar te hinderen, maar dit belette niet, dat ziji schreide en de mannen beesten schold als ongevoelig om te worden omihoog gehe- veni door nobele vrouwen. Er was eemvoudiw geen praten met haar; ik had haast en' haar op den schouder tifc- kend drong ik er op aan, dat. zij alles nog eens moest overdenken en mcc'elijden hebben met ren zieligen jongeman. -Ziji verl'iet mij daarop met een hiarde uitdrukklng op't blee- ke gezichtje. Vanmorgen vroeg werd 'ik geroepen In het pension bier tegenover en constateerde den. dood Mj dit arme schepselje. Haar hart was niet al te sterk en blijkbaar had zij een te sterke emotie doorgemaakt, diie 'haar meteen neersloeg. En nauwelijks was ik daarna terug to nxijn hotel of ik werd' bij Belltoi geroepen. Hij had een slechten nacht gehad, doch was tegen den morgen rustig geworden. De verpleegster was van hemi been gegaan cn na ecu poos teruggekomen. Toen zij de kamer in kwam', vond zij hem zi ttend aan't venster, dood, zijn oogen starende naar de overzij, met een vcr- heerlijkte uitdrukking op het gezidht... Zoo stierf hij een vredi'gen dood'! En hiermee etodigde ook dit verhaal dat een zoo zonderlinge verwantschap en tegelijk verdeeldheid to zich draagt van twpe natu- ren, vreemden to het leven en to het stervens- uur, doch to den dood' stervensmakkers. Ing«eondeB Stakkea. Baitm vantntsyaap/Mt^khM vent de Retkae- s. Sit eprttme m tesse mtffiek adm; dart de fatfae&e cf medn Alkmaar, 14 Juli 1922. Mijnheer de Redacteur, Gaarne had ik nog plaatsruimte voor on- derstaand antwoord aan den heer W. Bruin. Bij voorbaat mijn dank. ALS HET MASKER WORDT AFGER'UKT! De heer W. Bruin heeft in de Alkmaarsche Courant van 3 Juli nog eens een nieuwe bij- drage van „christelijke" en „journalistieke" slagvaardigheid aan mijn adres willen leve- ren, „ten einde verschillende feitelijke onjuist- heden te weerleggen"om aan het slot van zijn schitterende pennevrucht te schrijven; _„Ik had nog zeer veel te zeggen, doch zal't hier- bii laten; mijn doel is bereikt: Het „masker" af den neer W. te hebben toegeroepen en de onwaarachtigheid des heeren W. ten opzichte der pacificatie op schoolgebied1 te hebben aan het licht gebracht, het was mij een eer en een vreugde". De heer W. Bruin houde het mij ten goede, dat, als het masker dient te worden afgerukt, er door mij nog iets valt te zeggen, om des heeren Brum's persoonsverwarrtog to deze aan te toonenl Wat toch heeft de heer W. Bruin wel aan het licht gebracht, om zoo'n zegekreet aan te heffen? Wat toch wel? Heeft hij kunnen weerleggen dat de christe- lijke en onchristelijke schoolbesturen een raz- ziai op de schatkist voeren? Eai razzia z66 ontstellend, dat de eigen chrlstelijke rcgeering een wctsontwerp ter beteugeling hiervan moest indienen? Heeft hij durven ontjeennen, dat de chrlste lijke scholenbouw niet zal eindigen v66r ook voor Middelbaar en Hooger Ondcrwijs de strooptocht voltooid is? Heeft hij ontkend dat de gemeenten bij do zen christclijken scholenbouw niets te zeggen hebben, en als alle voor scholenbouw be- schikbare gelden tot de laatste penning jge- heel voor oijzon<jerc scholen ons met net pistool der wet to de vuist zijn afgedwongen, de christelijke raadsleden bij aanvrage van gelden ten behoeve