DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Parijsclse Cauxerieea.
Feuilleton.
Stormachtige hoogten.
Mo. 227.
Honderd Tier en twintigste Jaargang
1922.
Ibonnementsprijs bij voornltbetaling per 3 maanden f 2.—, fr. per post f 2.60. Bewljen. 6 ct. Advertentlepr. 26 ct. p. regel, grootere letters naar plaatBrutmts,
Brieven franco ELY. Boek- en Handelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Voordam CO, Tel. Adminlstr. No. 3. Bedactle No. 33.
Provinciaal Nieuws
DHSDAG DlreotenrU. H. KRAk ttoofdi-eiiuiHourT|. N. ADKMA 26 SEPTEMBER
Naar bet Engelsch van Emily Bronte,
door W. A.C van Strkn.
72)
„Wel, wel," riep ik nit, „ten slotte te bet niet
noodig, dat we er ons druk over maken, want
luteter, juffrouw, en denk er -aan, ik zal mijn
woondl houden als u probeert om weer naar
Wutheriing IHeighiis ite gaan, met of zonder
miji, zal ik mr. Lintotn er van op de fooogte
etellen, en teniziji 'hij het toestaat, moet die in-
timiiteiit met uw neef niet opnieuw beginnen."
„iDie te al opmieuiw begonnen PJ mompelde
Catharina gemelijk.
„Mloet niet warden voortgezetzei ik.
„We zullen zien P* was haar antwoord, en
ze ging over tot een galop en Jiet miji tobben
in de aehterhoede.
We kwaxnen beiden tttuis v66r bet diner
mdjin meester onderstekfe dat we door bet park
gewandeld baddeni en vroeg daarom geen
uiitleg van onze afwezigheid. Zoodra 1c bin-
nenitrad, baastte ik miji om__mijn doonweefcte
sdhoenen en kiousen te verwisselenmaar bet
kwaad was al gescbiedi, omdat ik zoo'n tijd op
Heights gezeten had. iDfen volgendcn miorgen
moest ik in bed blijvem, en gediurmde dlriie wo
ken blieef ombekwaam. om mijn plichten
waar te nemen: een ramp, die ik nooat te vo-
mi ondervondeu bad en ook nooii aa dfem tijdi
zooals ik dankbaar erken.
Mijn: kleime meesteres gedlroeg zich ate een
engel 'door miji Ite komen oppassen en mijn
eenzaamheid te vervxooldjfcen- de opsluitiug
miaabte miji bijzonder neerslacbig. Het is ver-
velend voor een roerig actiei persoon, maar
weinigen bebben minder reden voor klachten
dan lik bad. Op bet oogenblik dat Catharina
bet vertreb van Mr. Linlton verliet verscheen
ze aan mijn bedzij. Haar dlag was verdeeld
tusscben ons; geen vermaak kostte een enke
le mimuuit, ze verwaarloosde haar maaltijden
baar studies en baar spel, ze was de innigste
verpleegster die ooit waakte. Zie moet een-
warm hart gehad bebben, als ze haar vader
zoo lief bad om zooveel aan mij: te geveni.-
Ik zei dat ,haar dagen! tusscben ons ver-
dieeldl waren; maar de meester trok zicb
vroegtijidig terug eni ik bad gewoonlijk niets
noodig na zessen., zoodait ze den1 avond voor
zeb bad. IHet arme sdhepsell Ik overwoog
nooiit wat ze na die thee met zichzelf deed. En
hoewel ik vaak, ate ze naar binnen keek om
miji goedten nacbt te wenschien, een. frisschen
kleur op haar wangen opmerkte en een rood3
tint over baar slanke vingers, schreef ik, in
plaate van op't idee te komen dat de kleur
veroorzaakt was dioor een kouden rit over de
hei, ze toe aan: een beet vuur in de bibliotheek.
IHOOFIDSTTUK! XXIV.
INIa afloop van dirie weken was ik to staat
UIT HIEILOO.
