Alkmaarsche Oourant
Wa
ters ta at wordt verzwaard, de moerdere kos-
tenl door verhooging van de brug, in het
belang van de stiheepvaart, voor rekening
van de gemeente te nemen. De doorvaart-
hoogte zal dan 30 c.iM. grooter worden1, de
meerde kosten zijn geraamd op 500 en) de
voorzitter hoopte. dat, wanneer de verhoo-
ging tot stand kwam, dat ook de traimbrug
spoediig verhoogd zal Worden.
Brieves nit Berliju.;
Honderd Oris en Twintlgste Jaargang,
Maandag XI September.
F e n i 11 e t o n.
Stormachtige hoogten.
ProTfndaal Nienws
Naar het Engelsch van Emily Bronte,
door W. A. C van Strien.
61)
'Linton was zeer onwilTig om nit zijn bed
op te staan om vijf uur en verbaasd torn Mj
hoorde, dat Mji zich voor een verdere reis
klaar moest maken; maar ik verzachtte de
zaak door hem mede te deelen, dat hiji eenigen
tijd bij! zijn vader, -mr. Heatlicliff, ging d-oor-
hrengen, die zoo sterk verlangde hem te zien,
dat hiji dit genoegen niet Wilde uiitstellen tot
hij, van zajjn reis van zooeven bekomen iwas.
„iM!ijiti vader!" riep ihiiji in vreemde veibijste-
ring. „Mama Iheeifit mijl nooit verteld, dat ik
een vader had. Waar woont hij Ik zou liever
'biji oom blijven."
'Hiji woont maar op korten afstand van de
Grange," aniwoordde ik, „juist achter die
heuvels het is niet zoo ver, maar je moogt
hier heen wandelen als je sterk wordt. Je
moest blijl zdjtn dat je naar huis gaat en hem
zien zult. Je mo# trachten hem lief te heb
ben1, 2jooals je je moeder lief had, en dan zal
hij) ook van je houden.,J
„Maar waarom heb ik niet vroeger van
hem gehoord vroeg Linton. „Waarom
woonden mamia en hiji niet samen, zooals an-
dere mensdhen
,,Hiji had zaken die hem in het noorden
hielden," antwoordde ik, en de gezondhdd
U'lT BIEIROEN.
(Vervolg gemeeateraadsvergadermg.
B. eni W. vroegen: hierop machtiging, om
de Berkelaan te rioleexen, om deze werkea: hij
werkdoosiheidi uit te voeren..
iDe hear Bogtman kon zich thiermee ver-
eenigen De riokeringbt-I asting blijkt nu een
winstpostje te zijn. Spr. meent, dat de riolee-
ringbelasting dus verlaagd moet vorden
(De Voorzittei' zeide, dat er geen kwestie
van was, dat de rioleermg winst opLeverde,
De Iheer Bogtman vergat geheel de kosten
van bet boofdriool, die voor rekening van de
gemeente komen.
Het voorstei van B. en W. weird hierop
aangenomen.
De Voorzitter stelde voor, een derden wet-
houder te benoemeni, om die in functie te la-
ten treden, wanneer spr. voor 2 maanden: met
verlof naar bet buiteniand gaat.
Bij: eerste stemming weraeni op den beer
Baltus, Hoksbergen eni Bogtman reap. 1, 2
en 3 stemmen uitgebraoht-
CBiji tweede stemming op de faearem Bogt
man en. Hoksbergen ieder 3 stemmen.
Een herstemming tussdhen beide leverde
eenzelfde resultaat, zoodat de stemmen1 staak-
ten.
Een loting moest volgen.
De beer Ho'ksbergen verklaarde niet door
bet lot te willen wordeni aangewezen, waar
om spr. de eer aan den beer Bogtman wilde
laten.
De Vcorzirter oordeeiq^j dat de loting
moest doorgaan, met het gevolg, dat bet
door den beer 'Swaan getrokkem lot den beer
Hoksbergen) als wefhouder aanwiees, die
evenwel bedankte, waarop een nieuwe stem
ming volgde.
Deze stemming had tot resultaat dat de
beer Bogtman met 4 stemmen' tot tijdelijk
wetholder werd gekozen; 1 stem werd) op
den; beer Apeldoom en 66n eteim werd op
den beer Hoksbergen uitgebraoht.
Die heer Bogtman verklaarde, de tijdelijke
benoeming te aanvaarden.
De Voorzitter deelde made, dat hedenmor-
gen no. 13 van de obligatie van bet Postkan-
toor, groot bOO, was uitgeloot.
Op voorstei van B. eni w. werd besloten,
aan bet Burgeriijfc Armbesitur nog 600 toe
te fcennen.