van nieuwe openbare scholen met de hand op het hart zullen ver- klaren: „Anders gaarne, maar er is geen geld!?" Heeft hij mijn op de feiten steunendO bewo- ring durven logenstraffen dat bij toepassing van wat de heer Bruin en zijn geestverwanten h u n „goed recht" noemen, ons goed' recht volkomen vernietigd wordt. en het bijzondere onderwijs het zondagskiud, maar het open- bare onaerwijs het armelui's kind bij het on derwijs wordt? Heeft hij 6ok zelfa maar een schuehtere po- ging gewaagd om tegen te spreken dat bij toe- passing van hun „gelijkstdling van bijzon- der en openbaar onderwijs" de gemeente- financiSn geruTneerd worden, ja^ deze gelijk- stelling de volkomen ondergang ervan zullen zijn en elke wethouder van ftoancien dit met mij eens zal wezen? NEEN! NIETS VAN DIT ALLES. Hij kan nbeh weerleggen, nbch ontkenncn, n6ch logenstraffen, n6ch tegensprekm. De onweerlegbare feiten hebben ten deze zijn mond gesnoerd en zijn pen met onwucht- baarheid geslagen. Hij heeft dus geheel volgens het systeem van zijn milieu dit alles ontzedld to de vlucht- liuyen aer machteioosheid I tuj nceit adeen puouexelijk gemaakt dat er met alieen op de chrisielijke school Jandei-en van bunen de lessen volgcn/maar dat dit op de openbare lagere scholen ook plaats vtodt, zij het dan to belangrijk mtodere mate. Een schrijven van den gemcente-secretaris d.d. 10 Juli 1922 bevestigt dit officieel en deeit bovendien mede, dat de betroiken ge meenten hicrvoor een berekende, strak^ te her- ziene bijdrage betalen van 8,— tot 36,— per leerling, ten en ander to art. 5 van Ge- meeuteblad No. 496 van 1916 omsChreven. Hoewel de heer Bruin dus niet alles med«- deelt, is wat hij ten deze schreef, nu eens niet onjuist. 't Was mij niet bekend dat van deze regeling gebruik gemaakt werd 't Valt dan ook sterk op, dat op vol'ksscholen slechts zeer weinig kinderen vaai buiten gaan, zoo op de le Gemecnteschool in totafel 3, op de 2e den, op de 3e vier. Alieen de Burger- en de Meisjesschool, feitelijke stan- deuscholen, hebben beduidend meei-. Overigens is dit met bravour als argument tegen mij aangevoerdeabsoluut argu- mentloos T ZOU ALLEEN EEN ARGUMENT KuNN'EN ZIJN, ALS DE RAAD VAN ALKMAAR TER WILLE VAN DEZE BUI- TENKINDEREN NIEUWE SCHOLEN GING BOUWEN! Heb daarvoor geen angst of vreeze, o heer Bruto, de Raad van Alkmaar doet dit niet eens voor de Alkmaarsche kinderen! Miaar wees dan ook zoo eerlijik, geachte heer, om tc erkennen dat uw argument slechts een s.c h ij n-arguinent was, en gij, di f we ten u e,'het toch gebruiktetl Erkeni dan ook, heer Bruto, dat het een ape- len met de gemeente-financien is, om voor 25 buitenkinderen een school te willen bouwen van ver over de honderdduizend gulden! Erken dat gij op deze wijze atroopers der schatkist zijtl Over Art. 73 moest de heer Bruin to zijn ei gen belang maar niei; meer gcscbreven heb benAls dit artikel niet zou bedoelen dat een lijst met namen moet worden bijgevoegd, waarom heeft de voorzitter van Gedeputeerde Staten er dan naar gevraagd' en waarom ver- nietigde de Kroon dan om het niet aanwezig zijn van dc^ie lijst het besluit van Wisch? Dat de jiiristcn ten stadhuizo tie aanvrage goedkeurden, is niet, afdoende. Als uitzonde- ring op den gulden