Alkmaarsche Gourant
Amsterdamsche week.
Brieven nit Berlijn.
Zaterdag 12 Augustus.
F e n i 11 e t o n.
Storraachtige hoogten.
Honderd Vier en Twintigste Jaargang.
So. 189. 1928.
ben wl)
tal: 1922. Die
ontbinding der
er au eens een (geharf) van
grondwetsherzienmg
Kamers ea verkiezi
nieuwe noodig gemaakt. En zoo is dan op
25 Juli de nieuve ziitting plechtstatig ge-
opend met een troonrede, die volkomen cor
rect, maar hoogst onbeduidend was. De
nieuwe zitting iodi beoogde niet andere dan'
de overweging en, als't kan, aanneminc van'
de voorstellen tot grondwetslherziening en
eindigt in September aanstaandte om op-
gevolgd te worden door de atiting 1922
1923. De verldezing werd diis eigenilijk be-
heerscht door de vraag of de kiezers de her-
ziening der grondwet goedkeurdien ea de
troonrede behoefde, strikt genomen, ook
over niets anders te spreken. Het een en het
ander is wel eens uit het cog vertoren. to
September begint de zitttog, afgescheiden
lets deigelijkB gold ook vow een wetevoor-
stel van de heeren v. .d! Molen en Gerretson,
van dat in 1914 is ingediead en waarover in 1915
een V. V. verscheen, dat echter nooit beant-
woord is. Maar daar kwam de heer v. d',
Molen tegen op: de vertraging lag aan den
oorlog, die overleg met den betrokken minis
ter had bdet; waarop de Voorzitter langs
zijn neus opmerkte, dat hij meendle, dat de
oorlog al 4 jaar afgeloopen was; hij
was beneid het wetevoorstel aanhamgig te
houden.
De Voorzitter hield nog meer opruimiing.
van de gromdwetsherziening; dan hebben wij
dus ook een> programma te wachten van het
xninisiterie, zooals het er dan zal uitzien.
De zitting 1922 is dan ook al weer geSin-
diigd, een schijnvertooning; het was een ge-
waren gesteldi, had er nooit verslag over uit-
gehracht.
Tot de noodzaMijke werkzaamheden be-
hoorde oo-k het trekken dler afdeelingen en het
benoemen van voorzitters en ondei voorzitters
daarvan. Die afdeelingen zijn even bijeen ge-
weest om de grondwetsherzieningvoorsteilien
te ondterzoeken, die ieder al kende; maar
legenheid voor oude leden der Kamers om verder zullen zij in haar tegenwoordip-e aa-
zich te verheugen to wederzien en om kennis
te maiken met de nieuw-gekozenen, Verder iia
voldaan aan alleiiei foxmaliteiten en zijn al
lerlei werkzaamheden verricht, die to Septem
ber weer opnieuw moeten woidlen op
zeer enkele uitzonderto'gen na.
Dan zullen1 geen geloofsbrieven worden
onderzocht en zullen geen massa-jbeeedigto'
gen plaais hebben.
lets merkwaardigs had deze beeediging dit-
maal wel. Er waren a.l. Ministers, dlie te-
menstelling wel nooit bijeenkomen.
Ten slotte hebben mikele Gommissien van
rapporteurs wat meer tijd gevraagd om ver
slag uit te bnengen, omdJat ziji nog nietfc ge-
waren En toen is de Tweede Kamer „tot
nadere bijeenroeptog mteengegaan." En to
September zal zij die meeste van de hier aan-
geduide handelingea; herhalen.
Maar alles moet gaan volgens wet en regle
ment; aan den vorm moet worden voldaan.
Zoo heef t ook de Eerste Kamer gedacht, dlie
vena Kameriid zijn. to September zullen zij beel punctueel geloot heeft om "aan te 'dui-
waarschijnlijk beslissen, of zij dat blijven. den wie to 1924,
Want al laat de Grondwet de vereenigtog
van miniaterschap en Kamerlidimaaiischap
toe, slechts zelden is van deze vrijheid ge-
hruik gemaakt. to 1848 warm 5 Ministers
tevens KameriidDomker Curtius, de Kem'-
penaer. Van Heemstra, Lightenveld en Mut-
saers. Eerst to 1877 kwam het weer voor met
de Roo van Aldewereldt en van 1897 tot
1901 waren Goeman Borgesius en Lely te
vens Kameriid. Na dien tijd is het niet weer
gebeurd en nu zal de bedoeling wel deze zijn;
Ul1 ik minister dan treed ik af en anders
1927 en 1930 zullen moe
ten af treden, maar die to 1923 to balar ge
heel aftreedit, als de GrondWetsherzientog
wordt aangenomen en waarvan dan verschei-
Uit enzo Staatsmachine.