Spr. bad
kermis f IP
van je moeder eisahite dat ze in bet zuiden
bLeef."
„En waarom sprak mama niet over hem
tegen mijl?" bleef bet kind aamdringen. ,JZe
praatte vaalk over oom, en ik leerde al lanig
geleden bem llief te hebben. Hoe kan ik papa
lief hebben? Ik ken bem niet."
„0, alle kinderen hebben hun vaders lief,"
zei ik. „Je moeddr dadit missdiien dat je zou
verlangen biji hem te zijn als ze bem vaak
aan je noemde. Laat ons voortmaken. Een
vroege rit op zoo'n morgan' is veel, verkiiestij-
ker dan een uur meer staap."
,,Gaat ziji met ons tnee," vroeg hdji „het
kleine meisje dat ik gisteren zag?"
„:N!u niet," antwoordde ik.
„Gaat oom mee?" vervolgde hij.
„iNleen, ik zal je daarheen vergezellcn," zei
ik. Linton zonk op zdjjn hissen^terug en .ver-
viel in somber gepeins.
„I'k wil niet zonder oom gaan," zei hi] ten
slotte; ,.ik weet niet waadheen je mdj mee wilt
nemen.
Ilk trachtte hem- te overtuigetv van de slecht-
heid1 dat hij! onwil toonde om zijn vader te
ontmoetenj'maar toch verzette bij: zidi hard-
nekikig er tegen om aangekleed te worden en ik
had mijn meester te hulp te roepen om hem
uit bed te lofcken.
'Ik kreeg het arme sdhepsel1 eindelijlk mee,
met verschiUfende bedriegelijke verzekeringen
dat zijin afwezigheid kart zou zdjin, dat mr.
Edgar en Cathy hem zouden bezocken, en an-
dere beloften, even sledht gefumdeerd, die ik
uitdacht en bdjl tuMdhenpoazan op dieo tocht
herhaalde.
dat in Ti'lburg voor de
,<000 van de Spaargeldeni van
de Postspaarbank waren afgehaald. In ver-
houding tot het zielental had dus de bevol-
king van Bergen1 z. i. door het niet doorgaan
van de kermis 10.000 bespaard
evon-
nu
Bij' ae rondvraag sprak de heer Bogtman
er zijn spirt over rut, dat B. en W. in strijd
met het advies van de electriciteiitsicommissie
voor de Bergenmeer een) transformator van
00 K. V. A. inplaatsi van van 100 hadlden'
gen omen.
De Voorzitter zeide, dat dit op advies van
den technicus was gesc'hiedt.
'Sipr. was van meening; dat de Oommjissie-
lediCR! te kort in bet bednjf zittenl om te fcun-
nra nagaan, wat het meest gewenschte was
en spr. geloofde, dat men in tecihnisehe aan-
gelcgenhedeni goed deed, de adviezen van
dcsikundigen) op te volgen.
De hecri Bogtman oordedde, dat men ten
opzichte van de situ a tie zndb dan ook aan
het advies van den ingenieur bad moeten
ihoudcn cn niet aan het advies van de Com1
snissie.
De beer Apeldoom veronderstekle, dat de
ootste grief van deb beer Bogtrnau was,
at B. en W. de zaak niet in deni iRaad1 beb-
ben gebracht. Spr. was overigens met den
Voorzitter van meeming, dat de geplaatste
transformator meer in net belang was van
(Je Bergermeer.
De heer Baltus vroeg, of Alktoaar inzakc
de gaslevering al lets naders had laten hoo-
ren, of dat Bergen zelif maar een fabriek
moest bouwen.
De Voorzitter bad niets naders: vemomen
en waarschuwde er voor, dat men in zijn af-
wezigheid geen eigen fabriek: moest bouwen.
'Spr. zegde toe, nog een nadar scihrijven
aan Alkmaar te zullen zenden.
De heer Baltus vroeg, of ook de kanaalbe-
woners in den loop van het j:aar electrisch
Jicb't konden krijgen.
De Voorzitter wilde liever daarmedc de Scat
nog'eens uit den boom Jdjken. Spr. vroeg de
Commissie, de kosten daarvoor eens uit te
rekenen,.
Dte zuivere heilucht, de heldere zonnesah'ijn,
en de zachte galop van Minny, verminderde
zijjn neerslachtigilieid na een poosje. Hiji begon
met groote belangstelling er levendigheid vra-
gen te stdlen over zijn nieuw iehuis en zijn
bewoners.
„Is Wuifhering Heights een even pretti^
plants' als Thrusbcross Grange?" iniormieer-
de hiji, terwij'l hij: zich omkeerde om een laat-
sten 51 ik in de vallei te slaan, vanwaar een
liichte mist opsteeg die een vliezige wolk
vormde op de rand en van het blauw.