regel der.ambtelijke on- feubaarheid maakt men daar ook wel eens een vergissing. W ij hebben ons niet in de fines ses dezer aanvrage verdiept. wij'l wij. uit protest tegen deze schandelijkc geldverspil ling zonder meer tegen stemdenl „Dc noodwet-De Visecr'\ zoo zegt d'e heer Bruin, ,,is niet in de eerste plaats gemaakt tegen de z.g.n. Chi*. Scholenibouwexs, die met. rdcht gelden aanvragen, maar tegen allerlei uitwassen der vrijzinnigien, die, de gelegenheid schoon ziende, allerlei standee schooliq'es gaan oprichten1: Alkmaar en Bergen zijn. zeer concrete voodbeeldcn." Ind'erdaad grijpeni ook -de vrljizipnigen, de ze gelijkstelling aan! Wij gispenook ciit! En to schreeif reeds to mijn eerste artikeltje, den heer Bruin gewijd, over .christelijke en; ofr clixistekikc schoolbestnurtjes, beide atroopers oer sciiatKiist. IDaarover kunnen d'e heer Bruin en ik het dus eens worden: chrisielijke en dftehrisielib ke schoolbestuuriJjes, bride atroopers der schatkist! lamers erkent de heer Bruin dot de noodwet ook tegm M eigen btWdfiren ^mgl Alieen z. i. niet to de eerste plaats. hero ver een paar cijfers en, een enkel wotrd. Uit den Staat van de Scholen' met den Bijhel, opgenomen to het 43ste jaarverslag «192!1) van de Unie „Een school met den lijibeT Mijkt. dat op 1 Januafi 1922 "in oqs land 1380 chmtelijike scholen waren (tegen 1279 op 1 Januari met 210.821 leer- Jan. 1.921). ltogen (209.400 op 1 y. In een jaar dus ruim 100' kerkelijke scho- en het leer ltogen-aantaT maar 1400 meer. Dus gemiddeld 14 leerltogen per meuWe school? Neen, er gaan natuurlijk ook eenige over van de reeds besfaande scho len. Het zit hem- ook to de splitstng die boogtij viert. Maar ondertusschen dan toch maar 1400 leerltogen en 100 scholen 1 „Ala je die ,,100 scholen meer" ziet, dan denk je, schrijft „Volksond:erwijs", „kolossa.al wat toch ontwikkeling, van het bijzonder onderwija. Ja, 't gaat met die openbare school dan toch maar slecht; 'ten doode opgeschrevenepz „En dan zito het maar 1400 leer- Itogeni meer. Moet je ook nog weten, hoe die er vaaki opkomenl! „Intusschen, hoeveel ondervvijzera meer? Toch minstens voor elke school maar ten? „Wat eeni kosten eji wat een „verbete- rmg van onderwijs! Wanneer worden de ouders wij zer?" A propos. meneer Bruin, sprak u niet over- klemo openbare scholen uit het jaar 1806 en zoo? En wist a niets af van die 1400 leerlto gen en die 100 scholen met deni bijbel? Als men ook geen' enikele school duuuaer maakt dan die gij bouwen zult, alleeni aan scholen- bouw ruim zevenduizend gulden per kind1! wist u daar heusck. niets van af? I Ik heb den heer Bruto uitgenoodigd om nu toch eens te willen mededeelen op welke wijze de openbare school' een grooter of kiei- ner deel van haar leerltogen kwijit raakt, om zijne opgaven dan' eens te vergelijken met de mijne. De heer Bruin, de gtfbote „ontzeiler", is daar wijselijk niet op ingegaan. 