Zooaills uit eenl Zaterdlag geplaatsite adver-
ten'tie blij'kt boudt de afdeeliing Heiloo van
„IHet iWitte Kruis" een ledemvergadering op
27 September te avonds ba'lf S biji Helder.
De agenda bevat o.a.Tuberculose-be-
strijlding door bat IWiitte Kruis, een belangrijk
voorstel waar iedereeni belang bij! beef t.
De tutodar ban, nu. de boonenplub te
geeindigd, zito rekening opmaken. Dte pdjs
is over het algemeen slecht geweest en zeker
beneden verwachting gebleven, de pliuk zelf
te vriji goed geweest voor stamboonen, doch
door bet nuwe weer, slecht voor stok- eni snij-
boonen.
In den onderdom van 63 jaren: te bier,
na een lamgdurig lijden, overleden de beer
H„ J. [Blokpoel, dndevem administtrateur der
Tuinbou'wvereeniging ,,De Vooruitgang",
aan welke functie bij! eenige jaren zijn zeer
gewaardeerde krachten gaf.
fJIT SCHAGEN.
Zaterdag te met 12 ledien! afhier de Posit-
duivenvereeniging „de Luchtposit" opgericbt.
Het bestuur bestaat nit de beeren1: F. Of-
fringa, voorz.; F. 'Grootes, seer, en P. Kok,
penningmeester. De contributie bedraagt 50
mijin kamer te verlaten en mij! to bnte te bege-
ven'. Bijl de eersfe gelegenbeid dat ik te avonds
opzet, vroeg ik Catliarina mij voor te lezen
omdat mijn oogen zwafc waren. We waren in
de bibliotheek daar de meester naar bed ge-
gaan was; ze stemde toe, maar ik dacht nogal
tegen haar zin; en in de verbeelding dat mijn
soorlfc boeken'baar niet beviel, verzocbt ik haar
zelf uit te kiezen wat ze wiide voorlezen.
Ze koos een van baar geliefkoosde boeken
en ging ongeveer en uur geatadig voort; toen
kwamen er talmijke vragen
„Ellen, ben je niet moe? Zou je niet beter
doen te gaan liggen? Jie zult ongesteld wor
den. als je zoo lang opolijft, Ellen."
„Neen, neen, lieve, ik ben niei moe," ant-
woordde ik voortdurend.
IDaar ze bemerkte dat ik niet te bewegen
was, probeerde ze een andere methode om
baar afkeer van baar bezigheid te itoonen. Ze
nam, baar toevluobt tot geeuwen en rekken,
en
„EIleni, ik ben moe."
,,Schei dan uit, en praat," antwoordde ik
Dat was erger: ze keek gemelijk eni zuchtte
en' keek Itot acbt uur op baar horloge en ging
ten slotte naar baar kamer, gebeel door slaap
ovennand: te oordeelen naar baar gemelijken,
vermoeiden blik en bet voortdurend wmjven
dat ze blaar oogen deed.
Den volgenden avexnd scbeen, ze nog on-
geduldigeren op den deiden na bet herkrij-
genl van mijlni gezelsdbap klaagidle ze over
cent per maand. Doel te ondterlinge wedistrij-
den te houden, verbindingeni te ondexbouden
met andere vereenigtogen, eeni of meer fok-
toomeni aan te bouden om te komen tot een
ras-echte stain, deel te nemen aan nationaal
Vlucbten.
Al'hier sptoldle Zondag Sparta II tegen
Helder IV eene competitie voor de N. H. V.
B. De Wedstrijld eindigide met 1-1
Quos Elgo speelde eene vriendschappelijlke
match tegenl v. A. F. C. van Alktaaar, die
eindigde met 1—1. Weer slecht, bezoek ge-
UIT OUDE NIEDOiRP.