De zitting 1922.
Door de grondwetielij'ke bepaltog, dat de
gewone zitting van de Staten-Generaal op
den derdea Dtosdag in September geopend
wordt, wordt een zittingsjaar altijd aange-
duid met twee jaartallen, b.v. zitting 1921—
1922. Dank zij de grondiwetsherzientog heb-
Naar het Engelsch van Emily Bronte,
door W. A. C. van Strien.
39)
Ik liep en gluurde voor d'en vorm to Isabel
la's kamer; en bevestigde toen ik terugkeerde
de mededfealing van de dienstbode. Mr. Lin
ton was weer bij! het bed gaan zitten; toen
ik weer bimnenkwam sloeg hij- zijn oogen op,
las den zin uit toijh verslagen uiterlijk en
sloeg ze weer neer zonder een bevel te geven
of een woord te niten.
„Mloeten we eenige maatregeleni nemen om
haar in te halen en terug te brengen vroeg
ik. „Wat moeten' we doen?"
„Ze ging uit eigen beweging," antwoordde
de meester; „ze had' een recht om te gaan als
ze dat verkoos. Val mij1 niet meer met haar
iastig Voo'rtaan is zaji alleen mijn zuster in
naam; niet omdat ik haar1 verloochen, maar
omdat ze tndjl verloodrend heeft."
En dat was alles wat hij: over die zaak zei.
Hij infonneerde to het geheel niet verder, en
maakte geen melding meer van haar, behalve
dat hij mij beval; om! al1 wat ze to huis bezat
naar naar nieuwe huis to zenden, als ik dat
wist, en waar het ook modit zijn.
'HQQFDSTUK XIII.
Gedurende twee maanden bleven de vluch-
telingen' afwezig. In die 'twee maanden ohd'er-
ging en overwon 'Mrs. Iinton den ergsten
schok van wat wordt aangeduid als hereen-
koonts. Geen moodier kon een1 eenig kind met
meer tocwijding hebben verpleegd, dan Ed
gar haar oppaste. Dag en nacht waakte hij
en dlroeg hij; geduldig al den last die geprik-
kelde zenuwen en een geschokt verstand kon-
den teweqg brengen; en hoewel Kenneth op
merkte idat wat hij van het graf redde zijn
zong alleen zou beloonen door in de toekomst
ear voartdiuirende bron van ongerustheid' te
zajn dat to werkelijkheidl ziijn gezondheid
en fcrachit werden opgeofferd om alleen een
mensdielijto rutoe te bewaren kende zijn
idankbaarlheid' en vreugde geen grenzen' toen
Catharina's leven buiten gevaar werd ver-
klaaird'; en uren iang kon hij naast haar zit-
teni, en den langzamen terugkeer tot lichame-
lijke gezondheid nagaan 'en zijn te hoopvolle
verwadiitingen met de iTlusie vleien dat ook
haar geest weer to zijn evenwidiit terug zou
keeren en ze spoedig weer geheel! dezelfde
zou zijinJ-
Den eersten fceer dat ze de kamer verliet
was in het begin van ide volgende Maart. Mr.
Linton had's morgens een handvoil gouiden
crocussen1 op haar fcussen geplaatst; haar
oog dat to lang niet van eenige vreugde ge-
gliinsterd had, zag ze bij het ontwaken, en
schitterde verheugd toen ziji ze gretig bdjeen-
zamelde.
,,'Dit zajia op de Heights de vroegste bl'oe-
menriep ziji nit. ,Ze herinneren mij aan
zadite dooiwinden en aan warmen zonne-
sch'ijn en aan bijna gesmolten sneeuw. Edgar,
is er niet een zuidenwind en is de sneeuw niet
bdjma weg?"
bliif ik lid van de .Kamer.
Natuurlijk zijn ook de dames beeedigd.
Werden to de vorige zitting de oogehuwde
dames Groeneweg en Westerman ondanks
haar ongehuwdheid „Mevrouw" genoemd1,
to deze torte zitting hebben zij het met „Me-
juffrouw" moeten dOen, evenals juffroiuw
Oatz en juffrouw van Dorp. Misschien is
dat min of meer de schuild van die Hamw
Bronsveld1Vitringa en Bakker—Ntort, dlie
als gehuwden een recht op den titd van Me-
vrouw tondiea doen gelden.