,^Het ligt niet zoo tusschen de boomen be-
graven," antwoordde ik, „en het is niet zoo
groot, maar je kunt d'e streek prachtig in het
rond zien; en de ludxt is gezonder voor je,
frissdher en droger. Je zult misschien in het
eerst denken dat hetjhuis oud en donker is
hoewel het een respectabel' huis is; op een
na het beste in de buurt. En je zult zulke
moaie tochtjes kunnen maken op de heiHare-
ton Eamshaw dat is Miss Cathy's andere
ntelf en zoo ook in een zeker opzicnt die van
jou zal je al de mooiste plekjes toonen-; en
je ikunt bij mooi weer een boek meebrengen en
een groene holte tot leeskamer kiezen en nu
en dan zal' je oom met je gaan wandellen, hij
wandellt vaaifc over de heuvels."
„En hoe ziet mijn vader er uit?" vroeg Mj.
„Is hi) even jong en mooi als oom
,)HK) is even jong, zei ik, ,maar Mji heeft
zwarlt hoar en oogen, en ziet er stronger uit
en hajl ils heeHamaal 1 anger en zwaardter. 'Hij
zal je misschien in het begin met zoo zadht en
vriendeldjk toesdhijnen, omdat dat zoo zijn
manier niet is maar wees toch vr^1 ea. har-
Qp een vraag van den beer Hctebergen,
hoe het sitond met de verlichting van het
Villapark, antwoordde de voorzitter, dat bet
personeel het zeer druk bad gehad met de
aansluiting van de Bergermeer en: het Ka-
naal. Voor bet Villapark was de boel thans
kant en klaar, zoodat het daar spoedig in
orde zal komen.
De fRaad ging hierop in comdti.
UIT HEILOO.
De plaatselijke afdeeling tex besitrijding van
tuberculose hield Vrijdagavond een vergade-
ring onder leiding van den heer G. Smits.
Na opening deelde deze mede, dat de in-
spectrice van de Volksgezondheid bij haar in-
spectietocht door Noord- en Zuid-Hollland
ok hier een bezoek heeft gebracht. De voorzit
ter heeft met deze dame, die in haar jarenlan-
ge praktijk een goeden kijk op de tuberculose
heeft, een onderhoud gehad. Me), dr. H. Scha-
ger meende, dat, zal de bestrijding van tu
berculose goed tot haar recht komen, men een
comite moest hebben, uitgaaude van) de afd.
,Het Witte Kruis".
Naar aanleiding van die besprekJng deeldte
zij op 4 Augustus mede, dat de afd. Hieiloo
van ,,Het Witte Kruis" de bestrijding zal ter
hand nemen. De voorzitter verwacht dus een
uitnoodiging om deze zaak te bespreken. Mej.
Buitenman deelde mede, dat een patient, die
huisverpleging heeft, reeds in korten tijd 20
pond in gewicht is toegenomen, het was h. L
hier een geval van ondervoeding.
De voorzitter sprak zijn dank uit \«oor den
;oed geslaagden speldjesdag,. Aan1 alleni die
ebben medegewerkt om de mooie som van
101,90 bijeen te brengen, betuigde hij har-
telijke erkentelijkheid'.
Bestuursverkiezing. Gekozen1 als penming-
meesteresse mej. Gielis-Koopman, als 2e se-
cretaris de heer C. H. Nijman.
Mededeeiing werd gedaan dat de arbeidiers,
voor wie zegels worden geplakt, kunnen
worden verpieegd' voor rekening van1 die Ra-
den van Arbeid. Het blijkt, dat de verpleging
op ,,Berg en Bosch" te Apeldoom gewenscht
is, wijl dit een inrichting van het comitte van
„Henvonnen Levenskracht" is, hoewel ven
pleging in andere sanatoria even goed Is.
Het Bischoppelijk Comite van O. L.
Vr. ter Nood heeft aan den beeldhouwer Otto
Mengelberg opdracht gegeven een levens-
groot beeld voor de Bedevaartskerk te maken,
voorstellende O. L. Vr. ter Nood
Het zal een rijk beeld worden; dat een ge-
schenk van de Haagsche Bedevaartprocessie
is, die hier 15 Augustus is geweest.
- De ZeerEerw. heer P. Stroomer, deken
en pastoor van Gouda, allrier geboren, heeft
bi) gelegenheid van den verjaardag van H. M.
de Koniugin een welverdiende koninklijke on-
derscheiding ontvangen, n.l. de Orainje Nas-
sau-orde, van welke orde de ijverige priester,
die jaren lang zijn beste krachten' voor 'het
Volks- en Wmkliedenfonds gaf, tot offidex is
benoemd.