'Laat ik dan maar een paar voorbeelden nemen. No. li Te Lage Vuurscbe werd door de lerkelijken ecu bijzondere school gevraagid. Do a'fdeeltog 'Baarn van „Volk®onderwijs" wist, dat het met die aanvrage niet al te be* gtoselvast was toagegaan. En het onder- zoek dat ziji met de aid. van den Bond van Ned. Onderwijtzers tostelde, toonde dit ook wel aan. Tot het verkrijgen van handteeke- ntogen van ouders voor de aanvrage, waren, motieven van al te licht bevonden allooi gei- >ruikt eiji op dien grond, vergezeld van cen ijstje van ouders van liefst 32 kinderen, die verklaarden zich van die lijst dan ookl te rug te trekken, is nui aan deni raad te Baara verzocht, aan deze aanvrage voor bijzonder onderwijs niet te voldoen. („VolkBonderwijs" van 19 April 1922). No. 2. Em bijdrage tot den dwang op de armoede. (Uit een' brief). „Hiji is gedurendetie wintermaandera zon- „der verdienste, zooclat kerkelijke ondersteu- „ning niet kon uiiblijven. Man en vrouw bei- „den zijn v66r de openbare school. Bij' het „bezoek van twet- bijzondere onderwijzers, „om hem yte beptaten, was zijn antwoord; „neen en neem en jj.ecn.1 Ecu paar dagen na dieni kwamen een ouderling en een diaken hem nogmaals een bezoek bren|gien en ook toen nog was hiji niet te bewegem zijn kinderen naar de „Cliriste- lij'ke" school te zenden. >fToen kwam het:',,Aan, als fij je kinderen ,/det naar de CM sdfidol wilt staren, dan „kan het w\el grbeuren, dat de stem, die fe „van de kerk krijgi. ophoudt. Gok zou je dan ,;wd eens buiten de Icleermbedeeling kunnen „v,alien. En (ds een van je kinderen weer \*eens in het zlekenhuls ppgerbmen moest „worden, zauden dan de openbare school- „pi.cesters je te hulp homen? Ban rnaeten tfWi) weer bifspri/tgen, niet waar? Maar ook ,dat zou. wel eens mis kunnen zijn. Nu moet „jlj maar weten, wat je te dden staat. Wij „weten het al! I" „Ziedaar het gesprek, miji woordelijk mee- „gedeeld door den betrokkene. Voor die drei- „gementen is hiji bezweken en heeft zijn toe- „stemmtog gegeveni om- zijn drie of vier 1 .deren naar de „Chr." school te zenden- „Volk®onderwijs" van 21 Maart 1922). o. 3. In'Bergumerheide is op 1 Dec. 1921 met groote haast een kexkelij'ke school igie- opend. 'Het gebouw was nog wel niet klaar, maar de voorstandera van de openbare school werdeni wakker en begonnen naar het waarom en waartoe te vragen, kondigden een openbare vergadering met vrij debat aan en toonden bun oogen open te hebben. Werd1 daarom de opening eeni maandi ver- vroeg enl moesten daarom de kinderen met z'n honderden in twee „al klaar zijlndei" loka- lem opgeborgen' en een 60-tal haaatig Van de openlbare school igenomen? Kon het Rijksschooltoezicht dat goedvin- den? vragen wij. En ook nog dit: Het hoofd der openbare school fcfeeg het volgende brief je ran den armvader (de „armbaa»" zegt men daar), bestuarder van ae bijzondere school, op 30 Nov. 1921 „Daar de Char, scbopl hier morgen ge- open wort wort u vriendelijk ver zocht de Pok Briefije mee te geven. (Volgen de namen van vijf fcinderai, met hun ouaera in het armhuis, daar van gemcen- tew>ege verpleegdten der vaders is op zee). Geef ze s. v. p. J. v. Dekkeni maar mce. Uit niaam der ouders J. POSTHUMUS, Arm Vader." Heeft zoo vragen wijl iemand to de po&itie als de heer P. het recht eijgenimachtig al die kinderen maar. naar de bijz. school te zenden en zoo op te treden? En kon het hoofd der school de vacdnatie- bewijzeni op zoo'n briefje afgeven? („VoIksonder\Yijs" van 23 Dec. 1923). Ziehier een drietal voorbeelden hoe de „christelijike" scholeni wotden gevuld eni de