Wat er nu zooal verder gebeurd is. Er is
een' nominatie opgemaakt voor het voorzit-
terschap. Die nominatie is natuurlijk door een
Commissie aan iH. M. de Kontogto aangebo-
dien en die Commissie heeft, even natuurlijk,
verslag uitgebrachit omtrent haar zendtog,
mge-
voerd.
Maar nog eens: da wet en het reglement
moeten geeerbiedigd worden, ook af wordt
die eerbiediging min of meer belachelijk.
(IHlet kind en de dollar. 'De beura-
deskunddge marktvrouwen. Vuilnis-
mannen en igeleerden. De nood der
iWdtenschap. Russlische restaurants.
Hlet Ewaarid' van Damocles.)
INia m.
BIERLIJ'N, begin Augustus.
'Gisteren kocht ik to een kletoan fruitwinkel
vlalb om deni hock bdji mijln woning een pond
kruisbessen. In de wtokel was de vertoopster
aanwezig. De deur van de keuken, waar de
diganares van iden wtokel haar werkzaamhe
den verrichtte. stond open. (Eh in den winkel
speelde het dochtertje van deze vrouw, een
kind1 van 4 jaar- met een pop.
Daar^ trad de verkooper van de „Mittag-
wat eigenlijk faierop neerkomt, dat ziii ne-1 - - 7 7
zegd heeft, dat zij! haar jtewlpHiari had ipe- die toer eilkem dag de ronde doet,
riain m a TOOflBcnap nm ge- biuaen. lEa daarbij speelde zich
Alle vasta comrmssiea uit de Kamet! moea-e a^'
Met
ten hemieu wd worden diat moet bij't begin 1^5ia i
van elke zitting gebeuren en dus ook bij; "t ®"PP®lda den krant-
begto van deze sehijnzitttog. Nu was dat JdQ<ier"
min of meer noodlzakelijk, omdat door be- a 'a i l L.
daniken- of v^n ItidbrL ^'e diue dalj ci aiJtimx'ljj}!k ft}
emmmska onvoltoliliiig waxen gmoxdm. I
Maar dat neemt uiet weg, dat het to Sep- OD ,6,50 p keuken binned, „de dollar staat
gdijta fomiliiteiten, Bla nu noodig b iSp!S*s I"5e
volgens die wet, of volgens het Reniement van r van <te stemmingen en gedachten, De groote bioHothcken stnjden
Orde voigeus nei Kegnemenic van die thans de Beriijnsche bevolking behear" vonr h"n rv. WhLa
scheni
Sedert het uiteengaan der Kamer v66r da
ontbtodtog waren heel wat stukken togeto-
men: 20 kontoklijka boodlschappen ten ge-
leida van eveuveel wetsontwerpen; 95 missi
ves, waarbijl kennis wordt gegeven, dat die
Kommgin evenveel aangenomen wetsontwer
pen heeft goedgekeurd; 55 verzoekschriften
en bovendien adhaesieMbetuigtogen aan ver
zoekschriften, rnotiea van vergadertogeh,
een groot aantal dlrukwerken. Bovendien' zijn
45 verzoekschriften van da vorige yittw
onafgedaan gebleven.
De Voorzitter stelde voor om de beraad-
slagtog te hervatten over alle nog aanhan-
gige wetsvoorstdlen. Maar over vxoeger
'Vroeger deed een bekende anecdote de ron
de over can zekere mevrouw von Pollak te
Wecnen, die laltend dient om de spot te drij-
ven met iemand die vreemda woorden nie
kent of verwisselt. Het heette dan, dat men
haar gevraagd hadl: „Was sagen Sie nur
Frau von Pollak, die Valuta lest gesuuken.'
en mevrouw von Pollak antwoordde: „Meia
Giott, die larme Miatrosenl" Zij wist namelijk
niet wat Valuta beteekende, en gtiloofde da:
een schip van dien naam gezonken was.
Thans zou zulk een anecdote niet meer
opgaan. Ook Frau von Pollak, wtier ontwikke-
ling, zooals men ziet, niet buitengewoon groo
ken, maar wel over moties, die in die liaaitste 1 - - 6
zitting zijn togediend door personen, die
niet meer lid der Kamer zijn, of de moties
hebben haar beteekenis verloren. Diatzelfde
gold ook voor de toterpellaties, die
eren wiagen naar
aan
feeds de onmoJidi,
den Dollartoesti
Men' zal nu zggen, wat heeft deze deviesen
koers met een fruitzaakje te doen? En terecht,
want eigenlijk heeft zij er niets meer uitstaan-
de. De touisbessen en kersen' zijn waarlijk
rvj,- - --j—.geen importwaren uit 't buitenlanldi doch
Tan xko.n i?roeien wel degelijt op den eigen bodem der
veryallen, het is al 10 jaar oud, to 1914 is mark Brandenburg. Maar dat doet er niets
de pnijzen
yraagd' waren dloor Van Beresteijn en door
er zijn
er een Voorloopig Verslag over verschenen,
maar'een Memorie van Antwoord is nooit
gevolgd.