- De bekenscbouw in den polder „I>e Boe-
kelermeer" zal op 15 September gehouden
worden.
UIT EGMOND-BlNlNEN.
(Vervolg gemeeniteraadsvergadering.)
In behandieling kwam een sohrijver van
Gedap. 'Staten, waarin dit College mededed-
de, dat naar zijn meaning, voor Wimmenum
een afzonderlijk vermenigvuldigingsdjfer
behoorde te worden vastgesteld. Op voorstei
van B. m W. werd besloten, dit ajfer, dat
voor Egmondi-Binnen 2% is, voor Wtmrae-
num' op 2.26 te stellen.
IDe Voorzitter stolde voor, om te traohtefl
de wet van 1867, die hep a alt, dat voor Wim
menum eerst de opbremgstcn van de eigen-
dommen, moeten worden afgetrokken, onge-
daan te krijgen1.
IDe heer Van Darn1 ikwam daar tegen op,
omdiat men: destiids1 onderi die voorwaardie tot
aansluiting bij! Egmond-Binnen bcsloot.
'De Voorzitter betoogde, dat men en te
Wimmenum slodhter aan toe rm zijn, als
men een eigen school, een secxetarisi en een
burgemeester zou hebben! te betalen.
De heer Van Dami verklaarde, dat te Wim
menum de belastingen evengoed hooger wor
den als te Egmond-Binnen. Men kan een
gemaakte overeenkomst niet ongedaan maken.
iMfet 6 tegen l1 stem, die van d:en heer Van
Dam, besloot de Raad, da poging daartoe
toch te doen.
In besprefcing kwam nu; Een1 schniven
van Ged. Staten dd. 2 Aug. 19'22, houdenda
toezending goedgebeurde verordmiing plaat
selijke mkomstenbelasting.
Voor kennisgeving aangenomeni.
lEen schrijvcn van C. de Waad dd. 21 Aug.
1922, verzoekende eigenaar te worden van?
woning en erf van wed. Eelfimk.
B. en W. stelden voor het stukje grond in
erfpacht te geven. Het betreft een 60) M2.
'Na eenige bespretoing werd 'besloten, aldus
te handelen, units de aanvrager de daanaaa
verbouden kosten van publieatie betaalt
Ben schi^Van van die
Ned. Vereeni-
Alte.
bet Groene Kruis dd. Aug. 1922, ver
zoekende eeni 'jaarlijksche subsidie van 10
Werd afgewezen.
Een schrljven van Ged. Staten' dd. 23 Au
gustus 1922. houdende verdaging beslissing
op de veroraeniing vfleesebkeunng.
Voor kennisgeving aangenomen.
Een schrijven van J. Dirkson dd. 31 Aug.
1922, verzoekende het door hern gepachte
Oostelijk Vennewater nogmaals te irogen
hooien.
Het verzoek werd ingewUligd.
Vooons'tel tot het aanbrengen Yan een ande
re redactie aan het raadsbesluit tot wijziging
van de bouwverordening alhier.
De Voorzitter deelde mede, dat de opzet
dezelfde bleef, waarop de voorgestelde wijzi
ging werd aangenomen.
De R'aad vereeniigde zich hierop met bet
oninbaar verklaren' van 3215.80 en f 267
onder bepaling, dat de post ren laste van A.
Diemer, ten bedrage van 1®, gehandbaafd
De heer'Dekker rapporteerde n aniens die
Commissie voor de refceningen. De Commis
sie oordeelde, dat voor de door het B. A. ge-
dane nitgaVen van 103.20 ten voordeele
van C. Tromp allereerst het R. K. Armbe-
stuur in aanmerking kwam. Van' de ge-
meente-rekening wilde de Commissie eeni uit-
gaaf van 12 voor advehteeren in de Badu
bode geschrapt zien.
Tot bet Iaatste werd,1 besloten).
IDe Voorzitter vond, dat bet B. A. de ver-
antwoordeliikheid draagt. Men diende dus
deze aangelegeniheid aan bet B. A. zelf over
te laten1.
Na uitvoefige bespreking werd besloten,
de rekening voorfoopig goed te keuren en het
R. K. Artmbestuur rekening en verantwoor-
ding over het afgeloopen: jaar te vragen.
De andere rekeningen' werden vastgesteld.
IDe heereni Aipeldoom en Orie waren van
meening dat den admmistrateur van het eleo
trisch bedrSif voor zijn prachtig beheer een
woord van bulde toeikwam. Hi) had heel wat
opgeknapt, dat niet in orde was.