V. V. V. I speelde gistermiddag bar eerste
com'petitiewedsitrijd te Spanbroek tegen
'Stormvogela I. Deze wedstrij'd werd een zeer
onaangename strijd, waarbij bet spel op zeer
laag pij'l stond. Er werd van weerszijden veel
te forsch gespeeld, terwijll de scheidsreehter
aibsoiliuut niets deed ter voorkoming. Alhoe-
wel de partijien in krachten: tegen: elkander
opwogen, wist Sormvogols door een paar
grove misstappen van scheidsreehter Klink,
die niet voldeed. zeer geflatteerd te winnen
met 41. Gelijk spel1 bad de krachten beter
weergegeven.
V. V. V. II speelde Zondagmiddag even
eens haar eersten competitiewedistrijd op ei
gen veld, tegen N. V. V. II. Stand bij einde
0—0.
V. V. V. Ill sped.de Zondagmorgen: een:
vriendschappaliiken wedstrijd tegen L. V. V.
van Langereis. V. V. V. Ill won met 310.
-Aanstaanden Maandag 2 October, des
morgens om 9 uur boopt de Commissiaris der
Koningin aan deze ^emeente een bezoek te
brenigen.
Tot kerkvoogdi biji de Ned. Ilerv. gem.
alhier werd in pl'aats van den heer A. van
Zooneni, die als zoodlanig bedankt bad, verko-
zen de beer F. Woutman, alhier.
UIT WHEiRIINGERWAARD.
Zaterdag werd door Dijkgraaf en Heem-
raden bet kroostwerk publiek aanbesteed to 6
perceelen met den: volgenden uitslag: perc. 1
K. Mosk iCz.-voor 35; perc. 2 P. Pepar voor
2!5 perc. 3 K. Modk Cz. voor /-20; perc.
4 K. Mosk Cz. voor 29; perc. 5 J Mosk
Kz. voor 35; perc. 6 P. Peper voor 23.
UIT LIMMEN.
Woensdag 4 October, natniddags 2 uur
zal er in die O. L.-lStihooli gelegenbeid worden
gegeven voor kositalooze vacdnatie gewenscbt
te, voor de juiste invulltog van vaccinatie-be-
wijzen, zekerbeid te geven van- datum en jaar
van gebooFte.
Het nieuw geibonwde Hulppost-telegraaf-
en telefoonkantoor in deze gemeente te dezer
dagen in gebruik genomen.
Wij bebben eens een kijfcje genomen en
reeds daddijk bij het btonenkomen kan men
comstateeren dlat allies er op te ingericht om
voor uitbreiding van dlen: dienst, ruimite te
bebben.
Hat oude kantoor voldeed! niet meer. Een
ongezocbte gelegenbeid maafcte bet bouwen
van een' kantoor noodzakeilijk.
Door verbreeding van den straatwejg wer-
den bet oude kantoor en nog een huis ont-
eigend: en hoewal bet een groote verbetering
is op dat smalle gededite, bad' men: beter ge
daan om een buds dat nu voor al de anidere
buizen uitsteefct ook in de verbreeding te bnen-
gen.
Moor het kantoor en woning van. den diirec-
teur had het zeker wenschddjk geweest. Bij
het binnetreden komt men eerst in een corri
dor en door een gl'azen deur to die mooie
ruime gang welke uitloopt in de tdefooncel.
Links van de gang komt men wederom door
een giliazen dear, in bet ruime kantoor van
den direoteur.
Dit kantoor is flink ingericbt. Voor ruimte
en licht te gezorgd. De bediening beeft door
twee lofcetten plaats.
Ook uit hygientech oogpunt beschouwd na
het kantoor den foets der critiek door sitaan.
Het woonbuis en kantoor zijn gebouwd
door den heer Biesterbos, alhier, die bier-
mede eer heeft ingelegd.
boofdjpdjn en verliet me.
ilk vond: haar gedrag vreemd en nadat ik
fang alleen gebleven was besloot ik Ite gaan
informeeren of ze beter was, en haar te vra
gen' om op de sofa te komen liggen, to plaats
van boven' in het donkar.
Geen: Catharina kon ik boven ontdekken, en
geen beneden. De bed'ienden verzekerden dat
ze baar niet badden gezi'en. Ik luteterde aan
de deur van Mir. Edgar alles was slidl. Ik
keerde naar mijin1 vertrek terug, doofde mijn
kaars uit, en ging in het vemster ritten.