tie. De zakenllui drijven eenvoudig de pn;
:in de hoogte als ziji hooren dat de dollar
stegen is. IHlet is vennakdij'k of veeleer
©De sneeuw is hier geheetL1 weg, lieveling," haar geihate zMenkamer opwekte. Tegen dan
antwoorddle haar echtgenoot; „en ik zie maar avondie^-
'twee wifcte vlekkan op de heele reeks heidevel
den; de lucht is blauw en de leeuwerikken
ztogen, en' de riviertjes en bdken zijn allle
boondevol. Cathartoa, de vorige lente om' de
zen tijd veriiangde ik' je ond'er dit dak te heb-
nu verlang 'ik, dat je een mijil of twee
saheen ze erg uitgeput; maar geen ver-
toogen konden h^ar bewegen om, naar dat
vertrek terug' te keeren, en ik had de sofa in
de huiskamer als bed voor haar in orde te
brengen, tot er een andere kamer to orde
gebracht was.
Om de vennoeiemis van het besitijlgen en af-
deze heuvels op was; de lucht is zoo liefelijk, J dalen van de itrappen te vertmijden, maakten
ik voel dat het je zou genezen." we deze waar u nu ligt to orde, op dezelfde
„Iik zal daar nog maar een keer zijn," zei veridieptog als de huiskamer; en ze was1 spoe-
de zieke, „en dan zai je me veriaten en' ik zal dig stenk genioeg om van de eene naar die an-
daar altijd blijven. Ete volgende lente zal je dere te gaan, terwijl ze leunde op Edgar's
opnieuw verlangen om mij' onder dit dak te arm.
hebben, en je zult terugziea en' denfcen dat je O, dacht ik bij me zelf, ze zou kunnen her-
vandaag gelukkig was." stellen bijl een dergel'ijke oppasstog, als ze
Linton liefkoosde haar op de teedersfe heeft. Er was een dubbele reden om dat te
wijfce en trachtte haar door ae innigste woor- verlangen, want aan haar bestaan hing dat
den op te vroolijken; maar ze keek omzeker van een ander: we voedden de hoop dat bin-
naar de bloemen: en liet haar oogleden vol nen korten tijd door de geboorte van een
worden met itranen en ze onbelemmerid langs
haar wangen stoomen.
We wisten dat ze werkelijk beter was en
stelden daarom vast, dat de lange gebonden-
lieid aan een enkele plants veel van deze neer-
slaohtigheid voor haar refcentog had, en ge-
dleeltelijk zou verdWijnen door een veranae-
rtog van tooneel. iDe meester beval mij: in de
vele weken veriaten huiskamer een vuur aan
te maken en een gemakkelijke stoel in den
zonneschijn bdji het venster te plaatsen; en
toen bracht bijl haar beneden en ziji zar een
langen tijd van de prettige hitte te genieten
en heleefde zooals we vsrwachtten door de
voorweipen rondom haar, die, ofschoon be-
kekendl, vrtij waren van de nare gedachten die
erfgenaam het hart van 'M'. Iinton zou wor
den verblijd em zijn land voor den greep van
eem vreemrifeling beveilligd.
'Ik moet meedeelen dat Isabella angeveer
zes weken na haar vertrek aan haar breeder
droog en koud; maar aan den voet was met
potloor een moeilijk ieesbare verdedlgtog ige-
krabbeld en een bede om vriendelijke herinne-
rinjg en verzoentog, als haar handelwijlze hem
had igdkwetst; waarin ze beweerde dat ze het
toen niet ton helpem en nu het gedaan was,
zij geen macht meer had' om het ongedaan te
maken.
Ik geloof niet dat Linton hierop antwoord-
zou vennakdij'k zijn talis fact niet zoo'n emsti-
ge zaak was om op de markt de dilkke ver-
koopsters tot de dienstmeisjes en huisvrou-
wea die intoopen doen en verbaasd zijn over
de prijsstijging, te hooren zeggen: „Hebt u
dan diet gelezen hoe de dollar gestegen is?"