Van den heer C. Mooij e. a. wa« het ver
zoek ingekomen, de kermissen weer op Zon-
telijk tegenover hem en natuuriijk zal hiji meer
van je houden dan welke ooim ooik, want je
heat zijn eigen "kind."
,,Zlwart haar en oogen," peinsae Linton.
,,Ik kan hem mijl niet voorstellen. ,;Dan lijk
ik niet op hem, well?"
„Nlet veel," antwoordde ik. ,.Geen aasje",
dadht ik, terwijl ik, met spijlt ae iwitte ge-
laatskleur en de schrale gestalte van mijn
metgezel gad'esloeg, en zijn groote klwijuende
oogen, zijn moeders oogen, bebalve dat,
als niet een ziekelijke gevoeligheid ze een
oogenblik deed ontvliammen, ze geen spoor
hadden van haar levendigen geest.
„iHbe vreemd dat hij: nooit gefcomen is om
mama en mij. te bezoeken mompelde M).
„'Htedft hi) mi) ooiit geziien? Als dat zoo is,
moet ik toen een iklein (kind1 geweest zijn. Ik
herinner mij absoluut niets van hem
„Wel, jongeheer Linton," zei ik, „drie hon
derd mijlen is een groote afstand; en tien
jaar sdjijjnen aan een- volwassen pensoon iets
heel verschilliends ih duur vergeleken met wat
ze jou toesdiijuen. iHet is waarsch'ijnffijk, dat
mr. Heathcliflf zidh van zomer op' zomer voor-
nam om1 te gaan, maar nimmer een goede ge
legenheid vond; en nu is het te laat.
Val hem niet met vragen- over dit onderwerp
astig; het zai hem hinderen zonder dat het
ergens goed voor is."
De jongen was gdieel met zijn eigen go-
dachten vervuld gedurende het overige van
den rit, tot we stil hielden- -v-oor het tuinhek
van de boerderiji. Ik sloeg hem gade om de utt-
drukking van zijn gelaat ta kunnen zien. Hij
beaag den voorgevel net haar an^werk «a
en E>insdag te doen: vieren.
voorzitter wees er op, dat de eventueele
mwilliging niet voor de met Octooer te bou-
den kermis van kraoht kon-zijn. Spr. was ge-
blekem, dat de kermis aan deni IHoef ook op
deni R. K. feestdag zeea" ordelijk verliep. Hij
weet niet, welke overwegingen: er toe bebben
geleid, om den Zondag al te sehaffen, ddeb
was persoonlij'k van meenling, dat er geeni be-
zwaren1 besiaan om jhet volgendi jaar de ker
missen' op Zondag te laten' doorgaan.
De heer Noort vond beter, om de kermis
sen) af te sohaffen, dan op Zondag weer in
te voeren.
D'e heer Delctker wilde rekening houden
met de wemscben! van de bevolking.
'De heer Noort was1 van meening- ,dat vdien
bet verzoek hadden geteekend, hoewel ze
liever willen, dat er geen kermis is.
Dd heer Orie wist, dat vele vaders) met
zooms iiever willen1, dat de Zondagkermis
wordt ingevoerd, aangezien ze nu 4) dagen
achtereen kwijt zijn.
De heer Van Dam vond, dat de Zondag
kermis voor de meringdoenden ook veel heter
was.
IDe beer Apeldoom zou gaame zien, dat
nog voor deze kerims den Zondag werd ge
geven.
D-a Voorzitter toonde aan, dat dit niet mo-
gelijfc was.
De beer Van Dam wilde dan voor bet vol
gen d jaar eeni besluit nemen.
Pe heeren 'De Wit em Noort wildeir bet
verzoek aanhouden -tot bet v-olgend jaar.
pe Voorzitter was voor afdoeming en steT-
dle'voor, de kermissen het volgend jaar ook
weer op Zondag te stellen.
Met 5 tegen1 2 stemmen, die van de heeren
Noort en De Wi t, werd h'ierrw; beshtten.
Op verzoek van den bear Bdllemar werd
voor den tuinbouwourrus weer ten vcrlicbt en
verwarmd schooilckaai beschiikbaar gesteld.
Op verzoek yan den heer Apeldoom zegdd
de voorzitter toe, den opzichter opdracht te
geven, de ingang van bet vuilnishok te Eg-
mondlB innen. te verplaatsen en zoo gauw
mogelijk de noodwoning te zulleni laten) teren.
iSpr. verklaarde zich, op een: vraag van der»'
beer" Apeldoom niet bmeid-, tot Egmond aan
Zee bet verzoek te richten om in samenKver-
king met Egmond-Binnen een' keuringsdienst
v-oor vee en vfleesch in te ridhten, omidat Eg1
mond aan Zee tot aansluiting 'bij' Ailkmaar
had besloteni en bet niet aanging, tegen dit
besluit te werken.