De rnaan scheen (helder; een weinigje
sneeuw bedekte den grond' en ik bedacht dat
ze bet mteschien in baar hoofd gehaald had
om voor verfrissching in den tuin te gaan
wandelen'. Ik ontdekte een gedaante, die langs
de binnenste afsluiting van bet park kroop,
maar bet was niet mijn jonge meesteres; toen
ze in bet licht kwam herkende ik een van de
stal jongens.
Hij. stond daar een faeelen tij«f, terwijl hij
naar bet rijtuligpad door de velden keek snel-
de toen met Snellen tred weg, alsof hij iets
ontdekt bad! en verscheen weldra weer, terwijl
hdjl die poney van de juffrouw voor leidde; en
daar was ze zelf ook juist afgestegen, en: naast
heml voortwandelend.
De miari nam zijn last heimelijk over bet
gras mee naar den stal. Cathy kwam binnen
door het venste rvan de ontvangkamer, en
glieedl geruiscbloos naar boven tot waar ilk
baar wachtte.
UIT EIGMIOND AANI DE'Nl HDEIF.
Gisteren zijn de Zeemeeuwen „uit" geweest
Ook deze wedstrijd beeft eeni goed resnltaat
opgeleverd nl. 33 als eindstand. Met den'
wind tegen werd voor de rust verloren met
3—0. Ook onbekendbedd eni vexregaande heu-
velacbtigbeidl van bet terrein veroorzaakteu
dat verlies.
De fungeerde scheidsrecbter voldeed uitste-
kend en voorkwam meermalen bandtastelijjk-
hiedeni.
UIT SCHOORL,
De Sportfeesten welke de voetbalvereeni-
gtog S. V. V. reeds op Zondag 17 September
bad uitgeschreven, docb toem door deni regen
niet door kon gaan had dezen Zondag plaats.
Voor den middag, van 1012 .uur hadden
verschillende volksspelcn plaats, waarvan we
den' volgendeni uitslag, konden not*ereni:
Voor jongens van 812 jaar koekhappen,
le prijs Gomelis van der Oord, 2e prijs Cor
Klaver, 3e prijs Jacob Nieuwland en 4e prijs
Cor Blokker.
Voor jongens van 1216 jaar, 't rijden van
voetballen op een platte knuwagen: le prijs
Volkert Breed, 2e prijs Pieter Kramer, 3e pr.
'Cor Marees, 4e pr-a Pieter Schotvanger.
Voor jongens van 16 jaar en ouder, bard-
loopen met btodemissien, le pr. Sj. Minkema,
2e prijs Nico Duin en 3e prijs Simon Stenno-
berg-
De prijzen bestonden uit diverse, voor de
jongens best bruikbare artikelen. De lachlust
van't piibLiek werd sorns niet weinig opge-
wekt.
Hierna volgden de voetbalwedstrijden, nu
niet als de vorige week om een medaille doch,
waar 5t competitierad ook moet blijven draai-
en gewone competitiewedstrijden.
Eerst kregeni we de :S. V. C. adspiranteni in
't veld, die 't tegen B. S. V. adspiranfen
moesten verliezen met 02.
Daarna S. V. V. 1 tegen de „Zeemeeuwen"
uit Egmond. Einde een' gelijk spel 3—3. Een
forsche, soms wat ruwe wedstrijd. Scheids
reehter Hakhoi leidde beide weclstrijden.
De groote attractie van den dag volgde ech-
ter nog, namelijk een gecostumeerde wedstrijd
van de elftalien ,p\jax" en nBlauw Wit", twee
nieuw opgerichte dubs waarin menschea van
3Q tot 65 jaar.