Paddestoelen en aardappden, bloemkool en
sla, alles wat hier in onze goed-e tuinen
groeit, verbecldt zich in prijs te moeten stij-
gen. also! het exotische vruchten warenl
iDat zijn de ergste gevolgen van de nieuwe
schrikbarende markdaling, die plotseling als
een dondtrsllag uit den1 helderen hemel over
ons gekomeu is. Tot voor tort was het an
ders. De koopkracht van de Mark op de bui-
tenllandsche markt hidd zich nog langen tijd
op de oude hoogte, hoewel ziji to het intema-
tionale verlkeer van1 geriegere waarde was
geworden. Eerst langzamerhand volgdle de
prijisstijgtog. 'De bevolking kon er zich ten-
minste aan gewennen, kon zich aanpassen.
Thans echter gaat het sprongsgewijze de
hoogte to. Let wel, altijd to de hoogte. Nooit
naar beneden. iHoe opiettend de zaken men-
schen de stijgende dollarkoers ook volgen,
als ziji zakt zijn ziji plotseling blind gewor
den en weten van niets. Er zijn altijd nog
schommelingen op de beurs, maar to de Ber-
iijnsche winkels is daarvan niets te bespeu-
ren. Steeds hooger gaat het. Niemand kan
meer berekenen wa t hij in de komende week of
de volgende maand voor zijn tevensonder-
houd noodig zal hebben. En het merfcwaar-
digst is: hoe duurder de waren warden, des
te meer wordt in de winkels gekocht. Want de
mensohen gdoaven: de volgende week wordt
lalles nog duurder.
Van deze fcatastrqphale gebeurtenissen
blijft slechts eem heel kleine krimg van men-
schen onberoerd, wier verdiensten juist met
de toenemende waardevermindering van 't
geld aangroeien De anderen de groote meer-
derheid van Berldjins towoners moeten hun
levensbehoeften steeds beperfcen. Ach, wij op-
itimisten' hebben gehoopt dat de tijd van hun
ger met den oorlog en de blokkade voorbij zou
zijn. De menschen begonnen werkeldjik zich
weer beter te voeden, zooals ook noodig is.
Nu echter is alles weer veel slechter gewor
den. Goede en soliede burgerfamilien hebben
weer als in de verschrikkelijke oorlogsjaren
alleen' 's Zondags vleesch op ta-fel en dan mis
schien nog eens per week een stu'kje, dat met
kunst- en vliegwerk to de keuken' bereid is om
het nog zoo voordeellig mogelijk te doen uilt-
iUlitkomem overigeas is t voor en na,
oenten I Ja, nu hebben we tenminste groen-
1 Maar wat moet het to den winter worden.
'Met afsdhuw, met oozetteaden angst, ziea
wij den naderenden winter tegemoet.
De nood is algemecn, waar geen reuzen-
zaken reuzenwinsten afwerpen. Zij; is het
"ootste to den kring der; ,4nteLlocfueele ar-
iders" zooals men hen in het half-aocialis-
tisdhe Duitschland van tegenwoordig 'graag
noemt. De bakkers-knechten maken thans een
weekloom van 2000 Mark, dus meer dan
100.000' Mark per jaar.
De voerlui van ae vuilmiswagens eisohen
een zelfde b^drag. Zij willen voor hun niet-
welriekend bedrijf tenminste dezen troost heb
ben Maar waar is de geleerde, de professor,
de /uivaat-docent, de onderzoeker, die over
zulk een inkomen de beschikking heeft? Een
dwaze toestand. Men heeft nu uit milde gif-
ten en uit middelen van het rijk, dat echter fci-
telijk heelemaal gem geld heeft, tenminste een
fonds voor „nootiui't!keei jngon aan de wecen'
schap" opgebouwd Maai' deze gelden moe
ten dienen voor de Instandhouding van we-
tenschappelijke instiiuten en de particuliere
handen hecn.
HH,.echter ook
voor hun bestaan. De beroemde Beriijnsche
Staatsbibliotheek, de vroegere Koninklijke Bi-
bliotheek, de Universiteitsbibliotheek en de
Staatsbibliotheek klagen luid. Vooral is het
inbinden van boeken ontzettend duur gewor
den. Men heeft getracht studenten er voor op
te leiden, om't goedkooper te laten doen,
maar dit heeft geen practische resultaten op-
geleverd, daar de werktuigen die in de oude
bestaande boekbinderijen voorhanden zijn, nu
eerst tegen hoogeni prijs aangeschaft moesten
worden. Zoo is .het overal De Zoologische
tuin, een lievelingsinrichting van de Berlij-
ners, werkelijk een bron van ontspanning en
ontwikkeling, zal waarschijnlijk in de herfst
zijn poorten moeten sluiten, daar de inkom-
sten niet in de verste verten toereikend zijn
om de salarissen van alle opzichtera en verder
personeel te bekostigen.