Na eenj opmehking van den) beer Dekker,
zegde de voorzitter toe, eenj hinderlijke paal
te EgmondHBinn'en wit te zullen laten sdhi-1-
deren.
De heer Orie vestigde er de aandadit op,
dat de heer Verheggen te Egmond-Binnen
steeds de brandstoffen1 verschaft voor de
krhrnme sparren, met plechtige oplettendheid
en sdiudde toen het hoofd; zijn persoonlijke
gevoelens keurden absoluut net uitwendige
van zijin nieuiwe verblijlfplaats af. Maar liij
had1 verstand genoeg om zijn fclacbten uit
te stellen: mogelijlk was er vergoeding bin-
n-en.
Voor Mj! afsteeg ging ik de dear openen.
Het was half zeven, het gez-in was juist klaar
met het onnbij-tde diensthode ruimde en
veegde de tafel.
Joseph stond bij den stoel van zijn mees
ter en vertelde een geschiedenis over een kreu-
pel paard en 'Hlareton maakte zich gereed
voor het hooiveld.
^Hallo, Nellyf" zei mr. Heatlicliff -toen Mj
mi) zag. „Ik was bang dat ik af zou hebben
te dalen om mijn eigendom) zelf te halen.
Maar je ftebt hem meegebracht niet? Laat
ons zien wat er van te maken valt"
/Ha) stond' op en stapte naar de deur. Ha-
reton en Joseph volgden in .groote nieuwsgie-
righeid. -De arme Unton keek verachrikt naar
de gezkfcten vo6r hem.
„Waarachtig," zei Joseph, na een emstige
inspectie. „daar ben je mooi mee opgesch-eept,
meester!"
Heafiholiff, die zijn,1 zoon had' aangestaard
tot hij! doodsbenauwd was van verllegenbeid,
banstte in een1 verachtelijk gelacb los.
„God, wat een sdioonheid wat een liefelijk,
bekoorlijk schepsel f" riep hiji uit. „Hebfcen ze
hem n'ilet met slakken en zuire melk 'groot ge
bracht, Nelly? Wat drommel! dat is erger
dan ik verwachtte en de kernel weet dat ik
niet veel verwadkttsF
W«srett varvolgd
Een vonfaje boop. Vertwijfelde
stemming. Hooge prijzen en koop»
woede. Do buitenlanderg en dc
Berlijnsche zaken. Van de Leipzi.
ger Messe. Marktbiljetten«polonai»
so. Wat helpt er tegen de duurte?
Berlijn, 1 Sept. 1922.
Emdelijk verademingl Heel in de verte is een
flau-w licbtje zichtbaar, dat een mat schynsel
in Duitschlands duistere toekomst werpt. Het
„begin van een vleugje van hoop" is ontwaakt,
toen gisteravond de beriehten over de besli&>
sing der Commissie van Herstel uit Parijs bixw
nehkwamen. Meer mag men het niet noemen.
Nog steeds staat Duitschland voor een berg
van moeilijkheden, maar er is geen twijfel mo<
gelijk: voor het oogenblik zijin de ergste vera
wikkelingen uit den weg geruimd. Wellicht
echter slechts uitgesteld maar ook dat mag
men reeds als winst beschouwen.
Het was echter de hoogste tijd. Toen ik acht
dagen geleden van mijn vacantiereia in Tirol,
waar men in da bergluobt zoo gaame alio zor»
gen vergeet, naar Berlijn terugkeerde, vond ik
de stad ik kan het niet anders besohrijven
in een toestand van vertwijfelmg. Do gehee.
la bevoUdng was het temoede alsof zij in den
zondvloed op eep klein eiland gezeten was
midden in de klotsende zee, waarvan de gob
ven steeds onlbarmhartiger kwamen -aanbruisen
en spoedig alles vemietigen zouden. Voor het
Duitsche bedrijfsleven scheen nu werkelijk net
einde nabij te zijn. Eeii vreeselijke gedachte:
vier jaar na de Iaatste kanonschoten zou dc
catastrophe, de ineenstorting, voor de aeur
staan!