openbare klassen worden geledigd. Ik heb vele van deze voorbeelden, welke ik voorloopig to portefeuille houd, maar zoo dit noodig miocht blijken, mede zal publi- ceeren! Nog ten opmerktog uit des heeren Bruin's betoog verdient beschonwtog. In mijn vorig artikel sdhreef ik dat het niet overleggen eener lijst van bandteekeningefi, zooals art. 73 hedoett, voor de Kroon een aanleidtog was om het besluit van' den ge- meenteraad van Wipch oin de gelden voor het bouwen van een christelijke school toe te staan, te vernietigen. Nu sdhrijf t de heer Bruin- „Wat nu Wisch aangaat, het is de vraag, of dit geval anal oog is; hier 'was nog gem Christelijke School." Enz. enz. Hier was nog geen christelijke schoolHoe durft deze he® zoo zijn onwetendheid of wat nog erger zou zijn en ik niet durf te ver- onderstellen zijn leugenachtigheid zoo openlijk te toonen Laat ik de feiten geven-: De heer G. Visser, hoofd van de Christe lijke Nationale School te Varsseveld, gemeen- te Wischi, schreef in de „Viarsseveldsdio Cou rant": „In de laatste raadsvergadertog van de gemeente WisCh kwam- o.m. ter tafel de aan vrage van de -Hervormde Schoolvereenigtog te Varsseveld, om stichting van scholen te Varsseveld en IJeelweg. Het zal niemand verwonJeren, dat onder- geteekende, als hoofd van de Ghiistelijk Nar tionale school te Varsseveld, met meer dan gewone belangstelling naging, wat de roads- verslagen over d« bdnandeltog van dit punt meedeeldien. lminers; de cami>agne door de Herv. school- vercenigulg gevotrd, is to eerste instantie go- richt tegen de bestaande christelijke sdbool to liet dorp. En nu is wel het eagenaardige, dat door de ouders tegen deze inrichting niimimer bo- zwaxen zijn lngebradht. Het is er dan ook ver vandaan, dat zij 'de behoefte aan een speciaal Hervoxlmde school zoo-sterk gevoe- len. Ze moeten danig bewerkt worden en tot da overtuiging gebracht, dat ze beter deden hunne kinderen niet meer toe te vertrouwen aan een school, dfa.v to gereformeerd is! Let wel: te gereformeerd! en dat, waar 't grootste deel van de leden der schoolver eenigtog, de helft van bestuur en personeel Hervormd zijn. Maar de gecsteHjke lei- ding ziet gevaar en er moet en zat een Hervormde school koraan. Waarom juist to dezen tijd? Wel, heel eenvoudig: tegeawoordig kost het zoo goed als niets aan de belanghebben- den om een school te bouwen. Ge zorgt maar 40 namen van ktoderen op de lijst te hebben met de handteekening der'ouders, maakt een voorloopige raming van kosten, schrijft cen paar „verklaxingen" en verzoekt het gemeen- tebestuur om de noodige gelden. En de gemeenteraad? Die draait er de hand niet voor oin, eens te onderzoeken of de aanvrage in orde is; houdt niet vast aan zijn recht om volledig te wordeu togelicht; laat zich, als er door een raadslid tolichting gevraagd wordt, met een kluitje in't riet sturen; staat zonder hoofd©- liike stemming toe eon sommetje Van eleCh'ts ruim zestig duizend gulden uit de gemeeutekaa. 