Ik hoor mijn Hollandschen lezer al zeggen:
Ja, maar ieder die uit Berlijn komt, vertelt
toch, dat men daar heel goed leven kan. 'I Is
waar, er bestaan hier onverldaarbare tegen-
stellingen. Een van mijn vrienden in Zwitser-
land schreef mij eeniige dagen geleden Met
groote bezorgdheid ziem wij wat er in uw
land omgaat en zijn slechts sprakeloos van
verba zing, dat men bij al deze ellende nog de
moed heeft de „Cultuur" te handhaven en
de; em ma mag veertiem da,gem fcreeg ik een
lamgen brief idien ilk vreemd vond omdat hij
uit de pern van eem bruid vloeide die juist de
wittcbiroodsweken voorbij' was. Ik za.11 hem
voodiezen, want ik bewaar hem' mog. Iedere
herinmering aam die doodem is kostbaar als ze
tijdens hum leven em waarde gehouden war
den. 1
Waarde Ellen (vamgt hijl aan), ilc kwam
verledem avond op Wuthertog Heights aan,
em hoorde voor het eerst dat Caiharma zeer
ziekjgeweest is en dit mog is. Ik omderstel dat
ik niet aan haar moot sdmjven, en mijln broe-
dter is of te boos of te bedroefd om te antwoor-
den op wait ik hem heb gezomden. Toch moet
ik aaini iemand schrijyen en jiji bent de eenige
keus die mij' gelaten is.
Deel 'Edgar mede dat ik alles zou geven
om zijn geliaat te zien dat mijn hart naar
Thurhcross Grange terug verlangde vier en
twintig uur nadat 'ik het had veriaten en daar
op dit oogenblik is, vol met warme gevoelens
voor hem en Cathartoa I
Maar ik kan het niet volgen, (deze woor
den zijn ondenstreepf) ziji behoeven mdji niet
e verwadhten, en ze mogen elke gevolgtrek-
Icinig m'aken die ze willen; als ze maar zorgen
niets op refcentog te stellen van mijn zwak-
ken wil of geringe genegenheid.
iDe rest van den1 brief is voor jou alleen. Ik
wilde je twee vragen stdlem: de eerste:
IHoe slaagde je er in om de gewone sym-
oathieen met dte mensdielijke natuur te be
waren toen je hier woonde? Ik kan geen enkel
gevoel bespeuren dat ziji die mij1 omringen
met me deelen.
(Wordt vesvoigd).
CXXXVI.
Onze vroede mannen en vronwen. II.
Na de sociaabdemocratische fractie volgt in
grootte de RoomsctoKatholicke. De leading
daarvan berust teeken des tijds in ban.
den van een werkmansdid, den beer van Lin»
gen. Weliswaar is de fractie in bet college van
B. en W. vertegenwoordigd door een werk>
gever, den heer Wierdels, directeur van bet
dagblad „de Tijd", maar ook deze toont zich
in de gemeente*politiek, ibij het bepalen van
den koers van de Roomscbe fractie in onzen
Raad, democraat. Hij is het dan ook geweest
die indertijd, als wetbouder, bet ontwerp heeft
gemaakt voor d© reorganisatie van het georga.
niseerd overleg hier ter stede, waardoor de be*
paling van bet loon der gemeentewerklieden,
practisch gesproken, werd gcnomen uit bans
den van den Raad en gelegd in die van de
commissie voor genoemd overleg, waarin zits
ting bebiben vertegenwoordigers van de direct
teuren en hoofden van gemeentebedrijven; gc
meenteswerklicden en het coUege van B. en W.
De eindbeslissing ligt nog altijd, overeenkoms
stig de Gemeentewet, in handen van den
Raad, die ook het crediet benoodigd voor
eventueele loonsverhoogingen, moet toestaan.
De eigenlijko overeenkomst tusschen beide
partijen: gemeente en personeel, wordt ecbter
gesloten in de commissie voor bet georgani.
seerd overleg; de Raad kan baar wel venver.
pen, maar niet veranideren. Ze is dus: 0 pren«
dre ou a laissert Wetbouder Wierdels beeft nu
het gebouw zijner bemoedingen op dit punt vols
tooid door onlangs in te dienen een voorstel
tot wijziging (vereenvoudiging noemen B. en
W. het) van het Werkliedenreglement. Dat zal
geheel op denzelfden teest geschoeid worden
als het georganiseerd overleg. De werkheden
treden er dus als gelijkgerecbtigden in op van
bun werkgever: De Gemeente.