Niemand wist moer hoe faiJ zijn leven zou in.
richten. Alles, wat wij tot dusver aan duurto
beleefd hadden, was belaehelijk in vergelijking
met dat, wat nu plaatsgreep. Van uur tot uur
etegen de prijzen verder de hoogte in. Den fa»
milievad'ers liep het hoofd om, de huisvrouwcn
waren radeloos. Eerst enkele weken geleden
maakte ik melding van het zonderlinge verx
schijnsel, dat met elke nieuwe markdaling en
stijging dor prijzen een raadselachtige koopwoe«
de zich.van't publiek meester maakte, waar.
door in steeds voortdurende wisselwerking de
waren steeds duurder warden. De stijging nam
nu phantastische afmetingen aan. Een koop.
roes, ja een waanzin greep de BerJjjncrs aan.
Ieder wildo voorraden in veiligheid brengen.
De zaken hadden geen voorraden meer om af
te geven. Er hadden opgewonden tooneelen
plaats. Elk berioht, dat van de beurs ontvarw
gen werd over een stijgende dollarkoers, en
dat als een loopend vuurtjo da stad doorging,
bracht nieuwe verwarricg.
Het is zeer merkwaardig, zooals het publiek
op do voorvallen op de deviesenmarkt rca.
geert. Be wil daarvan een vootbeeld geven. Eer<
gisteren waren dollar en gulden mar aanlei.
ding van de gunstigo politieke beriehten ecnigs.
zins gedanld. Toen ik nu gisteren om het mid.
daguur in het ..Kaufhaus des Westens", cen
der grootste en meest. in trek zjjnde Berlijnsche
warenhuizen kwam, vond ik het rcusachtige
gebouw bijna teeg. De verkoopers stonden
zonder bezigheld achter de toonbanken de
koopors waren verdwenon. „Wat is hier go
beurd?" vroeg ik. „Ja, ziet u, mynheer", ant.
woordde da aardige verkoopster, „do dollar is
een kleinigheidje gedaald, en nu koopt nic<
mand. Maar wij vernameu zooeven uit de „Mit<
tagszeitung", dat hij alweer begint te stijgen.
Pas op, mijnheer, zoo dadelijk zullon do koo.
pera we! weer verschiinen. Daar heb jo ze all"
En werkciyk, daar kwamen ze aan. Meer on
meer vulden zi] de winkelniimten. Als by af.
apraak kwamen de menschen door aSo deuren
tcgelijk binnen, en de wiakol wais weer vol Jo
ven. Wie die psychologic van die warenmarkt
bestudeercn wil, kan thans in Berlijn elken
dag de verbazjagwekkendsto verrassingen bcle.
ven.
Nu is weer een kleine ontspanning ingetro
den. Maar da familievaders en huisvrouwen
zijn van hun drukkende zorgen nog Iang niot
bevrijd. Reeds nu hoort men, dat er voorloopig
van een dalen der prijzen geen sprake kan zijn.
In de vorfge week zeiden de kooplui: „Wij
moeten duurder verkoopen, ook de vroeger
goedkoop ingekochte waren, omdat wij anders
geen geld voor nieuwe inkoopen hebben bij de
te verwachten hoogere inkoopsprijzen." Nu
zeggen de zakemlui: „Wij kunnen niet goedkoo.
per verkoopen, omdat ten eerste alles nog on.
zeker is, ten tweede omdat we in de Iaatste
dagen reeds ink-o^pscontracten afgesioten heb«
ben tegen de nieuwe hooge prijzen, en ten der.
de omdat de waardedaling van het Duitsche
geld op de binnenlandsche markt nog steeds
niet de waardedaling van de mark in het bui.
ten'and beretkt heeft. De anna fcoopcrs rftton
tusschen, hamer en aambeeld en weten niet,
hoe zij er tussohenuit moeten komen.
De onzekerheid van den toestand blijkt dui.
delijk uit de Otalages der winkels, waaruit de
kleine prijsbrieijes verdwenen zljn. Het gevolg
is algemeene onrush Ree'ds hebben er, naar
gemeld wordt, in verschiilende plaatsen des
lands werkelijke onlusten plaats gehad. Men
gelooft algemeen, dat het de buitenlanders zijn,
die alles voor den neus der inwoners wegkoo.
pen, en in menigen winkel vindt men kennisge.
vingen, dat aan buitenlanders in het geheel
niet meer verkocht wordt. t>at is een onbillijke
opvatting. Want juist den talrljken buitenlan.
ders, die naar Berlijn komen, danken de kbop.
lui toch de goede za'-.en, die zij doen, en boven.
dien: hoe kan men controleeren, of een Duit.
scher, die een winkel binnenkomt, niet koopt
in opdracht van een buitcnlander? Uitzonde.
ringsbcpalingen van dien aard zijn steeds ge»
vaarlijk en beantwoorden niet aan de grondsla.
gen van het koopmansleven.