60.000! De moeite niet waard om eens te overwegen, of er ook nog middelen zijn, deze geldverspilling te roor- komen. De moeite niet waard, om in elk ge val zekerheid tc krijgen, dat aan den voor- naamsten wettelijken eisch betreffende het aan- tal ktoderen is voldaan." Deze hoofdonderwijzer kan zich nu dear het besluit der Kroon verheugea In het daar nlthana voorkomen der veelvuldige plaats viud^nde splitsing en het wegMijven van de cliristelijke concurrente der bestaande chris telijke school. Voor het.overige to dit lana niet inalsche oordeol over den gemeenteraad (niet die van Alkmaar. doch van Wisch), juist van dezen chmtdijken hoofdonderwijzer wel- zeer op- merkeliik 1 En leerza'im, ook voor den Ailk- maai'schen raadl En nu we het toch over Wisch hebben, me neer Bruto, tevens nog een paar cijfertjea over financieele gelijkstelltog to die ge meente: to, totaal moet de gemeente Wisch aan rente en gebruiksvergoedtog voor bijzonder onderwijs betalen 19.946,94 plus 7062,27 plus 3,360 of 30.369,15. Al de bijzondere scholen in de gemeente zijn to totaal geschat op 490,650. Al- de openbare scholen vertegenwoordigen een waarde van 138,000. Bij bijzonder 'onder wijs en openbaar onderwija staat 'het leerlllin- genaantal tot elkaar als 5 tot 4. De waarde van de gebouwen van bijzon der en openbaar onderwijs verhouden zich ala 14 tot 4. De R.-K. scholen to de gemeente vertegenwoordigen een waarde van f 375,000. Alle andere scholen to de gemeente Wisch, zoowel openbare als bijzondere hebben een waarde van f 253,650. De R.-K. bevolktog verhoudt rich tot de andere bevolktog to de gemeente ala 1 tot 2. De waarde van de gebouwen van de R.-K scholen verhouden zich echter tot die van de andere als 3 tot 2. Dit heet in uw taal, o heer Bruto, jUtancb tele geUjkstetlingl In dit verband zou ik willen vragen of het voog onzen wethouder van onderwijs geen aangcHczen taal mag genoemd worden oni dergelijke vergdijkende cijfers ook eens voor Alkmaar te doen berekenen. We zullen dan hier de „gelijkstelling" ook eens in cijfers kunnen bewonderen! Ten slotte tot den heer Bruin terugkee- rend, herhaal ik: Had over art. 73 to uw eigen belang maar niet begonnen! En ik voeg er hier aan toe: Had, wederom to uw eigen belang, ook maar over Wisch gezwegenl En denk eeqs na oyer uw eigen zieligen toe stand, nu door de macbt der feiten uw masker u wordt afgeruktJ. WESTERlHDF. van ter Amsterdamsehe Beurze genoteerde fourteen, verstrekt door Noordbollandsch Landbonwcrediot. rONDSEN. B ft «fW. N. W. a. J 1009 '18 6 idem 10B0 '22 Comni. St 8 Juli 10 Jtdi obi Holi. Spoor South. Fselfie Unton Pacific PreloBgatl* W P3 P W 11 Juli 86% 69 85% 80% 77 »/jg '051%, 90 85% 85% 108 84 113% 8% 208% 137 101% 26 129% 331 869 lU 882 103% 413 18% 166 100 60% 86% 204% 176 242% 102% 102% 937/, 145% IS Juli j»% 137 V, 103% 26% 182% 331% 171 394 106 417% 13 Jail 85% 85% 107% 84% 104 25 133% 383 270% 390 106% 423 50% 168 108 62 89% 230 182% 257% 102% 102% 95 148% 14 full 87 081%, 85w/j, 77 95% 85% 85% 166% 83% 115% 215 133 102% 23 131T/1. 823 265 392% 100% 417% 50% 163 100% 59 87% 220 177% 252% 102% 103 94%, fdew y 1000 inn n idem f S K fciem 66% 98>«A,; 85% 80 «/g 77>/« 96 85% 85% 110V, 84% 113% 3 J 35% 102% 25 128% 329% 263% 382 IWIb 416 942 43% 163% 96% 60 87% 205 170 235 103%. 193%, 95 147 2% 1'/. 661%, MVw 81% 85% 169% 14% 116% 50 170 105% 64% 871/, 280 180 251% 102% 102% 95% 147% 1% •7 081%, 851%. 80%, 77 05%

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1922 | | pagina 10