Zoo is het dus in de katbobeke fractie ook
democratic, al wat de klok slaat. Het is zelfs
voorgekomen dat de katholieke fractie, met in.
begrip van het katbobeke vrouwelijke Bd,
Mej. Crielaers, met.... de Bolsjewiki stems
de; met den duivel en zijn engelen, anders ges
zegd; Wijnkoop en zijne partygenooten. Toch
ontbreekt ook de meersbeboudene riehting
niet in de fractie; al durft ze zich nu nog niet
te laten gelden. Het zijn do heeren von Frijtag
Drabbe en Peters. De eerste is referendaris
aan do Rijkssverzekcringsbank, dug: hoofds
ambtcnaar; de tweede: aannemer. Dit meers
behoudcnde element in de katbobeke fractie
komt op bet oogenbbk nog weinig tot gelding,
Missohien dat do oprichting van de Nieuw.
Kathobeke party daarin voranderinig zal brens
gen.
Ik sprak daar van Beelzebub en zijno tras
wanten, en ik wil nu maar dadelijk overgaan
tot de behandeling van hem, (hen). Want het
heeft weinig zin om do verscbillende fracties
precies naar de volgorde van hunne getalsterks
te te behandelen. Een groot man in zijn soort
is deze Wijnkoop niet, ai iktent ieder hem als
tiaays 'bij name, en is hij ©en der hoofd'en van
dc partijder toekomst Hij is een zeer
middelmatig pobticus, maar zijn kleur Is nu
oenmaal op het oogenbbk by een deel der ars
beidere, int^mationaal, troef. En zoo baart hy
den sociaalsdomocratcn in onzen Raad heel
wat zorg. Practisch werk wil hij in den Raad,
in dozen burgerlijken, kapitahstischen Raad,
niet doen .Zyno wending en die van zijne mes
deleden is zuiver propagandistisch. De Raad,
c!ke Raadszitting, moet z. i. dienen ter opleis
ding van de massa, die ten getala van twee d!o«
zyn de public'ke tribune in do raodszaal bes
volkt. Hij zit dag en naoht op het viniketouw,
om, vaak op zeer onbeholpen manier, aan het
volk, den proletaries duidelijk te maken dat de
soc.sdemocratcn, do sociaalspatriotten, zooals
bij ze hardnokkig noemt, hun ziel verkocht
hobben aan het kapitabsme welko stelling
dan gedemonstreerd wordt aan de voorstellen
van de drie sociaalsdemocratischo wethouders,
do heeren Wibaut, de Miranda en Vbegen of
de verantwoordeiykheid van dezen voor andes
re voorsteben van B. en W. Hy heeft groote
bezwaren tegen het kapitabsme, maar grootere
tegen de sociaalsdemocratie, die hij te vuur en
te zwaard wil uitroeien. Desnoods betuigt hy
zijne instemming met een oudsbberaalsvoorstel.
Met de opvatting van de sociaalsdemocraten is
hij het echter nooit eens, tenzy een dozer in de
minderheid is. Dan is Wijnkoop het plotsebng
met dezen eens. Hij mist alio verantwoordelijks
hcid of liover alio gevoel voor verantwoordes
lijkhcid als raadsbd, en tracht zich daaraan
ook to onttrekkcn door te weigeren in eenige
commissie van voorbcrciding of bystand (van
B. en W.) elttfng te nemen. Deze afwfjztog van
iedere verantwoordelijkheid voor den loop van
zaken, voor het lot van de stad, stelt hem in
staat de meestsonmogeiyke voorstellen te
doen, ook voorstellen die, by uitvoering, byv,
de financien van de stad hopeloos in de war
zouden sturen. Voor hem is de hoofdzaak ech»
ter dat hy er de arbeidera mefi in het gevlei
komt. Tusschen twee haakjes begryp ik niet
hoe hij en zijne pobtieke medestandters by de
aanvaarding van het bdmaatschap van den
Raad de bekende ced of gelofte in handen van
den Voorzitter kunnen, willcn en durven afs
leggen. Immers, daarin staat:
„Ik zweer (beloof) trouw aan d© Grondwet
en aan de wetten des Ryks, en dat ik de bes
langen der Gemeentemet el mijn vermes
gen zal voorstaan en bevorderen. Zoo waarlyk
helpe my God almachtigl" (Dat beloof ik!)"