Tot een merkwaardig besluit is de Staats.
opera te Berlijn gekomen. Men heeft thans den
prijs voor een parketplaats op 1200 Mark vast,
gesteld wie zich echter door een bewijs met
photographic als Duitscher legitimeeren kan,
behoeft slechts een derde deel, dus 400 Mark te
betalen. Het is een proef, die de Generaldnten.
dant maakt, om zich de middelen te verschaf.
fen*om de phantastisch hoog gestegen pitgaven
te dekken. Miaar het is een voor het publiek
erg lastig srystooin, en men vraagt zich af of
deze methode op den duur wol door ta voeren
is.
Ook over de Leipziger Herfstmesse, die ik
dezer dagen bezocht, viel de schaduw van de
plotselinge bedrijfscrisis. De grossiers, die daar
hun waren aanvoerden om met do detaillisten
koopen af te sluiten, verklaarden over het alge.
meen, dat zij slechts tegen buitenlandsche va.
luta of, wat hetzelfde is, tegen goudmarkwaari
de verkoopen wildte. Daartegen gingan storm,
achtige protcsten der koopers op, en men zag
door de drukke straten van de jaarmarkt.stad
demonstratieioptochten trekken, die luide pro.
testeerden tegen genoemde besluiten. Daarop
wijzigden de grossiers inderdaad hun methode.
En er had ondanks alles een beteekenisvol za»
kemverkeer plaats, dat veel stcrker was dan in
vorige jaren en zelfs cjan bij de Iaatste voor.
jaarsmesse. De stemming werd steeds beter en
het vroolijke gedoe, dat geheel Leipzig op de
jaarbeursdagen- steeds vervult, ging weer zijn
gang, biteressant was het om te cor.stateeren,
hoe levendig zich in het byzonder het handcls.
verkeer met Saksens nabuur, Tsjecho.Slowa.
kye, ontwikkelde. Wlerkelijk, als men de Leip.
ziger drukte mede aanzag, kreog men het ge<
voel, diat Duitschland toch nog niet op zljn ein»
de liep.
Om de verwarrlng in Berlijn nog te doen
toenemen, was de vorige week in de landsdiruk*
kerij een staking uitgebroken, zoodat de bank,
notenpers, die anders zoo flink wer^te, stil
stond. Daardoor ^as plotseling in da stad een
gebrek aan baar geld ontstaan, ,dat op omaange.
name wijzo voelbaar werd. Do banken koruden
sleohts kleine sommen uifcbetalen. In vele groot.
bedrijven moesten de looncn ten deele door
chfeque's betaald wordten, wat weer ontevreden.
heid iby de aangestelden verwekte. Vandaag
cindelijk kon de rijksbank nieuwa duizend.
markybiljetten en ander papierge-ldsoorten af.
geven, en vanaf het vrcege morgenuur maakten
de menschen queue tot op atraat om voor de
zaken en banken geld to innen. Men zag
cen ongewocn beeld voor de Rijksbank de
heroemde „PoW);aises", zooala in oorlogstyd
de wachtendn menschenrijen voor da levens.
middclenzakt n gcriocmd werden.
Steeds meer rnoeilijkhedcnl De vertegen.
woordigers der groote arbeidersorganisaties
hebben zich tot do regeering gewend, om maat.
regelen to verkrijgen, wclke do algemeene
duurte zullen tegengaan. Men eischt een ver»
bod van invoer von buitenlandsche luxeartike.
len. Men vraagt verbod van gc'iruik von sul.
ker, dat in Berlijn thans bijna niet te krijgen
is, voor cfe vervaardiging van likeuren en confi.
turen. h'e.yy wil. beperktog van db bierbrouwarij,
omdat de gerst m gebrandten toestand als w
satz kan dienen voor de onbruikbaar gewor.
den koffie. En nog veel meer. Maar men ver.
geet daarbij, dat men tenslotto den menschen
niet alios kan afnemen, wat hen genoegen doet,
cn dat daardoor de ontstemming maar verer.
gerd wordt. Het meet werkelijk geen genoegen
zijn thans in Duitschland minister to wezeu. De
arme regeering! Zij wordt voor alles verant.
woordelyk gesteld; zij moet een uitweg uit den
ongekenden chaos vinden, waarin de verloren
oorlog het land gestort heeft. En toch kan ook
de regeering niet tooveren.
Zoo ziet het er thans in Duitschland en
vooral in Berlijtf weer treurig uit. Ieder zit in
zorgen. Ieder loopt rond met een bedrhkt ge»
zicht Maar toch moeten we het kleine licht
der hoop, dat zichtbaar werd, niet uit het oog
verliezcn. Het is slechts een schuchter begin,
dat tot verbetering in den toestand kan leiden.
Maar het is eon begin.
Dr. MAX OSBORN.
Oiijlt.