We gdooven stellig dat er goede krachten
onder schuilen en ate de beeren zoo een of
twee keer per jaar hun krachten gaan meten
dan worden die elftalien bepaald nog wel df-
tallen van naam. Groot. was de hilariteit on
der bet talrijke pubbek wanneer door slecht
combineeren, of door een of ander misver-
stand een speler meters ver mistrapte. De
mooie kleedij gaf ook wel eens vergissimgen
Men kende dkander vaak niet te best. De
scheidsreehter die later bleek, de bekenldle
heer Bakker van Schoorldam te zdjnj, leidde
zeer verdienstdijk. Zijn groote hoom was
vaak't teeken van buitenspd, of strafscbop.
De eindstand was 2—2, bij loting won
,^tjax".
Als geheel kan deze dag wel geslaagd go
noemd worden. Niet weinig werkte hiertoe
m'ede de goede muziek van ons fanfarecorpsi,
aangevuld met Berger krachten onder de goe
de leiding van den heer Beekman.
te Avonds to't cafe Beeldman, een gezelli-
ge samenkomst, waar de voorzitter van S. V.
V., den heer IJ. Minkema to gepaste woorden
de 11 prachtige draagmedadilles aan de Ajax-
ledeni uitreikte eni dank bracbt aan alias die
zoo tot't welslageni van dezeni gezelligen en
voor S. V. V. propaganda kweekende dag had
den meegewerkt.
UIT KODDIJK.
't Was gisteren voor onze jonge voestbal-
vereeniging een fortutolijke dag. te Morgens
won een combmatie met 4 tegen' 1 van een
combinatie van A. V. V. uit Alkmaar, terwijl
te middags „Vrone" II bet met 4 tegen 3
mo,est af'leggeni tegen „Koedijk" I. De bron-
zenl medaille hiervoor door een siportliefheb-
ber uitgeloofd blijft dus in Koedijk. Een
adspirantendubje van „Vrone" wtet van de
Koedij'ker adspiranfen te wtonen met 31—1.
Alles op eigent terrein.
Ze deed de deur zachitjes dicbt slipte haar
besneeuwdie scboenen uit, maakfe baar boed
los en ging voort om, onwetend van mijn
spionnage, baar mantel ter zijde te leggen,
toen ik plotseling oprees en mijn aanwezig-
heidl te kennen' gaf. De verrassing versteende
baar een oogenblik ze slaakte em onduMbliJ-
ken uitroep, en' stond als vastgenageld.
„'Mlijn lieve juffrouw Catharina," begon ik,
nog te zeer onder den todruk van haar vorige
vrienddijkheid om baar een' standje te maken,
„waar bent u op dilt uiur naar toe gereden?
En waarom zoudit u tracbten miji te bediriegen
door een' verhaaltje te veratonen Waar benf
u geweest? 'Sipreek."
„Tot adhiter to bet park," stameldel ze. „Ik
verzon geen verhaaltje."
„Eh nergens anders?" vroeg ik.
„Neen", was het gemompeldfe antwoord.
„0, Catharina!" niep ik bedroefd. „Je weet
dat je veiikeerd hebt gehandeld, of je zou er
niet toe gekomen zijn om mij een onwaariteid
te vertellen. Dat bedroeft miji. Ik zou liever
drie maanden' ziek zijn dan je een opzettelij-
ken leugen booren vertellen.
Ziji sprang naar voren barstte to tranen uit
en sloeg baar armen om! mijn bate.
„Wel, Ellen, ik ben zoo bang dat je boos
zult Zijn," zed ze. „,Beloof mij niet boos te
zullen zijn, en je zult de gebeele waarheid
vememen. Ik heb er een afkeer van die te ver-
bergeni."
Wasdt vsMcd^d.
ARBEIDExN,EN NIET VERTWUEELEN.
(Van ouzen Paryschen correspondent).
(Nadruk verboden).
Parijs, 18 September.
Op uitnoodigina van de Fransche regeering
zoo melddon ons dezer dagen de bladen
zal een gezelschap van de voornaamste Duita
ache grootxindustrieelen, w. o. de heer Stinnes,
een rondreis doen door bet verwoeste gebied.