Trouw aan de Grondwet en aan de wetten
des Rijks? En de communisten doen al het
mogelijke, in en buiten den Raad, om bij de
massa opstandigheid tegen die wetten te krwees
ken. Bevordering van de belangen der Ges
meente? En de Bolsjewiki laten zich bij hunne
deelneming aan het bestuur der Gemeente uit*
sluitend Ieiden door partiptactiek, pobtiek, of
hoe men het ook noemen wil, met volkomen
veronaohtzaming van de belangen der Ges
meente. Er is niets waaaan zij meer lak hebs
ben.
Wijnkoop is ook de man die de obstructie
in onzen Raad invoerde. Als hij zijn zin niet
krygt; als de Raad of's Raads Voorzitter, niet
naar de pypen van do communistische raadss
fractie wil dansen, in het bijzonder wat betreft
de orde van den dag, dan steekt Wynkoop een
spaak in het wiel; belet hij dten geregelden
voortgang der werkzaamheden; vervalt hy in
marktgeschreeuw; maakt hy heme, heibel, jel*
Ies, of hoe dat hier meer in Amsterdam heet
wel wetend dat hy straffeloos is. De Voorzit*
ter kan niet anders doen dan de zitting schors
sen; er de schreeuwers uitgooien en uithouden
kan hij niet. Alleen kan hij ze tot de orde roes
pen; d© minnaars der wanordel Indertyd heeft
nu wijlen Burgemeester Tellegen, naar men
zich herinneren zal, eene poging gedaan om in
deze lacune van het Reglement van Orde te
voorzien. En hij had er zich de medewerking
voor verzekerd van all© fractievoorzitters (met
inbegrip van de socdaalsdemocratisohe, maar
met uitzondering natuurbjk van de commus
nistische). Uitvoering is echter nooit aan dit
denkbeeld gegeven. De dood van Tellegen
kwam tusschen beide, en ten slotte durfden de
sociaalsdemocraten het waarschijniyk toch niet
aan; waren zij bevreesd voor den indruk dien
de invoering van deze muilkorfwetten of vers
ordeningen, op de massa van het kiezersvolk
zou maken. Burgemeestor de Vlugt ziet het nu
maar zoo'n beetje te doen met het oudie regies
ment van orde, en de Bolsjeiwiki schynen my
den laatsten tijd ook wel wat kalmer toe. Miss
sohien dat de dood van eon man als Tellegen,
welke dood zeker verhaast is door de keet die
zij telkens weer schopten, toch ook op Wyn
koop cn de zijnen nog wel eenigen indruk heeft
gemaakt.
De andere leden van de communistischQ
fractie zijn alien, pobtiek gesproken, van nog
minder beteekenis dan Wynkoop. Het is wel
eigenaardig en typeerend Voor den invloed, de
positie van deze party in Nederland, dat er
zoo weinig intellect onder haar schuilt. Dr. van
Ravesteijn, de Rotterdammer, is een der weinis
gen. Luitenant van Wijnkoop is Lisser, Alexans
der Lisser, diamantbewerkcr van beroep; een
der zwarte schapen indertijd van den Alg.
Ned. Diamantbewerkersbond, en uitmuntend
in allerled onorganisatorisehe daden; vefkooper
hierterstede (hiertelande) van do (altbans
van een deel der) Russischo kroonjuweelen. Do
andere luitenant van Wijnkoop is Colly, de
kopstooter; bouwvakarbeider of bouwvaks
baasjo, vermaard omdat hy indertijd in hot
openbaar verzet heeft gepleegd tegen do polls
tie, en op ©chtsJordaansche manier, den polis
tiesagent die hem wilde arresteeren of bekeus
ren ramdo, door, zooals do bokken doen, met
zijn hoofd als stormram vooruit, tegen do
maag van den gezagsdicnaar aan te loopen. Hj
is een vurig verdediger van do bouwvakarbeis
ders, als deze misbruik maken van den Hochs
konjunktur in hun bedryf, en O. W. maken,
Zyne redevoeringen zyn onnavolgbaar hulpe
loos en gcbrOkkig. Volgens Loopuit is hi
analphabeet iets wat my niets verwonderen
zou, gehoord zyn gostamel, gebrabbel en ges
wouwel. Toch is dit een der menscben die do
wereld uit hare voegen willen bchtemt
De volgende maal hoop ik myne portretten.
gabery voort te zetten.
WAGENAAR Jr.
W O 7 - VVU D IWM.V 'VU.VJ, U.1 bVUUV) «LL1£VCIA
7ich ,flPl VAT-ll1 rrprt 'im art I maamoifziiin iti.rr virs^l
victa&u' waren aoor van rseresteijn e
Kruyt, die geen lid der nieuwe Kam<