Een dergelyk beriobstjespreekt boekdee«
len. Men beboeft nlet eena een jaar terug te
gaan in de gedaebte, om een tydperk te vim-
den, waarin zoo ieta volkomen onmogelijk
zou zijn geweest. Ook tbans nog beboort er
moed toe, om bet denkbeeld te verwezenlyken:
moed aan de zijdo der gastbeeren, moed even.
zeer aan den kant der gasten. Docbbet
gaat, En er is, zclfs, geen enkel blad, boe na»
tionalistisch ook, dat aanstoot eraan neemt
Juist zoolang ais de oorlog beeft de na»oorlog
geduurd. Tbans is, schier ongemerkt, de toe»
nadering begonnen.
Het is een uitnemend idee: die macbtige, in-1
vloedryke Deutsche beeren door Noord*Frank--
ryk rond te leiden. Zy kunnen nu eens met
eigen oogen zien: wat er nog gedaan moet
worden en wat er reeds is gedaan. Zy zullen
dwalen door de steden en dorpen, welke steeds
nog byna vier jaar nadat de bevolking er
terugkeerde in ruine liggen. In bun comfort
tabele auto's zullen zy uren en uren rijden
tangs bouten barakken en noodwoningen van
gegolfd plaatyzer, langs bosschen van bezems
stelen en iangs kerkhoven. Docb zeker zal men
met nalaten, bun daamaast ook alles wat reeds
bcrbouwd is te toonen. Want lasterlijke tongen
verbreiden in Duitschland de absurde legende,
dat Frankrijk, om medelijden te wekken en om
geld a£ te dwingenby de pakken zou blip
ven neerzitten en bet verwoeste gebied onaam
geroerd zou laten liggen. En dit is een infame
tougen,
Er zijn in NoordsFrankrijk deze laatste jaren
letterlijk wonderen gedaan. Wat een hopelooze
taak scbeen is aangevat en blykt tbans vols
tooibaar. En al liggen er dan ook nog bonder.
den en honderdcn vierkante kilometers in
ruine, er komt teekenimg in bet berstellings.
werk. De groote lijnen zyn getrokken: men
kan thans overzien, berekenen, organiseeren.
De eersten die zicb aan den arbeid zetten, do
pioniers in de woesteny van puin en oudroest,
waren de boeren. Bewonderenswaardig kwa.
men zij bun land wecr in bezit nemen, zoodra
de wapenstilstand gesloten was. Zij bezaten
niets meer. Zy sliepen in loopgraafholen, on«
der afdaken en in kombuizen. Zy namen do
epade en bet houweel; zij groeven granaten
en bommen nit, en bun stage, stoere arbeid
heeft de „roode zone" overdekt met een blons
den oogst
Maar ook in bet domein d©f njjverbeid zyn
belangrijke resultaten bereikt. Op dit gebied
is bet vooral de „Compagnie des Cbemins de
Fer du Nord" die boven alio anderen beeft uit.
geblonken. Deze spoorw.«raaatscbappij beeft
groote verwezenlijkers in haar dienst gebad.
De opgave was letterlyk onmetelyk. Stel u
eens voor: 2163 kilometer spoorweg (meer dan
de belt van bet net), 8 groote viadukten, 811
bruggen, bonderden kilometers waterleiding, 5
groote tunnels, 338 stations, 115 watefpompen
waren door dlen vyand gebeel verwoest. De
schade bedroeg in totaal1300 millioen
francs.
Welnu, dit alles is vrywel bersteld, en met
een bijna ongelooflijke vlugheid. In April
1919, slecbts vijf winter.maanden na den was
penstilstand, kon het geheel© net opnieuw
worden in gebruik genomen. Nog voor het
einde van 1919 reden de express-treinen langs
alle boofdlijnen. En begin 1920 was het verkeer
weer even geregeld als v66r den oorlog.
En ook sedert beeft do „Compagnie du
Nord" niet stil gezeten. Voortdurend is zij op
verbetering bedacht, en met een energie welke
werkelyk bewonderenswaardig i3 worden de
mooista resultaten ibereikt. Over enkele dagea
krijgen we weer een trein, die u in vier uren
van Parijs naar Brussel brengt. Dat is ook voor
Nederland van groot belong, want daardoor
wordt de verbinding tusscben Amsterdam en
de Seinesstad met twee uur bekort en terugge*
bracbt tot 9 uur, denzclfden tyd dien wy en-
over dtedOn in 1914, toen dO oorlog bet directe
verband tusscben bcido laniden voor vier jarcn
kwam verbrckcn.
Tegelykertyd werdea de Iovensvoorwaardcn
van bet personeel voorbceldig gercorganiseerd
en verbeterd. Wat men op dit gebied bereikte
grenst aan bet ideale. Niet allcon de machines
loodscn en seinwacbtersshuisjca lagefi in puin.
Ook alle woningen van ambtenaren en beambs
ten moesten opnieuw worden opgebouwd, en
de maatscbappy beeft van de gclcgcnbeid ges
bruik gemaakt om het te doen op de best mos
geiykc manier. Op de voornaamste knooppuns
ten van het net warden tuinssteden ontworpen,
waarvan er op dit oogenblik 32 zyn voltooid,
woonplaats biedend aan meer dan 60000 pers
sonen.
Aan een dozer tuinssteden: die te Tergnier,
heb ik dezer dagen in het voorbijskomen een
bezoek gebracbt. Wat ik er gezien heb verdient
een beschrijving.
TergnierHet is een etad in puin; het
omkruid woekert er op de ineengestorte mus
renZoo ontzettend is de verwoesting, dat
bet niet mogelijk is, ook maar in de verbeels
ding de groote omtrekken van zekere huizen«-
blokken te reoonstitueerenDan, aan den
zelfkant dezer ontzaglijke ruine, rijst voor uw
verrasten blik de stad der spoorwegsarbeiders.
Een echte stad is bet. Zy telt byna zervens
duizend inwoners.
In het midden klimt een keurige hoofdsvers
keersweg, zeer breed, netjes gemacadamiseerd.
langzaam, in zachte glooiing, naar een plateau
met eenige fraaie waterwerken, vanwaar men
een zeldzaam mooi uitzicht geniet, aan alle
kanten tot aan den horizon. Op drie punten
verbreedt deze weg zich tot een rond plein, en
waaiervormig gaan dan van daar andere aves
nuen uit, vyftien meter breed elk, met behoors
lijko trottoirs aan weerskanten, en doorsneden
op bun beurt door cirkelvormige straten, die
concentrisch rondom de ronde pleinen zyn
aangelegcL
Alle buizen liggen vrij, in tuinen. Geen
twee leunen er tegen elkaar; geen twee zijn er
hetzelfde. De meeste buisvesten twee gezinnen,
een enkelen keer vier, bier en daar. Doch
steeds is die bouw zoodanig, dat die bewoners
geen last van elkaar hebben. .Sommige bevatten
ook maar een enkel gcziru Elk huis ik mag
wel zeggen: villastje beeft een overdekte
veranda, waar de kinderen kunnen spelen als
bet regent en waar de heer des huizes's avonds
zijn krantje leest. 's Zomers kan men in die
veranda's ook de maaltijden gebruiken.
Bijna al deze woningen bevatten vier vers
trekken. Andere, met vijf of zes kamers zijn
bestemd voor de groote gezinnen. Overal vindt
men electriscb licht, rioleering en waterleiding.
Voor elk huis is een bloementuin. Groote
moestuinen, waar vooral aardappels worden
verbouwd, liggen buiten de stad ter beschiks
king van de bewoners. Elk heeft ook een kels
der en een zolder, en bet gebeel is met groote
nauwkeurigheid opgetrokken uit degelyke mas
terialen.
Een stad bestaat ech.ter niet alleen uit wos
ningen. Zy heeft openbare gebouwen noodig,
waar het stoffeiyk en maatschappelijk welzyn
der samenleving verzorgd wordeflt Ook biers
aan is te Tergnier gedacbt. Aan bet groote
plein in bet midden ligt bet huis van den doks
ter met de noodige wachtkamers, consultaties
zalen, enz. Verder een postkantoor, een vers
gaderzaal, een feestsgebouw en vier scbolen:
een voor meisjes, een voor de jongens, een
bewaarsohool en een huishoudscbool.
Vooral die soholen zien er alleraantrekkes
Iykst uit, met veel hooge, breede vensters, een
gezelligen tuin, ruime overdekte speelplaatsen
en alles wat er bij een modelsinrichting van
onderwijs beboort. Zij zijn opgetrokken in ges
wapend beton, en al bet houtwerk is, zooals
overal in bet stadje, kleurig en vroolijk ges
verfd. Met de grootste zorgvuldigbeid is elk
onderdeel der achitectuur overwogen.
Voorts bezit deze ideale stad natuuriijk een
modem ingericbt badbuis, ecu pracbtig sports
terrein, tennis*velden, een kindersspeeltuin, een
wandclpark, een muziektentEen cooperatie
zorgt voor de voeding, en haar opslagplaatsen
zyn door een spcciaol lijntjc aangeslotcn by
bet spoorwegnet, zoodat do wagens mot les
vensmlddclen tat voor de achtcrdeur van den
winkel rijden. Een abattoir grenist eveneens aan
den winkeL En bovendien beschikt de coopes
ratie oak nog over ©en kleermaker, een kapper,
een bookbandel, een sigarenmagazyn.
Het eenige wat men dit nieuwe Tergnier zou
kunnen verwytcn is, dat ,de aanleg wat al te
wiskunstig schynt. Men gevoelt, dat de plans
ncn zyn geteekend door ingenieurs en niet
door architecten. Er is weinig fantaisie in het
tracfi der straten en verrassende boekjes onts
breken. Maar wanneer de nog te jonge boomen
volwassen zullen zijn en met bun loof bet
rechtlijnig perspectief verbreken, dan zal dit
vanzelf minder opvollen. Trouwens, de cons
structcurs erkennen, in dit opzioht een fout to
bebben gemaakt, en men vcrzekert my dat do
andere, sindsdien aangelegdo tuinssteden der
maatscbappij veel minder styf en regelmatig
en dus lieflijker zyn.
Ook Tergnier is nog niet beelemaal af.
Naast do 940 steenen buizen ziet men er nog
ongeveer 300 van bout. Ook deze laatste moes
ten succesSievelijk door definitieve woningen
worden vervangen. Maar weet ge hoeveel tijd
het gekost heeft om hetgeen reeds bereikt is te
verwezenlijken? Nauwelijks een jaar. Zes
maanden voorbereiding, zes maanden bouwen.
Een jaar nadat tot bet aanleggen 'besloten
werd was de etad bewoon'd, functionneerden er
alle openbare diensten, do electriciteit, do was
terleidling, langs 26 kilometer straten
Op een goeden dag kwam er een man in de
verwoeste stad, waar de adem van den krijgss
god nog hing. Hy keek om zieb been. Weder
opbouwen op do bouwvallen, het is niet ges
makkelijk.
Toen wendde by zich naar de vlakte. Hij
liet de granaattrecbters dichtwerpen, de kuilen
en gaten nivelleeren. Honderd hektare bad by
noodig. Hy moest ze koopen. In alio hoeken
van Frankrijk moest hij de eigenaars gaan zoes
ken van de verschillende lapjes grond, ben ops
zoeken en hen overbalen om te verkoopen. Hij
zette ingenieurs en teekenaars aan den arbeid.
Hij onderbandelde met bouwendernemqrs. Hij
deed de noodige materialen .aanvoeren, ter
plaatse. Enbovendientrachtte hy een
beetje scboonheid te leggen in dit alles.
Die man, bet was de heer Dautry, van de
„Compagnie du Nord". In 66n jaar, iffte naus
wemood twaalf maanden, beeft bij het wonder
gewrocht,
Voor velen en vooral voor den Staat
ligt er in zyn daden een sublieme les.
LEO FAUST.
